TEDWomen 2013
Maya Penn: Meet a young entrepreneur, cartoonist, designer, activist ...
Poznaj młodą przedsiębiorczynię, animatorkę, projektantkę i aktywistkę...
Filmed:
Readability: 4.1
1,654,266 views
Maya Penn otworzyła swoją pierwszą firmę w wieku 8 lat. Już wtedy zaczęła się zastanawiać jak być odpowiedzialną wobec swoich klientów i naszej planety. Podczas tej czarującej prelekcji Maya dzieli się swoją historią, pokazując stworzone przez siebie animacje, projekty i inspirującą energię.
Maya Penn - Entrepreneur, animator, philanthropist ...
Maya Penn makes eco-friendly clothes and accessories, which she sells on a site she built -- and gives away a percent of the profits. Full bio
Maya Penn makes eco-friendly clothes and accessories, which she sells on a site she built -- and gives away a percent of the profits. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:14
Server: May I help you, sir?
0
2866
4394
Kelnerka: Co pan sobie życzy?
00:19
Customer: Uh, let's see.
1
7271
2760
Klient: Zobaczmy...
00:22
Server: We have pan seared registry error
2
10031
1867
Kelnerka: Mamy błędy systemu
00:23
sprinkled with the finest corrupted data,
3
11898
1809
przyprawione uszkodzonymi danymi,
00:25
binary brioche, RAM sandwiches,
4
13710
2611
bułka binarna, kanapki RAM
00:28
Conficker fitters,
5
16321
1322
dania wirusowe
00:29
and a scripting salad with or
without polymorphic dressing,
without polymorphic dressing,
6
17643
2472
i sałatkę ze skryptami
z sosem polimorficznym
z sosem polimorficznym
00:32
and a grilled coding kabob.
7
20115
3185
lub grillowany kebab kodowany.
00:38
Customer: I'd like a RAM sandwich
8
26626
2757
Klient: Proszę kanapkę RAM
00:41
and a glass of your finest Code 39.
9
29383
3510
i kieliszek najlepszego Kodu 39.
00:44
Server: Would you like any desserts, sir?
10
32893
1851
Kelnerka: Coś na deser?
00:46
Our special is tracking cookie.
11
34744
2469
Mamy szpiegujące ciasteczko.
00:49
Customer: I'd like a batch of some
zombie tracking cookies, thank you.
zombie tracking cookies, thank you.
12
37213
3226
Klient: Proszę kilka szpiegujących
ciasteczek zombie. Dziękuję.
ciasteczek zombie. Dziękuję.
00:52
Server: Coming right up, sir.
13
40439
1689
Kelnerka: Dziękuję.
00:54
Your food will be served shortly.
14
42128
3390
Zaraz podamy Panu jedzenie.
00:57
(Applause)
15
45518
4072
(Brawa)
01:04
Maya Penn: I've been drawing ever
since I could hold a crayon,
since I could hold a crayon,
16
52744
3289
Maya Penn: Rysowałam odkąd
mogłam utrzymać kredkę,
mogłam utrzymać kredkę,
01:08
and I've been making animated flip books
17
56033
2083
tworzyłam animowane kineografy
01:10
since I was three years old.
18
58116
1940
od trzeciego roku życia.
01:12
At that age, I also learned
about what an animator was.
about what an animator was.
19
60056
3194
Wtedy dowiedziałam się,
kim jest animator.
kim jest animator.
01:15
There was a program on TV about jobs
20
63250
2333
W telewizji był program o zawodach,
01:17
most kids don't know about.
21
65583
1762
o których dzieci nie wiedzą.
01:19
When I understood that an animator
22
67345
1756
Kiedy dowiedziałam się, że animator
01:21
makes the cartoons I saw on TV,
23
69101
1832
tworzy znane mi z telewizji
filmy animowane,
filmy animowane,
01:22
I immediately said, "That's what I want to be."
24
70933
3781
zrozumiałam, że to chcę robić.
01:26
I don't know if I said it mentally or out loud,
25
74714
2302
Nie wiem, czy powiedziałam to na głos,
01:29
but that was a greatly defining moment in my life.
26
77016
3884
ale ten moment zmienił moje życie.
01:32
Animation and art has always been my first love.
27
80900
4327
Animacja i sztuka to moje pierwsze miłości.
01:37
It was my love for technology that sparked the idea
28
85227
2123
A fascynacja technologią dała początek
01:39
for "Malicious Dishes."
29
87350
1866
"Złośliwym potrawom."
