ABOUT THE SPEAKER

Eve Ensler - Playwright, activist
Eve Ensler created the ground-breaking "Vagina Monologues," whose success propelled her to found V-Day -- a movement to end violence against women and girls everywhere.

Why you should listen

Inspired by intimate conversations with friends, Eve Ensler wrote The Vagina Monologues. The play recounts tender, funny, gripping and horrifying stories she gathered from hundreds of women about their bodies, their sexual experiences, and yes, their vaginas. Since its first staging in 1996, it has been translated into more than 45 languages, performed in more than 120 countries and re-created as an HBO film.

The Vagina Monologues' success allowed Ensler to create V-Day, a global activist movement to end violence against women and girls, which has so far raised $85 million to prevent violence and protect abused women. In February 2011, Ensler received the Isabelle Stephenson Tony Award for her philanthropic work. Ensler has also drawn praise for The Good Body, a play that cuts to women's obsession with their appearance, and her film What I Want My Words to Do to You, which portrays a writing group she leads at a correctional facility for women. Today, she continues to find new projects and push the envelope. Her latest play, I Am an Emotional Creature: The Secret Life of Girls Around the World, hit the New York Times bestseller list and just wrapped a workshop production in Johannesburg -- nest stop is Paris and then Berkeley in June 2012.

More profile about the speaker
Eve Ensler | Speaker | TED.com

TEDWomen 2019

Eve Ensler: The profound power of an authentic apology

Eve Ensler: စစ်မှန်တဲ့ ဝန်ချတောင်းပန်မှုတစ်ခုရဲ့ နက်ရှိုင်းတဲ့ စွမ်းအား။

Filmed: 2019-12-04

Readability: 3.5

1,443,244 views

စစ်မှန်တဲ့ ဝန်ချတောင်းပန်မှုဟာ နောင်တရမှုထက်ကို သာလွန်ထိရောက်တယ်လို့ အထင်ကရ ပြဇာတ်ရေးသားသူ Eve Ensler က ဆိုပါတယ်။ ဒီပွင့်လင်း၊ ဝမ်းနည်းကြေကွဲဖွယ်ကောင်းတဲ့ ဟောပြောချက်ထဲမှာ သူကိုယ်တိုင် ကြံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ မတရားဖိနှိပ်မှုကို မမှန်မကန်လုပ်သူတွေ ပြုလုပ်နိုင်၊ စစ်မှန်တဲ့ နောင်တကို ပြောနိုင်တဲ့ ဉာဏ်ပညာအဖြစ်ပြောင်းလဲပုံကို မျှဝေထားပြီး ဒီလုပ်ငန်းစဉ် စတင်ဖို့ ကူညီပေးတဲ့ အဆင့် လေးဆင့်ပါတဲ့ လမ်းညွှန်မြေပုံတစ်ခုကို ပေးထားပါတယ်။ (ဤဟောပြာချက်တွင် ရင့်ကျက်သော အကြောင်းအရာများ ပါဝင်သည်။)

Eve Ensler - Playwright, activist
Eve Ensler created the ground-breaking "Vagina Monologues," whose success propelled her to found V-Day -- a movement to end violence against women and girls everywhere. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13

For the past few years,
we've been calling men out.

0

1619

4142

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်က ကျွန်မတို့ဟာ
အမျိုးသားတွေကို အော်ထုတ်နေခဲ့တယ်။

00:19

It had to be done.

1

7103

1199

ဒါ ပြီးဖို့လိုခဲ့တာပေါ့။

00:20

(Applause)

2

8326

1952

(လက်ခုပ်သံများ)

00:22

But lately, I've been thinking
we need to do something even harder.

3

10302

5344

ဒါပေမဲ့ မကြာသေးခင်က ဒါထက် ပိုပြင်းထန်တဲ့
တစ်ခုခုလုပ်ဖို့လိုတယ်လို့ တွေးနေမိတယ်။

00:28

We need, as my good friend
Tony Porter says,

4

16567

3582

ကျွန်မရဲ့မိတ်ဆွေကောင်း
Tony Porter ပြောသလို

00:32

to find a way to call men in.

