ABOUT THE SPEAKER
Nancy Kanwisher - Brain researcher
Using fMRI imaging to watch the human brain at work, Nancy Kanwisher’s team has discovered cortical regions responsible for some surprisingly specific elements of cognition.

Why you should listen

Does the brain use specialized processors to solve complex problems, or does it rely instead on more general-purpose systems?

This question has been at the crux of brain research for centuries. MIT researcher Nancy Kanwisher seeks to answer this question by discovering a “parts list” for the human mind and brain. "Understanding the nature of the human mind," she says, "is arguably the greatest intellectual quest of all time."

Kanwisher and her colleagues have used fMRI to identify distinct sites in the brain for face recognition, knowing where you are, and thinking about other people’s thoughts. Yet these discoveries are a prelude to bigger questions: How do these brain regions develop and function? What are the actual computations that go on in each region, and how are these computations implemented in circuits of neurons? And how do these work together to produce human intelligence?

To learn more, see Kanwisher's collection of short talks on how scientists actually study the human mind and brain and what they have learned so far.

More profile about the speaker
Nancy Kanwisher | Speaker | TED.com
TED2014

Nancy Kanwisher: A neural portrait of the human mind

Nancy Kanwisher: Bức tranh về trí não con người

Filmed:
1,226,930 views

Tiên phong trong phong trào chụp ảnh não, Nancy Kanwisher dùng máy quét fMRI để xem các hoạt động diễn ra bên trong não (thường là chính não của bà) và chia sẻ những gì bà và đồng nghiệp học được: Bộ não được cấu thành từ những bộ phận chuyên biệt và cả những "cỗ máy" chung chung. Một bất ngờ khác: Vẫn còn rất nhiều điều cho ta khám phá.
- Brain researcher
Using fMRI imaging to watch the human brain at work, Nancy Kanwisher’s team has discovered cortical regions responsible for some surprisingly specific elements of cognition. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

