ABOUT THE SPEAKER
Fred Swaniker - Educational entrepreneur
Ghanaian Fred Swaniker founded a school and a leadership network to educate and support the next generation of Africa’s leaders.

Why you should listen
2009 TED Fellow Fred Swaniker believes that what's been holding Africa back has been the lack of good leadership. He founded the African Leadership Academy in Johannesburg to attract the best and brightest students from across the continent and give them a foundation in ethical, entrepreneurial leadership. Next, he formed the African Leadership Network to catalyze prosperity by strengthening the relationships between graduates as they step into positions of leadership and vision.
More profile about the speaker
Fred Swaniker | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2014

Fred Swaniker: The leaders who ruined Africa, and the generation who can fix it

Fred Swaniker: Przywódcy, którzy zniszczyli Afrykę i pokolenie, które może ją odbudować

Filmed:
1,361,366 views

Zanim skończył osiemnaście lat, Fred Swaniker mieszkał w Ghanie, Gambii, Botswanie i Zimbabwe. Dzieciństwo spędzone w wielu krajach Afryki nauczyło go, że o ile w krajach z dobrze rozwiniętymi instytucjami przywódca nie znaczy zbyt wiele, to w krajach ze słabą strukturą jeden człowiek może zbudować lub też zniszczyć kraj. W swojej prelekcji Swaniker z pasją mówi o poprzednich pokoleniach afrykańskich liderów i pokazuje, jak rozwijać przywództwo przyszłości.
- Educational entrepreneur
Ghanaian Fred Swaniker founded a school and a leadership network to educate and support the next generation of Africa’s leaders. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I experienceddoświadczony my first coupzamach stanu d'd'étatTAT at the agewiek of fourcztery.
0
874
4251
Pierwszy zamach stanu
widziałem, mając cztery lata.
00:17
Because of the coupzamach stanu d'd'étatTAT,
1
5125
1710
Z tego powodu musiałem z rodziną
00:18
my familyrodzina had to leavepozostawiać my nativeojczysty home of GhanaGhana
2
6835
3127
opuścić dom w Ghanie
00:21
and moveruszaj się to the GambiaGambia.
3
9962
2216
i przeprowadzić się do Gambii.
00:24
As luckszczęście would have it,
4
12178
1721
Na nasze nieszczęście,
00:25
sixsześć monthsmiesiące after we arrivedprzybył,
5
13899
1733
sześć miesięcy po przyjeździe,
00:27
they too had a militarywojskowy coupzamach stanu.
6
15632
3071
w Gambii też nastąpił zamach stanu.
00:30
I vividlyżywo rememberZapamiętaj beingistota wokenzbudzony
up in the middleśrodkowy of the night
7
18703
2418
Dokładnie pamiętam pobudkę w środku nocy,
00:33
and gatheringzebranie the fewkilka belongingsrzeczy we could
8
21121
2227
pakowanie kilku rzeczy,
które mogliśmy zabrać,
00:35
and walkingpieszy for about two hoursgodziny
9
23348
2949
i dwugodzinną wędrówkę
00:38
to a safebezpieczny housedom.
10
26297
2046
do bezpiecznego miejsca.
00:40
For a weektydzień, we sleptspałem underpod our bedsłóżka
11
28343
2832
Przez tydzień spaliśmy pod łóżkami,
00:43
because we were worriedzmartwiony that bulletsPunktory
mightmoc flylatać throughprzez the windowokno.
12
31175
4781
bojąc się, że przez okno
mogą wlecieć kule.
00:47
Then, at the agewiek of eightosiem,
13
35956
2182
Kiedy miałem osiem lat,
00:50
we movedprzeniósł to BotswanaBotswana.
14
38138
2127
przeprowadziliśmy się do Botswany.
00:52
This time, it was differentróżne.
15
40265
2193
Tym razem było inaczej.
00:54
There were no coupszamachy stanu.
16
42458
1834
Nie było zamachów stanu.
00:56
Everything workedpracował. Great educationEdukacja.
17
44292
3043
Wszystko było, jak należy. Dobra edukacja.
00:59
They had suchtaki good infrastructureinfrastruktura
that even at the time they had
18
47335
2975
Kraj był bardzo rozwinięty.
Miał sieć telekomunikacji światłowodowej
01:02
a fiber-opticświatłowodowe telephonetelefon systemsystem,
19
50310
1901
01:04
long before it had reachedosiągnięty WesternWestern countrieskraje.
20
52211
3049
na długo zanim technologia
dotarła do krajów zachodnich.
01:09
The only thing they didn't have
21
57466
1883
Była tylko jedna rzecz,
01:11
is that they didn't have
22
59349
1330
której w Botswanie brakowało:
01:12
theirich ownwłasny nationalkrajowy televisiontelewizja stationstacja,
23
60679
2650
własnej stacji telewizyjnej.
01:15
and so I rememberZapamiętaj watchingoglądanie
24
63329
1891
Pamiętam, że oglądaliśmy
01:17
TVTELEWIZOR from neighboringsąsiedni SouthPołudniowa AfricaAfryka,
25
65220
2485
kanały z sąsiedniej Południowej Afryki.
01:19
and watchingoglądanie NelsonNelson MandelaMandela in jailwięzienie
26
67705
2621
Pamiętam Nelsona Mandelę w więzieniu,
01:22
beingistota offeredoferowany a chanceszansa to come out
27
70326
2295
któremu zaproponowano zwolnienie,
01:24
if he would give up the apartheidapartheid struggleborykać się.
