ABOUT THE SPEAKER
Eric Sanderson - Landscape ecologist
Armed with an 18th-century map, a GPS and reams of data, Eric Sanderson has re-plotted the Manhattan of 1609, just in time for New York's quadricentennial.

Why you should listen

Before becoming the center of the Western cultural universe, Manhattan was Mannahatta, "Island of many hills," in the language of 17th-century Native Americans. Using computer modeling, painstaking research and a lot of legwork, Wildlife Conservation Society ecologist Eric Sanderson has re-envisioned, block by block, the ecology of Manhattan as it was when Henry Hudson first sailed into the forested harbor in 1609.

The Mannahatta Project presents the eye-popping fruits of Sanderson's research, from the now-flattened hills of the financial district to the river otters of Harlem. The project's astonishing visualizations are realized by computer-graphics wizard Markley Boyer, and encompasses a book, a website and a 3-D map -- a sort of Google Earth of ancient New York. Plaques around town will commemorate a lost creek or habitat. Far more than a mournful look back at what has been irrevocably paved over, the Mannahatta Project is designed to inspire ecological sustainability for New York and for other cities.

More profile about the speaker
Eric Sanderson | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2009

Eric Sanderson: New York -- before the City

Eric Sanderson: New York -- Önceki Şehir

Filmed:
2,255,711 views

Hudson'ın New York limanını bulmasından 400 yıl sonra Eric Sanderson, Times Meydanı'nın bulunduğu yerde bataklık varken ve oraya kargo teslimatı yapılamazken, Manhattan'ın şehir kurulmadan önceki tepelerinin, nehirlerinin, bölgedeki yaban hayatının -bina bina örtüşen- büyüleyici ekolojisinin üç boyutlu haritasını nasıl hazırladığını anlatıyor.
- Landscape ecologist
Armed with an 18th-century map, a GPS and reams of data, Eric Sanderson has re-plotted the Manhattan of 1609, just in time for New York's quadricentennial. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
The substancemadde of things unseengörünmeyen.
0
0
3000
Görülmemiş şeylerin maddi varlığı.
00:18
CitiesŞehirler, pastgeçmiş and futuregelecek.
1
3000
3000
Şehirlerin geçmişi ve geleceği.
00:21
In OxfordOxford, perhapsbelki we can use LewisLewis CarrollCarroll
2
6000
4000
Oxford'da, belki Lewis Caroll'ı
kullanabiliriz;
00:25
and look in the looking glassbardak that is NewYeni YorkYork CityŞehir
3
10000
3000
kendisi bir ayna olan New York
şehrine bakıp
00:28
to try and see our truedoğru selvescanlarından,
4
13000
3000
kendimizi görmeye çalışabiliriz
00:31
or perhapsbelki passpas throughvasitasiyla to anotherbir diğeri worldDünya.
5
16000
3000
veya belki de başka bir dünyaya
geçiş yapabiliriz.
00:34
Or, in the wordskelimeler of F. ScottScott FitzgeraldFitzgerald,
6
19000
3000
Ya da F. Scott Fitzgerald'ın sözleriyle;
00:37
"As the moonay rosegül higherdaha yüksek,
7
22000
2000
"Ay daha da yükselirken,
00:39
the inessentialinessential housesevler beganbaşladı to melteritmek away
8
24000
3000
yavaş yavaş eski adanın farkına
varana kadar,
00:42
untila kadar graduallykademeli olarak I becameoldu awarefarkında of the oldeski islandada
9
27000
2000
gereksiz evler erimeye başladı,
00:44
here that oncebir Zamanlar floweredçiçekli for DutchHollanda dili sailors'Denizciler eyesgözleri,
10
29000
3000
bir zamanlar Hollandalı denizcilerin
gözünde çiçeklenen buralar,
00:47
a freshtaze greenyeşil breastmeme of the newyeni worldDünya."
11
32000
3000
yeni dünyanın yeşil bir memesiydi."
00:50
My colleaguesmeslektaşlar and I have been workingçalışma for 10 yearsyıl
12
35000
2000
Meslektaşlarımla birlikte 10 yıldır
00:52
to rediscoveryeniden keşfetmek this lostkayıp worldDünya
13
37000
3000
bu kayıp dünyayı tekrar keşfetmek üzere
00:55
in a projectproje we call The MannahattaMannahatta ProjectProje.
14
40000
3000
Mannahatta Projesi adlı bir
projeyle uğraşıyoruz.
00:58
We're tryingçalışıyor to discoverkeşfetmek what HenryHenry HudsonHudson would have seengörüldü
15
43000
2000
Henry Hudson'ın, New York limanına
girdiği 12 Eylül 1609 günü
01:00
on the afternoonöğleden sonra of SeptemberEylül 12thinci, 1609,
16
45000
3000
öğleden sonrasında neler görmüş
01:03
when he sailedyelken açtı into NewYeni YorkYork harborliman.
17
48000
3000
olabileceğini keşfetmeye çalışıyoruz.
Bu hikâyeyi size üç perdede
anlatmak istiyorum.
01:06
And I'd like to tell you the storyÖykü in threeüç actseylemler,
18
51000
2000
01:08
and if I have time still, an epilogueSonuç bölümü.
19
53000
3000
Zamanım kalırsa bir son söz ile
kapanış yapacağım.
01:11
So, ActYasası I: A MapHarita FoundBulundu.
20
56000
2000
Birinci Perde: Bulunmuş bir harita.
01:13
So, I didn't growbüyümek up in NewYeni YorkYork.
21
58000
2000
Ben New York'ta büyümedim.
01:15
I grewbüyüdü up out westbatısında in the SierraSierra NevadaNevada MountainsDağlar, like you see here,
22
60000
3000
Gördüğünüz gibi, Sierra Nevada
dağlarının batısında yer alan
01:18
in the RedKırmızı RockKaya CanyonKanyon.
23
63000
2000
Red Rock Kanyonu'nda büyüdüm.
01:20
And from these earlyerken experiencesdeneyimler as a childçocuk
24
65000
2000
Çocukluk yıllarımdan başlayarak,
01:22
I learnedbilgili to love landscapesmanzaralar.
25
67000
2000
doğal alanları sevmeyi öğrendim.
01:24
And so when it becameoldu time for me to do my graduatemezun olmak studiesçalışmalar,
26
69000
2000
Üniversiteye gitme vaktim geldiğinde,
yeni yeni yükselişe geçen
01:26
I studiedokudu this emerginggelişmekte olan fieldalan of landscapepeyzaj ecologyekoloji.
27
71000
4000
bir konu olan doğal alan ekolojisi
bölümünde okudum.
01:30
LandscapeManzara ecologyekoloji concernsendişeler itselfkendisi
28
75000
2000
Doğal alan ekolojisinde,
01:32
with how the streamakım and the meadowçayır and the forestorman and the cliffsuçurumlar
29
77000
4000
akarsular, çayırlar, ormanlar ve
yamaçların, bitkiler ve hayvanlar için
01:36
make habitatshabitatları for plantsbitkiler and animalshayvanlar.
30
81000
2000
nasıl yaşam alanı yarattığı ele alınır.
01:38
This experiencedeneyim and this trainingEğitim
31
83000
2000
Edindiğim deneyim ve eğitimim sayesinde
bütün dünyadaki yaban hayatını
ve doğal alanları kurtarmak için çalışan
01:40
leadöncülük etmek me to get a wonderfulolağanüstü job with the WildlifeYaban hayatı ConservationKoruma SocietyToplum,
32
85000
3000
Wildlife Conservation Society
(Yaban Hayatı Koruma Derneği)'de
01:43
whichhangi worksEserleri to savekayıt etmek wildlifeyaban hayatı and wildvahşi placesyerler all over the worldDünya.
