ABOUT THE SPEAKER
Penelope Boston - Cave scientist
Penelope Boston studies caves and karst formations, and the special biology that lives in them -- both here on Earth and possibly on other planets.

Why you should listen

Penelope Boston is fascinated by caves -- secret, mineral environments that shelter mysteries in beguiling darkness and stillness. She's spent most of her career studying caves and karst formations (karst is a formation where a bedrock, such as limestone, is eaten away by water to form underground voids), and is the cofounder of the new National Cave and Karst Research Institute, based in New Mexico.

Deep inside caves, there's a biology that is like no other on Earth, protected from surface stress and dependent on cave conditions for its survival. As part of her work with caves, Boston studies this life -- and has made the very sensible suggestion that, if odd forms of life lie quietly undiscovered in Earth's caves, there's a good chance it might also have arisen in caves and karst on other planets. Now, she's working on some new ways to look for it

More profile about the speaker
Penelope Boston | Speaker | TED.com
TED2006

Penelope Boston: There might just be life on Mars

Penelope Boston, Mars'ta hayat olabileceğini söylüyor.

Filmed:
700,760 views

Mars'a gönderilen araçlar hiç uzaylı hayat formu bulamadı. Bilim kadını olan Penelope Boston, %25-50 arası bir ihtimalle, Mars'ın içerisinde, derin mağaralarda hayat olabileceğini düşünüyor. Nasıl ve neden aramamız gerektiğiyle ilgili bilgileri öğrenmek için detaylara bakın.
- Cave scientist
Penelope Boston studies caves and karst formations, and the special biology that lives in them -- both here on Earth and possibly on other planets. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:18
The careerkariyer that I startedbaşladı earlyerken on in my life
0
0
3000
Kariyerime ilk başladığım zaman (Çeviren: probablynogod)
00:21
was looking for exoticegzotik life formsformlar in exoticegzotik placesyerler,
1
3000
4000
Anktartika'da ve Arktik'te
00:25
and at that time I was workingçalışma in the AntarcticAntarktika and the ArcticArctic,
2
7000
3000
ve yüksek çöllerde ve alçak çöllerde, yani egzotik bölgelerde
00:28
and highyüksek desertsçöller and lowdüşük desertsçöller.
3
10000
2000
egzotik canlı formları arıyordum.
00:30
UntilKadar about a dozendüzine yearsyıl agoönce, when I was really capturedyakalanan by cavesmağaralar,
4
12000
3000
Yaklaşık 12 yıl önce, mağaralar dikkatimi çekti
00:33
and I really re-focusedyeniden odaklı mostçoğu of my researchAraştırma in that directionyön.
5
15000
3000
ve tüm araştırmamı bu yönde odakladım.
00:37
So I have a really coolgüzel day job--iş... I get to do some really amazingşaşırtıcı stuffşey.
6
19000
3000
Cidden havalı bir mesleğim var -- gerçekten inanılmaz şeyler yapıyorum.
00:40
I work in some of the mostçoğu extremeaşırı caveMağara environmentsortamları on the planetgezegen.
7
22000
3000
Gezegendeki en uç düzey mağaralarda çalışıyorum.
00:44
ManyBirçok of them are tryingçalışıyor to killöldürmek us from the minutedakika we go into them,
8
26000
2000
Pek çoğu girdiğimiz dakikadan itibaren bizi öldürmeye çalışıyor
00:46
but neverthelessyine de, they're absolutelykesinlikle grippingkavrama,
9
28000
3000
fakat yine de gezegende hiçbir yerde olmayan
00:49
and containiçermek unbelievableInanılmaz biologicalbiyolojik wondersharikaları
10
31000
2000
inanılmaz biyolojik harikaları barındırıyorlar
00:51
that are very, very differentfarklı from those that we have on the planetgezegen.
11
33000
3000
ve kesinlikle nefesinizi kesiyorlar.
00:54
ApartApart from the intrinsiciçsel valuedeğer
12
36000
2000
Biyolojinin, mineralojinin ve
00:56
of the biologyBiyoloji and mineralogyMineraloji and geo-microbiologyGeo-Mikrobiyoloji that we do there,
13
38000
3000
jeobiolojinin hakiki değerleri bir yana,
00:59
we're alsoAyrıca usingkullanma these as templatesşablonları
14
41000
2000
burada kullandığımız metotları
01:01
for figuringendam out how to go look
15
43000
2000
diğer gezegenlerde de hayat aramak
01:03
for life on other planetsgezegenler.
16
45000
2000
için kullanıyoruz.
01:05
ParticularlyÖzellikle MarsMars, but alsoAyrıca EuropaEuropa,
17
47000
2000
Sadece Jüpiter'in küçük, buzlu uydusu
01:07
the smallküçük, icybuzlu moonay around JupiterJüpiter.
18
49000
3000
Europa'da değil; özellikle Mars'ta.
01:10
And perhapsbelki, somedaybirgün, faruzak beyondötesinde our solargüneş systemsistem itselfkendisi.
19
52000
3000
Belki bir gün, bizim güneş sistemimizin de ötesinde.
01:13
I'm very passionatelytutkuyla interestedilgili in the humaninsan futuregelecek,
20
55000
3000
İnsanın geleceğiyle tutkulu bir şekilde ilgiliyim,
01:16
on the MoonAy and MarsMars particularlyözellikle,
21
58000
2000
özellikle de Ay'da, Mars'ta
01:18
and elsewherebaşka yerde in the solargüneş systemsistem.
22
60000
2000
ya da Güneş Sistemimizde herhangi bir yerde.
01:20
I think it's time that we transitionedgeçiş
23
62000
2000
Güneş Sistemi boyunca yayılmış bir medeniyete
01:22
to a solargüneş system-goingSistem-gidiş civilizationmedeniyet and speciesTürler.
24
64000
3000
ve türe dönüşeceğimizi düşünüyorum.
01:25
And, as an outgrowthakıbet of all of this then,
25
67000
3000
Bunların hepsinin ötesinde kimi zaman
01:28
I wondermerak etmek about whetherolup olmadığını we can, and whetherolup olmadığını we even should,
26
70000
3000
diğer gezegenlere Dünya'daki gibi yaşamı götürebilip görüemeyeceğimizi
01:31
think about transportingtaşıma Earth-typeToprak tipi life to other planetsgezegenler.
27
73000
4000
ve bunu yapıp yapmamamız geretkiğini düşünüyorum.
01:35
NotablyÖzellikle MarsMars, as a first exampleörnek.
28
77000
2000
İlk aklıma gelen de Mars.
01:37
Something I never talk about in scientificilmi meetingstoplantılar
29
79000
2000
Bu konuma nasıl geldiğim ve bu işi
01:39
is how I actuallyaslında got to this statebelirtmek, bildirmek
30
81000
2000
neden yaptığım, bilimsel toplantılarda asla
01:41
and why I do the work that I do.
31
83000
2000
konuşmadığım bir şeydir.
01:43
Why don't I have a normalnormal job, a sensiblemantıklı job?
32
85000
2000
Neden normal bir işim yok, mantıklı bir işim?
01:46
And then of coursekurs, I blamesuçlama the SovietSovyet UnionBirliği.
33
88000
3000
Ve sonra, elbette ki, Sovyetler Birliği'ni suçluyorum.
01:49
Because in the mid-orta1950s,
34
91000
2000
Çünkü 1950'lerin ortasında,
01:51
when I was a tinyminik childçocuk,
35
93000
2000
ben daha küçük bir çocukken,
01:53
they had the audacityküstahlık to launchbaşlatmak
36
95000
2000
Sputnik isimli çok ilkel ve küçük olan uyduyu
01:55
a very primitiveilkel little satelliteuydu calleddenilen SputnikSputnik,
37
97000
3000
ateşleme arsızlığını yaptılar ve Batı dünyasını
01:58
whichhangi sentgönderilen the WesternWestern worldDünya into a hystericalisterik tailspinkargaşa.
38
100000
3000
histerik bir panik içerisinde bıraktılar.
02:02
And a tremendousmuazzam amounttutar of moneypara
39
104000
2000
Ve inanılmaz büyük paralar
02:04
wentgitti into the fundingfinansman of scienceBilim
40
106000
2000
bilime ve çocukların
02:06
and mathematicsmatematik skillsbecerileri for kidsçocuklar.
41
108000
2000
matematik yeteneklerine harcandı.
02:08
And I'm a productürün of that generationnesil,
42
110000
2000
Ve ben de bu neslin bir ürünüyüm,
02:10
like so manyçok other of my peers.