5

20173

3716

သူတို့ကို ခေါ်ယူဖို့ နည်းလမ်း
တစ်ခု ရှာဖို့လိုတယ်။

00:37

My father began to sexually abuse me
when I was five years old.

6

25412

4008

ကျွန်မရဲ့အဖေက ကျွန်မ ငါးနှစ်သမီးမှာ
ကျွန်မကို လိင်ပိုင်း မတရားပြုခဲ့တယ်။

00:42

He would come into my room
in the middle of the night.

7

30586

3095

ညလယ်ပိုင်းမှာ ကျွန်မရဲ့အခန်းထဲကို
ဝင်ဝင်လာနေခဲ့တယ်။

00:45

He appeared to be in a trance.

8

33705

1810

သူက ဘဝင်ခိုက်နေပုံရခဲ့တယ်။

00:48

The abuse continued until I was 10.

9

36476

2674

မတရားမှုက ကျွန်မ ၁၀ နှစ်အထိ
ဆက်ရှိခဲ့တယ်။

00:51

When I tried to resist him,

10

39846

2303

ကျွန်မ သူ့ကို ခုခံဖို့ဖို့ ကြိုးစားတဲ့အခါ၊

00:54

when I was finally able to say no,

11

42173

2787

နောက်ဆုံး ငြင်းဆိုနိုင်တဲ့အခါမှာ

00:56

he began to beat me.

12

44984

1808

သူက ကျွန်မကို စတင် ရိုက်နှက်တယ်။

00:58

He called me stupid.

13

46816

1774

ကျွန်မကို ငတုံးလို့ ခေါ်ခဲ့တယ်။

01:00

He said I was a liar.

14

48614

1360

လူလိမ်လို့ ပြောခဲ့တယ်။

01:02

The sexual abuse ended when I was 10,

15

50974

2731

လိင်မတရားမှုက ကျွန်မ ၁၀ နှစ်
အရွယ်မှာ အဆုံးသတ်ခဲ့ပေမဲ့

01:05

but actually, it never ended.

16

53729

2833

တကယ်တော့ ဘယ်တော့မှ မဆုံးခဲ့ဘူး။

01:09

It changed who I was.

17

57531

1706

ဒါက ကိုယ်ဘယ်သူဆိုတာကိုပြောင်းခဲ့တယ်

01:11

I was filled with anxiety and guilt
and shame all the time,

18

59823

4475

ကျွန်မဟာ တစ်ချိန်လုံး ပူပန်မှု၊ အပြစ်၊
အရှက်နဲ့ ပြည့်နေခဲ့တယ်။

01:16

and I didn't know why.

19

64322

1799

ဘာကြောင့်ဆိုတာ မသိခဲ့ဘူး။

01:18

I hated my body, I hated myself,

20

66145

3055

ကျွန်မရဲ့ခန္ဓာကိုယ်ကို မုန်းခဲ့တယ်။
ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် မုန်းခဲ့တယ်။

01:21

I got sick a lot,

21

69224

1746

အတော်များများ စက်ဆုပ်မိခဲ့တယ်။

01:22

I couldn't think,

22

70994

1306

တွေးလို့ မရနိုင်ခဲ့ဘူး။

01:24

I couldn't remember things.

23

72324

1622

အကြောင်းအရာတွေကို မမှတ်မိနိုင်ဘူး။

01:26

I was drawn to dangerous men and women

24

74343

3202

ကျွန်မဟာ အန္တရာယ်ရှိတဲ့ ယောက်ျား၊
မိန်းမတွေဆီ ဆွဲထုတ်ခံရတယ်၊

01:29

who I allowed -- actually, I invited --
to treat me badly,

25

77569

4869

ကျွန်မကို ဆိုးဝါးစွားပြုမူဖို့ ခွင့်ပေးတဲ့
တကယ်က ကျွန်မ ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သူတွေပါ။

01:34

because that is what my father
taught me love was.

26

82462

2814

အကြောင်းက အချစ်ဆိုတာ ဒါလို့
အဖေက ကျွန်မကို သင်ပေးခဲ့လို့ပါ။

01:38

I waited my whole life
for my father to apologize to me.

