ABOUT THE SPEAKER
ShaoLan Hsueh - Technologist, entrepreneur
ShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West.

Why you should listen

ShaoLan is an entrepreneur, angel investor, geek, writer, traveller and dreamer. She is the founder and creator of Chineasy, which she launched after her TED Talk in Long Beach, California in 2013.

In just over three years, she has built Chineasy into one of the most popular methods of learning Chinese across the Internet with several hundred thousand fellow learners. Her first book, Chineasy, The New Way to Read Chinese, was launched in March 2014 and has been translated into 18 languages. Her next book, Chineasy Everyday, was launched in March 2016.

ShaoLan is a tech entrepreneur with extensive business experience. At the age of 22, while studying for her MBA, she wrote four best-selling books on software in Taiwan, and her books were bundled by Microsoft. She co-founded pAsia, one of the major players on Internet in Asia in 1990’s. After a second masters degree at the University of Cambridge, she began Caravel Capital in 2005 to advise young tech companies.

Chineasy represents a return for ShaoLan to her artistic upbringing and in many ways a design project. This project is the culmination of her life’s journey through the East and West. Her aim is to help people to understand China, Chinese culture, its language and to bridge the gap between East and West. Her next step is to help Chinese children to enjoy and appreciate the beauty of their own language. 

 