33
88000
3000
harika bir işe girdim.
01:46
And over the last decadeonyıl,
34
91000
2000
Geçtiğimiz 10 yıldan beri,
01:48
I traveledseyahat to over 40 countriesülkeler
35
93000
2000
40'ı aşkın ülkeye giderek
01:50
to see jaguarsJaguarlar and bearsayılar and elephantsfiller
36
95000
2000
jaguarları, ayıları, filleri, kaplanları
01:52
and tigersKaplanlar and rhinosgergedanlar.
37
97000
2000
ve gergedanları gördüm.
01:54
But everyher time I would returndönüş from my tripsgezileri I'd returndönüş back to NewYeni YorkYork CityŞehir.
38
99000
3000
Fakat bu gezilerden her döndüğümde,
hep New York'a dönüyordum.
01:57
And on my weekendshafta sonları I would go up, just like all the other touriststurist,
39
102000
3000
Hafta sonları ise bütün turistler gibi
ben de Empire State binasının
02:00
to the topüst of the Empireİmparatorluğu StateDevlet BuildingBina,
40
105000
2000
tepesine çıkıp manzarayı ve
02:02
and I'd look down on this landscapepeyzaj, on these ecosystemsekosistemler,
41
107000
3000
ekosistemleri seyreder ve
merak ederdim, "Acaba bu doğal alan,
02:05
and I'd wondermerak etmek, "How does this landscapepeyzaj
42
110000
2000
nasıl oluyor da bitki ve hayvanlar için
02:07
work to make habitatyetişme ortamı for plantsbitkiler and animalshayvanlar?
43
112000
2000
bir yaşam alanı oluşturuyor?"
02:09
How does it work to make habitatyetişme ortamı for animalshayvanlar like me?"
44
114000
4000
"Benim gibi hayvanlara nasıl
bir yaşam alanı sağlıyor?"
02:13
I'd go to TimesKez SquareKare and I'd look at the amazingşaşırtıcı ladiesBayan on the wallduvar,
45
118000
4000
Times Meydanı'na gidip duvardaki
muhteşem kadınlara bakar ve
02:17
and wondermerak etmek why nobodykimse is looking at the historicaltarihi figuresrakamlar just behindarkasında them.
46
122000
5000
neden kimse onların hemen arkasında duran
tarihi figürlere bakmaz diye düşünürdüm.
02:22
I'd go to CentralMerkez ParkPark and see the rollingyuvarlanan topographytopografya of CentralMerkez ParkPark
47
127000
3000
Central Park'a gider, Central Park'ın
inişli çıkışlı topografisinin
02:25
come up againstkarşısında the abruptani and sheersırf
48
130000
2000
Manhattan merkezinin apansız ve
02:27
topographytopografya of midtownMidtown ManhattanManhattan.
49
132000
4000
şeffaf topografisiyle
çelişkisini görürdüm.
02:31
I startedbaşladı readingokuma about the historytarih and the geographyCoğrafya in NewYeni YorkYork CityŞehir.
50
136000
3000
New York şehrinin tarihi ve coğrafyası
hakkında okumaya başladım.
02:34
I readokumak that NewYeni YorkYork CityŞehir was the first mega-cityMega-şehir,
51
139000
2000
New York'un 1950 yılında, 10 milyonu aşkın
02:36
a cityŞehir of 10 millionmilyon people or more, in 1950.
52
141000
4000
nüfusu ile ilk mega şehir olduğunu okudum.
02:40
I startedbaşladı seeinggörme paintingsresimlerinde like this.
53
145000
2000
Buna benzer tablolar görmeye başladım.
02:42
For those of you who are from NewYeni YorkYork,
54
147000
2000
New York'lular için belirteyim; burası,
02:44
this is 125thinci streetsokak underaltında the WestBatı SideYan HighwayOtoyol.
55
149000
3000
West Side otobanının altındaki 125. cadde.
02:47
(LaughterKahkaha)
56
152000
2000
(Kahkahalar)
02:49
It was oncebir Zamanlar a beachplaj. And this paintingboyama
57
154000
2000
Bir zamanlar bir kumsaldı. Bu tabloda,
02:51
has JohnJohn JamesJames AudubonAudubon, the painterressam, sittingoturma on the rockKaya.
58
156000
3000
ressam John James Audubon bir kayanın
üzerinde oturuyor.
02:54
And it's looking up on the woodedağaçlık heightsyükseklikleri of WashingtonWashington HeightsYükseklikleri
59
159000
2000
Tablodaki ressam Washington Heights'in
ormanlık tepelerine,
02:56
to Jeffrey'sJeffrey'nin HookKanca, where the GeorgeGeorge WashingtonWashington BridgeKöprü goesgider acrosskarşısında todaybugün.
60
161000
4000
bugün George Washington Köprüsü'nün
geçtiği Jeffrey's Hook'a bakıyor.
03:00
Or this paintingboyama, from the 1740s, from GreenwichGreenwich VillageKöyü.
61
165000
3000
1740'lardan, Greenwich Village'in
resmedildiği tablo.
03:03
Those are two studentsöğrencilerin at King'sKral'ın CollegeÜniversite -- latersonra ColumbiaColumbia UniversityÜniversitesi --
62
168000
3000
King's College'den iki öğrenci -- sonradan
Columbia Üniversitesi oldu --
03:06
sittingoturma on a hillTepe, overlookingbakan a valleyvadi.
63
171000
3000
bir tepede oturup vadiyi seyrediyorlar.
03:09
And so I'd go down to GreenwichGreenwich VillageKöyü and I'd look for this hillTepe,
64
174000
3000
Ben de Greenwich köyüne gidip
resimdeki tepeyi aradım.
03:12
and I couldn'tcould find it. And I couldn'tcould find that palmavuç içi treeağaç.
65
177000
3000
Fakat tepeyi bulamadım.
Palmiye ağacını da bulamadım.
03:15
What's that palmavuç içi treeağaç doing there?
66
180000
2000
O palmiye ağacının orada işi ne?
03:17
(LaughterKahkaha)
67
182000
1000
(Kahkahalar)
03:18
So, it was in the coursekurs of these investigationsaraştırmalar that I ranran into a mapharita.
68
183000
3000
Bu araştırmalarım sırasında,
tesadüf sonucu bir harita buldum.
03:21
And it's this mapharita you see here.
69
186000
2000
Burada gördüğünüz haritayı buldum.
03:23
It's heldbekletilen in a geographiccoğrafi informationbilgi systemsistem
70
188000
2000
Coğrafi bir bilgi sisteminde çizilmiş,
03:25
whichhangi allowsverir me to zoomyakınlaştırma in.
71
190000
2000
ben de yakından bakabiliyorum.
03:27
This mapharita isn't from Hudson'sHudson'ın time, but from the AmericanAmerikan RevolutionDevrim,
72
192000
3000
Bu harita, Hudson zamanından değil,
Amerikan devriminden kalmış;
03:30
170 yearsyıl latersonra, madeyapılmış by Britishİngiliz militaryaskeri cartographersTarih
73
195000
4000
170 yıl sonra New York şehrinin
işgali sırasında İngiliz
03:34
duringsırasında the occupationMeslek of NewYeni YorkYork CityŞehir.
74
199000
2000
askeri haritacıları çizmişler.
03:36
And it's a remarkabledikkat çekici mapharita. It's in the NationalUlusal ArchivesArşiv here in KewKew.
75
201000
4000
Kaydadeğer bir harita. Burada, Kew'deki
Ulusal Arşivler'de saklanıyor.
03:40
And it's 10 feetayaklar long and threeüç and a halfyarım feetayaklar widegeniş.
