ABOUT THE SPEAKER
Cédric Villani - Mathematician
Cédric Villani tackles perplexing problems in mathematical physics, analysis and geometry with rigor, wit and a signature personal style.

Why you should listen

His Byronesque hair, colorful ascots and spider brooches have earned Cédric Villani the nickname “the Lady Gaga of Mathematics.” But this moniker has not obscured Villani’s deeper, serious mission: inspiring students to delve into the mysteries of mathematics.

Villani’s fame is based on his work resolving difficult problems of kinetic theory, for which he received the Fields Medal in 2010. His book Birth of a Theorem is an exhilarating journey into the nocturnal dilemmas of mathematicians hot on the trail of discovery.

Villani was elected to the French National Assembly in June 2017.

More profile about the speaker
Cédric Villani | Speaker | TED.com
TED2016

Cédric Villani: What's so sexy about math?

سدریک ویلانی: چه چیز ریاضیات جذاب است؟

Filmed:
2,006,708 views

حقایقی پنهان در دنیای ما وجود دارند؛ که برای حواس ما در دسترس نیست، اما ریاضیات به ما اجازه می‌دهد تا فراتر از ادراکمان برویم تا رازهایشان را برملا کنیم. در این مرور اکتشافات ریاضی، برنده مدال فیلدز، سدریک ویلانی از هیجان اکتشاف در زندگی بسیار پیچیده یک ریاضی‌دان می‌گوید. او می‌گوید « توضیحات زیبای ریاضی تنها برای لذت بردن نیست. آنها دیدگاه ما را از جهان تغییر می‌دهند».
- Mathematician
Cédric Villani tackles perplexing problems in mathematical physics, analysis and geometry with rigor, wit and a signature personal style. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
What is it that Frenchفرانسوی people
do better than all the othersدیگران?
0
804
4412
چه کارهایی را فرانسوی‌ها
بهتر از بقیه انجام می‌دهند؟
00:18
If you would take pollsنظرسنجی ها,
1
6454
1926
اگر رای گیری کنی،
00:20
the topبالا threeسه answersپاسخ ها mightممکن be:
2
8404
1807
سه جواب برتر عبارتند از:
00:22
love, wineشراب and whiningناله کردن.
3
10235
4039
عشق، شراب و غر زدن.
00:26
(Laughterخنده)
4
14298
1301
( خنده حضار )
00:27
Maybe.
5
15623
1159
شاید.
00:29
But let me suggestپیشنهاد می دهد a fourthچهارم one:
6
17530
2338
اما بگذارید پیشنهاد چهارمی بدهم:
00:31
mathematicsریاضیات.
7
19892
1190
ریاضیات.
00:33
Did you know that Parisپاریس
has more mathematiciansریاضیدانان
8
21760
2853
می‌دونستی که تعداد ریاضیدان‌های پاریس
00:36
than any other cityشهر in the worldجهان?
9
24637
1801
از همه شهرهای دیگه دنیا بیشتره؟
00:38
And more streetsخیابان ها
with mathematicians'ریاضیدانان namesنام ها, too.
10
26801
2494
و خیابانهای بیشتری هم
به اسم ریاضیدان‌ها داره.
00:42
And if you look at the statisticsآمار
of the Fieldsزمینه های Medalمدال,
11
30215
3449
و اگه به آمار ریاضیدان‌هایی
که مدال فیلدز را بردند نگاه کنی،
00:45
oftenغالبا calledبه نام the Nobelنوبل Prizeجایزه
for mathematicsریاضیات,
12
33688
2493
که مثل جایزه نوبل ریاضیه،
00:48
and always awardedاعطا شده to mathematiciansریاضیدانان
belowدر زیر the ageسن of 40,
13
36205
3932
و همیشه به ریاضیدان‌های
زیر ۴۰ سال داده میشه،
00:52
you will find that Franceفرانسه has more
Fieldsزمینه های medalistsمدال ها perدر هر inhabitantساکن
14
40161
3887
می‌بینی که فرانسه به نسبت جمعیت
برنده‌های مدال فیلدز بیشتری داره
00:56
than any other countryکشور.
15
44072
1168
از هر کشور دیگه‌ای در دنیا.
00:58
What is it that we find so sexyسکسی in mathریاضی?
16
46286
2954
چه چیزی در ریاضی هست که برامون جالبه؟
01:02
After all, it seemsبه نظر می رسد to be
dullکسل کننده است and abstractچکیده,
17
50153
3204
چونکه به نظر خیلی کند و انتزاعی می‌رسه،
01:05
just numbersشماره and computationsمحاسبات
and rulesقوانین to applyدرخواست.
18
53381
3483
فقط اعداد و محاسبه و قواعد.
01:10
Mathematicsریاضیات mayممکن است be abstractچکیده,
19
58518
2112
ریاضیات ممکنه به نظر انتزاعی باشه،
01:12
but it's not dullکسل کننده است
20
60654
1151
اما کند نیست
01:13
and it's not about computingمحاسبه.
21
61829
1729
و ربطی هم به محاسبه نداره.
01:16
It is about reasoningاستدلال
22
64178
1747
در‌باره استدلال کردنه
01:17
and provingاثبات كردن our coreهسته activityفعالیت.
23
65949
2260
ایجاد کارهای پایه‌ای.
01:20
It is about imaginationخیال پردازی,
24
68513
1522
درباره تصوره،
01:22
the talentاستعداد whichکه we mostاکثر praiseستایش.
25
70059
2019
استعدادی که بیشتر تحسین می‌کنیم.
01:24
It is about findingیافته the truthحقیقت.
26
72102
2101
درباره پیدا کردن حقیقته.
01:27
There's nothing like the feelingاحساس
whichکه invadesحمله می کند you
27
75613
2737
هیچ احساسی قابل مقایسه با اون نیست،
01:30
when after monthsماه ها of hardسخت thinkingفكر كردن,
28
78374
2171
وقتی که بعد از ماه‌ها فکر کردن،
01:32