More profile about the speaker
ShaoLan Hsueh | Speaker | TED.com
TED2016

ShaoLan: The Chinese zodiac, explained

ShaoLan Hsueh: Objaśnienie chińskich znaków zodiaku

Filmed:
2,804,498 views

1/4 ludzi na świecie bierze bardzo poważnie chińskie znaki zodiaku. Nawet jeśli w to nie wierzysz, byłoby mądrze, gdybyś wiedział, jak to działa, mówi technolog i przedsiębiorca ShaoLan Hseuh. W tej fajnej, informującej rozmowie, ShaoLan dzieli się z nami paroma wskazówkami do zrozumienia tej antycznej tradycji i opisuje, jak wpływa to na osobowość, karierę, szanse matrymonialne i widoki na nadchodzący rok. Co twój znak mówi o tobie?
- Technologist, entrepreneur
ShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Have you ever been askedspytał
by your ChineseChiński friendprzyjaciel,
0
891
2798
Czy pytał cię kiedyś znajomy Chińczyk
00:15
"What is your zodiacznak zodiaku signznak?"
1
3713
1655
spod jakiego znaku zodiaku jesteś?
00:17
Don't think they are makingzrobienie smallmały talk.
2
5947
2485
Nie myśl, że to banalne zagajenie rozmowy.
00:20
If you say, "I'm a MonkeyMałpa,"
3
8456
1927
Jeśli powiesz: "Jestem spod Małpy",
00:22
they immediatelynatychmiast know
4
10407
1359
będzie od razu wiedział,
00:23
you are eitherzarówno 24, 36, 48 or 60 yearslat oldstary.
5
11790
3396
że masz 24, 36, 48 lub 60 lat.
00:27
(LaughterŚmiech)
6
15210
1006
(Śmiech)
00:28
AskingPytaniem a zodiacznak zodiaku signznak is a politeuprzejmy way
of askingpytając your agewiek.
7
16240
3558
Pytanie o znak zodiaku jest
uprzejmą formą pytania o wiek.
00:32
By revealingodkrywczy your zodiacznak zodiaku signznak,
you are alsorównież beingistota evaluatedoceniane.
8
20616
3889
Ujawnianie znaku zodiaku
wystawia cię na ocenę.
00:36
JudgmentsOrzeczeń are beingistota madezrobiony
about your fortunefortuna or misfortunenieszczęście,
9
24529
4040
Osądzane są twoje szczęście i pech,
00:40
your personalityosobowość, careerkariera prospectshoryzont
10
28593
2378
osobowość, szanse dotyczące kariery
00:42
and how you will do in a givendany yearrok.
11
30995
1968
i widoki na dany rok.
00:45
If you sharedzielić you and your
partner'spartnera animalzwierzę signsznaki,
12
33322
2896
Jeśli zdradzisz znak zodiaku
swój i partnera,
00:48
they will paintfarba a pictureobrazek in theirich mindumysł
about your privateprywatny life.
13
36242
3819
będą wyobrażać sobie twoje życie prywatne.
00:52
Maybe you don't believe
in the ChineseChiński zodiacznak zodiaku.
14
40725
2623
Może nie wierzysz w chiński zodiak.
00:55
As a quarterjedna czwarta of the worldświat populationpopulacja
is influencedpod wpływem by it,
15
43372
3831
Kiedy ma to wpływ na 1/4 ludzkości,
00:59
you'dty byś be wisemądry to do something about that.
16
47227
2399
warto coś z tym zrobić.
01:02
So what is the ChineseChiński zodiacznak zodiaku, exactlydokładnie?
17
50406
2998
Czym właściwie jest chiński zodiak?
01:05
MostWiększość WesternersZ zachodu think
of Greco-RomanZwiązek Północnoniemiecki zodiacznak zodiaku,
18
53991
3196
Większość ludzi z Zachodu myśli
o greko-romańskim zodiaku,
01:09
the signsznaki dividedpodzielony into 12 monthsmiesiące.
19
57211
2223
znakach podzielonych na 12 miesięcy.
01:11
The ChineseChiński zodiacznak zodiaku is differentróżne.
20
59973
1951
Chiński zodiak jest inny.
01:13
It's a 12-year-rok cyclecykl labeledoznaczone jako with animalszwierzęta,
21
61948
3178
To 12-letni cykl podzielony na zwierzęta,
01:17
startingstartowy with a RatSzczur and endingkończący się with a PigŚwinia,
22
65150
2576
zaczynając od szczura i kończąc na świni,
01:19
and has no associationstowarzyszenie
with constellationskonstelacje.
23
67750
3342
i nie ma nic wspólnego z konstelacjami.
01:23
For exampleprzykład, if you were bornurodzony
in 1975, you are a RabbitKrólik.
24
71663
4849
Na przykład osoba urodzona
w roku 1975 to Królik.
01:29
Can you see your zodiacznak zodiaku signznak there?
25
77273
1901
Widzisz tu swój znak zodiaku?
01:32
Our ChineseChiński ancestorsprzodkowie constructedzbudowana
a very complicatedskomplikowane theoreticalteoretyczny frameworkstruktura
26
80139
5285
Nasi chińscy przodkowie stworzyli
bardzo skomplikowaną teoretyczną strukturę
01:37
basedna podstawie on yinYin and yangYang, the fivepięć elementselementy
and the 12 zodiacznak zodiaku animalszwierzęta.
27
85448
4641
na podstawie yin i yang, 5 elementów
i 12 zodiakalnych zwierząt.
01:42
Over thousandstysiące of yearslat,
28
90486
1795
Przez ponad 1000 lat
01:44
this popularpopularny culturekultura has affectedafektowany
people'sludzie majorpoważny decisionsdecyzje,
29
92305
4472
ta popularna kultura miała wpływ
na najważniejsze decyzje,
01:48
suchtaki as namingNazewnictwo, marriagemałżeństwo, givingdający birthnarodziny
and attitudepostawa towardsw kierunku eachkażdy other.
