TED2015
Daniel Kish: How I use sonar to navigate the world
Daniel Kish: Cách tôi sử dụng sóng âm để tìm đường
Filmed:
Readability: 3.5
1,393,516 views
Daniel Kish bị mù từ lúc 13 tháng tuổi, nhưng đã học cách "thấy" bằng cách sử dụng một dạng định vị bằng tiếng vang. Ông chặc lưỡi và gửi vào môi trường một loạt âm có khả năng dội lại từ các bề mặt và sau đó quay trở lại đến ông, giúp ông xây dựng sự hiểu biết về không gian quanh ông. Trong một buổi nói chuyện sôi nổi, Kish mô tả cách làm và mời gọi chúng ta hãy để sự quan tâm của chúng ta tới "bóng tôi vô danh"xung quanh.
Daniel Kish - Perceptual navigation specialist
Daniel Kish expands the perceptual toolbox of both blind and sighted humans by teaching echolocation -- the ability to observe our surroundings via sound. Full bio
Daniel Kish expands the perceptual toolbox of both blind and sighted humans by teaching echolocation -- the ability to observe our surroundings via sound. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
(Clicking)
0
903
6901
(Chặc lưỡi)
00:19
I was born with bilateral retinoblastoma,
1
7804
4616
Tôi sinh ra với hai khối u ác tính ở mắt,
00:24
retinal cancer.
2
12420
1933
ung thư võng mạc.
00:27
My right eye was removed
3
15313
3106
Mắt phải của tôi bị lấy ra
00:30
at seven months of age.
4
18419
2917
lúc bảy tháng tuổi.
00:33
I was 13 months
when they removed my left eye.
when they removed my left eye.
5
21336
3717
Khi tôi 13 tháng tuổi
thì họ lấy ra luôn mắt trái.
thì họ lấy ra luôn mắt trái.
00:38
The first thing I did
upon awakening from that last surgery
upon awakening from that last surgery
6
26003
5145
Điều đầu tiên tôi làm khi tỉnh dậy sau
ca phẫu thuật đó
ca phẫu thuật đó
00:43
was to climb out of my crib
7
31148
3632
là trèo ra khỏi cái nôi
00:46
and begin wandering around
the intensive care nursery,
the intensive care nursery,
8
34780
4109
và bắt đầu đi lang thang trong phòng
săn sóc trẻ đặc biệt,
săn sóc trẻ đặc biệt,
00:51
probably looking for the one
who did this to me.
who did this to me.
9
39829
3379
dĩ nhiên là để tìm ai đã làm điều đó
với tôi.
với tôi.
00:55
(Laughter)
10
43208
1858
(Tiếng cười)
00:58
Evidently, wandering around the nursery
11
46966
3161
Rõ ràng là, đi lang thang trong
phòng chăm sóc trẻ
phòng chăm sóc trẻ
01:02
was not a problem for me without eyes.
12
50127
3575
không khó khăn với tôi
khi không có mắt.
khi không có mắt.
01:05
The problem was getting caught.
13
53702
2635
Rắc rối là khi bị bắt gặp.
01:09
It's impressions about blindness
14
57557
3174
Cảm giác về sự mù lòa
01:12
that are far more threatening
15
60731
3490
đối với người mù còn đáng sợ nhiều hơn
01:16
to blind people than the blindness itself.
16
64221
3532
so với việc bị mù.
01:21
Think for a moment about
your own impressions of blindness.
your own impressions of blindness.
17
69283
3947
Hãy tưởng tượng khoảng khắc
cảm giác riêng của bạn về sự mù lòa.
cảm giác riêng của bạn về sự mù lòa.
01:25
Think about your reactions
when I first came onto the stage,
when I first came onto the stage,
18
73230
4066
Hãy nhớ lại phản ứng của bạn
khi tôi vừa bước sân khấu,
khi tôi vừa bước sân khấu,
01:29
or the prospect of your own blindness,
19
77296
4051
hoặc là viễn cảnh mù lòa của chính bạn,
01:33
or a loved one going blind.
20
81347
3917
hoặc là một người bạn yêu quí bị mù.