Hôm nay, tôi muốn kể với các bạn
00:12
TodayHôm nay I want to tell you
0
604
1216
về công trình được thực hiện
00:13
about a projectdự án beingđang carriedmang out
1
1820
1803
bởi nhiều nhà khoa học
trên toàn thế giới
00:15
by scientistscác nhà khoa học all over the worldthế giới
2
3623
2687
để vẽ một bức tranh
về trí não con người.
00:18
to paintSơn a neuralthần kinh portraitChân dung of the humanNhân loại mindlí trí.
3
6310
3288
Ý tưởng chính của công trình này là
00:21
And the centralTrung tâm ideaý kiến of this work
4
9598
2172
tinh thần và trí não con người
00:23
is that the humanNhân loại mindlí trí and brainóc
5
11770
1858
không phải máy xử lí
với mục đích chung chung
00:25
is not a singleĐộc thân, general-purposemục đích chung processorbộ vi xử lý,
6
13628
2857
mà là tổ hợp những bộ phận
vô cùng chuyên biệt,
00:28
but a collectionbộ sưu tập of highlycao specializedchuyên nghành componentscác thành phần,
7
16485
3442
mỗi bộ phận xử lí
một vấn đề cụ thể,
00:31
eachmỗi solvinggiải quyết a differentkhác nhau specificriêng problemvấn đề,
8
19927
2983
rồi kết hợp lại tạo thành
00:34
and yetchưa collectivelychung makingchế tạo up
9
22910
2336
chúng ta, những con người,
những kẻ biết suy nghĩ.
00:37
who we are as humanNhân loại beingschúng sanh and thinkersnhà tư tưởng.
10
25246
4356
00:41
To give you a feel for this ideaý kiến,
11
29602
1476
Để hiểu rõ hơn ý tưởng này,
00:43
imaginetưởng tượng the followingtiếp theo scenariokịch bản:
12
31078
2664
hãy tưởng tượng tình huống sau đây:
Bạn vào nhà trẻ đón con mình
00:45
You walkđi bộ into your child'scủa trẻ em day carequan tâm centerTrung tâm.
13
33742
2196
Như mọi khi, có hàng tá đứa trẻ ở đó
00:47
As usualthường lệ, there's a dozen kidstrẻ em there
14
35938
2237
mong ngóng được đón về.
00:50
waitingđang chờ đợi to get pickedđã chọn up,
15
38175
1591
nhưng lần này,
00:51
but this time,
16
39766
1632
khuôn mặt chúng
giống nhau một cách kì lạ,
00:53
the children'strẻ em faceskhuôn mặt look weirdlyweirdly similargiống,
17
41398
2985
và bạn không nhận ra
đâu là con mình.
00:56
and you can't figurenhân vật out which childđứa trẻ is yourscủa bạn.
18
44383
2808
Bạn cần một cặp kính mới?
00:59
Do you need newMới glasseskính?
19
47191
1749
Hay bạn bị mất trí rồi?
01:00
Are you losingmất your mindlí trí?
20
48940
1908
Bạn lướt qua vài câu hỏi
thẩm định.
01:02
You runchạy throughxuyên qua a quicknhanh chóng mentaltâm thần checklistdanh sách kiểm tra.
21
50848
2452
Không, bạn đang rất tỉnh táo.
01:05
No, you seemhình như to be thinkingSuy nghĩ clearlythông suốt,
22
53300
1894
và thị giác của bạn hoàn toàn ổn.
01:07
and your visiontầm nhìn is perfectlyhoàn hảo sharpnhọn.
23
55194
2391
Mọi thứ nhìn đều bình thường,
01:09
And everything looksnhìn normalbình thường
24
57585
1789
trừ khuôn mặt của lũ trẻ.
01:11
exceptngoại trừ the children'strẻ em faceskhuôn mặt.
25
59374
2162
01:13
You can see the faceskhuôn mặt,
26
61536
1786
Bạn có thể thấy những khuôn mặt,
nhưng chúng giống hệt nhau,
01:15
but they don't look distinctiveđặc biệt,
27
63322
1708
không chút quen thuộc,
01:17
and nonekhông ai of them looksnhìn familiarquen,
28
65030
1858
dù chỉ việc thấy sợi
ruy-băng buộc tóc màu cam
01:18
and it's only by spottingđốm an orangetrái cam hairtóc ribbonRibbon
29
66888
2498
là bạn tìm thấy con gái của mình.
01:21
that you find your daughterCon gái.
30
69386
1896
01:23
This suddenđột nhiên lossmất mát of the abilitycó khả năng to recognizenhìn nhận faceskhuôn mặt
31
71282
3425
Việc đột ngột mất khả năng
nhận diện khuôn mặt
xảy ra với nhiều người.
01:26
actuallythực ra happensxảy ra to people.
32
74707
1546
01:28
It's calledgọi là prosopagnosiaprosopagnosia,
33
76253
2054
Nó gọi là chứng mất nhận thức mặt,
hậu quả của tổn thương
01:30
and it resultscác kết quả from damagehư hại
34
78307
1181
01:31
to a particularcụ thể partphần of the brainóc.
35
79488
2126
ở phần não riêng biệt.
Điều đáng ngạc nhiên là
01:33
The strikingnổi bật thing about it
36
81614
1500
01:35
is that only faceđối mặt recognitionsự công nhận is impairedbị khiếm khuyết;
37
83114
2595
chỉ có khả năng nhận diện mặt
bị tổn thương;
mọi thứ khác đều bình thường.
01:37
everything elsekhác is just fine.
38
85709
2439
01:40
ProsopagnosiaProsopagnosia is one of manynhiều surprisinglythật ngạc nhiên specificriêng
39
88148
3868
Mất khả năng nhận diện mặt
hay bệnh mù mặt
là một trong những thiếu hụt trí não
01:44
mentaltâm thần deficitsthâm hụt that can happenxảy ra after brainóc damagehư hại.
40
92016
4535
đáng kinh ngạc
có thể xảy ra sau tổn thương não.
Tập hợp những hội chứng này
01:48
These syndromesHội chứng collectivelychung
41
96551
1363
từ lâu đã đặt giả thuyết
01:49
have suggestedgợi ý for a long time
42
97914
2239
rằng trí não được phân thành
những bộ phận tách biệt,
01:52
that the mindlí trí is divvieddivvied up into distinctkhác biệt componentscác thành phần,
43
100153
3768
nhưng nỗ lực khám phá
các bộ phận này
01:55
but the effortcố gắng to discoverkhám phá those componentscác thành phần
44
103921
2385
đạt được bước tiến dài
01:58
has jumpednhảy lên to warpsợi dọc speedtốc độ
45
106306
1614
với phát minh công nghệ chụp ảnh não,
01:59
with the inventionsự phát minh of brainóc imaginghình ảnh technologyCông nghệ,
46
107920
2582
02:02
especiallyđặc biệt MRIMRI.
47
110502
3048
đặc biệt là MRI (Chụp cộng hưởng từ).
MRI cho phép bạn nhìn thấy nội quan
02:05
So MRIMRI enablescho phép you to see internalbên trong anatomygiải phẫu học
48
113550
3240
với độ phân giải cao,
02:08
at highcao resolutionđộ phân giải,
49
116790
1586
tôi sẽ cho bạn thấy
02:10
so I'm going to showchỉ you in a secondthứ hai
50
118376
1430
một chuỗi hình ảnh
mặt cắt ngang từ MRI
02:11
a setbộ of MRIMRI cross-sectionalmặt cắt imageshình ảnh
51
119806
3352
của vài vật quen thuộc,
02:15
throughxuyên qua a familiarquen objectvật,
52
123158
1618
và khi lướt qua,
02:16
and we're going to flybay throughxuyên qua them
53
124776
875
02:17
and you're going to try to figurenhân vật out what the objectvật is.
54
125651
2473
hãy thử đoán xem vật đó là gì.
Bắt đầu nào!
02:20
Here we go.
55
128124
2111
Không dễ chút nào!
Đó là bông atisô.
02:24
It's not that easydễ dàng. It's an artichokeatisô.
56
132241
1889
Được rồi, hãy thử một cái khác
02:26
Okay, let's try anotherkhác one,
57
134130
1630
bắt đầu từ dưới đáy lên đỉnh.
02:27
startingbắt đầu from the bottomđáy and going throughxuyên qua the tophàng đầu.
58
135760
2596
Bông cải xanh!
Đó là ngọn bông cải xanh.
02:32
BroccoliBông cải xanh! It's a headcái đầu of broccolibông cải xanh.
59
140812
1151
Không đẹp sao?
Tôi yêu nó.
02:33
Isn't it beautifulđẹp? I love that.
60
141963
1664
Rồi, cái khác.
Vâng, bộ não.
02:35
Okay, here'sđây là anotherkhác one. It's a brainóc, of coursekhóa học.
61
143627
2757
Thật ra là bộ não của tôi.
02:38
In factthực tế, it's my brainóc.
62
146384
1586
Ta đi đang qua từng lớp cắt
trong não.
02:39
We're going throughxuyên qua sliceslát throughxuyên qua my headcái đầu like that.
63
147970
1733
02:41
That's my nosemũi over on the right, and now
64
149703
1758
Đó là phía trên mũi tôi
bên phải, và giờ
02:43
we're going over here, right there.
65
151461
3409
đi qua đây, chính ở đó.
Hình này đẹp,
tôi nói như vậy với mình,
02:46