30
96801
5200
takie jak nadawanie imion, małżeństwo,
rodzenie dzieci i nastawienie do innych.
01:54
And some of the implicationsimplikacje
are quitecałkiem amazingniesamowity.
31
102409
2870
Niektóre implikacje są zdumiewające.
01:58
The ChineseChiński believe certainpewny animalszwierzęta
get on better than the othersinni.
32
106248
4330
Chińczycy wierzą, że niektóre zwierzęta
dogadują się ze sobą lepiej niż inne.
02:03
So parentsrodzice choosewybierać specifickonkretny yearslat
to give birthnarodziny to babiesdzieci,
33
111147
4694
Rodzice wybierali dane lata
na rodzenie dzieci
02:07
because they believe the teamzespół effortwysiłek
by the right combinationpołączenie of animalszwierzęta
34
115865
4922
ponieważ wierzyli,
że dobra kombinacja zwierząt
02:12
can give prosperitydobrobytu to familiesrodziny.
35
120811
2297
może dać rodzinom dobrobyt.
02:15
We even referodnosić się to the zodiacznak zodiaku
when enteringwstępowanie into romanticromantyczny relationsrelacje.
36
123667
4512
Patrzymy na zodiak nawet
przy związkach uczuciowych.
02:20
I'm a PigŚwinia; I should have perfectidealny romanceromans
with TigersTygrysy, GoatsKozy and RabbitsKróliki.
37
128630
5406
Jestem Świnią;
powinno mi się świetnie układać
z Tygrysami, Kozami i Królikami.
02:27
ChineseChiński people believe some animalszwierzęta
are naturalnaturalny enemieswrogowie.
38
135425
3580
Chińczycy wierzą, że niektóre zwierzęta
są naturalnymi wrogami.
02:31
As a PigŚwinia, I need
to be carefulostrożny with a SnakeWąż.
39
139536
3001
Jako Świnia, muszę uważać na Węża.
02:35
RaisePodnieść your handdłoń if you are a SnakeWąż.
40
143102
1808
Niech Węże podniosą ręce.
02:37
Let's have a chatczat laterpóźniej.
41
145726
1533
Potem sobie porozmawiamy.
02:39
(LaughterŚmiech)
42
147283
1395
(Śmiech)
02:40
We believe some animalszwierzęta
are luckierwięcej szczęścia than the othersinni,
43
148702
3243
Wierzymy, że niektóre zwierzęta
mają więcej szczęścia niż inne,
02:43
suchtaki as the DragonSmok.
44
151969
1695
tak jak smok.
02:45
UnlikeW przeciwieństwie do the WesternWestern traditiontradycja,
45
153688
1858
Inaczej niż w zachodniej tradycji,
02:47
the ChineseChiński DragonSmok is a symbolsymbol
for powermoc, strengthwytrzymałość and wealthbogactwo.
46
155570
4584
chiński smok jest symbolem
mocy, siły i dobrobytu.
02:52
It's everyone'swszyscy dreamśnić
to have a DragonSmok babydziecko.
47
160178
2683
Każdy marzy, aby mieć dziecko
w znaku smoka.
02:55
JackJack Ma'sMa to parentsrodzice
mustmusi have been very prouddumny.
48
163359
3116
Rodzice Jacka Ma
muszą być bardzo dumni.
02:58
And they are not the only oneste.
49
166499
1562
Nie oni jedni.
03:00
In 2012, the YearRok of the DragonSmok,
50
168085
2897
W 2012, roku Smoka,
03:03
the birthrateliczby urodzin in ChinaChiny,
HongHong KongKong and TaiwanTajwan
51
171006
2299
suma urodzeń w Chinach,
Hong Kong'u i Tajwanie
03:05
increasedzwiększony by fivepięć percentprocent.
52
173329
1687
wzrosła o 5%.
03:07
That meansznaczy anotherinne
one millionmilion more babiesdzieci.
53
175596
3365
To oznacza milion dzieci więcej.
03:12
With a traditionaltradycyjny
preferencepreferencji to babydziecko boyschłopcy,
54
180497
2913
Przy tradycyjnym preferowaniu chłopców
03:15
the boy-girlBoy-girl ratiostosunek that yearrok
was 120 to 100.
55
183434
4328
proporcja chłopcy-dziewczynki
wynosiła w tym roku 120:100.
03:20
When those DragonSmok boyschłopcy growrosnąć up,
56
188431
1764
Kiedy ci smoczy chłopcy dorosną,
03:22
they will facetwarz much more severesilny
competitionzawody in love and jobpraca marketsrynki.
57
190219
4406
czeka ich trudniejsza rywalizacja
w miłości i na rynku pracy.
03:27
AccordingZgodnie z to the BBCBBC and the ChineseChiński
government'srządu pressnaciśnij releasewydanie,
58
195669
3914
Według BBC i chińskiej prasy rządowej
03:31
JanuaryStycznia 2015 saw a peakszczyt
of CesareanCesarean sectionsSekcje.
59
199607
5204
w styczniu 2015 roku
wzrosła ilość cesarskich cięć.
03:36
Why?
60
204835
1169
Czemu?
03:38
That was the last monthmiesiąc
for the YearRok of the HorseKoń.
61
206726
3411
To był ostatni miesiąc roku Konia.
03:42
It's not because they like horseskonie so much,
62
210161
2602
Nie dlatego, że tak lubią Konie,
03:44
it's because they try to avoiduniknąć
havingmający unluckypecha GoatKoza babiesdzieci.
63
212787
3469
ale nie chcą mieć
pechowych dzieci Kóz.
03:48
(LaughterŚmiech)
64
216280
1078
(Śmiech)
03:49
If you are a GoatKoza, please don't feel badzły.
65
217382
2779
Jeśli jesteś Kozą,
proszę, nie czuj się źle.
03:52
Those are GoatKoza babiesdzieci.
66
220185
1730
To są dzieci Kozy.
03:53
They don't look like losersprzegrani to me.
67
221939
2110
Dla mnie nie wyglądają na nieudaczników.
03:56
(LaughterŚmiech)
68
224073
1165
(Śmiech)
