ABOUT THE SPEAKER
Bruno Torturra - Livestreaming activist
Journalist and photographer Bruno Torturra is the face of Media Ninja, a Brazilian digital collective making headlines for its ability to cover big news as it happens.

Why you should listen
After 11 years as a correspondent and chief editor for Trip Magazine (“Dedicated to the exploration of psychedelic and visionary drug subculture”), São Paolo writer and photographer Bruno Torturra founded two experimental livestreaming networks: first PosTV, then Media Ninja. The latter drew global attention for its collective coverage of the 2013 protests in Brazil, and the questions it raises about the role of traditional journalism and the power of livestreaming technology.
More profile about the speaker
Bruno Torturra | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2014

Bruno Torturra: Got a smartphone? Start broadcasting

Bruno Torturra: Ban có điện thoại thông minh ư? Hãy bắt đầu truyền thông!

Filmed:
1,329,421 views

Năm 2011, nhà báo Bruno Torturra chịu trách nhiệm viết bài về một cuộc biểu tình tồi tệ ở São Paulo. Kinh nghiệm bị xịt hơi cay đã ảnh hướng sâu sắc đến cách anh nghĩ về công việc của mình, thế là anh đã bỏ việc để tập trung phát sóng clip về những trải nghiệm sống hoàn toàn chân thật lên mạng. Trong bài nói thú vị này, anh chia sẻ một vài cách mà anh đã thử nghiệm với công nghệ truyền hình trực tiếp trên web và nhờ đó mà tạo ra hệ thống truyền thông hết sức hiện đại.
- Livestreaming activist
Journalist and photographer Bruno Torturra is the face of Media Ninja, a Brazilian digital collective making headlines for its ability to cover big news as it happens. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Has anyonebất kỳ ai amongtrong số you
ever been exposedlộ ra to tearnước mắt gaskhí đốt?
0
739
4579
Có ai trong số các bạn
đã từng bị xịt hơi cay chưa?
00:17
TearGiọt nước mắt gaskhí đốt? AnyoneBất cứ ai?
1
5318
3115
Hơi cay ấy? Có ai không nào?
00:20
I'm sorry to hearNghe that, so you mightcó thể know
that it's a very toxicchất độc substancevật chất,
2
8433
4571
Tôi rất tiếc khi nghe điều đó,
hẳn bạn cũng biết hơi cay là chất cực độc,
00:25
but you mightcó thể not know
that it's a very simpleđơn giản moleculephân tử
3
13004
3424
nhưng bạn có lẽ không biết rằng
nó là một phân tử khá đơn giản
00:28
with an unpronouncableunpronouncable nameTên:
4
16428
2214
với cái tên cực khó phát âm:
00:30
it's calledgọi là chlorobenzalmalononitrilechlorobenzalmalononitrile.
5
18642
3120
được gọi là chlorobenzalmalononitrile.
00:33
I madethực hiện it.
6
21762
2017
Tôi phát âm được rồi.
00:35
It's decadesthập kỷ old, but it's becomingtrở thành
very trendyhợp thời trang amongtrong số policecảnh sát forceslực lượng
7
23779
5358
Chất này có tuổi đời được vài thập niên
nhưng rất được cảnh sát ưa dùng
00:41
around the planethành tinh latelygần đây, it seemsdường như,
8
29137
2879
mới đây trên khắp thế giới, có vẻ là vậy,
00:44
and accordingtheo to my experiencekinh nghiệm
as a non-voluntarykhông tự nguyện breathertạm nghỉ of it,
9
32016
4737
theo kinh nghiệm bản thân là người
đã từng vô tình hít phải hơi cay,
00:48
tearnước mắt gaskhí đốt has two mainchủ yếu
but quitekhá oppositeđối diện effectshiệu ứng.
10
36753
4273
hơi cay có hai mặt ảnh hưởng chính trái ngược nhau.
00:53
One, it can really burnđốt cháy your eyesmắt,
11
41026
3142
Một là nó có thể thực sự làm bỏng mắt bạn,
00:56
and two, it can alsocũng thế
help you to openmở them.
12
44168
3275
và hai là nó cũng có thể giúp bạn mở mắt.
01:00
TearGiọt nước mắt gaskhí đốt definitelychắc chắn helpedđã giúp
to openmở minetôi to something
13
48603
3589
Hơi cay chắc chắn đã
giúp tôi mở mắt thấy vài thứ
01:04
that I want to sharechia sẻ
with you this afternoonbuổi chiều:
14
52192
3740
mà tôi muốn chia sẻ
với các bạn buổi chiều nay:
01:07
that livestreaminglivestreaming the powerquyền lực
of independentđộc lập broadcastschương trình phát sóng throughxuyên qua the webweb
15
55932
5294
đó là sức mạnh truyền hình từ
nguồn truyền thông riêng trực tiếp trên web
01:13
can be a game-changerchơi Game-changer in journalismbáo chí,
16
61226
3181
có thể làm thay đổi diện mạo ngành báo chí,
01:16
in activismhoạt động, and as I see it,
in the politicalchính trị discourseđàm luận as well.
17
64407
6342
chủ nghĩa tích cực, và như tôi thấy,
cả trong đàm phán chính trị nữa.
