ABOUT THE SPEAKER

Juan Enriquez - Futurist
Juan Enriquez thinks and writes about the profound changes that genomics and other life sciences will bring in business, technology, politics and society.

Why you should listen

A broad thinker who studies the intersections of these fields, Enriquez has a talent for bridging disciplines to build a coherent look ahead. He is the managing director of Excel Venture Management, a life sciences VC firm. He recently published (with Steve Gullans) Evolving Ourselves: How Unnatural Selection and Nonrandom Mutation Are Shaping Life on Earth. The book describes a world where humans increasingly shape their environment, themselves and other species.

Enriquez is a member of the board of Synthetic Genomics, which recently introduced the smallest synthetic living cell. Called “JCVI-syn 3.0,” it has 473 genes (about half the previous smallest cell). The organism would die if one of the genes is removed. In other words, this is the minimum genetic instruction set for a living organism.

More profile about the speaker
Juan Enriquez | Speaker | TED.com

TED2013

Juan Enriquez: Your online life, permanent as a tattoo

Juan Enriquez: သင့်အွန်လိုင်းဘဝ၊ သေရာပါ ဆေးမင်ကြောင်တစ်ခုလိုပါ။

Filmed: 2013-02-26

Readability: 3.5

1,746,210 views

Andy Warhol နားလည်မှုလွဲခဲ့ပြီး ၊ ၁၅ မိနစ်တာ နာမည်ကျော်ကြားတာအစား ကျွန်တော်တို့ ဒီလောက်အကြာကြီး လူမသိသူမသိဖြစ်နေတာ ဆိုရင်ရော။ ဟောပြောချက်အတိုလေးထဲမှာ Juan Enriquez ဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာတွေကို ဒစ်ဂျစ်တယ်မျှဝေခြင်းရဲ့ အံ့အားသင့်ဖွယ် အမြဲရှိနေတဲ့ သက်ရောက်မှုတွေကို မျှဝေထားပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ဒစ်ဂျစ်တယ် ဆေးမှင်ကြောင်အသစ်တွေနဲ့ ပတ်သက်ရာမှာ အထောက်အကူဖြစ်ဖို့ ရှေးဟောင်းဂရိတွေဆီက ထိုးထွင်းအမြင်တွေကို မျှဝေထားပါတယ်။

Juan Enriquez - Futurist
Juan Enriquez thinks and writes about the profound changes that genomics and other life sciences will bring in business, technology, politics and society. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

ကောင်းပြီ၊ အတူတကွ

00:13

All right, so let's take

0

1643

1139

ထည့်စဉ်းစားကြရမှန်း ထင်ရှားတဲ့ အကြောင်းအရာ
လေးခုကို ယူလိုက်ရအောင်-

00:14

four subjects that obviously go together:

1

2782

2340

00:17

big data, tattoos, immortality and the Greeks.

2

5122

4729

ဒေတာကြီးတွေ၊ ဆေးမင်ကြောင်၊
မသေခြင်းနဲ့ ဂရိတွေပါ။

00:21

Right?

3

9851

830

ဟုတ်တယ်နော်။

00:22

Now, the issue about tattoos is that,

4

10681

3419

ကဲ၊ ဆေးမင်ကြောင်နဲ့ဆိုင်တဲ့ ကိစ္စက

00:26

without a word, tattoos really do shout.

5

14100

4205

စာတစ်လုံးမှမပါပဲ ဆေးမင်ကြောင်တွေက
ဟစ်အော်တာပါ။

00:30

[Beautiful]

6

18305

4060

(လှတယ်)

00:34

[Intriguing]

7

22365

1898

(စိတ်ဝင်စားစရာပဲ)

00:36

So you don't have to say a lot.

8

24263

3315

ဒီတော့ သင်က အများကြီးပြောစရာမလိုဘူး။

00:39

[Allegiance]

9

27578

3667

(သစ္စာခံ)

00:43

[Very intimate]

10

31246

4402

(အရမ်း ခင်တယ်)

00:47

[Serious mistakes]

11

35648

2625

(အမှားကြီးတွေ)

00:50

(Laughter)

12

38273

3088

(ရယ်သံများ)

00:54

And tattoos tell you a lot of stories.