43
112000
2000
tıpkı pek çok meslektaşım gibi.
02:12
It really caughtyakalandı holdambar of us, and caughtyakalandı fireateş,
44
114000
2000
Bu bizi gerçekten yakaladı, alevlendirdi
02:14
and it would be lovelygüzel if we could reproduceçoğaltmak that again now.
45
116000
3000
ve bunu tekrar yaratabilmemiz muhteşem olurdu.
02:17
Of coursekurs, refusingreddeden to growbüyümek up --
46
119000
2000
Elbette, büyümeyi reddetmek --
02:19
-- even thoughgerçi I impersonatekimliğine bürün a grown-upYetişkin in dailygünlük life,
47
121000
3000
-- her ne kadar günlük hayatımda bir yetişkini taklit etsem
02:22
but I do a fairlyoldukça good job of that --
48
124000
2000
ve bunda oldukça iyi bir iş çıkarsam da --
02:24
but really retainingistinat that childlikeçocuksu qualitykalite
49
126000
2000
başkalarının sizin ilgilendiğiniz şeylerle
02:26
of not caringsempatik what other people think
50
128000
2000
alakalı düşüncelerini çocuksu bir şekilde
02:28
about what you're interestedilgili in, is really criticalkritik.
51
130000
2000
umursamamanız gerçekten çok önemli.
02:31
The nextSonraki elementeleman is the factgerçek that
52
133000
2000
Bir diğer etmen de, bir değer
02:33
I have applieduygulamalı a valuedeğer judgmentyargı
53
135000
2000
yargılamasında bulundum
02:35
and my valuedeğer judgmentyargı is that the presencevarlık of life
54
137000
2000
ve benim değer yargılamamda, hayatın var olması,
02:37
is better than no life.
55
139000
2000
olmamasından iyidir.
02:39
And so, life is more valuabledeğerli than no life.
56
141000
2000
Dolayısıyla, hayat, hayatsızlıktan değerlidir.
02:41
And so I think that that holdstutar togetherbirlikte
57
143000
3000
Ben de şu anda burada bulunan
02:44
a great dealanlaştık mı of the work
58
146000
2000
dinleyicilerin çoğunu, bunun bir arada
02:46
that people in this audienceseyirci approachyaklaşım.
59
148000
4000
tuttuğunu düşünüyorum.
02:50
I'm very interestedilgili in MarsMars, of coursekurs,
60
152000
3000
Mars ile çok ilgiliyim; elbette bu
02:53
and that was a productürün of my beingolmak a younggenç undergraduateLisans
61
155000
4000
Viking Araçları Mars'a indiğinde benim genç bir
02:57
when the VikingViking LandersLanders landedindi on MarsMars.
62
159000
2000
üniversite öğrencisi olmamdan kaynaklanıyor.
03:00
And that tookaldı what had been
63
162000
2000
Ve gökyüzünde
03:02
a tinyminik little astronomicalastronomik objectnesne in the skygökyüzü,
64
164000
3000
bir nokta olarak görebileceğiniz
03:05
that you would see as a dotnokta,
65
167000
2000
ufak, küçük, astronomik bir cisim;
03:07
and turneddönük it completelytamamen into a landscapepeyzaj,
66
169000
4000
şimdi ilkel fotoğraflarının
03:11
as that very first primitiveilkel pictureresim
67
173000
2000
ekranlarımıza ulaşmasıyla birlikte, tamamen
03:13
camegeldi rasteringrastering acrosskarşısında the screenekran.
68
175000
2000
görülesi bir manzaraya dönüştü.
03:15
And when it becameoldu a landscapepeyzaj,
69
177000
2000
Ve bir manzaraya dönüştüğünde,
03:17
it alsoAyrıca becameoldu a destinationhedef,
70
179000
2000
aynı zamada bir hedefe de dönüştü,
03:19
and altereddeğişmiş, really, the coursekurs of my life.
71
181000
3000
ve gerçekten de hayatımın gidişatını değiştirdi.
03:23
In my graduatemezun olmak yearsyıl I workedişlenmiş with
72
185000
2000
Mezun olduğum yıllarda
03:25
my colleagueçalışma arkadaşı and mentorakıl hocası and friendarkadaş, SteveSteve SchneiderSchneider,
73
187000
2000
iş arkadaşım, akıl hocam ve arkadaşım Steve Schneider ile
03:27
at the NationalUlusal CenterMerkezi for AtmosphericAtmosferik ResearchAraştırma,
74
189000
2000
Ulusal Atmosferik Araştırma Merkezi'nde, küresel
03:29
workingçalışma on globalglobal changedeğişiklik issuessorunlar.
75
191000
2000
değişim problemleri üzerinde çalıştık.
03:32
We'veBiz ettik writtenyazılı a numbernumara of things on
76
194000
2000
Dünya'nın tamamını bilimsel bir anlamda
03:34
the rolerol of GaiaGaia hypothesishipotez --
77
196000
1000
tek bir varlık olarak düşünüp düşünemeyeceğimiz üzerine
03:35
whetherolup olmadığını or not you could considerdüşünmek EarthDünya as a singletek entityvarlık
78
197000
3000
yani Gaia Hipotezi üzerine
03:38
in any meaningfulanlamlı scientificilmi senseduyu,
79
200000
2000
pek çok şey yazdık,
03:40
and then, as an outgrowthakıbet of that,
80
202000
2000
ve sonra, bunun da ötesinde,
03:42
I workedişlenmiş on the environmentalçevre consequencessonuçları of nuclearnükleer warsavaş.
81
204000
4000
nükleer savaşın çevresel sonuçları üzerine çalıştım.
03:46
So, wonderfulolağanüstü things and grimgaddar things.
82
208000
2000
İnanılmaz büyüleyici ve zalim şeyler.
03:48
But what it taughtöğretilen me was to look at EarthDünya as a planetgezegen
83
210000
3000
Fakat bu bana, Dünya'mıza sadece evimiz olarak değil
03:51
with externaldış eyesgözleri, not just as our home.
84
213000
3000
bir gezegen olarak, dışarıdan bakmayı öğretti.
03:54
And that is a wonderfulolağanüstü steppingAdım away in perspectiveperspektif,
85
216000
4000
Ve bu da perspektif olarak muhteşem bir adım;
03:58
to try to then think about the way
86
220000
2000
gezegenimizin bir gezegen olarak nasıl davrandığını
04:00
our planetgezegen behavesdavranır, as a planetgezegen,
87
222000
3000
ve üzerindeki hayatın nasıl davrandığını
04:03
and with the life that's on it.
88
225000
2000
düşünmek için.
04:05
And all of this seemsgörünüyor to me to be
89
227000
3000
Ve tüm bunlar bana tarihte
04:08
a salientbelirgin pointpuan in historytarih.
90
230000
2000
belirgin noktalar olarak gözüküyor.
04:10
We're gettingalma readyhazır to beginbaşla to go
91
232000
2000
Kökenimizin dayandığı gezegenden ayrılarak
04:12
throughvasitasiyla the processsüreç of leavingayrılma our planetgezegen of originMenşei
92
234000
3000
Güneş Sistemi'nin dışına ve daha da ötesine gideceğimiz
04:15
and out into the widerDaha geniş solargüneş systemsistem and beyondötesinde.
93
237000
3000
yolculuğu hazırlanıyoruz.
04:19
So, back to MarsMars.
94
241000
2000
Neyse, Mars'a dönelim.
04:21
How hardzor is it going to be to find life on MarsMars?
95
243000
2000
Mars'ta hayat bulmak ne kadar zor olacak?
04:23
Well, sometimesara sıra it's really very hardzor for us to find eachher other,
96
245000
2000
Pekala, kimilerimiz için bazen bu Dünya'da bile
04:25
even on this planetgezegen.
97
247000
2000
hayat bulmak zor olabilir.
04:27
So, findingbulgu life on anotherbir diğeri planetgezegen
98
249000
2000
Dolayısıyla, başka bir gezegende
04:29
is a non-trivialolmayan önemsiz occupationMeslek
99
251000
2000
hayat bulmak kolay bir iş değil
04:31
and we spendharcamak a lot of time tryingçalışıyor to think about that.
100
253000
3000
ve biz bunun üzerinde düşünmek için çok fazla zaman harcıyoruz.
04:34
WhetherOlup olmadığı or not you think it's likelymuhtemelen to be successfulbaşarılı
101
256000
2000
Başarılı olacağımızı düşünün ya da düşünmeyin,
04:36
sortçeşit of dependsbağlıdır on what you think about
102
258000
2000
bu biraz sizin evrende hayat olması ihtimaline
04:38
the chancesşansı of life in the universeEvren.
