ABOUT THE SPEAKER
Suzana Herculano-Houzel - Neuroscientist
Suzana Herculano-Houzel shrunk the human brain by 14 billion neurons -- by developing a new way to count them.

Why you should listen

How many neurons make a human brain? For years, the answer has been (give or take) 100 billion. But neuroscientist Suzana Herculano-Houzel decided to count them herself. Her research approach involved dissolving four human brains (donated to science) into a homogeneous mixture -- in her lab at the Institute of Biomedical Sciences in Rio de Janeiro, they call it "brain soup." She then took a sample of the mix, counted the number of cell nuclei belonging to neurons, and scaled that up. Result: the human brain has about 86 billion neurons, 14 billion fewer than assumed -- but intriguingly, far more than other animals, relative to brain size.

She suggests that it was the invention of cooking by our ancestors -- which makes food yield much more metabolic energy -- that allowed humans to develop the largest primate brain. She's now working on elephant and whale brains to test her hypothesis.

More profile about the speaker
Suzana Herculano-Houzel | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2013

Suzana Herculano-Houzel: What is so special about the human brain?

Suzana Herculano - Houzel: Điều gì thật đặc biệt về bộ não con người?

Filmed:
3,044,795 views

Bộ não con người thật là khó hiểu - nó gây ra một sự tò mò lớn khi xét về kích thước của cơ thể, nó sử dụng một lượng lớn năng lượng so với trọng lượng của chính nó và có một vỏ não dày đặc một cách kỳ lạ. Nhưng: tại sao thế? Nhà thần kinh học Suzana Herculano-Houzel đã trổ tài thám tử của mình và dẫn dắt chúng ta đi qua sự bí ẩn này. Bằng cách tạo ra "soup não," cô đi đến một kết luận đáng ngạc nhiên.
- Neuroscientist
Suzana Herculano-Houzel shrunk the human brain by 14 billion neurons -- by developing a new way to count them. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
What is so specialđặc biệt about the humanNhân loại brainóc?
0
946
2394
Bộ não con người có gì đặc biệt?
00:15
Why is it that we studyhọc other animalsđộng vật
1
3340
2212
Tại sao chúng ta
lại thí nghiệm trên các loài động vật
00:17
insteadthay thế of them studyinghọc tập us?
2
5552
2121
mà không phải thí nghiệm
trên chính bản thân mình?
00:19
What does a humanNhân loại brainóc have or do
3
7673
1798
Bộ não con người có gì hay
00:21
that no other brainóc does?
4
9471
1733
mà những bộ não khác lại không có?
00:23
When I becameđã trở thành interestedquan tâm
in these questionscâu hỏi about 10 yearsnăm agotrước,
5
11204
2848
Khi tôi bị thu hút
bởi những câu hỏi như thế này cách đây 10 năm,
00:26
scientistscác nhà khoa học thought they knewbiết
what differentkhác nhau brainsnão were madethực hiện of.
6
14052
2942
các nhà khoa học nghĩ rằng
họ biết các bộ não khác nhau có cấu tạo thế nào.
00:28
ThoughMặc dù it was baseddựa trên on very little evidencechứng cớ,
7
16994
1729
Mặc dù điều đó dựa trên rất ít chứng cứ,
00:30
manynhiều scientistscác nhà khoa học thought that all mammalianđộng vật có vú brainsnão,
8
18723
2187
nhiều nhà khoa học nghĩ rằng
tất cả bộ não của động vật có vú
00:32
includingkể cả the humanNhân loại brainóc,
9
20910
1725
bao gồm cả bộ não con người,
00:34
were madethực hiện in the sametương tự way,
10
22635
1300
được cấu tạo như nhau,
00:35
with a numbercon số of neuronstế bào thần kinh that was always
11
23935
1502
với một số lượng nơ ron mà luôn ở
00:37
proportionaltỷ lệ to the sizekích thước of the brainóc.
12
25437
2231
tỉ lệ cân xứng với kích thước não.
00:39
This meanscó nghĩa that two brainsnão of the sametương tự sizekích thước,
13
27668
2076
Có nghĩa là hai bộ não
với kích thước giống nhau,
00:41
like these two, with a respectableđáng kính trọng 400 gramsgram,
14
29744
3548
như hai bộ não này,
với khối lượng tầm 400g,
00:45
should have similargiống numberssố of neuronstế bào thần kinh.
15
33292
2552
nên có số lượng nơ ron như nhau.
00:47
Now, if neuronstế bào thần kinh are the functionalchức năng
16
35844
1796
Bây giờ, nếu nơ ron là những
00:49
informationthông tin processingChế biến unitscác đơn vị of the brainóc,
17
37640
2903
thông tin chức năng thể hiện
các đơn vị của bộ não,
00:52
then the ownerschủ sở hữu of these two brainsnão
18
40543
1592
rồi sau đó chủ nhân của hai bộ não này
00:54
should have similargiống cognitivenhận thức abilitieskhả năng.
19
42135
2729
nên có những khả năng nhận thức như nhau.
00:56
And yetchưa, one is a chimptinh tinh,
20
44864
2349
Thật sự là, đây là của một con tinh tinh
00:59
and the other is a cow.
21
47213
2637
và cái kia là của một con bò.
01:01
Now maybe cowsbò cái have a really richgiàu có
22
49850
2362
Hiện giờ những con bò có thể có
01:04
internalbên trong mentaltâm thần life and are so smartthông minh
23
52212
2253
một đời sống tinh thần bên trong
phong phú và thông minh đến nỗi
01:06
that they choosechọn not to let us realizenhận ra it,
24
54465
3803
chúng chọn cách
không để chúng ta biết về nó,
01:10
but we eatăn them.
25
58268
1445
nhưng chúng ta làm thịt chúng.
01:11
I think mostphần lớn people will agreeđồng ý
26
59713
1699
Tôi nghĩ đa số mọi người đều đồng ý
01:13
that chimpstinh tinh are capablecó khả năng of much more complexphức tạp,
27
61412
2001
rằng tinh tinh có những thái độ phức tạp,
01:15
elaboratekỹ lưỡng and flexiblelinh hoạt behaviorshành vi than cowsbò cái are.
28
63413
3056
tinh vi và linh hoạt hơn rất nhiều so với bò.
01:18
So this is a first indicationdấu hiệu that the
29
66469
1932
Vậy nên đây là biểu hiện đầu tiên cho
01:20
"all brainsnão are madethực hiện the sametương tự way" scenariokịch bản
30
68401
2033
kết luận "mọi bộ não đều có cấu tạo như nhau"
01:22
is not quitekhá right.
31
70434
1671
không hẳn là chính xác.
01:24
But let's playchơi alongdọc theo.
32
72105
1346
Nhưng hãy cứ coi như là thế.