So this picture'shình ảnh của nicetốt đẹp, if I do say so myselfriêng tôi,
66
154870
4601
nhưng nó chỉ cho thấy
phần giải phẫu học.
02:51
but it showstrình diễn only anatomygiải phẫu học.
67
159471
1912
Bước tiến thật sự tuyệt vời
của hình ảnh chức năng
02:53
The really coolmát mẻ advancenâng cao with functionalchức năng imaginghình ảnh
68
161383
2520
xảy ra khi nhà khoa học tìm cách
02:55
happenedđã xảy ra when scientistscác nhà khoa học figuredhình dung out how to make
69
163903
1572
giúp hình ảnh thể hiện không chỉ
giải phẫu học mà còn hoạt động,
02:57
picturesnhững bức ảnh that showchỉ not just anatomygiải phẫu học but activityHoạt động,
70
165475
3395
lúc các nơron truyền xung thần kinh.
03:00
that is, where neuronstế bào thần kinh are firingbắn.
71
168870
2435
03:03
So here'sđây là how this workscông trinh.
72
171305
1516
Đây là cách nó hoạt động.
Não bộ giống như cơ bắp.
03:04
BrainsBộ não are like musclescơ bắp.
73
172821
1117
03:05
When they get activeđang hoạt động,
74
173938
1563
Khi hoạt động,
chúng cần tăng lưu thông máu để
cung cấp cho hoạt động đó,
03:07
they need increasedtăng bloodmáu flowlưu lượng to supplycung cấp that activityHoạt động,
75
175501
2974
may thay, việc lưu thông máu
ở não là cục bộ,
03:10
and luckymay mắn for us, bloodmáu flowlưu lượng
controlđiều khiển to the brainóc is localđịa phương,
76
178475
3568
thế nên, nếu một bó nơron như ở đây
03:14
so if a bunch of neuronstế bào thần kinh, say, right there
77
182043
2162
khởi động và
bắt đầu truyền xung thần kinh,
03:16
get activeđang hoạt động and startkhởi đầu firingbắn,
78
184205
1500
thì lưu lượng máu chỉ tăng chỗ đó.
03:17
then bloodmáu flowlưu lượng increasestăng just right there.
79
185705
2725
MRI chức năng ghi nhận
việc tăng lưu thông máu này,
03:20
So functionalchức năng MRIMRI picksPicks up
on that bloodmáu flowlưu lượng increasetăng,
80
188430
3721
rồi tạo ra một tín hiệu MRI cao hơn
03:24
producingsản xuất a highercao hơn MRIMRI responsephản ứng
81
192151
2033
ở nơi có hoạt động não tăng.
03:26
where neuralthần kinh activityHoạt động goesđi up.
82
194184
2926
Để giúp bạn dễ hình dung
03:29
So to give you a concretebê tông feel
83
197110
1700
cách hoạt động của
thí nghiệm MRI
03:30
for how a functionalchức năng MRIMRI experimentthí nghiệm goesđi
84
198810
2485
và những gì có thể học
hoặc không học được từ đó,
03:33
and what you can learnhọc hỏi from it
85
201295
1439
03:34
and what you can't,
86
202734
1384
tôi xin kể một nghiên cứu của mình.
03:36
let me describemiêu tả one of the first studieshọc I ever did.
87
204118
3442
Ta cần biết liệu có phần đặc biệt nào
của não giúp nhận diện khuôn mặt,
03:39
We wanted to know if there was a specialđặc biệt
partphần of the brainóc for recognizingcông nhận faceskhuôn mặt,
88
207560
4138
và có lí do để nghĩ rằng
nó tồn tại
03:43
and there was alreadyđã reasonlý do to
think there mightcó thể be suchnhư là a thing
89
211698
3072
03:46
baseddựa trên on this phenomenonhiện tượng of prosopagnosiaprosopagnosia
90
214770
1720
dựa vào hiện tượng
mất nhận thức khuôn mặt
03:48
that I describedmô tả a momentchốc lát agotrước,
91
216490
2123
mà tôi miêu tả lúc nãy,
03:50
but nobodykhông ai had ever seenđã xem that partphần of the brainóc
92
218613
2278
nhưng chưa ai đã nhìn thấy nó
ở một người bình thường,
03:52
in a normalbình thường personngười,
93
220891
1919
nên chúng tôi bắt đầu tìm kiếm.
03:54
so we setbộ out to look for it.
94
222810
2056
Tôi làm vật thí nghiệm đầu tiên.
03:56
So I was the first subjectmôn học.
95
224866
1951
Tôi đến máy quét, nằm xuống,
03:58
I wentđã đi into the scannermáy quét, I layđặt nằm on my back,
96
226817
2212
giữ đầu của mình càng yên càng tốt
04:01
I heldđược tổ chức my headcái đầu as still as I could
97
229029
2583
trong khi nhìn chằm chằm vào ảnh
của những khuôn mặt như thế này
04:03
while staringnhìn chằm chằm at picturesnhững bức ảnh of faceskhuôn mặt like these
98
231612
5017
và những đồ vật như thế này
04:08
and objectscác đối tượng like these
99
236629
2131
04:10
and faceskhuôn mặt and objectscác đối tượng for hoursgiờ.
100
238760
5165
hàng giờ.
Suýt chạm đến
kỉ lục thế giới
04:15
So as somebodycó ai who has
prettyđẹp closegần to the worldthế giới recordghi lại
101
243925
2772
về tổng số giờ trải qua trong
máy quét MRI,
04:18
of totaltoàn bộ numbercon số of hoursgiờ spentđã bỏ ra insidephía trong an MRIMRI scannermáy quét,
102
246697
3543
tôi cần nói với bạn là
một trong những kĩ năng
04:22
I can tell you that one of the skillskỹ năng
103
250240
1432
04:23
that's really importantquan trọng for MRIMRI researchnghiên cứu
104
251672
2663
đặc biệt quan trọng
trong nghiên cứu MRI
là nín đi vệ sinh.
04:26
is bladderbàng quang controlđiều khiển.
105
254335
1778
(Tiếng cười)
04:28
(LaughterTiếng cười)
106
256113
1802
Khi ra khỏi máy quét,
04:29
When I got out of the scannermáy quét,
107
257915
1537
04:31
I did a quicknhanh chóng analysisphân tích of the datadữ liệu,
108
259452
2316
tôi phân tích nhanh các dữ liệu,
tìm bất kỳ phần nào trong não
04:33
looking for any partscác bộ phận of my brainóc
109
261768
1503
tạo tín hiệu
khi nhìn khuôn mặt
04:35
that producedsản xuất a highercao hơn responsephản ứng
when I was looking at faceskhuôn mặt
110
263271
2806
cao hơn khi nhìn đồ vật,
04:38
than when I was looking at objectscác đối tượng,
111
266077
1870
và đây là những gì mà tôi đã thấy.
04:39
and here'sđây là what I saw.
112
267947
2171
Hình ảnh này nhìn khá tệ
so với chuẩn của ngày hôm nay
04:42
Now this imagehình ảnh looksnhìn just awfulkinh khủng by today'sngày nay standardstiêu chuẩn,
113
270118
3656
Nhưng ở thời điểm đó,
tôi nghĩ nó đẹp.
04:45
but at the time I thought it was beautifulđẹp.
114
273774
2808
Nó cho biết
vùng đó nằm ngay đây,
04:48
What it showstrình diễn is that regionkhu vực right there,
115
276582
1950
cái đốm nhỏ đó,
04:50
that little blobblob,
116
278532
1283
04:51
it's about the sizekích thước of an oliveÔliu
117
279815
1747
nó cỡ bằng quả ôliu
và nó nằm ở mặt đáy não của tôi
04:53
and it's on the bottomđáy surfacebề mặt of my brainóc
118
281562
2156
cách gần 3cm thẳng từ đúng chỗ đó.
04:55
about an inchinch straightthẳng in from right there.
119
283718
3206
Việc mà phần não đó của tôi làm
04:58
And what that partphần of my brainóc is doing
120
286924
2790
là tạo ra một phản ứng MRI cao hơn,
05:01
is producingsản xuất a highercao hơn MRIMRI responsephản ứng,
121
289714
2920
đó là hoạt động nơron cao hơn,
05:04
that is, highercao hơn neuralthần kinh activityHoạt động,
122
292634
1748
khi tôi nhìn các khuôn mặt
05:06
when I was looking at faceskhuôn mặt
123
294382
1482
05:07
than when I was looking at objectscác đối tượng.
124
295864
2266
so với khi nhìn các đồ vật.
05:10
So that's prettyđẹp coolmát mẻ,
125
298130
1360
Thật tuyệt, thế làm sao
ta biết điều này là đúng?
05:11
but how do we know this isn't a flukemay mắn?
126
299490
2318
Vâng, cách dễ nhất là
05:13
Well, the easiestdễ nhất way
127
301808
1420
05:15
is to just do the experimentthí nghiệm again.
128
303228
2114
làm lại thí nghiệm lần nữa.
Nên tôi vào lại trong máy quét,
05:17
So I got back in the scannermáy quét,
129
305342
1639
nhìn nhiều mặt và nhiều vật hơn
05:18
I lookednhìn at more faceskhuôn mặt and I lookednhìn at more objectscác đối tượng