you finallyسرانجام understandفهمیدن the right
reasoningاستدلال to solveحل your problemمسئله.
29
80569
3298
تهایتا راه حل درست حل مسئله
رو پیدا می‌کنی.
01:37
The great mathematicianریاضیدان
Andrاندرé Weilویل likenedمشابه this --
30
85042
3576
ریاضی‌دان بزرگ آندره ویل
گفته که این --
01:40
no kiddingشوخی کردم --
31
88642
1151
شوخی نمی‌کنم --
01:41
to sexualجنسیت pleasureلذت.
32
89817
1589
مثل لذت جنسی است.
01:44
But notedاشاره شد that this feelingاحساس
can last for hoursساعت ها, or even daysروزها.
33
92197
5341
ولی اشاره کرده که این حس میتونه
برای ساعتها، شایدم روز‌ها باقی بمونه.
01:50
The rewardجایزه mayممکن است be bigبزرگ.
34
98804
1853
که پاداش بزرگیه.
01:53
Hiddenپنهان mathematicalریاضی truthsحقایق
permeateنفوذ کن our wholeکل physicalفیزیکی worldجهان.
35
101325
3864
حقایق مخفی ریاضی به تمامی
جهان فیزیک وارد می‌شوند.
01:57
They are inaccessibleغیر قابل دسترس to our sensesاحساسات
36
105680
2670
اونها با حواس ما درک نمی‌شوند
02:00
but can be seenمشاهده گردید
throughاز طریق mathematicalریاضی lensesلنزها.
37
108374
2724
اما بوسیله چشم ریاضیات
دیده می‌شوند.
02:04
Closeنزدیک your eyesچشم ها for momentلحظه
38
112092
1592
برای لحظه‌ای چشمت را ببند
02:05
and think of what is occurringاتفاق می افتد
right now around you.
39
113708
3475
و به چیز‌هایی که الان
دور و برت اتفاق می‌افته فکر کن.
02:10
Invisibleنامرئی particlesذرات from the airهوا
around are bumpingتندباد on you
40
118337
3493
ذرات نامرئی هوای دور و بر به تو می‌خورند
02:13
by the billionsمیلیاردها دلار and billionsمیلیاردها دلار
at eachهر یک secondدومین,
41
121854
2733
میلیارد‌ها میلیارد در هر ثانیه،
02:16
all in completeتکمیل chaosهرج و مرج.
42
124611
2063
و کاملا تصادفی.
02:19
And still,
43
127049
1151
و هنوز،
02:20
theirخودشان statisticsآمار can be accuratelyبه درستی
predictedپیش بینی شده by mathematicalریاضی physicsفیزیک.
44
128224
4688
وضعیت آماری آنها از طریق
ریاضیات فیزیک قابل پیش بینی است.
02:25
And openباز کن your eyesچشم ها now
45
133715
2792
و حالا چشمهایت را باز کن
02:28
to the statisticsآمار of the velocitiesسرعت
of these particlesذرات.
46
136531
3310
به آمار سرعت این ذرات.
02:32
The famousمشهور bell-shapedزنگ شکل Gaussگاوس Curveمنحنی,
47
140510
3240
منحنی معروف ناقوسی شکل گاوس،
02:35
or the Lawقانون of Errorsخطاها --
48
143774
2181
و یا قانون خطا‌ها --
02:37
of deviationsانحرافات with respectتوجه
to the mean behaviorرفتار.
49
145979
2722
الگوی اختلاف از میانگین .
02:41
This curveمنحنی tellsمی گوید about the statisticsآمار
of velocitiesسرعت of particlesذرات
50
149550
4302
این منحنی سرعت آماری ذرات را معین می‌کند
02:45
in the sameیکسان way as a demographicجمعیت شناسی curveمنحنی
51
153876
2539
درست مثل منحنی توزیع جمعیت
02:48
would tell about the statisticsآمار
of agesسنین of individualsاشخاص حقیقی.
52
156439
3841
آمار توزیع سنی جمعیت.
02:52
It's one of the mostاکثر
importantمهم curvesمنحنی ها ever.
53
160884
2650
یکی از مهمترین منحنی‌هاست.
02:56
It keepsنگه می دارد on occurringاتفاق می افتد again and again,
54
164137
3186
مداوما تکرار و تکرار میشه،
02:59
from manyبسیاری theoriesنظریه ها and manyبسیاری experimentsآزمایشات,
55
167347
2403
در خیلی از نظ‌ریه‌ها و آزمایشات،
03:01
as a great exampleمثال of the universalityجهانی بودن
56
169774
3281
به عنوان یک نمونه عالی جهانی بودن
03:05
whichکه is so dearعزیزم to us mathematiciansریاضیدانان.
57
173079
3552
که برای ما ریاضیدان‌ها بسیار مهمه.
03:09
Of this curveمنحنی,
58
177694
1227
از این منحنی،
03:10
the famousمشهور scientistدانشمند Francisفرانسیس Galtonگالتون said,
59
178945
3049
داشمند معروف فرانسیس گالتون گفته،
03:14
"It would have been deifiedادیان by the Greeksیونانیان
if they had knownشناخته شده it.
60
182018
4524
« اگر یونانی‌ها آن را
فهمیده بودند بیانش می‌کردند.
03:19
It is the supremeعالی lawقانون of unreasonبی دلیل."
61
187064
3351
این قانون بزرگ کم عقلی‌ است.»
03:23
And there's no better way to materializeتحقق یابد
that supremeعالی goddessالهه than Galton'sگالتون Boardهیئت مدیره.
62
191818
6602
و هیچ راهی برای نشان دادن این
الهه بزرگ بهتر از صفحه گلتون نیست.
03:31
Insideداخل this boardهیئت مدیره are narrowباریک tunnelsتونل ها
63
199774
3197
داخل صفحه راه‌های باریکی است
03:34
throughاز طریق whichکه tinyکوچک ballsتوپ ها
will fallسقوط down randomlyبه طور تصادفی,
64
202995
4628
که گلوله های کوچک
به شکل تصادفی در اونها می‌افتند،
03:40
going right or left, or left, etcو غیره.
65
208295
5387
به راست یا چپ می‌روند، یا چپ و غیره.
03:46
All in completeتکمیل randomnessتصادفی بودن and chaosهرج و مرج.
66
214139
3251
کاملا تصادفی.
03:50
Let's see what happensاتفاق می افتد when we look
at all these randomتصادفی trajectoriesمسیرها togetherبا یکدیگر.