01:25
If all brainsnão were madethực hiện the sametương tự way
33
73451
1778
Nếu mọi bộ não đều có cấu tạo như nhau
01:27
and you were to compareso sánh animalsđộng vật
with brainsnão of differentkhác nhau sizeskích thước,
34
75229
2912
và nếu bạn so sánh não động vật
với những kích thước khác nhau,
01:30
largerlớn hơn brainsnão should always have more neuronstế bào thần kinh
35
78141
2182
bộ não lớn hơn
sẽ luôn luôn có nhiều nơ ron
01:32
than smallernhỏ hơn brainsnão,
and the largerlớn hơn the brainóc,
36
80323
2323
hơn so với bộ não nhỏ hơn,
và bộ não càng lớn,
01:34
the more cognitivelynhận thức ablecó thể its ownerchủ nhân should be.
37
82646
3022
thì khả năng nhận thức của chủ nhân
sẽ càng cao hơn.
01:37
So the largestlớn nhất brainóc around should alsocũng thế be
38
85668
2136
Do đó bộ não lớn nhất sẽ có
01:39
the mostphần lớn cognitivelynhận thức ablecó thể.
39
87804
2289
khả năng nhận thức cao nhất.
01:42
And here comesđến the badxấu newsTin tức:
40
90093
1581
Nhưng tin xấu là:
01:43
Our brainóc, not the largestlớn nhất one around.
41
91674
2757
Bộ não của chúng ta,
không phải là bộ não lớn nhất.
01:46
It seemsdường như quitekhá vexingvexing.
42
94431
1555
Có vẻ như điều này
sẽ làm phật ý nhiều người.
01:47
Our brainóc weighsnặng betweengiữa 1.2 and 1.5 kiloskg,
43
95986
2735
Bộ não của chúng ta nặng từ 1.2 đến 1.5kg,
01:50
but elephantcon voi brainsnão weighcân betweengiữa fourbốn and fivesố năm kiloskg,
44
98721
3317
nhưng bộ não của voi nặng tầm 4 đến 5kg,
01:54
and whalecá voi brainsnão can weighcân up to ninechín kiloskg,
45
102038
2585
và bộ não của cá voi có thể lên tới 9kg,
01:56
which is why scientistscác nhà khoa học used to resortphương sách to sayingnói
46
104623
4738
đó là lí do vì sao
các nhà khoa học từng nói rằng
02:01
that our brainóc mustphải be specialđặc biệt
47
109361
2157
bộ não chúng ta phải rất đặc biệt
02:03
to explaingiải thích our cognitivenhận thức abilitieskhả năng.
48
111518
2862
để giải thích
cho khả năng nhận thức của chúng ta.
02:06
It mustphải be really extraordinarybất thường,
49
114380
2946
Nó thật sự kì lạ,
02:09
an exceptionngoại lệ to the rulequi định.
50
117326
1977
mội loại trừ so với qui luật.
02:11
TheirsHọ mayTháng Năm be biggerlớn hơn, but ourscủa chúng tôi is better,
51
119303
3226
Của chúng có thể lớn hơn,
nhưng của chúng ta lại tốt hơn,
02:14
and it could be better, for examplethí dụ,
52
122529
1875
và nó có thể tốt hơn, ví dụ,
02:16
in that it seemsdường như largerlớn hơn than it should be,
53
124404
2111
trong trường hợp
nó có vẻ lớn hơn bình thường,
02:18
with a much largerlớn hơn cerebralnão cortexvỏ não
than we should have
54
126515
2698
với vỏ não lớn hơn bình thường
02:21
for the sizekích thước of our bodiescơ thể.
55
129213
1539
so với kích thước cơ thể.
02:22
So that would give us extrathêm cortexvỏ não
56
130752
1652
Vậy nên, điều đó sẽ cho chúng ta thêm vỏ não
02:24
to do more interestinghấp dẫn things
than just operatingđiều hành the bodythân hình.
57
132404
2960
để làm những thứ thú vị hơn
là chỉ điều hành cơ thể.
02:27
That's because the sizekích thước of the brainóc
58
135364
1679
Đó là bởi vì kích thước của bộ não
02:29
usuallythông thường followstheo sau the sizekích thước of the bodythân hình.
59
137043
2333
thường tỉ lệ với kích thước của cơ thể.
02:31
So the mainchủ yếu reasonlý do for sayingnói that
60
139376
2317
Vậy nên lí do chính cho điều đó là
02:33
our brainóc is largerlớn hơn than it should be
61
141693
2087
não của chúng ta to hơn so với bình thường
02:35
actuallythực ra comesđến from comparingso sánh ourselveschúng ta
62
143780
1772
thật ra là từ cách so sánh bản thân chúng ta
02:37
to great apeskhỉ.
63
145552
1686
với các loài linh trưởng lớn.
02:39
GorillasKhỉ đột can be two to threesố ba timeslần largerlớn hơn than we are,
64
147238
2594
Loài gorilla có thể lớn
gấp hai hay gấp ba lần so với chúng ta,
02:41
so theirhọ brainsnão should alsocũng thế be largerlớn hơn than ourscủa chúng tôi,
65
149832
2421
đáng nhẽ bộ não của chúng
phải to hơn của chúng ta,
02:44
but insteadthay thế it's the other way around.
66
152253
1945
nhưng thay vào đó lại là ngược lại.
02:46
Our brainóc is threesố ba timeslần largerlớn hơn than a gorillaGorilla brainóc.
67
154198
2935
Bộ não của chúng ta lại lớn hơn
gấp ba lần so với bộ não của gorilla.
02:49
The humanNhân loại brainóc alsocũng thế seemsdường như specialđặc biệt
68
157133
2120
Bộ não con người cũng có vẻ đặc biệt
02:51
in the amountsố lượng of energynăng lượng that it usessử dụng.
69
159253
2247
nếu xét về lượng năng lượng mà nó sử dụng.
02:53
AlthoughMặc dù it weighsnặng only two percentphần trăm of the bodythân hình,
70
161500
2749
Mặc dù cân nặng của nó
chỉ chiếm 2% của cơ thể,
02:56
it alonemột mình usessử dụng 25 percentphần trăm of all the energynăng lượng
71
164249
3443
nhưng bản thân nó
sử dụng 25% tổng năng lượng
02:59
that your bodythân hình requiresđòi hỏi to runchạy permỗi day.
72
167692
2463
mà cơ thể cần để vận hành mỗi ngày.
03:02
That's 500 caloriescalo out of a totaltoàn bộ of 2,000 caloriescalo,
73
170155
3353
Đó là 500 calo trên tổng số 2000 calo,
03:05
just to keep your brainóc workingđang làm việc.
74
173508
2405
chỉ để bộ não của bạn vận hành.
03:07
So the humanNhân loại brainóc is largerlớn hơn than it should be,
75
175913
2928
Vậy nên bộ não con người to hơn bình thường,
03:10
it usessử dụng much more energynăng lượng than it should,
76
178841
2026
tiêu tốn nhiều năng lượng hơn bình thường,
03:12
so it's specialđặc biệt.