01:37
The terror is incomprehensible
to most of us,
to most of us,
21
85264
5440
Sự hoảng sợ là điều dễ hiểu
đối với tất cả chúng ta,
đối với tất cả chúng ta,
01:42
because blindness
22
90704
2455
bởi vì mù lòa
01:45
is thought to epitomize ignorance
and unawareness,
and unawareness,
23
93159
5670
được cho là điển hình hóa sự ngây ngô
và vô ý,
và vô ý,
01:50
hapless exposure to the ravages
of the dark unknown.
of the dark unknown.
24
98829
7801
rủi ro đối mặt với sự tàn phá
của bóng tối vô danh.
của bóng tối vô danh.
01:58
How poetic.
25
106630
1830
Nghe giống thi ca quá!
02:01
Fortunately for me,
my parents were not poetic.
my parents were not poetic.
26
109440
3361
May cho tôi, ba mẹ tôi không mơ mộng.
02:04
They were pragmatic.
27
112801
1875
Họ rất thực tế.
02:06
They understood that ignorance and fear
were but matters of the mind,
were but matters of the mind,
28
114676
6617
Họ hiểu rằng sự ngây thơ và sợ hãi
chỉ là chuyện của tinh thần,
chỉ là chuyện của tinh thần,
02:13
and the mind is adaptable.
29
121293
3989
và tinh thần mang tính thích nghi.
02:17
They believed that I should grow up
30
125282
3701
Họ tin rằng tôi nên lớn lên
02:20
to enjoy the same freedoms
and responsibilities as everyone else.
and responsibilities as everyone else.
31
128983
4831
để hưởng thụ sự tự do và trách nhiệm
giống như bao nhiêu người khác.
giống như bao nhiêu người khác.
02:25
In their own words, I would move out --
32
133814
2461
Theo lời của họ, tôi nên dọn ra ở riêng--
02:28
which I did when I was 18 --
33
136275
2787
mà tôi đã làm lúc 18 tuổi--
02:31
I will pay taxes --
34
139062
1973
Tôi sẽ trả thuế--
02:33
thanks --
(Laughter) --
(Laughter) --
35
141035
2840
Cảm ơn --
(Tiếng cười)--
(Tiếng cười)--
02:37
and they knew the difference
between love and fear.
between love and fear.
36
145605
5181
và họ biết sự khác nhau của tình
yêu thương và nỗi sợ hãi.
yêu thương và nỗi sợ hãi.
02:42
Fear immobilizes us
in the face of challenge.
in the face of challenge.
37
150786
4924
Sự sợ hãi làm ta bất động
khi đối mặt với thử thách.
khi đối mặt với thử thách.
02:47
They knew that blindness
would pose a significant challenge.
would pose a significant challenge.
38
155710
2902
Họ biết rằng sự mù lòa sẽ dẫn tới
một thử thách đáng kể.
một thử thách đáng kể.
02:50
I was not raised with fear.
39
158612
3054
Tôi không được nuôi nấng bằng sự sợ hãi.
02:53
They put my freedom first before all else,
40
161666
3749
Họ cho tôi tự do đầu tiên
trước tất cả mọi thứ khác,
trước tất cả mọi thứ khác,
02:57
because that is what love does.
41
165415
3120
bởi vì đó là những gì tình yêu thương làm.
03:00
Now, moving forward,
how do I manage today?
how do I manage today?
42
168535
4229
Bây giờ tiếp tục, làm sao tôi xoay sở
như ngày nay?
như ngày nay?
03:06
The world is a much larger nursery.
43
174044
3375
Thế giới này rộng lớn hơn nhiều
so với phòng chăm sóc trẻ.
so với phòng chăm sóc trẻ.
03:09
Fortunately, I have my trusty long cane,
44
177419
3901
May mắn thay, tôi có cây gậy dài
đáng tin cậy
đáng tin cậy
03:13
longer than the canes
used by most blind people.
used by most blind people.
45
181320
2694
dài hơn những cây gậy của hầu hết
những người khiến thi.
những người khiến thi.
03:16
I call it my freedom staff.