01:22
That ideaý kiến startedbắt đầu
to dawnbình minh on me in earlysớm 2011
18
70749
4773
Ý tưởng này đến với tôi từ đầu năm 2011
01:27
when I was coveringbao gồm
a protestkháng nghị in São PauloPaulo.
19
75522
3538
khi tôi đang tường thuật
một cuộc biểu tình ở São Paulo.
01:31
It was the marijuanamarijuana marchtháng Ba,
20
79060
1988
Đó là cuộc diễu hành ủng hộ cần sa,
01:33
a gatheringthu thập of people askinghỏi
for the legalizationhợp pháp hoá of cannabiscần sa.
21
81048
3962
một nhóm người
đòi hợp pháp hóa cần sa.
01:37
When that groupnhóm startedbắt đầu to movedi chuyển,
22
85010
2465
Khi nhóm này bắt đầu lấn tới,
01:39
the riotbạo loạn policecảnh sát cameđã đến from the back
with rubbercao su bulletsviên đạn, bombsbom,
23
87475
4310
cảnh sát bạo động tung
đạn cao su, bom từ phía sau
01:43
and then the gaskhí đốt.
24
91785
1759
và sau đó là hơi cay.
01:46
But to make a long storycâu chuyện shortngắn,
25
94184
2018
Kể cho ngắn gọn thì,
01:48
I had enteredđã nhập that protestkháng nghị
as the editor-in-chiefTổng biên tập
26
96202
3889
tôi bước vào cuộc biểu tình đó với tư cách tổng biên tập
01:52
of a well-establishedthành lập printedin magazinetạp chí
where I'd workedđã làm việc for 11 yearsnăm,
27
100091
4773
của một tạp chí có tiếng từ khá lâu ,
nơi tôi đã làm việc suốt 11 năm,
01:56
and thankscảm ơn to this unsolicitedkhông được yêu cầu
effectshiệu ứng of tearnước mắt gaskhí đốt,
28
104864
4912
và nhờ có ảnh hưởng
không mong đợi của khí cay,
02:01
I left it as a journalistnhà báo that was now
committedcam kết to newMới wayscách
29
109776
4933
tôi bỏ nghề báo và bây giờ gắn bó với
02:06
of sharingchia sẻ the rawthô experiencekinh nghiệm
of what it's like to be there, actuallythực ra.
30
114709
5943
nghề chia sẻ trải nghiệm sống hoàn toàn chân thật.
02:12
So in the followingtiếp theo weektuần,
I was back in the streetsđường phố,
31
120652
3840
Cho nên trong tuần sau khi thôi việc,
tôi quay trở lại con phố bạo loạn,
02:16
but that time, I wasn'tkhông phải là a memberhội viên
of any mediaphương tiện truyền thông outletđầu ra anymorenữa không.
32
124492
4063
nhưng lần đó, tôi không còn là nhân viên
của công ty truyền thông nào nữa.
02:20
I was there as an independentđộc lập
livestreamerlivestreamer, and all I had with me
33
128555
4621
Tôi ở đấy như một nhà tường thuật độc lập,
trên người chỉ có
02:25
was basicallyvề cơ bản borrowedvay mượn equipmentTrang thiết bị.
34
133176
2136
chủ yếu là những thiết bị đi mượn.
02:27
I had a very simpleđơn giản cameraMáy ảnh
and a backpackba lô with 3G modemsmodem.
35
135312
6054
Tôi có một chiếc máy quay khá đơn giản
và một chiếc balô đựng mô-đem phát mạng 3G.
02:33
And I had this weblinkliên kết
that could be sharedchia sẻ throughxuyên qua socialxã hội mediaphương tiện truyền thông,
36
141366
5625
Và tôi có đường dẫn trang web
để chia sẻ qua mạng xã hội,
02:38
could be put in any websitetrang mạng,
37
146991
2877
có thể nhúng vào bất kỳ trang web nào,
02:41
and that time,
the protestkháng nghị wentđã đi alongdọc theo fine.
38
149868
3029
và lần đó, cuộc biểu tình
đi theo chiều hướng tốt.
02:44
There was no violencebạo lực.
39
152897
1849
Không có bạo lực.
02:46
There was no actionhoạt động scenescảnh.
40
154746
2089
Không có những pha hành động.
02:48
But there was something really excitingthú vị,
41
156835
2439
Nhưng có một điều thực sự thú vị,
02:51
because I could see at a distancekhoảng cách
the TVTRUYỀN HÌNH channelskênh truyền hình coveringbao gồm it,
42
159274
4850
bởi vì tôi đã có thể thấy từ xa
các kênh TV đang tác nghiệp,
02:56
and they had these biglớn vansxe tải thùng
and the teamsđội and the camerasmáy ảnh,
43
164124
4024
họ có những chiếc xe tải to,
các đội quay rầm rộ,
03:00
and I was basicallyvề cơ bản doing the sametương tự thing
44
168148
2479
mà tôi cơ bản cũng đang làm điều tương tự,
03:02
and all I had was a backpackba lô.
45
170627
2776
nhưng công cụ hành nghề chỉ có một chiếc balô.