03:57
TigerTygrys is anotherinne undesirableniepożądanych animalzwierzę,
69
225262
2762
Tygrys jest kolejnym niepożądanym znakiem,
04:00
duez powodu to its volatilelotny temperamenttemperament.
70
228048
1808
ze względu na zmienny temperament.
04:02
ManyWiele ChineseChiński regionsregiony
saw a sharpostry declineupadek of birthrateliczby urodzin
71
230337
3853
Wiele chińskich religii
doświadczyło ostrego spadku urodzeń
04:06
duringpodczas those yearslat.
72
234214
1197
podczas tych lat.
04:08
PerhapsByć może one should considerrozważać
zodiacznak zodiaku in reverserewers,
73
236122
3670
Może ktoś powinien rozważyć
odwrócenie znaków zodiaku,
04:11
as those TigerTygrys and GoatKoza babiesdzieci
will facetwarz much lessmniej competitionzawody.
74
239816
4204
bo dzieci Tygrysy i Kozy
będą miały o wiele mniejszą konkurencję.
04:16
Maybe they are the luckySzczęściarz oneste.
75
244044
1722
Może to oni mają szczęście.
04:20
I wentposzedł throughprzez the ForbesForbes
topTop 300 richestnajbogatszy people in the worldświat,
76
248055
4460
Przejrzałam listę Forbesa
300 najbogatszych ludzi
04:24
and it's interestingciekawy to see
77
252539
2033
i co ciekawe,
04:26
the mostwiększość undesirableniepożądanych two animalszwierzęta,
the GoatKoza and TigerTygrys,
78
254596
3578
najbardziej niechciane znaki,
Koza i Tygrys,
04:30
are at the topTop of the chartwykres,
79
258198
1682
są na jej szczycie,
04:32
even higherwyższy than the DragonSmok.
80
260544
1783
nawet wyżej niż Smok.
04:34
So maybe we should considerrozważać,
81
262351
2120
Może trzeba wziąć pod uwagę
04:36
maybe it's much better
to have lessmniej competitionzawody.
82
264495
3153
że lepiej mieć mniej konkurencji.
04:40
One last but interestingciekawy pointpunkt:
83
268384
2021
Ostatni, ale ciekawy punkt:
04:42
manywiele ChineseChiński people make
theirich investmentinwestycja decisionsdecyzje
84
270429
2833
wielu Chińczyków podejmuje
decyzje dotyczące inwestycji
04:45
basedna podstawie on the zodiacznak zodiaku signznak indexindeks.
85
273286
2317
na podstawie znaków zodiaku.
04:48
AlthoughChociaż the beliefwiara and traditiontradycja
of the zodiacznak zodiaku signznak
86
276611
3665
Choć tradycja i wiara w znaki zodiaku
04:52
has been over thousandstysiące of yearslat,
87
280300
1838
ma wiele tysięcy lat,
04:55
the trendtendencja of usingza pomocą it
in makingzrobienie majorpoważny decisionsdecyzje
88
283051
3294
moda na używanie ich
przy podejmowaniu ważnych decyzji
04:58
did not really happenzdarzyć
untilaż do the pastprzeszłość fewkilka decadesdziesiątki lat.
89
286369
3181
trwa dopiero od kilkudziesięciu lat.
05:01
Our ancestorsprzodkowie were very busyzajęty
survivingprzeżycie povertyubóstwo, droughtsusza,
90
289934
4396
Nasi przodkowie byli bardzo zajęci
walką z ubóstwem, suszą,
05:06
faminegłód, riotzamieszki, diseasechoroba and civilcywilny warwojna.
91
294354
3650
głodem, zamieszkami,
chorobami i wojną domową.
05:10
And finallywreszcie, ChineseChiński people
have the time, wealthbogactwo and technologytechnologia
92
298028
5762
Dopier teraz Chińczycy mają
czas, dobrobyt i technikę
05:15
to createStwórz an idealideał life
they'veoni always wanted.
93
303814
2949
do stworzenia idealnego życia,
o którym zawsze marzyli.
05:19
The collectivekolektyw decisiondecyzja
madezrobiony by 1.3 billionmiliard people
94
307604
3647
Wspólne decyzje podjęte
przez 1,3 miliardów ludzi
05:23
has causedpowodowany the fluctuationwahania in economicsEkonomia
and demandżądanie on everything,
95
311275
4551
powodują wahania w ekonomii
i ogólnym popycie,
05:27
from healthzdrowie careopieka and educationEdukacja
to propertynieruchomość and consumerkonsument goodsdobra.
96
315850
4575
od opieki zdrowotnej i edukacji
do nieruchomości i towarów.
05:33
As ChinaChiny playsgra suchtaki an importantważny rolerola
in the globalświatowy economygospodarka and geopoliticsGeopolityka,
97
321092
4974
Kiedy Chiny grają tak ważną rolę
w światowej ekonomii i geopolityce,
05:38
the decisionsdecyzje madezrobiony basedna podstawie on the zodiacznak zodiaku
and other ChineseChiński traditionstradycje
98
326090
4109
decyzje podjęte na podstawie
znaków zodiaku i innych chińskich tradycji
05:42
endkoniec up impactingwpływ everyonekażdy
around the worldświat.
99
330223
3470
wpływają na wszystkich na świecie.
05:47
Are there any MonkeysMałpy here?
100
335203
1460
Czy są tu Małpy?
05:50
2016 is the YearRok of the MonkeyMałpa.
101
338030
2580
2016 jest rokiem Małpy.
05:53
MonkeysMałpy are cleversprytny, curiousciekawy,
creativetwórczy and mischievouszłośliwy.
102
341220
5709
Małpy są bystre, ciekawe,
kreatywne i psotne.
05:58
Thank you.
103
346953
1158
Dziękuję.
06:00
(ApplauseAplauz)
104
348135
3136
(Brawa)
Translated by Ann Smith
Reviewed by Rysia Wand

