ABOUT THE SPEAKER
Eduardo Sáenz de Cabezón - Math educator
Eduardo Sáenz de Cabezón links science with humor and stories.

Why you should listen

Eduardo Sáenz de Cabezón links science with humor and stories. He studied theology and has a PhD in mathematics from the University of La Rioja. He speaks on these two topics in universities and secondary schools as a storyteller for children, youth and adults. Sáenz de Cabezón has also been a professor of Computer Information Systems, Discrete Mathematics and Algebra at the University of La Rioja since 2010.

He won the FameLab contest for scientific monologues in Spain in 2013.

More profile about the speaker
Eduardo Sáenz de Cabezón | Speaker | TED.com
TEDxRiodelaPlata

Eduardo Sáenz de Cabezón: Math is forever

ادواردو سانز د کابزون: ریاضیات ابدی است

Filmed:
1,878,468 views

ادواردو سانز د کابزون، ریاضیدان، به زبان طنز و لطیف، به پرسشی پاسخ می دهد که همیشه در ذهن دانش آموزان است: ریاضیات به چه درد می خورد؟ او زیبایی ریاضیات را به عنوان پای بست علم نشان می دهد-- و می گوید که نظریه ابدی است، نه الماس. به زبان اسپانیایی با زیرنویس فارسی.
- Math educator
Eduardo Sáenz de Cabezón links science with humor and stories. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
Imagineتصور کن you're in a barبار, or a clubباشگاه,
0
1370
5750
تصور کنید در یک بار، یا دیسکو هستید،
و سر صحبت را باز می کنید، و بعد از مدتی،
این سؤال پیش میاد،
00:19
and you startشروع کن talkingصحبت کردن, and after a while,
the questionسوال comesمی آید up,
1
7120
3010
«خب، شغلت چیه؟»
00:22
"So, what do you do for work?"
2
10130
1870
00:24
And sinceاز آنجا که you think
your jobکار is interestingجالب هست,
3
12015
2935
و چون فکر می‎کنید
شغل شما جالبه،
00:26
you say, "I'm a mathematicianریاضیدان."
(Laughterخنده)
4
14950
4280
می گویید، «ریاضیدانم.»
(خنده)
و ناگزیر، در طی گفت و گو
00:31
And inevitablyبه ناچار, duringدر حین that conversationگفتگو
5
19690
2390
00:34
one of these two phrasesعبارات come up:
6
22080
3670
یکی از این دو عبارت پیش میاد:
الف) «ریاضی من وحشتناک بود،
اما تقصیر من نبود.
00:37
A) "I was terribleوحشتناک at mathریاضی,
but it wasn'tنبود my faultعیب.
7
25750
3445
دلیلش این بود که
معلم بد بود.» (خنده)
00:41
It's because the teacherمعلم
was awfulخیلی بد و ناخوشایند." (Laughterخنده)
8
29195
3418
یا ب) «اما واقعاً ریاضی
به چه دردی میخوره؟» (خنده)
00:44
Or B) "But what is mathریاضی really for?"
9
32613
2969
00:47
(Laughterخنده)
10
35582
1028
حالا میخوام به مورد ب بپردازم.
(خنده)
00:48
I'll now addressنشانی Caseمورد B.
11
36610
2345
00:50
(Laughterخنده)
12
38955
1555
وقتی کسی از شما می‎پرسد
ریاضی به چه درد میخورد
00:52
When someoneکسی asksمی پرسد you what mathریاضی is for,
they're not askingدرخواست you
13
40510
4844
منظورش کاربردهای
علم ریاضیات نیست.
00:57
about applicationsبرنامه های کاربردی
of mathematicalریاضی scienceعلوم پایه.
14
45354
2849
منظورش اینه که
01:00
They're askingدرخواست you,
15
48203
1351
01:01
why did I have to studyمطالعه that bullshitمزخرف
I never used in my life again? (Laughterخنده)
16
49554
3931
چرا مجبور بودیم چرندیاتی را بخونیم که هرگز
دوباره تو زندگی به دردمون نخوره؟ (خنده)
01:05
That's what they're actuallyدر واقع askingدرخواست.
