ABOUT THE SPEAKER
John Maeda - Artist
John Maeda, the former president of the Rhode Island School of Design, is dedicated to linking design and technology. Through the software tools, web pages and books he creates, he spreads his philosophy of elegant simplicity.

Why you should listen

When John Maeda became president of the legendary Rhode Island School of Design (RISD) in 2008, he told the Wall Street Journal, "Everyone asks me, 'Are you bringing technology to RISD?' I tell them, no, I'm bringing RISD to technology."

In his fascinating career as a programmer and an artist, he's always been committed to blurring the lines between the two disciplines. As a student at MIT, studying computer programming, the legendary Muriel Cooper persuaded him to follow his parallel passion for fine art and design. And when computer-aided design began to explode in the mid-1990s, Maeda was in a perfect position at the MIT Media Lab to influence and shape the form, helping typographers and page designers explore the freedom of the web.

Maeda is leading the "STEAM" movement--adding an "A" for Art to the education acronym STEM (Science, Technology, Engineering, and Math)--and experiencing firsthand the transformation brought by social media. After leaving his post as RISD's president, Maeda is turning his attention to Silicon Valley, where is is working as a Design Partner for Kleiner, Perkins, Caulfield and Byers. He is also consulting for eBay, where he is the chair of the Design Advisory Board.