28
72621
2880
jeśli przestałby walczyć z apartheidem.
01:27
But he didn't. He refusedodmówił to do that
29
75501
1115
Ale nie poddał się.
01:28
untilaż do he actuallytak właściwie achievedosiągnięty his objectivecel
30
76616
1848
Uparcie dążył do celu.
01:30
of freeinguwolnienie SouthPołudniowa AfricaAfryka from apartheidapartheid.
31
78464
3212
Chciał pozbyć się apartheidu z RPA.
01:33
And I rememberZapamiętaj feelinguczucie how just one good leaderlider
32
81676
4033
Byłem pod wrażeniem,
że jeden dobry przywódca
01:37
could make suchtaki a bigduży differenceróżnica in AfricaAfryka.
33
85709
4848
może dokonać takich zmian w Afryce.
01:42
Then at the agewiek of 12,
34
90557
2273
Potem, kiedy miałem 12 lat,
01:44
my familyrodzina sentwysłane me to highwysoki schoolszkoła in ZimbabweZimbabwe.
35
92830
3340
rodzina wysłała mnie do liceum w Zimbabwe.
01:48
InitiallyPoczątkowo, this too was amazingniesamowity:
36
96170
3577
Na początku byłem pod wrażeniem
01:51
growingrozwój economygospodarka, excellentDoskonałe infrastructureinfrastruktura,
37
99747
5186
rozwijającej się gospodarki
i świetnej infrastruktury.
01:56
and it seemedwydawało się like it was a modelModel
38
104933
2036
Wydawało mi się,
01:58
for economicgospodarczy developmentrozwój in AfricaAfryka.
39
106969
2689
że jest to model rozwoju
gospodarczego w Afryce.
02:01
I graduatedukończył from highwysoki schoolszkoła in ZimbabweZimbabwe
40
109658
1991
W Zimbabwe skończyłem liceum
02:03
and I wentposzedł off to collegeSzkoła Wyższa.
41
111649
1421
i poszedłem na studia.
02:05
SixSześć yearslat laterpóźniej, I returnedzwrócony to the countrykraj.
42
113070
4091
Sześć lat później wróciłem do kraju.
02:09
Everything was differentróżne.
43
117161
1984
Nie było już jak dawniej.
02:11
It had shatteredShattered into piecessztuk.
44
119145
3251
Kraj został rozbity na części.
02:14
MillionsMiliony of people had emigratedwyemigrował,
45
122396
3210
Wyemigrowały miliony ludzi.
02:17
the economygospodarka was in a shamblesJatki,
46
125606
1807
Gospodarka legła w gruzach.
02:19
and it seemedwydawało się all of a suddennagły that 30 yearslat
47
127413
1591
Wydawało się,
02:20
of developmentrozwój had been wipedotarła out.
48
129004
2885
że 30 lat rozwoju poszło na marne.
02:23
How could a countrykraj go so badzły so fastszybki?
49
131889
3488
Jak sytuacja w kraju mogła
tak szybko się pogorszyć?
02:27
MostWiększość people would agreeZgodzić się
50
135377
1613
Większość ludzi zgodzi się,
02:28
that it's all because of leadershipprzywództwo.
51
136990
2188
że to przywództwo było powodem.
02:31
One man, PresidentPrezydent RobertRobert MugabeMugabe,
52
139178
3780
Jeden człowiek, prezydent Robert Mugabe,
02:34
is almostprawie single-handedlyw pojedynkę responsibleodpowiedzialny
53
142958
1210
ponosi w całości odpowiedzialność
za zniszczenie kraju.
02:36
for havingmający destroyedzniszczony this countrykraj.
54
144168
3347
02:39
Now, all these experienceswzruszenie religijne of livingżycie in differentróżne
55
147515
1729
Dzięki temu, że żyłem i dorastałem
02:41
partsCzęści of AfricaAfryka growingrozwój up
56
149244
2431
w różnych częściach Afryki,
02:43
did two things to me.
57
151675
1822
nauczyłem się dwóch rzeczy.
02:45
The first is it madezrobiony me fallspadek in love with AfricaAfryka.
58
153497
4279
Po pierwsze pokochałem Afrykę.
02:49
EverywhereWszędzie I wentposzedł,
59
157776
1923
Gdziekolwiek byłem,
02:51
I experienceddoświadczony the wonderfulwspaniale beautypiękno of our continentkontynent
60
159699
2678
widziałem piękno naszego kontynentu,
02:54
and saw the resiliencesprężystość and the spiritduch of our people,
61
162377
3157
odporność i odwagę jego mieszkańców.
02:57
and at the time, I realizedrealizowany that I wanted to dedicatededykować
62
165534
1927
Zrozumiałem wtedy, że resztę życia
02:59
the restodpoczynek of my life to makingzrobienie this continentkontynent great.
63
167461
4781
chcę poświęcić na to,
żeby uczynić ten kontynent wielkim.
Zrozumiałem też, że Afryka będzie wielka,
03:04
But I alsorównież realizedrealizowany that makingzrobienie AfricaAfryka great
64
172242
1902
03:06
would requirewymagać addressingAdresowanie this issuekwestia of leadershipprzywództwo.
65
174144
3317
jeśli rozwiążemy problem przywództwa.
Kraje, w których żyłem, pokazały mi jedno.