130
306981
2431
và thu được cũng cái đốm giống vậy,
05:21
and I got a similargiống blobblob,
131
309412
2189
và rồi thử nữa,
05:23
and then I did it again
132
311601
1895
và lại lần nữa,
05:25
and I did it again
133
313496
1855
lần này qua lần khác,
05:27
and again and again,
134
315351
3072
và đó cũng là lúc
05:30
and around about then
135
318423
1047
05:31
I decidedquyết định to believe it was for realthực.
136
319470
2941
tôi quyết định tin rằng điều này là thật.
05:34
But still, maybe this is
something weirdkỳ dị about my brainóc
137
322411
3753
Dù vậy, có thể có điều gì đó kì lạ
trong não của tôi
và chẳng ai có một trong những thứ
giống vậy trong đó,
05:38
and no one elsekhác has one of these things in there,
138
326164
2462
để tìm câu trả lời, chúng tôi quét máy
với nhiều người khác
05:40
so to find out, we scannedquét a bunch of other people
139
328626
2455
05:43
and foundtìm that prettyđẹp much everyonetất cả mọi người
140
331081
2446
và phát hiện ra rằng hầu như mọi người
đều có vùng nhỏ nhận thức khuôn mặt
05:45
has that little face-processingkhuôn mặt chế biến regionkhu vực
141
333527
2006
ở một nơi tương tự
nằm lân cận trong não.
05:47
in a similargiống neighborhoodkhu vực lân cận of the brainóc.
142
335533
2893
Câu hỏi tiếp theo là,
05:50
So the nextkế tiếp questioncâu hỏi was,
143
338426
1888
chức năng thực sự của nó là gì?
05:52
what does this thing really do?
144
340314
1474
Có phải nó chỉ chuyên
nhận diện khuôn mặt?
05:53
Is it really specializedchuyên nghành just for faceđối mặt recognitionsự công nhận?
145
341788
3932
Vâng, có thể là không?
05:57
Well, maybe not, right?
146
345720
1240
Chắc nó hoạt động không chỉ với mặt
mà với bất kì bộ phận cơ thể nào khác.
05:58
Maybe it respondsđáp ứng not only to faceskhuôn mặt
147
346960
1802
06:00
but to any bodythân hình partphần.
148
348762
2109
Có thể nó phản ứng với bất cứ gì
thuộc về con người hay sự sống
06:02
Maybe it respondsđáp ứng to anything humanNhân loại
149
350871
2369
06:05
or anything alivesống sót
150
353240
1780
hay bất cứ vật hình tròn nào.
06:07
or anything roundtròn.
151
355020
1656
Cách duy nhất để chắc chắn rằng
khu vực đó
06:08
The only way to be really sure that that regionkhu vực
152
356676
2154
06:10
is specializedchuyên nghành for faceđối mặt recognitionsự công nhận
153
358830
2417
được chuyên biệt cho việc
nhận diện khuôn mặt
là loại bỏ tất cả các giả thiết trên.
06:13
is to rulequi định out all of those hypothesesgiả thuyết.
154
361247
2643
06:15
So we spentđã bỏ ra much of the nextkế tiếp couplevợ chồng of yearsnăm
155
363890
2830
Nên chúng tôi dành nhiều năm sau đó
quét máy nhiều người lúc họ nhìn
06:18
scanningquét subjectsđối tượng while they lookednhìn at lots
156
366720
1647
nhiều hình ảnh khác nhau
06:20
of differentkhác nhau kindscác loại of imageshình ảnh,
157
368367
1606
và nhận thấy rằng vùng não đó
06:21
and we showedcho thấy that that partphần of the brainóc
158
369973
1957
phản ứng mạnh khi bạn nhìn vào
06:23
respondsđáp ứng stronglymạnh mẽ when you look at
159
371930
1950
những hình ảnh chụp bất cứ kiểu
khuôn mặt nào,
06:25
any imageshình ảnh that are faceskhuôn mặt of any kindloại,
160
373880
3453
và nó phản ứng kém hơn nhiều
06:29
and it respondsđáp ứng much lessít hơn stronglymạnh mẽ
161
377333
1913
đối với những hình ảnh
không phải khuôn mặt,
06:31
to any imagehình ảnh you showchỉ that isn't a faceđối mặt,
162
379246
3149
như những thứ sau đây.
06:34
like some of these.
163
382395
1305
06:35
So have we finallycuối cùng nailedđóng đinh the casetrường hợp
164
383700
2239
Vậy có phải cuối cùng,
ta đã chứng minh được
06:37
that this regionkhu vực is necessarycần thiết for faceđối mặt recognitionsự công nhận?
165
385939
3240
rằng khu vực này cần cho việc
nhận diện khuôn mặt?
Không, chúng tôi chưa làm được.
06:41
No, we haven'tđã không.
166
389179
1323
06:42
BrainNão bộ imaginghình ảnh can never tell you
167
390502
1951
Chụp ảnh não chưa thể cho biết
liệu một vùng có cần cho bất kì cái gì.
06:44
if a regionkhu vực is necessarycần thiết for anything.
168
392453
2440
Tất cả bạn có thể làm với chụp hình não
là nhìn các vùng đó sáng rồi lại tối
06:46
All you can do with brainóc imaginghình ảnh
169
394893
1440
06:48
is watch regionsvùng turnxoay on and off
170
396333
2048
06:50
as people think differentkhác nhau thoughtssuy nghĩ.
171
398381
1968
khi người ta nghĩ những ý khác nhau.
Để nói rằng liệu phần nào đó của não
cần cho một chức năng tư duy,
06:52
To tell if a partphần of the brainóc is
necessarycần thiết for a mentaltâm thần functionchức năng,
172
400349
3611
bạn phải xáo trộn nó lên
và xem chuyện gì xảy ra,
06:55
you need to messlộn xộn with it and see what happensxảy ra,
173
403960
2509
bình thường thì chúng ta
không được làm điều đó.
06:58
and normallybình thường we don't get to do that.
174
406469
2275
07:00
But an amazingkinh ngạc opportunitycơ hội cameđã đến about
175
408744
2584
Nhưng một cơ hội tuyệt vời đã đến
khi gần đây,
vài bạn đồng nghiệp của tôi
07:03
very recentlygần đây when a couplevợ chồng of colleaguesđồng nghiệp of minetôi
176
411328
2464
kiểm tra người đàn ông
mắc chứng động kinh này
07:05
testedthử nghiệm this man who has epilepsyđộng kinh
177
413792
3071
trong hình, anh ta
đang nằm trên giường bệnh,
07:08
and who is shownđược hiển thị here in his hospitalbệnh viện bedGiường
178
416863
2682
được gắn các điện cực
vào vỏ não
07:11
where he's just had electrodesđiện cực placedđặt
179
419545
1367
07:12
on the surfacebề mặt of his brainóc
180
420912
2071
để tìm ra nguyên nhân
các cơn động kinh.
07:14
to identifynhận định the sourcenguồn of his seizuresđộng kinh.
181
422983
2554
Và rồi hoàn toàn tình cờ,
07:17
So it turnedquay out by totaltoàn bộ chancecơ hội
182
425537
2533
khi hai trong số những điện cực,
07:20
that two of the electrodesđiện cực
183
428070
1949
tình cơ đều bên phải trên đỉnh
vùng mặt của anh ấy.
07:22
happenedđã xảy ra to be right on tophàng đầu of his faceđối mặt areakhu vực.
184
430019
3223
Vì thế, với sự cho phép của bệnh nhân,
07:25
So with the patient'sbệnh nhân consentbằng lòng,
185
433242
2329
các bác sĩ hỏi anh ấy điều gì đã xảy ra,
07:27
the doctorsbác sĩ askedyêu cầu him what happenedđã xảy ra
186
435571
2587
07:30
when they electricallybằng điện stimulatedkích thích
that partphần of his brainóc.
187
438158
4166
khi họ kích thích bằng điện phần não
bên đó của anh.
Khi đó, bệnh nhân không biết được
07:34
Now, the patientbệnh nhân doesn't know
188
442324
1654
07:35
where those electrodesđiện cực are,
189
443978
1384
điện cực được gắn ở đâu,
và chưa hề được nghe
về vùng nhận diện mặt
07:37
and he's never heardnghe of the faceđối mặt areakhu vực.
190
445362
2212
Hãy xem chuyện gì xảy ra.
07:39
So let's watch what happensxảy ra.
191
447574
1991
Bắt đầu với một tình huống có kiểm soát
07:41
It's going to startkhởi đầu with a controlđiều khiển conditionđiều kiện
192
449565
1969
07:43
that will say "ShamSham" nearlyGần invisiblyvô hình
193
451534
2407
hiện chữ "Sham" rất khó thấy,
màu đỏ ở phía dưới bên trái,
07:45
in redđỏ in the lowerthấp hơn left,
194
453941
1710
07:47
when no currenthiện hành is deliveredđã giao hàng,
195
455651
2282
khi không có dòng điện nào,