03:05
And that was really
excitingthú vị to a journalistnhà báo,
46
173403
3275
Và điều đó thực sự thú vị với 1 nhà báo,
03:08
but the mostphần lớn interestinghấp dẫn partphần
was when I got back home, actuallythực ra,
47
176678
4381
nhưng phần thú vị nhất là khi tôi trở về,
03:13
because I learnedđã học that I had been watchedđã xem
48
181059
2827
vì tôi phát hiện là đã có hơn
03:15
by more than 90,000 people,
49
183886
3104
90,000 người xem clip tường thuật,
03:18
and I got hundredshàng trăm of emailsemail and messagestin nhắn
of people askinghỏi me, basicallyvề cơ bản,
50
186990
4905
và tôi nhận được hàng trăm email và
tin nhắn hỏi tôi, kiểu như
03:23
how did I do it,
51
191895
1400
làm sao tôi làm được điều đó,
03:25
how it was possiblekhả thi to do suchnhư là a thing.
52
193295
3316
việc đó khả thi đến mức nào.
03:28
And I learnedđã học something elsekhác,
that that was actuallythực ra the first time
53
196611
3273
Và tôi đã học thêm được vài điều khác,
đó thật sự là lần đầu tiên
03:31
that somebodycó ai had ever donelàm xong
a livestreaminglivestreaming in a streetđường phố protestkháng nghị
54
199884
5138
có người tường thuật trực tiếp
trên con đường đang biểu tình
03:37
in the countryQuốc gia.
55
205022
1574
tại quốc gia đó.
03:39
And that really shockedbị sốc me,
56
207216
2542
Tôi cảm thấy sốc,
03:41
because I was no geekgeek,
I was no technologyCông nghệ guy,
57
209758
3778
vì tôi đâu phải dân kỳ cựu,
cũng không phải tay giỏi công nghệ,
03:45
and all the equipmentTrang thiết bị neededcần
was alreadyđã there,
58
213536
2759
thế mà tất cả những thiết bị cần thiết đều có sẵn,
03:48
was easilydễ dàng availablecó sẵn.
59
216295
2206
đều dễ dàng kiếm được.
03:50
And I realizedthực hiện that
we had a frontierbiên giới here,
60
218501
3116
Tôi cũng nhận ra rằng
chúng ta đang đi đến biên giới mới,
03:53
a very importantquan trọng one,
61
221617
1463
một biên giới rất quan trọng,
03:55
that it was just a mattervấn đề
of changingthay đổi the perspectivequan điểm,
62
223080
3157
đó chính là vấn đề thay đổi cách nhìn,
03:58
and the webweb could be actuallythực ra used,
63
226237
2229
và trang web có thể được sử dụng,
04:00
alreadyđã used, as a colossalkhổng lồ
and uncontrollablekhông thể kiểm soát
64
228466
3442
đã được sử dụng, như một kênh truyền hình phá cách,
mạng lưới truyền hình
04:03
and highlycao anarchicalanarchical TVTRUYỀN HÌNH channelkênh,
TVTRUYỀN HÌNH networkmạng,
65
231908
3813
rất hỗn loạn, không điều khiển được,
04:07
and anyonebất kỳ ai with very basiccăn bản skillskỹ năng
and very basiccăn bản equipmentTrang thiết bị,
66
235721
5184
mà bất kì ai với những kĩ năng cơ bản
cùng những thiết bị cơ bản,
04:12
even someonengười nào like me who had this
little stutteringnói lắp issuevấn đề,
67
240905
5843
kể cả người như tôi đây, bị nói lắp chút ít,
cũng có thể tham gia,
04:18
so if it happensxảy ra, bearchịu with me please,
68
246748
4125
nếu tôi có nói lắp, hãy thứ lỗi cho tôi nhé.
04:22
even someonengười nào like me
could becometrở nên a broadcasterbroadcaster.
69
250873
4519
tầm thường như tôi
cũng trở thành phóng viên được ư.
04:27
And that soundednghe revolutionarycách mạng in my mindlí trí.
70
255392
2192
Trong đầu tôi, điều này
nghe như một cuộc cách mạng.
04:29
So for the nextkế tiếp couplevợ chồng of yearsnăm,
71
257584
1578
Thế là trong vài năm tiếp theo,
04:31
I startedbắt đầu to experimentthí nghiệm with
livestreaminglivestreaming in differentkhác nhau wayscách,
72
259162
4047
tôi đã bắt đầu thử nghiệm với
truyền trực tiếp theo nhiều cách khác nhau,
04:35
not only in the streetsđường phố
but mostlychủ yếu in studiosStudios and in homesnhà,
73
263209
3606
không chỉ ở trên đường phố
mà hầu hết là ở studio và ở nhà,
04:38
untilcho đến the beginningbắt đầu of 2013, last yearnăm,
74
266815
3308
mãi đến đầu năm 2013, năm ngoái.
04:42
when I becameđã trở thành the cofoundercofounder of a groupnhóm
calledgọi làdiaDIA NINJANINJA.
75
270123
4180
khi tôi đồng sáng lập một nhóm mang tên Mídia NINJA.
04:46
NINJANINJA is an acronymchữ viết tắt
76
274303
1449
NINJA là từ viết tắt
04:47
that standsđứng for NarrativasNarrativas IndependentesIndependentes
JornalismoJornalismo e Ação,
77
275752
3830
cho Narrativas Independentes Jornalismo e Ação,
04:51
or in EnglishTiếng Anh, independentđộc lập narrativeschuyện kể,
journalismbáo chí, and actionhoạt động.