03:09
You see, all these countrieskraje I livedżył in,
66
177461
2171
03:11
the coupszamachy stanu d'd'étatTAT
67
179632
1992
Zamachy stanu,
03:13
and the corruptionkorupcja I'd seenwidziany in GhanaGhana and GambiaGambia
68
181624
3059
korupcja, którą widziałem
w Ghanie, Gambii i Zimbabwe,
03:16
and in ZimbabweZimbabwe,
69
184683
2722
03:19
contrastedskontrastowane with the wonderfulwspaniale examplesprzykłady I had seenwidziany
70
187405
4453
różniły się od przykładów
doskonałego przywództwa,
03:23
in BotswanaBotswana and in SouthPołudniowa
AfricaAfryka of good leadershipprzywództwo.
71
191858
4554
którego doświadczyłem w Botswanie i RPA.
03:28
It madezrobiony me realizerealizować that AfricaAfryka would risewzrost or fallspadek
72
196412
4083
Zrozumiałem, że sukces Afryki
03:32
because of the qualityjakość of our leadersprzywódcy.
73
200495
3679
zależy od jakości naszych przywódców.
03:36
Now, one mightmoc think, of coursekurs,
74
204174
2249
Ktoś mógłby pomyśleć,
03:38
leadershipprzywództwo matterssprawy everywherewszędzie.
75
206423
2768
że przywództwo wszędzie ma znaczenie.
03:41
But if there's one thing you take
away from my talk todaydzisiaj, it is this:
76
209191
4230
Ale chciałbym, żebyście zapamiętali jedno.
03:45
In AfricaAfryka, more than anywheregdziekolwiek elsejeszcze in the worldświat,
77
213421
3129
W Afryce, bardziej niż
gdziekolwiek indziej na świecie,
03:48
the differenceróżnica that just one good leaderlider can make
78
216550
3326
wpływ, jaki może mieć jeden
dobry przywódca, jest znacznie większy.
03:51
is much greaterwiększy than anywheregdziekolwiek
elsejeszcze, and here'soto jest why.
79
219876
3559
Dlaczego?
03:55
It's because in AfricaAfryka, we have weaksłaby institutionsinstytucje,
80
223435
2790
W Afryce niewydolne są
instytucje sądownicze,
03:58
like the judiciarysądownictwa, the constitutionkonstytucja,
81
226225
2678
konstytucja,
04:00
civilcywilny societyspołeczeństwo and so forthnaprzód.
82
228903
3191
społeczeństwo obywatelskie i inne.
04:04
So here'soto jest a generalgenerał rulereguła of thumbkciuk that I believe in:
83
232094
3850
Myślę, że można to sprowadzić do zasady,
04:07
When societiesspołeczeństwa have strongsilny institutionsinstytucje,
84
235944
2767
że w społeczeństwach,
które mają silne instytucje,
04:10
the differenceróżnica that one good
leaderlider can make is limitedograniczony,
85
238711
3262
przywódcy nie są aż tak ważni.
04:13
but when you have weaksłaby institutionsinstytucje,
86
241973
2207
Jednak gdy instytucje są słabe,
04:16
then just one good leaderlider
87
244180
1730
od jednego dobrego przywódcy
04:17
can make or breakprzerwa that countrykraj.
88
245910
2148
może zależeć przyszłość kraju.
04:20
Let me make it a bitkawałek more concretebeton.
89
248058
3308
Pozwólcie, że doprecyzuję swoją wypowiedź.
04:23
You becomestają się the presidentprezydent of the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa.
90
251366
3049
Zostajesz wybrany na prezydenta USA.
04:26
You think, "WowWow, I've arrivedprzybył.
91
254415
2272
Myślisz: "Udało się.
04:28
I'm the mostwiększość powerfulpotężny man in the worldświat."
92
256687
3063
Jestem najpotężniejszym
człowiekiem na świecie".
04:31
So you decidedecydować się, perhapsmoże let me passprzechodzić a lawprawo.
93
259750
3686
Postanawiasz przepchnąć ustawę.
04:35
All of a suddennagły, CongressKongres tapsopukanie you on the shoulderramię
94
263436
1542
Ale Kongres oponuje i mówi:
04:36
and saysmówi, "No, no, no, no, no, you can't do that."
95
264978
3133
"Nie! Nie możesz tego zrobić".
04:40
You say, "Let me try this way."
96
268111
2709
Mówisz: "Spróbuję zatem w inny sposób".
04:42
The SenateSenat comespochodzi and saysmówi, "Uh-uhUh-uh,
97
270820
1453
A Senat na to:
04:44
we don't think you can do that."
98
272273
2828
"Nie, to niemożliwe".
04:47
You say, perhapsmoże, "Let me printwydrukować some moneypieniądze.
99
275101
2643
Chcesz dodrukować trochę pieniędzy,
żeby pobudzić gospodarkę.
04:49
I think the economygospodarka needswymagania a stimulusbodziec."
100
277744
2655
Dyrektor banku centralnego
uzna cię za szaleńca.
04:52
The centralcentralny bankBank governorgubernator will think you're crazyzwariowany.
101
280399
1495
Mogą cię obalić za to.
04:53
You mightmoc get impeachedimpeached for that.
102
281894
3106
Inaczej byłoby, gdybyś został
prezydentem Zimbabwe.
04:56
But if you becomestają się the presidentprezydent of ZimbabweZimbabwe,
103
285000
2307
04:59
and you say, "You know, I really like this jobpraca.
104
287307
3133
Mówisz: "Naprawdę podoba mi się ta praca.
Chyba chciałbym zostać tu na zawsze".