103
260000
2000
nasıl baktığınıza bağlı.
04:40
I think, myselfkendim,
104
262000
2000
Şahsen ben
04:42
that life is a naturaldoğal outgrowthakıbet
105
264000
3000
hayatın, maddenin zamanla
04:45
of the increasingartan complexificationcomplexification of mattermadde over time.
106
267000
3000
kompleksleşmesi sonucu ortaya çıktığını düşünüyorum.
04:48
So, you startbaşlama with the BigBüyük BangPatlama and you get hydrogenhidrojen,
107
270000
2000
Şöyle, Büyük Patlama ile başlarsınız, sonra hidrojen oluşur
04:50
and then you get heliumHelyum, and then you get more complicatedkarmaşık stuffşey,
108
272000
2000
ve sonra helyum elde edersiniz, sonra daha da karmaşık maddeler,
04:52
and you get planetsgezegenler formingşekillendirme --
109
274000
2000
ve sonra gezegenler oluşur --
04:54
and life is a commonortak, planetary-basedgezegen tabanlı phenomenonfenomen, in my viewgörünüm.
110
276000
4000
ve hayat da ortak, gezegen-tabanlı bir olgudur benim görüşüme göre.
04:58
CertainlyKesinlikle, in the last 15 yearsyıl,
111
280000
2000
Kesin olarak, son 15 yılda,
05:00
we'vebiz ettik seengörüldü increasingartan numberssayılar of planetsgezegenler
112
282000
3000
Güneş Sistemi'nin dışarısında, pek çok gezegen olduğu
05:03
outsidedışında of our solargüneş systemsistem beingolmak confirmedonaylı,
113
285000
3000
onaylandı ve sayıları da her gün artıyor,
05:06
and just last monthay, a coupleçift of weekshaftalar agoönce,
114
288000
3000
ve daha geçen ay, birkaç hafta önce,
05:09
a planetgezegen in the size-classBoyut sınıfı of EarthDünya
115
291000
2000
Dünya'nın ölçüleriyle aynı sınıfta olan
05:11
has actuallyaslında been foundbulunan.
116
293000
2000
bir gezegen bulundu.
05:13
And so this is very excitingheyecan verici newshaber.
117
295000
2000
İşte bunlar çok heyecan verici haberler.
05:15
So, my first boldcesur predictiontahmin is that,
118
297000
2000
Dolayısıyla, benim ilk cömert tahminim,
05:17
is that in the universeEvren, life is going to be everywhereher yerde.
119
299000
3000
bu evrende, hayat her yerde olacak.
05:20
It's going to be everywhereher yerde we look --
120
302000
2000
Baktığımız her yerde olacak --
05:22
where there are planetarygezegen systemssistemler that can possiblybelki supportdestek it.
121
304000
3000
gezegen sistemlerinin hayatı desteklediği her yerde!
05:25
And those planetarygezegen systemssistemler are going to be very commonortak.
122
307000
3000
Ve bu gezegen sistemleri oldukça ortak olacak.
05:28
So, what about life on MarsMars?
123
310000
2000
Peki, Mars'ta hayat hakkında neler var?
05:30
Well, if somebodybirisi had askeddiye sordu me about a dozendüzine yearsyıl agoönce
124
312000
2000
Pekala, eğer biri bana 12 yıl öncesinde, Mars'ta
05:32
what I thought the chancesşansı of life on MarsMars would be,
125
314000
3000
hayat olma ihtimaliyle ilgili düşüncelerimi sorsaydı,
05:35
I would'veolurdu probablymuhtemelen said, a coupleçift of percentyüzde.
126
317000
3000
muhtemelen sadece yüzde birkaç ihtimal verirdim.
05:38
And even that was considereddüşünülen outrageousrezil at the time.
127
320000
3000
Ve bu bile o dönemlerde aşırı olurdu.
05:41
I was oncebir Zamanlar sneeringlysneeringly introducedtanıtılan
128
323000
2000
Bir kere eski bir
05:43
by a formereski NASANASA officialresmi,
129
325000
2000
NASA görevlisiyle tanıştırıldım;
05:45
as the only personkişi on the planetgezegen
130
327000
2000
bu kişi Mars'ta hala hayat olduğunu
05:47
who still thought there was life on MarsMars.
131
329000
2000
düşünen tek kişiydi.
05:49
Of coursekurs, that officialresmi is now deadölü, and I'm not,
132
331000
2000
Elbette, o çalışan şu anda öldü ve ben ölmedim
05:51
so there's a certainbelli amounttutar of gloryşan
133
333000
3000
dolayısıyla düşmanlarınızdan uzun yaşamak için
05:54
in outlivingyitireceğini your adversariesdüşmanlar.
134
336000
2000
belli bir şansınız var.
05:56
But things have changeddeğişmiş greatlyçokça
135
338000
2000
Fakat son 12 yılda işler
05:58
over the last dozendüzine yearsyıl.
136
340000
2000
inanılmaz değişti.
06:01
And the reasonneden that they have changeddeğişmiş
137
343000
2000
Ve bu değişimin nedeni de
06:03
is because we now have newyeni informationbilgi.
138
345000
2000
elimizdeki yeni bilgilerdir.
06:05
The amazingşaşırtıcı PathfinderYol bulucu missionmisyon that wentgitti in '97,
139
347000
3000
Şu anda biz konuşurken Mars'ta devamlılığı süren
06:08
and the MERMER RoverRover missionsmisyonlar
140
350000
2000
MER Rover görevleri, 97 yılında yürütülen
06:10
that are on MarsMars as we speakkonuşmak now
141
352000
2000
muhteşem Pathfinder görevi
06:12
and the EuropeanAvrupa SpaceUzay Agency'sAjans'ın MarsMars ExpressExpress,
142
354000
3000
ve Avrupa Uzay Ajansı'nın Mars Ekspres'i
06:15
has taughtöğretilen us a numbernumara of amazingşaşırtıcı things.
143
357000
2000
bize pek çok muhteşem şey öğretti.
06:17
There is sub-surfacealt yüzey icebuz on that planetgezegen.
144
359000
3000
Gezegenin yüzeyinin altında buz bulunmakta.
06:20
And so where there is waterSu,
145
362000
2000
Ve dolayısıyla su bulunuyor ki
06:22
there is a very highyüksek chanceşans of our kindtür of life.
146
364000
2000
bu da canlı hayatının büyük ihtimalle var olduğunu gösteriyor.
06:24
There's clearlyAçıkça sedimentarytortul rockskayalar all over the placeyer
147
366000
2000
Kesinlikle her yerde tortullu taşlar bulunmakta --
06:26
one of the landersLanders is sittingoturma in the middleorta of an ancienteski seabeddeniz dibinin,
148
368000
3000
uzay gezginlerinden biri antik bir deniz yatağının ortasında duruyor,
06:29
and there are these amazingşaşırtıcı structuresyapıları calleddenilen blueberriesyaban mersini,
149
371000
4000
ve bunlar "yaban mersini" denen muhteşem yapılar
06:33
whichhangi are these little, rockyRocky concretionsconcretions
150
375000
2000
ki bunlar küçük ve kaya gibi betonlaşmışlar;
06:35
that we are busymeşgul makingyapma biologicallybiyolojik olarak
151
377000
2000
bunlar üzerinde, benim laboratuvarımda
06:37
in my lablaboratuvar right now.
152
379000
2000
şu anda çalışmaktayız.
06:39
So, with all of these things put togetherbirlikte,
153
381000
2000
Şimdi, tüm bunlar bir arada düşünüldüğünde
06:41
I think that the chancesşansı of life
154
383000
2000
yaşamın var olma ihtimali
06:43
are much greaterbüyük than I would'veolurdu ever thought.
155
385000
2000
düşündüğümüzden çok daha fazladır.
06:45
I think that the chanceşans of life havingsahip olan arisenortaya çıktığı on MarsMars, sometimebazen in its pastgeçmiş,
156
387000
4000
Bana göre Mars'ın geçmişinde canlılığın oluşmuş olma ihtimali
06:49
is maybe one in fourdört to maybe even halfyarım and halfyarım.
157
391000
3000
¼ ile ½ arasında bir yerdedir.
06:52
So this is a very boldcesur statementaçıklama.
158
394000
2000
Bu çok cömert bir ifadedir.
06:54
I think it's there, and I think we need
159
396000
2000
Bence yaşam orada ve bence biz onu
06:56
to go look for it, and I think it's undergroundyeraltı.
160
398000
2000
aramalıyız ve bence yaşam yer altında.