76
205000
2000
Üç metre boyunda ve bir metre eninde.
03:42
And if I zoomyakınlaştırma in to loweralt ManhattanManhattan
77
207000
3000
Manhattan'ın aşağısına yakınlaşırsam,
03:45
you can see the extentderece of NewYeni YorkYork CityŞehir as it was,
78
210000
2000
New York'un Amerikan devriminin
tam da sona erdiği
03:47
right at the endson of the AmericanAmerikan RevolutionDevrim.
79
212000
2000
dönemki büyüklüğünü görebilirsiniz.
03:49
Here'sİşte BowlingBovling GreenYeşil. And here'sburada BroadwayBroadway.
80
214000
3000
Burası Bowling Green.
Burası da Broadway.
03:52
And this is CityŞehir HallHall ParkPark.
81
217000
2000
Burası ise City Hall Park.
03:54
So the cityŞehir basicallytemel olarak extendedGenişletilmiş to CityŞehir HallHall ParkPark.
82
219000
3000
Yani temelde şehir,
City Hall Park'a doğru yayılmış.
03:57
And just beyondötesinde it you can see featuresÖzellikler
83
222000
2000
Bunun hemen ötesinde de,
yok olmuş özellikleri ve kaybolmuş
şeyleri görebilirsiniz.
03:59
that have vanishedyok oldu, things that have disappearedkayboldu.
84
224000
2000
04:01
This is the CollectToplamak PondGölet, whichhangi was the freshtaze waterSu sourcekaynak for NewYeni YorkYork CityŞehir
85
226000
3000
Burası; ilk 200 yılında New York'un,
ayrıca ondan önce
04:04
for its first 200 yearsyıl,
86
229000
2000
binlerce yıl boyunca,
04:06
and for the NativeYerli AmericansAmerikalılar for thousandsbinlerce of yearsyıl before that.
87
231000
3000
Amerikan yerlilerinin tatlı su
kaynağı olan Collect Pond.
04:09
You can see the LispenardLispenard MeadowsÇayırlar
88
234000
2000
Buradan, şu anda TriBeCa olan yerden geçen
04:11
drainingboşaltma down throughvasitasiyla here, throughvasitasiyla what is TriBeCaTriBeCa now,
89
236000
2000
Lispenard Çayırları'nı,
ayrıca Battery'den başlayıp
04:13
and the beachesSahiller that come up from the BatteryPil,
90
238000
2000
42. caddeye kadar uzanan sahilleri
04:15
all the way to 42ndnd StSt.
91
240000
2000
görebilirsiniz.
04:17
This mapharita was madeyapılmış for militaryaskeri reasonsnedenleri.
92
242000
3000
Bu harita askeri nedenlerle hazırlanmıştı.
04:20
They're mappingharitalama the roadsyollar, the buildingsbinalar, these fortificationssur duvarları
93
245000
2000
Yolların, binaların ve inşa ettikleri
04:22
that they builtinşa edilmiş.
94
247000
2000
tahkimatların haritasını çıkarıyorlar.
04:24
But they're alsoAyrıca mappingharitalama things of ecologicalekolojik interestfaiz,
95
249000
2000
Ama aynı zamanda ekolojik
açıdan ilgili yerleri,
04:26
alsoAyrıca militaryaskeri interestfaiz: the hillstepeler,
96
251000
2000
askeri açıdan ilgili yerleri, tepeleri,
04:28
the marshesBataklıklar, the streamsakışları.
97
253000
3000
bataklıkları, dereleri
haritaya yansıtıp ekliyorlar.
04:31
This is RichmondRichmond HillHill, and MinettaMinetta WaterSu,
98
256000
2000
Burası Richmond Tepesi ve eskiden
04:33
whichhangi used to runkoş its way throughvasitasiyla GreenwichGreenwich VillageKöyü.
99
258000
3000
Greenwich Köyü'nden geçen Minetta Deresi.
04:36
Or the swampBataklık at GramercyGramercy ParkPark, right here.
100
261000
5000
Hemen burada yer alan Gramercy
Parkı'ndaki bataklık.
04:41
Or MurrayMurray HillHill. And this is the Murrays'Murrays houseev
101
266000
2000
Murray Tepesi. Murray'in aynı adlı
04:43
on MurrayMurray HillHill, 200 yearsyıl agoönce.
102
268000
3000
tepe üzerindeki evi, 200 yıl önce.
04:46
Here is TimesKez SquareKare,
103
271000
3000
Times Meydanı burada,
04:49
the two streamsakışları that camegeldi togetherbirlikte to make a wetlandsulak
104
274000
2000
Amerikan Devrimi'nin sonundaki hâliyle,
Times Meydanı'nın
04:51
in TimesKez SquareKare, as it was at the endson of the AmericanAmerikan RevolutionDevrim.
105
276000
5000
olduğu yerde birleşerek sulak
bir alan oluşturan iki akarsu.
04:56
So I saw this remarkabledikkat çekici mapharita in a bookkitap.
106
281000
2000
Bu enteresan haritayı bir kitapta gördüm.
04:58
And I thought to myselfkendim, "You know, if I could georeferencereferans this mapharita,
107
283000
4000
Kendi kendime, "Aslında, bu haritanın
coğrafi referansını bulursam,
05:02
if I could placeyer this mapharita in the gridızgara of the cityŞehir todaybugün,
108
287000
3000
bu haritayı şehrin bugünkü
hâliyle eşleştirebilirsem,
05:05
I could find these lostkayıp featuresÖzellikler
109
290000
2000
şehrin şu an kayıp olan
05:07
of the cityŞehir,
110
292000
2000
o özelliklerini bulabilirdim.
05:09
in the block-by-blockblok blok geographyCoğrafya that people know,
111
294000
3000
İnsanların blok blok bildiği
yerleşimlerdeki,
05:12
the geographyCoğrafya of where people go to work, and where they go to livecanlı,
112
297000
3000
işe gittikleri ve yaşadıkları yerlerdeki
ve yemek yemeyi
05:15
and where they like to eatyemek."
113
300000
2000
sevdikleri yerlerdeki bileşenlerini."
05:17
So, after some work we were ableyapabilmek to georeferencereferans it,
114
302000
2000
Biraz uğraştıktan sonra coğrafi
referansları bulabildik.
05:19
whichhangi allowsverir us to put the modernmodern streetssokaklar on the cityŞehir,
115
304000
3000
Bu da bize şehrin modern caddelerini,
05:22
and the buildingsbinalar, and the openaçık spacesalanlarda,
116
307000
5000
binalarını ve açık alanlarını,
yakınlaştırarak
05:27
so that we can zoomyakınlaştırma in to where the CollectToplamak PondGölet is.
117
312000
5000
Collect Pond'un yerini görebilecek şekilde
yerleştirme imkânı verdi.
05:32
We can digitizedijital ortama the CollectToplamak PondGölet and the streamsakışları,
118
317000
4000
Collect Pond'u ve akıntıları
sayısallaştırabiliyoruz
05:36
and see where they actuallyaslında are in the geographyCoğrafya of the cityŞehir todaybugün.
119
321000
5000
ve şehrin bugünkü coğrafyasında aslında
nerede olduklarını görebiliyoruz.
05:41
So this is funeğlence for findingbulgu where things are
120
326000
3000
Gördüğünüz gibi şehirdeki bileşenlerin,
eski topografiye göre
05:44
relativebağıl to the oldeski topographytopografya.
121
329000
5000
nerelerde olduğunu görmek
oldukça eğlenceli.
Ama bu haritayla ilgili başka bir
fikrim daha vardı.
05:49
But I had anotherbir diğeri ideaFikir about this mapharita.