46
184014
3343
Tôi gọi nó là đồng nghiệp tự do của tôi.
03:19
It will keep me, for example,
47
187357
1556
Ví dụ như nó sẽ giúp tôi
03:20
from making an undignified
departure from the stage. (Laughter)
departure from the stage. (Laughter)
48
188913
5616
khỏi bị té trên sân khấu. (Tiếng cười)
03:27
I do see that cliff edge.
49
195279
1963
Tôi thấy được bờ vực đó.
03:30
They warned us earlier
that every imaginable mishap
that every imaginable mishap
50
198282
3227
Họ khuyến cáo chúng tôi trước rằng
mỗi sự rủi ro biết trước
mỗi sự rủi ro biết trước
03:33
has occurred to speakers
up here on the stage.
up here on the stage.
51
201509
3591
đã xảy ra với những diễn giả
ở đây trên sân khấu.
ở đây trên sân khấu.
03:37
I don't care to set a new precedent.
52
205100
2021
Tôi không quan tâm xếp đặt một tiền lệ.
03:40
But beyond that,
53
208491
1934
Nhưng ngoài cái đó,
03:42
many of you may have heard me clicking
as I came onto the stage --
as I came onto the stage --
54
210425
3127
các bạn nghe tôi
chặc lưỡi khi tôi lên sân khấu--
chặc lưỡi khi tôi lên sân khấu--
03:45
(Clicking) --
55
213552
1067
(Chặc lưỡi)--
03:46
with my tongue.
56
214619
1869
với cái lưỡi của tôi.
03:48
Those are flashes of sound
57
216488
3178
Đây là những âm thanh thoảng qua
03:51
that go out and reflect
from surfaces all around me,
from surfaces all around me,
58
219666
5080
phát ra và dội lại từ
những bề mặt xung quanh tôi,
những bề mặt xung quanh tôi,
03:56
just like a bat's sonar,
59
224746
1372
giống sự định vị của dơi
03:58
and return to me with patterns,
with pieces of information,
with pieces of information,
60
226118
5620
và quay lại tôi với những kiểu,
những mẫu thông tin
những mẫu thông tin
04:03
much as light does for you.
61
231738
2487
giống như ánh sáng mang đến cho bạn.
04:07
And my brain, thanks to my parents,
62
235135
3658
Não của tôi, cảm ơn ba mẹ tôi,
04:10
has been activated to form images
in my visual cortex,
in my visual cortex,
63
238793
5305
được khởi động để tạo hình
trong vỏ não thị giác,
trong vỏ não thị giác,
04:16
which we now call the imaging system,
64
244098
3240
mà chúng ta giờ đây gọi là
hệ thống hình ảnh,
hệ thống hình ảnh,
04:19
from those patterns of information,
much as your brain does.
much as your brain does.
65
247338
3950
từ những mẫu thông tin,
giống như não của bạn làm việc.
giống như não của bạn làm việc.
04:23
I call this process flash sonar.
66
251288
2566
Tôi gọi quá trình này là
định vị thoảng qua.
định vị thoảng qua.
04:26
It is how I have learned to see
through my blindness,
through my blindness,
67
254604
5718
Đó là cách tôi đã học để nhìn thấy
qua sự mù lòa,
qua sự mù lòa,
04:32
to navigate my journey
68
260322
3176
để định vị đường đi của tôi
04:35
through the dark unknowns
of my own challenges,
of my own challenges,
69
263498
4040
xuyên qua bóng tối vô danh
của những thử thách của chính tôi,
của những thử thách của chính tôi,
04:39
which has earned me the moniker
70
267538
3901
cũng như đem đến cho tôi một biệt danh
04:43
"the remarkable Batman."
71
271439
3715
"Người Dơi đáng nể."
04:47
Now, Batman I will accept.
72
275154
2554
Bây giờ tôi sẽ chấp nhận tên Người Dơi
04:49
Bats are cool. Batman is cool.
73
277708
3390
Người Dơi tuyệt thật!
Người Dơi tuyệt thật!
Người Dơi tuyệt thật!
04:53
But I was not raised to think of myself
as in any way remarkable.
as in any way remarkable.