06:58
So the game'soyun afootayakta, and this is the gameoyun that we playoyun in astro-biologyAstro-Biyoloji.
161
400000
4000
Oyun ortada, bu oyun astrobiyolojide oynadığımız bir oyun.
07:02
How do you try to get a handlesap on extraterrestrialdünya dışı life?
162
404000
3000
Dünya dışı hayatla nasıl uğraşırsınız?
07:05
How do you planplan to look for it?
163
407000
2000
Bulmak için ne planlar yaparsınız?
07:07
How do you know it when you find it?
164
409000
2000
Bulduğunuz şeyin aradığınız şey olduğunu nasıl bilirsiniz?
07:09
Because if it's bigbüyük and obviousaçık, we would'veolurdu alreadyzaten foundbulunan it --
165
411000
2000
Çünkü eğer büyük ve açık olsaydı, şimdiye kadar bulurduk --
07:11
it would'veolurdu alreadyzaten bittenısırıldı us on the footayak, and it hasn'tdeğil sahiptir.
166
413000
3000
ayağımızdan çoktan ısırırdı, ancak bu olmadı.
07:14
So, we know that it's probablymuhtemelen quiteoldukça crypticşifreli.
167
416000
2000
Dolayısıyla muhtemelen oldukça gizli.
07:16
Very criticallyciddi olarak, how do we protectkorumak it,
168
418000
2000
Onu nasıl koruyacağımız
07:18
if we find it, and not contaminatekontamine it?
169
420000
3000
ve bulduğumuzda mikrop bulaştımayacağımız çok önemli.
07:21
And alsoAyrıca, even perhapsbelki more criticallyciddi olarak, because
170
423000
3000
Ve belki de daha önemlisi, bu bizim tek evimiz olduğundan
07:24
this is the only home planetgezegen we have,
171
426000
2000
onu bulduğumuzda ve incelemeye başladığımızda
07:26
how do we protectkorumak us from it, while we studyders çalışma it?
172
428000
3000
kendimizi ondan nasıl koruyacağız?
07:30
So why mightbelki it be hardzor to find?
173
432000
2000
Neden bulması zor olsun?
07:32
Well, it's probablymuhtemelen microscopicmikroskobik, and it's never easykolay
174
434000
2000
Çünkü muhtemelen mikroskobik ve mikroskobik
07:34
to studyders çalışma microscopicmikroskobik things,
175
436000
2000
şeylerle uğraşmak hiçbir zaman kolay değildir,
07:36
althougholmasına rağmen the amazingşaşırtıcı toolsaraçlar that we now have to do that
176
438000
3000
her ne kadar bizi inanılmaz derinliklere götüren
07:39
allowizin vermek us to studyders çalışma things in much greaterbüyük depthderinlik,
177
441000
2000
ve şimdiye kadar olmadığı kadar küçük şeyleri gösterebilen
07:41
at much smallerdaha küçük scalesterazi than ever before.
178
443000
3000
aletlerimiz bulunsa da.
07:44
But it's probablymuhtemelen hidinggizleme, because if you are out
179
446000
3000
Fakat muhtemelen saklanıyor, çünkü eğer kendi
07:47
sequesteringİyon resourceskaynaklar from your environmentçevre, that makesmarkaları you yummynefis,
180
449000
3000
doğanızdaki kaynaklara el koyuyorsanız, bu sizi yenilesi yapar
07:50
and other things mightbelki want to eatyemek you, or consumetüketmek you.
181
452000
2000
ve diğer şeyler sizi yemek ya da tüketmek isteyebilir.
07:52
And so, there's a gameoyun of predator-preyavcı-av
182
454000
3000
Dolayısıyla, bir av-avcı oyunu olacaktır
07:55
that's going to be, essentiallyesasen, universalevrensel, really,
183
457000
5000
gerçekten, evrensel olarak
08:00
in any kindtür of biologicalbiyolojik systemsistem.
184
462000
2000
bütün biyolojik sistemlerde...
08:02
It alsoAyrıca mayMayıs ayı be very, very differentfarklı in its fundamentaltemel propertiesözellikleri
185
464000
3000
Ayrıca temel özellikleri çok çok farklı olabilir --
08:05
its chemistrykimya, or its sizeboyut.
186
467000
2000
kimyası ya da boyutları.
08:07
We say smallküçük, but what does that mean?
187
469000
2000
Biz "küçük" diyoruz, ama bu ne demektir?
08:09
Is it virus-sizedvirüs ölçekli? Is it smallerdaha küçük than that?
188
471000
2000
Virüs boyunda mı? Ondan daha mı küçük?
08:11
Is it biggerDaha büyük than the biggesten büyük bacteriumbakteri? We don't know.
189
473000
2000
En büyük bakteriden bile büyük mü? Bilmiyoruz.
08:13
And speedhız of activityaktivite, whichhangi is something that we faceyüz
190
475000
3000
Ve yüzey altı organizmalarını incelerken
08:16
in our work with sub-surfacealt yüzey organismsorganizmalar,
191
478000
2000
karşılaştığımız şey olan aktivite hızları
08:18
because they growbüyümek very, very slowlyyavaşça.
192
480000
2000
çok çok yavaş büyüdükleri için, yavaş oluyor.
08:20
If I were to take a swabPamuklu çubuk off your teethdiş
193
482000
3000
Eğer dişinizden bir tükürük örneği alıp
08:23
and plateplaka it on a PetriPetri plateplaka,
194
485000
2000
bir petri kabuna koysaydım,
08:25
withiniçinde about fourdört or fivebeş hourssaatler, I would have to see growthbüyüme.
195
487000
3000
4-5 saat içerisinde bakterilerin büyümesini gözlemlerdim.
08:28
But the organismsorganizmalar that we work with,
196
490000
2000
Fakat bizim çalıştığımız organizmalar,
08:30
from the sub-surfacealt yüzey of EarthDünya,
197
492000
1000
Dünya yüzeyinin altından
08:31
very oftensık sık it's monthsay -- and in manyçok casesvakalar, yearsyıl --
198
493000
3000
ve çoğu zaman aylar hatta yıllar sonra
08:34
before we see any growthbüyüme whatsoeverher ne.
199
496000
2000
büyümeyi gözleyebiliyoruz.
08:36
So they are, intrinsicallydoğal olarak, a slowerYavaş life-formyaşam formu.
200
498000
3000
Dolayısıyla bunlar, doğal olarak, daha yavaş canlı formları.
08:39
But the realgerçek issuekonu is that we are guideddestekli by
201
501000
3000
Fakat asıl olay, kısıtlı deneyimimiz tarafından
08:42
our limitedsınırlı experiencedeneyim,
202
504000
2000
yönlendirilmemizdir
08:44
and untila kadar we can think out of the boxkutu of our craniumKafatası and what we know,
203
506000
4000
ve kutunun dışarısından ve bildiklerimizin ötesinden olaya bakmaya kalkarsak
08:48
then we can't recognizetanımak what to look for,
204
510000
2000
ne arayacağımızı bilemeyiz
08:50
or how to planplan for it.
205
512000
2000
ya da ona nasıl ulaşacağımızı.
08:53
So, perspectiveperspektif is everything
206
515000
2000
Dolayısıyla, perspektif her şeydir
08:55
and, because of the historytarih that I've just brieflykısaca talkedkonuştuk to you about,
207
517000
3000
ve size daha önce bahsettiğim tarihinden ötürü
08:58
I have learnedbilgili to think about EarthDünya
208
520000
2000
bir "Dünya-dışı gezegen" olarak
09:00
as an extraterrestrialdünya dışı planetgezegen.
209
522000
2000
Dünya'dan çok şey öğrendim.
09:02
And this has been invaluableçok değerli in our approachyaklaşım to try to studyders çalışma these things.
210
524000
4000
Ve bu, bu şeyleri çalışmamızda bizim için paha biçilemez bir yaklaşım oldu.
09:06
This is my favoritesevdiğim gameoyun on airplanesuçaklar:
211
528000
2000
Bu, uçaklarda en sevdiğim oyundur:
09:08
where you're in an airplaneuçak and you look out the windowpencere,
212
530000
2000
uçaktasınızdır ve pencereden dışarı bakarsınız,
09:10
you see the horizonufuk.
213
532000
1000
ufku görürsünüz.
09:11
I always turndönüş my headkafa on the sideyan,
214
533000
2000
Kafamı bir yana çeviririm
09:13
and that simplebasit changedeğişiklik makesmarkaları me go from
215
535000
3000
ve bu değişim, gördüğüm şeyin
09:16
seeinggörme this planetgezegen as home,
216
538000
2000
evim yerine bir gezegen görmeme
09:18
to seeinggörme it as a planetgezegen.