13

42437

3781

ဆေးမင်ကြောင်တွေက သင့်ကို
ဇာတ်လမ်းအများကြီး ပြောပြတယ်။

00:58

If I can ask an indiscreet question,

14

46218

1745

ပါးစပ်ဆော့ပြီး မေးခွန်း
မေးခွင့်ရရင်၊

00:59

how many of you have tattoos?

15

47963

3476

ဘယ်နှစ်ယောက် ဆေးမင်ကြောင်ထိုးထားလဲ။

01:03

A few, but not most.

16

51439

1507

အနည်းငယ်၊ အများစုတော့ မဟုတ်ဘူး။

01:04

What happens if Facebook, Google, Twitter, LinkedIn,

17

52946

2787

Facebook, Google, Twitter, LinkedIn,
ဆဲလ်ဖုန်း

01:07

cell phones, GPS, Foursquare, Yelp, Travel Advisor,

18

55733

2898

GPS, Foursquare, Yelp, Travel Advisor၊

01:10

all these things you deal with every day

19

58631

2760

သင်နေ့စဉ် ပတ်သက်နေတဲ့ အရာအားလုံးဟာ

01:13

turn out to be electronic tattoos?

20

61391

2360

အိလက်ထရွန်းနစ် ဆေးမင်ကြောင်တွေ
ဖြစ်သွားတယ်ဆိုရင်ရော။

01:15

And what if they provide as much information

21

63751

1622

သင်ဘယ်သူ၊ဘာဆိုတာအကြောင်းကို

01:17

about who and what you are as any tattoo ever would?

22

65373

4977

ဆေးမင်ကြောင်တွေလို သတင်းအချက်
အလက်ပေးနေတယ်ဆိုရင်ရော။

01:22

What's ended up happening over the past few decades

23

70350

2186

လွန်ခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ်အနည်းငယ်က သင်ဟာ

01:24

is the kind of coverage that you had as a head of state

24

72536

3106

နိုင်ငံခေါင်းဆောင်အဖြစ် ပါဝင်ခဲ့တာမျိုး

01:27

or as a great celebrity

25

75642

2679

(သို့) ကျော်ကြားတဲ့သူအြဖစ် လက်ရှိနေ့စဉ်

01:30

is now being applied to you every day by all these people

26

78321

2721

သင့်ကို ဆက်သွယ်၊ ရေးသား၊ အားပေးသူ
သင့်ရဲ့ချီကျူးမှတ်တွေနဲ့

01:33

who are Tweeting, blogging, following you,

27

81042

2987

သင့်အတွက် သင်လုပ်တာကို စောင့်ကြည့်နေတဲ့သူ

01:36

watching your credit scores and what you do to yourself.

28

84029

4320

အားလုံးနဲ့ပတ်သက်နေတာနဲ့
အဆုံးသတ်သွားပြီဆိုရင်ရော။

01:40

And electronic tattoos also shout.

29

88349

4414

အီလက်ထရွန်းနစ် ဆေးမင်ကြောင်တွေကလည်း
အော်ပေးပါတယ်။

01:44

And as you're thinking of the consequences of that,

30

92763

2344

ဒါရဲ့အကျိုးဆက်တွေအကြောင်း သင်တွေးနေစဉ်မှာ၊

01:47

it's getting really hard to hide from this stuff, among other things,

31

95107

2936

အခြားအရာတွေထက် ဒီအရာကို ဖုံးဖို့က
တကယ်ခက်ပါတယ်။

01:50

because it's not just the electronic tattoos,

32

98043

2779

အကြောင်းက ဒါဟာ အီလက်ထရွန်းနစ်
ဆေးမင်ကြောင်သာမက

01:52

it's facial recognition that's getting really good.