05:02
I think I'd like to stayzostać in it foreverna zawsze."
(LaughterŚmiech)
105
290440
4785
(Śmiech)
Cóż, możesz.
05:07
Well, you just can.
106
295225
2845
Chcesz dodrukować pieniądze.
05:10
You decidedecydować się you want to printwydrukować moneypieniądze.
107
298070
2480
Dzwonisz do dyrektora banku centralnego
05:12
You call the centralcentralny bankBank governorgubernator and you say,
108
300550
1903
i prosisz o podwojenie zasobu pieniędzy.
05:14
"Please doublepodwójnie the moneypieniądze supplyDostawa."
109
302453
2332
A on odpowiada: "Dobrze, proszę pana.
05:16
He'llBęde miał say, "Okay, yes, sirPan,
110
304785
1441
Co jeszcze mogę dla pana zrobić?".
05:18
is there anything elsejeszcze I can do for you?"
111
306226
3544
Oto siła afrykańskich przywódców.
05:21
This is the powermoc that AfricanAfrykańska leadersprzywódcy have,
112
309770
3839
Oto dlaczego los Afryki
05:25
and this is why they make the mostwiększość differenceróżnica
113
313609
3518
tak bardzo od nich zależy.
05:29
on the continentkontynent.
114
317127
2454
Dobra wiadomość jest taka,
05:31
The good newsAktualności is that
115
319581
2045
że jakość przywództwa
w Afryce ciągle się podnosi.
05:33
the qualityjakość of leadershipprzywództwo in AfricaAfryka has been improvingpoprawa.
116
321626
2838
Według mnie mieliśmy
trzy pokolenia przywódców.
05:36
We'veMamy had threetrzy generationspokolenia
of leadersprzywódcy, in my mindumysł.
117
324464
2742
Pierwsze pokolenie doszło do władzy
05:39
GenerationGeneracji one are those who appearedpojawił się
118
327206
2228
w latach 50. i 60.,
05:41
in the '50s and '60s.
119
329434
1542
05:42
These are people like KwameKwame NkrumahNkrumah of GhanaGhana
120
330976
2438
jak Kwame Nkrumah w Ghanie
czy Julius Nyerere w Tanzanii.
05:45
and JuliusJulius NyerereDar es Salaam of TanzaniaTanzania.
121
333414
2413
Dali Afryce niepodległość.
05:47
The legacydziedzictwo they left is that they
broughtprzyniósł independenceniezależność to AfricaAfryka.
122
335827
2605
Uwolnili nas od kolonializmu.
05:50
They freedzwolniona us from colonialismkolonializm,
123
338432
1305
Powinniśmy być im za to wdzięczni.
05:51
and let's give them creditkredyt for that.
124
339737
2384
Potem wyrosło drugie pokolenie.
05:54
They were followedśledzić by generationgeneracja two.
125
342121
3012
Ludzie, którzy nie wnieśli do Afryki
05:57
These are people that broughtprzyniósł nothing
126
345133
2050
niczego poza chaosem.
05:59
but havocspustoszenie to AfricaAfryka.
127
347183
2137
To czasy wojen, korupcji,
łamania praw człowieka.
06:01
Think warfaredziałania wojenne, corruptionkorupcja, humanczłowiek rightsprawa abusesnadużyć.
128
349320
3430
06:04
This is the stereotypestereotyp of
the typicaltypowy AfricanAfrykańska leaderlider
129
352750
2033
Oto najczęstszy stereotyp
06:06
that we typicallyzwykle think of:
130
354783
1395
afrykańskiego przywódcy:
06:08
MobutuMobutu SeseSese SekoSeko from ZaireZair,
131
356178
2006
Mobutu Sese Seko z Zairu,
06:10
SaniSani AbachaAbacha from NigeriaNigeria.
132
358184
2381
Sani Abacha z Nigerii.
06:12
The good newsAktualności is that mostwiększość of
these leadersprzywódcy have movedprzeniósł on,
133
360565
3176
Na szczęście większość z nich już odeszła.
06:15
and they were replacedzastąpiony by generationgeneracja threetrzy.
134
363741
2104
Zastąpiło ich trzecie pokolenie.
06:17
These are people like the latepóźno NelsonNelson MandelaMandela
135
365845
2316
Ludzie tacy jak zmarły Nelson Mandela,
06:20
and mostwiększość of the leadersprzywódcy that we see in AfricaAfryka todaydzisiaj,
136
368161
2014
Paul Kagame i większość
dzisiejszych przywódców.
06:22
like PaulPaweł KagameKagame and so forthnaprzód.
137
370175
2677
Nie są oni w żadnym sensie doskonali,
06:24
Now these leadersprzywódcy are by no meansznaczy perfectidealny,
138
372852
3108
06:27
but the one thing they have doneGotowe is that they have
139
375960
1645
ale mają swoje sukcesy.
06:29
cleanedwyczyszczony up much of the messbałagan of generationgeneracja two.
140
377605
2998
Udało im się w dużej mierze
zapanować nad zastanym chaosem.
06:32
They'veThey've stoppedzatrzymany the fightingwalczący,
141
380603
1458
Przestali walczyć
i byli gwarantem stabilności.
06:34
and I call them the stabilizerStabilizator generationgeneracja.
142
382061
3099
Odpowiadali przed swymi ludźmi.