17
53485
2439
منظورش در واقع اینه.
01:07
So when mathematiciansریاضیدانان are askedپرسید:
what mathریاضی is for,
18
55924
4200
خب وقتی از ریاضیدانها می پرسند
ریاضی به چه درد می خوره،
معمولاً دونوع جواب می دهند:
01:12
they tendگرایش داشتن to fallسقوط into two groupsگروه ها:
19
60124
2280
۵۴.۵۱ درصد ریاضیدانها
‎حالت حمله به خودشون می‎گیرند،
01:14
54.51 percentدرصد of mathematiciansریاضیدانان
will assumeفرض an attackingهجوم بردن positionموقعیت,
20
62404
5335
و ۴۴.۷۷ درصد ریاضیدانها
حالت دفاعی می‎گیرند.
01:20
and 44.77 percentدرصد of mathematiciansریاضیدانان
will take a defensiveدفاعی positionموقعیت.
21
68609
4950
۰.۸ درصد ی هم غیرعادی هستند،
که من خودم جزوشون هستم.
01:25
There's a strangeعجیب 0.8 percentدرصد,
amongدر میان whichکه I includeعبارتند از myselfخودم.
22
73559
3509
اونهایی که حمله می‎کنند کی هستند؟
01:29
Who are the onesآنهایی که that attackحمله?
23
77068
2087
حمله کننده‎ها ریاضیدانهایی هستند
که به شما میگن
01:31
The attackingهجوم بردن onesآنهایی که are mathematiciansریاضیدانان
who would tell you
24
79155
2747
01:33
this questionسوال makesباعث می شود no senseاحساس,
25
81902
1947
این سؤال معنی ندارد،
چون مفهوم ریاضیات داخل خودشه--
01:35
because mathematicsریاضیات
have a meaningبه معنی all theirخودشان ownخودت --
26
83849
2748
مجموعه‎ای زیبا
که مفهوم خودش رو دارد--
01:38
a beautifulخوشگل edificeعمارت with its ownخودت logicمنطق --
27
86597
2547
01:41
and that there's no pointنقطه
28
89144
1867
و اینکه دلیلی ندارد دائم
به دنبال کاربردهای احتمالی باشیم.
01:43
in constantlyبه طور مداوم searchingجستجوکردن
for all possibleامکان پذیر است applicationsبرنامه های کاربردی.
29
91011
2547
شعر به چه درد میخورد؟
عشق به چه درد میخورد؟
01:45
What's the use of poetryشعر?
What's the use of love?
30
93558
2289
خود زندگی به چه درد میخورد؟
این چه جور سؤالیه؟ (خنده)
01:47
What's the use of life itselfخودش?
What kindنوع of questionسوال is that?
31
95847
3061
01:50
(Laughterخنده)
32
98908
1621
مثلاً هاردی
یه نمونه از این نوع حمله هاست.
01:52
Hardyهاردی, for instanceنمونه, was a modelمدل
of this typeتایپ کنید of attackحمله.
33
100529
3767
01:56
And those who standایستادن in defenseدفاع tell you,
34
104296
1946
و اونهایی که حالت دفاعی میگیرن،
به شما میگن،
01:58
"Even if you don't realizeتحقق بخشیدن it, friendدوست,
mathریاضی is behindپشت everything."
35
106242
4840
"حتی اگه اون رو نمی فهمی، دوست من،
ریاضی ورای همه چیزه." (خنده)
02:03
(Laughterخنده)
36
111082
1258
اون آقایان، همیشه
پل ها و رایانه ها رو مثال میزنن.
02:04
Those guys,
37
112340
1878
02:06
they always bringآوردن up
bridgesپل ها and computersکامپیوترها.
38
114218
4028
"اگه ریاضی ندونی،
پل‌‌ها فرو خواهند ریخت." (خنده)
02:10
"If you don't know mathریاضی,
your bridgeپل will collapseسقوط - فروپاشی - اضمحلال."
39
118246
2595
02:12
(Laughterخنده)
40
120841
1445
درسته، رایانه کلاً به ریاضی مربوط میشه.