122
334000
2000
05:51
If we take away the streetssokaklar, and if we take away the buildingsbinalar,
123
336000
3000
Caddeleri ve binaları uzaklaştırırsak
05:54
and if we take away the openaçık spacesalanlarda,
124
339000
2000
ve açık alanları da çıkartırsak,
05:56
then we could take this mapharita.
125
341000
2000
artık şöyle bir harita elde ediyoruz.
05:58
If we pullÇek off the 18thinci centuryyüzyıl featuresÖzellikler
126
343000
2000
18. yüzyıldaki bileşenleri çıkardığımızda,
06:00
we could drivesürücü it back in time.
127
345000
2000
zamanda geriye doğru gidebiliyoruz.
06:02
We could drivesürücü it back to its ecologicalekolojik fundamentalsTemelleri:
128
347000
4000
Ekolojik temellerini görecek şekilde
geriye gidebiliyoruz:
06:06
to the hillstepeler, to the streamsakışları,
129
351000
2000
Tepelere, nehirlere,
06:08
to the basictemel hydrologyhidroloji and shorelinekıyı, to the beachesSahiller,
130
353000
4000
temel hidrolojisine ve kıyılara,
kumsallara,
06:12
the basictemel aspectsyönleri that make the ecologicalekolojik landscapepeyzaj.
131
357000
4000
ekolojik topografiyi oluşturan
temel ögelere.
06:16
Then, if we addedkatma mapsharitalar like the geologyJeoloji, the bedrockana kaya geologyJeoloji,
132
361000
3000
Ardından, jeoloji,
kaya yatakları jeolojisi,
06:19
and the surfaceyüzey geologyJeoloji, what the glaciersbuzullar leaveayrılmak,
133
364000
3000
buzulların bıraktığı yüzey jeolojisi gibi
haritaları eklersek,
06:22
if we make the soiltoprak mapharita,
134
367000
2000
Ulusal Koruma Hizmetleri
tarafından belirlenen
06:24
with the 17 soiltoprak classessınıflar,
135
369000
3000
17 toprak sınıfının
06:27
that are definedtanımlanmış by the NationalUlusal ConservationKoruma ServiceHizmet,
136
372000
3000
toprak haritasını yaparsak,
06:30
if we make a digitaldijital elevationyükseklik modelmodel
137
375000
2000
tepelerin ne kadar yükseklikte
olduğunu bize söyleyen,
06:32
of the topographytopografya that tellsanlatır us how highyüksek the hillstepeler were,
138
377000
3000
yüzeyin dijital bir yükselti
modelini yaparsak,
06:35
then we can calculatehesaplamak the slopesyamaçlar.
139
380000
3000
eğimleri hesaplayabiliriz.
06:38
We can calculatehesaplamak the aspectGörünüş.
140
383000
3000
Yönleri hesaplayabiliriz.
Kış rüzgârına maruziyeti ölçebiliriz --
06:41
We can calculatehesaplamak the winterkış windrüzgar exposurePozlama --
141
386000
2000
böylece kış rüzgârının hangi
yönden estiğini buluruz.
06:43
so, whichhangi way the winterkış windsrüzgarlar blowdarbe acrosskarşısında the landscapepeyzaj.
142
388000
2000
06:45
The whitebeyaz areasalanlar on this mapharita are the placesyerler protectedkorumalı from the winterkış windsrüzgarlar.
143
390000
5000
Haritadaki beyaz alanlar kış rüzgârından
korunmuş bölgelerdir.
Lenape denen Amerikan yerlilerinin
06:50
We compiledderlenmiş all the informationbilgi about where the NativeYerli AmericansAmerikalılar were, the LenapeLenape.
144
395000
3000
yaşadığı bölgelerin
verilerini birleştirdik.
06:53
And we builtinşa edilmiş a probabilityolasılık mapharita about where they mightbelki have been.
145
398000
4000
Böylece, nerede olmuş olabilecekleri
konusunda bir olasılık haritası yaptık.
06:57
So, the redkırmızı areasalanlar on this mapharita indicatebelirtmek the placesyerler
146
402000
2000
Haritadaki kırmızı bölgeler,
Manhattan'da insan yaşamına
en uygun bölgelerdir.
06:59
that are besten iyi for humaninsan sustainabilitySürdürülebilirlik on ManhattanManhattan,
147
404000
2000
07:01
placesyerler that are closekapat to waterSu,
148
406000
2000
Suya yakın yerler,
07:03
placesyerler that are nearyakın the harborliman to fishbalık,
149
408000
2000
balıkçılık için limana yakın yerler,
07:05
placesyerler protectedkorumalı from the winterkış windsrüzgarlar.
150
410000
5000
kış rüzgârlarından korunmuş yerler.
07:10
We know that there was a LenapeLenape settlementyerleşme
151
415000
2000
Burada, Collect Pond'un yakınında
07:12
down here by the CollectToplamak PondGölet.
152
417000
3000
bir Lenape yerleşimi olduğunu biliyoruz.
Bir çeşit bahçe yetiştirme sistemi
kurduklarını biliyoruz.
07:15
And we knewbiliyordum that they plantedekili a kindtür of horticultureBahçe Bitkileri,
153
420000
2000
07:17
that they grewbüyüdü these beautifulgüzel gardensbahçeleri of cornMısır, beansfasulye, and squashSquash,
154
422000
3000
Böylece o güzel mısır, fasulye ve kabak
bahçelerini yetiştirdiler.
07:20
the "ThreeÜç SistersKız kardeş" gardenBahçe.
155
425000
2000
Buna "Üç Kız kardeş" bahçesi deniyor.
07:22
So, we builtinşa edilmiş a modelmodel that explainsaçıklar where those fieldsalanlar mightbelki have been.
156
427000
4000
Biz de bu tarlaların nerede olabileceğine
dair bir model yaptık.
07:26
And the oldeski fieldsalanlar, the successionalsuccessional fieldsalanlar that go.
157
431000
2000
Eski alanlar, arkadan gelen alanların da.
07:28
And we mightbelki think of these as abandonedterkedilmiş.
158
433000
2000
Bunları terk edilmiş
olarak düşünebilirdik.
07:30
But, in factgerçek, they're grasslandotlak habitatshabitatları
159
435000
2000
Fakat, aslında buralar çayır kuşları
07:32
for grasslandotlak birdskuşlar and plantsbitkiler.
160
437000
2000
ve bitkiler için çayırlık doğal ortamlar.
07:34
And they have becomeolmak successionalsuccessional shrubçalı landstoprakları,
161
439000
3000
Bunlar, daha sonra çalılık
alanlara dönüştüler
07:37
and these then mixkarıştırmak in to a mapharita of all the ecologicalekolojik communitiestopluluklar.
162
442000
4000
ve tüm ekolojik toplulukların
haritasına karıştılar.
07:41
And it turnsdönüşler out that ManhattanManhattan had 55 differentfarklı ecosystemekosistem typestürleri.
163
446000
4000
Anlaşılan o ki Manhattan'da,
55 farklı ekosistem tipi vardı.
07:45
You can think of these as neighborhoodsmahalleler,
164
450000
2000
Bunları, TriBeCa, Yukarı Doğu Yakası
07:47
as distinctiveayırıcı as TriBeCaTriBeCa and the UpperÜst EastDoğu SideYan and InwoodInwood --
165
452000
5000
ve Inwood gibi birbirinden farklı
komşular olarak düşünebilirsiniz.
07:52
that these are the forestorman and the wetlandssulak alanlar
166
457000
2000
Buralar, ormanlık, sulak alanlar,
07:54
and the marineDeniz communitiestopluluklar, the beachesSahiller.
167
459000
3000
deniz toplulukları ve sahillerdi.