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
ShaoLan Hsueh - Technologist, entrepreneur
ShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West.

Why you should listen

ShaoLan is an entrepreneur, angel investor, geek, writer, traveller and dreamer. She is the founder and creator of Chineasy, which she launched after her TED Talk in Long Beach, California in 2013.

In just over three years, she has built Chineasy into one of the most popular methods of learning Chinese across the Internet with several hundred thousand fellow learners. Her first book, Chineasy, The New Way to Read Chinese, was launched in March 2014 and has been translated into 18 languages. Her next book, Chineasy Everyday, was launched in March 2016.

ShaoLan is a tech entrepreneur with extensive business experience. At the age of 22, while studying for her MBA, she wrote four best-selling books on software in Taiwan, and her books were bundled by Microsoft. She co-founded pAsia, one of the major players on Internet in Asia in 1990’s. After a second masters degree at the University of Cambridge, she began Caravel Capital in 2005 to advise young tech companies.

Chineasy represents a return for ShaoLan to her artistic upbringing and in many ways a design project. This project is the culmination of her life’s journey through the East and West. Her aim is to help people to understand China, Chinese culture, its language and to bridge the gap between East and West. Her next step is to help Chinese children to enjoy and appreciate the beauty of their own language. 

 

More profile about the speaker
ShaoLan Hsueh | Speaker | TED.com