27

86708

4529

တစ်ဘဝလုံး ကျွန်မက အဖေဟာ
ဝန်ချတောင်းပန်မှာကို စောင့်နေခဲ့တယ်။

01:44

He didn't.

28

92118

1352

သူ မတောင်းပန်ခဲ့ဘူး။

01:45

He wouldn't.

29

93494

1515

သူ တောင်းပန်မှာ မဟုတ်ဘူး။

01:47

And then, with the recent
scandals of famous men,

30

95033

2761

ဒီနောက် နာမည်ကြီး အမျိုးသားတွေရဲ့
မကြာခင်က

01:49

as one after another was exposed,

31

97818

3389

မကောင်းသတင်းတွေနဲ့အတူ တစ်ခုပြီး
နောက်တစ်ခု ပေါ်လာသလိုတစ်ခုခုကို

01:53

I realized something:

32

101231

1150

ကျွန်မ နားလည်ခဲ့တယ်။

01:55

I have never heard a man

33

103481

3055

မုဒိမ်း(သို့) ကာယ အကြမ်းဖက်မှု ကျူးလွန်တဲ့

01:58

who has committed rape
or physical violence

34

106560

4198

အမျိုးသားတစ်ယောက်ဟာ သူ့သားကောင်ကို
လူသိရှင်ကြား ဝန်ချတောင်းပန်ဖူးတာ

02:02

ever publicly apologize to his victim.

35

110782

4056

တစ်ခါမှ ကျွန်မ မကြားဖူးတာပါ။

02:08

I began to wonder,

36

116294

1822

စစ်မှန် နက်ရှိုင်းတဲ့

02:10

what would an authentic,
deep apology be like?

37

118140

5220

ဝန်ချတောင်းပန်မှုဆိုတာက ဘယ်လိုမျိုးလဲလို့
စတင် တွေးမိလာခဲ့တယ်။

02:20

So, something strange began to happen.

38

128179

3523

ဒါနဲ ထူးဆန်းတာတစ်ခု စဖြစ်လာခဲ့တယ်။

02:24

I began to write,

39

132404

1878

ကျွန်မ စာစရေးခဲ့တယ်။

02:26

and my father's voice
began to come through me.

40

134306

2984

ကျွန်မ အဖေရဲ့အသံက ကျွန်မဆီကနေ
စတင် ရောက်ရှိလာတယ်။

02:30

He began to tell me what he had done

41

138235

2547

သူလုပ်ခဲ့တာနဲ့ ဘာကြောင့်ဆိုတာကို

02:32

and why.

42

140806

1439

ကျွန်မကို သူစပြောတယ်။

02:34

He began to apologize.

43

142269

2835

သူ စပြီး ဝန်ချတောင်းပန်ခဲ့တယ်။

02:37

My father is dead almost 31 years,

44

145128

2461

ကျွန်မရဲ့အဖေဆုံးတာ ၃၁ နှစ်နီးကဆိုပေမဲ့

02:39

and yet, in this apology,

45

147613

1748

ဒီဝန်ချတောင်းပန်မှုထဲမှာ

02:41

the one I had to write for him,

46

149385

2592

သူ့အတွက် ကျွန်မ ရေးသားဖို့လိုတဲ့ တစ်ခုက

02:44

I discovered the power of an apology

47

152001

4485

ဝန်ချတောင်းပန်မှုတစ်ခုရဲ့ စွမ်းအားကို
ကျွန်မ ရှာဖွေတွေရှိခဲ့ပြီး

02:48

and how it actually might be
the way to move forward

48

156510

2731

အမျိုးသမီးတွေကို အကြမ်းဖက်တဲ့
အမျိုးသားတွေနဲ့

02:51

in the crisis we now face

49

159265

2099

ရင်ဆိုင်တဲ့ အကျပ်အတည်းထဲမှာ

02:53

with men and all the women they abuse.

50

161388

3026

ရှေ့ဆက်ဖို့ နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ပုံပါ။

02:57

Apology is a sacred commitment.

51

165196

3770

ဝန်ချတောင်းပန်းမှုဟာ အလေးထားအပ်တဲ့
လုပ်ရပ်တစ်ခုပါ။

03:01

It requires complete honesty.