07:57
And 55 is a lot. On a per-areaalan dışı basistemel,
168
462000
3000
55 büyük bir sayıdır.
08:00
ManhattanManhattan had more ecologicalekolojik communitiestopluluklar
169
465000
2000
Alan başına bakıldığında Manhattan,
08:02
perbaşına acreAcre than YosemiteYosemite does,
170
467000
2000
Yosemite, Yellowstone ve Amboseli'den
08:04
than YellowstoneYellowstone, than AmboseliAmboseli.
171
469000
3000
daha fazla ekolojik topluluğa sahipti.
08:07
It was really an extraordinaryolağanüstü landscapepeyzaj
172
472000
2000
Gerçekten de sıradışı bir biyolojik
08:09
that was capableyetenekli of supportingDestek an extraordinaryolağanüstü biodiversitybiyolojik çeşitlilik.
173
474000
4000
çeşitliliği sürdürmeye muktedir
sıradışı bir coğrafyaydı.
08:13
So, ActYasası IIII: A Home ReconstructedYeniden.
174
478000
4000
Perde II: Tekrar Yapılandırılan Yuva.
08:17
So, we studiedokudu the fishbalık and the frogskurbağalar and the birdskuşlar and the beesArılar,
175
482000
4000
Balıkları, kurbağaları, kuşları, arıları,
08:21
the 85 differentfarklı kindsçeşit of fishbalık that were on ManhattanManhattan,
176
486000
3000
Manhattan'da bulunan 85
farklı balık çeşidi,
08:24
the HeathHeath hensTavuklar, the speciesTürler that aren'tdeğil there anymoreartık,
177
489000
4000
artık var olmayan türler olan
funda tavukları,
08:28
the beaversKunduzlar on all the streamsakışları, the blacksiyah bearsayılar,
178
493000
3000
tüm akarsulardaki kunduzlar,
siyah ayılar
08:31
and the NativeYerli AmericansAmerikalılar, to studyders çalışma how they used
179
496000
3000
ve topraklarını nasıl kullandıklarını
ve düşündüklerini öğrenmek üzere
08:34
and thought about theironların landscapepeyzaj.
180
499000
2000
Amerikan yerlilerini araştırdık.
08:36
We wanted to try and mapharita these. And to do that what we did
181
501000
3000
Bunları haritalamak istedik.
Bunun için de doğal ortam
08:39
was we mappedeşlenen theironların habitatyetişme ortamı needsihtiyaçlar.
182
504000
2000
gereksinimlerini haritaladık.
08:41
Where do they get theironların foodGıda?
183
506000
2000
Yiyeceklerini nereden elde ediyorlardı?
Sularını nereden alıyorlardı?
Barınak olarak nereleri kullanıyorlardı?
08:43
Where do they get theironların waterSu? Where do they get theironların shelterbarınak?
184
508000
2000
08:45
Where do they get theironların reproductiveüreme resourceskaynaklar?
185
510000
3000
Üreme kaynaklarını nereden alıyorlardı?
08:48
To an ecologistekolojist, the intersectionkesişim of these is habitatyetişme ortamı,
186
513000
3000
Bir ekolojist için bunların kesişimi
doğal ortamdır
08:51
but to mostçoğu people, the intersectionkesişim of these is theironların home.
187
516000
5000
fakat çoğu insan için bunlar
yuva anlamına gelir.
Arazi rehberlerini okuduk,
belki sizin de raflarınızda olan
08:56
So, we would readokumak in fieldalan guideskılavuzları, the standardstandart fieldalan guideskılavuzları
188
521000
2000
08:58
that maybe you have on your shelvesraflar,
189
523000
2000
standart arazi rehberlerini.
09:00
you know, what beaversKunduzlar need is "A slowlyyavaşça meanderingkıvrımlı streamakım
190
525000
2000
Biliyorsunuz; kunduzların ihtiyaç
duyduğu şey, "yavaş akan,
09:02
with aspentitrek kavak treesağaçlar and aldersAlders and willowsWillows,
191
527000
3000
kavak, kızılağaç ve söğütlerin olduğu,
suya yakın akarsulardır."
Bu, bir kunduz için en iyi ortamdır.
09:05
nearyakın the waterSu." That's the besten iyi thing for a beaverKunduz.
192
530000
2000
09:07
So we just startedbaşladı makingyapma a listliste.
193
532000
2000
Dolayısıyla bir liste yapmaya başladık.
09:09
Here is the beaverKunduz. And here is the streamakım,
194
534000
2000
Buradaki bir kunduz ve
burada da akarsu,
09:11
and the aspentitrek kavak and the alderkızılağaç and the willowWillow.
195
536000
2000
kavak, kızılağaç ve söğüt var.
09:13
As if these were the mapsharitalar that we would need
196
538000
2000
Bunları, kunduzların nerede olduğunu
tahmin etmeye yarayacak
haritalar gibi kullandık.
09:15
to predicttahmin where you would find the beaverKunduz.
197
540000
2000
09:17
Or the bogBataklık turtleKaplumbağa, needinggerek wetıslak meadowsçayırlar and insectshaşarat and sunnygüneşli placesyerler.
198
542000
4000
Ya da nemli çayırlar, böcekler ve güneşli
yerleri seven bataklık kaplumbağalarının.
09:21
Or the bobcatBobcat, needinggerek rabbitstavşan and beaversKunduzlar and denden sitesSiteler.
199
546000
4000
Ya da tavşanlar, kunduzlar ve inlere
ihtiyaç duyan vaşakların.
09:25
And rapidlyhızla we startedbaşladı to realizegerçekleştirmek that beaversKunduzlar can be
200
550000
3000
Birden fark ettik ki, kunduzlar aslında
09:28
something that a bobcatBobcat needsihtiyaçlar.
201
553000
3000
vaşakların ihtiyaç duyduğu
bir şey olabilir.
09:31
But a beaverKunduz alsoAyrıca needsihtiyaçlar things. And that havingsahip olan it
202
556000
2000
Ama kunduz başka şeylere de
ihtiyaç duyar.
Her iki tarafta bu ihtiyacı fark ettikten
sonra bunları ilişkilendirerek,
09:33
on eitherya sideyan meansanlamına geliyor that we can linkbağlantı it togetherbirlikte,
203
558000
2000
09:35
that we can createyaratmak the network
204
560000
2000
bu türlerin doğal ortam
09:37
of the habitatyetişme ortamı relationshipsilişkiler for these speciesTürler.
205
562000
3000
ilişkileri için bir şebeke
yaratabileceğimizi gördük.
09:40
MoreoverAyrıca, we realizedgerçekleştirilen that you can startbaşlama out
206
565000
2000
Başlangıç olarak bir kunduz uzmanı olarak
09:42
as beingolmak a beaverKunduz specialistuzman,
207
567000
2000
başlasanız bile, bir kavağın neye ihtiyacı
09:44
but you can look up what an aspentitrek kavak needsihtiyaçlar.
208
569000
2000
olduğunu görebileceğinizi fark ettik.
09:46
An aspentitrek kavak needsihtiyaçlar fireateş and drykuru soilstoprak.
209
571000
3000
Kavağın ateşe ve kuru toprağa
ihtiyacı var.
09:49
And you can look at what a wetıslak meadowçayır needsihtiyaçlar.
210
574000
3000
Islak bir çayırlığın neye ihtiyacı
olduğunu da görebilirsiniz.
09:52
And it need beaversKunduzlar to createyaratmak the wetlandssulak alanlar,
211
577000
2000
Nemli alanları için kunduzlara
09:54
and maybe some other things.
212
579000
2000
ve belki daha başka şeylere ihtiyacı var.
Güneşli bölgeler için de konuşabilirsiniz.