06:37
They're much more accountableodpowiedzialny to theirich people,
143
385160
1950
06:39
they'veoni improvedulepszony macroeconomicmakroekonomiczne policieszasady,
144
387110
3195
Udało im się poprawić
politykę makroekonomiczną
i sprawić, że po raz pierwszy
afrykańska gospodarka rośnie.
06:42
and we are seeingwidzenie for the first time
145
390305
1935
06:44
Africa'sAfryki growingrozwój, and in
factfakt it's the seconddruga fastestnajszybszy
146
392240
2340
Afryka jest drugim najszybciej
rozwijającym się regionem na świecie.
06:46
growingrozwój economicgospodarczy regionregion in the worldświat.
147
394580
1845
06:48
So these leadersprzywódcy are by no meansznaczy perfectidealny,
148
396425
2166
Ci przywódcy nie są doskonali,
06:50
but they are by and largeduży
149
398591
1332
ale można powiedzieć,
że są najlepsi z tych,
06:51
the bestNajlepiej leadersprzywódcy we'vemamy seenwidziany in the last 50 yearslat.
150
399923
4826
którzy rządzili Afryką
przez ostatnie 50 lat.
A więc co dalej?
06:56
So where to from here?
151
404749
2879
06:59
I believe that the nextNastępny generationgeneracja
152
407628
2216
Wierzę, że czwarte pokolenie,
które nadejdzie,
07:01
to come after this, generationgeneracja fourcztery,
153
409844
2632
dostanie wyjątkową szansę,
07:04
has a uniquewyjątkowy opportunityokazja
154
412476
2533
07:06
to transformprzekształcać the continentkontynent.
155
415009
2555
żeby zmienić Afrykę.
W szczególności może dokonać dwóch zmian,
07:09
SpecificallyW szczególności, they can do two things
156
417564
1844
07:11
that previouspoprzedni generationspokolenia have not doneGotowe.
157
419408
2126
które nie udały się poprzedniej generacji.
07:13
The first thing they need to do
158
421534
2182
Pierwsza to konieczność stworzenia
07:15
is they need to createStwórz prosperitydobrobytu for the continentkontynent.
159
423716
2428
dobrobytu w Afryce.
07:18
Why is prosperitydobrobytu so importantważny?
160
426144
1887
Dlaczego to jest tak ważne?
07:19
Because noneŻaden of the previouspoprzedni generationspokolenia
161
428031
1683
Bo żadnemu z poprzednich pokoleń
07:21
have been ablezdolny to tacklesprzęt this issuekwestia of povertyubóstwo.
162
429714
2680
nie udało się rozwiązać problemu biedy.
07:24
AfricaAfryka todaydzisiaj
163
432394
1316
Dziś Afryka ma najszybciej
rosnącą liczbę ludności na świecie,
07:25
has the fastestnajszybszy growingrozwój populationpopulacja in the worldświat,
164
433710
2830
07:28
but alsorównież is the poorestnajbiedniejszy.
165
436540
2701
a jednocześnie jest najbiedniejsza.
07:31
By 2030, AfricaAfryka will have a
largerwiększy workforcesiła robocza than ChinaChiny,
166
439241
3677
Do 2030 roku Afryka będzie mieć
więcej siły roboczej niż Chiny,
07:34
and by 2050, it will have the
largestNajwiększa workforcesiła robocza in the worldświat.
167
442918
3802
a do 2050 roku - najwięcej na świecie.
07:38
One billionmiliard people will need jobsOferty pracy in AfricaAfryka,
168
446720
2532
Miliard ludzi będzie
potrzebować pracy w Afryce.
07:41
so if we don't growrosnąć our economiesgospodarki fastszybki enoughdość,
169
449252
2374
Bez szybkiego wzrostu gospodarczego
07:43
we're sittingposiedzenie on a tickingtykanie time bombbomba,
170
451626
2447
będziemy siedzieć na tykającej bombie
07:46
not just for AfricaAfryka but for the entireCały worldświat.
171
454073
3532
zagrażającej nie tylko Afryce,
ale całemu światu.
07:49
Let me showpokazać you an exampleprzykład
172
457605
2138
Opowiem wam o kimś,
07:51
of one personosoba who is livingżycie up to this legacydziedzictwo
173
459743
1706
kto działa na rzecz
07:53
of creatingtworzenie prosperitydobrobytu: LaetitiaLaetitia.
174
461449
2763
wzrostu dobrobytu w Afryce – o Laetitii.
07:56
Laetitia'sPrzez Laetitia a youngmłody womankobieta from KenyaKenia
175
464212
2991
Laetitia to młoda Kenijka,
07:59
who at the agewiek of 13 had to dropupuszczać out of schoolszkoła
176
467203
1797
która w wieku 13 lat
musiała zrezygnować z nauki,
08:00
because her familyrodzina couldn'tnie mógł
affordpozwolić sobie to payzapłacić feesopłaty for her.
177
469000
2910
bo jej rodziny nie było stać na szkołę.
08:03
So she startedRozpoczęty her ownwłasny businessbiznes rearingodchów rabbitskróliki,
178
471910
2201
Założyła więc hodowlę królików,
08:06
whichktóry happenzdarzyć to be a delicacyprzysmak in this partczęść of KenyaKenia
179
474111
1599
które były przysmakiem w jej części kraju.
08:07
that she's from.