33

100822

4072

တကယ်ကိုကောင်းလာတဲ့
မျက်နှာပြင်သိမှတ်စရာ ဖြစ်လာနေခြင်းရောပါ။

01:56

So you can take a picture with an iPhone and get all the names,

34

104894

3798

ဒီတော့ iPhone တစ်လုံးနဲ့ ဓာတ်ပုံရိုက်ပြီး
အမည်အားလုံးတပ်လို့ရတယ်၊

02:00

although, again, sometimes it does make mistakes. (Laughter)

35

108692

4057

ဒါပေမဲ့ ထပ်ပြောမယ်
ဒါက အမှားလုပ်တာမဟုတ်ပါဘူး (ရယ်သံများ)

02:04

But that means you can take a typical bar scene like this,

36

112749

3009

ဒါပေမဲ့ ဆိုလိုတာက ဒီလို မြင်နေကျ
ဘားရှုခင်းပုံရိုက်နိုင်တယ်၊

02:07

take a picture, say, of this guy right here,

37

115758

4008

ဆိုပါစို့၊ ဒီငနဲရုံ့ပုံကို ရိုက်တယ်ပေါ့၊

02:11

get the name, and download all the records

38

119766

3664

နာမည်တပ်တယ်၊ တစ်ယောက်ယောက်ကို
တစ်ခုခုမပြောခင်

02:15

before you utter a word or speak to somebody,

39

123430

3619

မှတ်တမ်းအားလုံးကို ကူးယူတယ်၊

02:19

because everybody turns out to be

40

127049

1376

အကြောင်းက လူတိုင်းဟာ

02:20

absolutely plastered by electronic tattoos.

41

128425

3601

အီလက်ထရွန်းနစ် ဆေးမင်ကြောင်တွေမှာ
လုံးဝကို ကပ်သွားတာကိုး။

02:24

And so there's companies like face.com that now have

42

132026

2492

ဒီလိုနဲ့ face.com လိုကုမ္ပဏီတွေမှာ
အခုဆိူ မျက်နှာ

02:26

about 18 billion faces online.

43

134518

3784

၁၈ ဘီလီယံလောက်ရှိနေပြီ။

02:30

Here's what happened to this company.

44

138302

1589

အဲဒီကုမ္ပဏီ ဖြစ်ပျက်ပုံက ဒီလိုပါ။

02:31

[Company sold to Facebook, June 18, 2012...]

45

139891

2663

[ကုမ္ပဏီကို Facebook သို့ရောင်းလိုက်သည်
ဇွန်လ ၁၈ ရက်၂၀၁၂]

02:34

There are other companies that will place a camera

46

142554

2653

ကင်မရာတစ်လုံးထားမယ့် အခြားကုမ္ပဏီတွေရှိတယ်

02:37

like this — this has nothing to do with Facebook —

47

145207

2423

ဒီလို "ဤအရာသည် Facebook နှင့်မဆိုင်ပါ"

သင့်ပုံကိုယူပြီး
လူမှုမီဒီယာတွေနဲ့ ချိတ်ပေးလိုက်တယ်၊

02:39

they take your picture, they tie it to the social media,

48

147630

2312

02:41

they figure out you really like to wear black dresses,

49

149942

2127

သင် ဝတ်စုံနက်တွေဝတ်တာ
ကြိုက်တာ သဘောပေါက်တော့

02:44

so maybe the person in the store comes up and says,

50

152069

2436

စတိုးထဲက ဒီလူက ပေါက်လာပြီး
ပြောလောက်တာက

02:46

"Hey, we've got five black dresses

51

154505

2300

"ဟေး၊ ကျုပ်တို့မှာ ခင်ဗျားနဲ့ တကယ်ကို

02:48

that would just look great on you."

52

156805

3233

လိုက်ဖက်မယ့်
ဝတ်စုံနက် ငါးစုံရှိတယ်"။

02:52

So what if Andy was wrong?

53

160038

2120

ဒီတော့ Andy များ မှားသွာရင်ရော။

ဒီမှာ Andy ရဲ့ အဆိုပါ။

02:54

Here's Andy's theory.

54

162158

1270

[အနာဂတ်မှာ လူတိုင်း ၁၅ မိနစ်ကြာ
ကမ္ဘာကျော် ဖြစ်မယ်]

02:55

[In the future, everybody will be world famous for 15 minutes.]

55

163428

1844

02:57

What if we flip this?