02:14
It's trueدرست است, computersکامپیوترها are all about mathریاضی.
41
122286
3237
و حالا همین آقایان میگن
02:17
And now these guys
have alsoهمچنین startedآغاز شده sayingگفت:
42
125523
2485
02:20
that behindپشت informationاطلاعات securityامنیت
and creditاعتبار cardsکارت ها are primeنخستین numbersشماره.
43
128013
5037
امنیت اطلاعات و کارتهای اعتباری
با اعداد اول سر و کار دارن.
این جوابیه که معلم ریاضی به شما می داد
اگه ازش می پرسیدین.
02:25
These are the answersپاسخ ها your mathریاضی teacherمعلم
would give you if you askedپرسید: him.
44
133710
3669
اون جزو کسانی است که دفاع می کنن.
02:29
He's one of the defensiveدفاعی onesآنهایی که.
45
137379
2165
02:31
Okay, but who'sچه کسی است right then?
46
139544
1840
خوب، پس حق با کیه؟
02:33
Those who say that mathریاضی
doesn't need to have a purposeهدف,
47
141384
2606
اونهایی که میگن لازم نیست
ریاضی هدف داشته باشه،
یا اونهایی که میگن
همه کارهای ما با ریاضی ارتباط داره؟
02:35
or those who say that mathریاضی
is behindپشت everything we do?
48
143990
2859
در واقع، هر دو درست میگن.
02:38
Actuallyدر واقع, bothهر دو are right.
49
146849
1671
اما یادتون هست که گفتم من از اون ۰.۸ درصد
غیرعادی هستم که نظر دیگه ای دارن؟
02:40
But rememberیاد آوردن I told you
50
148520
1663
02:42
I belongتعلق داشتن to that strangeعجیب 0.8 percentدرصد
claimingادعا می کند something elseچیز دیگری?
51
150183
3543
خوب، بفرمایید،
ازم بپرسین ریاضی به چه درد میخوره.
02:45
So, go aheadدر پیش, askپرسیدن me what mathریاضی is for.
52
153726
3203
(حضار می پرسند)
02:48
Audienceحضار: What is mathریاضی for?
53
156929
2929
خوب، ۷۶/۳۴ درصد از شما سؤال رو پرسیدن،
۲۳/۴۱ درصد هیچ چیز نگفتن،
02:51
Eduardoادواردو Sáenzآنز deد Cabezكابزón: Okay,
76.34 percentدرصد of you askedپرسید: the questionسوال,
54
159858
4815
02:56
23.41 percentدرصد didn't say anything,
55
164673
2927
و ۰/۸ درصد--
مطمئن نیستم اونها چه کار می کنن.
02:59
and the 0.8 percentدرصد --
56
167600
1227
03:00
I'm not sure what those guys are doing.
57
168827
2848
خوب، به اون ۷۶/۳۱ درصد عزیز میگم--درسته
که لازم نیست ریاضی در خدمت هدفی باشه،
03:03
Well, to my dearعزیزم 76.31 percentدرصد --
58
171675
3500
03:07
it's trueدرست است that mathریاضی doesn't need
to serveخدمت a purposeهدف,
59
175175
4640
این درسته که ریاضی
یه مجموعه ی زیبا و معنی داره،
03:11
it's trueدرست است that it's
a beautifulخوشگل structureساختار, a logicalمنطقی one,
60
179815
2870
شاید یکی از بزرگترین تلاشهای جمعی
03:14
probablyشاید one
of the greatestبزرگترین collectiveجمعی effortsتلاش ها
61
182685
2852
که در تاریخ بشر موفق شده.
اما این هم درسته که
03:17
ever achievedبه دست آورد in humanانسان historyتاریخ.
62
185537
2096
جایی که دانشمندان و اهل فن
دنبال فرضیات ریاضی هستند
03:19
But it's alsoهمچنین trueدرست است that there,
63
187633
2099
03:21
where scientistsدانشمندان and techniciansتکنسین ها
are looking for mathematicalریاضی theoriesنظریه ها
64
189732
4599
که به اونها امکان پیشرفت بده،
03:26
that allowاجازه دادن them to advanceپیشرفت,
65
194331
2310
اونها در داخل مجموعه ای از ریاضیات هستند
که در همه چیز رسوخ کرده.