74
281098
5668
Nhưng tôi không được dạy dỗ để nghĩ đến
mình theo bất kỳ cách đáng được chú ý nào.
mình theo bất kỳ cách đáng được chú ý nào.
04:59
I have always regarded myself
much like anyone else
much like anyone else
75
287856
4028
Tôi luôn coi mình giống như bất kỳ ai
05:03
who navigates the dark unknowns
of their own challenges.
of their own challenges.
76
291884
5416
mà định vị bóng tối vô danh của
chính những thử thách của họ.
chính những thử thách của họ.
05:09
Is that so remarkable?
77
297300
3418
Điều đó có đáng được chú ý không?
05:12
I do not use my eyes, I use my brain.
78
300718
3296
Tôi không dùng mắt tôi,
tôi dùng khối óc của tôi.
tôi dùng khối óc của tôi.
05:16
Now, someone, somewhere,
79
304834
2483
Bây giờ, với ai, ở đâu
05:19
must think that's remarkable,
or I wouldn't be up here,
or I wouldn't be up here,
80
307317
3827
phải nghĩ đó là điều đáng chú ý,
05:23
but let's consider this for a moment.
81
311144
3039
nhưng hãy xem xét điều này một chút.
05:27
Everyone out there
82
315013
2726
Mọi người ở đây
05:29
who faces or who has ever
faced a challenge,
faced a challenge,
83
317739
4689
đối mặt hay đã từng đối mặt với thử thách,
05:34
raise your hands.
84
322428
1732
giơ tay lên.
05:37
Whoosh. Okay.
85
325470
2020
Whoosh. Được rồi.
05:39
Lots of hands going up, a moment,
let me do a head count.
let me do a head count.
86
327490
2972
Nhiều tay giơ lên lúc này, để tôi đếm xem.
05:42
(Clicking)
87
330462
2041
(Chặc lưỡi)
05:45
This will take a while.
(Clicking) (Laughter)
(Clicking) (Laughter)
88
333713
3018
Phải mất một lúc lâu.
05:48
Okay, lots of hands in the air.
89
336731
1474
Được. Có rất nhiều cánh tay.
05:50
Keep them up. I have an idea.
90
338205
2404
Hãy giữ đó. Tôi có một ý kiến.
05:52
Those of you who use your brains
to navigate these challenges,
to navigate these challenges,
91
340609
5693
Ai trong số các bạn dùng khối óc của mình
để định vị những thử thách,
để định vị những thử thách,
05:58
put your hands down.
92
346302
2941
để tay xuống.
06:02
Okay, anyone with your hands still up
93
350423
2601
bất cứ ai còn giơ tay
06:05
has challenges of your own. (Laughter)
94
353024
5238
vẫn còn thử thách với chính bạn.
(Tiếng cười)
(Tiếng cười)
06:10
So we all face challenges,
95
358262
2577
Tất cả chúng ta đều đối mặt với thử thách,
06:12
and we all face the dark unknown,
96
360839
3738
và tất cả chúng ta đều đối mặt với
bóng tôi vô danh,
bóng tôi vô danh,
06:16
which is endemic to most challenges,
which is what most of us fear, okay?
which is what most of us fear, okay?
97
364577
4343
mà đặc hữu cho hầu hết mọi thử thách,
mà là cái hầu hết chúng ta sợ, phải không?
mà là cái hầu hết chúng ta sợ, phải không?
06:20
But we all have brains
98
368920
3853
Nhưng tất cả chúng ta có khối óc
06:24
that allow us, that activate to allow us
99
372773
4296
cho phép chúng ta,
khởi động để cho chúng ta
khởi động để cho chúng ta
06:29
to navigate the journey
through these challenges. Okay?
through these challenges. Okay?
100
377069
6387
định vị đường đi bất chấp
những thử thách này?
những thử thách này?
06:36
Case in point: I came up here
101
384151
4133
Trong trường hợp này: Tôi đến đây
06:40
and -- (Clicking) -- they wouldn't tell me
102
388284
6970
và (chặc lưỡi) -- họ đã không nói tôi
06:47
where the lectern was.