67
218085
6080
بگذارید ببینیم که
نتیجه این همه برخورد چی میشه.
03:56
(Boardهیئت مدیره shakingتکان دادن)
68
224189
5435
( صفحه تکان می‌خورد )
04:01
This is a bitبیت of a sportورزش,
69
229648
2844
مثل ورزش کردنه،
04:04
because we need to resolveبرطرف کردن
some trafficترافیک jamsمرباجات in there.
70
232516
4870
چون باید بعضی از گیر‌های داخلش رو بگیریم.
04:11
Ahaآه.
71
239715
1150
آها.
04:13
We think that randomnessتصادفی بودن
is going to playبازی me a trickترفند on stageمرحله.
72
241313
3587
ممکنه فکر کنیم این تصادفی بودن
برام اینجا مشکل ایجاد کنه.
04:19
There it is.
73
247609
1463
حالا شد.
04:22
Our supremeعالی goddessالهه of unreasonبی دلیل.
74
250382
2583
الهه بزرگ نابخردی .
04:24
the Gaussگاوس Curveمنحنی,
75
252989
1519
منحنی گاوس،
04:26
trappedبه دام افتاده here insideداخل this transparentشفاف boxجعبه
as Dreamرویا in "The Sandmanسندمن" comicsکمیک ها.
76
254532
6452
که در این جعبه شفاف گیر کرده
درست مثل داستان های «مرد شنی».
04:34
For you I have shownنشان داده شده it,
77
262623
2698
که به شما نشان دادم،
04:37
but to my studentsدانش آموزان I explainتوضیح why
it could not be any other curveمنحنی.
78
265345
5285
اما برای دانشجو‌هایم معمولا اینکه
چرا منحنی دیگری نمی‌شود را توضیح می‌دهم.
04:43
And this is touchingلمس کردن
the mysteryرمز و راز of that goddessالهه,
79
271128
2870
و این مربوط به اسرار این الهه می‌شود،
04:46
replacingجایگزینی a beautifulخوشگل coincidenceاتفاقی
by a beautifulخوشگل explanationتوضیح.
80
274022
4701
عوض کردن یک اتفاق زیبا با یک توضیح زیبا.
04:51
All of scienceعلوم پایه is like this.
81
279027
2333
همیشه علم اینطوری است.
04:54
And beautifulخوشگل mathematicalریاضی explanationsتوضیحات
are not only for our pleasureلذت.
82
282213
5348
و توضیحات زیبای علمی همیشه
برای لذت بردن نیست.
04:59
They alsoهمچنین changeتغییر دادن our visionچشم انداز of the worldجهان.
83
287585
2660
اونها دنیای ما رو تغییر می‌دهند.
05:03
For instanceنمونه,
84
291040
1237
برای مثال،
05:04
Einsteinانیشتین,
85
292301
1150
اینشتین،
05:05
Perrinپرین,
86
293476
1150
پرین،
05:06
SmoluchowskiSmoluchowski,
87
294651
1150
اسمولوچفسکی،
05:07
they used the mathematicalریاضی analysisتحلیل و بررسی
of randomتصادفی trajectoriesمسیرها
88
295826
3559
اونها از تحلیل ریاضی پرتابه های تصادفی
05:11
and the Gaussگاوس Curveمنحنی
89
299409
2037
و منحنی گاوس استفاده کردند
05:13
to explainتوضیح and proveثابت كردن that our
worldجهان is madeساخته شده of atomsاتم ها.
90
301470
4928
تا اینکه جهان ما از اتم
ساخته شده را توضیح بدهند
05:19
It was not the first time
91
307524
1802
اولین بار نبود
05:21
that mathematicsریاضیات was revolutionizingانقلابی کردن
our viewچشم انداز of the worldجهان.
92
309350
3390
که ریاضی‌دان ها دیدگاه ما را
از جهان متحول می‌کردند.
05:25
More than 2,000 yearsسالها agoپیش,
93
313555
2212
بیش از ۲۰۰۰ سال پیش،
05:27
at the time of the ancientباستانی Greeksیونانیان,
94
315791
2610
در زمان یونان باستان،
05:31
it alreadyقبلا occurredرخ داده است.
95
319502
1479
اتفاق افتاده بود.
05:33
In those daysروزها,
96
321827
1286
در اون روز‌ها،
05:35
only a smallکوچک fractionکسر of the worldجهان
had been exploredکاوش,
97
323137
3283
فقط مقدار کمی از دنیا کشف شده بود،
05:38
and the Earthزمین mightممکن have seemedبه نظر می رسید infiniteبي نهايت.
98
326444
3042
و زمین ممکن بود به نظر بی‌انتها بیاد.
05:42
But cleverباهوش Eratosthenesاراتوستن,
99
330034
1767
اما «اراتوستن» باهوش،
05:43
usingاستفاده كردن mathematicsریاضیات,
100
331825
1417
با استفاده از ریاضیات،
05:45
was ableتوانایی to measureاندازه گرفتن the Earthزمین
with an amazingحیرت آور accuracyدقت of two percentدرصد.
101
333266
5111
توانست تا زمین را با دقت دو درصد
اندازه کیری کند.
05:51
Here'sاینجاست anotherیکی دیگر exampleمثال.
102
339969
1416
یک مثال دیگه
05:54
In 1673, Jeanجین Richerغنی تر noticedمتوجه شدم
103
342238
3805
در سال ۱۶۷۳، ژان ریچر فهمید
05:58
that a pendulumآونگ swingsنوسانات slightlyکمی
slowerآرام تر in Cayenneفلفل قرمز than in Parisپاریس.
104
346067
6912
که نوسان آونگ‌ها در کاین
کمی کند تر از پاریس است.
06:06
From this observationمشاهده aloneتنها,
and cleverباهوش mathematicsریاضیات,
105
354350
4400
تنها با این مشاهده،
و با استفاده از ریاضیات،
06:10
Newtonنیوتن rightlyبه درستی deducedمتوجه شدم
106
358774
2306
نیوتن بدرستی استنباط کرد
06:13
that the Earthزمین is a weeوای bitبیت
flattenedمسطح at the polesقطب ها,
107
361104
5541
که کره زمین اندکی
در قطب ها صاف است،
06:18
like 0.3 percentدرصد --
108
366669
1601
حدود ۰/۳ درصد --
06:20
so tinyکوچک that you wouldn'tنمی خواهم even
noticeاطلاع it on the realواقعی viewچشم انداز of the Earthزمین.
109
368843
4413
انقدر کم که وقتی زمین