More profile about the speaker
John Maeda | Speaker | TED.com
Serious Play 2008

John Maeda: My journey in design

John Maeda: Cuộc hành trình trong ngành thiết kế

Filmed:
294,185 views

Nhà thiết kế John Maeda nói về cuộc hành trình của anh từ một nhà máy đậu phụ ở Seattle đến Trường Thiết Kế Rhode Island, nơi anh trở thành hiệu trưởng vào năm 2008. Maeda, người luôn thích thử nghiệm và có óc quan sát nhạy bén, đã khám phá ra thời khắc quan trọng khi thiết kế gặp gỡ máy tính.
- Artist
John Maeda, the former president of the Rhode Island School of Design, is dedicated to linking design and technology. Through the software tools, web pages and books he creates, he spreads his philosophy of elegant simplicity. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
I'm kindloại of tiredmệt mỏi of talkingđang nói about simplicitysự đơn giản, actuallythực ra,
0
0
3000
Tôi thấy chán khi phải nói về
sự đơn giản rồi,
00:19
so I thought I'd make my life more complexphức tạp, as a seriousnghiêm trọng playchơi.
1
3000
3000
nên tôi làm cuộc sống phức tạp hơn,
như một vở kịch thực thụ.
00:22
So, I'm going to, like, go throughxuyên qua some slidesslide
2
6000
2000
Tôi sẽ trình chiếu vài slide
00:24
from way back when,
3
8000
2000
từ những ngày đầu,
00:26
and walkđi bộ throughxuyên qua them to give you a sensegiác quan of how I endkết thúc up here.
4
10000
3000
và giải thích để các bạn hiểu
tại sao tôi ở đây hôm nay.
00:29
So, basicallyvề cơ bản it all beganbắt đầu with
5
13000
2000
Cơ bản thì tất cả mọi thứ đều bắt đầu
00:31
this wholetoàn thể ideaý kiến of a computermáy vi tính.
6
15000
2000
với ý tưởng về một chiếc máy tính.
00:33
Who has a computermáy vi tính? Yeah.
7
17000
3000
Có ai có máy tính không? Vâng.
00:36
O.K., so, everyonetất cả mọi người has a computermáy vi tính.
8
20000
2000
Mọi người đều có máy tính.
00:38
Even a mobiledi động phoneđiện thoại, it's a computermáy vi tính.
9
22000
2000
Điện thoại di động cũng coi là máy tính.
00:40
And -- anyonebất kỳ ai remembernhớ lại this workbookbảng tính,
10
24000
3000
Có ai nhớ cuốn sách hướng dẫn này không?
00:43
"InstantNgay lập tức ActivitiesHoạt động for Your AppleApple" --
11
27000
2000
"Những việc cần làm cho thiết bị Apple"
00:45
freemiễn phí posteráp phích in eachmỗi booksách?
12
29000
2000
với áp phích miễn phí đi kèm sách?
00:47
This was how computingtính toán beganbắt đầu.
13
31000
2000
Đây là cách lập trình bắt đầu.
00:49
Don't forgetquên: a computermáy vi tính cameđã đến out; it had no softwarephần mềm.
14
33000
4000
Đừng quên rằng:
Máy tính mới không có phần mềm.
00:53
You'dBạn sẽ buymua that thing, you'dbạn muốn bringmang đến it home, you'dbạn muốn plugphích cắm it in,
15
37000
3000
Bạn mua, đem nó về nhà rồi cắm điện,
00:56
and it would do absolutelychắc chắn rồi nothing at all.
16
40000
2000
nó sẽ không hoạt động gì cả.
00:58
So, you had to programchương trình it,
17
42000
2000
Vì vậy, bạn phải lập trình cho nó.
01:00
and there were great programminglập trình, like, tutorialshướng dẫn, like this.
18
44000
2000
Có nhiều hướng dẫn lập trình
như thế này.
01:02
I mean, this was great.
19
46000
2000
Ý tôi là, điều đó rất tuyệt.
01:04
It's, like, you know, HerbieHerbie the AppleApple IIII.
20
48000
2000
Nó như phiên bản Apple 2 của Herbie vậy.
01:06
It's suchnhư là a great way to --
21
50000
2000
Đó là một cách rất hay để --
01:08
I mean, they should make JavaJava bookssách like this,
22
52000
3000
Tôi nghĩ nên làm
sách hướng dẫn Java như này,
01:11
and we'vechúng tôi đã have no problemvấn đề learninghọc tập a programchương trình.
23
55000
2000
thì ta sẽ dễ dàng học cách lập trình.
Nhưng thời điểm đó rất quan trọng
với máy tính,
01:13
But this was a great, grandlớn time of the computermáy vi tính,
24
57000
2000
01:15
when it was just a rawthô, rawthô, what is it? kindloại of an erakỷ nguyên.
25
59000
4000
khi kỉ nguyên đó vẫn còn,
sao nhỉ, sơ khai.
01:19
And, you see,
26
63000
3000
Và, bạn thấy đấy,
01:22
this erakỷ nguyên coincidedtrùng hợp with my ownsở hữu childhoodthời thơ ấu.
27
66000
2000
tôi đã lớn lên trong thời đại đó.
01:24
I grewlớn lên up in a tofuđậu hũ factorynhà máy in SeattleSeattle.
28
68000
3000
Tôi lớn lên trong
một xưởng làm đậu phụ ở Seattle.
01:27
Who of you grewlớn lên up in a familygia đình businesskinh doanh,
29
71000
2000
Có ai gia đình cũng làm kinh doanh?
01:30
sufferedchịu đựng the torturetra tấn? Yes, yes.
30
74000
2000
Và chịu rất nhiều vất vả?
Vâng, vâng.
01:32
The torturetra tấn was good. Wasn'tKhông it good torturetra tấn?
31
76000
3000
Vất vả là tốt.
Chẳng phải đó là điều tốt sao?
01:35
It was just life-changingthay đổi cuộc sống, you know. And so, in my life, you know, I was in the tofuđậu hũ;
32
79000
3000
Điều đó có thể làm thay đổi cuộc đời.
Và, như bạn biết, đậu phụ
01:38
it was a familygia đình businesskinh doanh.
33
82000
2000
Đó là việc kinh doanh gia đình.
01:40
And my mothermẹ was a kindloại of a designernhà thiết kế, alsocũng thế.
34
84000
3000
Mẹ tôi cũng là một nhà thiết kế.
01:43
She'dCô nào make this kindloại of, like, wallTường of tofuđậu hũ cookingnấu nướng,
35
87000
3000
Bà làm bức tường dán đầy những
cách nấu đậu phụ này,
01:46
and it would confusenhầm lẫn the customerskhách hàng,
36
90000
2000
và điều đó khiến khách hàng bối rối,
01:48
because they all thought it was a restaurantnhà hàng.
37
92000
2000
vì họ tưởng đang bước vào một nhà hàng.
01:50
A badxấu sortsắp xếp of brandingxây dựng thương hiệu thing, or whateverbất cứ điều gì.
38
94000
2000
Không phải cách
xây dựng thương hiệu tốt.
01:52
But, anywaydù sao, that's where I grewlớn lên up,
39
96000
2000
Dù sao thì, đó là nơi tôi lớn lên,
01:54
in this little tofuđậu hũ factorynhà máy in SeattleSeattle,
40
98000
2000
trong một xưởng đậu phụ nhỏ ở Seattle,
01:56
and it was kindloại of like this:
41
100000
3000
và cuộc sống khá giống như thế này:
01:59
a smallnhỏ bé roomphòng where I kindloại of grewlớn lên up. I'm biglớn there in that picturehình ảnh.
42
103000
3000
căn phòng nhỏ nơi tôi lớn.
Nhìn tôi khá bự con trong ảnh nhỉ?
02:02
That's my dadcha. My dadcha was kindloại of like MacGyverMacGyver, really:
43
106000
3000
Đây là bố tôi.
Bố tôi khá giống MacGyver.
02:05
he would inventphát minh, like, wayscách to make things heavynặng.
44
109000
2000
Ông hay nghĩ cách sáng chế thứ nặng nề.
02:08
Like back here, there's like, concretebê tông blockkhối technologyCông nghệ here,
45
112000
3000
Như ở đây,
có những máy móc từ xi măng khối,
02:11
and he would need the concretebê tông blockskhối to pressnhấn the tofuđậu hũ,
46
115000
3000
và bố tôi cần chúng để ép đậu phụ,
02:14
because tofuđậu hũ is actuallythực ra kindloại of a liquidyliquidy typekiểu of thing,
47
118000
3000
vì đậu phụ thực chất ở dạng lỏng,
02:17
and so you have to have heavynặng stuffđồ đạc
48
121000
2000
nên bạn cần những đồ thật nặng
02:19
to pushđẩy out the liquidchất lỏng and make it hardcứng.
49
123000
2000
để ép nước ra và làm đậu phụ đông lại.
02:21
TofuĐậu hũ comesđến out in these biglớn batches,
50
125000
3000
Đậu phụ thường được sản xuất
thành những mẻ lớn,
02:24
and my fathercha would sortsắp xếp of cutcắt tỉa them by handtay.
51
128000
3000
bố thường cắt bằng tay.
Tôi không thể kể, việc kinh doanh
gia đình mà, bạn sẽ hiểu --
02:27
I can't tell you -- familygia đình businesskinh doanh storycâu chuyện: you'dbạn muốn understandhiểu không this --
52
131000
3000
02:30
my fathercha was the mostphần lớn sincerechân thành man possiblekhả thi.
53
134000
3000
Bố tôi là người thật thà nhất trên đời.
02:33
He walkedđi bộ into a SafewaySafeway onceMột lần on a rainymưa day,
54
137000
3000
Vào một ngày mưa,
ông bước vào chuỗi siêu thị Safeway,
02:36
slippedTrượt, brokeđã phá vỡ his armcánh tay, rushedvội vàng out:
55
140000
2000
trượt ngã, gãy tay rồi vội vã đi ra ngoài.
02:38
he didn't want to inconveniencesự bất tiện SafewaySafeway.
56
142000
2000
Vi ông không muốn
gây phiền phức cho Safeway.
02:41
So, insteadthay thế, you know, my father'scha, like, arm'scánh tay brokenbị hỏng
57
145000
2000
Nên vì thế, bạn biết đó,
tay ông bị gãy
02:43
for two weekstuần in the storecửa hàng, and that weektuần --
58
147000
3000
trong suốt hai tuần ở cửa hàng,
và trong tuần đó--
02:46
now, those two weekstuần were when my olderlớn hơn brotherem trai and I
59
150000
2000
Trong hai tuần đó,
tôi và anh trai tôi