52

169798

2263

ပကတိ ရိုးသားမှု လိုအပ်ပါတယ်။

03:04

It demands deep
self-interrogation and time.

53

172719

3229

လေးနက်တဲ့ မိမိကိုယ်ကို မေးမြန်းမှုနဲ့
အချိန် လိုအပ်ပါတယ်။

03:07

It cannot be rushed.

54

175972

1699

ကမန်းကတန်း လုပ်လို့မရပါဘူး။

03:10

I discovered an apology has four steps,

55

178052

3088

ဝန်ချတောင်းပန်မှုမှာ အဆင့် လေးဆင့်ရှိတာကို
ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး

03:13

and, if you would,
I'd like to take you through them.

56

181164

2969

အလိုရှိကြမယ်ဆိုရင်
ဒါတွေကို အစအဆုံးရှင်းပြချင်ပါတယ်။

03:16

The first is you have to say
what, in detail, you did.

57

184157

3832

ပထမတစ်ခုက ကိုယ်လုပ်ခဲ့တာကို
အသေးစိတ် ပြောဖို့လိုပါတယ်။

03:20

Your accounting cannot be vague.

58

188858

1949

ရှင်းပြချက်က မရေမရာဖြစ်လို့မရဘူး။

03:23

"I'm sorry if I hurt you"

59

191236

1446

"နာကျင်စေခဲ့ရင် တောင်းပန်တယ်"

03:24

or "I'm sorry if I sexually abused you"

60

192706

2001

(သို့) မင်းကို လိင်ပိုင်း အကြမ်ဖက်ခဲ့မိရင်

03:26

doesn't cut it.

61

194731

1318

တောင်ပန်ပါတယ်"က မတိကျဘူး။

03:28

You have to say what actually happened.

62

196350

3124

တကယ် ဖြစ်ပျက်ခဲ့တာကို ပြောဖို့လိုတယ်။

03:32

"I came into the room
in the middle of the night,

63

200351

2325

"ညလယ်ခေါင်ကြီး
မင်းရဲ့အခန်းထဲ ဝင်လာခဲ့ပြီး

03:34

and I pulled your underpants down."

64

202700

2374

မင်းရဲ့အတွင်းခံကို ဆွဲချွတ်ခဲ့တယ်။"

03:37

"I belittled you because
I was jealous of you

65

205810

2111

" မင်းကို သိမ်ငယ်အောင်လုပ်တာက
မနာလိုလို့ပါ။

03:39

and I wanted you to feel less."

66

207945

2404

မင်းကို သေးသိမ်စေချင်ခဲ့တယ်။"

03:42

The liberation is in the details.

67

210373

2985

လွတ်မြောက်စေမှုက အသေးစိတ်ပါတယ်။

03:46

An apology is a remembering.

68

214088

2842

ဝန်ချတောင်းပန်မှုတစ်ခုဟာ
အမှတ်ရခြင်းတစ်ခုပါ။

03:48

It connects the past with the present.

69

216954

2472

ဒါက အတိတ်ကို ပစ္စုပ္ပန်နဲ့ ဆက်သွယ်ပေးတယ်။

03:51

It says that what occurred
actually did occur.

70

219450

3262

ဖြစ်ပွားခဲ့တာက တကယ်ဖြစ်ခဲ့တာလို့ ပြောတယ်။

03:55

The second step
is you have to ask yourself why.

71

223838

4365

ဒုတိယ အဆင့်က ဘာကြောင့်ဆိုတာ
ကိုယ့်ဘာသာ မေးဖို့လိုတယ်။

04:00

Survivors are haunted by the why.

72

228997

3022

ရှင်ကျန်သူတွေဟာ ဘာကြောင့်ဆိုတာရဲ့
ခြောက်လှန့်မှုခံရတယ်။

04:04

Why? Why would my father want
to sexually abuse his eldest daughter?

73

232043

5096

ဘာကြောင့်လဲ။ ဘာကြောင့် ငါ့အဖေက
အကြီးဆုံးသမီးကို လိင်ပိုင်း အကြမ်းဖက်တာလဲ။

04:09

Why would he take my head
and smash it against a wall?