را با چشمت می‌بینی متوجه نمی‌شوی.
06:26
These storiesداستان ها showنشان بده that mathematicsریاضیات
110
374276
3928
این داستانها یعنی ریاضیات
06:30
is ableتوانایی to make us go out of our intuitionبینش
111
378228
4762
ما را قادر می‌سازد
تا از ادراکمان فراتر رویم
06:35
measureاندازه گرفتن the Earthزمین whichکه seemsبه نظر می رسد infiniteبي نهايت,
112
383512
3485
و زمینی که به نظر
بی انتهاست را اندازه بگیریم،
06:39
see atomsاتم ها whichکه are invisibleنامرئی
113
387021
2294
و اتم‌هایی را که ناپیدا هستند ببینیم
06:41
or detectتشخیص an imperceptibleناشناخته
variationتغییر of shapeشکل.
114
389339
3381
یا اشکال درک نکردنی را بفهمیم.
06:44
And if there is just one thing that you
should take home from this talk,
115
392744
3847
و اگر فقط یک نکته از این صحبت
ارزش بیاد داشتن دارد
06:48
it is this:
116
396615
1194
این است:
06:49
mathematicsریاضیات allowsاجازه می دهد us
to go beyondفراتر the intuitionبینش
117
397833
4378
ریاضیات به ما امکان می‌دهد تا
از ادراکمان فراتر رویم
06:54
and exploreکاوش کنید territoriesسرزمین ها
whichکه do not fitمناسب withinدر داخل our graspفهم.
118
402235
4249
تا محدوده‌هایی را که
از فهم ما خارج است را بررسی کنیم .
06:59
Here'sاینجاست a modernمدرن exampleمثال
you will all relateمربوط بودن to:
119
407609
2999
این یک مثال امروزی است که به همه
شما مربوط است:
07:03
searchingجستجوکردن the Internetاینترنت.
120
411362
1667
جستجو در اینترنت.
07:06
The Worldجهان Wideوسیع Webوب,
121
414037
1342
شبکه جهانی اینترنت،
07:07
more than one billionبیلیون webوب pagesصفحات --
122
415403
1804
بیش از یک میلیارد صفحه وب --
07:09
do you want to go throughاز طریق them all?
123
417231
1674
می‌تونی همه اونها را ببینی؟
07:11
Computingمحاسبه powerقدرت helpsکمک می کند,
124
419660
1802
قدرت محاسباتی کمک می‌کنه،
07:13
but it would be uselessبلا استفاده withoutبدون
the mathematicalریاضی modelingمدل سازی
125
421486
3186
اما بدون مدل سازی ریاضی بی‌فایده است
07:16
to find the informationاطلاعات
hiddenپنهان in the dataداده ها.
126
424696
2563
تا اطلاعات مخفی شده
در داده ها را پیدا کنیم.
07:20
Let's work out a babyعزیزم problemمسئله.
127
428491
2379
بگذارید تا یک مسئله کوچک را بررسی کنیم.
07:23
Imagineتصور کن that you're a detectiveکاراگاه
workingکار کردن on a crimeجرم caseمورد,
128
431872
3807
فرض کنید که یک کارآگاهید
و روی یک موضوع جنایی کار می‌کنید،
07:27
and there are manyبسیاری people
who have theirخودشان versionنسخه of the factsحقایق.
129
435703
3788
و آدمهای زیادی هستند که
تعریف خودشون را از حقیقت دارند،
07:32
Who do you want to interviewمصاحبه first?
130
440032
1745
با چه کسی اول صحبت می‌کنی؟
07:34
Sensibleمعقول answerپاسخ:
131
442681
1915
پاسخ ملموس:
07:36
primeنخستین witnessesشاهدان.
132
444620
1437
شاهد اولیه.
07:38
You see,
133
446878
1234
می‌دونی.
07:40
supposeفرض کنید that there is personفرد numberعدد sevenهفت,
134
448136
4220
فرض کن که آدم شماره هفت،
07:44
tellsمی گوید you a storyداستان,
135
452380
1151
برایت داستانی بگه،
07:45
but when you askپرسیدن where he got if from,
136
453555
2014
اما وقتی که بپرسی که از کجا فهمیده،
07:47
he pointsنکته ها to personفرد
numberعدد threeسه as a sourceمنبع.
137
455593
3036
اون به نفر شماره سه
به عنوان منبع اشاره می‌کنه.
07:50
And maybe personفرد numberعدد threeسه, in turnدور زدن,
138
458653
2068
و نفر شماره سه هم ،
07:52
pointsنکته ها at personفرد numberعدد one
as the primaryاولیه sourceمنبع.
139
460745
3696
به نفر شماره یک
به عنوان منبع خبر اشاره می‌کنه.
07:56
Now numberعدد one is a primeنخستین witnessشاهد,
140
464465
1661
پس شماره یک شاهد اصلیه.
07:58
so I definitelyقطعا want
to interviewمصاحبه him -- priorityاولویت
141
466150
3238
پس حتما باید باهاش صحبت کنم -- اولویت
08:02
And from the graphنمودار
142
470148
1151
و از این نمودار
08:03
we alsoهمچنین see that personفرد
numberعدد fourچهار is a primeنخستین witnessشاهد.
143
471323
3228
می‌بینیم که نفر شماره چهار هم شاهد اصلیه.
08:06
And maybe I even want
to interviewمصاحبه him first,
144
474575
2443
پس شاید بخوام با اون اول صحبت کنم،
08:09
because there are more
people who referمراجعه کنید to him.
145
477042
2359
چون آدمهای بیشتری به اون اشاره می‌کنند.
08:12
OK, that was easyآسان,
146
480354
2664
خوب، این ساده بود،
08:15
but now what about if you have
a bigبزرگ bunchدسته ای of people who will testifyشهادت بده?
147
483042
5246
اما چی می‌شه اگه
آدم‌های زیادی برای شهادت باشند؟
08:20
And this graphنمودار,
148
488864
1352
و این نمودار،
08:22
I mayممکن است think of it as all people
who testifyشهادت بده in a complicatedبغرنج crimeجرم caseمورد,
149
490240
5619
ممکنه به نظرم
شبیه یک جنایت خیلی پیچیده باشه،
08:27
but it mayممکن است just as well be webوب pagesصفحات