02:48
had to do everything.
60
152000
2000
phải làm tất cả mọi việc.
02:50
And that was torturetra tấn, realthực torturetra tấn.
61
154000
3000
Điều đó như cực hình, tra tấn thật sự.
02:53
Because, you see, we'dThứ Tư seenđã xem my fathercha
62
157000
2000
Vì, bạn thấy đó,
chúng tôi nhìn bố
02:55
takinglấy the biglớn blockkhối of tofuđậu hũ and cuttingcắt it,
63
159000
2000
cầm những khối đậu phụ và cắt chúng
02:57
like, knifedao in, zapZap, zapZap, zapZap. We thought, wowwow.
64
161000
3000
gọn như dao, zap zap zap.
Chúng tôi nghĩ, wow.
03:00
So, the first time I did that, I wentđã đi, like, whoawhoa! Like this.
65
164000
2000
Lần đầu tiên thử,
tôi làm giống này, whoa!,
03:03
BadTồi blockskhối. But anywaysanyways,
66
167000
2000
những khối xấu xí.
Nhưng, dù sao thì,
03:06
the tofuđậu hũ to me was kindloại of my origingốc, basicallyvề cơ bản.
67
170000
3000
đậu phụ, về cơ bản,
như là xuất xứ của tôi.
03:10
And because workingđang làm việc in a storecửa hàng was so hardcứng,
68
174000
3000
Vì làm việc trong cửa hàng vất vả quá,
03:13
I likedđã thích going to schooltrường học; it was like heaventhiên đường.
69
177000
2000
tôi thích đến trường.
Đó như là thiên đường.
03:16
And I was really good at schooltrường học.
70
180000
2000
Tôi học khá giỏi.
03:18
So, when I got to MITMIT, you know,
71
182000
2000
Rồi tôi đậu MIT.
Bạn biết đó,
03:20
as mostphần lớn of you who are creativesquảng cáo,
72
184000
2000
giống đa số những người thích sáng tạo,
03:22
your parentscha mẹ all told you not to be creativesáng tạo, right?
73
186000
3000
bố mẹ thường bảo các bạn ngừng sáng tạo,
đúng không?
03:25
So, sametương tự way, you know,
74
189000
2000
Cũng như thế,
03:27
I was good at artnghệ thuật and good at mathmôn Toán, and my fathercha saysnói, he's --
75
191000
2000
tôi giỏi toán lẫn nghệ thuật.
Bố tôi hay bảo
03:29
John'sJohn's good at mathmôn Toán.
76
193000
2000
"John rất giỏi Toán."
03:31
I wentđã đi to MITMIT, did my mathmôn Toán,
77
195000
2000
Tôi đến học ở MIT,
làm những phép toán,
03:33
but I had this wonderfulTuyệt vời opportunitycơ hội,
78
197000
2000
rồi tôi gặp một cơ hội tuyệt vời.
03:35
because computersmáy vi tính had just becometrở nên visualtrực quan.
79
199000
3000
Lúc đó máy tính chỉ mới
phát triển phần nhìn.
03:38
The AppleApple -- MacintoshMacintosh just cameđã đến out;
80
202000
2000
Apple vừa tung Macintosh ra thị trường;
03:40
I had a MacMac in handtay when I wentđã đi to MITMIT.
81
204000
2000
Tôi có một máy Mac khi còn học MIT.
03:42
And it was a time when a guy who, kindloại of,
82
206000
2000
Đó là lúc một người có thể,
03:44
could crossvượt qua the two sideshai bên --
83
208000
2000
giống như, vượt cả hai thế giới.
03:46
it was a good time.
84
210000
2000
Đó là một khoảng thời gian tốt đẹp.
03:48
And so, I remembernhớ lại that my first majorchính piececái of softwarephần mềm
85
212000
3000
Tôi vẫn còn nhớ
mảnh phần mềm đầu tiên của mình
03:51
was on a directthẳng thắn copysao chép of then-Aldussau đó-Aldus PageMakerPageMaker.
86
215000
3000
là bản sao chép trực tiếp
từ Aldus PageMaker thời đó.
03:54
I madethực hiện a desktopmáy tính để bàn publishingxuất bản systemhệ thống way back when,
87
218000
3000
Lúc đó,
tôi tạo một hệ thống điều chỉnh màn hình,
03:57
and that was, kindloại of, my first stepbậc thang into figuringtìm kiếm out how to --
88
221000
3000
và đó là những bước đi đầu tiên khi tôi
mày mò làm sao để--
04:00
oh, these two sideshai bên are kindloại of funvui vẻ to mixpha trộn.
89
224000
2000
thật thú vị khi kết hợp
hai khía cạnh này.
04:02
And the problemvấn đề when you're youngertrẻ hơn --
90
226000
2000
Nhưng vấn đề khi bạn còn trẻ,
04:04
for all you studentssinh viên out there --
91
228000
2000
cho mọi học sinh sinh viên
ngoài kia,
04:06
is, your headcái đầu getsđược kindloại of biglớn really easydễ dàng.
92
230000
3000
là bạn rất dễ trở nên tự mãn.
04:09
And when I was makingchế tạo iconsbiểu tượng, I was, like,
93
233000
2000
Khi tôi thiết kế các biểu tượng,
tôi nghĩ,
04:11
the iconbiểu tượng masterbậc thầy,
94
235000
2000
mình là vua biểu tượng,
04:13
and I was, like, yeah, I'm really good at this, you know.
95
237000
2000
tôi cảm thấy, yeah,
mình quá giỏi việc này.
04:15
And then luckilymay mắn thay, you know,
96
239000
2000
Nhưng, hên là,
bạn biết không,
04:17
I had the fortunevận may of going to something calledgọi là a librarythư viện,
97
241000
3000
tôi may mắn được đến một nơi
gọi là thư viện,
04:20
and in the librarythư viện I cameđã đến upontrên this very booksách.
98
244000
3000
và ở đó tôi vô tình tìm được
một cuốn sách.
04:23
I foundtìm this booksách. It's calledgọi là,
99
247000
2000
Tôi tìm thấy cuốn sách đó.
Nó có tên là
04:25
"ThoughtsSuy nghĩ on DesignThiết kế," by a man namedđặt tên PaulPaul RandRand.
100
249000
3000
"Những ý nghĩ về Thiết Kế",
của một người tên Paul Rand.
04:28
It's a little slimmảnh khảnh volumeâm lượng; I'm not sure if you've seenđã xem this.
101
252000
2000
Nó hơi mỏng;
tôi không chắc bạn từng thấy.
04:30
It's a very nicetốt đẹp little booksách. It's about this guy, PaulPaul RandRand,
102
254000
3000
Nó là một quyển sách nhỏ dễ thương
về tác giả, Paul Rand,
04:33
who was one of the greatestvĩ đại nhất graphicđồ họa designersnhà thiết kế,
103
257000
2000
một trong những nhà thiết kế đồ họa giỏi nhất,
04:35
and alsocũng thế a great writernhà văn as well.
104
259000
2000
và cũng là một cây bút tuyệt vời.
04:37
And when I saw this man'sngười đàn ông work,
105
261000
2000
Khi tôi nhìn thấy những tác phẩm của ông,
04:39
I realizedthực hiện how badxấu I was at designthiết kế,
106
263000
3000
tôi nhận ra mình thiết kế tệ như thế nào,
04:42
or whateverbất cứ điều gì I calledgọi là it back then,
107
266000
2000
hay bất cứ cái gì tôi gọi việc mình làm,
04:44
and I suddenlyđột ngột had a kindloại of careernghề nghiệp goalmục tiêu,
108
268000
2000
tôi tự nhiên có những mục tiêu nghề nghiệp,
04:46
kindloại of in hotnóng bức pursuittheo đuổi.
109
270000
2000
muốn theo đuổi mãnh liệt.
04:50
So I kindloại of switchedchuyển sang. I wentđã đi to MITMIT, finishedđã kết thúc.
110
274000
3000
Nên tôi đã chuyển hướng.
Tôi đến MIT, tốt nghiệp,
nhận bằng Thạc sĩ,
sau đó đến học trường Nghệ thuật.
04:54
I got my mastersThạc sĩ,
and then wentđã đi to artnghệ thuật schooltrường học after that.
111
278000
2000
Tôi bắt đầu thiết kế đồ vật,
04:58
And just beganbắt đầu to designthiết kế stuffđồ đạc,
112
282000
2000
bọc đũa, khăn ăn, thực đơn --
mọi thứ tôi chạm vào,
05:00
like chopstickđũa wrappershàm bao, napkinskhăn giấy, menusmenu -- whateverbất cứ điều gì I could get a handlexử lý on:
113
284000
2000
05:02
sortsắp xếp of wheel-and-dealbánh xe và hợp đồng, movedi chuyển up in the designthiết kế worldthế giới, whateverbất cứ điều gì.
114
286000
3000
giống như kế hoạch kinh doanh,
tiến xa dần trong giới thiết kế.
05:05
And isn't it that strangekỳ lạ momentchốc lát when you publishcông bố your designthiết kế?
115
289000
3000
Khoảnh khắc thiết kế của bạn được xuất bản
05:08
RememberHãy nhớ that momentchốc lát -- publishingxuất bản your designsthiết kế?
116
292000
2000
Hãy nhớ lúc
xuất bản thiết kế của mình?
05:10
RememberHãy nhớ that momentchốc lát? It feltcảm thấy so good, didn't it?
117
294000
3000
Bạn nhớ chứ?
Cảm giác rất tuyệt phải không?
05:13
So, I was publishedđược phát hành, you know,
118
297000
1000
Tôi được xuất bản
05:14
so, wowwow, my design'sthiết kế của in a booksách, you know?
119
298000
2000
wow, thấy tác phẩm của mình thành sách.
05:16
After that, things kindloại of got strangekỳ lạ,
120
300000
2000
Sau đó mọi thứ dần trở nên kì quặc,
05:18
and I got thinkingSuy nghĩ about the computermáy vi tính,
121
302000
2000
còn tôi liên tục nghĩ về máy tính,
05:20
because the computermáy vi tính to me always, kindloại of, botheredlàm phiền me.
122
304000
3000
vì chúng khiến tôi băn khoăn.
05:23
I didn't quitekhá get it. And PaulPaul RandRand
123
307000
2000
Tôi không thật sự hiểu lắm. Paul Rand
05:25
was a kindloại of crustyhay quạu designernhà thiết kế,
124
309000
3000
là một nhà thiết kế khá khó chịu,
05:28
you know, a crustyhay quạu designernhà thiết kế, like a good -- kindloại of like a good FrenchTiếng Pháp breadbánh mỳ?
125
312000
3000
giống như ổ bánh mì Pháp
giòn rụm vậy.
05:31
You know, he wroteđã viết in one of his bookssách:
126
315000
2000
Ông viết trong một cuốn sách của mình:
05:33
"A YaleĐại học Yale studentsinh viên onceMột lần said,
127
317000
2000
"Một sinh viên Yale từng nói
05:35
'I cameđã đến here to learnhọc hỏi how to designthiết kế, not how to use a computermáy vi tính.'
128
319000
3000
'Tôi đến đây để học thiết kế,
không phải cách sử dụng máy tính'
05:38
DesignThiết kế schoolstrường học take heedchú ý."
129
322000
2000
Những trường Thiết kế
05:40
This is in the '80s,
130
324000
2000
Đó là vào những năm 80,
05:42
in the great clashsự xung đột of computermáy vi tính/non-computermáy tính people.
131
326000
3000
trong cuộc xung đột giữa người theo
và không theo máy tính.
05:45
A very difficultkhó khăn time, actuallythực ra.
132
329000
2000
Một đoạn thời gian khó khăn.
05:47
And this to me was an importantquan trọng messagethông điệp from RandRand.
133
331000
2000
Với tôi, đó là thông điệp quan trọng từ Rand.
05:51
And so I beganbắt đầu to sortsắp xếp of messlộn xộn with the computermáy vi tính at the time.
134
335000
3000
Vì vậy, tôi bắt đầu mày mò với máy tính.
05:54
This is the first sortsắp xếp of playchơi thing I did, my ownsở hữu seriousnghiêm trọng playchơi.
135
338000
3000
Đây là đồ chơi đầu tiên
tôi làm nghiêm túc.
05:57
I builtđược xây dựng a workingđang làm việc versionphiên bản of an AdobeAdobe Illustrator-ishIllustrator-ish thing.
136
341000
4000
Tôi làm một phiên bản hoạt động
giống phần mềm minh họa của Adobe.
06:01
It looksnhìn like IllustratorMinh hoạ; it can, like, drawvẽ tranh.
137
345000
2000
Nó giống người vẽ minh họa--
Nó biết vẽ.
06:03
It was very hardcứng to make this, actuallythực ra.
138
347000
2000
Nó khá là khó làm.
06:05
It tooklấy a monththáng to make this partphần.
139
349000
2000
Tôi dành một tháng làm phần này.
06:07
And then I thought, what if I addedthêm this featuređặc tính,
140
351000
2000
Rồi, tôi nghĩ, sẽ thế nào nếu mình thêm,
06:09
where I can say, this pointđiểm,
141
353000
2000
như là, vị trí này
06:11
you can flybay like a birdchim. You're freemiễn phí, kindloại of thing.
142
355000
3000
có thể bay như chim.
Hoàn toàn tự do, giống vậy.
06:14
So I could, sortsắp xếp of, changethay đổi the kindloại of stabilitysự ổn định
143
358000
4000
Nên tôi thay đổi tính bất động một chút
06:18
with a little controlđiều khiển there on the dialquay số,
144
362000
2000
với một nút điều khiển nhỏ ở kia
06:20
and I can sortsắp xếp of watch it fliplật around.
145
364000
2000
rồi nhìn nó chuyển động qua lại.
06:22
And this is in 1993.
146
366000
3000
Đó là vào năm 1993.
06:25
And when my professorsgiáo sư saw this, they were very upsetbuồn bã at me.
147
369000
4000
Khi những giáo sư nhìn thấy,
họ khá khó chịu với tôi.
06:29
They were sayingnói, Why'sLý do tại sao của it movingdi chuyển?
148
373000
2000
Họ hỏi: "Tại sao nó lại chuyển động?"
06:32
They were sayingnói, Make it stop now.
149
376000
3000
"Mau làm nó dừng lại."
06:35
Now, I was sayingnói, Well, that's the wholetoàn thể pointđiểm: it's movingdi chuyển.
150
379000
2000
Tôi: "Vâng, cái chính là nó chuyển động"
06:37
And he saysnói, Well, when'sKhi của it going to stop?
151
381000
2000
Họ hỏi:" Khi nào nó sẽ ngừng?"
06:39
And I said, Never.
152
383000
1000
Tôi: "Không bao giờ"
06:40
And he said, Even worsetệ hơn. Stop it now.
153
384000
3000
Họ:"Còn tệ hơn nữa!
Ngừng nó lại mau"
06:43
I startedbắt đầu studyinghọc tập this wholetoàn thể ideaý kiến,
154
387000
2000
Tôi bắt đầu nghiên cứu về ý tưởng
06:45
of like, what is this computermáy vi tính? It's a strangekỳ lạ mediumTrung bình.
155
389000
3000
Máy tính là gì?
Nó là một phương tiện kì lạ.
06:48
It's not like printin. It's not like videovideo.
156
392000
3000
Nó không giống máy in,
cũng không giống video.
06:51
It lastskéo dài forevermãi mãi. It's a very strangekỳ lạ mediumTrung bình.
157
395000
3000
Nó tồn tại mãi mãi.
Thật kì lạ.
06:54
So, I wentđã đi off with this,
158
398000
2000
Vì thế, tôi thấy bực mình,
06:56
and beganbắt đầu to look for things even more.
159
400000
2000
và bắt đầu tìm kiếm nhiều hơn nữa.
06:58
And so in JapanNhật bản, I beganbắt đầu to experimentthí nghiệm with people.
160
402000
3000
Ở Nhật Bản, tôi bắt đầu thí nghiệm
với người thật.
07:01
This is actuallythực ra badxấu: humanNhân loại experimentsthí nghiệm.
161
405000
3000
Điều này không đúng lắm:
Thí nghiệm trên con người.
07:04
I would do these things where I'd have studentssinh viên becometrở nên pensbút:
162
408000
3000
Tôi giả sử các học sinh là những cây bút.
07:07
there's bluemàu xanh da trời pencây bút, redđỏ pencây bút, greenmàu xanh lá pencây bút, blackđen pencây bút.
163
411000
3000
Có bút mực xanh dương, đỏ, xanh lá, đen.
07:10
And someonengười nào sitsngồi down and drawsrút ra a picturehình ảnh.
164
414000
3000
Và một người ngồi xuống, vẽ một bức tranh.
07:18
They're laughingcười because he said,
165
422000
2000
Họ cười khi anh ta bảo
07:20
drawvẽ tranh from the middle-rightgiữa phải to the middleở giữa, and he kindloại of messedsai lầm up.
166
424000
3000
vẽ từ chính giữa-phải đến chính giữa,
và anh làm rối tung lên.
07:23
See, humanscon người don't know how to take ordersđơn đặt hàng;
167
427000
2000
Đó là vì con người không giỏi nhận lệnh.
07:25
the computer'strên máy tính so good at it.
168
429000
2000
Nhưng máy tính thì rất giỏi.
07:27
This guy figuredhình dung out how to get the computermáy vi tính to drawvẽ tranh with two pensbút at onceMột lần:
169
431000
3000
Anh ta tìm ra cách làm máy tính
vẽ với hai cây bút cùng lúc.
07:30
you know, you, pencây bút, do this, and you, pencây bút, do this.
170
434000
3000
giống như, cây này, làm cái này,
cây kia, làm cái khác,
07:33
And so beganbắt đầu to have multiplenhiều pensbút on the pagetrang --
171
437000
3000
rồi bắt đầu vẽ với nhiều cây bút
trên cùng một trang.
07:36
again, hardcứng to do with our handstay.
172
440000
3000
Đó là việc rất khó làm nếu dùng tay.
07:39
And then someonengười nào discoveredphát hiện ra this "a-hamột-ha momentchốc lát"
173
443000
2000
Và ai đó bất chợt "A ha" khi khám phá ra
07:41
where you could use coordinatephối hợp systemshệ thống.
174
445000
3000
có thể dùng hệ thống tọa độ.
07:44
We thought, ahah, this is when it's going to happenxảy ra.
175
448000
2000
Chúng tôi nghĩ đây là lúc mọi việc bắt đầu.
07:46
In the endkết thúc, he drewđã vẽ a housenhà ở. It was the mostphần lớn boringnhàm chán thing.
176
450000
3000
Cuối cùng, anh ta vẽ được một ngôi nhà.
Cái đó thật nhàm chán.
07:49
It becameđã trở thành computerishcomputerish; we beganbắt đầu to think computerishcomputerish --
177
453000
3000
Mọi thứ trở nên máy tính hóa
khi chúng ta suy nghĩ như máy tính.
07:52
the X, Y systemhệ thống -- and so that was kindloại of a revelationsự mặc khải.
178
456000
3000
Hệ thống tọa độ X,Y--
Giống như một khám phá vậy.
07:55
And after this I wanted to buildxây dựng a computermáy vi tính out of people,
179
459000
3000
Sau đó, tôi muốn chế tạo
một máy tính từ người thật,
07:58
calledgọi là a human-poweredcon người được tài trợ computermáy vi tính.
180
462000
2000
gọi là máy tính "chạy" bằng người.
08:00
So, this happenedđã xảy ra in 1993.
181
464000
3000
Việc này xảy ra vào năm 1993.
08:04
SoundÂm thanh down, please.
182
468000
1000
Làm ơn giảm âm thanh.
08:05
It's a computermáy vi tính where the people are the partscác bộ phận.
183
469000
4000
Nó là một máy tính
với các bộ phận là con người.
08:09
I have behindphía sau this wallTường a diskđĩa drivelái xe, a CPUCPU,
184
473000
4000
Phía sau bức tường này, tôi có ổ đĩa, CPU,
08:13
a graphicsđồ họa cardThẻ, a memoryký ức systemhệ thống.
185
477000
2000
card đồ họa, bộ nhớ.
08:15
They're pickingnhặt up a giantkhổng lồ floppyđĩa mềm diskđĩa madethực hiện of cardboardCác tông.
186
479000
3000
Họ đang nhấc cái đĩa mềm khổng lồ
làm từ bìa các tông.
08:18
It's put insidephía trong the computermáy vi tính.
187
482000
3000
Nó được đặt trong máy tính.
08:21
And that little program'scủa chương trình on that cardboardCác tông diskđĩa.
188
485000
3000
Phía trên cái đĩa là
một chương trình nhỏ khác.
08:24
So, she wearsmặc the diskđĩa,
189
488000
3000
Cô ấy sẽ mang cái đĩa
08:27
and readsđọc the datadữ liệu off the sectorslĩnh vực of the diskđĩa,
190
491000
4000
và đọc dữ liệu
từ nhiều khu vực của đĩa,
08:31
and the computermáy vi tính startsbắt đầu up; it sortsắp xếp of bootsgiày ống up, really.
191
495000
3000
và máy tính sẽ khởi động,