78
279582
3911
hoặc tiếng Việt nghĩa là
tường thuật độc lập, báo chí và hành động.
04:55
It was a mediaphương tiện truyền thông groupnhóm
that had little mediaphương tiện truyền thông plankế hoạch.
79
283493
3922
Đây là nhóm truyền thông thực hiện kế hoạch cỡ nhỏ.
04:59
We didn't have any financialtài chính structurekết cấu.
80
287415
2049
Chúng tôi không có cấu trúc tài chính nào.
05:01
We were not planninglập kế hoạch
to make moneytiền bạc out of this,
81
289464
3180
Chúng tôi cũng không định dựa vào đây để kiếm tiền,
05:04
which was wisekhôn ngoan, because you shouldn'tkhông nên
try to make moneytiền bạc out of journalismbáo chí now.
82
292644
4610
điều này thật sáng suốt, vì tình hình
bây giờ bạn không nên kiếm tiền từ nghề báo.
05:10
But we had a very solidchất rắn
and cleartrong sáng convictionniềm tin,
83
298484
2704
Nhưng chúng tôi
đã có niềm tin rõ ràng và chắc chắn,
05:13
that we knewbiết that the hyperconnectedhyperconnected
environmentmôi trường of socialxã hội mediaphương tiện truyền thông
84
301188
4954
rằng chúng tôi biết môi trường siêu kết nối
của phương tiện truyền thông xã hội
05:18
could maybe allowcho phép us to consolidatecủng cố
85
306142
2631
cho phép chúng tôi củng cố
05:20
a networkmạng of experimentalthử nghiệm journalistsnhà báo
throughoutkhắp the countryQuốc gia.
86
308773
5344
mạng lưới những nhà báo
thử nghiệm trên khắp cả nước.
05:26
So we launchedđưa ra a FacebookFacebook pagetrang first,
and then a manifestotuyên ngôn,
87
314117
5137
Vậy là chúng tôi
lập trang Facebook, rồi lập tuyên ngôn,
05:31
and startedbắt đầu to coverche the streetsđường phố
in a very simpleđơn giản way.
88
319254
3738
và bắt đầu bằng cách đơn giản là
lấy tin trên các con phố.
05:34
But then something happenedđã xảy ra,
something that wasn'tkhông phải là predicteddự đoán,
89
322992
4318
Nhưng sau đó có vài việc xảy ra,
mà chúng tôi không lường trước,
05:39
that no one could have anticipateddự kiến.
90
327310
2507
chẳng ai có thể đoán trước được.
05:41
StreetStreet protestsphản đối startedbắt đầu
to eruptphun ra in São PauloPaulo.
91
329817
2920
Những cuộc biểu tình đường phố bắt đầu
nổ ra ở São Paulo.
05:44
They beganbắt đầu as very localđịa phương and specificriêng.
92
332737
2180
Họ bắt đầu từ những nơi cụ thể trong nội thành.
05:46
They were againstchống lại the busxe buýt faregiá vé hikeđi lang thang
that had just happenedđã xảy ra in the citythành phố.
93
334917
5310
Người ta biểu tình phản đối
vé xe buýt tăng cao vừa được ban hành.
05:52
This is a busxe buýt.
94
340227
1911
Đây là chiếc xe bus.
05:54
It's writtenbằng văn bản there, "TheftTrộm cắp."
95
342138
2964
Có người đã viết lên chữ, "Ăn cướp".
05:57
But those kindloại of manifestationsbiểu hiện
startedbắt đầu to growlớn lên,
96
345102
5059
Những kiểu phản đối bắt đầu nổi lên,
06:02
and they keptgiữ happeningxảy ra.
97
350161
1835
và cứ tiếp nối nhau bùng nổ.
06:03
So the policecảnh sát violencebạo lực againstchống lại them
startedbắt đầu to growlớn lên as well.
98
351996
4807
Sự đàn áp bạo lực của cảnh sát cũng nổi lên theo.
06:08
But there was anotherkhác conflictcuộc xung đột,
99
356803
1709
Nhưng còn có một xung đột nữa,
06:10
the one I believe that's
more importantquan trọng here
100
358512
2504
tôi nghĩ là quan trọng hơn
06:13
to make my pointđiểm that
it was a narrativetường thuật conflictcuộc xung đột.
101
361016
3960
nói cho rõ hơn, đó là xung đột về cách tường thuật.
06:16
There was this mainstreamdòng chính mediaphương tiện truyền thông
versionphiên bản of the factssự kiện
102
364976
3030
Sự kiện có thể được tường thuật
theo phiên bản báo chí chính thống
06:20
that anyonebất kỳ ai who was on the streetsđường phố
could easilydễ dàng challengethử thách
103
368006
4286
mà bất cứ ai trên đường
cũng có thể dễ dàng hỏi rằng
06:24
if they presentedtrình bày theirhọ ownsở hữu visiontầm nhìn
of what was actuallythực ra happeningxảy ra there.
104
372292
6269
liệu họ có phiên bản tường thuật riêng
về những gì thực sự xảy ra hay không.