103
395254
2898
cái giá đỡ bài nói chuyện ở đâu.
06:50
So you can't trust those TED folks.
104
398152
2914
Nên bạn không thể tin tưởng vào
những người TED này.
những người TED này.
06:54
"Find it yourself," they said.
105
402796
1857
"Tự tìm lấy" họ nói vậy.
06:56
So -- (Laughter)
106
404653
3410
Nên -- ( Tiếng cười)
07:01
And the feedback for the P.A. system
is no help at all.
is no help at all.
107
409413
3112
Và phản hồi từ hệ thống P.A
chẳng giúp ích gì
chẳng giúp ích gì
07:04
So now I present to you a challenge.
108
412525
3409
Nên bây giời tôi đưa ra một thử thách
07:07
So if you'd all close your eyes
for just a moment, okay?
for just a moment, okay?
109
415934
3916
Nếu giờ tất cả các bạn nhắm mắt lại
một lúc
một lúc
07:11
And you're going to learn
a bit of flash sonar.
a bit of flash sonar.
110
419850
3657
nạn sẽ học chút xíu về định vị thoảng qua.
07:15
I'm going to make a sound.
111
423507
1510
Tôi sẽ tạo một âm thanh.
07:17
I'm going to hold this panel in front
of me, but I'm not going to move it.
of me, but I'm not going to move it.
112
425017
3545
Tôi sẽ giữ tấm bảng này trước mặt,
nhưng tôi sẽ không di chuyển nó.
nhưng tôi sẽ không di chuyển nó.
07:20
Just listen to the sound for a moment.
113
428562
2924
chỉ lắng nghe âm thanh một chút.
07:25
Shhhhhhhhhh.
114
433236
5992
Shhhhhhh.
07:31
Okay, nothing very interesting.
115
439228
2065
Được rồi, không có gì đặc biệt.
07:33
Now, listen to what happens
to that same exact sound
to that same exact sound
116
441293
2739
Giờ lắng nghe cái gì xảy ra với
chính xác âm thanh đó
chính xác âm thanh đó
07:36
when I move the panel.
117
444032
1784
khi tôi di chuyển tấm bảng.
07:39
Shhhhhhhhhhh.
(Pitch getting higher and lower)
(Pitch getting higher and lower)
118
447146
5965
Shhhhhhhhh.
(Độ thanh cao hơn và thấp hơn)
(Độ thanh cao hơn và thấp hơn)
07:50
You do not know the power
of the dark side.
of the dark side.
119
458266
3343
Bạn biết sức mạnh của bóng tối.
07:53
(Laughter)
120
461609
1812
(Tiếng cười)
07:55
I couldn't resist.
121
463421
2391
Tôi không thể tiếp tục.
07:59
Okay, now keep your eyes closed
122
467832
2647
Nào, giờ bạn vẫn nhắm mắt
08:02
because, did you hear the difference?
123
470479
1848
bởi vì bạn nghe sự khác biệt?
08:04
Okay. Now, let's be sure.
124
472327
3098
Để chắc ăn.
08:07
For your challenge,
125
475425
1799
Đối với thử thách của bạn,
08:09
you tell me, just say "now"
when you hear the panel start to move.
when you hear the panel start to move.
126
477224
5084
bạn nói với tôi, chỉ nói "bây giờ"
khi bạn nghe tấm bảng di chuyển
khi bạn nghe tấm bảng di chuyển
08:14
Okay? We'll relax into this.
127
482308
2992
Được không? Chúng ta xả hơi.
08:20
Shhhhhhh.
128
488160
3663
Shhhhh.
08:23
Audience: Now.
Daniel Kish: Good. Excellent.
Daniel Kish: Good. Excellent.
129
491823
2065
Khán giả: Bây giờ.
Daniel Kish: Tuyệt vời.
Daniel Kish: Tuyệt vời.
08:25
Open your eyes.
130
493888
1493
Mở mắt ra.
08:27
All right. So just a few centimeters,
131
495381
4534
Chỉ với vài cen -ti -met
08:31
you would notice the difference.