180
475710
1598
08:09
This businessbiznes did so well that withinw ciągu a yearrok,
181
477308
1984
Biznes szedł tak dobrze, że w ciągu roku
08:11
she was employingzatrudniających 15 womenkobiety
182
479292
2156
Laetitia zatrudniła 15 kobiet
08:13
and was ablezdolny to generateGenerować enoughdość incomedochód
183
481448
1977
i wytworzyła dochód,
08:15
that she was ablezdolny to sendwysłać herselfsię to schoolszkoła,
184
483425
1721
który pozwolił jej wrócić do szkoły.
08:17
and throughprzez these womenkobiety
185
485146
1009
Dzięki pracy kobiet
08:18
fundfundusz anotherinne 65 childrendzieci to go to schoolszkoła.
186
486155
2707
udało się też ufundować
naukę dla 65 dzieci.
08:20
The profitszyski that she generatedwygenerowany,
187
488862
1702
Wygenerowane zyski wykorzystała
08:22
she used that to buildbudować a schoolszkoła,
188
490564
1585
do budowy szkoły
08:24
and todaydzisiaj she educateskształci
189
492149
1548
i dziś uczy się tam 400 dzieci.
08:25
400 childrendzieci in her communityspołeczność.
190
493697
2541
A dopiero skończyła 18 lat.
08:28
And she's just turnedobrócony 18.
191
496238
1890
(Brawa)
08:30
(ApplauseAplauz)
192
498128
4315
Kolejny przykład to Erick Rajaonary.
08:36
AnotherInnym exampleprzykład is ErickErick RajaonaryRajaonary.
193
504857
3856
Erick pochodzi z Madagaskaru.
08:40
ErickErick comespochodzi from the islandwyspa of MadagascarMadagaskar.
194
508713
3084
Doszedł do wniosku, że rolnictwo
08:43
Now, ErickErick realizedrealizowany that agriculturerolnictwo
195
511797
2799
to klucz do tworzenia miejsc pracy
08:46
would be the keyklawisz to creatingtworzenie jobsOferty pracy
196
514596
1664
na rolniczych obszarach Madagaskaru.
08:48
in the ruralwiejski areasobszary of MadagascarMadagaskar,
197
516260
2059
Jednak wiedział, że nawozy są zbyt drogie
08:50
but he alsorównież realizedrealizowany that fertilizernawóz was a very
198
518319
1946
dla większości rolników na wyspie.
08:52
expensivedrogi inputwkład for mostwiększość farmersrolnicy in MadagascarMadagaskar.
199
520265
3331
Na Madagaskarze żyją jednak
wyjątkowe nietoperze,
08:55
MadagascarMadagaskar has these very specialspecjalny batsnietoperze
200
523596
3027
08:58
that produceprodukować these droppingsodchody
201
526623
1584
których odchody są bogate
w składniki odżywcze.
09:00
that are very highwysoki in nutrientsskładniki odżywcze.
202
528207
2407
W 2006 roku Erick zrezygnował
z pracy w księgowości
09:02
In 2006, ErickErick quitporzucić his jobpraca
as a charteredChartered accountantksięgowa
203
530614
3375
i założył firmę produkującą nawozy
09:05
and startedRozpoczęty a companyfirma to manufactureprodukcja
204
533989
1969
na bazie odchodów nietoperzy.
09:07
fertilizernawóz from the batnietoperz droppingsodchody.
205
535958
3186
Dziś Erick ma przedsiębiorstwo
09:11
TodayDzisiaj, ErickErick has builtwybudowany a businessbiznes
206
539144
2298
generujące miliony dolarów przychodu
09:13
that generatesgeneruje severalkilka millionmilion dollarsdolarów of revenuedochód,
207
541442
2841
i zatrudniające 70 osób na pełny etat,
09:16
and he employszatrudnia 70 people fullpełny time
208
544283
2833
a kolejne 800 w okresie,
09:19
and anotherinne 800 people duringpodczas the seasonpora roku
209
547116
1878
09:20
when the batsnietoperze dropupuszczać theirich droppingsodchody the mostwiększość.
210
548994
2982
kiedy nietoperze
wytwarzają najwięcej odchodów.
09:23
Now, what I like about this storyfabuła
211
551976
2563
To ciekawa historia,
09:26
is that it showsprzedstawia that opportunitiesmożliwości
to createStwórz prosperitydobrobytu
212
554539
3882
bo pokazuje, że szanse
na tworzenie dobrobytu
09:30
can be founduznany almostprawie anywheregdziekolwiek.
213
558421
2295
można znaleźć praktycznie wszędzie.
09:32
ErickErick is knownznany as the BatmanBatman.
214
560716
2054
Dziś Erick znany jest jako Batman.
09:34
(LaughterŚmiech)
215
562770
1015
(Śmiech)
09:35
And who would have thought that you would have
216
563785
1967
Kto by pomyślał, że biznes
o wartości milionów dolarów,
09:37
been ablezdolny to buildbudować a multimillion-dollarwielomilionowe businessbiznes
217
565752
2662
09:40
employingzatrudniających so manywiele people just from batnietoperz poopoo?
218
568414
4352
gdzie zatrudnienie ma tak wiele osób,
można zbudować na łajnie nietoperza?
09:47
The seconddruga thing that this generationgeneracja needswymagania to do
219
575444
3951
Kolejna rzecz, z jaką musi się
zmierzyć to pokolenie,
09:51
is to createStwórz our institutionsinstytucje.
220
579395
2441
to stworzenie instytucji.
09:53
They need to buildbudować these institutionsinstytucje suchtaki that we
221
581836
1815
Instytucje należy stworzyć tak,
09:55
are never heldtrzymany to ransomokup again
222
583651
3225
byśmy nigdy więcej nie byli zależni
09:58
by a fewkilka individualsosoby prywatne like RobertRobert MugabeMugabe.