09:56
But you can alsoAyrıca talk about sunnygüneşli placesyerler.
213
581000
2000
Peki, güneşli bir bölgenin ihtiyacı nedir?
Sadece habitat değil.
09:58
So, what does a sunnygüneşli placeyer need? Not habitatyetişme ortamı perbaşına sese.
214
583000
3000
10:01
But what are the conditionskoşullar that make it possiblemümkün?
215
586000
2000
Fakat bunu mümkün kılan şartlar neler?
10:03
Or fireateş. Or drykuru soilstoprak.
216
588000
3000
Veya ateşi ya da kuru toprağı.
10:06
And that you can put these on a gridızgara that's 1,000 columnssütunlar long
217
591000
3000
Tüm bunları baştan başa 1000 kolon
genişliğinde ve aşağı doğru
10:09
acrosskarşısında the topüst and 1,000 rowssatır down the other way.
218
594000
3000
1000 satırlık bir tabloya
yerleştirebilirsiniz.
10:12
And then we can visualizegörselleştirmek this dataveri like a network,
219
597000
3000
Ardından bu veriyi, bir ağ şeklinde
10:15
like a socialsosyal network.
220
600000
2000
sosyal bir ağ gibi görebiliyoruz.
10:17
And this is the network of all the habitatyetişme ortamı relationshipsilişkiler
221
602000
2000
Bu ağ, Manhattan'daki tüm
bitki ve hayvanların,
10:19
of all the plantsbitkiler and animalshayvanlar on ManhattanManhattan,
222
604000
2000
habitat ilişkileri ve ihtiyaç duydukları
10:21
and everything they neededgerekli,
223
606000
2000
şeylerin bir ağı olarak karşımıza çıkıyor.
10:23
going back to the geologyJeoloji,
224
608000
2000
Jeolojiye, ağın tam merkezindeki
10:25
going back to time and spaceuzay at the very coreçekirdek of the web.
225
610000
3000
zaman ve mekâna gidebilmenizi sağlıyor.
10:28
We call this the MuirMuir WebWeb. And if you zoomyakınlaştırma in on it it looksgörünüyor like this.
226
613000
3000
Buna Muir Ağı diyoruz ve yakından
baktığınızda böyle gözüküyor.
10:31
EachHer pointpuan is a differentfarklı speciesTürler
227
616000
2000
Her bir nokta farklı bir tür,
10:33
or a differentfarklı streamakım or a differentfarklı soiltoprak typetip.
228
618000
3000
farklı bir akarsu veya
başka bir toprak tipi.
10:36
And those little graygri lineshatlar are the connectionsbağlantıları that connectbağlamak them togetherbirlikte.
229
621000
3000
Bu küçük gri çizgiler bunları
birbirine bağlayan bağlar.
10:39
They are the connectionsbağlantıları that actuallyaslında make naturedoğa resilientesnek.
230
624000
3000
Bunlar, aslında tabiatı dayanıklı
kılan bağlantılar.
10:42
And the structureyapı of this is what makesmarkaları naturedoğa work,
231
627000
4000
Bu ağın, doğayı işler hâlde
tutan yapılanması
10:46
seengörüldü with all its partsparçalar.
232
631000
2000
tüm kısımlarıyla görünür durumda.
10:48
We call these MuirMuir WebsWebs after the Scottish-Americanİskoç-Amerikalı naturalistdoğa bilimci
233
633000
3000
Bu ağlara, Muir Ağları diyoruz.
İskoç asıllı Amerikalı doğa bilimci
10:51
JohnJohn MuirMuir, who said, "When we try to pickalmak out anything by itselfkendisi,
234
636000
3000
John Muir diyor ki:
"Herhangi bir şeyi ele aldığımızda,
10:54
we find that it's boundciltli fasthızlı by a thousandbin invisiblegörünmez cordskordonlar
235
639000
3000
onun evrendeki her şeyle, binlerce
görünmez ve koparılmaz
10:57
that cannotyapamam be brokenkırık, to everything in the universeEvren."
236
642000
4000
kablo aracılığıyla bağlantılı
olduğunu görürüz."
11:01
So then we tookaldı the MuirMuir webswebs and we tookaldı them back to the mapsharitalar.
237
646000
3000
Muir Ağları'nı aldık ve bunları
haritalara uyguladık.
11:04
So if we wanted to go betweenarasında 85thinci and 86thinci,
238
649000
2000
Diyelim ki 85. ve 86. cadde ile
11:06
and LexLex and ThirdÜçüncü,
239
651000
2000
Lex ve 3. bulvar arasına gitmek istedik.
11:08
maybe there was a streamakım in that blockblok.
240
653000
2000
Belki bu blokta bir akarsu vardı.
11:10
And these would be the kindtür of treesağaçlar that mightbelki have been there,
241
655000
2000
Belki bir zamanlar orada bunun gibi
11:12
and the flowersÇiçekler and the lichenslikenler and the mossesyosunlar,
242
657000
4000
ağaçlar, çiçekler, likenler, yosunlar,
11:16
the butterfliesKelebekler, the fishbalık in the streamakım,
243
661000
3000
kelebekler, akarsu balıkları
11:19
the birdskuşlar in the treesağaçlar.
244
664000
2000
ve ağaçlarda böyle kuşlar vardı.
Belki burada bir çıngıraklı
yılan yaşıyordu.
11:21
Maybe a timberkereste rattlesnakeçıngıraklı yılan livedyaşamış there.
245
666000
2000
11:23
And perhapsbelki a blacksiyah bearayı walkedyürüdü by. And maybe NativeYerli AmericansAmerikalılar were there.
246
668000
3000
Belki bir kara ayı dolaşıyordu.
Belki de Amerika Yerlileri vardı.
11:26
And then we tookaldı this dataveri.
247
671000
2000
Sonra bu veriyi aldık.
11:28
You can see this for yourselfkendin on our websiteWeb sitesi.
248
673000
2000
İnternet sayfamızda siz de görebilirsiniz.
11:30
You can zoomyakınlaştırma into any blockblok on ManhattanManhattan,
249
675000
2000
Manhattan'daki herhangi
bir bloğa yakınlaşarak,
11:32
and see what mightbelki have been there 400 yearsyıl agoönce.
250
677000
3000
400 yıl önce orada neler
olabileceğini görebilirsiniz.
11:35
And we used it to try and revealortaya çıkartmak a landscapepeyzaj
251
680000
3000
Perde III'de, bu bilgileri,
o zamanki yüzey şekillerini
11:38
here in ActYasası IIIIII.
252
683000
2000
ortaya çıkartmakta kullandık.
11:40
We used the toolsaraçlar they use in HollywoodHollywood
253
685000
2000
Hollywood'dakilerin, filmlerde gördüğümüz
fantastik yüzey şekillerini yaparken
kullandığı araçları kullandık.
11:42
to make these fantasticfantastik landscapesmanzaralar that we all see in the moviesfilmler.
254
687000
3000
11:45
And we trieddenenmiş to use it to visualizegörselleştirmek ThirdÜçüncü AvenueAvenue.
255
690000
3000
Bunu, 3. Bulvarı görselleştirmek için
kullanmaya çalıştık.
11:48
So we would take the landscapepeyzaj and we would buildinşa etmek up the topographytopografya.
256
693000
4000
Araziyi alıp topografisini inşa
etmemiz gerekiyordu.
11:52
We'dBiz istiyorsunuz layyatırmak on topüst of that the soilstoprak and the watersdeniz, and illuminateaydınlatmak the landscapepeyzaj.
257
697000
4000
Toprakları ve suları üzerine serdik,
bölgeyi aydınlattık.