56

165272

1106

ဒါကို လှန်လိုက်ရင်ရော။

02:58

What if you're only going to be anonymous for 15 minutes? (Laughter)

57

166378

4681

ကောင်းပြီ၊ သင်ဟာ ၁၅ မိနစ်ပဲ လူမသိ
သူမသိဖြစ်တော့မယ်ဆိုရင်ရော။ (ရယ်သံများ)

03:03

Well, then, because of electronic tattoos,

58

171059

3016

ကဲ၊ဒီနောက်မှာ အီလက်ထရွန်းနစ်
ဆေးမှင်ကြောင်တွေကြောင့်

03:06

maybe all of you and all of us are very close to immortality,

59

174075

4661

သင်တို့၊ကျွန်တော်တို့အားလုံးဟာ
အမတရဲ့ အတော်နီးနီးမှာ ရှိနေလောက်တာက

03:10

because these tattoos will live

60

178736

1578

ဆေးမင်ကြောင်တွေဟာ ကျွန်တော်တို့

03:12

far longer than our bodies will.

61

180314

2777

ကိုယ်ခန္ဓာတွေထက် အများကြီးပိုပြီး
အသက်ရှညိမှာဖြစ်လို့ပါ။

03:15

And if that's true, then what we want to do

62

183091

1891

ဒါသာမှန်ရင် ကျွန်တော်တို့လုပ်ချင်တာက

03:16

is we want to go through four lessons from the Greeks

63

184982

3409

ဂရိတွေဆီက သင်ခန်းစာလေးခုနဲ့
လက်တင်အမေရိကန် တစ်ဦးဆီက

03:20

and one lesson from a Latin American.

64

188391

3309

သင်ခန်းစာတစ်ခုကို နားလည်ချင်ကြတာပါ။

03:23

Why the Greeks?

65

191700

1823

ဘာလို့ ဂရိတွေဖြစ်တာလဲ။

03:25

Well, the Greeks thought about what happens

66

193523

1857

ကောင်းပြီ၊ ဂရိတွေတွေက နတ်ဘုရားတွေ၊

03:27

when gods and humans and immortality mix for a long time.

67

195380

4958

လူသားတွေနဲ့ အမတဟာ ကြာရှည်စွာ ရောတဲ့အခါ
ဖြစ်ပေါ်တာအကြောင်းကို တွေးခဲ့တယ်။

03:32

So lesson number one: Sisyphus.

68

200338

2680

ဒီတော့ သင်ခန်းစာတစ်၊ Sisyphus။

03:35

Remember? He did a horrible thing, condemned for all time

69

203018

3026

မှတ်မိလား၊ ပြစ်ဒဏ်ချထားတဲ့
ဆိုးရွားတာကို တစ်ချိန်လုံး လုပ်ခဲ့တာ။

03:38

to roll this rock up, it would roll back down,

70

206044

2383

ဒီကျောက်တုံးကိုတွန်းတင်ဖို့လေ၊
ပြန်လိမ့်ကျလာမှာလေ

03:40

roll back up, roll back down.

71

208427

1973

ပြန်တွန်းတင်လိုက်၊ ပြန်လိမ့်ကျလိုက်၊

03:42

It's a little like your reputation.

72

210400

2403

ဒါက သင့်ကျော်ကြားမှုနဲ့ နည်းနည်းဆင်တယ်။

03:44

Once you get that electronic tattoo,

73

212803

1435

အီလက်ထရွန်းနစ် ဆေးမင်ကြောင်

03:46

you're going to be rolling up and down for a long time,

74

214238

2928

ရတာနဲ့ တွန်းတင်လိုက်၊ လိမ့်ကျလိုက်
အကြာကြီးဖြစ်နေတော့မယ်

03:49

so as you go through this stuff,

75

217166

2308

ဒီတော့ ဒီအရာကိုကြုံရစဉ်မှာ

03:51

just be careful what you post.