bạn sẽ nghe Bác sĩ thần kinh
nói với bệnh nhân trước.
07:49
and you'llbạn sẽ hearNghe the neurologistbác sĩ thần kinh speakingnói
to the patientbệnh nhân first. So let's watch.
196
457933
3815
(Video) Bác sĩ thần kinh:
Chỉ nhìn mặt tôi thôi
07:53
(VideoVideo) NeurologistNhà thần kinh học: Okay, just look at my faceđối mặt
197
461748
2081
và nói xem điều gì xảy ra
khi tôi làm điều này,
07:55
and tell me what happensxảy ra when I do this.
198
463829
3285
Được không?
07:59
All right?
199
467114
934
Bệnh nhân: Được
08:00
PatientBệnh nhân: Okay.
200
468048
2823
Bác sĩ thần kinh: Một, hai, ba.
08:02
NeurologistNhà thần kinh học: One, two, threesố ba.
201
470871
4320
Bệnh nhân: Không có gì.
Bác sĩ thần kinh: Không có gì ư? Được rồi.
08:07
PatientBệnh nhân: Nothing.
NeurologistNhà thần kinh học: Nothing? Okay.
202
475191
3015
Thử lại một lần nữa nhé.
08:10
I'm going to do it one more time.
203
478206
2407
Hãy nhìn mặt tôi này.
08:12
Look at my faceđối mặt.
204
480613
3194
Một, hai, ba.
08:15
One, two, threesố ba.
205
483807
4500
Bệnh nhân:
Ông vừa trở thành một người khác.
08:20
PatientBệnh nhân: You just turnedquay into somebodycó ai elsekhác.
206
488307
2824
Khuôn mặt của ông thay đổi.
08:23
Your faceđối mặt metamorphosedbiến chất.
207
491131
2137
08:25
Your nosemũi got saggyxệ, it wentđã đi to the left.
208
493268
3011
Mũi của ông bị võng xuống,
nó võng sang bên trái.
Ông gần giống như ai đó
tôi đã gặp lúc trước,
08:28
You almosthầu hết lookednhìn like somebodycó ai I'd seenđã xem before,
209
496279
3536
08:31
but somebodycó ai differentkhác nhau.
210
499815
2634
nhưng là một người khác.
Đó là trong một chuyến đi.
08:34
That was a tripchuyến đi.
211
502449
2072
(Tiếng cười)
08:36
(LaughterTiếng cười)
212
504521
3132
Nancy Kanwisher: Vậy thí nghiệm này
08:39
NancyNancy KanwisherKanwisher: So this experimentthí nghiệm
213
507653
1615
08:41
(ApplauseVỗ tay) —
214
509268
4223
(Tiếng vỗ tay)
thí nghiệm này cuối cùng đã
minh chứng
08:45
this experimentthí nghiệm finallycuối cùng nailsmóng tay the casetrường hợp
215
513491
2682
rằng phần não này không chỉ
08:48
that this regionkhu vực of the brainóc is not only
216
516173
1825
08:49
selectivelychọn lọc responsiveđáp ứng to faceskhuôn mặt
217
517998
2137
phản ứng có chọn lọc với khuôn mặt
mà liên quan ngẫu nhiên tới việc
nhận diện khuôn mặt
08:52
but causallynào involvedcó tính liên quan in faceđối mặt perceptionnhận thức.
218
520135
3045
08:55
So I wentđã đi throughxuyên qua all of these detailschi tiết
219
523180
2130
Tôi đã đi qua tất cả chi tiết
về vùng khuôn mặt
để bạn thấy điều gì
08:57
about the faceđối mặt regionkhu vực to showchỉ you what it takes
220
525310
2464
thật sự lập ra phần não
08:59
to really establishthành lập that a partphần of the brainóc
221
527774
2339
liên quan có chọn lọc đến
một quá trình tinh thần cụ thể.
09:02
is selectivelychọn lọc involvedcó tính liên quan in a specificriêng mentaltâm thần processquá trình.
222
530113
3128
09:05
NextTiếp theo, I'll go throughxuyên qua much more quicklyMau
223
533241
2159
Tiếp theo, tôi sẽ lướt nhanh hơn
qua vài phần não chuyên biệt khác
09:07
some of the other specializedchuyên nghành regionsvùng of the brainóc
224
535400
2660
mà chúng tôi và
những người khác đã tìm ra.
09:10
that we and othersKhác have foundtìm.
225
538060
2100
Để làm điều này, tôi đã bỏ nhiều thời gian
09:12
So to do this, I've spentđã bỏ ra a lot of time
226
540160
2114
với máy quét suốt tháng vừa rồi,
09:14
in the scannermáy quét over the last monththáng
227
542274
1867
để có thể cho bạn thấy thứ này
trong não mình.
09:16
so I can showchỉ you these things in my brainóc.
228
544141
2261
Bắt đầu nào!
Đây là bán cầu não phải của tôi.
09:18
So let's get startedbắt đầu. Here'sĐây là my right hemispherebán cầu.
229
546402
3233
09:21
So we're orientedtheo định hướng like that.
You're looking at my headcái đầu this way.
230
549635
2662
Ta định hướng như vậy.
Bạn nhìn vào đầu tôi hướng này.
09:24
ImagineHãy tưởng tượng takinglấy the skullsọ off
231
552297
1093
Tưởng tượng lấy hộp sọ ra
09:25
and looking at the surfacebề mặt of the brainóc like that.
232
553390
2268
và nhìn bề mặt của não như vậy.
Được rồi, như bạn thấy đấy,
09:27
Okay, now as you can see,
233
555658
1758
bề mặt của não bị gấp lại
09:29
the surfacebề mặt of the brainóc is all foldedgấp lại up.
234
557416
1503
và có thể che giấu nhiều thứ.
09:30
So that's not good. StuffCông cụ could be hiddenẩn in there.
235
558919
1721
09:32
We want to see the wholetoàn thể thing,
236
560640
1434
Chúng ta muốn thấy toàn diện,
09:34
so let's inflatethổi phồng it so we can see the wholetoàn thể thing.
237
562074
3312
thổi lên để có thể thấy hết.
Tiếp theo, hãy tìm khu
nhận diện khuôn mặt mà tôi đã nhắc tới,
09:37
NextTiếp theo, let's find that faceđối mặt areakhu vực I've been talkingđang nói about
238
565386
2829
09:40
that respondsđáp ứng to imageshình ảnh like these.
239
568215
2227
mà phản ứng lại với hình ảnh thế này.
Để làm điều đó, hãy xoay não lại,
09:42
To see that, let's turnxoay the brainóc around
240
570442
1519
09:43
and look on the insidephía trong surfacebề mặt on the bottomđáy,
241
571961
2019
và nhìn mặt trong từ phía dưới,
đây, đây là vùng nhận diện mặt của tôi.
09:45
and there it is, that's my faceđối mặt areakhu vực.
242
573980
2305
Nằm kế bên phải là một vùng khác
09:48
Just to the right of that is anotherkhác regionkhu vực
243
576285
2707
được thể hiện bằng màu tím
09:50
that is shownđược hiển thị in purplemàu tím
244
578992
1638
phản ứng khi bạn xử lí thông tin màu sắc,
09:52
that respondsđáp ứng when you processquá trình colormàu informationthông tin,
245
580630
3072
và gần các vùng này là những vùng khác
09:55
and nearở gần those regionsvùng are other regionsvùng
246
583702
2691
09:58
that are involvedcó tính liên quan in perceivingcảm nhận placesnơi,
247
586393
2363
làm công việc nhận thức địa điểm,
như bây giờ, khi tôi nhìn quanh,
10:00
like right now, I'm seeingthấy
this layoutbố trí of spacekhông gian around me
248
588756
2838
thì vùng xanh ngay đó
10:03
and these regionsvùng in greenmàu xanh lá right there
249
591594
1752
thật ra đang hoạt động.
10:05
are really activeđang hoạt động.
250
593346
1274
10:06
There's anotherkhác one out on the outsideở ngoài surfacebề mặt again
251
594620
2370
Lại có một vùng nữa ở mặt ngoài
nơi có thêm một vài vùng khuôn mặt.
10:08
where there's a couplevợ chồng more faceđối mặt regionsvùng as well.
252
596990
2805
Cũng trong khu phụ cận này
10:11
AlsoCũng in this vicinityvùng lân cận
253
599795
2345
có một vùng chuyên liên quan đến
10:14
is a regionkhu vực that's selectivelychọn lọc involvedcó tính liên quan
254
602140
1645
việc xử lí chuyển động thị giác,
10:15
in processingChế biến visualtrực quan motionchuyển động,
255
603785
1936
giống những chấm nhỏ đang di chuyển này
10:17
like these movingdi chuyển dotsdấu chấm here,
256
605721
1504
10:19
and that's in yellowmàu vàng at the bottomđáy of the brainóc,
257
607225
2689
là phần màu vàng nằm ở đáy não,
và gần đó là một vùng tạo phản ứng
10:21
and nearở gần that is a regionkhu vực that respondsđáp ứng
258
609914
3168
khi bạn nhìn những hình ảnh cơ thể và
bộ phận cơ thể
10:25
when you look at imageshình ảnh of bodiescơ thể and bodythân hình partscác bộ phận