11:56
We would layyatırmak on topüst of that the mapharita of the ecologicalekolojik communitiestopluluklar.
258
701000
3000
Ekolojik toplulukları gösteren haritayı
üzerine ekledik.
11:59
And feedbesleme into that the mapharita of the speciesTürler.
259
704000
3000
Tür haritasıyla besleme yaptık.
12:02
So that we would actuallyaslında take a photographfotoğraf,
260
707000
2000
Aslında Times Meydanı üzerinden uçarak,
12:04
flyinguçan aboveyukarıdaki TimesKez SquareKare, looking towardkarşı the HudsonHudson RiverNehir,
261
709000
2000
Hudson'un gelmesini beklerken
Hudson Nehri'ne doğru
12:06
waitingbekleme for HudsonHudson to come.
262
711000
2000
bir fotoğraf çekebildik.
12:08
UsingKullanarak this technologyteknoloji, we can make these
263
713000
2000
Bu teknolojiyi kullanarak bu olağanüstü
12:10
fantasticfantastik georeferencedcoğrafi referanslı viewsgörünümler.
264
715000
2000
georeferanslı görüntüleri elde edebiliriz.
12:12
We can basicallytemel olarak take a pictureresim out of any windowpencere
265
717000
2000
Manhattan'da herhangi bir
pencereden çekilen fotoğrafla
12:14
on ManhattanManhattan and see what that landscapepeyzaj lookedbaktı like 400 yearsyıl agoönce.
266
719000
3000
manzaranın 400 yıl önce neye
benzediğini görebiliyoruz.
12:17
This is the viewgörünüm from the EastDoğu RiverNehir, looking up MurrayMurray HillHill
267
722000
3000
Bu, bugünkü Birleşmiş Milletler'in olduğu,
Doğu Nehri'nden,
12:20
at where the UnitedAmerika NationsMilletler is todaybugün.
268
725000
3000
Murray Tepesi'nin görüntüsü.
12:23
This is the viewgörünüm looking down the HudsonHudson RiverNehir,
269
728000
2000
Hudson Nehri'nin aşağı doğru
olan görüntüsü.
12:25
with ManhattanManhattan on the left, and NewYeni JerseyJersey out on the right,
270
730000
3000
Sol tarafında Manhattan ve
sağ tarafında Atlantik Okyanusu'na
12:28
looking out towardkarşı the AtlanticAtlantik OceanOkyanus.
271
733000
3000
doğru bakan New Jersey.
12:31
This is the viewgörünüm over TimesKez SquareKare,
272
736000
2000
Bu da doğuya bakan kunduz gölüyle
12:33
with the beaverKunduz pondgölet there, looking out towardkarşı the eastDoğu.
273
738000
4000
Times Meydanı'nın yukarıdan görüntüsü.
12:37
So we can see the CollectToplamak PondGölet, and LispenardLispenard MarshesBataklıklar back behindarkasında.
274
742000
4000
Collect Pond ve arkasındaki Lispenard
Bataklığı'nı görebiliriz.
12:41
We can see the fieldsalanlar that the NativeYerli AmericansAmerikalılar madeyapılmış.
275
746000
3000
Amerikalı yerlilerin yaptığı
yerleri görebilirsiniz.
12:44
And we can see this in the geographyCoğrafya of the cityŞehir todaybugün.
276
749000
4000
Bugünkü şehrin coğrafyasında
bunu görebiliriz.
12:48
So when you're watchingseyretme "LawHukuk and OrderSipariş," and the lawyersavukatları walkyürümek up the stepsadımlar
277
753000
3000
Siz "Law ve Order"'ı izlerken
ve avukatlar yukarı çıkarken,
12:51
they could have walkedyürüdü back down those stepsadımlar
278
756000
2000
New York Adliye Sarayı'ndan aşağı doğru
12:53
of the NewYeni YorkYork CourtMahkeme HouseEv, right into the CollectToplamak PondGölet,
279
758000
2000
geri inselerdi,
yan taraflarında Collect Pond vardı,
12:55
400 yearsyıl agoönce.
280
760000
4000
400 yıl önce.
12:59
So these imagesGörüntüler are the work of my friendarkadaş and colleagueçalışma arkadaşı,
281
764000
3000
Bu görüntüler, bugün burada
dinleyici olarak bulunan
13:02
MarkMark BoyerBoyer, who is here in the audienceseyirci todaybugün.
282
767000
2000
arkadaşım ve meslektaşım Mark Boyer'e ait.
13:04
And I'd just like, if you would give him a handel,
283
769000
2000
Sadece bu iyi çalışmalarının
sesini duyurabilmesi için
13:06
to call out for his fine work.
284
771000
3000
alkışlamak isterseniz.
13:09
(ApplauseAlkış)
285
774000
9000
(Alkışlar)
13:18
There is suchböyle powergüç in bringinggetiren scienceBilim and visualizationgörüntüleme togetherbirlikte,
286
783000
3000
Bilim ve görselleştirmeyi bir araya
getiren böyle bir gücümüz var,
13:21
that we can createyaratmak imagesGörüntüler like this,
287
786000
2000
belki de aynanın her iki tarafına bakarak,
13:23
perhapsbelki looking on eitherya sideyan of a looking glassbardak.
288
788000
3000
bu gibi görüntüleri oluşturabiliriz.
13:26
And even thoughgerçi I've only had a briefkısa time to speakkonuşmak,
289
791000
2000
Konuşmak için kısa bir sürem
olmasına rağmen,
13:28
I hopeumut you appreciateanlamak that MannahattaMannahatta was a very specialözel placeyer.
290
793000
3000
umarım Mannahatta'nın çok özel
bir yer olduğunu takdir edersiniz.
13:31
The placeyer that you see here on the left sideyan
291
796000
3000
Sol tarafta gördüğünüz yer
birbirine bağlanmıştı.
13:34
was interconnectedbirbirine bağlı. It was basedmerkezli on this diversityçeşitlilik.
292
799000
2000
Çeşitlilik üzerine dayandırılmıştı.
13:36
It had this resilienceesneklik that is what we need in our modernmodern worldDünya.
293
801000
5000
Modern dünyada ihtiyacımız olan
dayanıklılık vardı.
13:41
But I wouldn'tolmaz have you think that I don't like the placeyer
294
806000
3000
Epeyce yaptığım burayı sevmiyorum
düşüncesini
13:44
on the right, whichhangi I quiteoldukça do. I've come to love the cityŞehir
295
809000
3000
yapmak zorunda kalmıyorum.
Bu şehri, çeşitlilik üzerine türünü,
13:47
and its kindtür of diversityçeşitlilik, and its resilienceesneklik,
296
812000
2000
dayanıklılığını,
yoğunluk üzerine bağımlılığını
13:49
and its dependencebağımlılık on densityyoğunluk and how we're connectedbağlı togetherbirlikte.
297
814000
5000
ve birlikte nasıl bağlı olduğumuzu
sevmeye başladım.
13:54
In factgerçek, that I see them as reflectionsYansımalar of eachher other,
298
819000
4000
Aslında onları, Lewis Carroll'ın
"Aynanın İçinden"'de
13:58
much as LewisLewis CarrollCarroll did in "ThroughAracılığıyla the Looking GlassCam."
299
823000
3000
çokça yaptığı gibi birbirlerinin
yansımaları olarak görüyorum.
14:01
We can comparekarşılaştırmak these two and holdambar them in our mindszihinler at the sameaynı time,
300
826000
4000
Şu iki şeyi karşılaştırabilir ve
aynı anda aklımızda tutabiliriz,
14:05
that they really are the sameaynı placeyer,
301
830000
2000
gerçekte aynı yer oldukları
14:07
that there is no way that citiesşehirler can escapekaçış from naturedoğa.