có vẻ thế.
08:34
And it's a sortsắp xếp of a workingđang làm việc computermáy vi tính. And when I builtđược xây dựng this computermáy vi tính,
192
498000
3000
Đó là cách máy tính hoạt động.
Khi tôi làm cái này,
08:37
I had a momentchốc lát of -- what is it calledgọi là? --
193
501000
2000
tôi có một giây phút, gọi sao nhỉ,
08:39
the epiphanychứng tỏ where I realizedthực hiện that the computer'strên máy tính just so fastNhanh.
194
503000
4000
được khai sáng khi nhận ra máy tính
làm việc với tốc độ rất cao.
08:43
This computermáy vi tính appearsxuất hiện to be fastNhanh - she's workingđang làm việc prettyđẹp hardcứng,
195
507000
4000
Máy tính của tôi có vẻ nhanh --
cô ấy đang cố gắng hết sức,
08:47
and people are runningđang chạy around, and we think, wowwow, this is happeningxảy ra at a fastNhanh ratetỷ lệ.
196
511000
3000
mọi người chạy quanh và chúng tôi
nghĩ mọi việc xảy ra nhanh thật.
08:51
And this computer'strên máy tính programmedlập trình to do only one thing, which is,
197
515000
3000
Cái máy tính này được lập trình để làm
một việc duy nhất,
08:54
if you movedi chuyển your mousechuột, the mousechuột changesthay đổi on the screenmàn.
198
518000
3000
nếu bạn di chuyển chuột,
con chuột sẽ thay đổi trên màn hình.
08:57
On the computermáy vi tính, when you movedi chuyển your mousechuột, that arrowmũi tên movesdi chuyển around.
199
521000
3000
Trên máy tính thật, khi di chuyển chuột,
mũi tên sẽ di chuyển.
09:01
On this computermáy vi tính, if you movedi chuyển the mousechuột, it takes halfmột nửa an hourgiờ
200
525000
2000
Trên máy tính này, nếu di chuyển chuột,
09:03
for the mousechuột cursorcon trỏ to changethay đổi.
201
527000
2000
cần nửa tiếng để con trỏ thay đổi.
09:05
To give you a sensegiác quan of the speedtốc độ, the scaletỉ lệ:
202
529000
2000
Đó là một tỉ lệ so sánh về tốc độ.
09:07
the computermáy vi tính is just so amazinglyđáng kinh ngạc fastNhanh, O.K.?
203
531000
3000
Máy tính thật sự nhanh tuyệt vời,
phải không?
09:10
And so, after this I beganbắt đầu to do experimentsthí nghiệm for differentkhác nhau companiescác công ty.
204
534000
3000
Sau đó, tôi bắt đầu thử nghiệm
cho nhiều công ty.
09:13
This is something I did for SonySony in 1996.
205
537000
3000
Đây là cái tôi làm cho Sony năm 1996.
09:16
It was threesố ba SonySony "H" devicesthiết bị
206
540000
2000
Đó là 3 thiết bị Sony "H"
09:18
that respondedtrả lời to soundâm thanh.
207
542000
2000
có thể cảm biến âm thanh.
09:20
So, if you talk into the mikeMike,
208
544000
2000
Nếu bạn nói vào micro,
09:22
you'llbạn sẽ hearNghe some musicÂm nhạc in your headphonestai nghe;
209
546000
2000
bạn sẽ nghe tiếng nhạc trong tai nghe;
09:24
if you talk in the phoneđiện thoại, then videovideo would happenxảy ra.
210
548000
2000
nếu nói vào điện thoại, video sẽ bật lên.
09:26
So, I beganbắt đầu to experimentthí nghiệm with industryngành công nghiệp in differentkhác nhau wayscách
211
550000
2000
Tôi thử nghiệm với việc này
theo nhiều cách
09:28
with this kindloại of mixturehỗn hợp of skillskỹ năng.
212
552000
3000
cũng như kết hợp nhiều kĩ năng.
09:31
I did this adquảng cáo. I don't believe in this kindloại of alcoholrượu, but I do drinkuống sometimesđôi khi.
213
555000
4000
Tôi làm quảng cáo này. Tôi không tin
loại rượu này nhưng đôi lúc tôi cũng uống.
09:35
And ChanelChanel. So, gettingnhận được to do differentkhác nhau projectsdự án.
214
559000
2000
Và Chanel. Và nhiều dự án khác nữa.
09:37
And alsocũng thế, one thing I realizedthực hiện is that
215
561000
2000
Tôi cũng nhận ra một điều
09:39
I like to make things.
216
563000
2000
là tôi thích tạo ra sản phẩm.
09:41
We like to make things. It's funvui vẻ to make things.
217
565000
3000
Chúng ta đều thích tạo ra sản phẩm.
Việc đó khá thú vị.
09:44
And so I never developedđã phát triển the abilitycó khả năng to have a staffcán bộ.
218
568000
2000
Vì thế tôi chưa bao giờ thuê nhân viên.
09:46
I have no staffcán bộ; it's all kindloại of madethực hiện by handtay --
219
570000
2000
Không nhân viên.
Tôi làm tất cả bằng tay,
09:48
these sortsắp xếp of brokenbị hỏng handstay.
220
572000
2000
chính đôi bàn tay thô sơ này.
09:50
And these handstay were influencedbị ảnh hưởng
221
574000
3000
Và đôi tay này bị ảnh hưởng
09:53
by this man, MrMr. InamiInami NaomiNaomi.
222
577000
3000
bởi người đàn ông tên Inami Naomi.
09:56
This guy was my kindloại of like mentorngười cố vấn.
223
580000
2000
Ông ấy như là thầy hướng dẫn của tôi vậy.
09:58
He was the first digitalkỹ thuật số mediaphương tiện truyền thông producernhà sản xuất in TokyoTokyo.
224
582000
3000
Ông ấy là người làm truyền thông số
đầu tiên ở Tokyo.
10:01
He's the guy that kindloại of discoveredphát hiện ra me,
225
585000
2000
Ông có công phát hiện ra tôi,
10:03
and kindloại of got me going in digitalkỹ thuật số mediaphương tiện truyền thông.
226
587000
2000
hướng dẫn tôi vào ngành truyền thông số.
10:05
He was suchnhư là an inspirationalcảm hứng guy.
227
589000
3000
Ông là người truyền cảm hứng.
10:08
I remembernhớ lại, like, we'dThứ Tư be in his studiostudio, like, at 2 a.m.,
228
592000
3000
Tôi còn nhớ, chúng tôi ở trong studio
lúc 2 giờ sáng,
10:11
and then he'danh ấy showchỉ up from some clientkhách hàng meetinggặp gỡ.
229
595000
3000
ông ấy trở về sau buổi gặp khách hàng,
10:14
He'dÔng sẽ come in and say, you know,
230
598000
2000
bước vào và nói:
10:16
If I am here, everything is okay.
231
600000
3000
"Nếu tôi còn ở đây, mọi thứ đều ổn"
10:19
And you'dbạn muốn feel so much better, you know.
232
603000
2000
Điều đó làm bạn thấy tốt lên rất nhiều.
10:21
And I'll never forgetquên how, like, but -- I'll never forgetquên how, like,
233
605000
4000
Tôi sẽ không, nhưng,
tôi sẽ không quên được
10:25
he had a suddenđột nhiên situationtình hình with his -- he had an aneurysmaneurysm.
234
609000
3000
lúc ông ấy mắc bệnh ở--
ông mắc chứng phình mạch,
10:28
He wentđã đi into a comahôn mê.
235
612000
2000
và rơi vào tình trạng hôn mê.
10:30
And so, for threesố ba yearsnăm he was out, and he could only blinkchớp mắt,
236
614000
3000
Vì thế, suốt 3 năm, ông bị liệt,
và chỉ có thể nhấp nháy mắt.
10:33
and so I realizedthực hiện at this momentchốc lát, I thought, wowwow --
237
617000
2000
Lúc ấy, tôi chợt nhận ra, wow,
10:35
how fragilemong manh is this thing we're wearingđeo,
238
619000
2000
chúng ta mong manh thế nào,
10:37
this bodythân hình and mindlí trí we're wearingđeo,
239
621000
2000
cả cơ thể và trí óc chúng ta đang có,
10:39
and so I thought, How do you go for it more?
240
623000
2000
và tôi nghĩ,
làm sao để cố gắng nhiều hơn?
10:41
How do you take that time you have left and go after it?
241
625000
3000
làm sao để theo đuổi
trong quãng thời gian còn lại?
10:44
So, NaomiNaomi was pivotalchủ chốt in that.
242
628000
2000
Naomi là người tiên phong trong việc đó.
10:46
And so, I beganbắt đầu to think more carefullycẩn thận about the computermáy vi tính.
243
630000
3000
Tôi bắt đầu suy nghĩ cẩn thận hơn
về máy tính.
10:49
This was a momentchốc lát where I was thinkingSuy nghĩ about,
244
633000
2000
Đó là lúc tôi đang nghĩ,
10:51
so, you have a computermáy vi tính programchương trình,
245
635000
2000
vậy, bạn có một chương trình máy tính,
10:53
it respondsđáp ứng to motionchuyển động -- X and Y --
246
637000
4000
nó đáp lại những chuyển động --X và Y--
10:57
and I realizedthực hiện that eachmỗi computermáy vi tính programchương trình
247
641000
2000
tôi nhận ra mỗi chương trình máy tính
10:59
has all these imageshình ảnh insidephía trong the programchương trình.
248
643000
3000
đều có những hình ảnh này bên trong.
11:02
So, if you can see here, you know,
249
646000
2000
Vì vậy, bạn có thể thấy ở đây,
11:04
that programchương trình you're seeingthấy in the cornergóc,
250
648000
2000
chương trình mà bạn thấy ở trong góc,
11:06
if you spreadLan tràn it out, it's all these things all at onceMột lần.
251
650000
3000
nếu bạn mở rộng ra,
mọi thứ sẽ đều giống thế.
11:09
It's realthực simultaneitynhấn. It's nothing we're used to workingđang làm việc with.
252
653000
4000
Tất cả đều cùng lúc,
hoàn toàn khác những gì chúng ta từng làm.
11:13
We're so used to workingđang làm việc in one vectorvector.
253
657000
2000
Ta chỉ quen làm việc trong một vectơ.
11:15
This is all at the sametương tự time.
254
659000
2000
Nhưng ở đây, tất cả xảy ra cùng lúc.
11:17