217
540000
2000
sebep olur.
09:20
It's a very simplebasit trickhile, and I never failbaşarısız to do it
218
542000
2000
Çok basit bir oyundur ve asla başarısız olmam
09:22
when I'm sittingoturma in a windowpencere seatoturma yeri.
219
544000
2000
eğer pencere kenarında oturuyorsam.
09:24
Well, this is what we applyuygulamak to our work.
220
546000
2000
İşte bu, işimize uyguladığımız yöntemdir.
09:26
This showsgösterileri one of the mostçoğu extremeaşırı cavesmağaralar that we work in.
221
548000
3000
Bu şu anda çalıştığımız en muhteşem mağaralardan birini gösteriyor.
09:29
This is CuevaCueva dede VillaVilla LuzLuz in TabascoTabasco, in MexicoMeksika,
222
551000
4000
Bu Meksika Tabasco'da bulunan Cueva de Villa Tuz
09:33
and this caveMağara is saturateddoymuş with sulfuricSülfürik acidasit.
223
555000
3000
ve bu mağara sülfürik aside doymuş vaziyette.
09:36
There is tremendousmuazzam amountsmiktarlar of hydrogenhidrojen sulfidesülfür
224
558000
2000
İnanılmaz miktarda hidrojen sülfür
09:38
cominggelecek into this caveMağara from volcanicvolkanik sourceskaynaklar
225
560000
3000
volkanik kaynaklardan bu mağaraya akıyor
09:41
and from the breakdownarıza of evaporiteevaporite --
226
563000
2000
ve evaporit'in kırılma noktasından geliyor --
09:43
mineralsmineraller belowaltında the carbonateskarbonat in whichhangi this caveMağara is formedoluşturulan --
227
565000
4000
bu mağarayı oluşturan karbonatların altından --
09:47
and it is a completelytamamen hostiledüşmanca environmentçevre for us.
228
569000
2000
bu bizim için çok saldırgan bir ortam.
09:49
We have to go in with protectivekoruyucu suitstakım elbise and breathingnefes geardişli,
229
571000
4000
İçeriye koruyucu kıyafetler ve solunum cihazlarıyla giriyoruz
09:53
and 30 partsparçalar perbaşına millionmilyon of H2S will killöldürmek you.
230
575000
5000
ve milyonda 30 H2S molekülü, sizi öldürür.
09:58
This is regularlydüzenli olarak severalbirkaç hundredyüz partsparçalar perbaşına millionmilyon.
231
580000
2000
Burada ise genellikle milyonda birkaç yüz molekül bulunur.
10:00
So, it's a very hazardoustehlikeli environmentçevre,
232
582000
2000
Dolayısıyla çok zehirli bir ortam,
10:02
with COCO as well, and manyçok other gasesgazlar.
233
584000
2000
CO de var elbette ve pek çok diğer gazlar da.
10:04
These extremeaşırı physicalfiziksel and chemicalkimyasal parametersparametreler
234
586000
3000
Bu uç fiziksel ve kimyasal parametreler
10:07
make the biologyBiyoloji that growsbüyür in these placesyerler very specialözel.
235
589000
4000
çok özel biyolojilerin gelişmesine sebep oluyor.
10:11
Because contraryaksi to what you mightbelki think, this is not devoidyoksun of life.
236
593000
3000
Çünkü düşündüğünüzün aksine, burası hayattan yoksun değil.
10:14
This is one of the richestEn zengin cavesmağaralar
237
596000
2000
Bu mağara, Dünya üzerinde bulduklarımız arasında
10:16
that we have foundbulunan on the planetgezegen, anywhereherhangi bir yer.
238
598000
2000
en zengin olanı.
10:18
It's burstingpatlama with life.
239
600000
2000
Hayat kaynıyor.
10:20
The extremes on EarthDünya are interestingilginç in theironların ownkendi right,
240
602000
2000
Dünya üzerindeki uç noktalar, kendisi ilgilendiriyor olsa da
10:22
but one of the reasonsnedenleri that we're interestedilgili in them
241
604000
2000
bunları incelememizin bir diğer sebebi
10:24
is because they representtemsil etmek, really,
242
606000
2000
bunların gerçekten de
10:26
the averageortalama conditionskoşullar that we mayMayıs ayı expectbeklemek on other planetsgezegenler.
243
608000
3000
diğer gezegenlerdeki ortalama ortamlara benzemesi.
10:29
So, this is partBölüm of the abilitykabiliyet that we have,
244
611000
2000
Dolayısıyla bu, sahip olduğumuz yeteneğin bir kısmı,
10:31
to try to stretchUzatmak our imaginationhayal gücü,
245
613000
2000
hayal gücümüzü, gelecekte bulabileceklerimiz
10:33
in termsşartlar of what we mayMayıs ayı find in the futuregelecek.
246
615000
3000
hakkında geliştirmeye çalışıyoruz.
10:36
There's so much life in this caveMağara,
247
618000
2000
Bu mağarada çok fazla hayat var
10:38
and I can't even beginbaşla
248
620000
2000
ve yüzeyi sizinle kazımayı
10:40
to scratchçizik the surfaceyüzey of it with you.
249
622000
2000
bile başaramıyorum.
10:42
But one of the mostçoğu famousünlü objectsnesneleri out of this
250
624000
2000
Fakat buradan çıkan en meşhur objeler
10:44
are what we call SnottitesSnottites, for obviousaçık reasonsnedenleri.
251
626000
3000
açık sebeplerden ötürü bizim Snottie'ler dediklerimiz.
10:47
This stuffşey looksgörünüyor like what comesgeliyor out of your two-year-old'siki-yıl-yaşlı'nın noseburun when he has a coldsoğuk.
252
629000
4000
Bu şey 2 yaşınızdaki çocuğunuz üşüttüğünde burnundan gelen şeye benziyor.
10:51
And this is producedüretilmiş by bacteriabakteriler who are actuallyaslında
253
633000
3000
Ve bu aslında daha fazla sülfürik asit üreten bir bakteri
10:54
makingyapma more sulfuricSülfürik acidasit,
254
636000
2000
tarafından üretiliyor
10:56
and livingyaşam at pHspHs right around zerosıfır.
255
638000
3000
ve pH'ı sıfır civarında olan yerlerde yaşıyor.
10:59
And so, this stuffşey is like batterypil acidasit.
256
641000
2000
Dolayısıyla bu şey pilin içerisindeki asit gibi.
11:01
And yethenüz, everything in this caveMağara has adapteduyarlanmış to it.
257
643000
3000
Buna rağmen, mağaradaki her şey buna adapte olmuş.
11:04
In factgerçek, there's so much energyenerji availablemevcut
258
646000
2000
Aslında, bu mağarada biyoloji için
11:06
for biologyBiyoloji in this caveMağara,
259
648000
2000
o kadar çok enerji var ki,
11:08
that there's actuallyaslında a hugeKocaman numbernumara of cavefishcavefish.
260
650000
2000
çok sayıda Mağara Balığı'na rastladık.
11:10
And the localyerel ZoqueZoque IndiansKızılderililer
261
652000
2000
Ve yerel Zoque Hintlileri
11:12
harvesthasat this twiceiki defa a yearyıl,
262
654000
2000
bunları, Paskalya ve Noel kutlamaları için
11:14
as partBölüm of theironların EasterPaskalya weekhafta celebrationkutlama and HolyKutsal WeekHafta celebrationkutlama.
263
656000
2000
yılda iki kere topluyorlar.
11:16
This is very unusualolağandışı for cavesmağaralar.
264
658000
2000
Bu, mağaralar için çok olağan dışı.
11:18
In some of the other amazingşaşırtıcı cavesmağaralar that we work in --
265
660000
3000
Bir diğer çalıştığımız muhteşem mağara --
11:21
this is in LechuguillaTaşını caveMağara in NewYeni MexicoMeksika nearyakın CarlsbadCarlsbad,
266
663000
4000
bu New Mexico'da, Carlsbad yakınlarındaki Lechuguilla'da,
11:25
and this is one of the mostçoğu famousünlü cavesmağaralar in the worldDünya.
267
667000
3000
ve dünyadaki en meşhur mağaralardan biri.
11:28
It's 115 milesmil of mappedeşlenen passagegeçit,
268
670000
2000
115 millik (170 km) kısmı haritalanmış,
11:30
it's pristinebozulmamış, it has no naturaldoğal openingaçılış
269
672000
3000
hala bozulmamış ve doğal bir çıkışı yok
11:33
and it's a giganticDev biologicalbiyolojik,
270
675000
2000
ve burası devasa bir biyoloji
11:35
geo-microbiologicalGeo-Mikrobiyolojik laboratorylaboratuvar.