77
180867
1458
vậy nên nó đặc biệt.
03:14
And this is where the storycâu chuyện startedbắt đầu to botherbận tâm me.
78
182325
2571
Và điều đó bắt đầu khiến tôi phân tâm.
03:16
In biologysinh học, we look for rulesquy tắc
79
184896
1671
Về mặt sinh học,
chúng ta nhìn vào các qui luật
03:18
that applyứng dụng to all animalsđộng vật and to life in generalchung,
80
186567
2846
áp dụng vào tất cả các động vật
và đời sống nói chung,
03:21
so why should the rulesquy tắc of evolutionsự phát triển
81
189413
1850
thế nên tại sao qui luật phát triển nên
03:23
applyứng dụng to everybodymọi người elsekhác but not to us?
82
191263
3642
áp dụng cho tất cả trừ chúng ta?
03:26
Maybe the problemvấn đề was with the basiccăn bản assumptiongiả thiết
83
194905
2197
Có lẽ vấn đề là do giả thuyết cơ bản
03:29
that all brainsnão are madethực hiện in the sametương tự way.
84
197102
1871
rằng mọi bộ não đều cấu tạo như nhau.
03:30
Maybe two brainsnão of a similargiống sizekích thước
85
198973
1599
Có lẽ hai bộ não có kích thước như nhau
03:32
can actuallythực ra be madethực hiện of
very differentkhác nhau numberssố of neuronstế bào thần kinh.
86
200572
2591
thật ra có thể được cấu tạo
từ số lượng nơ ron khác nhau.
03:35
Maybe a very largelớn brainóc
87
203163
1607
Có lẽ bộ não lớn
03:36
does not necessarilynhất thiết have more neuronstế bào thần kinh
88
204770
1840
không nhất thiết phải có nhiều nơ ron hơn
03:38
than a more modest-sizedcó kích thước khiêm tốn brainóc.
89
206610
2221
một bộ não có kích thước bình thường.
03:40
Maybe the humanNhân loại brainóc
actuallythực ra has the mostphần lớn neuronstế bào thần kinh
90
208831
3009
Có lẽ bộ não con người
thật sự có nhiều nơ ron nhất
03:43
of any brainóc, regardlessbất kể of its sizekích thước,
91
211840
2573
so với bất kì bộ não nào,
không liên quan tới kích thước của nó,
03:46
especiallyđặc biệt in the cerebralnão cortexvỏ não.
92
214413
2094
đặc biệt là ở vỏ não.
03:48
So this to me becameđã trở thành
93
216507
1552
Vậy nên, với tôi điều đó trở thành
03:50
the importantquan trọng questioncâu hỏi to answercâu trả lời:
94
218059
1729
một câu hỏi quan trọng để trả lời:
03:51
how manynhiều neuronstế bào thần kinh does the humanNhân loại brainóc have,
95
219788
2400
Bộ não con người có bao nhiêu nơ ron,
03:54
and how does that compareso sánh to other animalsđộng vật?
96
222188
2522
và được so sánh với các động vật khác
như thế nào?
03:56
Now, you mayTháng Năm have heardnghe or readđọc somewheremột vài nơi
97
224710
2423
Bây giờ, có thể bạn đã nghe hay đọc đâu đó
03:59
that we have 100 billiontỷ neuronstế bào thần kinh,
98
227133
2111
rằng chúng ta có 100 tỉ nơ ron,
04:01
so 10 yearsnăm agotrước, I askedyêu cầu my colleaguesđồng nghiệp
99
229244
2086
vậy thì 10 năm trước,
tôi đã hỏi đồng nghiệp của mình
04:03
if they knewbiết where this numbercon số cameđã đến from.
100
231330
1839
họ có biết con số đó từ đâu không.
04:05
But nobodykhông ai did.
101
233169
1458
Nhưng không ai biết.
04:06
I've been diggingđào throughxuyên qua the literaturevăn chương
102
234627
1453
Tôi đã và đang tìm kiếm tài liệu
04:08
for the originalnguyên referencetài liệu tham khảo for that numbercon số,
103
236080
2058
về bản tham khảo nguyên gốc
về con số đó,
04:10
and I could never find it.
104
238138
1783
nhưng tôi vẫn chưa thể tìm thấy nó.
04:11
It seemsdường như that nobodykhông ai had actuallythực ra ever countedtính
105
239921
2739
Có vẻ như
chưa một ai thật sự đã đếm
04:14
the numbercon số of neuronstế bào thần kinh in the humanNhân loại brainóc,
106
242660
1534
số lượng nơ ron
trong bộ não con người,
04:16
or in any other brainóc for that mattervấn đề.
107
244194
2499
hay bất kì bộ não nào khác.
04:18
So I cameđã đến up with my ownsở hữu way
to countđếm cellstế bào in the brainóc,
108
246693
3535
Vậy nên tự tôi tìm cách
để đếm số tế bào não,
04:22
and it essentiallybản chất consistsbao gồm of
109
250228
2108
và về bản chất thì là
04:24
dissolvinghòa tan that brainóc into soupSúp.
110
252336
3245
hòa tan bộ não thành nước súp.
04:27
It workscông trinh like this:
111
255581
2037
Nó là như thế này:
04:29
You take a brainóc, or partscác bộ phận of that brainóc,
112
257618
3127
Bạn lấy một bộ não, hoặc một phần của nó,
04:32
and you dissolvegiải thể it in detergentchất tẩy rửa,
113
260745
1744
và bạn hòa tan nó trong thuốc tẩy,
04:34
which destroysphá hủy the celltế bào membranesmàng
114
262489
1509
nó sẽ phá hủy các màng tế bào
04:35
but keepsgiữ the celltế bào nucleihạt nhân intactcòn nguyên vẹn,
115
263998
2436
nhưng nhân tế bào không bị ảnh hưởng,
04:38
so you endkết thúc up with a suspensionHệ thống treo of freemiễn phí nucleihạt nhân
116
266434
3140
rồi bạn sẽ có
một chất dịch huyền phù của nhân tự do
04:41
that looksnhìn like this,
117
269574
1781
mà trông sẽ như thế này,
04:43
like a cleartrong sáng soupSúp.
118
271355
1273
như nước súp vậy.
04:44
This soupSúp containschứa đựng all the nucleihạt nhân
119
272628
1891
Nước súp này gồm tất cả nhân
04:46
that onceMột lần were a mousechuột brainóc.
120
274519
2054
mà từng là bộ não chuột.