132
499915
2130
Bạn thấy được sự khác biệt.
08:34
You've experienced sonar.
133
502045
2443
Bạn đã trãi nghiệm sóng âm
08:37
You'd all make great blind people.
(Laughter)
(Laughter)
134
505528
3019
Tất cả các bạn là những người mù tuyệt vời
(Tiếng cười)
(Tiếng cười)
08:40
Let's have a look at what can happen
135
508547
2693
Hãy nhìn vào những gĩ có thể xảy ra
08:43
when this activation process
136
511240
3344
khi quá trình khởi động này
08:46
is given some time and attention.
137
514584
4527
được dành thời gian và sự chú ý.
08:51
(Video) Juan Ruiz: It's like
you guys can see with your eyes
you guys can see with your eyes
138
519111
3181
(Phim) Juan Ruiz: Nó giống bạn đang
nhìn bằng mắt
nhìn bằng mắt
08:54
and we can see with our ears.
139
522292
3205
và chúng ta có thể nghe bằng tai.
08:57
Brian Bushway: It's not a matter
of enjoying it more or less,
of enjoying it more or less,
140
525497
3064
Brian Bushway: Nó không phải là vấn đề
nhìn nhiều hay ít,
nhìn nhiều hay ít,
09:00
it's about enjoying it differently.
141
528561
2926
Nó về việc thoải mái theo cách khác.
09:03
Shawn Marsolais: It goes across.
DK: Yeah.
DK: Yeah.
142
531487
3042
Shawn Marsolais: Nó ngang qua.
DK: Vâng.
DK: Vâng.
09:06
SM: And then it's gradually
coming back down again.
coming back down again.
143
534529
3808
SM: và rồi nó từ từ trở lại lần nữa.
09:10
DK: Yes!
SM: That's amazing.
SM: That's amazing.
144
538337
1613
DK: Vâng!
SM: Đó thật ngoạn mục.
SM: Đó thật ngoạn mục.
09:11
I can, like, see the car. Holy mother!
145
539950
4296
Tôi có thể, như, thấy chiếc xe. Quá đã!
09:21
J. Louchart: I love being blind.
146
549981
2067
J.Louchart: Tôi yêu việc bị mù.
09:24
If I had the opportunity, honestly,
I wouldn't go back to being sighted.
I wouldn't go back to being sighted.
147
552048
3668
Nếu tôi có cơ hội, thành thật mà nói,
Tôi sẽ trở lại sáng mắt.
Tôi sẽ trở lại sáng mắt.
09:27
JR: The bigger the goal,
the more obstacles you'll face,
the more obstacles you'll face,
148
555716
3460
JR: Mục tiêu càng lớn, bạn sẽ phải
đối mặt với nhiều trở ngại,
đối mặt với nhiều trở ngại,
09:31
and on the other side of that goal
149
559176
2601
và mặt khác của mục tiêu
09:33
is victory.
150
561777
1648
là sự chiến thắng.
09:35
[In Italian]
151
563425
5155
(bằng tiếng Ý)
09:40
(Applause)
152
568580
9775
(Tiếng vỗ tay)
09:50
DK: Now, do these people look terrified?
153
578355
3890
DK: Những người này trông vẻ hoảng sợ?
09:54
Not so much.
154
582245
1822
Không nhiều lắm.
09:56
We have delivered activation training
155
584067
2786
Chúng tôi đã dạy huấn luyện khởi động
09:58
to tens of thousands of blind
and sighted people from all backgrounds
and sighted people from all backgrounds
156
586853
3529
cho hàng chục ngày người mù và
người sáng mắt từ nhiều mảnh đời khác nhau
người sáng mắt từ nhiều mảnh đời khác nhau
10:02
in nearly 40 countries.
157
590382
2438
trong gần 40 quốc gia.