271
677000
2000
ve jeo-mikrobiyoloji laboratuvarı.
11:38
In this caveMağara, great areasalanlar are coveredkapalı by
272
680000
3000
Bu mağaranın büyük kısmı bu gördüğünüz
11:41
this reddishkırmızımsı materialmalzeme that you see here,
273
683000
2000
kırmızımsı madde ile kaplı, burada görüyorsunuz,
11:43
and alsoAyrıca these enormousmuazzam crystalskristaller
274
685000
2000
ve bu devasa selenit kristallerinin
11:45
of seleniteselenit that you can see danglingsarkan down.
275
687000
2000
aşağıya sarktığını görüyorsunuz.
11:47
This stuffşey is producedüretilmiş biologicallybiyolojik olarak.
276
689000
3000
Bu şeyler biyolojik olarak üretiliyor.
11:50
This is the breakdownarıza productürün of the bedrockana kaya,
277
692000
3000
Bu kaya yatağının ürünü olarak oluşuyor
11:53
that organismsorganizmalar are busymeşgul munchingmunching theironların way throughvasitasiyla.
278
695000
3000
ve organizmalar yol açmak ile meşguller.
11:56
They take ironDemir and manganesemanganez mineralsmineraller
279
698000
3000
Kaya yatağından demir ve manganez
11:59
withiniçinde the bedrockana kaya and they oxidizeokside them.
280
701000
2000
minerallerini alıyorlar ve oksitliyorlar.
12:01
And everyher time they do that, they get a tinyminik little packetpaket of energyenerji.
281
703000
4000
Ve bunu her yaptıklarında, küçük bir paket eneji alıyorlar.
12:05
And that tinyminik little packetpaket of energyenerji is what they use, then,
282
707000
3000
Ve bu çok ufak enerji paketini sonradan kullanarak
12:08
to runkoş theironların life processessüreçler.
283
710000
2000
hayati işlevlerini sürdürüyorlar.
12:10
Interestinglyİlginç bir şekilde enoughyeterli, they alsoAyrıca do this
284
712000
2000
İlginç bir şekilde bunu aynı zamanda
12:12
with uraniumuranyum and chromiumKrom, and variousçeşitli other toxictoksik metalsmadenler.
285
714000
3000
uranyum ve krom ile de yapıyorlar, ve diğer zehirli metallerle de.
12:15
And so, the obviousaçık avenuecadde
286
717000
3000
Ve dolayısıyla biyo-yenilenme
12:18
for bio-remediationbiyo-düzeltme
287
720000
2000
açık bir şekilde
12:20
comesgeliyor from organismsorganizmalar like this.
288
722000
2000
bunlar gibi organizmalardan geliyor.
12:22
These organismsorganizmalar we now bringgetirmek into the lablaboratuvar,
289
724000
2000
Bu organizmaları laboratuvara götürüyoruz
12:24
and you can see some of them growingbüyüyen on PetriPetri platesplakaları,
290
726000
2000
ve bunların bazılarının petri kabında geliştiğini görüyoruz
12:26
and get them to reproduceçoğaltmak the precisekesin biomineralsbiominerals
291
728000
3000
ve bunları mağara duvarlarında gördüğümüz biyomineralleri
12:29
that we find on the wallsduvarlar of these cavesmağaralar.
292
731000
2000
üretmek için çiftleştiriyoruz.
12:31
So, these are signalssinyalleri that they leaveayrılmak in the rockKaya recordkayıt.
293
733000
3000
Bunlar ise kaya kayıtlarında bırakılan sinyaller.
12:34
Well, even in basaltbazalt surfacesyüzeyler in lava-tubelav-tüp cavesmağaralar,
294
736000
3000
Volkanik aktivitenin yan ürünü olarak oluşan,
12:37
whichhangi are a by-productyan ürün of volcanicvolkanik activityaktivite,
295
739000
2000
bazalt yüzeyli lav-tüpü mağaralarında bile
12:39
we find these wallsduvarlar totallybütünüyle coveredkapalı,
296
741000
2000
çoğu zaman duvarların bunlarla kaplı olduğunu
12:41
in manyçok casesvakalar,
297
743000
2000
görüyoruz,
12:43
by these beautifulgüzel, glisteningparlak silvergümüş wallsduvarlar,
298
745000
2000
bu güzel, pırıl pırıl gümüş duvarlar
12:45
or shinyparlak pinkpembe or shinyparlak redkırmızı or shinyparlak goldaltın.
299
747000
3000
veya parlak pembe ya da parlak kırmızı ya da parlak altın rengi.
12:48
And these are mineralmineral depositsmevduat
300
750000
2000
Ve bunlar da bakteriler tarafından yapılan
12:50
that are alsoAyrıca madeyapılmış by bacteriabakteriler.
301
752000
2000
mineral atıkları.
12:52
And you can see in these centralmerkezi imagesGörüntüler here,
302
754000
2000
Ortadaki görüntülerde de görebileceğiniz gibi,
12:54
scanningtarama electronElektron micrographsFilmler of some of these guys --
303
756000
3000
bunların elektron mikro-grafiklerini çıkardığımızda --
12:57
these are gardensbahçeleri of these bacteriabakteriler.
304
759000
2000
bunlar bakteri bahçeleri.
12:59
One of the interestingilginç things about these particularbelirli guys
305
761000
3000
Bunlarla ilgili ilginç olan bir şey ise, bunların
13:02
is that they're in the actinomyceteactinomycete
306
764000
2000
bakterilerin aktinomisitler ve streptomisitler
13:04
and streptomycetestreptomycete groupsgruplar of the bacteriabakteriler,
307
766000
2000
grupları içerisinde olmaları, ki biz bunları
13:06
whichhangi is where we get mostçoğu of our antibioticsantibiyotikler.
308
768000
2000
çoğunlukla antibiyotiklerde kullanırız.
13:09
The sub-surfacealt yüzey of EarthDünya
309
771000
2000
Dünya yüzeyinin altı uçsuz bucaksız
13:11
containsiçeren a vastgeniş biodiversitybiyolojik çeşitlilik.
310
773000
2000
bir biyoçeşitliliğe sahip.
13:13
And these organismsorganizmalar,
311
775000
2000
Ve bu organizmalar,
13:15
because they're very separateayrı from the surfaceyüzey,
312
777000
2000
yüzeyden ayrı oldukları için,
13:17
make a vastgeniş arraydizi of novelyeni compoundsBileşikler.
313
779000
4000
çeşit çeşit, tuhaf bileşik dizileri oluşturuyorlar.
13:21
And so, the potentialpotansiyel for exploitingistismar this
314
783000
2000
Ve bunları ilaç ve endüstriyel kimya sektörlerinde
13:23
for pharmaceuticalfarmasötik and industrialSanayi chemicalkimyasal useskullanımları
315
785000
3000
kullanma potansiyelimiz şu anda
13:26
is completelytamamen untappedkullanılmayan,
316
788000
2000
en üst noktada
13:28
but probablymuhtemelen exceedsaşıyor mostçoğu of the restdinlenme
317
790000
2000
fakat muhtemelen buradakiler, gezegendeki tüm
13:30
of the biodiversitybiyolojik çeşitlilik of the planetgezegen.
318
792000
2000
biyoçeşitliliği geçecektir.
13:32
So, lava-tubelav-tüp caves-Mağara--
319
794000
2000
Neyse, lav-tüpü mağaraları --
13:34
I've just told you about organismsorganizmalar that livecanlı here on this planetgezegen.
320
796000
3000
Bu gezegende yaşayan organizmalardan size zaten bahsettim.
13:37
We know that on MarsMars and the MoonAy
321
799000
2000
Biliyoruz ki Mars'ta ve Ay'da bu yapılardan
13:39
there are tonston of these structuresyapıları.
322
801000
2000
çok fazla miktarda bulunuyor.
13:41
We can see them.
323
803000
1000
Bunları görebiliyoruz.
13:42
On the left you can see a lavalav tubetüp formingşekillendirme
324
804000
2000
Sol tarafta yeni bir patlama sonucu oluşan
13:44
at a recentson eruptionErüpsiyonu -- MountMount EtnaEtna in SicilySicilya --
325
806000
3000
lav-tüpü oluşumunu görüyorsunuz -- Sicilya'daki Etna Dağı'nın patlaması --
13:47
and this is the way these tubesborular formform.