04:48
Now, the beautysắc đẹp, vẻ đẹp of a soupSúp is that because it is soupSúp,
121
276573
3030
Vẻ đẹp của nước súp này
là bởi vì đây là nước súp,
04:51
you can agitatekhuấy động it and make those nucleihạt nhân
122
279603
2898
bạn có thể khuấy nó
và khiến những nhân này
04:54
be distributedphân phối homogeneouslyhomogeneously in the liquidchất lỏng,
123
282501
1971
phân tán đều trong chất lỏng,
04:56
so that now by looking underDưới the microscopekính hiển vi
124
284472
1981
để giờ chỉ cần nhìn dưới kính hiển vi
04:58
at just fourbốn or fivesố năm samplesmẫu
of this homogeneousđồng nhất solutiondung dịch,
125
286453
4083
chỉ 4 hoặc 5 mẫu
của biện pháp đồng đều này,
05:02
you can countđếm nucleihạt nhân, and thereforevì thế tell
126
290536
2536
bạn có thể đếm số nhân, và từ đó nói được
05:05
how manynhiều cellstế bào that brainóc had.
127
293072
1679
có bao nhiêu tế bào trong não.
05:06
It's simpleđơn giản, it's straightforwardđơn giản,
128
294751
1625
Nó đơn giản và không hề phức tạp,
05:08
and it's really fastNhanh.
129
296376
1434
và còn rất nhanh nữa.
05:09
So we'vechúng tôi đã used that methodphương pháp to countđếm neuronstế bào thần kinh
130
297810
1997
Vậy nên chúng tôi đã sử dụng phương pháp đó
để đếm số nơ ron
05:11
in dozenshàng chục of differentkhác nhau speciesloài so farxa,
131
299807
2311
trong hàng tá những loài khác nhau,
05:14
and it turnslượt out that all brainsnão
132
302118
1689
và kết quả là tất cả những bộ não đó
05:15
are not madethực hiện the sametương tự way.
133
303807
2582
không hề có cấu tạo giống nhau.
05:18
Take rodentsđộng vật gặm nhấm and primateslinh trưởng, for instanceví dụ:
134
306389
2187
Lấy ví dụ về loài gặm nhấm
và loài linh trưởng chẳng hạn:
05:20
In largerlớn hơn rodentđộng vật gặm nhấm brainsnão, the averageTrung bình cộng sizekích thước
135
308576
2284
Trong bộ não lớn hơn của loài gặm nhấm,
kích cỡ trung bình
05:22
of the neuronneuron increasestăng,
136
310860
1686
của nơ ron tăng lên,
05:24
so the brainóc inflateskhi bung ra very rapidlynhanh chóng
137
312546
2599
vậy nên bộ não phồng lên rất nhanh
05:27
and gainslợi ích sizekích thước much fasternhanh hơn than it gainslợi ích neuronstế bào thần kinh.
138
315145
3165
và đạt được kích thước
nhanh hơn nhiều so với việc tăng số nơ ron.
05:30
But primatelinh trưởng brainsnão gainthu được neuronstế bào thần kinh
139
318310
1703
Nhưng bộ não của loài linh trưởng
có số nơ ron
05:32
withoutkhông có the averageTrung bình cộng neuronneuron becomingtrở thành any largerlớn hơn,
140
320013
2459
mà không có chuyện nơ ron trung bình
trở nên lớn hơn,
05:34
which is a very economicalkinh tế way
141
322472
1525
mà đó là một cách rất tiết kiệm
05:35
to addthêm vào neuronstế bào thần kinh to your brainóc.
142
323997
1653
để bổ sung nơ ron vào bộ não.
05:37
The resultkết quả is that a primatelinh trưởng brainóc
143
325650
1764
Kết quả là bộ não của loài linh trưởng
05:39
will always have more neuronstế bào thần kinh than
a rodentđộng vật gặm nhấm brainóc of the sametương tự sizekích thước,
144
327414
3167
sẽ luôn có nhiều nơ ron hơn
bộ não của loài gặm nhấm có cùng một kích thước
05:42
and the largerlớn hơn the brainóc,
145
330581
1483
và bộ não càng lớn,
05:44
the largerlớn hơn this differenceSự khác biệt will be.
146
332064
2214
thì sự khác nhau càng nhiều.
05:46
Well, what about our brainóc then?
147
334278
2103
Thế còn bộ não của chúng ta thì sao?
05:48
We foundtìm that we have, on averageTrung bình cộng,
148
336381
1684
Chúng tôi phát hiện ra
trung bình chúng ta có
05:50
86 billiontỷ neuronstế bào thần kinh,
149
338065
1785
86 tỉ nơ ron,
05:51
16 billiontỷ of which are in the cerebralnão cortexvỏ não,
150
339850
2999
16 tỉ trong đó nằm ở tế bào vỏ não,
05:54
and if you considerxem xét that the cerebralnão cortexvỏ não
151
342849
2081
và nếu bạn cho là vỏ não
05:56
is the seatghế of functionschức năng like
152
344930
3094
là trung tâm của các chức năng như
06:00
awarenessnhận thức and logicalhợp lý and abstracttrừu tượng reasoninglý luận,
153
348024
3137
sự nhận thức và lý thuyết logic
và suy luận không thực tế,
06:03
and that 16 billiontỷ is the mostphần lớn neuronstế bào thần kinh
154
351161
2984
và 16 tỉ đó là số nơ ron nhiều nhất
06:06
that any cortexvỏ não has,
155
354145
2621
mà bất kì vỏ nào có,
06:08
I think this is the simplestđơn giản nhất explanationgiải trình
156
356766
1718
tôi nghĩ đây là cách giải thích đơn giản nhất
06:10
for our remarkableđáng chú ý cognitivenhận thức abilitieskhả năng.
157
358484
3142
về khả năng nhận thức đáng ghi nhận
của chúng ta.
06:13
But just as importantquan trọng is what
the 86 billiontỷ neuronstế bào thần kinh mean.
158
361626
3221
Nhưng 86 tỉ nơ ron
có ý nghĩa quan trọng như thế nào.
06:16
Because we foundtìm that the relationshipmối quan hệ
159
364847
1529
Bởi vì chúng tôi đã tìm ra mối quan hệ
06:18
betweengiữa the sizekích thước of the brainóc
and its numbercon số of neuronstế bào thần kinh
160
366376
2352
giữa kích thước của não
so với số lượng nơ ron
06:20
could be describedmô tả mathematicallytoán học,
161
368728
1627
có thể được miêu tả
trên phương diện toán học,
06:22
we could calculatetính toán what a humanNhân loại brainóc
162
370355
2218
chúng ta có thể tính toán được não người
06:24
would look like if it was madethực hiện like a rodentđộng vật gặm nhấm brainóc.
163
372573
2674
sẽ thế nào
nếu nó được cấu tạo như của loài gặm nhấm.
06:27
So, a rodentđộng vật gặm nhấm brainóc with 86 billiontỷ neuronstế bào thần kinh
164
375247
3574
Bởi thế, một bộ não của loài gặm nhấm
với 86 tỉ nơ ron
06:30
would weighcân 36 kiloskg.
165
378821
3121
sẽ nặng tầm 36kg.