pointingاشاره کردن to eachهر یک other,
150
495883
4022
اما می‌تونه مثل صفحه های اینترنتی باشه
که به هم اشاره می‌کنند،
08:31
referringاشاره to eachهر یک other for contentsفهرست.
151
499929
2071
هر کدام به محتوای دیگری اشاره می‌کنند.
08:34
Whichکدام onesآنهایی که are the mostاکثر authoritativeمعتبر?
152
502878
2336
کدامشون درست تر هستند؟
08:37
Not so clearروشن است.
153
505587
1334
خیلی معلوم نیست.
08:40
Enterوارد PageRankرتبه صفحه,
154
508091
1900
حالا وارد رتبه‌بندی صفحه شو،
08:42
one of the earlyزود cornerstonesسنگهای قیمتی of Googleگوگل.
155
510015
2536
یکی از زیر بناهای گوگل.
08:45
This algorithmالگوریتم usesاستفاده می کند the lawsقوانین
of mathematicalریاضی randomnessتصادفی بودن
156
513337
4242
این آلگوریتم از قوانین ریاضیات تصادفی
استفاده می‌کنه
08:49
to determineتعیین کنید automaticallyبطور خودکار
the mostاکثر relevantمربوط webوب pagesصفحات,
157
517603
3857
تا مرتبط ترین صفحه رو
بصورت خودکار معین کنه،
08:53
in the sameیکسان way as we used randomnessتصادفی بودن
in the Galtonگالتون Boardهیئت مدیره experimentآزمایشی.
158
521484
5062
به همون شکلی که از تصادفی بودن
در آزمایش صفحه گالتون استفاده کردیم.
08:59
So let's sendارسال into this graphنمودار
159
527341
2341
بگذارید این را در نمودار ببریم
09:01
a bunchدسته ای of tinyکوچک, digitalدیجیتال marblesمرمرها
160
529706
2850
تعدادی مهره‌های کوچک دیجیتال
09:04
and let them go randomlyبه طور تصادفی
throughاز طریق the graphنمودار.
161
532580
3749
و بگذاریم تا به شکل تصادفی
در نمودار حرکت کنند.
09:08
Eachهر یک time they arriveرسیدن at some siteسایت,
162
536353
1667
هربار که به سایتی میرسند،
09:10
they will go out throughاز طریق some linkارتباط دادن
chosenانتخاب شده at randomتصادفی to the nextبعد one.
163
538044
4166
از یک مسیر تصادفی به بعدی می‌روند.
09:14
And again, and again, and again.
164
542234
1753
و این کار دوباره و دوباره ادامه داره.
09:16
And with smallکوچک, growingدر حال رشد pilesشمع ها,
165
544358
1628
تا توده‌های کوچکی،
که بزرگ می‌شوند، ایجاد بشه،
09:18
we'llخوب keep the recordرکورد of how manyبسیاری
timesبار eachهر یک siteسایت has been visitedملاقات کرد
166
546010
3753
ما حساب اینکه هر سایت
چند بار بازدید شده را نگه می‌داریم
09:21
by these digitalدیجیتال marblesمرمرها.
167
549787
1945
با این مهره‌های دیجیتال .
09:24
Here we go.
168
552243
1151
اینجا هستند.
09:25
Randomnessتصادفی بودن, randomnessتصادفی بودن.
169
553418
1848
تصادفی، تصادفی.
09:27
And from time to time,
170
555811
1448
و در زمانهای مختلف،
09:29
alsoهمچنین let's make jumpsجهش completelyبه صورت کامل
randomlyبه طور تصادفی to increaseافزایش دادن the funسرگرم کننده.
171
557283
3952
حالا بگذارید پرشهای تصادفی هم داشته باشیم
و بیشتر کیف کنیم.
09:34
And look at this:
172
562471
1216
و حالا این را ببینید:
09:36
from the chaosهرج و مرج will emergeظهور the solutionراه حل.
173
564358
2785
از درون آشفتگی، نتیجه بیرون میاد.
09:39
The highestبالاترین pilesشمع ها
correspondمطابقت to those sitesسایت های
174
567483
2485
توده‌های بزرگتر مربوط به سایتهایی هستند
09:41
whichکه somehowبه نحوی are better
connectedمتصل than the othersدیگران,
175
569992
3511
که از بقیه بهتر متصل شدند،
09:45
more pointedخاطر نشان at than the othersدیگران.
176
573527
2273
بیشتر به اونها ارجاع شده.
09:47
And here we see clearlyبه وضوح
177
575824
1722
حالا به وضوح می‌بینیم
09:49
whichکه are the webوب pagesصفحات
we want to first try.
178
577570
3032
که صفحه‌های اینترنتی هستند
که می‌خواهیم بیشتر ببینیم.
09:53
Onceیک بار again,
179
581507
1151
یک بار دیگه،
09:54
the solutionراه حل emergesظاهر می شود from the randomnessتصادفی بودن.
180
582682
2460
راه حل از آشفتگی بدست میاد.
09:57
Of courseدوره, sinceاز آنجا که that time,
181
585775
2251
البته، از آن وقت،
10:00
Googleگوگل has come up with much more
sophisticatedپیچیده algorithmsالگوریتم ها,
182
588050
3707
گوگل آلگوریتم‌های
خیلی پیچیده‌تری پیدا کرده،
10:03
but alreadyقبلا this was beautifulخوشگل.
183
591781
2280
اما این هم زیباست.
10:06
And still,
184
594981
1476
و هنوز،
10:08
just one problemمسئله in a millionمیلیون.
185
596481
1611
یک مشکل در میلیون.
10:10
With the adventظهور of digitalدیجیتال areaمنطقه,
186
598734
2270
با ظهور دوران دیجیتال،
10:13
more and more problemsمشکلات lendقرض دادن
themselvesخودشان to mathematicalریاضی analysisتحلیل و بررسی,
187
601028
5016
مشکلات بیشتر و بیشتری
نیازمند تحلیل های ریاضی هستند،
10:18
makingساخت the jobکار of mathematicianریاضیدان
a more and more usefulمفید است one,
188
606068
4365
که کار ریاضیدان‌ها را
بیشتر و بیشتر مفید کرده،
10:23
to the extentمحدوده that a fewتعداد کمی yearsسالها agoپیش,
189
611166
2722
تا جایی که چند سال پیش،
10:25