06:30
And it was this clashsự xung đột of visionstầm nhìn,
this clashsự xung đột of narrativeschuyện kể,
105
378561
3080
Và chính xung đột về góc nhìn và quan điểm này,
06:33
that I think turnedquay those protestsphản đối
106
381641
3342
tôi nghĩ rằng đã gây ra biểu tình kéo dài
06:36
into a long periodgiai đoạn in the countryQuốc gia
of politicalchính trị reckoningReckoning
107
384983
3841
trên đất nước đặt nặng về chính trị,
06:40
where hundredshàng trăm of thousandshàng nghìn of people,
108
388824
3508
nơi mà hàng trăm hàng nghìn người,
06:44
probablycó lẽ more than a milliontriệu people
109
392332
1818
có khi là hơn một triệu người
06:46
tooklấy to the streetsđường phố in the wholetoàn thể countryQuốc gia.
110
394150
2358
rầm rộ đổ bộ xuống đường trên khắp cả nước.
06:49
But it wasn'tkhông phải là about
the busxe buýt faregiá vé hikeđi lang thang anymorenữa không.
111
397638
2614
Vấn đề không phải là tiền vé xe buýt tăng cao nữa.
06:52
It was about everything.
112
400252
3544
Xung đột liên quan đến mọi thứ.
06:55
The people'sngười demandsyêu cầu, theirhọ expectationsmong đợi,
113
403796
2450
Đòi hỏi của nhân dân, nguyện vọng của họ,
06:58
the reasonslý do why they were on the streetsđường phố
114
406246
2150
nguyên nhân họ ra đường
07:00
could be as diversephong phú as they could
be contradictorycontradictory in manynhiều casescác trường hợp.
115
408396
4839
vừa đa dạng vừa mâu thuẫn trong nhiều trường hợp.
07:05
If you could readđọc it,
you would understandhiểu không me.
116
413235
4108
Nếu bạn đọc được những dòng này,
bạn sẽ hiểu ý tôi.
07:09
But it was in this environmentmôi trường
of politicalchính trị catharsisCatharsis
117
417343
4395
Chính những khởi nguồn kích thích này
07:13
that the countryQuốc gia was going throughxuyên qua
118
421738
2949
đang xảy ra ở đất nước này
07:16
that it had to do with politicschính trị, indeedthật,
119
424687
3297
buộc đất nước này phải đi vào con đường chính trị,
07:19
but it had to do alsocũng thế
with a newMới way of organizingtổ chức,
120
427984
4033
và cũng do vấn đề mới trong việc tổ chức,
07:24
throughxuyên qua a newMới way of communicatinggiao tiếp.
121
432017
2933
thông qua những dạng truyền thông mới.
07:26
It was in that environmentmôi trường
that MídiaDIA NINJANINJA emergedxuất hiện
122
434950
2802
Cũng từ môi trường đó
mà nhóm NINJA nổi lên
07:29
from almosthầu hết anonymityẩn danh
to becometrở nên a nationalQuốc gia phenomenonhiện tượng,
123
437752
4683
từ kênh vô danh thành hiện tượng quốc gia,
07:34
because we did have the right equipmentTrang thiết bị.
124
442435
2853
bởi chúng tôi có trang thiết bị chuẩn.
07:37
We are not usingsử dụng biglớn camerasmáy ảnh.
125
445288
2200
Chúng tôi không dùng máy quay hoành tráng.
07:39
We are usingsử dụng basicallyvề cơ bản this.
126
447488
2624
Mà dùng thứ này.
07:42
We are usingsử dụng smartphonesđiện thoại thông minh.
127
450112
1999
Điện thoại thông minh.
07:44
And that, actuallythực ra, allowedđược cho phép us to becometrở nên
invisiblevô hình in the middleở giữa of the protestsphản đối,
128
452111
4908
Nhờ nó mà chúng tôi lẫn vào giữa dòng người,
07:49
but it allowedđược cho phép us to do something elsekhác:
129
457019
2682
nhờ nó chúng tôi làm được một điều:
07:51
to showchỉ what it was like
to be in the protestsphản đối,
130
459701
3824
thể hiện góc nhìn của một người biểu tình,
07:55
to presenthiện tại to people at home
a subjectivechủ quan perspectivequan điểm.
131
463525
5754
cho những người ngoài cuộc
thấy cái nhìn khách quan.
08:01
But there was something
that is more importantquan trọng,
132
469279
2336
Nhưng theo tôi có thứ còn quan trọng hơn,
08:03
I think, than the equipmentTrang thiết bị.
133
471615
1356
hơn cả phương tiện hành nghề.
08:04
It was our mindsettư duy,
134
472971
2728
Đó là tư duy,
08:07
because we are not behavingcư xử
as a mediaphương tiện truyền thông outletđầu ra.
135
475699
3171
vì chúng tôi không ứng xử như một đơn vị truyền thông.
08:10
We are not competingcạnh tranh for newsTin tức.
136
478870
1938
Chúng tôi không phải giành giật tin tức.
08:12
We are tryingcố gắng to encouragekhuyến khích people,
137
480808
2321
Chúng tôi khuyến khích người khác,
08:15
to invitemời gọi people,
and to actuallythực ra teachdạy people
138
483129
2856
mời họ tường thuật,
thậm chí còn dạy họ
08:17
how to do this, how they alsocũng thế
could becometrở nên broadcastersĐài phát thanh.
139
485985
4210
cách để bản thân họ cũng có thể trở thành phóng viên.