06:33
That's not possiblekhả thi.
166
381942
1633
Điều đó là không thể.
06:35
A brainóc that hugekhổng lồ would be crushednghiền
167
383575
1906
Một bộ não vĩ đại sẽ bị đè bẹp
06:37
by its ownsở hữu weightcân nặng,
168
385481
1184
bởi chính cân nặng của nó,
06:38
and this impossibleKhông thể nào brainóc would go
169
386665
1587
và bộ não không thể có được này
sẽ chỉ hợp
06:40
in the bodythân hình of 89 tonstấn.
170
388252
3771
với cơ thể 89 tấn.
06:44
I don't think it looksnhìn like us.
171
392023
2134
Tôi không nghĩ là
chúng ta sẽ trông giống như vậy.
06:46
So this bringsmang lại us to a very importantquan trọng
conclusionphần kết luận alreadyđã,
172
394157
2553
Vậy nên điều đó đã đưa chúng tôi đến
một kết luận cực kì quan trọng,
06:48
which is that we are not rodentsđộng vật gặm nhấm.
173
396710
2647
đó là chúng ta không phải loài gặm nhấm.
06:51
The humanNhân loại brainóc is not a largelớn ratcon chuột brainóc.
174
399357
3268
Bộ não con người
không phải bộ não chuột to lớn.
06:54
ComparedSo sánh to a ratcon chuột, we mightcó thể seemhình như specialđặc biệt, yes,
175
402625
2628
So sánh với chuột,
chúng ta có vẻ đặc biệt, đúng vậy,
06:57
but that's not a fairhội chợ comparisonso sánh to make,
176
405253
2220
nhưng đó không phải
là một phép so sánh cân xứng,
06:59
givenđược that we know that we are not rodentsđộng vật gặm nhấm.
177
407473
2089
bởi lẽ chúng ta biết
mình không phải là loài gặm nhấm.
07:01
We are primateslinh trưởng,
178
409562
1390
Chúng ta là động vật linh trưởng,
07:02
so the correctchính xác comparisonso sánh is to other primateslinh trưởng.
179
410952
2774
bởi thế sự so sánh hợp lí
là với những loài linh trưởng khác.
07:05
And there, if you do the mathmôn Toán,
180
413726
1227
Và do đó, nếu bạn làm phép toán,
07:06
you find that a genericchung primatelinh trưởng
181
414953
2786
bạn sẽ thấy một loài linh trưởng
07:09
with 86 billiontỷ neuronstế bào thần kinh
182
417739
1930
với 86 tỉ nơ ron
07:11
would have a brainóc of about 1.2 kiloskg,
183
419669
3003
sẽ có bộ não vào khoảng 1.2kg,
07:14
which seemsdường như just right,
184
422672
1889
có vẻ như là hợp lí,
07:16
in a bodythân hình of some 66 kiloskg,
185
424561
1972
với một cơ thể 66kg,
07:18
which in my casetrường hợp is exactlychính xác right,
186
426533
2645
trong trường hợp của tôi
là hoàn toàn chính xác,
07:21
which bringsmang lại us to a very unsurprisingunsurprising
187
429178
2620
mà sẽ đưa chúng ta
đến với một kết luận tuy không làm ngạc nhiên
07:23
but still incrediblyvô cùng importantquan trọng conclusionphần kết luận:
188
431798
2969
nhưng vẫn rất quan trọng:
07:26
I am a primatelinh trưởng.
189
434767
1341
Tôi là một loài linh trưởng.
07:28
And all of you are primateslinh trưởng.
190
436108
2698
Và tất cả các bạn là loài linh trưởng.
07:30
And so was DarwinDarwin.
191
438806
1900
Và Darwin cũng thế.
07:32
I love to think that DarwinDarwin
would have really appreciatedđánh giá cao this.
192
440706
2940
Tôi rất thích thú
khi nghĩ rằng Darwin sẽ thật sự trân trọng điều này.
07:35
His brainóc, like ourscủa chúng tôi,
193
443646
1967
Bộ não của ông, cũng như chúng ta,
07:37
was madethực hiện in the imagehình ảnh of other primatelinh trưởng brainsnão.
194
445613
3511
được cấu tạo trong hình ảnh của bộ não
những loài linh trưởng khác.
07:41
So the humanNhân loại brainóc mayTháng Năm be remarkableđáng chú ý, yes,
195
449124
2302
Vậy nên bộ não con người đặc biệt, đúng vậy,
07:43
but it is not specialđặc biệt in its numbercon số of neuronstế bào thần kinh.
196
451426
2781
nhưng không đặc biệt về số lượng nơ ron.
07:46
It is just a largelớn primatelinh trưởng brainóc.
197
454207
1855
Đó chỉ chứng minh
về một bộ não loài linh trưởng to lớn thôi.
07:48
I think that's a very humblinghumbling and soberingnghiêm túc thought
198
456062
3044
Tôi nghĩ rằng đó là một suy nghĩ
hết sức khiêm tốn và tỉnh táo
07:51
that should remindnhắc lại us of our placeđịa điểm in naturethiên nhiên.
199
459106
3063
khi mà nhắc nhở chúng ta
về vị trí của mình trong tự nhiên.
07:54
Why does it costGiá cả so much energynăng lượng, then?
200
462169
2644
Tại sao nó lại tốn nhiều năng lượng như vậy?
07:56
Well, other people have figuredhình dung out
201
464813
1447
Những người khác đã tìm ra
07:58
how much energynăng lượng the humanNhân loại brainóc
202
466260
1503
lượng năng lượng mà bộ não con người
07:59
and that of other speciesloài costschi phí,
203
467763
1407
và của các loài khác tiêu tốn,
08:01
and now that we knewbiết how manynhiều neuronstế bào thần kinh
204
469170
1652
và bây giờ chúng ta đã biết số lượng nơ ron
08:02
eachmỗi brainóc was madethực hiện of, we could do the mathmôn Toán.
205
470822
2342
có trong cấu tạo mỗi bộ não,
chúng ta có thể làm phép tính.
08:05
And it turnslượt out that bothcả hai humanNhân loại
206
473164
1866
Và kết quả là cả bộ não con người
08:07
and other brainsnão costGiá cả about the sametương tự,
207
475030
2823
và các loài khác đều tiêu tốn như nhau,
08:09
an averageTrung bình cộng of sixsáu caloriescalo
permỗi billiontỷ neuronstế bào thần kinh permỗi day.
208
477853
3421
trung bình 6 calo mỗi tỉ nơ ron mỗi ngày.
08:13
So the totaltoàn bộ energeticnăng lượng costGiá cả of a brainóc
209
481274
2139
Vậy tổng năng lượng của một bộ não
08:15
is a simpleđơn giản, lineartuyến tính functionchức năng
210
483413
2034
là một hàm tuyến tính đơn giản
08:17
of its numbercon số of neuronstế bào thần kinh,
211
485447
1709
của số lượng nơ ron,
08:19
and it turnslượt out that the humanNhân loại brainóc
212
487156
2183
và kết quả là bộ não con người
08:21
costschi phí just as much energynăng lượng as you would expectchờ đợi.