01:41
There was a virus on my computer,
30
89216
1739
Na komputerze miałam wirusa
01:42
and I was trying to get rid of it,
31
90955
1647
i próbując się go pozbyć,
01:44
and all of a sudden, I just thought,
32
92602
1876
pomyślałam sobie: co gdyby
01:46
what if viruses have their own
little world inside the computer?
little world inside the computer?
33
94478
2940
wirusy miały własny świat
we wnętrzu komputera?
we wnętrzu komputera?
01:49
Maybe a restaurant where they meet up
34
97418
2119
Może spotykałyby się w restauracji
01:51
and do virusy things?
35
99537
1593
i robiły swoje?
01:53
And thus, "Malicious Dishes" was born.
36
101130
3372
Tak powstały "Złośliwe Potrawy".
01:56
At four years old, my dad showed me
37
104502
2143
Gdy miałam cztery lata,
tata pokazał mi
tata pokazał mi
01:58
how to take apart a computer
and put it back together again.
and put it back together again.
38
106645
2868
jak rozłożyć i złożyć komputer.
02:01
That started my love for technology.
39
109513
2610
Tak pokochałam technologię.
02:04
I built my first website myself in HTML,
40
112123
3031
Pierwszą stronę zbudowałam w HTML,
02:07
and I'm learning JavaScript and Python.
41
115154
2517
teraz ćwiczę JavaScript i Python.
02:09
I'm also working on an animated series
42
117671
1739
Pracuję też nad animowanym serialem,
02:11
called "The Pollinators."
43
119410
1255
zatytułowanym "Zapylacze".
02:12
It's about bees and other
pollinators in our environment
pollinators in our environment
44
120665
2216
Jest o pszczołach i innych zapylaczach,
02:14
and why they're so important.
45
122881
2369
i o tym, dlaczego są tak ważne.
02:17
If plants aren't pollinated by the pollinators,
46
125250
2610
Jeśli rośliny nie zostaną zapylone,
02:19
then all creatures, including ourselves,
47
127860
1909
wtedy zwierzęta,
które są od nich zależne,
które są od nich zależne,
02:21
that depend on these plants, would starve.
48
129769
2516
włączając w to nas, umrą z głodu.
02:24
So I decided to take these cool creatures
49
132285
2208
Więc stworzyłam z nich
02:26
and make a superhero team.
50
134493
3819
zespół superbohaterów.
02:30
(Applause)
51
138312
4555
(Brawa)
02:38
(Foot stomp)
52
146202
3174
(Stąpanie)
02:41
(Music)
53
149376
4141
(Muzyka)
02:48
(Roar)
54
156028
2126
(Ryk)
02:50
Pollinator: Deforestsaurus! I should have known!
55
158154
2477
Zapylacz: Deforestezaur! Tak przypuszczałem.
02:52
I need to call on the rest of the Pollinators!
56
160631
2418
Poślę po resztę Zapylaczy.
02:55
(Music)
57
163049
5771
(Muzyka)
03:07
Thank you. (Applause)
58
175032
2492
Dziękuję. (Brawa)
03:09
All of my animations start with ideas,
59
177524
3078
Idee dają początek moim animacjom,
03:12
but what are ideas?
60
180602
3735
ale czym jest idea?
03:16
Ideas can spark a movement.
61
184337
3003
Idea może zapoczątkować ruch.
03:19
Ideas are opportunities and innovation.
62
187340
3669
Idee to szanse i innowacje.
03:23
Ideas truly are what make the world go round.
63
191009
3619
Idee kręcą światem.
03:26
If it wasn't for ideas, we wouldn't be
64
194628
2427
Bez idei nie zaszlibyśmy daleko
03:29
where we are now with technology, medicine,
65
197055
1983
w technologii czy medycynie,
03:31
art, culture, and how we even live our lives.
66
199038
4087
sztuce, kulturze czy stylu życia.
03:35
At eight years old, I took my ideas
67
203125
2262
Kiedy miałam osiem lat zebrałam idee,
03:37
and started my own business called Maya's Ideas,
68
205387
2944
i stworzyłam firmę Idee Mai,
03:40
and my nonprofit, Maya's Ideas for the Planet.
69
208331
2776
i non-profit, Idee Mai dla Planety.
03:43
(Laughter)
70
211107
1746
(Śmiech)
03:44
And I make eco-friendly clothing and accessories.
71
212853
3451
Tworzę ubrania i akcesoria przyjazne środowisku
03:48
I'm 13 now, and although I started my business
72
216304
2670
Mam trzynaście lat,
03:50
in 2008,
73
218974
1412
i chociaż otworzyłam firmę
w 2008,
w 2008,
03:52
my artistic journey started way before then.
74
220386
3310
moja przygoda ze sztuką zaczęła się wcześniej.