03:28
they're withinدر داخل the structureساختار of mathریاضی,
whichکه permeatesنفوذ می کند everything.
66
196641
3797
این درسته که باید
کمی عمقی تر رفت
03:32
It's trueدرست است that we have to go
somewhatتاحدی deeperعمیق تر,
67
200438
3147
تا مفهوم علم رو دید.
03:35
to see what's behindپشت scienceعلوم پایه.
68
203585
1723
علم بر اساس بینش و خلاقیت کار می کنه.
03:37
Scienceعلوم پایه operatesعمل می کند on intuitionبینش, creativityخلاقیت.
69
205308
3550
ریاضیات بینش رو کنترل
و خلاقیت رو رام می کنه.
03:41
Mathریاضی controlsکنترل ها intuitionبینش
and tamesتامس creativityخلاقیت.
70
209348
3424
تقریباً هر کسی که اینو قبلاً نشنیده باشه
تعجب می کنه وقتی بشنوه
03:45
Almostتقریبا everyoneهر کس
who hasn'tنه heardشنیدم this before
71
213747
2190
03:47
is surprisedغافلگیر شدن when they hearشنیدن
that if you take
72
215937
2710
که اگه کاغذی به ضخامت ۰/۱ میلیمتر،یعنی
اندازه ای معمولی را بگیریم،
03:50
a 0.1 millimeterمیلی متر thickغلیظ sheetورق of paperکاغذ,
the sizeاندازه we normallyبه طور معمول use,
73
218647
4540
و، اگه به اندازه کافی بزرگ باشه،
۵۰ بار تا کنیم،
03:55
and, if it were bigبزرگ enoughکافی,
foldتا کردن it 50 timesبار,
74
223187
3318
ضخامتش تقریباً فاصله زمین تا خورشید
رو پر می کنه.
03:58
its thicknessضخامت would extendگسترش almostتقریبا
the distanceفاصله from the Earthزمین to the sunآفتاب.
75
226505
5700
بینش شما میگه این غیرممکنه.
محاسبه رو انجام بدین و می بینین که درسته.
04:04
Your intuitionبینش tellsمی گوید you it's impossibleغیرممکن است.
76
232600
2601
04:07
Do the mathریاضی and you'llشما خواهید بود see it's right.
77
235201
2421
ریاضیات به این درد میخوره.
04:09
That's what mathریاضی is for.
78
237622
2513
این درسته که علم،
همه انواع علم، فقط به این دلیل معنی داره
04:12
It's trueدرست است that scienceعلوم پایه, all typesانواع
of scienceعلوم پایه, only makesباعث می شود senseاحساس
79
240135
3782
که به ما اجازه میده بهتر بفهمیم
این دنیای زیبا را که در اون زندگی می کنیم.
04:15
because it makesباعث می شود us better understandفهمیدن
this beautifulخوشگل worldجهان we liveزنده in.
80
243917
3371
و با این کار، به ما کمک میکنه
04:19
And in doing that,
81
247288
1381
04:20
it helpsکمک می کند us avoidاجتناب کردن the pitfallsاشتباهات
of this painfulدردناک worldجهان we liveزنده in.
82
248669
3510
تا از مشکلات این دنیای رنج آوراجتناب کنیم.
علومی هستند که به طور کاملاً مستقیم
در این مسیر به ما کمک می کنن.
04:24
There are sciencesعلوم that help us
in this way quiteکاملا directlyبه طور مستقیم.
83
252179
3478
مثل علم سرطان شناسی.
04:27
Oncologicalانکولوژیک scienceعلوم پایه, for exampleمثال.
84
255657
1756
و علوم دیگه ای هستن که ما از دور
به اونها نگاه می کنیم، گاهی با حسادت،
04:29
And there are othersدیگران we look at from afarدور,
with envyحسادت sometimesگاه گاهی,
85
257413
3491
اما با علم به اینکه
ما از اونها حمایت می کنیم.
04:32
but knowingدانستن that we are
what supportsپشتیبانی می کند them.