08:22
And that was crucialquan trọng to turnxoaydiaDIA NINJANINJA
from a smallnhỏ bé groupnhóm of people,
140
490195
6070
Và điều chính yếu là nhóm NINJA
chúng tôi đã biến quy mô nhỏ bé của mình
08:28
and in a mattervấn đề of weekstuần,
141
496265
1650
chỉ sau vài tuần,
08:29
we multipliednhân and we grewlớn lên
exponentiallytheo hàm mũ throughoutkhắp the countryQuốc gia.
142
497915
4577
nhân rộng và phát triển nhanh chóng khắp cả nước.
08:34
So in a mattervấn đề of a weektuần or two,
as the protestsphản đối keptgiữ happeningxảy ra,
143
502492
4677
Vài tuần sau cuộc biểu tình vẫn diễn ra,
08:39
we were hundredshàng trăm of youngtrẻ people
144
507169
2212
chúng tôi cũng trở thành nhóm trăm người trẻ tuổi
08:41
connectedkết nối in this networkmạng
throughoutkhắp the countryQuốc gia.
145
509381
2805
kết nối với nhau qua mạng lưới quốc gia.
08:44
We were coveringbao gồm more than
50 citiescác thành phố at the sametương tự time.
146
512186
3140
Chúng tôi tường thuật
trên 50 thành phố cùng một lúc.
08:47
That's something that
no TVTRUYỀN HÌNH channelkênh could ever do.
147
515326
3654
Chưa có kênh truyền hình nào làm được vậy.
08:50
That was responsiblechịu trách nhiệm
for turningquay us suddenlyđột ngột, actuallythực ra,
148
518980
3413
Điều đó đã đưa chúng tôi, một cách đột ngột,
08:54
into kindloại of the mainstreamdòng chính
mediaphương tiện truyền thông of socialxã hội mediaphương tiện truyền thông.
149
522393
4926
thành kênh truyền thông xã hội chính thống.
08:59
So we had a couplevợ chồng of thousandshàng nghìn
of followersnhững người theo on our FacebookFacebook pagetrang,
150
527319
4051
Chúng tôi có vài nghìn người theo dõi trên trang Facebook,
09:03
and soonSớm we had a quarterphần tư
of a milliontriệu followersnhững người theo.
151
531370
3236
tăng dần đến 250 nghìn người.
09:06
Our postsBài viết and our videosvideo
152
534606
1684
Bài viết và các clip
09:08
were beingđang seenđã xem by more than
11 milliontriệu timelinesthời hạn a weektuần.
153
536290
3979
đạt mốc 11 triệu lượt xem hàng tuần.
09:12
It was way more than any newspaperbáo chí
or any magazinetạp chí could ever do.
154
540269
5721
Nhiều hơn bất cứ báo chí hay tạp chí nào.
09:17
And that turnedquaydiaDIA NINJANINJA
into something elsekhác,
155
545990
3244
Điều đó khiến Mídia NINJA trở thành kênh
09:21
more than a mediaphương tiện truyền thông outletđầu ra,
than a mediaphương tiện truyền thông projectdự án.
156
549234
3441
vượt mức quy mô của một đơn vị truyền thông,
hơn cả một dự án truyền thông thông thường.
09:24
It becameđã trở thành almosthầu hết like a publiccông cộng servicedịch vụ
157
552675
2759
Kênh đã trở thành một dịch vụ cộng đồng
09:27
to the citizencông dân, to the protesterngười biểu tình,
158
555434
2527
cho người dân, cho người biểu tình,
09:29
to the activistnhà hoạt động,
159
557961
1734
cho nhà hoạt động xã hội,
09:31
because they had a very simpleđơn giản
and efficienthiệu quả and peacefulbình yên tooldụng cụ
160
559695
3428
bởi giờ đây họ đã có
công cụ hiệu quả giản dị
09:35
to confrontđối đầu bothcả hai policecảnh sát
and mediaphương tiện truyền thông authoritythẩm quyền.
161
563123
4891
để đối kháng thông tin
với cảnh sát và nhà cầm quyền.
09:41
ManyNhiều of our imageshình ảnh startedbắt đầu
to be used in regularđều đặn TVTRUYỀN HÌNH channelskênh truyền hình.
162
569644
3991
HÌnh ảnh của chúng tôi bắt đầu được dùng
trên các kênh truyền thông truyền thống.
09:45
Our livestreamslivestreams startedbắt đầu to be broadcastphát sóng
even in regularđều đặn televisionsĐài truyền hình
163
573643
4831
Băng tường thuật trực tiếp
có khi phát trên cả TV
09:50
when things got really roughthô.
164
578474
1949
lúc tình hình quá khó khăn.
09:52
Some our imageshình ảnh were responsiblechịu trách nhiệm
to take some people out of jailnhà giam,
165
580433
5297
Một số hình ảnh dùng để
đưa một số người ra khỏi tù,
09:57
people who were beingđang arrestedbị bắt unfairlybất công
166
585730
2839
những người bị bắt bớ vô cớ,
10:00
underDưới falsesai accusationscáo buộc,
and we could provechứng minh them innocentvô tội.
167
588569
3769
bị buộc tội sai,
chúng tôi có thể chứng minh họ vô tội.