74

237163

3372

ဘာကြောင့် သူက ငါ့ခေါင်းကို ဆွဲပြီး
နံရံနဲ့ ဆောင့်ခဲ့တာလဲ။

04:15

In my father's case,

75

243565

2103

ကျွန်မ အဖေရဲ့အဖြစ်မှာ

04:17

he was a child born long after
the other children.

76

245692

3974

သူဟာ အြခားကလေးတွေ မွေးပြီး
အတော်ကြာမှ မွေးခဲ့တာပါ။

04:22

He was an accident
that became "the miracle."

77

250671

3349

သူဟာ "အံ့ဖွယ်သရဲ" ဖြစ်လာခဲ့တဲ့
တိုက်ဆိုင်မှုတစ်ခုပါ။

04:26

He was adored and treated
as the golden boy.

78

254495

3595

သူ့ကို ရွေကလေးအဖြစ် မြတ်နိုးပြီး
ပြုစုခံခဲ့ရတယ်။

04:30

But adoration, it turns out, is not love.

79

258714

3060

ဒါပေမဲ့ မြတ်နိုးမှုဟာ ဖြစ်ချင်တော့
အချစ်မဟုတ်တာပါ။

04:34

Adoration is a projection

80

262410

1453

မြတ်နိုးခြင်းဟာ တစ်ယောက်ယောက်က

04:35

of someone's need for you to be perfect

81

263887

2270

ကိုယ့်ကိုလိုအပ်တာကို ပြီးပြည့်စုံဖို့
ကိုယ်အပေါ်

04:38

onto you.

82

266181

1150

လွှဲချခြင်းတစ်ခုပါ။

04:39

My father had to live up
to this impossible ideal,

83

267788

2943

ကျွန်မရဲ့အဖေဟာ ဒီမဖြစ်တဲ့ စံကို
ဖြည့်ဆည်းပေးခဲရတယ်။

04:42

and so he was never allowed to be himself.

84

270755

2274

ဒီလိုနဲ့ ဘယ်တော့မှ သူ့ကိုယ်သူ
ဖြစ်ခွင့်မရခဲ့ဘူး။

04:45

He was never allowed to express tenderness

85

273441

2061

ဘယ်တော့မှ သိမ်မွေ့မှု (သို့) အားနွဲ့မှု၊

04:47

or vulnerability, curiosity, doubt.

86

275526

3233

သိလိုမှု၊ သံသယ ဖော်ပြခွင့် မရခဲ့ဘူး။

04:50

He was never allowed to cry.

87

278783

2216

ဘယ်တော့မှ ငိုခွင့်မရခဲ့ဘူး။

04:53

And so he was forced to push
all those feelings underground,

88

281023

3164

ဒီလိုနဲ့ သူဟာ ဒီခံစားချက်တွေကို
အတင်းအကျပ် သိုသိပ်ခံခဲ့ရပြီး

04:56

and they eventually metastasized.

89

284211

2889

နောက်ဆုံးတော့ ဒါတွေက ပျံ့ပွားသွားခဲ့တယ်။

04:59

Those suppressed feelings
later became Shadowman,

90

287124

4171

ဒီချုပ်တည်းထားတဲ့ ခံစားချက်တွေဟာ
နောက်တော့ လျှို့ဝှက်တတ်သူဖြစ်လာပြီး

05:03

and he was out of control,

91

291319

1644

ထိန်းချုပ်မရ ဖြစ်သွားကာ

05:04

and he eventually unleashed
his torrent on me.

92

292987

3562

သူ့ရဲ့ အဟုန်ကို နောက်ဆုံးတော့
ကျွန်မဆီ ပွင့်ထွက်ခဲ့တယ်။

05:10

The third step is you have
to open your heart

93

298215

4000

တတိယ အဆင့်ကတော့ နှလုံးသားကို
ဖွင့်ထားပြီး

05:14

and feel what your victim felt
as you were abusing her.

94

302239

4024

ကိုယ်က သူ့ကို မတရားလုပ်နေစဉ် သားကောင်
ခံစားခဲ့ရတာကို ခံစားပေးဖို့လိုတာပါ။

05:19

You have to let your heart break.