The computermáy vi tính livescuộc sống in so manynhiều dimensionskích thước.
255
661000
2000
Máy tính hoạt động ở rất nhiều chiều.
11:19
And alsocũng thế, at the sametương tự time I was frustratedbực bội,
256
663000
2000
Do vậy, lúc đó, tôi khá bực bội vì
11:21
because I would go to all these artnghệ thuật and designthiết kế schoolstrường học everywheremọi nơi,
257
665000
2000
khi đến các trường Nghệ thuật và Thiết kế
11:23
and there were these, like, "the computermáy vi tính labphòng thí nghiệm," you know,
258
667000
3000
sẽ có những, bạn biết đó, phòng lab
11:26
and this is, like, in the latemuộn 1990s,
259
670000
3000
Đây là vào những năm cuối 1990
11:29
and this is in BaselBasel,
260
673000
2000
ở Basel
11:31
a great graphicđồ họa designthiết kế schooltrường học.
261
675000
2000
tại một trường thiết kế đồ họa lớn.
11:33
And here'sđây là this, like, dirtydơ bẩn, kindloại of, shoddydệt,
262
677000
2000
Đây là một căn phòng máy tính
11:35
kindloại of, darktối computermáy vi tính roomphòng.
263
679000
3000
dơ bẩn, tồi tàn, tối tăm.
11:38
And I beganbắt đầu to wonderngạc nhiên, Is this the goalmục tiêu?
264
682000
2000
Tôi băn khoăn.
Đây có phải là mục tiêu?
11:40
Is this what we want, you know?
265
684000
3000
Đây có phải là thứ chúng ta muốn?
11:43
And alsocũng thế, I beganbắt đầu to be fascinatedquyến rũ by machinesmáy móc --
266
687000
3000
Tôi dần thấy hứng thú với máy móc,
11:46
you know, like copysao chép machinesmáy móc -- and so this is actuallythực ra in BaselBasel.
267
690000
3000
giống như máy copy,
lúc này vẫn đang ở Basel.
11:49
I noticednhận thấy how we spentđã bỏ ra so much time on makingchế tạo it interactivetương tác --
268
693000
3000
Tôi thấy chúng ta dành nhiều thời gian
để nó có thể tương tác,
11:52
this is, like, a touchchạm screenmàn --
269
696000
2000
giống như màn hình cảm ứng,
11:54
and I noticednhận thấy how you can only touchchạm fivesố năm placesnơi,
270
698000
2000
nhưng chúng ta chỉ chạm được
tối đa 5 chỗ.
11:56
and so, "why are we wastinglãng phí so much interactivitytương tác everywheremọi nơi?"
271
700000
3000
"Tại sao chúng ta phung phí tính tương tác
ở nhiều nơi như vậy?"
11:59
becameđã trở thành a questioncâu hỏi. And alsocũng thế, the soundâm thanh:
272
703000
3000
trở thành vấn đề.
Cũng như âm thanh:
12:02
I discoveredphát hiện ra I can make my ThinkPadThinkPad pretendgiả vờ it's a telephoneĐiện thoại.
273
706000
4000
Tôi phát hiện có thể làm máy ThinkPad
bắt chước điện thoại bàn.
12:07
You get it? No? O.K.
274
711000
2000
Bạn thấy chứ? Không? O.K.
12:09
And alsocũng thế, I discoveredphát hiện ra in LoganLogan airportsân bay,
275
713000
3000
Tôi cũng phát hiện ra, ở sân bay Logan,
12:12
this was, like, callingkêu gọi out to me.
276
716000
3000
cái này như đang kêu tôi vậy.
12:20
Do you hearNghe that? It's like cowsbò cái. This is at 4 a.m. at LoganLogan.
277
724000
3000
Bạn nghe thấy chứ? Như tiếng bò.
Lúc này là 4 giờ sáng ở Logan.
12:23
So, I was wonderingtự hỏi, like,
278
727000
2000
Và tôi suy nghĩ,
12:25
what is this thing in fronttrước mặt of me, this computermáy vi tính thing?
279
729000
3000
thứ ở trước mặt mình là gì vậy?
Máy tính ư?
12:28
It didn't make any sensegiác quan.
280
732000
2000
Thật vô lý.
12:30
So, I beganbắt đầu to make things again. This is anotherkhác seriesloạt of objectscác đối tượng
281
734000
2000
Tôi lại chế tạo.
Đây là những sản phẩm khác
12:32
madethực hiện of old computersmáy vi tính from my basementtầng hầm.
282
736000
2000
làm từ máy tính cũ ở tầng hầm nhà tôi.
12:34
I madethực hiện -- I tooklấy my old MacintoshesMáy
283
738000
2000
Tôi lấy những cái Macintoshes cũ
12:36
and madethực hiện differentkhác nhau objectscác đối tượng out of them from TokyoTokyo.
284
740000
3000
và làm thành các vật khác nhau từ Tokyo.
12:39
I beganbắt đầu to be very disinterestedvô tư in computersmáy vi tính themselvesbản thân họ,
285
743000
3000
Tôi dần mất hứng thú với máy tính,
12:42
so I beganbắt đầu to make paintingsnhững bức tranh out of PalmPilotsPalmPilots.
286
746000
2000
nên tôi làm những bức tranh
từ PalmPilots.
12:44
I madethực hiện this seriesloạt of workscông trinh.
287
748000
2000
Đây là những tác phẩm của tôi.
12:46
They're paintingsnhững bức tranh I madethực hiện and put a PalmPilotPalmPilot in the middleở giữa
288
750000
3000
Tôi làm chúng rồi đặt một cái PalmPilot
ở giữa.
12:49
as a kindloại of displaytrưng bày that's sortsắp xếp of thinkingSuy nghĩ,
289
753000
2000
như một cách trưng bày ý tưởng
12:51
I'm abstracttrừu tượng artnghệ thuật. What am I? I'm abstracttrừu tượng.
290
755000
3000
Nghệ thuật trừu tượng.
Đúng thế. Như tôi vậy.
12:54
And so it keepsgiữ thinkingSuy nghĩ out loudto tiếng of its ownsở hữu abstractiontrừu tượng.
291
758000
3000
Và cứ thế nó nảy ra từ chính
sự trừu tượng ấy.
12:58
I beganbắt đầu to be fascinatedquyến rũ by plasticnhựa,
292
762000
3000
Tôi bắt đầu hứng thú với chất dẻo
13:01
so I spentđã bỏ ra fourbốn monthstháng makingchế tạo eighttám plasticnhựa blockskhối
293
765000
3000
và dành 4 tháng làm 8 khối chất dẻo
13:04
perfectlyhoàn hảo opticallyquang học transparenttrong suốt,
294
768000
2000
hoàn toàn trong suốt,
13:06
as a kindloại of releasegiải phóng of stressnhấn mạnh.
295
770000
3000
như một cách giúp tôi giảm stress.
13:09
Because of that, I becameđã trở thành interestedquan tâm in bluemàu xanh da trời tapebăng,
296
773000
3000
Từ đó, tôi cũng thích
những cuộn băng keo xanh.
Ở San Francisco, tại C.C,
tôi có cả một buổi triển lãm về chúng,
13:12
so in SanSan FranciscoFrancisco, at C.C., I had a wholetoàn thể exhibitiontriển lãm on bluemàu xanh da trời tapebăng.
297
776000
3000
13:15
I madethực hiện a wholetoàn thể installationcài đặt out of bluemàu xanh da trời tapebăng -- bluemàu xanh da trời painters'họa sĩ' tapebăng.
298
779000
2000
và làm một thiết bị từ
băng sơn xanh.
13:17
And at this pointđiểm my wifengười vợ kindloại of got worriedlo lắng about me,
299
781000
3000
Lúc này vợ tôi khá lo lắng về tôi,
nên tôi
13:20
so I stoppeddừng lại doing bluemàu xanh da trời tapebăng and beganbắt đầu to think,
300
784000
2000
bỏ những cuộn băng xanh
và suy nghĩ.
13:22
Well, what elsekhác is there in life?
301
786000
2000
Vậy cuộc đời còn lại những gì?
13:24
And so computersmáy vi tính, as you know,
302
788000
2000
Vì thế, máy tính, như bạn biết đó,
những chiếc đồ sộ,
có cả những chiếc tí hon.
13:27
these biglớn computersmáy vi tính, there are now tinynhỏ bé computersmáy vi tính.
303
791000
2000
13:29
They're littlerLittler computersmáy vi tính, so the one-chipmột trong những chip computersmáy vi tính,
304
793000
2000
Chúng nhỏ hơn,
như máy tính một chip.
13:31
I beganbắt đầu to programchương trình one-chipmột trong những chip computersmáy vi tính
305
795000
2000
Tôi bắt đầu lập trình
máy tính một chip
13:33
and make objectscác đối tượng out of P.C. boardsbảng, LEDsĐèn LED.
306
797000
4000
và chế ra đồ vật từ bảng P.C, LED.
13:37
I beganbắt đầu to make LED sculpturestác phẩm điêu khắc
307
801000
2000
Tôi làm những khối LED
13:39
that would livetrực tiếp insidephía trong little boxeshộp out of MDFMDF.
308
803000
3000
đặt bên trong những hộp nhỏ
làm bằng gỗ MDF.
13:42
This is a seriesloạt of lightánh sáng boxeshộp I madethực hiện for a showchỉ in ItalyÝ.
309
806000
3000
Đây là những hộp ánh sáng
tôi làm cho một show ở Ý.
Chúng khá đơn giản: Chỉ cần nhấn nút
và LED sẽ tự tương tác.
13:46
Very simpleđơn giản boxeshộp: you just pressnhấn one buttonnút and some LED interactionsự tương tác occursxảy ra.
310
810000
3000
13:49
This is a seriesloạt of lampsđèn I madethực hiện. This is a BentoBento boxcái hộp lampđèn:
311
813000
3000
Đây là những đèn khác của tôi.
Đây là hộp đèn Bento,
13:52
it's sortsắp xếp of a plasticnhựa ricecơm lampđèn;
312
816000
3000
khá giống đèn giấy thông thảo
bằng nhựa.
13:55
it's very friendlythân thiện.
313
819000
2000
Nó rất thân thiện.
13:57
I did a showchỉ in LondonLondon last yearnăm madethực hiện out of iPodsiPod --
314
821000
3000
Tôi tham gia một show ở London năm ngoái
về iPod.
14:00
I used iPodsiPod as a materialvật chất.
315
824000
2000
Tôi dùng iPod làm vật liệu.
14:02
So I tooklấy 16 iPodiPod NanosNanos
316
826000
2000
Tôi lấy 16 cái iPod Nano
14:04
and madethực hiện a kindloại of a NanoNano fish, basicallyvề cơ bản.
317
828000
2000
và làm thành một chú cá Nano,
đại loại vậy.
14:06
RecentlyGần đây, this is for ReebokReebok.