259
613082
2897
như những cái này,
phần đó có màu vàng chanh
10:27
like these, and that regionkhu vực is shownđược hiển thị in limevôi greenmàu xanh lá
260
615979
2745
ở dưới đáy của não bộ.
10:30
at the bottomđáy of the brainóc.
261
618724
2003
10:32
Now all these regionsvùng I've shownđược hiển thị you so farxa
262
620727
2632
Tất cả những vùng tôi chỉ bạn
liên quan tới những khía cạnh nhất định
trong nhận thức thị giác.
10:35
are involvedcó tính liên quan in specificriêng aspectscác khía cạnh of visualtrực quan perceptionnhận thức.
263
623359
4432
Liệu ta cũng có vùng não chuyên biệt
10:39
Do we alsocũng thế have specializedchuyên nghành brainóc regionsvùng
264
627791
2148
cho các giác quan khác,
như thính giác?
10:41
for other sensesgiác quan, like hearingthính giác?
265
629939
2813
10:44
Yes, we do. So if we turnxoay the brainóc around a little bitbit,
266
632752
3037
Có đấy.
Xoay não lại một chút
vùng màu xanh thẫm ở đây
10:47
here'sđây là a regionkhu vực in darktối bluemàu xanh da trời
267
635789
2401
chúng tôi mới phát hiện
cách đây vài tháng,
10:50
that we reportedbáo cáo just a couplevợ chồng of monthstháng agotrước,
268
638190
2346
vùng này phản ứng mạnh
10:52
and this regionkhu vực respondsđáp ứng stronglymạnh mẽ
269
640536
1634
10:54
when you hearNghe soundsâm thanh with pitchsân cỏ, like these.
270
642170
3429
khi nghe âm thanh cao, như thế này.
(Tiếng còi báo động)
10:57
(SirensCòi báo động)
271
645599
2143
(Nhạc cello)
10:59
(CelloCello musicÂm nhạc)
272
647742
2081
(Tiếng chuông cửa)
11:01
(DoorbellChuông cửa)
273
649823
1917
11:03
In contrasttương phản, that sametương tự regionkhu vực
does not respondtrả lời stronglymạnh mẽ
274
651740
3608
Ngược lại, cũng vùng đó
không phản ứng mạnh
khi nghe những âm thanh
hoàn toàn quen thuộc
11:07
when you hearNghe perfectlyhoàn hảo familiarquen soundsâm thanh
275
655348
1562
mà không có thanh độ rõ ràng,
như thế này.
11:08
that don't have a cleartrong sáng pitchsân cỏ, like these.
276
656910
2362
(Tiếng nhai rào rạo)
11:11
(ChompingChomping)
277
659272
2469
(Tiếng trống rung)
11:13
(DrumTrống rollcuộn)
278
661741
2200
(Tiếng xả bồn cầu)
11:15
(ToiletNhà vệ sinh flushingxả nước)
279
663941
2767
Được rồi, kế bên vùng thanh độ
11:18
Okay. NextTiếp theo to the pitchsân cỏ regionkhu vực
280
666708
2498
là nhóm các vùng khác dành cho phản ứng
11:21
is anotherkhác setbộ of regionsvùng that
are selectivelychọn lọc responsiveđáp ứng
281
669206
2474
11:23
when you hearNghe the soundsâm thanh of speechphát biểu.
282
671680
2765
khi nghe âm thanh của tiếng nói.
11:26
Okay, now let's look at these sametương tự regionsvùng.
283
674445
1840
Bây giờ ta hãy nhìn
những vùng tương tự.
11:28
In my left hemispherebán cầu, there's a similargiống arrangementsắp xếp
284
676285
2468
Ở bán cầu não trái
có sự sắp xếp tương tự
11:30
not identicalgiống nhau, but similargiống
285
678753
1473
không hoàn toàn giống -
11:32
and mostphần lớn of the sametương tự regionsvùng are in here,
286
680226
2209
hầu hết những vùng như vậy
đều ở đây,
dù đôi khi khác nhau về kích cỡ.
11:34
albeitmặc dù sometimesđôi khi differentkhác nhau in sizekích thước.
287
682435
2002
Bây giờ, những gì tôi chỉ bạn
11:36
Now, everything I've shownđược hiển thị you so farxa
288
684437
2014
là những vùng não liên quan đến
những chức năng nhận thức khác nhau,
11:38
are regionsvùng that are involvedcó tính liên quan in
differentkhác nhau aspectscác khía cạnh of perceptionnhận thức,
289
686451
3026
11:41
visiontầm nhìn and hearingthính giác.
290
689477
1833
thị giác và thính giác.
Ta đang chuyên biệt hóa các vùng não
11:43
Do we alsocũng thế have specializedchuyên nghành brainóc regionsvùng
291
691310
1660
cho những suy nghĩ thật mơ hồ,
rắc rối phải không?
11:44
for really fancyưa thích, complicatedphức tạp mentaltâm thần processesquy trình?
292
692970
3435
Vâng, đúng vậy.
11:48
Yes, we do.
293
696405
1429
Màu hồng ở đây chính là
vùng ngôn ngữ của tôi.
11:49
So here in pinkHồng are my languagengôn ngữ regionsvùng.
294
697834
3389
Từ lâu người ta đã biết rằng
11:53
So it's been knownnổi tiếng for a very long time
295
701223
1428
11:54
that that generalchung vicinityvùng lân cận of the brainóc
296
702651
2035
vùng phụ cận trong não đó
liên quan đến việc xử lí ngôn ngữ,
11:56
is involvedcó tính liên quan in processingChế biến languagengôn ngữ,
297
704686
2193
mới đây, chúng tôi phát hiện
11:58
but we showedcho thấy very recentlygần đây
298
706879
1732
rằng những vùng màu hồng này
12:00
that these pinkHồng regionsvùng
299
708611
1710
phản ứng vô cùng chọn lọc.
12:02
respondtrả lời extremelyvô cùng selectivelychọn lọc.
300
710321
2205
Chúng phản ứng khi bạn hiểu nghĩa
của một câu,
12:04
They respondtrả lời when you understandhiểu không
the meaningÝ nghĩa of a sentencecâu,
301
712526
2812
nhưng không phản ứng khi
bạn làm công việc trí não phức tạp khác
12:07
but not when you do other complexphức tạp mentaltâm thần things,
302
715338
2838
như tính nhẩm
12:10
like mentaltâm thần arithmeticsố học
303
718176
2179
hay ghi nhớ thông tin
12:12
or holdinggiữ informationthông tin in memoryký ức
304
720355
2396
hay thưởng thức cấu trúc phức tạp
12:14
or appreciatingđánh giá đúng the complexphức tạp structurekết cấu
305
722751
2655
của một bản nhạc.
12:17
in a piececái of musicÂm nhạc.
306
725406
2284
12:21
The mostphần lớn amazingkinh ngạc regionkhu vực that's been foundtìm yetchưa
307
729664
2889
Vùng tuyệt nhất đã được khám phá
chính là nơi mang màu ngọc lam đây.
12:24
is this one right here in turquoisengọc lam.
308
732553
3307
Vùng này phản ứng
12:27
This regionkhu vực respondsđáp ứng
309
735860
2190
khi bạn nghĩ về điều người khác
đang suy nghĩ.
12:30
when you think about what anotherkhác personngười is thinkingSuy nghĩ.
310
738050
4268
Điều đó có vẻ điên rồ,
12:34
So that mayTháng Năm seemhình như crazykhùng,
311
742318
1644
nhưng thực ra chúng ta, con người mà,
hay làm việc đó lắm.
12:35
but actuallythực ra, we humanscon người do this all the time.
312
743962
3868
Bạn làm vậy khi nhận ra
người bạn đời của mình lo lắng
12:39
You're doing this when you realizenhận ra
313
747830
2193
12:42
that your partnercộng sự is going to be worriedlo lắng
314
750023
1631
nếu bạn không gọi về nhà
để báo về muộn.
12:43
if you don't call home to say you're runningđang chạy latemuộn.
315
751654
2507
12:46
I'm doing this with that regionkhu vực of my brainóc right now
316
754161
3469
Tôi đang làm điều này
với vùng não đó của tôi ngay bây giờ
khi nhận ra các bạn
12:49
when I realizenhận ra that you guys
317
757630
2281
có thể đang thắc mắc về
12:51
are probablycó lẽ now wonderingtự hỏi about
318
759911
1598
tất cả những địa phận màu xám,
chưa được thám hiểm đó trong não.
12:53
all that graymàu xám, unchartedthám hiểm territorylãnh thổ in the brainóc,
319
761509
2547
12:56
and what's up with that?
320
764056
1964
Nó có tác dụng gì?
Tôi cũng đang thắc mắc,
12:58
Well, I'm wonderingtự hỏi about that too,
321
766020
1685
hiện giờ, chúng tôi đang làm
nhiều thí nghiệm
12:59
and we're runningđang chạy a bunch of
experimentsthí nghiệm in my labphòng thí nghiệm right now
322
767705
2395
cố gắng tìm ra một vài
13:02
to try to find a numbercon số of other
323
770100
2013