it was rankedرتبه بندی شده numberعدد one
amongدر میان hundredsصدها of jobsشغل ها
190
613912
3779
به عنوان شغل شماره یک در میان صد‌ها شغل
10:29
in a studyمطالعه about the bestبهترین and worstبدترین jobsشغل ها
191
617715
3968
در یک تحقیق در مورد
بهترین و بدترین شغل‌ها انتخاب شد
10:33
publishedمنتشر شده by the Wallدیوار Streetخیابان
Journalمجله in 2009.
192
621707
2975
که در سال ۲۰۰۹ در مجله وال استریت چاپ شد.
10:37
Mathematicianریاضیدان --
193
625445
1852
ریاضیدان --
10:39
bestبهترین jobکار in the worldجهان.
194
627321
1433
بهترین شغل جهان.
10:41
That's because of the applicationsبرنامه های کاربردی:
195
629646
3068
و این بخاطر کاربردهاست:
10:44
communicationارتباطات theoryتئوری,
196
632738
2139
نظریه ارتباطات،
10:46
informationاطلاعات theoryتئوری,
197
634901
1820
نظریه اطلاعات،
10:48
gameبازی theoryتئوری,
198
636745
1260
نظریه بازی‌ها،
10:50
compressedفشرده sensingسنجش,
199
638029
1446
سنجش فشرده،
10:51
machineدستگاه learningیادگیری,
200
639499
1562
فراگیری ماشینی،
10:53
graphنمودار analysisتحلیل و بررسی,
201
641085
1567
تحلیل نمودار،
10:54
harmonicهارمونیک analysisتحلیل و بررسی.
202
642676
1742
تحلیل هارمونیک.
10:56
And why not stochasticتصادفی processesفرآیندهای,
203
644442
2640
و همینطور پردازش‌های تصادفی،
10:59
linearخطی programmingبرنامه نويسي,
204
647106
1630
برنامه‌ریزی خطی،
11:00
or fluidمایع simulationشبیه سازی?
205
648760
2028
شبیه‌سازی مایعات؟
11:03
Eachهر یک of these fieldsزمینه های have
monsterهیولا industrialصنعتی applicationsبرنامه های کاربردی.
206
651292
3895
هر کدام از این رشته‌ها
کاربردهای صنعتی غول‌آسایی دارند.
11:07
And throughاز طریق them,
207
655211
1151
و از طریق اونها،
11:08
there is bigبزرگ moneyپول in mathematicsریاضیات.
208
656386
1999
پول زیادی برای ریاضی‌دان‌ها ایجاد میشه.
11:11
And let me concedeموافق
209
659400
2040
و بگذارید تا تایید کنم
11:13
that when it comesمی آید to makingساخت
moneyپول from the mathریاضی,
210
661464
2477
وقتی که صحبت از پول درآوردن از ریاضی میشه،
11:15
the Americansآمریکایی ها are by a long shotشات
the worldجهان championsقهرمانان,
211
663965
3824
آمریکایی‌ها با فاصله زیادی
قهرمان جهان هستند،
11:19
with cleverباهوش, emblematicنمادین billionairesمیلیاردرها
and amazingحیرت آور, giantغول companiesشرکت ها,
212
667813
4619
با میلیاردر‌های باهوش و نمادین
و شرکت های عالی و خیلی بزرگ،
11:24
all restingاستراحت كردن, ultimatelyدر نهایت,
on good algorithmالگوریتم.
213
672456
3280
که اساس همه‌شان نهایتا
روی یک آلگوریتم خوب است.
11:29
Now with all this beautyزیبایی,
usefulnessمفید بودن and wealthثروت,
214
677091
3972
بخاطر این همه زیبایی،
پول و کاربرد،
11:33
mathematicsریاضیات does look more sexyسکسی.
215
681087
2284
ریاضیدان‌ها بیشتر جذاب به نظر می‌رسند.
11:36
But don't you think
216
684399
1617
اما فکر نمی‌کنید
11:38
that the life a mathematicalریاضی
researcherپژوهشگر is an easyآسان one.
217
686040
4120
که زندگی یک ریاضیدان محقق، ساده است.
11:42
It is filledپر شده with perplexityناراحتی,
218
690959
2741
پر از سرگشتگی است.
11:46
frustrationنا امیدی,
219
694347
1150
نا امیدی،
11:48
a desperateمستاصل fightمبارزه کردن for understandingدرك كردن.
220
696172
2445
نبردی سخت برای فهمیدن.
11:51
Let me evokeتحریک کردن for you
221
699955
2140
بگذارید نشونتون بدهم
11:54
one of the mostاکثر strikingقابل توجه، برجسته، موثر daysروزها
in my mathematician'sریاضیدان life.
222
702119
4380
یکی از برجسته‌ترین روز‌های زندگی من
به عنوان ریاضیدان.
11:58
Or should I say,
223
706523
1151
یا باید بگم،
11:59
one of the mostاکثر strikingقابل توجه، برجسته، موثر nightsشب ها.
224
707698
1737
یکی از برجسته‌ترین شب ها.
12:02
At that time,
225
710713
1151
آن وقت،
12:03
I was stayingاقامت at the Instituteمؤسسه
for Advancedپیشرفته Studiesمطالعات in Princetonپرینستون --
226
711888
3151
در انستیتو مطالعات پیشرفته
پرینستون اقامت داشتم --
12:07
for manyبسیاری yearsسالها, the home
of Albertآلبرت Einsteinانیشتین
227
715063
2139
برای مدتی طولانی، که خانه آلبرت انشتین بود
12:09
and arguablyمسلما the mostاکثر holyمقدس placeمحل
for mathematicalریاضی researchپژوهش in the worldجهان.
228
717226
4428
و شاید هم مقدس ترین محل
برای تحقیقات ریاضی در جهان.
12:14
And that night I was workingکار کردن
and workingکار کردن on an elusiveگریزان proofاثبات,
229
722878
3844
و اون شب کار می‌کردم
و کار می کردم روی یک اثبات خیلی سخت،
12:18
whichکه was incompleteناقص است.
230
726746
1378
که کامل نبود.
12:21
It was all about understandingدرك كردن
231
729304
2208
همه اش مربوط به ادراک بود
12:23
the paradoxicalparadoxical stabilityثبات
propertyویژگی of plasmasپلاسما,
232
731536
3823
ویژگی متناقض ثبات پلاسما،
12:27
whichکه are a crowdجمعیت of electronsالکترون ها.
233