223
586876
4454
od osób takich jak Robert Mugabe.
10:03
Now, all of this soundsDźwięki great,
224
591330
3142
Wszystko to brzmi świetnie.
10:06
but where are we going to
get this generationgeneracja fourcztery from?
225
594472
4028
Ale skąd wziąć to czwarte pokolenie?
10:10
Do we just sitsiedzieć and hopenadzieja that they emergepojawić się
226
598500
2441
Mamy liczyć na to,
że tak po prostu się pojawi?
10:12
by chanceszansa, or that God givesdaje them to us?
227
600941
3764
A może, że ześle je dla nas Bóg?
10:16
No, I don't think so.
228
604705
1753
Nie sądzę.
10:18
It's too importantważny an issuekwestia
for us to leavepozostawiać it to chanceszansa.
229
606458
3152
To zbyt ważna kwestia,
żeby zostawić ją przypadkowi.
10:21
I believe that we need to createStwórz AfricanAfrykańska institutionsinstytucje,
230
609610
3307
Wierzę, że sami musimy
stworzyć w Afryce instytucje,
10:24
home-grownrodzimych, that will identifyzidentyfikować and developrozwijać
231
612917
2711
które wyłonią przywódców i pomogą im
10:27
these leadersprzywódcy in a systematicsystematyczne, practicalpraktyczny way.
232
615628
3751
systematycznie i praktycznie się rozwijać.
10:31
We'veMamy been doing this for the last 10 yearslat
233
619379
1651
Od 10 lat zajmujemy się tym
10:32
throughprzez the AfricanAfrykańska LeadershipPrzywództwo AcademyAkademia.
234
621030
2551
w Afrykańskiej Akademii Przywództwa.
Laetitia to jedna z młodych liderek.
10:35
LaetitiaLaetitia is one of our youngmłody leadersprzywódcy.
235
623581
2681
Dziś szkolimy 700 osób dla Afryki
10:38
TodayDzisiaj, we have 700 of them
that are beingistota groomedzadbana
236
626262
2408
10:40
for the AfricanAfrykańska continentkontynent,
237
628670
2050
i przez kolejne 50 lat
10:42
and over the nextNastępny 50 yearslat,
238
630720
1075
chcemy wyszkolić sześć tysięcy liderów.
10:43
we expectoczekiwać to createStwórz 6,000 of them.
239
631795
2994
Ale jedna rzecz mnie niepokoi.
10:46
But one thing has been troublingniepokojące me.
240
634789
2619
Co roku zgłasza się cztery tysiące osób,
10:49
We would get about 4,000 applicationsAplikacje a yearrok
241
637408
2092
a wybrać możemy 100
10:51
for 100 youngmłody leadersprzywódcy that we could take
242
639500
2069
do naszej akademii.
10:53
into this academyAkademia,
243
641569
1314
Widzę ogromne zapotrzebowanie
10:54
and so I saw the tremendousogromny hungergłód that existedistniały
244
642883
2061
na takie szkolenie liderów,
jakie oferujemy.
10:56
for this leadershipprzywództwo trainingtrening that we're offeringoferując.
245
644944
2891
Nie możemy tej potrzeby zaspokoić.
10:59
But we couldn'tnie mógł satisfyusatysfakcjonować it.
246
647835
3116
Dlatego dziś, po raz pierwszy
publicznie ogłaszam
11:02
So todaydzisiaj, I'm announcingZapowiedź for the first time in publicpubliczny
247
650951
4022
11:06
an extensionrozbudowa to this visionwizja for
the AfricanAfrykańska LeadershipPrzywództwo AcademyAkademia.
248
654973
4638
rozszerzenie Afrykańskiej
Akademii Przywództwa.
Budujemy 25 nowych uniwersytetów w Afryce,
11:11
We're buildingbudynek 25 brandMarka newNowy universitiesuniwersytety in AfricaAfryka
249
659611
5107
które zajmą się rozwojem kolejnego
pokolenia afrykańskich liderów.
11:16
that are going to cultivatepielęgnować this nextNastępny generationgeneracja
250
664718
1549
11:18
of AfricanAfrykańska leadersprzywódcy.
251
666267
1846
Na każdej uczelni
będzie 10 tysięcy liderów,
11:20
EachKażdy campuskampus will have 10,000 leadersprzywódcy at a time
252
668113
3862
więc będziemy nauczać 250 tysięcy liderów,
11:23
so we'lldobrze be educatingedukowanie and developingrozwijanie
253
671975
2226
a także wspomagać ich rozwój.
11:26
250,000 leadersprzywódcy at any givendany time.
254
674201
2814
11:28
(ApplauseAplauz)
255
677015
3723
(Brawa)
W ciągu kolejnych 50 lat ta instytucja
11:36
Over the nextNastępny 50 yearslat, this institutioninstytucja
256
684137
2251
wyszkoli trzy miliony liderów,
11:38
will createStwórz threetrzy millionmilion transformativeprzemieniająca leadersprzywódcy
257
686388
1958
którzy będą zmieniać kontynent.
11:40
for the continentkontynent.