76

219474

3085

သင်တင်တာကို သတိထားရုံပါ

03:54

Myth number two: Orpheus, wonderful guy,

77

222559

3379

ဒဏ္ဍာရီ နံပါတ်နှစ်၊ Orpheus အံ့ဖွယ် ငနဲ၊

03:57

charming to be around, great partier, great singer,

78

225938

3728

နှစ်လိုဖွယ်ကောင်းတယ်လို့ထင်ရှားသူ၊၊
ပွဲလမ်းကြိုတ်သူ၊ အဆိုကောင်းသူ၊

04:01

loses his beloved, charms his way into the underworld,

79

229666

3217

ချစ်စရာဆွဲဆောင်မှုတွေဟာ
အပလောကလမ်းမှာ ပျောက်ဆုံးပြီး

04:04

only person to charm his way into the underworld,

80

232883

2607

အပလောကမှာ ဆွဲဆောင်ဖို့ လူသက်သက်၊

04:07

charms the gods of the underworld,

81

235490

2345

အပလောကရဲ့နတ်တွေကို ဆွဲဆောင်တယ်၊

04:09

they release his beauty on the condition

82

237835

2895

သူတို့မကျွတ်မချင်း သူမကို မကြည့််ရဆိုတဲ့

04:12

he never look at her until they're out.

83

240730

3112

အခြေအနေမှာ သူ့ရဲ့လှပမှုကို
သူတို့လွတ်ပေးတယ်။

ဒီတော့ သူဟာ လျှောက်ရင်း၊ လျှောက်ရင်းနဲ့

04:15

So he's walking out and walking out and walking out

84

243842

1839

04:17

and he just can't resist. He looks at her, loses her forever.

85

245681

4258

မအောင့်နိုင်တော့ပဲ သူမကိုကြည့်လိုက်ရာ
သူမကို ထာဝရ ဆုံးရှုံးသွားတယ်။

04:21

With all this data out here, it might be a good idea

86

249939

2834

ဟောဒီက ဒီအချက်အလက်နဲ့ အကြံကောင်း
တစ်ခု ဖြစ်လောက်တာက

04:24

not to look too far into the past of those you love.

87

252773

5748

သင်မြတ်နိုးတာတွေရဲ့ ဝေးလွန်းတဲ့
အတိတ်ကို မကြည့်ဖို့ပါ။

04:30

Lesson number three: Atalanta.

88

258521

2841

သင်ခန်းစာ သုံး၊ Atalanta

04:33

Greatest runner. She would challenge anybody.

89

261362

4449

အကြီးကျယ်ဆုံး အပြေးမယ်၊
သူမက လူတိုင်းကို စိန်ခေါ်နေနေတာလေ။

04:37

If you won, she would marry you.

90

265811

2410

သင်နိုင်ရင် သူမက သင့်ကိုလက်ထပ်မယ်၊

04:40

If you lost, you died.

91

268221

2925

သင်ရှုံးရင် သင်သေရောလေ။

04:43

How did Hippomenes beat her?

92

271146

2344

Hippomenes က သူမကို ဘယ်လိုနိုင်ခဲ့လဲ။

04:45

Well, he had all these wonderful little golden apples,

93

273490

1926

ကဲ၊ သူ့မှာ ဒီအံ့ဖွယ်ပန်းသီးလေးတွေရှိတယ်

04:47

and she'd run ahead, and he'd roll a little golden apple.

94

275416

2618

သူမက ရှေ့ကပြေး၊
သူက ရွှေပန်းသီးလေး လှိမ့်ပေး။

04:50

She'd run ahead, and he'd roll a little golden apple.

95

278034

2004

သူမက ရှေ့ကပြေး၊
သူက ရွှေပန်းသီးလေး လှိမ့်၊

04:52

She kept getting distracted. He eventually won the race.

96

280038

4246

သူမက ဆင်တိုက် စိတ်ပျံ့လွင့်နေခဲ့တယ်၊
နောက်ဆုံး ပြေးပွဲကို သူနိင်သွားတယ်။

04:56

Just remember the purpose as all these little golden apples

97

284284

3230

ဒီရွှေရောင်ပန်းသီးလေးတွေ သင့်ဆီရောက်လာပြီး

04:59

come and reach you and you want to post about them

98

287514

2572

၎င်တို့အကြောင်းကို တင်ချင်တာ
(သို့) တွိချငိတာ

05:02

or tweet about them or send a late-night message.