318
830000
2000
Gần đây, cái này cho Reebok.
14:08
I've donelàm xong shoesgiày for ReebokReebok as well,
319
832000
2000
Tôi cũng làm giày cho Reebok nữa,
14:10
as a kindloại of a hobbysở thích for apparelmay mặc.
320
834000
2000
giống một sở thích về quần áo.
14:12
So anywaysanyways, there are all these things you can do,
321
836000
3000
Dù sao thì, có rất nhiều thứ
bạn có thể làm
14:15
but the thing I love the mostphần lớn is to
322
839000
2000
nhưng thứ tôi thích nhất
14:17
experiencekinh nghiệm, tastenếm thử the worldthế giới.
323
841000
2000
là được nếm trải thế giới.
14:19
The worldthế giới is just so tastyngon.
324
843000
2000
Thế giới này đầy lôi cuốn.
14:21
We think we'lltốt go to a museumviện bảo tàng; that's where all the tastesmùi vị are.
325
845000
2000
Ta nghĩ muốn thưởng thức
phải vào bảo tàng.
14:23
No, they're all out there.
326
847000
2000
Không, phải thưởng thức từ cuộc sống cơ.
14:25
So, this is, like, in fronttrước mặt of the EiffelEiffel TowerTháp, really,
327
849000
2000
Đây là khu vực phía trước tháp Eiffel,
14:27
actuallythực ra, around the LouvreBảo tàng Louvre areakhu vực.
328
851000
2000
thật ra là ở quanh bảo tàng Louvre.
14:29
This I foundtìm, where naturethiên nhiên had madethực hiện a picturehình ảnh for me.
329
853000
2000
Ở đây, tôi tìm thấy
bức tranh tự nhiên vẽ.
14:31
This is a perfecthoàn hảo 90-degree-văn bằng anglegóc by naturethiên nhiên.
330
855000
2000
Một góc vuông hoàn hảo
từ thiên nhiên.
14:33
In this strangekỳ lạ momentchốc lát where, like, these things kindloại of appearedxuất hiện.
331
857000
3000
Trong khoảnh khắc kì lạ đó,
những điều như vậy xuất hiện.
14:36
We all are creativesáng tạo people.
332
860000
2000
Chúng ta là những con người sáng tạo.
14:38
We have this genegen defectđào tẩu in our mindlí trí.
333
862000
3000
Gen đó đã ăn sâu trong trí óc ta.
14:41
We can't help but stop, right? This feeling'scảm giác của a wonderfulTuyệt vời thing.
334
865000
3000
Ta không thể ngừng lại, đúng không?
Cảm giác đó thật tuyệt.
14:44
It's the forever-always-onmãi mãi-luôn luôn-on museumviện bảo tàng.
335
868000
3000
Như một bảo tàng tồn tại mãi mãi vậy.
14:47
This is from the CapeCape last yearnăm.
336
871000
2000
Đó là từ một mũi đất
vào năm ngoái.
14:49
I discoveredphát hiện ra that I had to find the equationphương trình of artnghệ thuật and designthiết kế,
337
873000
3000
Tôi thấy mình cần tìm sự cân bằng
giữa nghệ thuật và thiết kế,
14:52
which we know as circle-triangle-squarevòng tròn hình tam giác, vuông.
338
876000
3000
mà chúng ta biết như
hình tròn-tam giác-hình vuông.
14:55
It's everywheremọi nơi on the beachbờ biển, I discoveredphát hiện ra.
339
879000
2000
Tôi thấy chúng ở mọi nơi trên bãi biển.
14:57
I beganbắt đầu to collectsưu tầm everymỗi instanceví dụ of circle-triangle-squarevòng tròn hình tam giác, vuông.
340
881000
3000
Tôi bắt đầu sưu tập mọi
hình tròn-tam giác-hình vuông.
15:00
I put these all back, by the way.
341
884000
2000
Dĩ nhiên là tôi có trả chúng lại.
15:02
And I alsocũng thế discoveredphát hiện ra how .
342
886000
2000
Và tôi cũng khám phá ra,
15:04
some rocksđá are twinsAnh em sinh đôi separatedly thân at birthSinh.
343
888000
3000
có những hòn đá song sinh
bị chia cắt từ nhỏ.
15:07
This is alsocũng thế out there, you know.
344
891000
3000
Chúng cũng từ ngoài kia đó.
15:10
I'm, like, how did this happenxảy ra, kindloại of thing?
345
894000
2000
Và tôi--
làm sao việc này xảy ra?
15:12
I broughtđưa you guys togethercùng với nhau again.
346
896000
2000
Tôi đem các bạn về lại bên nhau nè.
15:14
So, threesố ba yearsnăm agotrước I discoveredphát hiện ra, the lettersbức thư M-I-TM-I-T
347
898000
3000
Khoảng 3 năm trước, tôi khám phá
các kí tự M-I-T
15:17
occurringxảy ra in simplicitysự đơn giản and complexityphức tạp.
348
901000
2000
xuất hiện trong từ
ĐƠN GIẢN và PHỨC TẠP.
15:19
My almaAlma matermater, MITMIT, and I had this momentchốc lát --
349
903000
2000
Đó cũng là tên trường tôi, MIT,
và tôi có một lúc,
15:21
a kindloại of M. Night ShayamalanShayamalan momentchốc lát --
350
905000
1000
như M. Night Shayamalan,
15:22
where I thought, WhoaDừng lại! I have to do this.
351
906000
3000
nghĩ rằng,
Whoa! Mình phải làm như thế.
15:25
And I wentđã đi after it with passionniềm đam mê.
352
909000
3000
Vì thế tôi theo đuổi nó với đam mê.
15:28
HoweverTuy nhiên, recentlygần đây this RISDRISD opportunitycơ hội kindloại of arosenổi lên --
353
912000
4000
Nhưng gần đây, cơ hội với RISD đến,
15:32
going to RISDRISD -- and I couldn'tkhông thể reconcilehòa giải this realthực easydễ dàng,
354
916000
3000
đi học ở RISD--
nhưng tôi không thấy thoải mái với nó
15:35
because the lettersbức thư had told me, MITMIT forevermãi mãi.
355
919000
4000
vì những kí tự đã nói tôi
MIT mãi mãi.
15:39
But I discoveredphát hiện ra in the FrenchTiếng Pháp wordtừ raisonraison d'd'êtretre.
356
923000
3000
Nhưng tôi khám phá ra từ tiếng Pháp
raison d'être (mục đích).
15:42
I was, like, ahaAHA, wait a secondthứ hai.
357
926000
2000
A ha, chờ chút đã.
15:44
And there RISDRISD appearedxuất hiện.
358
928000
3000
RISD cũng xuất hiện trong đó.
15:47
And so I realizedthực hiện it was O.K. to go.
359
931000
2000
Và tôi nhận ra mình có thể đi.
15:49
So, I'm going to RISDRISD, actuallythực ra.
360
933000
4000
Vì thế tôi đến RISD.
15:53
Who'sNhững người của a RISDRISD alumphèn chua out there?
361
937000
2000
Có ai là cựu sinh viên RISD không?
15:55
RISDRISD alumsalums? Yeah, RISDRISD. There we go, RISDRISD. WooWoo, RISDRISD.
362
939000
3000
Cựu học sinh? Vâng RISD.
Woo! RISD!
15:58
I'm sorry, I'm sorry, ArtNghệ thuật CenterTrung tâm -- ArtNghệ thuật CenterTrung tâm is good, too.
363
942000
2000
Xin lỗi--
Ý tôi, Trung tâm Nghệ thuật cũng tốt.
16:00
RISDRISD is kindloại of my newMới kindloại of passionniềm đam mê,
364
944000
4000
RISD là niềm đam mê mới của tôi.
16:04
and I'll tell you a little bitbit about that.
365
948000
3000
Tôi sẽ kể một chút về nó.
16:07
So, RISDRISD is --
366
951000
2000
Thế, RISD là--
16:09
I was outsideở ngoài RISDRISD,
367
953000
2000
Tôi đang ở bên ngoài RISD,
và thấy vài học sinh ghi cái này,
và tôi nghĩ
16:11
and some studentsinh viên wroteđã viết this on some blockkhối, and I thought,
368
955000
2000
16:13
WowWow, RISDRISD wants to know what itselfchinh no is.
369
957000
3000
Wow, RISD muốn biết họ như thế nào.
16:16
And I have no ideaý kiến what RISDRISD should be, actuallythực ra,
370
960000
2000
Và tôi không chắc RISD nên trở thành gì.
16:18
or what it wants to be, but one thing I have to tell you is that
371
962000
2000
hay muốn thành gì. Nhưng có một điều
tôi muốn nói với các bạn.
16:21
althoughmặc dù I'm a technologistgia công nghệ, I don't like technologyCông nghệ very much.
372
965000
3000
Dù là nhà công nghệ,
tôi không thích công nghệ lắm.
16:24
It's a, kindloại of, the qiTề thing, or whateverbất cứ điều gì.
373
968000
2000
Nó dạng như dương khí, đại loại vậy.
16:26
People say,
374
970000
2000
Mọi người nói
16:28
Are you going to bringmang đến RISDRISD into the futureTương lai?
375
972000
2000
Bạn sẽ đưa RISD tới tương lai chứ?
16:30
And I say, well, I'm going to bringmang đến the futureTương lai back to RISDRISD.
376
974000
3000
Và tôi nói, tôi sẽ đem tương lai về RISD.
16:33
There's my perspectivequan điểm. Because in realitythực tế,
377
977000
3000
Đó là quan điểm của tôi.
Vì trong thực tế,
16:36
the problemvấn đề isn't how to make the worldthế giới more technologicaltínhór แทน użyciu แห่ง แทน แทน แทน ustaw.
378
980000
3000
vấn đề không phải là làm cho thế giới
công nghệ hơn nữa,
16:40
It's about how to make it more humanenhân đạo again.
379
984000
2000
mà là làm cho nó nhân văn hơn.
16:42
And if anything, I think RISDRISD has a strangekỳ lạ DNADNA.
380
986000
4000
Dù cái gì, tôi nghĩ RISD có DNA rất kì lạ.
16:46
It's a strangekỳ lạ exuberancesự hăng hái
381
990000
2000
Đó là một sự hồ hởi khó tả
16:48
about materialsnguyên vật liệu, about the worldthế giới:
382
992000
2000
về vật liệu, về thế giới:
16:50
a fascinationniềm đam mê that I think the worldthế giới needsnhu cầu
383
994000
2000
tôi nghĩ thế giới rất cần sự hứng khởi đó
16:52
quitekhá very much right now.
384
996000
2000
ngay bây giờ.
16:54
So, thank you everyonetất cả mọi người.
385
998000
2000
Cảm ơn mọi người đã lắng nghe.
Translated by Ana Nguyen
Reviewed by Huỳnh Tùng