86
260904
2560
همه علوم پایه از اونها حمایت می کنن،
04:35
All the basicپایه ای sciencesعلوم
supportحمایت کردن them,
87
263464
2749
شامل ریاضیات.
04:38
includingشامل mathریاضی.
88
266213
2436
همه چیزی که علم را، علم میکنه،
دقت بالای ریاضیه.
04:40
All that makesباعث می شود scienceعلوم پایه, scienceعلوم پایه
is the rigorسختی of mathریاضی.
89
268649
3717
و اون دقت بالا باعث
نتایج ابدی میشه.
04:44
And that rigorسختی factorsعوامل in
because its resultsنتایج are eternalابدی.
90
272366
4876
شاید گفته اید یا شنیده اید
04:49
You probablyشاید said or were told
at some pointنقطه
91
277242
2515
که الماس ابدی است، درسته؟
04:51
that diamondsالماس are foreverبرای همیشه, right?
92
279757
2951
این بستگی به تعریف شما
از ابدی داره.
04:56
That dependsبستگی دارد on
your definitionتعریف of foreverبرای همیشه!
93
284178
2214
یک نظریه-- واقعا ابدی است! (خنده)
04:58
A theoremقضیه -- that really is foreverبرای همیشه.
94
286392
2491
05:00
(Laughterخنده)
95
288883
1251
نظریه فیثاغورث هنوز درسته،
05:02
The Pythagoreanفیثاغورث theoremقضیه is still trueدرست است
96
290134
3352
حتی با اینکه فیثاغورث فوت کرده،
به شما اطمینان میدم که درسته. (خنده)
05:05
even thoughگرچه Pythagorasفیثاغورث is deadمرده,
I assureاطمینان دادن you it's trueدرست است. (Laughterخنده)
97
293486
3115
حتی اگه جهان زیر و رو بشه
نظریه فیثاغورث همچنان درست خواهد بود.
05:08
Even if the worldجهان collapsedسقوط کرد
98
296601
1345
05:09
the Pythagoreanفیثاغورث theoremقضیه
would still be trueدرست است.
99
297946
2445
هر جا که دو ضلع یک مثلث
به یک وتر خوب برسن (خنده)
05:12
Whereverهر کجا که any two triangleمثلث sidesدو طرف
and a good hypotenuseهیپوتنوئوس get togetherبا یکدیگر
100
300391
4061
05:16
(Laughterخنده)
101
304452
1221
نظریه فیثاغورث مثل توپ
کار می کنه، مثل توپ.
05:17
the Pythagoreanفیثاغورث theoremقضیه goesمی رود all out.
It worksآثار like crazyدیوانه.
102
305673
2861
05:20
(Applauseتشویق و تمجید)
103
308534
2821
(تشویق)
خوب، ما ریاضیدانها خود را وقف
سر و کله زدن با نظریه ها کردیم.
05:27
Well, we mathematiciansریاضیدانان devoteاختصاص ourselvesخودمان
to come up with theoremsنظریه ها.
104
315535
3872
حقایق ابدی. اما همیشه
به راحتی نمیشه تفاوت بین
05:31
Eternalابدی truthsحقایق.
105
319407
1736
05:33
But it isn't always easyآسان to know
the differenceتفاوت betweenبین
106
321143
2766
یک حقیقت ابدی، یا نظریه،
و یک حدس ساده را فهمید.
05:35
an eternalابدی truthحقیقت, or theoremقضیه,
and a mereصرفا conjectureحدس.
107
323909
2906
نیاز به اثبات داره.
05:38
You need proofاثبات.
108
326815
3014
05:41
For exampleمثال,
109
329829
1767
به عنوان مثال، فرض کنید من یک زمین بزرگ
عظیم نامحدود دارم.
05:43
let's say I have a bigبزرگ,
enormousعظیم, infiniteبي نهايت fieldرشته.
110
331596
4827
میخوام اون رو با تکه های مساوی بپوشونم،
بدون اینکه هیچ درزی باقی بمونه.
05:48
I want to coverپوشش it with equalبرابر piecesقطعات,
withoutبدون leavingترک any gapsشکاف ها.