10:04
When blind people learn to see,
158
592820
4482
Khi người mù học cách thấy,
10:09
sighted people seem inspired
159
597302
3018
người sáng mắt dường như hứng thú
10:12
to want to learn to see their way
better, more clearly, with less fear,
better, more clearly, with less fear,
160
600320
5057
muốn học để thấy đường đi của họ tốt hơn,
rõ hơn, ít sợ hơn,
rõ hơn, ít sợ hơn,
10:18
because this exemplifies
the immense capacity within us all
the immense capacity within us all
161
606627
5906
bởi vì điều này khyếch đại năng lực
vô bờ bến trong tất cả chúng ta
vô bờ bến trong tất cả chúng ta
10:24
to navigate any type of challenge,
through any form of darkness,
through any form of darkness,
162
612533
6513
để định vị bất kỳ loại thử thách nào,
qua bất kỳ hình thức bóng tối nào
qua bất kỳ hình thức bóng tối nào
10:31
to discoveries unimagined
163
619046
3286
đến với những khám phá
chưa tưởng tượng được
chưa tưởng tượng được
10:34
when we are activated.
164
622332
5363
Khi chúng ta khởi động.
10:39
I wish you all a most activating journey.
165
627695
6014
Tôi cầu mong tất cả các bạn
có một hành trình đang mở ra.
có một hành trình đang mở ra.
10:45
Thank you very much.
166
633709
1765
Cảm ơn rất nhiều.
10:47
(Applause)
167
635474
7221
(Vỗ tay)
10:55
Chris Anderson: Daniel, my friend.
168
643716
2446
Chris Anderson: Daniel, bạn tôi.
10:58
As I know you can see, it's
a spectacular standing ovation at TED.
a spectacular standing ovation at TED.
169
646162
5135
Tôi biết bạn có thể thấy, đó là
một sự cổ vũ đứng lên ngoạn mục ở TED.
một sự cổ vũ đứng lên ngoạn mục ở TED.
11:03
Thank you for an extraordinary talk.
170
651297
2984
Cảm ơn bài nói chuyện xuất sắc.
11:06
Just one more question about your world,
your inner world that you construct.
your inner world that you construct.
171
654281
5249
Cho hỏi vài câu hỏi về thế giới của bạn,
thế giới bên trong mà bạn xây dựng nên.
thế giới bên trong mà bạn xây dựng nên.
11:11
We think that we have things in our world
that you as a blind person don't have,
that you as a blind person don't have,
172
659530
5565
Chúng tôi nghĩ là ta có nhiều thứ
trong thế giới của ta mà người mù không có
trong thế giới của ta mà người mù không có
11:17
but what's your world like?
173
665095
1724
nhưng thế giới của bạn thì thế nào?
11:18
What do you have that we don't have?
174
666819
2763
Cái gì bạn có mà chúng tôi không có?
11:21
DK: Three hundred and sixty-degree view,
175
669582
3135
DK: Thấy được ba trăm sáu mươi độ
11:24
so my sonar works about as well
behind me as it does in front of me.
behind me as it does in front of me.
176
672717
3901
vì vậy hệ thống sóng âm của tôi tác động
đằng trước hay đằng sau tôi đều tốt cả.
đằng trước hay đằng sau tôi đều tốt cả.
11:28
It works around corners.
177
676618
1881
Nó phản âm tận các ngóc ngách.
11:30
It works through surfaces.
178
678499
2739
Nó phản âm xuyên qua mọi bề mặt.
11:34
Generally, it's kind of a fuzzy
three-dimensional geometry.
three-dimensional geometry.
179
682448
4781
Nhìn chung, nó là một loại hình học
uốn lượn ba chiều.
uốn lượn ba chiều.
11:39
One of my students, who has now
become an instructor,
become an instructor,
180
687229
4040
Một trong những sinh viên của tôi,
người bây giờ là một giảng viên
người bây giờ là một giảng viên
11:43
when he lost his vision,
after a few months
after a few months
181
691269
2926
khi anh ấy mất ánh sáng sau một vài tháng
11:46
he was sitting in his three story house
182
694195
2252
anh ấy đang ngồi trong tòa nhà
ba tầng của mình
ba tầng của mình
11:48
and he realized that he could hear
everything going on throughout the house:
everything going on throughout the house:
183
696447
4017
và anh ấy nhận ra mình có thể nghe mọi thứ
diễn ra xung quanh nhà:
diễn ra xung quanh nhà:
11:52
conversations, people in the kitchen,
people in the bathroom,
people in the bathroom,
184
700464
4179
những câu chuyện, người trong bếp,
người trong phòng tắm,
người trong phòng tắm,
11:56
several floors away, several walls away.