sự chuyên biệt khác có thể có trong não
13:04
possiblekhả thi specializationschuyên ngành in the brainóc
324
772113
2032
13:06
for other very specificriêng mentaltâm thần functionschức năng.
325
774145
3368
dành cho những chức năng tâm thần
rất cụ thể khác.
Nhưng quan trọng là,
tôi không nghĩ chúng ta có
13:09
But importantlyquan trọng, I don't think we have
326
777513
2621
13:12
specializationschuyên ngành in the brainóc
327
780134
1564
sự chuyên biệt trong não
13:13
for everymỗi importantquan trọng mentaltâm thần functionchức năng,
328
781698
2746
cho mọi chức năng tâm thần quan trọng,
thậm chí, cho chức năng sống còn.
13:16
even mentaltâm thần functionschức năng that mayTháng Năm be criticalchỉ trích for survivalSự sống còn.
329
784444
3409
Thực ra, một vài năm trước,
13:19
In factthực tế, a fewvài yearsnăm agotrước,
330
787853
2102
có một nhà khoa học
trong phòng thí nghiệm của tôi
13:21
there was a scientistnhà khoa học in my labphòng thí nghiệm
331
789955
1117
13:23
who becameđã trở thành quitekhá convincedthuyết phục
332
791072
1409
gần như tin rằng
đã tìm ra vùng não
13:24
that he'danh ấy foundtìm a brainóc regionkhu vực
333
792481
1749
có khả năng phát hiện thức ăn,
13:26
for detectingphát hiện foodmón ăn,
334
794230
1912
và nó phản ứng rất mãnh liệt với máy quét
13:28
and it respondedtrả lời really stronglymạnh mẽ in the scannermáy quét
335
796142
1918
khi người ta nhìn những bức ảnh
như thế này.
13:30
when people lookednhìn at imageshình ảnh like this.
336
798060
2728
Hơn thế, anh ấy tìm ra một phản ứng
tương tự
13:32
And furtherthêm nữa, he foundtìm a similargiống responsephản ứng
337
800788
2912
13:35
in more or lessít hơn the sametương tự locationvị trí
338
803700
1939
gần khu vực đó
13:37
in 10 out of 12 subjectsđối tượng.
339
805639
2001
trong 10 trên 12 người được thí nghiệm.
13:39
So he was prettyđẹp stokedstoked,
340
807640
2294
Thế nên, anh ấy khá chắc chắn,
13:41
and he was runningđang chạy around the labphòng thí nghiệm
341
809934
1260
anh chạy quanh phòng thí nghiệm
13:43
tellingnói everyonetất cả mọi người that he was going to go on "OprahOprah"
342
811194
2002
nói rằng anh sẽ được lên truyền hình
13:45
with his biglớn discoverykhám phá.
343
813196
2018
với phát hiện vĩ đại này.
Nhưng sau đó, anh ấy làm
một thí nghiệm phản biện:
13:47
But then he devisednghĩ ra the criticalchỉ trích testthử nghiệm:
344
815214
3022
Anh cho người thí nghiệm thấy
hình ảnh của những đồ ăn như thế này
13:50
He showedcho thấy subjectsđối tượng imageshình ảnh of foodmón ăn like this
345
818236
3183
và so sánh chúng
với những hình ảnh
13:53
and comparedso them to imageshình ảnh with very similargiống
346
821419
2741
có màu sắc và hình dạng tương tự,
nhưng không phải là thức ăn.
13:56
colormàu and shapehình dạng, but that weren'tkhông phải foodmón ăn, like these.
347
824160
3810
Và vùng não đó phản ứng tương tự
13:59
And his regionkhu vực respondedtrả lời the sametương tự
348
827970
2131
14:02
to bothcả hai setsbộ of imageshình ảnh.
349
830101
1949
đối với cả hai bộ hình ảnh.
14:04
So it wasn'tkhông phải là a foodmón ăn areakhu vực,
350
832050
1327
Vậy nó không phải vùng đồ ăn,
14:05
it was just a regionkhu vực that likedđã thích colorsmàu sắc and shapeshình dạng.
351
833377
2771
mà chỉ là vùng
thích màu sắc và hình dạng.
Quá nhiều cho "Oprah".
14:08
So much for "OprahOprah."
352
836148
2561
Nhưng rồi câu hỏi đặt ra đương nhiên là,
14:12
But then the questioncâu hỏi, of coursekhóa học, is,
353
840483
2225
làm sao ta xử lí những thứ khác
14:14
how do we processquá trình all this other stuffđồ đạc
354
842708
2126
khi không có vùng não chuyên biệt?
14:16
that we don't have specializedchuyên nghành brainóc regionsvùng for?
355
844834
2970
Tôi nghĩ câu trả lời là,
14:19
Well, I think the answercâu trả lời is that in additionthêm vào
356
847804
1811
ngoài những bộ phận chuyên biệt cao
mà tôi đã miêu tả,
14:21
to these highlycao specializedchuyên nghành componentscác thành phần
that I've been describingmiêu tả,
357
849615
3554
14:25
we alsocũng thế have a lot of very general-chung-
purposemục đích machinerymáy móc in our headsđầu
358
853169
3679
còn có nhiều cỗ máy cho các
mục đích chung khác trong đầu
cho phép chúng ta giải quyết
14:28
that enablescho phép us to tacklegiải quyết
359
856848
1494
bất cứ vấn đề nào xảy ra.
14:30
whateverbất cứ điều gì problemvấn đề comesđến alongdọc theo.
360
858342
2106
14:32
In factthực tế, we'vechúng tôi đã shownđược hiển thị recentlygần đây that
361
860448
2055
Thực tế,
gần đây, chúng tôi phát hiện rằng
14:34
these regionsvùng here in whitetrắng
362
862503
2068
những vùng màu trắng này
phản ứng bất cứ lúc nào bạn xử lí
vấn đề trí não hóc búa
14:36
respondtrả lời wheneverbất cứ khi nào you do any difficultkhó khăn mentaltâm thần taskbài tập
363
864571
3411
tất cả -
14:39
at all —
364
867982
1101
14:41
well, of the sevenbảy that we'vechúng tôi đã testedthử nghiệm.
365
869083
3571
vâng, tất cả bảy người chúng tôi
đã thí nghiệm.
Vậy mỗi vùng não mà tôi miêu tả
14:44
So eachmỗi of the brainóc regionsvùng that I've describedmô tả
366
872654
2169
14:46
to you todayhôm nay
367
874823
1306
với các bạn ngày hôm nay
14:48
is presenthiện tại in approximatelyxấp xỉ the sametương tự locationvị trí
368
876129
2767
xuất hiện gần như ở cùng một nơi
14:50
in everymỗi normalbình thường subjectmôn học.
369
878896
1742
trong mọi người bình thường thí nghiệm.
14:52
I could take any of you,
370
880638
1623
Nếu lấy bất kỳ ai trong các bạn
đưa vào máy quét,
14:54
popnhạc pop you in the scannermáy quét,
371
882261
1226
ta cũng sẽ thấy từng vùng của
các vùng đó trong não
14:55
and find eachmỗi of those regionsvùng in your brainóc,
372
883487
2285
và kết quả sẽ rất giống với não tôi,
14:57
and it would look a lot like my brainóc,
373
885772
1905
14:59
althoughmặc dù the regionsvùng would be slightlykhinh bỉ differentkhác nhau
374
887677
2070
dù các vùng
có thể khác nhau đôi chút
về vị trí chính xác và kích thước.
15:01
in theirhọ exactchính xác locationvị trí and in theirhọ sizekích thước.
375
889747
3564
Điều quan trọng với tôi về
công trình này
15:05
What's importantquan trọng to me about this work
376
893311
2365
không phải vì địa điểm cụ thể của
những vùng não,
15:07
is not the particularcụ thể locationsvị trí of these brainóc regionsvùng,
377
895676
2969
mà vì sự thật đơn giản chúng ta
có được
15:10
but the simpleđơn giản factthực tế that we have
378
898645
2587
những bộ phận chọn lọc, chuyên biệt
của trí não
15:13
selectivechọn lọc, specificriêng componentscác thành phần of mindlí trí and brainóc
379
901232
2568
từ lúc sơ khai.
15:15
in the first placeđịa điểm.
380
903800
1648
15:17
I mean, it could have been otherwisenếu không thì.
381
905448
2011
Ý tôi là, mọi chuyện đã có thể khác.
15:19
The brainóc could have been a singleĐộc thân,
382
907459
2441
Bộ não đã có thể là bộ vi xử lí đơn giản,
cho mục đích chung chung,
15:21
general-purposemục đích chung processorbộ vi xử lý,
383
909900
1495
giống con dao làm bếp hơn là
15:23
more like a kitchenphòng bếp knifedao
384
911395
1472
con dao Thụy Sĩ.
15:24
than a SwissThụy sĩ ArmyQuân đội knifedao.
385
912867
1683
Thay vào đó, những gì mà
việc chụp ảnh não thể hiện
15:26