735383
1958
که در باره حجمی از الکترونهاست.
12:30
In the perfectکامل worldجهان of plasmaپلاسما,
234
738423
2736
در جهان بی‌نقص پلاسما،
12:33
there are no collisionsتصادفات
235
741183
1778
برخوردی نیست
12:34
and no frictionاصطکاک to provideفراهم کند
the stabilityثبات like we are used to.
236
742985
3658
و اصطکاکی تا ثباتی که
به آن عادت داریم را ایجاد کند.
12:39
But still,
237
747392
1151
ولی همچنان،
12:40
if you slightlyکمی perturbمزاحم
a plasmaپلاسما equilibriumتعادل,
238
748567
3033
اگر کمی تعادل پلاسما را بهم بزنی،
12:43
you will find that the
resultingدر نتیجه electricالکتریکی shieldسپر
239
751624
2688
می‌بینی که میدان الکتریکی ایجاد شده
12:46
spontaneouslyبه خودی خود vanishesاز بین می رود,
240
754336
2339
بصورت خودبخود از بین می‌رود،
12:48
or dampsدمپایی out,
241
756699
1975
یا افت می‌کند،
12:50
as if by some mysteriousمرموز frictionاصطکاک forceزور.
242
758698
3294
انگار یک نیروی اصطکاکی نامرئی وجود دارد.
12:54
This paradoxicalparadoxical effectاثر,
243
762728
1835
این اثر متناقض،
12:56
calledبه نام the Landauلاندو dampingمحرک,
244
764587
1477
کاهش لاندو نامیده می‌شود،
12:58
is one of the mostاکثر importantمهم
in plasmaپلاسما physicsفیزیک,
245
766088
2989
که در فیزیک پلاسما بسیار مهم است،
13:01
and it was discoveredکشف شده
throughاز طریق mathematicalریاضی ideasایده ها.
246
769101
3002
و از طریق ایده‌پردازی ریاضی کشف شده.
13:04
But still,
247
772970
1151
ولی همچنان،
13:06
a fullپر شده mathematicalریاضی understandingدرك كردن
of this phenomenonپدیده was missingگم شده.
248
774145
4230
درک کامل ریاضی این پدیده پیدا نشده.
13:10
And togetherبا یکدیگر with my formerسابق studentدانشجو
and mainاصلی collaboratorمشارکت کننده ClClémentماندن Mouhotموته,
249
778399
4786
و همراه با دانشجوی سابق
و دستیار اصلیم کلمن موهو،
13:15
in Parisپاریس at the time,
250
783209
1492
آن وقت در پاریس،
13:16
we had been workingکار کردن for monthsماه ها
and monthsماه ها on suchچنین a proofاثبات.
251
784725
4086
ماهها و ماهها بدنبال چنین اثباتی بودیم.
13:21
Actuallyدر واقع,
252
789832
1335
در واقع،
13:23
I had alreadyقبلا announcedاعلام کرد by mistakeاشتباه
that we could solveحل it.
253
791191
4746
اشتباها اعلام کرده بودم که ما حلش می‌کنیم.
13:27
But the truthحقیقت is,
254
795961
1725
اما در حقیقت،
13:29
the proofاثبات was just not workingکار کردن.
255
797710
2147
اثبات ما کار نمی‌کرد.
13:32
In spiteببخشید of more than 100 pagesصفحات
of complicatedبغرنج, mathematicalریاضی argumentsاستدلال,
256
800196
4349
با وجود بیش از ۱۰۰ صفحه
توضیحات پیچیده ریاضی،
13:36
and a bunchدسته ای discoveriesاکتشافات,
257
804569
1690
و تعدادی کشف،
13:38
and hugeبزرگ calculationمحاسبه,
258
806283
1267
و کلی محاسبه،
13:39
it was not workingکار کردن.
259
807574
1169
کار نمی‌کرد.
13:41
And that night in Princetonپرینستون,
260
809290
1681
و اون شب در پرینستون،
13:42
a certainمسلم - قطعی gapشکاف in the chainزنجیر of argumentsاستدلال
was drivingرانندگی me crazyدیوانه.
261
810995
4301
یک شکاف در سلسله مباحث
من را دیوونه می‌کرد.
13:47
I was puttingقرار دادن in there all my energyانرژی
and experienceتجربه and tricksترفندها,
262
815658
4593
تمامی توان و تجربه
و حقه‌هایم را اونجا بکار گرفتم،
13:52
and still nothing was workingکار کردن.
263
820275
1742
و باز هم جواب نمی‌داد.
13:54
1 a.m., 2 a.m., 3 a.m.,
264
822553
3882
۱ صبح، ۲ صبح، ۳ صبح.،
13:58
not workingکار کردن.
265
826459
1308
جواب نمی‌داد.
14:00
Around 4 a.m., I go to bedبستر in lowکم spiritsارواح.
266
828545
4321
حدود ساعت ۴ صبح، با وضع خراب رفتم توی تخت.
14:05
Then a fewتعداد کمی hoursساعت ها laterبعد,
267
833915
2460
چند ساعت بعد،
14:08
wakingبیدار شدن up and go,
268
836399
1151
بلند شدم و رفتم،
14:09
"Ahآه, it's time to get
the kidsبچه ها to schoolمدرسه --"
269
837574
3357
« تا بچه‌ها را ببرم مدرسه --»
14:12
What is this?
270
840955
1151
یعنی چی؟
14:14
There was this voiceصدای in my headسر, I swearسوگند.
271
842130
2142
قسم میخورم که صدایی توی سرم بود.
14:16
"Take the secondدومین termدوره to the other sideسمت,
272
844894
1913
« عبارت دوم را به طرف دیگه ببر،
14:18
Fourierفوریه transformتبدیل and invertچرخش in L2."
273
846831
1919
تبدیل فوریه بگیر و به L2 تبدیلش کن.»
14:21
(Laughterخنده)
274
849257
1151
( خنده حضار )
14:22
Damnلعنت it,
275
850432
1702
لعنتی،
14:24
that was the startشروع کن of the solutionراه حل!
276
852158
2113
این شروع حل بود!
14:27
You see,
277
855519
1151
می‌دونید،
14:28
I thought I had takenگرفته شده some restباقی مانده,
278
856694
2283
فکر می‌کردم دارم استراحت می‌کنم،
14:31
but really my brainمغز had
continuedادامه یافت to work on it.
279
859001
3388
اما مغزم هنوز داشت روش کار می‌کرد.
14:35
In those momentsلحظات,
