ABOUT THE SPEAKER
David Puttnam - Producer
After a much-awarded career as a film producer, Lord David Puttnam now works at the intersection of education, media and policy.

Why you should listen

David Puttnam spent thirty years as an independent producer of award-winning films, including The Mission, The Killing Fields, Local Hero, Chariots of Fire, Midnight Express, Bugsy Malone and Memphis Belle. His films have won ten Oscars, 25 Baftas and the Palme D'Or at Cannes.  

He retired from film production in 1998 to focus on his work in public policy as it relates to education, the environment, and the creative and communications industries. In 1998 he founded the National Teaching Awards, which he chaired until 2008, also serving as the first Chair of the General Teaching Council from 2000 to 2002. From July 2002 to July 2009 he was president of UNICEF UK, playing a key role in promoting UNICEF’s advocacy and awareness objectives.

 

More profile about the speaker
David Puttnam | Speaker | TED.com
TEDxHousesOfParliament

David Puttnam: Does the media have a "duty of care"?

David Puttnam: Czy media mają obowiązek dochowania należytej staranności?

Filmed:
935,362 views

W tej dającej do myślenia prelekcji David Puttnam stawia istotne pytania na temat mediów. Czy media mają moralny obowiązek tworzyć poinformowane społeczeństwo, czy też mogą za wszelką cenę gonić za zyskiem, podobnie jak każde inne przedsiębiorstwo? Jego rozwiązanie odnośnie równoważenia zysku i odpowiedzialności jest odważne... i może się z nim nie zgodzicie. (Sfilmowane na TEDxHousesofParliament)
- Producer
After a much-awarded career as a film producer, Lord David Puttnam now works at the intersection of education, media and policy. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