326
809000
2000
ve bu tüpler bu şekilde oluşuyorlar.
13:49
And when they hollowiçi boş out,
327
811000
1000
Ve içleri boşaldığı zaman
13:50
then they becomeolmak habitatshabitatları for organismsorganizmalar.
328
812000
2000
organizmalar için yaşam alanı haline geliyorlar.
13:53
These are all over the planetgezegen MarsMars,
329
815000
2000
Bunlar Mars'ın her yerinde var
13:55
and we're busymeşgul cataloguingkataloglama them now.
330
817000
2000
ve onları kategorize etmekle meşgulüz.
13:57
And so, there's very interestingilginç caveMağara realgerçek estatearazi
331
819000
2000
Dolayısıyla Mars'ta oldukça ilginç bir mağara emlakçılığı
13:59
on MarsMars, at leasten az of that typetip.
332
821000
3000
var, en azından bu çeşitte.
14:02
In ordersipariş to accesserişim
333
824000
2000
İlgilendiğimiz bu
14:04
these sub-surfacealt yüzey environmentsortamları that we're interestedilgili in,
334
826000
3000
yüzey altı çevrelere erişebilmemiz için,
14:07
we're very interestedilgili in developinggelişen the toolsaraçlar to do this.
335
829000
3000
bunlar için gerekli aletleri üretmekle ilgileniyoruz.
14:10
You know, it's not easykolay to get into these cavesmağaralar.
336
832000
2000
Biliyorsunuz, bu mağaralara gitmek kolay değil.
14:12
It requiresgerektirir crawlingemekleme, climbingTırmanmak,
337
834000
2000
Sürünmeyi, tırmanmayı, ip işini,
14:14
rope-workip-iş, technicalteknik rope-workip-iş
338
836000
3000
teknik ip işlerini ve daha pek çok
14:17
and manyçok other complexkarmaşık humaninsan motionshareketleri
339
839000
4000
kompleks insan hareketlerini yapabilmeniz
14:21
in ordersipariş to accesserişim these.
340
843000
2000
gerekiyor, oraya ulaşmak için.
14:23
We faceyüz the problemsorun of, how can we do this roboticallyrobotla?
341
845000
3000
Bunu robotik olarak nasıl yapabiliriz, bu problemle karşı karşıyayız.
14:26
Why would we want to do it roboticallyrobotla?
342
848000
2000
Neden robotik olarak yapmak isteyelim?
14:28
Well, we're going to be sendinggönderme
343
850000
2000
Çünkü, Mars'a insan göndermeden önce
14:30
roboticrobotik missionsmisyonlar to MarsMars
344
852000
2000
pek çok robotik görevi yapacağız
14:32
long in advanceilerlemek of humaninsan missionsmisyonlar.
345
854000
2000
ve bu robotları göndereceğiz.
14:34
And then, secondlyikinci olarak, gettingalma back to that earlierdaha erken pointpuan that I madeyapılmış
346
856000
3000
Ve ikinci olarak, daha önce de değindiğim noktaya dönmem gerekirse
14:37
about the preciousnessözentili of any life that we mayMayıs ayı find
347
859000
4000
Mars'taki bu son dere kıymetli yaşam formlarının
14:41
on MarsMars, we don't want to contaminatekontamine it.
348
863000
2000
bizim tarafımızdan zehirlenmesini istemeyiz.
14:43
And one of the besten iyi waysyolları to studyders çalışma something withoutolmadan contaminatingkirletmesini it
349
865000
3000
Ve bir şeyi zehirlemeden incelemenin en basit yolu da
14:46
is to have an intermediaryaracı.
350
868000
2000
bir aracı bulmaktır.
14:48
And in this casedurum, we're imagininghayal
351
870000
2000
Ve bu durumda, aracı olarak
14:50
intermediaryaracı roboticrobotik devicescihazlar
352
872000
2000
robotik aletleri düşünüyoruz; çünkü bunlar
14:52
that can actuallyaslında do some of that
353
874000
2000
bizim yapacağımız bazı işleri
14:54
front-endön uç work for us,
354
876000
2000
önceden yapabilirler,
14:56
to protectkorumak any potentialpotansiyel life that we find.
355
878000
2000
ve bulacağımız yaşam potansiyelini koruyabilirler.
14:58
I'm not going to go throughvasitasiyla all of these projectsprojeler now,
356
880000
3000
Tüm bu projelere şimdi girmeyeceğim
15:01
but we're involvedilgili in about half-a-dozenyarım düzine roboticrobotik developmentgelişme projectsprojeler,
357
883000
3000
ancak yaklaşık 6 tane robotik geliştirme projesi yürütüyoruz
15:04
in collaborationişbirliği with a numbernumara of differentfarklı groupsgruplar.
358
886000
3000
ve bunu pek çok grupla ortaklaşa yapıyoruz.
15:07
I want to talk specificallyözellikle about the
359
889000
2000
Özellikle üst tarafta gördüğünüz
15:09
arraydizi that you see on the topüst.
360
891000
2000
dizi hakkında konuşmak istiyorum.
15:11
These are hoppingatlamalı microbotMicrobot swarmssürüleri.
361
893000
3000
Bunlar zıplayan mikrobot kolonileri.
15:14
I'm workingçalışma on this with the FieldAlan and SpaceUzay RoboticsRobotik LaboratoryLaboratuvar
362
896000
2000
Bunun üzerinde Saha ve Uzay Robotik Laboratuvarı ile
15:16
and my friendarkadaş SteveSteve DubowskyDubowsky at MITMIT,
363
898000
3000
ve MIT'den arkadaşım Steve Dubowsky ile
15:19
and we have come up with the ideaFikir
364
901000
2000
birlikte çalışıyoruz ve bulduğumuz şeye göre
15:21
of havingsahip olan little, jumpingatlama bean-likefasulye gibi
365
903000
3000
zıplayan, fasulye benzeri, Dubowsky Lab'ının
15:24
robotsrobotlar
366
906000
2000
uzmanlık alanı olan
15:26
that are propelledtahrikli by artificialyapay musclekas,
367
908000
3000
yapay kas ile itilen
15:29
whichhangi is one of the DubowskyDubowsky Lab'sLaboratuar specialtiesÖzel --
368
911000
3000
robotlar yapmamız gerekiyor --
15:32
are the EPAMsEPAMs, or artificialyapay muscleskaslar.
369
914000
2000
bunlar EPAM'lar ya da yapay kaslar.
15:34
And these allowizin vermek them to hopHop.
370
916000
2000
Bunlar, zıplamalarını sağlıyor.
15:36
They behaveDavranmak with
371
918000
2000
Bir koloni şeklinde
15:38
a swarmSwarm behaviordavranış,
372
920000
2000
davranıyorlar,
15:40
where they relateilgili to eachher other,
373
922000
2000
hepsi birbiriyle ilişki halinde.
15:42
modeledmodellenmiştir after insectböcek swarmSwarm behaviordavranış,
374
924000
2000
Bir böcek kolonisi modellendi
15:44
and they could be madeyapılmış very numeroussayısız.
375
926000
3000
ve pek çok sayıda da yapılabilir.
15:47
And so, one can sendgöndermek a thousandbin of them,
376
929000
2000
Dolayısıyla, bunlardan binlercesini gönderebiliriz,
15:49
as you can see in this upperüst left-handsol pictureresim,
377
931000
3000
sol üst köşede gördüğünüz gibi
15:52
a thousandbin of them could fituygun into the payloadyük bayDefne
378
934000
3000
ve bunalrdan binlercesi MER Roverlarında kullanılan
15:55
that was used for one of the currentşimdiki MERMER RoversRovers.
379
937000
3000
taşıma bölümlerine sığabilir.
15:58
And these little guys -- you could losekaybetmek manyçok of them.
380
940000
3000
Ve bu ufak şeylerin -- pek çoğunu kaybedebilirsiniz.
16:01
If you sendgöndermek a thousandbin of them,
381
943000
2000
Bunlardan binlerce gönderirseniz, muhtemelen
16:03
you could probablymuhtemelen get ridkurtulmuş of 90 percentyüzde of them and still have a missionmisyon.
382
945000
2000
%90'ını kaybetseniz de göreve devam edebilirsiniz.
16:05
And so, that allowsverir you the flexibilityesneklik
383
947000
3000
Ve bu da size, çok zorlu bir bölgede
16:08
to go into very challengingmeydan okuma terrainarazi
384
950000
3000
esneklik sağlayabilir
16:11
and actuallyaslında make your way where you want to go.
385
953000
2000
ve istediğiniz yapmanızı sağlayabilir.