InsteadThay vào đó, what brainóc imaginghình ảnh has deliveredđã giao hàng
386
914550
3111
là bức tranh giàu có và thú vị
về trí não của con người.
15:29
is this richgiàu có and interestinghấp dẫn picturehình ảnh of the humanNhân loại mindlí trí.
387
917661
3846
15:33
So we have this picturehình ảnh of very general-purposemục đích chung
388
921507
2463
Ta có tranh về cỗ máy
cho mục đích rất chung
như thế này trong đầu
15:35
machinerymáy móc in our headsđầu
389
923970
1070
15:37
in additionthêm vào to this surprisingthật ngạc nhiên arraymảng
390
925040
2357
cùng mặt đáng kinh ngạc này
gồm những bộ phận rất chuyên biệt.
15:39
of very specializedchuyên nghành componentscác thành phần.
391
927397
3435
15:43
It's earlysớm daysngày in this enterprisedoanh nghiệp.
392
931712
2153
Đây chỉ là những ngày đầu.
15:45
We'veChúng tôi đã paintedSơn only the first brushstrokeslần đánh răng
393
933865
2776
Chúng tôi mới chỉ chấm phá
nét cọ đầu tiên
trong bức tranh
về trí não con người.
15:48
in our neuralthần kinh portraitChân dung of the humanNhân loại mindlí trí.
394
936641
2927
Những câu hỏi nền tảng nhất
vẫn còn đang bỏ ngỏ.
15:51
The mostphần lớn fundamentalcăn bản questionscâu hỏi remainvẫn còn unansweredđược trả lời.
395
939568
3082
Ví dụ như, mỗi vùng này làm
chính xác việc gì?
15:54
So for examplethí dụ, what does eachmỗi
of these regionsvùng do exactlychính xác?
396
942650
3800
Sao ta cần ba vùng nhận diện khuôn mặt
15:58
Why do we need threesố ba faceđối mặt areaskhu vực
397
946450
2142
và ba vùng nhận diện nơi chốn,
16:00
and threesố ba placeđịa điểm areaskhu vực,
398
948592
1465
và sự phân chia công việc
giữa chúng ra sao?
16:02
and what's the divisionphân chia of laborlao động betweengiữa them?
399
950057
2868
Thứ hai là, tất cả những thứ này
16:04
SecondThứ hai, how are all these things
400
952925
2693
được nối kết trong não như thế nào?
16:07
connectedkết nối in the brainóc?
401
955618
1712
16:09
With diffusionkhuếch tán imaginghình ảnh,
402
957330
1587
Với hình ảnh khuếch tán,
16:10
you can tracedấu vết bundles of neuronstế bào thần kinh
403
958917
2179
bạn có thể lần theo các bó nơron
liên kết với những phần khác nhau của não
16:13
that connectkết nối to differentkhác nhau partscác bộ phận of the brainóc,
404
961096
2575
và với phương pháp trình bày này,
16:15
and with this methodphương pháp shownđược hiển thị here,
405
963671
1631
bạn có thể lần theo mối liên hệ
giữa các nơron độc lập trong não,
16:17
you can tracedấu vết the connectionskết nối of
individualcá nhân neuronstế bào thần kinh in the brainóc,
406
965302
3697
rồi một ngày nào đó,
tìm thấy sơ đồ mạng lưới
16:20
potentiallycó khả năng somedaymột ngày nào đó givingtặng us a wiringHệ thống dây điện diagrambiểu đồ
407
968999
2718
16:23
of the entiretoàn bộ humanNhân loại brainóc.
408
971717
2066
của toàn bộ não người.
Thứ ba là, làm thế nào tất cả
16:25
ThirdThứ ba, how does all of this
409
973783
2047
16:27
very systematiccó hệ thống structurekết cấu get builtđược xây dựng,
410
975830
3149
cấu trúc rất hệ thống này được tạo ra,
trong quá trình phát triển lúc nhỏ
16:30
bothcả hai over developmentphát triển in childhoodthời thơ ấu
411
978979
2956
lẫn quá trình tiến hóa của giống loài?
16:33
and over the evolutionsự phát triển of our speciesloài?
412
981935
2812
Để trả lời những câu hỏi như thế,
16:36
To addressđịa chỉ nhà questionscâu hỏi like that,
413
984747
1900
16:38
scientistscác nhà khoa học are now scanningquét
414
986647
1783
các nhà khoa học đang kiểm tra
những loài động vật khác,
16:40
other speciesloài of animalsđộng vật,
415
988430
2157
và với trẻ sơ sinh.
16:42
and they're alsocũng thế scanningquét humanNhân loại infantstrẻ sơ sinh.
416
990587
5386
Nhiều người minh chứng lợi ích
của nghiên cứu khoa học thần kinh
16:48
ManyNhiều people justifybiện hộ the highcao
costGiá cả of neurosciencethần kinh học researchnghiên cứu
417
996931
3651
16:52
by pointingchỉ out that it mayTháng Năm help us somedaymột ngày nào đó
418
1000582
2754
bằng cách chỉ ra rằng
ngày nào đó, nó sẽ giúp chúng ta
16:55
to treatđãi brainóc disordersrối loạn like Alzheimer'sAlzheimer and autismtự kỷ.
419
1003336
3457
chữa các rối loạn về não
như Alzheimer's và tự kỉ.
16:58
That's a hugelycực kỳ importantquan trọng goalmục tiêu,
420
1006793
1947
Đó là một mục đích to lớn,
17:00
and I'd be thrilledkinh ngạc if any of my work contributedđóng góp to it,
421
1008740
3221
tôi sẽ rất vui được góp phần vào đó
nhưng sửa chữa những thứ đã hỏng
17:03
but fixingsửa chữa things that are brokenbị hỏng in the worldthế giới
422
1011961
2998
17:06
is not the only thing that's worthgiá trị doing.
423
1014959
2801
không phải là thứ duy nhất đáng làm.
17:09
The effortcố gắng to understandhiểu không the humanNhân loại mindlí trí and brainóc
424
1017760
3228
Việc cố gắng hiểu về
thần kinh và trí não của con người
17:12
is worthwhileđáng giá even if it never led to the treatmentđiều trị
425
1020988
2818
vẫn xứng đáng ngay cả khi không dẫn đến
phương thức chữa trị
cho bất kỳ một bệnh nào.
17:15
of a singleĐộc thân diseasedịch bệnh.
426
1023806
1677
17:17
What could be more thrillingly kỳ
427
1025483
2037
Điều tuyệt vời hơn
17:19
than to understandhiểu không the fundamentalcăn bản mechanismscơ chế
428
1027520
3141
việc hiểu những cơ chế cơ bản
ẩn trong trải nghiệm con người
17:22
that underlienằm dưới humanNhân loại experiencekinh nghiệm,
429
1030661
2296
là việc hiểu, cốt yếu, chúng ta là ai?
17:24
to understandhiểu không, in essenceBản chất, who we are?
430
1032957
2926
17:27
This is, I think, the greatestvĩ đại nhất scientificthuộc về khoa học questnhiệm vụ
431
1035883
3449
Tôi nghĩ rằng đây là cuộc theo đuổi
khoa học lớn lao nhất
17:31
of all time.
432
1039332
2713
của mọi thời đại.
(Tiếng vỗ tay)
17:34
(ApplauseVỗ tay)
433
1042045
5470
Translated by Hanh Tran
Reviewed by Summer Ho

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Nancy Kanwisher - Brain researcher
Using fMRI imaging to watch the human brain at work, Nancy Kanwisher’s team has discovered cortical regions responsible for some surprisingly specific elements of cognition.

Why you should listen

Does the brain use specialized processors to solve complex problems, or does it rely instead on more general-purpose systems?

This question has been at the crux of brain research for centuries. MIT researcher Nancy Kanwisher seeks to answer this question by discovering a “parts list” for the human mind and brain. "Understanding the nature of the human mind," she says, "is arguably the greatest intellectual quest of all time."

Kanwisher and her colleagues have used fMRI to identify distinct sites in the brain for face recognition, knowing where you are, and thinking about other people’s thoughts. Yet these discoveries are a prelude to bigger questions: How do these brain regions develop and function? What are the actual computations that go on in each region, and how are these computations implemented in circuits of neurons? And how do these work together to produce human intelligence?

To learn more, see Kanwisher's collection of short talks on how scientists actually study the human mind and brain and what they have learned so far.

More profile about the speaker
Nancy Kanwisher | Speaker | TED.com