258
688346
2033
Mam nadzieję, że połowa z nich
11:42
My hopenadzieja is that halfpół of them
259
690379
2241
stanie się przedsiębiorcami,
11:44
will becomestają się the entrepreneursprzedsiębiorców that we need,
260
692620
1552
którzy stworzą potrzebne miejsca pracy,
11:46
who will createStwórz these jobsOferty pracy that we need,
261
694172
1823
11:47
and the other halfpół
262
695995
1507
a druga połowa
będzie członkami rządu
11:49
will go into governmentrząd
263
697502
1687
i stworzy organizacje non-profit
11:51
and the nonprofitniedochodowy sectorsektor,
264
699189
1199
11:52
and they will buildbudować the institutionsinstytucje that we need.
265
700388
3622
oraz niezbędne instytucje.
11:55
But they won'tprzyzwyczajenie just learnuczyć się academicsakademicy.
266
704010
3390
Nie będą to tylko teoretycy.
Nauczą się, jak być liderami
11:59
They will alsorównież learnuczyć się how to becomestają się leadersprzywódcy,
267
707400
2790
i jak rozwinąć swoją przedsiębiorczość.
12:02
and they will developrozwijać theirich skillsumiejętności as entrepreneursprzedsiębiorców.
268
710190
1884
Pomyślcie, że to Liga Bluszczowa Afryki,
12:04
So think of this as Africa'sAfryki IvyBluszcz LeagueLigi,
269
712074
3864
do której przyjmą kandydatów
bez względu na wynik testu,
12:07
but insteadzamiast of gettinguzyskiwanie admittedPrzyznał
because of your SATSAT scoreswyniki
270
715938
3282
wielkość majątku
12:11
or because of how much moneypieniądze you have
271
719220
1881
czy pochodzenie.
12:13
or whichktóry familyrodzina you come from,
272
721101
1202
Głównym kryterium przyjęcia na uniwersytet
12:14
the mainGłówny criteriakryteria for gettinguzyskiwanie into this universityUniwersytet
273
722303
2922
będzie potencjał,
12:17
will be what is the potentialpotencjał that you have
274
725225
1974
który przyczyni się
do transformacji Afryki.
12:19
for transformingtransformatorowy AfricaAfryka?
275
727199
3262
Nasza działalność to tylko
jedna grupa instytucji.
12:22
But what we're doing is
just one groupGrupa of institutionsinstytucje.
276
730461
3509
Nie możemy zmienić Afryki sami.
12:25
We cannotnie może transformprzekształcać AfricaAfryka by ourselvesmy sami.
277
733970
4090
Mam nadzieję,
12:30
My hopenadzieja
278
738060
1702
12:31
is that manywiele, manywiele other home-grownrodzimych
279
739762
2138
że wiele rodzimych afrykańskich
instytucji rozkwitnie
12:33
AfricanAfrykańska institutionsinstytucje will blossomkwiat,
280
741900
3418
i że połączy je jedna wizja ukształtowania
12:37
and these institutionsinstytucje will all come togetherRazem
281
745318
1702
12:38
with a commonpospolity visionwizja of developingrozwijanie
282
747020
2460
następnej generacji afrykańskich liderów,
12:41
this nextNastępny generationgeneracja of AfricanAfrykańska leadersprzywódcy,
283
749480
1883
czwartego pokolenia,
12:43
generationgeneracja fourcztery,
284
751363
1933
które pozna przesłanie:
12:45
and they will teachnauczać them this commonpospolity messagewiadomość:
285
753296
2464
twórzcie miejsca pracy i instytucje.
12:47
createStwórz jobsOferty pracy, buildbudować our institutionsinstytucje.
286
755760
4780
12:52
NelsonNelson MandelaMandela oncepewnego razu said,
287
760540
2250
Nelson Mandela powiedział kiedyś:
12:54
"EveryKażdy now and then,
288
762790
1802
"Co jakiś czas
pokolenie powołane jest do wielkości.
12:56
a generationgeneracja is callednazywa uponna to be great.
289
764592
3236
12:59
You can be that great generationgeneracja."
290
767828
3208
Wy możecie być tym wspaniałym pokoleniem".
13:02
I believe that if we carefullyostrożnie identifyzidentyfikować and cultivatepielęgnować
291
771036
3552
Wierzę, że jeśli z rozwagą poprowadzimy
kolejną generację liderów,
13:06
the nextNastępny generationgeneracja of AfricanAfrykańska leadersprzywódcy,
292
774588
2973
to czwarte nadchodzące pokolenie
13:09
then this generationgeneracja fourcztery that is comingprzyjście up
293
777561
2775
13:12
will be the greatestnajwiększy generationgeneracja that AfricaAfryka
294
780336
3432
będzie najwspanialszą generacją,
jaką widziały Afryka i świat.
13:15
and indeedw rzeczy samej the entireCały worldświat has ever seenwidziany.
295
783768
4412
Dziękuję.
13:20
Thank you.
296
788180
2032
(Brawa)
13:22
(ApplauseAplauz)
297
790212
3585
Translated by Marta Olender
Reviewed by Magda Komorowska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Fred Swaniker - Educational entrepreneur
Ghanaian Fred Swaniker founded a school and a leadership network to educate and support the next generation of Africa’s leaders.

Why you should listen
2009 TED Fellow Fred Swaniker believes that what's been holding Africa back has been the lack of good leadership. He founded the African Leadership Academy in Johannesburg to attract the best and brightest students from across the continent and give them a foundation in ethical, entrepreneurial leadership. Next, he formed the African Leadership Network to catalyze prosperity by strengthening the relationships between graduates as they step into positions of leadership and vision.
More profile about the speaker
Fred Swaniker | Speaker | TED.com