213
489339
3841
chỉ tốn lượng năng lượng như bạn mong đợi.
08:25
So the reasonlý do why the humanNhân loại brainóc
214
493180
2091
Vậy nên lí do vì sao bộ não con người
08:27
costschi phí so much energynăng lượng is simplyđơn giản because
215
495271
1672
tiêu tốn nhiều năng lượng như thế
thật đơn giản bởi vì
08:28
it has a hugekhổng lồ numbercon số of neuronstế bào thần kinh,
216
496943
1983
nó chứa một số lượng lớn nơ ron,
08:30
and because we are primateslinh trưởng
217
498926
1485
và bởi vì chúng ta là loài linh trưởng,
08:32
with manynhiều more neuronstế bào thần kinh for a givenđược bodythân hình sizekích thước
218
500411
2499
với rất nhiều nơ ron
so với một kích thước cơ thể cho sẵn
08:34
than any other animalthú vật,
219
502910
1522
hơn so với bất kì loài động vật nào,
08:36
the relativequan hệ costGiá cả of our brainóc is largelớn,
220
504432
3540
cái giá cân xứng
của bộ não chúng ta thì lớn,
08:39
but just because we're primateslinh trưởng,
not because we're specialđặc biệt.
221
507972
3001
nhưng chỉ bởi vì chúng ta là loài linh trưởng,
chứ không phải vì chúng ta đặc biệt.
08:42
Last questioncâu hỏi, then:
222
510973
1190
Câu hỏi cuối cùng, là:
08:44
how did we come by this
remarkableđáng chú ý numbercon số of neuronstế bào thần kinh,
223
512163
3115
làm sao chúng ta tìm ra được
số lượng nơ ron đặc biệt này,
08:47
and in particularcụ thể, if great apeskhỉ
224
515278
1900
và đặc biệt, nếu loài khỉ lớn
08:49
are largerlớn hơn than we are,
225
517178
1555
to hơn chúng ta,
08:50
why don't they have a largerlớn hơn brainóc
than we do, with more neuronstế bào thần kinh?
226
518733
3765
tại sao chúng không có bộ não lớn hơn chúng ta,
với nhiều nơ ron hơn?
08:54
When we realizedthực hiện how much expensiveđắt it is
227
522498
2090
Khi mà chúng ta hiểu được
có nhiều nơ ron trong não
08:56
to have a lot of neuronstế bào thần kinh in the brainóc, I figuredhình dung,
228
524588
2333
có cái giá đắt thế nào, tôi đoán vậy,
08:58
maybe there's a simpleđơn giản reasonlý do.
229
526921
2003
có thể có một lí do đơn giản.
09:00
They just can't affordđủ khả năng the energynăng lượng
230
528924
1683
Chúng chỉ không thể chịu được năng lượng
09:02
for bothcả hai a largelớn bodythân hình
and a largelớn numbercon số of neuronstế bào thần kinh.
231
530607
2950
cho cả một cơ thể to lớn
và số lượng nơ ron lớn như thế.
09:05
So we did the mathmôn Toán.
232
533557
1429
Vậy nên chúng tôi đã làm phép tính.
09:06
We calculatedtính toán on the one handtay
233
534986
1600
Một mặt, chúng tôi tính
09:08
how much energynăng lượng a primatelinh trưởng getsđược permỗi day
234
536586
1941
lượng năng lượng
mà một con linh trưởng hấp thụ mỗi ngày
09:10
from eatingĂn rawthô foodsđồ ăn,
235
538527
1350
từ việc ăn thịt sống,
09:11
and on the other handtay, how much energynăng lượng
236
539877
2037
và mặc khác, lượng năng lượng
09:13
a bodythân hình of a certainchắc chắn sizekích thước costschi phí
237
541914
1764
mà một cơ thể
với một kích thước nhất định phải tiêu hao
09:15
and how much energynăng lượng a brainóc of a
certainchắc chắn numbercon số of neuronstế bào thần kinh costschi phí,
238
543678
3387
và lượng năng lượng mà một bộ não
với số lượng nơ ron nhất định tiêu hao,
09:19
and we lookednhìn for the combinationskết hợp
239
547065
1489
và chúng tôi tìm ra sự kết hợp
09:20
of bodythân hình sizekích thước and numbercon số of brainóc neuronstế bào thần kinh
240
548554
2411
giữa kích thước cơ thể
và số lượng nơ ron trong não
09:22
that a primatelinh trưởng could affordđủ khả năng
241
550965
1270
mà một con linh trưởng có thể chịu được
09:24
if it ateăn a certainchắc chắn numbercon số of hoursgiờ permỗi day.
242
552235
2548
nếu nó ăn một lượng giờ nhất định mỗi ngày.
09:26
And what we foundtìm is that
243
554783
1816
Và những gì chúng tôi đã tìm ra là
09:28
because neuronstế bào thần kinh are so expensiveđắt,
244
556599
1712
bởi vì nơ ron đắt như thế,
09:30
there is a tradeoffcân bằng betweengiữa
bodythân hình sizekích thước and numbercon số of neuronstế bào thần kinh.
245
558311
3370
có một sự đánh đổi
giữa kích thước cơ thể và số lượng nơ ron.
09:33
So a primatelinh trưởng that eatsăn eighttám hoursgiờ permỗi day
246
561681
2951
Vậy nên một con loài linh trưởng ăn 8h mỗi ngày
09:36
can affordđủ khả năng at mostphần lớn 53 billiontỷ neuronstế bào thần kinh,
247
564632
3024
có thể đạt được nhiều nhất 53 tỉ nơ ron,
09:39
but then its bodythân hình cannotkhông thể be any biggerlớn hơn
248
567656
1727
nhưng sau đó cơ thể không thể nặng hơn
09:41
than 25 kiloskg.
249
569383
1954
25kg.
09:43
To weighcân any more than that,
250
571337
1701
Để cân nặng lớn hơn,
09:45
it has to give up neuronstế bào thần kinh.
251
573038
1769
nó phải bỏ đi các nơ ron.
09:46
So it's eitherhoặc a largelớn bodythân hình
252
574807
2653
Vậy nên đó là một cơ thể lớn
09:49
or a largelớn numbercon số of neuronstế bào thần kinh.
253
577460
1495
hoặc là một số lượng nơ ron lớn.
09:50
When you eatăn like a primatelinh trưởng,
254
578955
1365
Khi bạn ăn giống như loài linh trưởng,
09:52
you can't affordđủ khả năng bothcả hai.
255
580320
2236
bạn sẽ không thể đảm đương cả hai.