302
832000
3000
ve şehirlerin doğadan kurtulmasının
hiçbir yolunun olmadığı.
14:10
And I think this is what we're learningöğrenme about buildingbina citiesşehirler in the futuregelecek.
303
835000
4000
Gelecekte şehirleri nasıl inşa edeceğimizi
öğrediğimizi düşünüyorum.
14:14
So if you'llEğer olacak allowizin vermek me a briefkısa epilogueSonuç bölümü, not about the pastgeçmiş,
304
839000
3000
Kısa bir sonsöz için bana izin verirseniz,
geçmiş hakkkında değil
14:17
but about 400 yearsyıl from now,
305
842000
2000
ama yaklaşık 400 yıl sonrası için.
14:19
what we're realizingfark is that
306
844000
2000
Şehirlerin insanlar için yaşam yerleri
14:21
citiesşehirler are habitatshabitatları for people,
307
846000
2000
olduğunu fark ediyoruz
ve insanların ihtiyaçlarını tedarik
etmeleri gerekir:
14:23
and need to supplyarz what people need:
308
848000
2000
14:25
a senseduyu of home, foodGıda, waterSu, shelterbarınak,
309
850000
3000
Ev duygusu, yiyecek, su, barınak,
14:28
reproductiveüreme resourceskaynaklar, and a senseduyu of meaninganlam.
310
853000
4000
üreme kaynakları ve anlam duygusu.
14:32
This is the particularbelirli additionalek habitatyetişme ortamı requirementgereklilik of humanityinsanlık.
311
857000
3000
Bu, insanlığın belirli ilave yaşam
alanı gereksinimidir.
14:35
And so manyçok of the talksgörüşmeler here at TEDTED are about meaninganlam,
312
860000
3000
Burada TED'de yapılan konuşmaların çoğu,
14:38
about bringinggetiren meaninganlam to our liveshayatları
313
863000
2000
farklı yolların tüm türleriyle,
teknoloji yoluyla,
14:40
in all kindsçeşit of differentfarklı waysyolları, throughvasitasiyla technologyteknoloji,
314
865000
2000
sanat yoluyla, bilim yoluyla
14:42
throughvasitasiyla artSanat, throughvasitasiyla scienceBilim,
315
867000
2000
hayatımıza anlam getirme
konusu üzerinedir.
14:44
so much so that I think we focusodak so much on
316
869000
3000
O kadar ki, hayatımızın o tarafına
çok odaklandığımızı,
yiyecek, su ve barınak
14:47
that sideyan of our liveshayatları, that we haven'tyok givenverilmiş enoughyeterli
317
872000
2000
14:49
attentionDikkat to the foodGıda and the waterSu and the shelterbarınak,
318
874000
3000
ve çocuk yetiştirmek için gereken ilgiyi
14:52
and what we need to raiseyükseltmek the kidsçocuklar.
319
877000
3000
yeterince vermediğimizi düşünüyorum.
14:55
So, how can we envisionöngörülüyor the cityŞehir of the futuregelecek?
320
880000
3000
Geleceğin şehrini nasıl öngörebiliriz?
14:58
Well, what if we go to MadisonMadison SquareKare ParkPark,
321
883000
2000
Peki, Madison Square Park'a gidersek
15:00
and we imaginehayal etmek it withoutolmadan all the carsarabalar,
322
885000
3000
ve tüm arabalar olmadan hayal etsek,
15:03
and bicyclesbisikletler insteadyerine
323
888000
2000
araba yerine bisikletleri,
15:05
and largegeniş forestsormanlar, and streamsakışları insteadyerine of sewersKanalizasyon and stormfırtına drainsdrenaj?
324
890000
5000
kanalizasyon ve yağmur kanalları
yerine de büyük ormanlar ve akarsuları?
15:10
What if we imaginedhayal the UpperÜst EastDoğu SideYan
325
895000
2000
Yukarı Doğu Yakası'nı
15:12
with greenyeşil roofsçatılar, and streamsakışları windingsarma throughvasitasiyla the cityŞehir,
326
897000
4000
yeşil çatılar, şehrin içinde
dolaşan akarsularla
15:16
and windmillsyel değirmenleri supplyingtedarik the powergüç we need?
327
901000
3000
ve güç teminimiz için de
yel değirmelerini hayal etsek?
15:19
Or if we imaginehayal etmek the NewYeni YorkYork CityŞehir metropolitanbüyükşehir areaalan,
328
904000
3000
Ya da şu an 12 milyon kişinin evi
olan metropolitan alan
15:22
currentlyşu anda home to 12 millionmilyon people,
329
907000
2000
New York şehrini düşünürsek,
15:24
but 12 millionmilyon people in the futuregelecek, perhapsbelki livingyaşam at the densityyoğunluk of ManhattanManhattan,
330
909000
4000
ama belki de alanın sadece %36'sında
Manhattan yoğunluğunda yaşayacak
15:28
in only 36 percentyüzde of the areaalan,
331
913000
2000
gelecekteki 12 milyon kişi,
15:30
with the areasalanlar in betweenarasında coveredkapalı by farmlandtarım arazisi,
332
915000
3000
ihtiyacımız olan tarım arazileri,
15:33
coveredkapalı by wetlandssulak alanlar,
333
918000
2000
sulama alanları ve
15:35
coveredkapalı by the marshesBataklıklar we need.
334
920000
2000
bataklık bölgeler arasındaki alanlarla.
15:37
This is the kindtür of futuregelecek I think we need,
335
922000
3000
Bu tür bir geleceğe ihtiyacımız
olduğunu düşünüyorum,
15:40
is a futuregelecek that has the sameaynı diversityçeşitlilik
336
925000
3000
Manhattan'ın benzeri çeşitliliğe,
15:43
and abundancebolluk and dynamismdinamizm of ManhattanManhattan,
337
928000
3000
bolluğa ve dinamizme sahip bir geleceğe,
15:46
but that learnsöğrenir from the sustainabilitySürdürülebilirlik of the pastgeçmiş,
338
931000
3000
ama bunu geçmişin sürdürülebilirliğinden,
15:49
of the ecologyekoloji, the originalorijinal ecologyekoloji, of naturedoğa with all its partsparçalar.
339
934000
5000
ekolojiden, orijinal ekolojiden ve
doğanın tüm parçalarından öğrenen.
15:54
Thank you very much.
340
939000
2000
Çok teşekkür ederim.
15:56
(ApplauseAlkış)
341
941000
7000
(Alkışlar)
Translated by Yunus Aşık
Reviewed by Eren Gokce

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Eric Sanderson - Landscape ecologist
Armed with an 18th-century map, a GPS and reams of data, Eric Sanderson has re-plotted the Manhattan of 1609, just in time for New York's quadricentennial.

Why you should listen

Before becoming the center of the Western cultural universe, Manhattan was Mannahatta, "Island of many hills," in the language of 17th-century Native Americans. Using computer modeling, painstaking research and a lot of legwork, Wildlife Conservation Society ecologist Eric Sanderson has re-envisioned, block by block, the ecology of Manhattan as it was when Henry Hudson first sailed into the forested harbor in 1609.

The Mannahatta Project presents the eye-popping fruits of Sanderson's research, from the now-flattened hills of the financial district to the river otters of Harlem. The project's astonishing visualizations are realized by computer-graphics wizard Markley Boyer, and encompasses a book, a website and a 3-D map -- a sort of Google Earth of ancient New York. Plaques around town will commemorate a lost creek or habitat. Far more than a mournful look back at what has been irrevocably paved over, the Mannahatta Project is designed to inspire ecological sustainability for New York and for other cities.

More profile about the speaker
Eric Sanderson | Speaker | TED.com