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
John Maeda - Artist
John Maeda, the former president of the Rhode Island School of Design, is dedicated to linking design and technology. Through the software tools, web pages and books he creates, he spreads his philosophy of elegant simplicity.

Why you should listen

When John Maeda became president of the legendary Rhode Island School of Design (RISD) in 2008, he told the Wall Street Journal, "Everyone asks me, 'Are you bringing technology to RISD?' I tell them, no, I'm bringing RISD to technology."

In his fascinating career as a programmer and an artist, he's always been committed to blurring the lines between the two disciplines. As a student at MIT, studying computer programming, the legendary Muriel Cooper persuaded him to follow his parallel passion for fine art and design. And when computer-aided design began to explode in the mid-1990s, Maeda was in a perfect position at the MIT Media Lab to influence and shape the form, helping typographers and page designers explore the freedom of the web.

Maeda is leading the "STEAM" movement--adding an "A" for Art to the education acronym STEM (Science, Technology, Engineering, and Math)--and experiencing firsthand the transformation brought by social media. After leaving his post as RISD's president, Maeda is turning his attention to Silicon Valley, where is is working as a Design Partner for Kleiner, Perkins, Caulfield and Byers. He is also consulting for eBay, where he is the chair of the Design Advisory Board.

More profile about the speaker
John Maeda | Speaker | TED.com