111
336423
3709
می تونم از مربع استفاده کنم، درسته؟
05:52
I could use squaresمربع ها, right?
112
340132
2124
می تونم از مثلث استفاده کنم.
دایره نه، درزهای کوچکی باقی میذاره.
05:54
I could use trianglesمثلثها.
Not circlesحلقه ها, those leaveترک کردن little gapsشکاف ها.
113
342256
3966
بهترین شکل کدومه؟
05:58
Whichکدام is the bestبهترین shapeشکل to use?
114
346777
2357
شکلی که همون مساحت رو بپوشونه
اما محیط کمتری داشته باشه.
06:01
One that coversپوشش می دهد the sameیکسان surfaceسطح,
but has a smallerکوچکتر borderمرز.
115
349134
4553
در سال ۳۰۰، پاپوس اسکندرانی
گفت بهترین راه استفاده از شش ضلعی است،
06:05
In the yearسال 300, Pappusپاپوس of Alexandriaاسکندریه
said the bestبهترین is to use hexagonsشش گوشه,
116
353687
4709
درست همون کاری که زنبورها می کنن.
اما ثابتش نکرد!
06:10
just like beesزنبورها do.
117
358396
1847
06:12
But he didn't proveثابت كردن it.
118
360243
1747
آقا گفت، "اوه، شش ضلعی، چه عالی!
بیا بریم سراغ شش ضلعی!"
06:13
The guy said, "Hexagonsشش گوشه, great!
Let's go with hexagonsشش گوشه!"
119
361990
2698
ثابتش نکرد،
یک حدس ساده زد، گفت "شش ضلعی!"
06:16
He didn't proveثابت كردن it,
it remainedباقی مانده است a conjectureحدس.
120
364688
2968
06:19
"Hexagonsشش گوشه!"
121
367656
1678
و جهان، همون طور که میدونین، به دو دسته
پاپیست ها و آنتی پاپیست ها تقسیم شد.
06:21
And the worldجهان, as you know,
splitشکاف into Pappistsپاپیست ها and anti-Pappistsضد Pappists,
122
369334
3630
تا ۱۷۰۰ سال بعد،
۱۷۰۰ سال بعد
06:24
untilتا زمان 1700 yearsسالها laterبعد
123
372964
5289
وقتی در ۱۹۹۹ توماس هیلز ثابت کرد
06:30
when in 1999, Thomasتوماس Halesهالس provedثابت
124
378253
5454
06:35
that Pappusپاپوس and the beesزنبورها were right --
the bestبهترین shapeشکل to use was the hexagonشش ضلعی.
125
383707
4934
که حق با پاپوس و زنبورهاست--
بهترین شکل شش ضلعیه.
و این یه نظریه شد،
نظریه کندوی عسل،
06:40
And that becameتبدیل شد a theoremقضیه,
the honeycombشانه عسل theoremقضیه,
126
388641
2482
که تا ابد و ابد درست خواهد بود،
06:43
that will be trueدرست است foreverبرای همیشه and ever,
127
391123
2060
بیشتر از هر الماسی که
ممکنه داشته باشین.
06:45
for longerطولانی تر than any diamondالماس
you mayممکن است have. (Laughterخنده)
128
393183
3041
(خنده)
اما چی میشه اگه
بریم سراغ سه بعدی ها؟
06:48
But what happensاتفاق می افتد if we go
to threeسه dimensionsابعاد?
129
396229
2804
اگه بخوایم فضا رو با تکه های مساوی پر کنیم،
بدون اینکه درزی باقی بمونه،
06:51
If I want to fillپر کن the spaceفضا
with equalبرابر piecesقطعات,
130
399033
3911
06:55
withoutبدون leavingترک any gapsشکاف ها,
131
403464
1341
می تونم از مکعب استفاده کنم، درسته؟
06:56
I can use cubesمکعبها, right?
132
404805
1833
کُره نه، سوراخ هایی باقی می مونه.
(خنده)
06:58
Not spheresکره ها, those leaveترک کردن little gapsشکاف ها.
(Laughterخنده)
133
406638
3356
07:01
What is the bestبهترین shapeشکل to use?