95

307072

1960

မိမိ အသည်းနှလုံးကို အကွဲခံဖို့လိုပါတယ်။

05:21

You have to feel the horror and betrayal

96

309056

2148

အနိုင်ကျင့်ခံရသူ သားကောင်ရဲ့
မနှစ်မြို့မှု၊

05:23

and the long-term impacts
of your abuse on your victim.

97

311228

4042

သစ္စာဖောက်မှုနဲ့ ရေရှည် သက်ရောက်မှုတွေကို
ခံစားပေးဖို့လိုပါတယ်။

05:27

You have to sit with the suffering
you have caused.

98

315883

3284

ကိုယ်က ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့တဲ့ ဝေဒနာခံစားမှုနဲ့
ထိုင်နေဖို့ လိုပါတယ်။

05:31

And, of course, the fourth step

99

319729

1644

တကယ်တမ်း စတုတ္ထ အဆင့်က

05:33

is taking responsibility
for what you have done

100

321397

3197

ကိုယ်လုပ်ခဲ့တာအတွက် တာဝန်ယူပြီး

05:36

and making amends.

101

324618

1911

အမှားကို ပြင်ဆင်ခြင်းပါ။

05:38

So, why would anyone want to go through
such a grueling and humbling process?

102

326977

5497

ဒီတော့ ဘာလို့ လူတစ်ဦးက ဒီလောက်အကျပ်ရိုက်
ကျိုးနွံတဲ့ ဖြစ်စဉ်ကို ဖြတ်သန်းချင်တာလဲ။

05:44

Why would you want to rip yourself open?

103

332982

2739

ဘာကြောင့် မိမိကိုယ်မိမိ ဆွဲဖြဲချင်ရတာလဲ။

05:48

Because it is the only thing
that will set yourself free.

104

336636

4193

အကြောင်းကတော့ မိမိကိုယ်မိမိ လွတ်မြောက်
စေမယ့် တစ်ခုတည်းသောအရာဖြစ်လို့ပါ။

05:52

It is the only thing
that will set your victim free.

105

340853

3687

မိမိရဲ့သားကောင်ကို လွတ်မြောက်စေမယ့်
တစ်ခုတည်းသော အရာဖြစ်လို့ပါ။

05:56

You didn't just destroy your victim.

106

344564

2820

မိမိရဲ့သားကောင်ကို ဖျက်ဆီးခဲ့တာ
တင်မဟုတ်ဘူး။

05:59

You destroyed yourself.

107

347408

2047

မိမိကိုယ်မိမိ ဖျက်ဆီးခဲ့တာပါ။

06:01

There is no one who enacts
violence on another person

108

349479

4127

သက်ရောက်မှုတွေ ကိုယ်၌ကနေ
မခံစားရသူ အခြားတစ်ယောက်ကို

06:05

who doesn't suffer
from the effects themselves.

109

353630

2865

အကြမ်းဖက်မှု ပြဌာန်းသူ မရှိပါဘူး။

06:09

It creates an incredibly dark
and contaminating spirit,

110

357348

6640

ဒါက မယုံနိုင်လောက်အောင် ယုတ်မာပြီး
ညစ်ထေးစေတဲ့ စိတ်ဓာတ်တစ်ခုကို ဖန်တီးပြီး

06:16

and it spreads
throughout your entire life.

111

364012

2399

ဒါက ကိုယ့်ဘဝတစ်ခုလုံးကို ပျံ့နှံ့သွားတာပါ။

06:19

The apology I wrote -- I learned something

112

367962

2770

ကျွန်မ ရေးခဲ့တဲ့ ဝန်ချတောင်းပန်မှု
ကျွန်မနဲ့ အခြားသော

06:22

about a different lens
we have to look through

113

370756

2400

တစ်ဘီလီယံအမျိုးသမီးတွေ
ရှင်ကျန်ခဲ့တဲ့

06:25

to understand the problem
of men's violence

114

373180

3023

အမျိုးသားတွေရဲ့အကြမ်းဖက်မှု ပြဿနာကို
နားလည်ဖို့ ကြည့်ဖို့လိုတဲ့

06:28

that I and one billion
other women have survived.