16:13
Now, to wrapsarmak this up, I want to talk for two secondssaniye
386
955000
3000
Şimdi, toplamak gerekirse, 2 saniye için mağaralar hakkında
16:16
about cavesmağaralar and the humaninsan expansiongenişleme beyondötesinde EarthDünya
387
958000
3000
konuşmak istiyorum ve bu mağaralardaki çalışmalarımız sayesinde
16:19
as a naturaldoğal outgrowthakıbet of the work that we do in cavesmağaralar.
388
961000
3000
Dünya dışına doğru doğal olarak genişleyen insanlar hakkında.
16:22
It occurredoluştu to us a numbernumara of yearsyıl agoönce
389
964000
2000
Birkaç yıl önce fark ettik ki
16:24
that cavesmağaralar have manyçok propertiesözellikleri
390
966000
2000
bu mağaralar insanların
16:26
that people have used
391
968000
2000
geçmişte yaşadıkları çevreye benzer
16:28
and other organismsorganizmalar have used as habitatyetişme ortamı in the pastgeçmiş.
392
970000
2000
pek çok özelliğe sahipler.
16:30
And perhapsbelki it's time we startedbaşladı to explorekeşfetmek those,
393
972000
3000
Ve belki de bunları Mars ve Ay araştırmaları başlığı
16:34
in the contextbağlam of futuregelecek MarsMars and the MoonAy explorationkeşif.
394
976000
3000
altında incelemeye başlama zamanımız geldi.
16:37
So, we have just finishedbitmiş a NASANASA InstituteEnstitüsü for AdvancedGelişmiş ConceptsKavramları PhaseAşama IIII studyders çalışma,
395
979000
5000
Dolayısıyla, henüz yeni NASA İleri Düzey Konseptler Enstitüsü Faz 2 araştırmasını bitirdik,
16:42
looking at the irreducibleindirgenemez setset of technologiesteknolojiler
396
984000
2000
bu araştırmada, insanların Mars ve Ay'daki
16:44
that you would need in ordersipariş to
397
986000
2000
bu lav tüplerinde yaşayabilmeleri
16:46
actuallyaslında allowizin vermek people to inhabityaşamak lavalav tubesborular
398
988000
3000
için gerekli olan indirgenemez teknoloji
16:49
on the MoonAy or MarsMars.
399
991000
2000
üzerinde çalışmalar yaptık.
16:51
It turnsdönüşler out to be a fairlyoldukça simplebasit and smallküçük listliste,
400
993000
3000
Gördük kü, oldukça basit ve küçük bir liste gerekiyor
16:54
and we have gonegitmiş
401
996000
2000
ancak bizler bunca zaman
16:56
in the relativelyNispeten primitiveilkel technologyteknoloji directionyön.
402
998000
2000
oldukça ilkel bir teknolojiye yönelmişiz.
16:58
So, we're talkingkonuşma about things like inflatableşişme linersgömlekleri
403
1000000
3000
Bahsettiğimiz şeyler, mağaranın içerisinde
17:01
that can conformuygun to the complexkarmaşık topologicaltopolojik shapeşekil
404
1003000
3000
şişerek, mağaranın kompleks topolojik şeklini alan
17:04
on the insideiçeride of a caveMağara,
405
1006000
2000
yolcu gemileri ya da
17:06
foamed-in-placeköpürtme yerinde airlocksHava kilitlerini to dealanlaştık mı with this complexkarmaşık topologyTopoloji,
406
1008000
4000
kompleks topolojiyle baş etmek için gereken sahada-köpüklenmiş hava valfleri,
17:10
variousçeşitli waysyolları of gettingalma breathingnefes gasesgazlar
407
1012000
3000
bunların içerisini esasen dolduracak olan
17:13
madeyapılmış from the intrinsiciçsel materialsmalzemeler of these bodiesbedenler.
408
1015000
3000
pek çok çeşit soluma gazı.
17:16
And the futuregelecek is there for us
409
1018000
2000
Ve Mars'taki bu lav-tüplerini kullanmak için
17:18
to use these lava-tubelav-tüp cavesmağaralar on MarsMars.
410
1020000
3000
gelecek bizim elimizde.
17:21
And right now we're in cavesmağaralar, and we're doing scienceBilim and recreationrekreasyon,
411
1023000
4000
Şu anda bu mağaralarda bilim ve yeniden yapılandırma yapmaktayız
17:25
but I think in the futuregelecek we'lliyi be usingkullanma them
412
1027000
2000
ancak gelecekte bunları bilim için yaşam ortamı
17:27
for habitatyetişme ortamı and scienceBilim on these other bodiesbedenler.
413
1029000
2000
ve bedenlerimiz için ortam olarak kullanacağımızı düşünüyorum.
17:29
Now, my viewgörünüm of what the currentşimdiki statusdurum
414
1031000
3000
Şimdi, şu anda Mars'ta potansiyel olarak
17:32
of potentialpotansiyel life on MarsMars is
415
1034000
2000
hayat var olması ihtimaline
17:34
that it's probablymuhtemelen been on the planetgezegen,
416
1036000
3000
yaklaşık olarak
17:37
maybe one in two chancesşansı.
417
1039000
3000
%50 diyebilirim.
17:40
The questionsoru as to whetherolup olmadığını
418
1042000
3000
Asıl soru Mars'ta
17:43
there is life on MarsMars that is relatedilgili to life on EarthDünya
419
1045000
4000
Dünya'da şu anda çamur altında bulunan gibi bir
17:47
has now been very muddiedmuddied,
420
1049000
2000
hayat olup olmadığıdır,
17:49
because we now know,
421
1051000
1000
çünkü şimdi biliyoruz ki,
17:50
from MarsMars meteoritesmeteorlar that have madeyapılmış it to EarthDünya,
422
1052000
3000
Mars'tan Dünya'ya meteoritler gelmiştir ve bu da
17:53
that there's materialmalzeme that can be exchangeddeğiş tokuş betweenarasında those two planetsgezegenler.
423
1055000
4000
iki gezegen arası malzeme değişimi olabileceği demektir.
17:57
One of the burningyanan questionssorular, of coursekurs, is
424
1059000
2000
Asıl can alıcı soru ise, kesinlikle,
17:59
if we go there and find life in the sub-surfacealt yüzey,
425
1061000
3000
eğer oraya gider ve yüzey altı canlıları bulursak,
18:02
as I fullytamamen expectbeklemek that we will,
426
1064000
2000
ki bulacağımızı kesinlikle umuyorum,
18:04
is that a secondikinci genesisoluşum of life?
427
1066000
2000
ikinci bir yaşam yaratılışı olacak mı?
18:06
Did life startbaşlama here
428
1068000
2000
Yaşam orada başlamış ve
18:08
and was it transportedtaşınan there?
429
1070000
2000
buraya taşınmış olabilir mi?
18:10
Did it startbaşlama there and get transportedtaşınan here?
430
1072000
3000
Burada oluşmuş ve oraya taşınmış olabilir mi?
18:13
This will be a fascinatingbüyüleyici puzzlebulmaca as we go into the nextSonraki half-centuryyarım asırlık,
431
1075000
4000
Bu bulmacayı çözmek üzere, gelecek yarı-yüzyılda
18:17
and where I expectbeklemek that we will
432
1079000
2000
daha pek çok Mars görevi yapacağımızı
18:19
have more and more MarsMars missionsmisyonlar to answerCevap these questionssorular.
433
1081000
3000
ve bu soruları cevaplayacağımızı düşünüyorum.
18:22
Thank you.
434
1084000
2000
Teşekkürler.
Translated by Çağrı Mert Bakırcı
Reviewed by osman oguz ahsen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Penelope Boston - Cave scientist
Penelope Boston studies caves and karst formations, and the special biology that lives in them -- both here on Earth and possibly on other planets.

Why you should listen

Penelope Boston is fascinated by caves -- secret, mineral environments that shelter mysteries in beguiling darkness and stillness. She's spent most of her career studying caves and karst formations (karst is a formation where a bedrock, such as limestone, is eaten away by water to form underground voids), and is the cofounder of the new National Cave and Karst Research Institute, based in New Mexico.

Deep inside caves, there's a biology that is like no other on Earth, protected from surface stress and dependent on cave conditions for its survival. As part of her work with caves, Boston studies this life -- and has made the very sensible suggestion that, if odd forms of life lie quietly undiscovered in Earth's caves, there's a good chance it might also have arisen in caves and karst on other planets. Now, she's working on some new ways to look for it

More profile about the speaker
Penelope Boston | Speaker | TED.com