134
409994
2963
بهترین شکل چیه؟
لرد کلوین،
همون درجه کلوین معروف،
07:04
Lordخداوند Kelvinکلوین, of the famousمشهور
Kelvinکلوین degreesدرجه and all,
135
412957
4060
گفت بهترین شکل هشت وجهی ناقص است (خنده)
07:09
said that the bestبهترین was to use
a truncatedکوتاه شده octahedronهشت قمر
136
417607
5514
07:16
whichکه, as you all know --
137
424791
2716
که، همون طور که همه تون می دونین (خنده)
این چیزیه که اینجاست! (تشویق)
07:19
(Laughterخنده) --
138
427507
1528
07:21
is this thing here!
139
429035
1779
07:22
(Applauseتشویق و تمجید)
140
430814
2939
07:27
Come on.
141
435778
1447
بجنبید. کیه که تو خونه ش
یک هشت وجهی ناقص نداشته باشه؟ (خنده)
07:30
Who doesn't have a truncatedکوتاه شده
octahedronهشت قمر at home? (Laughterخنده)
142
438025
2837
دست کم یه پلاستیکی اش. "عسل، هشت وجهی
ناقص رو بیار، مهمون داریم."
07:32
Even a plasticپلاستیک one.
143
440862
1227
07:34
"Honeyعسل, get the truncatedکوتاه شده octahedronهشت قمر,
we're havingداشتن guestsمهمانان."
144
442089
2757
همه یکی دارن! (خنده)
اما کلوین ثابتش نکرد.
07:36
Everybodyهمه has one!
(Laughterخنده)
145
444846
1394
07:38
But Kelvinکلوین didn't proveثابت كردن it.
146
446240
2374
یه حدس زد--
فرضیه کلوین.
07:40
It remainedباقی مانده است a conjectureحدس --
Kelvin'sکلوین conjectureحدس.
147
448614
4041
07:44
The worldجهان, as you know, then splitشکاف into
Kelvinistsکلینیست ها and anti-Kelvinistsضد کلوینیست ها
148
452655
5522
جهان، همون طور که میدونین، به دو دسته
کلوینیست ها و آنتی کلوینیست ها تقسیم شد
(خنده)
07:50
(Laughterخنده)
149
458177
1422
تا حدود یکصد سال بعد
07:51
untilتا زمان a hundredصد or so yearsسالها laterبعد,
150
459599
3897
وقتی یه نفر سازه بهتری پیدا کرد.
07:58
someoneکسی foundپیدا شد a better structureساختار.
151
466203
3869
ویار و فلان
این چیز کوچک را که اینجاست پیدا کردن--
08:02
Weaireوایر and Phelanفلامن
foundپیدا شد this little thing over here --
152
470917
5109
(خنده) این سازه که اسم تیزهوشانه ای
روی اون گذاشتن
08:08
(Laughterخنده) --
153
476026
1639
08:09
this structureساختار to whichکه they gaveداد
the very cleverباهوش nameنام
154
477665
3544
08:13
"the Weaire-وایر-€“Phelanفلامن structureساختار."
155
481209
2166
"سازه ویر-فلان" (خنده)
08:15
(Laughterخنده)
156
483375
2536
ظاهراً شکل عجیبی داره،
اما خیلی هم عجیب نیست.
08:17
It looksبه نظر می رسد like a strangeعجیب objectشی,
but it isn't so strangeعجیب,
157
485911
2657
این هم در طبیعت وجود داره.
08:20
it alsoهمچنین existsوجود دارد in natureطبیعت.
158
488568
1671
خیلی جالبه که این سازه،
08:22
It's very interestingجالب هست that this structureساختار,
159
490239
2605
08:24
because of its geometricهندسی propertiesخواص,
160
492844
2193
به دلیل ویژگیهای هندسی خود،
برای ساخت مرکز ورزشهای آبی
08:27
was used to buildساختن the Aquaticsآبزیان Centerمرکز
for the Beijingپکن Olympicالمپیک Gamesبازی ها.
161
495037
5192
در المپیک پکن به کار رفت.