115

376227

3894

မတူတဲ့ မှန်ဘီလူးတွေအကြောင်း
တစ်ခုခုကို ကျွန်မ သိခဲ့တာပါ။

06:32

We often turn to punishment first.

116

380438

2162

ကျွန်မတို့ဟာ မကြာခဏ အပြစ်ဆီ
ပထမဆုံး လှည့်တယ်။

06:35

It's our first instinct, but actually,

117

383576

2424

ဒါက ကျွန်မတို့ရဲ့ ပထမဆုံး
ပင်ကိုယ်စရိုက်ဆိုပေမဲ့

06:38

although punishment
sometimes is effective,

118

386024

4416

တကယ်ကျတော့ အပြစ်ပေးမှုက
တစ်ခါတစ်ရံ ထိရောက်ပေမဲ့

06:42

on its own, it is not enough.

119

390464

2250

၎င်ကိုယ်တိုင်ကတော့ မလုံလောက်ပါဘူး။

06:44

My father punished me.

120

392738

1547

အဖေက ကျွန်မကို အပြစ်ပေးတယ်။

06:46

I was shut down,

121

394849

1227

ကျွန်မ ပိတ်လှောင်ခံရပြီး

06:48

and I was broken.

122

396100

1951

ရိုက်ချိုးခံရတယ်။

06:50

I think punishment hardens us,
but it doesn't teach us.

123

398587

3555

အပြစ်ပေးမှုက ကျွန်မတို့ကို မာကျောစေပေမဲ့
သင်ကြားမပေးခဲ့ဘူးလို့ ထင်တယ်။

06:54

Humiliation is not revelation.

124

402166

2438

အရှက်ကွဲခြင်းက မျက်စိဖွင့်ပေးခြင်းမဟုတ်ပါ။

06:57

We actually need to create a process
that may involve punishment,

125

405334

4856

အပြစ်ပေးမှု ပါဝင်နိုင်လောက်တဲ့
ဖြစ်စဉ်တစ်ခု ဖန်တီးဖို့ တကယ် လိုအပ်တယ်။

07:02

whereby we open a doorway

126

410214

2315

ဒီနည်းနဲ့ အပျိုးသားတွေ တကယ့်ကို တစ်ခုခုနဲ့

07:04

where men can actually become
something and someone else.

127

412553

4740

အခြားတစ်ယောက်ဖြစ်လာနိုင်တဲ့
တံခါးပေါက်တစ်ခု ကျွန်မတို့ ဖွင့်ပေးတာပါ။

07:09

For so many years, I hated my father.

128

417847

2385

နှစ်ပေါင်းများစွာ အဖေ့ကို မုန်းခဲ့တယ်။

07:12

I wanted him dead. I wanted him in prison.

129

420256

2978

သူ့ကို သေစေချင်ခဲ့တယ်။
သူ့ကို ထောင်ချချင်ခဲ့လို့ပါ။

07:15

But actually, that rage kept me
connected to my father's story.

130

423258

3827

ဒါပေမဲ့ တကယ်က ဒီအမျက်ဒေါသက ကျွန်မကို
အဖေ့ဇာတ်လမ်းနဲ့ ဆက်ပြီး ဆက်သွယ်စေခဲ့တယ်။

07:20

What I really wanted
wasn't just for my father to be stopped.

131

428086

4571

ကျွန်မ တကယ်ဖြစ်ချင်ခဲ့တာက
ကျွန်မ အဖေကို ရပ်တန့်စေဖို့တင်မဟုတ်ပဲ

07:24

I wanted him to change.

132

432681

1572

သူ့ကို ပြောင်းလဲစေချင်ခဲ့တာပါ။

07:26

I wanted him to apologize.

133

434277

1880

သူ့ကို ဝန်ချတောင်းပန်စေချင်ခဲ့တာပါ။

07:28

That's what we want.

134

436181

1334

ဒါက ကျွန်မ ဖြစ်ချင်ခဲ့တာပါ။

07:29

We don't want men to be destroyed,

135

437871

2301

ယောက်ျားတွေကို ပျက်စီးစေချင်တာမဟုတ်ဘူး။

07:32

we don't want them to only be punished.