09:54
One way out of this metabolictrao đổi chất limitationgiới hạn
256
582556
1964
Một cách để vượt ra khỏi
giới hạn trao đổi chất
09:56
would be to spendtiêu even more hoursgiờ permỗi day eatingĂn,
257
584520
3401
là dành nhiều thời gian mỗi ngày để ăn hơn,
09:59
but that getsđược dangerousnguy hiểm,
258
587921
1363
nhưng điều đó sẽ gây nguy hiểm,
10:01
and pastquá khứ a certainchắc chắn pointđiểm, it's just not possiblekhả thi.
259
589284
2719
và vượt qua một điểm nhất định, đ
iều đó là không thể nào.
10:04
GorillasKhỉ đột and orangutansđười ươi, for instanceví dụ,
260
592003
1537
Gorilla và đười ươi, ví dụ,
10:05
affordđủ khả năng about 30 billiontỷ neuronstế bào thần kinh
261
593540
1923
có thể có khoảng 30 tỉ nơ ron
10:07
by spendingchi tiêu eighttám and a halfmột nửa hoursgiờ permỗi day eatingĂn,
262
595463
2966
bằng cách dành 8.5h giờ để ăn mỗi ngày,
10:10
and that seemsdường như to be about as much as they can do.
263
598429
3116
và có vẻ như chúng chỉ có làm như thế.
10:13
NineChín hoursgiờ of feedingcho ăn permỗi day
264
601545
1791
9h để để mỗi ngày
10:15
seemsdường như to be the practicalthiết thực limitgiới hạn for a primatelinh trưởng.
265
603336
3271
có vẻ như là giới hạn thực tế
cho một loài linh trưởng.
10:18
What about us?
266
606607
1791
Thế còn chúng ta?
10:20
With our 86 billiontỷ neuronstế bào thần kinh
267
608398
1600
Với 86 tỉ nơ ron
10:21
and 60 to 70 kiloskg of bodythân hình masskhối lượng,
268
609998
3035
và khối lượng cơ thể từ 60 đến 70kg,
10:25
we should have to spendtiêu over ninechín hoursgiờ
269
613033
3561
chúng ta nên dành hơn 9h
10:28
permỗi day everymỗi singleĐộc thân day feedingcho ăn,
270
616594
3575
mỗi ngày hằng ngày để ăn,
10:32
which is just not feasiblekhả thi.
271
620169
2039
việc mà không hề khả thi.
10:34
If we ateăn like a primatelinh trưởng,
272
622208
1834
Nếu chúng ta ăn như loài linh trưởng,
10:36
we should not be here.
273
624042
2253
chúng ta nhẽ ra không nên ở đây.
10:38
How did we get here, then?
274
626295
2127
Làm thế nào mà chúng ta
có thể trở thành như ngày hôm nay vậy?
10:40
Well, if our brainóc costschi phí just as much energynăng lượng
275
628422
2735
Nếu bộ não của chúng ta
chỉ tiêu tốn lượng năng lượng
10:43
as it should, and if we can't spendtiêu
276
631157
1723
như vốn có,
và nếu chúng ta không thể dành
10:44
everymỗi wakingthức dậy hourgiờ of the day feedingcho ăn,
277
632880
3674
thời gian mỗi ngày để ăn,
10:48
then the only alternativethay thế, really,
278
636554
1911
và cách thay thế duy nhất, thật đấy,
10:50
is to somehowbằng cách nào đó get more energynăng lượng
279
638465
1958
là làm thế nào để lấy nhiều năng lượng hơn
10:52
out of the sametương tự foodsđồ ăn.
280
640423
1953
từ những đồ ăn giống nhau.
10:54
And remarkablyđáng lưu ý, that matchestrận đấu exactlychính xác
281
642376
3800
Và đáng ghi nhận là,
điều đó phù hợp hoàn toàn
10:58
what our ancestorstổ tiên are believedtin to have inventedphát minh
282
646176
3037
với những gì tổ tiên chúng ta
được tin là đã phát minh ra
11:01
one and a halfmột nửa milliontriệu yearsnăm agotrước,
283
649213
1839
từ 1,5 triệu năm trước,
11:03
when they inventedphát minh cookingnấu nướng.
284
651052
2782
khi họ phát minh ra nấu ăn.
11:05
To cooknấu ăn is to use firengọn lửa
285
653834
1970
Để nấu ăn phải sử dụng lửa
11:07
to pre-digestPre-tiêu hóa foodsđồ ăn outsideở ngoài of your bodythân hình.
286
655804
3800
và nếu thức ăn làm sao cho dễ tiêu hóa.
11:11
CookedNấu chín foodsđồ ăn are softernhẹ nhàng hơn, so they're easierdễ dàng hơn to chewnhai
287
659604
2606
Những thức ăn đã nấu mềm hơn,
nên chúng dễ nhai hơn
11:14
and to turnxoay completelyhoàn toàn into mushmush in your mouthmiệng,
288
662210
2563
và biến hoàn toàn thành chất bột
trong miệng các bạn,
11:16
so that allowscho phép them to be completelyhoàn toàn digestedtiêu hóa
289
664773
2152
để chúng hoàn toàn được tiêu hóa
11:18
and absorbedhấp thụ in your gutruột,
290
666925
1436
và hấp thụ trong ruột chúng ta,
11:20
which makeslàm cho them yieldnăng suất much more
energynăng lượng in much lessít hơn time.
291
668361
3655
mà điều đó sẽ khiến chúng sản xuất ra
nhiều năng lượng hơn trong thời gian ít hơn.
11:24
So cookingnấu nướng freesgiải phóng time for us to do
292
672016
2489
Vậy nên nấu ăn cho chúng ta thời gian làm
11:26
much more interestinghấp dẫn things with our day
293
674505
2062
những thứ thú vị hơn rất nhiều trong ngày
11:28
and with our neuronstế bào thần kinh
294
676567
1480
và với nơ ron của mình
11:30
than just thinkingSuy nghĩ about foodmón ăn,
295
678047
1905
hơn là chỉ nghĩ về thức ăn,
11:31
looking for foodmón ăn, and gobblinggobbling down foodmón ăn
296
679952
1704
tìm kiếm thức ăn và nhai ngấu nghiến
11:33
all day long.
297
681656
1225
cả ngày.
11:34
So because of cookingnấu nướng, what onceMột lần was
298
682881
2499
Vậy nên nhờ nấu ăn,
cái mà đã từng là
11:37
a majorchính liabilitytrách nhiệm pháp lý, this largelớn,
299
685380
2353
trách nhiệm chính, bộ não lớn,
11:39
dangerouslynguy hiểm expensiveđắt brainóc with a lot of neuronstế bào thần kinh,
300
687733
3033
đắt đỏ một cách nguy hiểm này
với rất nhiều nơ ron,
11:42
could now becometrở nên a majorchính assettài sản,
301
690766
2036
có thể trở thành một tài sản chủ yếu,
11:44
now that we could bothcả hai affordđủ khả năng
the energynăng lượng for a lot of neuronstế bào thần kinh
302
692802
3251
bây giờ chúng ta có thể đảm đương được
cả nguồn năng lượng cho rất nhiều nơ ron
11:48
and the time to do interestinghấp dẫn things with them.