99

290086

3836

သို့) ညနက်နက် သတင်းလေးပို့ချင်တဲ့အခါ
ရည်ရွယ်ချက်ကို သတိရဖို့ပါပဲ။

05:05

And then, of course, there's Narcissus.

100

293922

3248

ဒီနောက်တော့ တကယ်က
Narcissus ဆိုတာရှိတယ်။

05:09

Nobody here would ever be accused or be familiar with Narcissus.

101

297170

3547

ဒီက ဘယ်သူမှ Narcissus လို့ စွပ်စွဲခံရတာ၊
ရင်းနှီးနေတာ ရှိမှာမဟုတ်ပါဘူး။

05:12

(Laughter)

102

300717

2296

(ရယ်သံများ)

05:15

But as you're thinking about Narcissus,

103

303013

2568

ဒါပေမဲ့ သင်တို့ဟာ Narcissus
အကြောင်းတွေးနေတုန်း

05:17

just don't fall in love with your own reflection.

104

305581

4080

ကိုယ်ပုံရိပ်နဲ့ ချစ်ခင်မနေဖို့ပါပဲ။

05:21

Last lesson, from a Latin American:

105

309661

1791

နောက်ဆုံးသင်ခန်းစာ လက်တင်
အမေရိကကပါ၊

05:23

This is the great poet Jorge Luis Borges.

106

311452

2761

ဒါကကဗျာဆရာကြီး
Jorge Luis Borges ပါ။

05:26

When he was threatened by the thugs

107

314213

1189

အာဂျင်တီးနား စစ်အစိုးရရဲ့

05:27

of the Argentine military junta,

108

315402

2633

လူရမ်းကားတွေရဲ့ ခြိမ်းခြောက်တာခံရတဲ့အခါ

05:30

he came back and said, "Oh, come on,

109

318035

2253

သူပြန်လာပြီး ပြောတာက
"လာစမ်းပါ၊

05:32

how else can you threaten, other than with death?"

110

320288

3445

မရဏထက် ဘာကများ
ပိုခြိမ်းခြောက်နိုင်မှာလဲ။"

05:35

The interesting thing, the original thing,

111

323733

3120

စိတ်ဝင်စားစရာက မူလအရာက

05:38

would be to threaten somebody with immortality.

112

326853

3192

အမတနဲ့ တစ်စုံတစ်ယောက်ကို
ခြိမ်းခြောက်ဖို့ ဖြစ်လိမ့်မယ်။

05:42

And that, of course, is what we are all

113

330045

1460

တကယ်က ကျွန်တော်တိုအားလုံး

05:43

now threatened with today because of electronic tattoos.

114

331505

4176

ဒီနေ့ ခြိမ်းခြောက်ခံရတာက အီလက်
ထရွန်းနစ် ဆေးမင်ကြောင်တွေကြောင့်ပါ။

05:47

Thank you.

115

335681

1085

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

05:48

(Applause)

116

336766

3731

(လက်ခုပ်သံများ)

Translated by sann tint
Reviewed by Myo Aung

ABOUT THE SPEAKER

Juan Enriquez - Futurist
Juan Enriquez thinks and writes about the profound changes that genomics and other life sciences will bring in business, technology, politics and society.

Why you should listen

A broad thinker who studies the intersections of these fields, Enriquez has a talent for bridging disciplines to build a coherent look ahead. He is the managing director of Excel Venture Management, a life sciences VC firm. He recently published (with Steve Gullans) Evolving Ourselves: How Unnatural Selection and Nonrandom Mutation Are Shaping Life on Earth. The book describes a world where humans increasingly shape their environment, themselves and other species.

Enriquez is a member of the board of Synthetic Genomics, which recently introduced the smallest synthetic living cell. Called “JCVI-syn 3.0,” it has 473 genes (about half the previous smallest cell). The organism would die if one of the genes is removed. In other words, this is the minimum genetic instruction set for a living organism.

More profile about the speaker
Juan Enriquez | Speaker | TED.com

THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM

Juan Enriquez: သင့်အွန်လိုင်းဘဝ၊ သေရာပါ ဆေးမင်ကြောင်တစ်ခုလိုပါ။ | TED Talk | TED.com