اونجا، مایکل فلپس
برنده هشت مدال طلا شد،
08:32
There, Michaelمایکل Phelpsفلپس
wonبرنده شد eightهشت goldطلا medalsمدالها,
162
500969
2745
08:35
and becameتبدیل شد the bestبهترین swimmerشناگر of all time.
163
503714
3161
و بهترین شناگر تاریخ شد.
خوب، تا وقتی که یکی
بهتر از اون از راه برسه، درسته؟
08:38
Well, untilتا زمان someoneکسی better
comesمی آید alongدر امتداد, right?
164
506875
3741
همین اتفاق ممکنه
برای سازه ویر-فلان بیفته.
08:42
As mayممکن است happenبه وقوع پیوستن
with the Weaire-وایر-€“Phelanفلامن structureساختار.
165
510616
2399
این بهترین شکله
تا وقتی که یه شکل بهتر از راه برسه.
08:45
It's the bestبهترین
untilتا زمان something better showsنشان می دهد up.
166
513015
2618
اما مراقب باشین، چون این یکی
واقعاً این شانس رو داره
08:47
But be carefulمراقب باشید, because this one
really standsمی ایستد a chanceشانس
167
515633
4592
که در عرض حدود یکصد سال،
یا حتی تا ۱۷۰۰ سال،
08:52
that in a hundredصد or so yearsسالها,
or even if it's in 1700 yearsسالها,
168
520225
4980
که یه نفر ثابت کنه این شکل
بهترین گزینه ممکن برای این کاره.
08:57
that someoneکسی provesثابت می کند
it's the bestبهترین possibleامکان پذیر است shapeشکل for the jobکار.
169
525205
5398
بعد از اون یه نظریه خواهد شد،
یه حقیقت، تا ابد و ابد.
09:02
It will then becomeتبدیل شدن به a theoremقضیه,
a truthحقیقت, foreverبرای همیشه and ever.
170
530978
4370
بیشتر از هر الماسی.
09:07
For longerطولانی تر than any diamondالماس.
171
535348
2954
پس اگه بخواین به یه نفر بگین
که تا ابد عاشقش خواهید بود
09:10
So, if you want to tell someoneکسی
172
538837
3730
09:15
that you will love them foreverبرای همیشه
173
543777
3046
(خنده)
می تونین بهش یه الماس بدین.
09:18
you can give them a diamondالماس.
174
546823
2067
09:20
But if you want to tell them
that you'llشما خواهید بود love them foreverبرای همیشه and ever,
175
548890
3531
اما اگه میخواین بهش بگین
که تا ابد و ابد عاشقش خواهید بود،
09:24
give them a theoremقضیه!
176
552421
1751
یه نظریه بهشون بدین! (خنده)
09:26
(Laughterخنده)
177
554172
1091
اما یه لحظه صبر کنین،
باید بهش ثابت کنید،
09:27
But hangآویزان شدن on a minuteدقیقه!
178
555263
2590
09:30
You'llشما have to proveثابت كردن it,
179
558783
1400
که عشق شما در حد یه حدس باقی نمی مونه.
09:32
so your love doesn't remainماندن
180
560183
2283
09:34
a conjectureحدس.
181
562466
1833
(تشویق)
09:36
(Applauseتشویق و تمجید)
182
564299
3244
Translated by Ali Hosseini
Reviewed by Behdad Khazaeli

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Eduardo Sáenz de Cabezón - Math educator
Eduardo Sáenz de Cabezón links science with humor and stories.

Why you should listen

Eduardo Sáenz de Cabezón links science with humor and stories. He studied theology and has a PhD in mathematics from the University of La Rioja. He speaks on these two topics in universities and secondary schools as a storyteller for children, youth and adults. Sáenz de Cabezón has also been a professor of Computer Information Systems, Discrete Mathematics and Algebra at the University of La Rioja since 2010.

He won the FameLab contest for scientific monologues in Spain in 2013.

More profile about the speaker
Eduardo Sáenz de Cabezón | Speaker | TED.com
THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM
ادواردو سانز د کابزون: ریاضیات ابدی است | TED Talk | TED.com