136

440196

2754

သူတို့ကို အပြစ်ပေးခံရစေချင်တာပဲ မဟုတ်ဘူး။

07:34

We want them to see us,
the victims that they have harmed,

137

442974

4658

သူတို့ ဒုက္ခပေးခဲ့တဲ့ ကျွန်မတို့ကို
သားကောင်တွေကို မြင်စေချင်ပြီး

07:39

and we want them to repent

138

447656

1995

သူတို့ နောင်တရပြီး

07:41

and change.

139

449675

1445

ပြောင်းလဲစေချင်တာပါ။

07:43

And I actually believe this is possible.

140

451425

2024

ဒါက ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ တကယ် ယုံကြည်ပါတယ်။

07:46

And I really believe it's our way forward.

141

454474

2814

ဒါဟာ ကျွန်မတို့ရဲ့ ရှေ့ဆက်လမ်းလို့
တကယ် ယုံကြည်ပါတယ်။

07:49

But we need men to join us.

142

457928

2849

ဒါပေမဲ့ အမျိုးသားတွေ ကျွန်မတို့နဲ့
ပူးပေါင်းဖို့လိုပါတယ်။

07:53

We need men now to be brave
and be part of this transformation.

143

461354

5275

အမျိုးသားတွေ ရဲရင့်ပြီး ဒီအပြောင်းအလဲအတွက်
တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ဖို့ လိုအပ်တယ်။

07:59

I have spent most of my life
calling men out,

144

467677

3699

ကျွန်မရဲ့ဘဝ အများစုကို အမျိုးသားတွေတွေကို
အော်ထုတ်ရင်း ကုန်ဆုံးခဲ့တယ်။

08:04

and I am here now,

145

472344

1726

ကျွန်မ အခု ဒီမှာပါ၊

08:07

right now,

146

475336

1191

အခုလောလောဆယ်

08:09

to call you in.

147

477049

2468

ရှင်တို့ကို ခေါ်ယူဖို့ပါ။

08:13

Thank you.

148

481104

1152

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

08:14

(Applause)

149

482280

2410

(လက်ခုပ်သံများ)

08:16

Thank you.

150

484714

1151

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

08:17

(Applause)

151

485889

1016

(လက်ခုပ်သံများ)

08:18

Thank you, thank you.

152

486929

1269

ကျေးဇူးပါ။ ကျေးဇူးပါ။

08:20

(Applause)

153

488222

2095

(လက်ခုပ်သံများ)

Translated by sann tint
Reviewed by Myo Aung

ABOUT THE SPEAKER

Eve Ensler - Playwright, activist
Eve Ensler created the ground-breaking "Vagina Monologues," whose success propelled her to found V-Day -- a movement to end violence against women and girls everywhere.

Why you should listen

Inspired by intimate conversations with friends, Eve Ensler wrote The Vagina Monologues. The play recounts tender, funny, gripping and horrifying stories she gathered from hundreds of women about their bodies, their sexual experiences, and yes, their vaginas. Since its first staging in 1996, it has been translated into more than 45 languages, performed in more than 120 countries and re-created as an HBO film.

The Vagina Monologues' success allowed Ensler to create V-Day, a global activist movement to end violence against women and girls, which has so far raised $85 million to prevent violence and protect abused women. In February 2011, Ensler received the Isabelle Stephenson Tony Award for her philanthropic work. Ensler has also drawn praise for The Good Body, a play that cuts to women's obsession with their appearance, and her film What I Want My Words to Do to You, which portrays a writing group she leads at a correctional facility for women. Today, she continues to find new projects and push the envelope. Her latest play, I Am an Emotional Creature: The Secret Life of Girls Around the World, hit the New York Times bestseller list and just wrapped a workshop production in Johannesburg -- nest stop is Paris and then Berkeley in June 2012.

More profile about the speaker
Eve Ensler | Speaker | TED.com

THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM

Eve Ensler: စစ်မှန်တဲ့ ဝန်ချတောင်းပန်မှုတစ်ခုရဲ့ နက်ရှိုင်းတဲ့ စွမ်းအား။ | TED Talk | TED.com