03:55
I was greatly influenced by art, and I wanted to
75
223696
2290
Sztuka do mnie przemawiała i chciałam
03:57
incorporate it in everything I did, even my business.
76
225986
3020
włączyć ją do wszystkiego, nawet do biznesu.
04:01
I would find different fabrics around the house,
77
229006
2003
Szukałam różnych tkanin po domu
04:03
and say, "This could be a scarf or a hat,"
78
231009
2255
i myślałam, co można z nich zrobić.
04:05
and I had all these ideas for designs.
79
233264
3110
Miałam mnóstwo pomysłów na ubrania.
04:08
I noticed when I wore my creations,
80
236374
1853
Zauważyłam, że gdy nosiłam swoje kreacje
04:10
people would stop me and say,
81
238227
1448
ludzie podchodzili, chwalili je i pytali,
04:11
"Wow, that's really cute. Where can I get one?"
82
239675
2057
gdzie mogą takie dostać.
04:13
And I thought, I can start my own business.
83
241732
3183
Zrozumiałam, że mogę otworzyć własny biznes.
04:16
Now I didn't have any business plans
84
244915
1874
Nie miałam planu biznesowego,
04:18
at only eight years old.
85
246789
1768
miałam tylko osiem lat.
04:20
I only knew I wanted to make pretty creations
86
248557
2027
Wiedziałam, że chce robić ładne ubrania
04:22
that were safe for the environment
87
250584
1255
które są przyjazne dla środowiska,
04:23
and I wanted to give back.
88
251839
2038
i że chcę dać coś od siebie.
04:25
My mom taught me how to sew,
89
253877
1823
Mama nauczyła mnie szyć,
04:27
and on my back porch, I would sit and make
90
255700
1997
i na ganku robiłam opaski na włosy,
04:29
little headbands out of ribbon,
91
257697
1521
i na ganku robiłam opaski na włosy,
04:31
and I would write down the names
and the price of each item.
and the price of each item.
92
259218
2600
i dopinałam do nich nazwę i cenę.
04:33
I started making more items like hats,
93
261818
2070
Zaczęłam tworzyć inne rzeczy:
04:35
scarves and bags.
94
263888
2206
czapki, szaliki i torby.
04:38
Soon, my items began selling all over the world,
95
266094
2395
Niedługo zaczęłam sprzedawać za granicą,
04:40
and I had customers in Denmark, Italy, Australia,
96
268489
2829
miałam klientów m.in. we Włoszech, Danii
04:43
Canada and more.
97
271318
2607
Australii i Kanadzie.
04:45
Now, I had a lot to learn about my business,
98
273925
2584
Musiałam się dużo nauczyć
04:48
like branding and marketing,
99
276509
1675
o markach, marketingu,
04:50
staying engaged with my customers,
100
278184
1758
klientach
04:51
and seeing what sold the most and the least.
101
279942
3481
i co się sprzedawało dobrze, a co nie.
04:55
Soon, my business really started to take off.
102
283423
2414
Moja firma zaczęła się rozwijać.
04:57
Then one day, Forbes magazine
contacted me when I was 10 years old.
contacted me when I was 10 years old.
103
285837
4247
Gdy miałam dziesięć lat,
zadzwonili do mnie z Forbes.
zadzwonili do mnie z Forbes.
05:02
(Laughter)
104
290084
1593
(Śmiech)
05:03
They wanted to feature me and my company
105
291677
2337
Chcieli napisać artykuł
05:06
in their article.
106
294014
2022
o mnie i o mojej firmie.
05:08
Now a lot of people ask me,
107
296036
2081
Wiele osób mnie pyta,
05:10
why is your business eco-friendly?
108
298117
2426
czemu chcę być przyjazna środowisku.
05:12
I've had a passion for protecting the environment
109
300543
2524
Od małego moją pasją
05:15
and its creatures since I was little.
110
303067
2041
była ochrona środowiska i zwierząt.
05:17
My parents taught me at an early age
111
305108
1917
Rodzice wcześnie mnie nauczyli,
05:19
about giving back and being a
good steward to the environment.
good steward to the environment.
112
307025
3294
żebym dawała coś od siebie
i pomagała środowisku.
i pomagała środowisku.
05:22
I heard about how the dyes in some clothing
113
310319
2066
Słyszałam, że barwniki do ubrań
05:24
or the process of even making the items
114
312385
2146
i sposoby wytwarzania niektórych rzeczy
05:26
was harmful to the people and the planet,
115
314531
2579
są nieprzyjazne środowisku.