10:04
And that alsocũng thế turnedquaydiaDIA NINJANINJA very soonSớm
168
592338
3241
Thật không may, kênh NINJA từ đó
10:07
to be seenđã xem as almosthầu hết
an enemykẻ thù of copscảnh sát, unfortunatelykhông may,
169
595579
4011
cũng sớm bị coi như kẻ thù của cảnh sát,
10:11
and we startedbắt đầu to be severelynghiêm trọng beatenđánh đập,
and eventuallycuối cùng arrestedbị bắt on the streetsđường phố.
170
599590
5073
chúng tôi bắt đầu bị đánh đập dữ dội,
và còn bị bắt bỏ tù nữa.
10:16
It happenedđã xảy ra in manynhiều casescác trường hợp.
171
604663
1914
Việc đó cũng thường hay xảy ra.
10:18
But that was alsocũng thế usefulhữu ích,
because we were still at the webweb,
172
606577
4332
Những như thế cũng có ích,
vì chúng tôi vẫn nắm giữ trang web,
10:22
so that helpedđã giúp to triggercò súng
an importantquan trọng debatetranh luận in the countryQuốc gia
173
610909
5185
giúp khơi dậy buổi tranh luận quan trọng trong nước
10:28
on the rolevai trò of the mediaphương tiện truyền thông itselfchinh no
174
616094
2449
dưới tư cách truyền thông báo chí
10:30
and the statetiểu bang of the freedomsự tự do
of the pressnhấn in the countryQuốc gia.
175
618543
3599
và tự do ngôn luận trên cả nước.
10:34
So MídiaDIA NINJANINJA now evolvedphát triển
176
622142
1951
Hiện giờ nhóm Mídia NINJA đã phát triển
10:36
and finallycuối cùng consolidatedcủng cố itselfchinh no
in what we hopedhy vọng it would becometrở nên:
177
624093
6050
và mở rộng theo kỳ vọng nó sẽ trở thành:
10:42
a nationalQuốc gia networkmạng
of hundredshàng trăm of youngtrẻ people,
178
630143
3284
một mạng lưới quốc gia
của hàng trăm phóng viên trẻ,
10:45
self-organizingustaw teraz แทน Bi Bi tính tính themselvesbản thân họ locallycục bộ
179
633427
3877
tự tổ chức tại địa phương
10:49
to coverche socialxã hội, humanNhân loại rightsquyền issuesvấn đề,
180
637304
3761
tường thuật chủ đề xã hội,
những vấn đề về nhân quyền,
10:53
and expressingbày tỏ themselvesbản thân họ
not only politicallychính trị
181
641065
2768
bày tỏ quan điểm không chỉ theo quan điểm chính trị
10:55
but journalisticallyjournalistically.
182
643833
2902
mà còn theo quan điểm báo chí.
11:00
What I startedbắt đầu to do
in the beginningbắt đầu of this yearnăm,
183
648665
4335
Đầu năm nay tôi có hoạt động bên ngoài,
11:05
as MídiaDIA NINJANINJA is alreadyđã
a self-organizingustaw teraz แทน Bi Bi tính tính networkmạng,
184
653000
4156
do kênh Mídia NINJA là mạng tự vận hành,
11:09
I'm dedicatingcống hiến myselfriêng tôi to anotherkhác projectdự án.
185
657156
3433
tôi có thời gian cống hiến cho dự án khác.
11:12
It's calledgọi là FluxoFluxo,
which is PortugueseTiếng Bồ Đào Nha for "streamsuối."
186
660589
3246
Dự án mang tên "Fluxo",
tiếng Bồ Đào Nha có nghĩa là "dòng chảy".
11:15
It's a journalismbáo chí studiostudio
in São PauloPaulo downtowntrung tâm thành phố,
187
663835
2807
Đó là một trường quay ở nội thành São Paulo
11:18
where I used livestreamLivestream to experimentthí nghiệm
188
666642
3327
nơi tôi từng truyền hình trực tiếp để thử nghiệm
11:21
with what I call post-televisionPost-truyền hình formatsđịnh dạng.
189
669969
3505
các định dạng hậu kỳ truyền thông.
11:25
But I'm alsocũng thế tryingcố gắng to come up with wayscách
to financetài chính independentđộc lập journalismbáo chí
190
673474
5378
Tôi cũng đang tìm cách tạo
tài chính cho kênh báo chí độc lập
11:30
throughxuyên qua a directthẳng thắn relationshipmối quan hệ
with an audiencethính giả,
191
678852
2812
thông qua mối quan hệ
trực tiếp với khán giả,
11:33
with an activeđang hoạt động audiencethính giả,
192
681664
1962
khán giả xem trực tiếp,
11:35
because now I really want
to try to make a livingsống
193
683626
2670
vì giờ tôi thực muốn kiếm sống
11:38
out of my tearnước mắt gaskhí đốt resolutionđộ phân giải back then.
194
686296
3762
từ quyết định mang đầy hơi cay lúc trước.
11:42
But there's something
more significantcó ý nghĩa here,
195
690058
2290
Nhưng có một ý tưởng bao trùm ở đây,
11:44
something that I believe is more importantquan trọng
and more crucialquan trọng than my personalcá nhân examplethí dụ.
196
692348
5446
ý tưởng thiết yếu quan trọng hơn hình mẫu cá nhân tôi.