303
696056
2503
và thời gian để làm những việc thú vị với chúng.
11:50
So I think this explainsgiải thích why the humanNhân loại brainóc
304
698559
1974
Vậy tôi nghĩ điều đó giải thích
cho việc tại sao bộ não con người
11:52
grewlớn lên to becometrở nên so largelớn so fastNhanh in evolutionsự phát triển,
305
700533
3240
lại phát triển lớn đến thế
trong quá trình tiến hóa,
11:55
all of the while remainingcòn lại just a primatelinh trưởng brainóc.
306
703773
3897
tất cả những cái còn lại hiện giờ
chỉ là bộ não của loài linh trưởng.
11:59
With this largelớn brainóc now affordablegiá cả phải chăng by cookingnấu nướng,
307
707670
2774
Với bộ não lớn như thế
giờ có thể đảm đương việc nấu ăn,
12:02
we wentđã đi rapidlynhanh chóng from rawthô foodsđồ ăn to culturenền văn hóa,
308
710444
2913
chúng ta tiến rất nhanh
từ thịt sống đến văn hóa,
12:05
agriculturenông nghiệp, civilizationnền văn minh, grocerytạp hóa storescửa hàng,
309
713357
2606
nông nghiệp, xã hội, những cửa hàng tạp phẩm,
12:07
electricityđiện, refrigeratorstủ lạnh,
310
715963
1625
điện, tủ lạnh,
12:09
all of those things that nowadaysngày nay
311
717588
1607
tất cả những thứ đó ngày nay
12:11
allowcho phép us to get all the energynăng lượng we need
312
719195
2042
cho phép chúng ta có được
tất cả năng lượng mà mình cần
12:13
for the wholetoàn thể day in a singleĐộc thân sittingngồi
313
721237
2782
cho một ngày dài để ngồi
12:16
at your favoriteyêu thích fastNhanh foodmón ăn jointchung.
314
724019
2954
tại một quán ăn nhanh ưa thích.
12:18
So what onceMột lần was a solutiondung dịch
315
726973
2437
Vậy nên cái đã từng là biện pháp
12:21
now becameđã trở thành the problemvấn đề,
316
729410
1699
nay trở thành một vấn đề,
12:23
and ironicallytrớ trêu thay, we look for the solutiondung dịch in rawthô foodmón ăn.
317
731109
5517
và mỉa mai là,
chúng ta tìm giải pháp ở đồ ăn sống.
12:28
So what is the humanNhân loại advantagelợi thế?
318
736626
2556
Vậy thì lợi ích của con người là gì?
12:31
What is it that we have
319
739182
1503
Những cái chúng ta có ngày hôm nay
12:32
that no other animalthú vật has?
320
740685
2535
mà không động vật nào có
là gì?
12:35
My answercâu trả lời is that we have the largestlớn nhất numbercon số
321
743220
2348
Câu trả lời của tôi là
chúng ta có số lượng nơ ron
12:37
of neuronstế bào thần kinh in the cerebralnão cortexvỏ não,
322
745568
1472
lớn nhất ở vỏ não,
12:39
and I think that's the simplestđơn giản nhất explanationgiải trình
323
747040
1844
và tôi nghĩ
đó là cách giải thích đơn giản nhất
12:40
for our remarkableđáng chú ý cognitivenhận thức abilitieskhả năng.
324
748884
2013
cho khả năng nhận thức đáng ghi nhận
của chúng ta.
12:42
And what is it that we do that no other animalthú vật does,
325
750897
3227
Và cái mà chúng ta làm
mà không động vật nào có thể,
12:46
and which I believe was fundamentalcăn bản
326
754124
1969
và cái mà tôi tin tưởng chủ yếu
12:48
to allowcho phép us to reachchạm tới that largelớn,
327
756093
3083
là cho phép chúng ta đạt được
12:51
largestlớn nhất numbercon số of neuronstế bào thần kinh in the cortexvỏ não?
328
759176
2222
số lượng nơ rơn lớn, lớn nhất ở vỏ não?
12:53
In two wordstừ ngữ, we cooknấu ăn.
329
761398
2215
Trong hai từ, nấu ăn.
12:55
No other animalthú vật cooksđầu bếp its foodmón ăn. Only humanscon người do.
330
763613
3566
Không loài động vật nào nấu ăn được.
Chỉ có con người.
12:59
And I think that's how we got to becometrở nên humanNhân loại.
331
767179
2870
Và tôi nghĩ đó là lí do
vì sao chúng ta là con người.
13:02
StudyingHọc tập the humanNhân loại brainóc changedđã thay đổi
the way I think about foodmón ăn.
332
770049
2460
Nghiên cứu về bộ não con người
đã thay đổi cách suy nghĩ của tôi về thức ăn.
13:04
I now look at my kitchenphòng bếp,
333
772509
1645
Giờ đây tôi nhìn vào nhà bếp ở nhà mình,
13:06
and I bowcây cung to it,
334
774154
1470
và tôi cúi đầu trước nó,
13:07
and I thank my ancestorstổ tiên for comingđang đến up
335
775624
1705
và tôi cảm ơn tổ tiên của chúng ta
khi đã
13:09
with the inventionsự phát minh that probablycó lẽ madethực hiện us humanscon người.
336
777329
1900
phát minh được cái
mà khiến chúng ta trở thành con người.
13:11
Thank you very much.
337
779229
2132
Cảm ơn rất nhiều.
13:13
(ApplauseVỗ tay)
338
781361
6353
(Vỗ tay)
Translated by Linh Nguyen
Reviewed by Nhu PHAM

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Suzana Herculano-Houzel - Neuroscientist
Suzana Herculano-Houzel shrunk the human brain by 14 billion neurons -- by developing a new way to count them.

Why you should listen

How many neurons make a human brain? For years, the answer has been (give or take) 100 billion. But neuroscientist Suzana Herculano-Houzel decided to count them herself. Her research approach involved dissolving four human brains (donated to science) into a homogeneous mixture -- in her lab at the Institute of Biomedical Sciences in Rio de Janeiro, they call it "brain soup." She then took a sample of the mix, counted the number of cell nuclei belonging to neurons, and scaled that up. Result: the human brain has about 86 billion neurons, 14 billion fewer than assumed -- but intriguingly, far more than other animals, relative to brain size.

She suggests that it was the invention of cooking by our ancestors -- which makes food yield much more metabolic energy -- that allowed humans to develop the largest primate brain. She's now working on elephant and whale brains to test her hypothesis.

More profile about the speaker
Suzana Herculano-Houzel | Speaker | TED.com