280
863008
1597
در آن لحظه ها،
14:36
you don't think of your careerحرفه
or your colleaguesهمکاران,
281
864629
2601
دیگه به کارت یا همکار‌هایت فکر نمی‌کنی،
14:39
it's just a completeتکمیل battleنبرد
betweenبین the problemمسئله and you.
282
867254
3690
این یک نبرد کامله بین مسئله و تو.
14:44
That beingبودن said,
283
872098
1328
گفته شده،
14:45
it does not harmصدمه when you do get
a promotionترفیع in rewardجایزه for your hardسخت work.
284
873450
3949
اشکالی نداره بخاطر تلاشت
در کار پیشرفت کنی.
14:49
And after we completedتکمیل شده our hugeبزرگ
analysisتحلیل و بررسی of the Landauلاندو dampingمحرک,
285
877808
5160
و وقتی که تحلیل عظیم ما
از تضعیف لیندو کامل شد،
14:54
I was luckyخوش شانس enoughکافی
286
882992
1615
خوش شانس بودم
14:56
to get the mostاکثر covetedآرزو Fieldsزمینه های Medalمدال
287
884631
3030
که تونستم مدال فیلدز را که همه در آرزویش
14:59
from the handsدست ها of the Presidentرئيس جمهور of Indiaهندوستان,
288
887685
2867
هستنند را از دست رئیس جمهور هند بگیرم،
15:02
in Hyderabadحیدرآباد on 19 Augustآگوست, 2010 --
289
890576
3920
در ۱۹ آگوست ۲۰۱۰ در حیدرآباد --
15:07
an honorافتخار that mathematiciansریاضیدانان
never dareجرات کن to dreamرویا,
290
895453
3251
افتخاری که ریاضیدان‌ها آرزویش را دارند،
15:10
a day that I will rememberیاد آوردن untilتا زمان I liveزنده.
291
898728
2399
روزی که تا زنده‌ام بیاد خواهم داشت.
15:14
What do you think,
292
902366
1447
چه حسی داری،
15:15
on suchچنین an occasionمناسبت?
293
903837
2141
در این شرایط؟
15:18
Prideغرور, yes?
294
906002
1150
افتخار، درسته؟
15:19
And gratitudeحق شناسی to the man collaboratorsمشارکت کنندگان
who madeساخته شده this possibleامکان پذیر است.
295
907791
3640
و حق شناسی از همکارانی که
که موجب این شدند.
15:24
And because it was a collectiveجمعی adventureماجرا,
296
912304
2212
و چون این یک کار گروهی بوده،
15:26
you need to shareاشتراک گذاری it,
not just with your collaboratorsمشارکت کنندگان.
297
914540
4142
باید که اون را شریک بشی،
نه فقط با همکاران خودت.
15:31
I believe that everybodyهمه can appreciateقدردانی
the thrillهیجان of mathematicalریاضی researchپژوهش,
298
919548
5692
به نظر من هر کسی می‌تونه
مشوق هیجان تحقیقات ریاضی بشه،
15:37
and shareاشتراک گذاری the passionateپرشور storiesداستان ها
of humansانسان and ideasایده ها behindپشت it.
299
925264
4318
و در داستانهای احساسی انسان
و تفکراتش شریک شه.
15:42
And I've been workingکار کردن with my staffکارکنان
at Institutموسسه Henriهنری Poincarپوینکارé,
300
930494
4774
و من با کارمندانم
در انستیتو پوانکاره کار می‌کنم.
15:47
togetherبا یکدیگر with partnersهمکاران and artistsهنرمندان
of mathematicalریاضی communicationارتباطات worldwideدر سراسر جهان,
301
935292
5181
و با همدیگر و شرکای دیگر و هنرمندانی
از ارتباطات جهانی ریاضی،
15:52
so that we can foundپیدا شد our ownخودت,
very specialویژه museumموزه of mathematicsریاضیات there.
302
940497
4587
تا بتوانیم موزه بسیار خاص
ریاضیات خودمون را اونجا بسازیم.
15:58
So in a fewتعداد کمی yearsسالها,
303
946537
1777
پس تا چند سال دیگر،
16:00
when you come to Parisپاریس,
304
948885
1577
وقتی که به پاریس میایی،
16:02
after tastingمزه کردن the great, crispyترد
baguetteباگت and macaroonماکارون,
305
950486
5658
بعد از آن که مزه عالی و ترد
باگت و ماکارون را امتحان کردی،
16:08
please come and visitبازدید کنید us
at Institutموسسه Henriهنری Poincarپوینکارé,
306
956168
3663
لطفا بیا و از ما
در انستیتو آنری پوانکاره بازدید کن،
16:11
and shareاشتراک گذاری the mathematicalریاضی dreamرویا with us.
307
959856
2515
و در این رویای ریاضیات با ما شریک شو.
16:14
Thank you.
308
962395
1151
متشکرم.
16:15
(Applauseتشویق و تمجید)
309
963570
7000
( تشویق حضار )
Translated by Behdad Khazaeli
Reviewed by Leila Ataei

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Cédric Villani - Mathematician
Cédric Villani tackles perplexing problems in mathematical physics, analysis and geometry with rigor, wit and a signature personal style.

Why you should listen

His Byronesque hair, colorful ascots and spider brooches have earned Cédric Villani the nickname “the Lady Gaga of Mathematics.” But this moniker has not obscured Villani’s deeper, serious mission: inspiring students to delve into the mysteries of mathematics.

Villani’s fame is based on his work resolving difficult problems of kinetic theory, for which he received the Fields Medal in 2010. His book Birth of a Theorem is an exhilarating journey into the nocturnal dilemmas of mathematicians hot on the trail of discovery.

Villani was elected to the French National Assembly in June 2017.

More profile about the speaker
Cédric Villani | Speaker | TED.com