11:49
I said that livestreamLivestream could turnxoay the webweb
into a colossalkhổng lồ TVTRUYỀN HÌNH networkmạng,
197
697794
4835
Tôi có trình bày là truyền hình trực tiếp
có thể biến trang web thành mạng truyền hình khổng lồ,
11:54
but I believe it does something elsekhác,
198
702629
2037
nhưng tôi còn tin tưởng vào một điều,
11:56
because after watchingxem people usingsử dụng it,
199
704666
2961
vì sau khi nhận thấy khán giả theo dõi kênh,
11:59
not only to coverche things but to expressbày tỏ,
to organizetổ chức themselvesbản thân họ politicallychính trị,
200
707627
6024
không chỉ để cập nhật thông tin,
mà còn tự bày tỏ, tự tổ chức về mặt chính trị,
12:05
I believe livestreamLivestream can turnxoay cyberspacekhông gian mạng
into a globaltoàn cầu politicalchính trị arenađấu trường
201
713651
6754
tôi tin truyền hình trực tiếp có thể
biến hệ thống mạng thành vũ đài chính trị,
12:12
where everyonetất cả mọi người mightcó thể have a voicetiếng nói,
202
720419
2384
nơi mọi người đều có tiếng nói,
12:14
a properthích hợp voicetiếng nói,
203
722803
1544
tiếng nói thích đáng,
12:16
because livestreamLivestream takes the monopolysự độc quyền
of the broadcastphát sóng politicalchính trị discourseđàm luận,
204
724347
5485
vì truyền hình trực tiếp trên mạng phá vỡ
thế độc quyền phát sóng đàm phán chính trị,
12:21
of the verballời nói aspectkhía cạnh
of the politicalchính trị dialogueđối thoại
205
729832
2753
thay đổi diện mạo ngôn từ trong đối thoại chính trị
12:24
out of the mouthsmiệng of just politicianschính trị gia
and politicalchính trị punditshọc giả alonemột mình,
206
732585
5609
của riêng các chính trị gia và các học giả,
12:30
and it empowerstrao quyền the citizencông dân
throughxuyên qua this directthẳng thắn and non-mediatedkhông qua trung gian powerquyền lực
207
738194
5470
cũng như trao quyền cho nhân dân
thông qua sức mạnh trực tiếp và gián tiếp
12:35
of exchangingtrao đổi experienceskinh nghiệm and dialogueđối thoại,
208
743664
2983
của việc trao đổi đối thoại và kinh nghiệm,
12:38
empowerstrao quyền them to questioncâu hỏi
and to influenceảnh hưởng authoritiescơ quan chức năng
209
746647
4050
cho họ có quyền thắc mắc và
gây ảnh hưởng đến chính quyền
12:42
in wayscách in which we are about to see.
210
750697
3529
theo nhiều cách chúng tôi định trình bày.
12:46
And I believe it does something elsekhác
that mightcó thể be even more importantquan trọng,
211
754226
4554
Điều quan trọng hơn nữa, tôi cho là
12:50
that the simplicitysự đơn giản of the technologyCông nghệ
can mergehợp nhất objectivitykhách quan and subjectivitychủ quan
212
758780
6690
sự giản đơn tiện lợi của công nghệ
sẽ hoà lẫn góc nhìn chủ quan và khách quan
12:57
in a very politicalchính trị way, as I see it,
213
765470
2663
một cách chính trị, như cách mà tôi thấy đây,
13:00
because it really helpsgiúp the audiencethính giả,
214
768133
5169
vì điều đó thật sự giúp người xem,
13:05
the citizencông dân, to see the worldthế giới
throughxuyên qua somebodycó ai else'scủa người khác eyemắt,
215
773302
4494
người dân, quan sát thế giới từ góc nhìn người khác,
13:09
so it helpsgiúp the citizencông dân
to put him-Anh ta- or herselfcô ấy
216
777796
3434
giúp họ dễ đặt mình
13:13
in other people'sngười placeđịa điểm.
217
781230
2672
vào vị trí, tâm thế của người khác.
13:15
And that ideaý kiến, I think,
should be the intentioný định,
218
783902
3268
Tôi cho rằng ý tưởng này
nên được hoạch định,
13:19
should be the goalmục tiêu of any good journalismbáo chí,
any good activismhoạt động,
219
787170
4715
là trọng tâm của báo chí
và hoạt động tuyên truyền,
13:23
but mostphần lớn of all, any good politicschính trị.
220
791885
2652
và trên hết là, chính trị hữu ích.
13:26
Thank you very much. It was an honortôn vinh.
221
794537
2528
Cảm ơn các bạn. Tôi rất vinh dự.
13:29
(ApplauseVỗ tay)
222
797065
5643
(Vỗ tay)
Translated by Khanh Do-Bao
Reviewed by Phuong Quach

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Bruno Torturra - Livestreaming activist
Journalist and photographer Bruno Torturra is the face of Media Ninja, a Brazilian digital collective making headlines for its ability to cover big news as it happens.

Why you should listen
After 11 years as a correspondent and chief editor for Trip Magazine (“Dedicated to the exploration of psychedelic and visionary drug subculture”), São Paolo writer and photographer Bruno Torturra founded two experimental livestreaming networks: first PosTV, then Media Ninja. The latter drew global attention for its collective coverage of the 2013 protests in Brazil, and the questions it raises about the role of traditional journalism and the power of livestreaming technology.
More profile about the speaker
Bruno Torturra | Speaker | TED.com