05:29
so I started doing my own research,
116
317110
2149
Przyjrzałam się temu bliżej
05:31
and I discovered that even
after dyeing has being completed,
after dyeing has being completed,
117
319259
3105
i odkryłam, że nawet po zakończeniu
05:34
there is a waste issue that gives a negative impact
118
322364
2026
farbowanie ma konsekwencje
05:36
on the environment.
119
324390
1614
szkodliwe dla środowiska.
05:38
For example, the grinding of materials,
120
326004
1983
Np. mielenie materiałów
05:39
or the dumping of dried powder materials.
121
327987
2731
lub wyrzucanie suchych resztek.
05:42
These actions can pollute the air,
122
330718
1700
Te działania zanieczyszczają powietrze
05:44
making it toxic to anyone or anything that inhales it.
123
332418
3763
sprawiając, że oddychanie nim jest toksyczne.
05:48
So when I started my business,
124
336181
1464
Kiedy otworzyłam biznes,
05:49
I knew two things:
125
337645
2356
wiedziałam dwie rzeczy:
05:52
All of my items had to be eco-friendly,
126
340001
2712
wszystko musiało być przyjazne środowisku,
05:54
and 10 to 20 percent of the profits I made
127
342713
2269
a 10-20% przychodów miało pójść
05:56
went to local and global charities
128
344982
1660
do lokalnych i globalnych
05:58
and environmental organizations.
129
346642
2077
organizacji charytatywnych
06:00
(Applause)
130
348719
3868
i ochrony środowiska. (Brawa)
06:04
I feel I'm part of the new wave of entrepreneurs
131
352587
2549
Należę do nowej fali przedsiębiorców
06:07
that not only seeks to have a successful business,
132
355136
2262
którzy dbają nie tylko o sukces,
06:09
but also a sustainable future.
133
357398
2776
ale także o naszą przyszłość.
06:12
I feel that I can meet the needs of my customers
134
360174
1989
Spełniam oczekiwania klientów
06:14
without compromising the
ability of future generations
ability of future generations
135
362163
2830
nie pozbawiając przyszłych pokoleń
06:16
to live in a greener tomorrow.
136
364993
2588
zielonej przyszłości.
06:19
We live in a big, diverse and beautiful world,
137
367581
2599
Żyjemy w wielkim, różnorodnym
i pięknym świecie
i pięknym świecie
06:22
and that makes me even more passionate to save it.
138
370180
2456
dlatego jeszcze bardziej chcę go chronić.
06:24
But it's never enough to just
to get it through your heads
to get it through your heads
139
372636
2378
Nie wystarczy zaprzątać sobie głowę
06:27
about the things that are happening in our world.
140
375014
2182
tym, co się dzieje na świecie.
06:29
It takes to get it through your hearts,
141
377196
2300
Trzeba to sobie wziąć do serca,
06:31
because when you get it through your heart,
142
379496
1608
bo tylko angażując swoje serca
06:33
that is when movements are sparked.
143
381104
2171
możemy zapoczątkować zmiany.
06:35
That is when opportunities
144
383275
1299
Tak powstają nowe możliwości
06:36
and innovation are created,
145
384574
1672
i innowacje.
06:38
and that is why ideas come to life.
146
386246
3033
Tak idee zmieniają się w rzeczywistość.
06:41
Thank you, and peace and blessings.
147
389279
5027
Dziękuję. Pokój. Pozdrawiam.
06:46
(Applause)
148
394312
5632
(Brawa)
06:51
Thank you. (Applause)
149
399944
2771
Dziękuję. (Brawa)
06:54
Pat Mitchell: So, you heard Maya talk about
150
402715
3300
Pat Mitchell: Maya mówiła o rodzicach,
06:58
the amazing parents who are behind
151
406015
2823
którzy ją wspierali.
07:00
this incredible woman. Where are they?
152
408838
2217
Gdzie oni są?
07:03
Please, Mr. and Mrs. Penn. Would you just -- Ah!
153
411055
2998
Proszę, państwo Penn.
Czy mogliby państwo...
Czy mogliby państwo...
07:06
(Applause)
154
414053
3754
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Maya Penn - Entrepreneur, animator, philanthropist ...Maya Penn makes eco-friendly clothes and accessories, which she sells on a site she built -- and gives away a percent of the profits.
Why you should listen
To sell her line of luscious knit scarves and eco-friendly hats, teenaged entrepreneur Maya Penn built and maintains her own retail website. (She started the business when she was 8.) She’s also an animator and a geek, and an eager evangelist of teaching kids of be entrepreneurs at any age. Bursting with ideas, she recently started a side nonprofit called Maya’s Ideas 4 The Planet.
Maya Penn | Speaker | TED.com