185
704643
2694
cách nhiều tầng, cách nhiều tường.
11:59
He said it was something
like having x-ray vision.
like having x-ray vision.
186
707337
3552
Anh ấy nói nó như thứ gì đó
giống tia x quang ảo.
giống tia x quang ảo.
12:02
CA: What do you picture
that you're in right now?
that you're in right now?
187
710889
3622
CA: Bây giờ anh có thể vẽ những gì
quanh anh?
quanh anh?
12:06
How do you picture this theater?
188
714511
3019
Sao anh vẽ ra nhà hát này?
12:09
DK: Lots of loudspeakers, quite frankly.
189
717530
5503
DK: Rất nhiều loa, khá trực diện.
12:16
It's interesting.
When people make a sound,
When people make a sound,
190
724453
4256
Thật hay. Khi người ta tạo một âm thanh,
12:20
when they laugh, when they fidget,
when they take a drink or blow their nose
when they take a drink or blow their nose
191
728709
5155
khi người ta cười, khi người ta phe phẩy,
khi người ta uống hay thổi lên mũi
khi người ta uống hay thổi lên mũi
12:25
or whatever, I hear everything.
192
733864
2693
hay bất kỳ cái gì, tôi nghe mọi thứ.
12:28
I hear every little movement
that every single person makes.
that every single person makes.
193
736557
3181
Tôi nghe mọi cử động nhỏ
mà từng người một làm.
mà từng người một làm.
12:31
None of it really escapes my attention,
194
739738
2763
Không có một cái gì thật sự
thoát khỏi sự chú ý của tôi
thoát khỏi sự chú ý của tôi
12:34
and then, from a sonar perspective,
195
742501
1854
và rồi từ khía cạnh sóng âm,
12:36
the size of the room, the curvature
of the audience around the stage,
of the audience around the stage,
196
744355
5854
kích thước của gian phòng, các đường cong
hàng ghế khán giả quanh khán đài
hàng ghế khán giả quanh khán đài
12:42
it's the height of the room.
197
750209
3638
Chiều cao của gian phòng.
12:45
Like I say, it's all that kind
of three-dimensional surface geometry
of three-dimensional surface geometry
198
753847
3280
Như tôi đã nói, đó là tất cả những
loại của hình học bề mặt ba chiều
loại của hình học bề mặt ba chiều
12:49
all around me.
199
757127
1417
quanh tôi.
12:50
CA: Well, Daniel, you have done
a spectacular job
a spectacular job
200
758544
2286
CA: Daniel, bạn đã làm một công việc
ngoạn mục
ngoạn mục
12:52
of helping us all see the world
in a different way.
in a different way.
201
760830
2825
là giúp chúng tôi thấy được
thế giới bằng cách khác.
thế giới bằng cách khác.
12:55
Thanks so much for that, truly.
DK: Thank you.
DK: Thank you.
202
763655
2170
Cảm ơn rất nhiều về điều đó,
DK: Cảm ơn.
DK: Cảm ơn.
12:57
(Applause)
203
765825
4389
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Daniel Kish - Perceptual navigation specialistDaniel Kish expands the perceptual toolbox of both blind and sighted humans by teaching echolocation -- the ability to observe our surroundings via sound.
Why you should listen
When he was 13 months old, Daniel Kish lost both eyes to retinal cancer. Driven by fearless curiosity, he taught himself to navigate by clicking his tongue and listening for echoes -- a method science calls echolocation, and that Kish calls FlashSonar.
In 2000, Kish founded World Access for the Blind as a platform to teach FlashSonar, along with other methods that the blind can use to “see” and that the sighted can use to expand their awareness. Kish and many researchers believe that echolocation produces images similar to sight, and allows the visually impaired to transcend the limited expectations of society.
Daniel Kish | Speaker | TED.com