Pozwólcie, że zacznę
00:12
I'd like to startpoczątek, if I maymoże,
0
872
1544
00:14
with the storyfabuła of the PaisleyPaisley snailślimak.
1
2416
2724
od historii ślimaka z Paisley.
00:17
On the eveningwieczór of the 26thth of AugustSierpnia, 1928,
2
5140
3215
Wieczorem 26 sierpnia 1928 roku
00:20
MayMoże DonoghueDonoghue tookwziął a trainpociąg from GlasgowGlasgow
3
8355
2374
May Donoghue pojechała pociągiem
z Glasgow do miasteczka Paisley,
11 km na wschód od miasta,
00:22
to the townmiasto of PaisleyPaisley, sevensiedem milesmile eastWschód of the cityMiasto,
4
10729
2531
00:25
and there at the WellmeadowWellmeadow CafCAFé,
5
13260
2313
gdzie w kawiarni Wellmeadow
00:27
she had a ScotsSzkoci icelód creamkrem floatfloat,
6
15573
3126
zjadła deser lodowy
składający się z lodów i piwa imbirowego,
00:30
a mixmieszać of icelód creamkrem and gingerimbir beerpiwo
7
18699
1847
00:32
boughtkupiony for her by a friendprzyjaciel.
8
20546
1955
zamówiony dla niej przez przyjaciela.
00:34
The gingerimbir beerpiwo cameoprawa ołowiana witrażu in a brownbrązowy, opaquenieprzezroczysty bottlebutelka
9
22501
2401
Piwo imbirowe podano w brązowej,
nieprzezroczystej butelce
00:36
labeledoznaczone jako "D. StevensonStevenson, GlenGlen LaneLane, PaisleyPaisley."
10
24902
3863
z napisem na etykiecie
"D. Stevenson. Glen Lane, Paisley".
00:40
She drankpił some of the icelód creamkrem floatfloat,
11
28765
2076
Wypiła część deseru,
ale kiedy resztę piwa
00:42
but as the remainingpozostały gingerimbir beerpiwo was pourednalał
12
30841
1834
00:44
into her tumblerTumbler,
13
32675
1396
nalano do jej szklanki,
00:46
a decomposedrozłożony snailślimak
14
34071
2453
na powierzchnię wypłynęły
00:48
floatedpłynął to the surfacepowierzchnia of her glassszkło.
15
36524
2582
szczątki gnijącego ślimaka.
00:51
ThreeTrzy daysdni laterpóźniej, she was admittedPrzyznał
16
39106
1544
Trzy dni później przyjęto ją
00:52
to the GlasgowGlasgow RoyalRoyal InfirmaryAmbulatorium
17
40650
1506
do szpitala w Glasgow,
00:54
and diagnosedrozpoznano with severesilny gastroenteritiszapalenie żołądka i jelit
18
42156
2058
gdzie zdiagnozowano
poważny nieżyt żołądka i jelit
00:56
and shockzaszokować.
19
44214
1953
oraz oszołomienie.
00:58
The casewalizka of DonoghueDonoghue vsvs. StevensonStevenson that followedśledzić
20
46167
3268
Późniejsza sprawa sądowa
Donoghue kontra Stevenson
01:01
setzestaw a very importantważny legalprawny precedentprecedens:
21
49435
2645
zaowocowała ważnym precedensem.
Uznano, że Stevenson,
producent piwa imbirowego,
01:04
StevensonStevenson, the manufacturerproducent of the gingerimbir beerpiwo,
22
52080
1731
01:05
was heldtrzymany to have a clearjasny dutyobowiązek of careopieka
23
53811
2777
powinien był dochować
należytej staranności
01:08
towardsw kierunku MayMoże DonoghueDonoghue,
24
56588
1448
w stosunku do May Donoghue,
01:10
even thoughchociaż there was no contractkontrakt betweenpomiędzy them,
25
58036
2102
choć nie została między nimi
zawarta umowa,
01:12
and, indeedw rzeczy samej, she hadn'tnie miał even boughtkupiony the drinkdrink.
26
60138
2817
a May nawet nie kupiła napoju osobiście.
01:14
One of the judgessędziowie, LordPan AtkinAtkin, describedopisane it like this:
27
62955
3019
Jeden z sędziów, Lord Atkin,
opisał to następująco.
01:17
You mustmusi take careopieka to avoiduniknąć actsdzieje or omissionszaniechania
28
65974
2910
Należy unikać działań lub zaniechań,
01:20
whichktóry you can reasonablyracjonalnie foreseeprzewidywać
29
68884
2068
co do których można przewidzieć,
01:22
would be likelyprawdopodobne to injurezranić your neighborsąsiad.
30
70952
3228
że mogłyby skrzywdzić bliźniego.
W istocie, można zastanawiać się,
ile osób musiałoby się zatruć,
01:26
IndeedW rzeczywistości, one wonderscuda that withoutbez a dutyobowiązek of careopieka,
31
74180
2343
01:28
how manywiele people would have had to sufferponieść
32
76523
1746
zanim Stevenson zwinąłby interes,
01:30
from gastroenteritiszapalenie żołądka i jelit before StevensonStevenson
eventuallyostatecznie wentposzedł out of businessbiznes.
33
78269
3724
gdyby nie istniał obowiązek
dochowania należytej staranności.
01:33
Now please hangpowiesić on to that PaisleyPaisley snailślimak storyfabuła,
34
81993
2381
Pamiętajcie, proszę,
o historii ślimaka z Paisley,
01:36
because it's an importantważny principlezasada.
35
84374
3233
bo mówi o ważnej zasadzie.
W ubiegłym roku Hansard Society,
niepartyjna organizacja,
01:39
Last yearrok, the HansardHansard SocietySpołeczeństwo,
a nonpartisanBezpartyjny charitydobroczynność
36
87607
2494
01:42
whichktóry seeksStara to strengthenwzmocnienie parliamentaryparlamentarne democracydemokracja
37
90101
1906
której celem jest umacnianie
demokracji parlamentarnej
01:44
and encouragezachęcać greaterwiększy publicpubliczny involvementuwikłanie in politicsPolityka
38
92007
3237
i zachęcanie ludzi
do angażowania się w politykę,
01:47
publishedopublikowany, alongsideobok theirich annualroczny auditAudyt
39
95244
2587
w swoim corocznym audycie dotyczącym
uczestnictwa w życiu politycznym
01:49
of politicalpolityczny engagementzaręczynowy, an additionaldodatkowe sectionSekcja
40
97831
2873
opublikowała dodatkową sekcję,
01:52
devotedoddany entirelycałkowicie to politicsPolityka and the mediagłoska bezdźwięczna.
41
100704
3123
poświęconą w całości polityce i mediom.
01:55
Here are a couplepara of ratherraczej depressingprzygnębiający observationsobserwacje
42
103827
2375
Oto kilka przygnębiających spostrzeżeń
01:58
from that surveyAnkieta.
43
106202
2008
z tego raportu.
02:00
TabloidTabloid newspapersgazety do not appearzjawić się
44
108210
2165
Tabloidy raczej nie wzmacniają
02:02
to advancepostęp the politicalpolityczny citizenshipobywatelstwo of theirich readersczytelnicy,
45
110375
2833
politycznej postawy
obywatelskiej czytelników,
02:05
relativekrewny even to those
46
113208
1573
nawet w porównaniu do osób,
02:06
who readczytać no newspapersgazety whatsoevercokolwiek.
47
114781
3226
które w ogóle nie czytają gazet.
02:10
Tabloid-onlyTylko do tabloidu readersczytelnicy are twicedwa razy as likelyprawdopodobne to agreeZgodzić się
48
118007
2992
Osoby, które czytają tylko tabloidy,
zgadzają się z negatywnymi opiniami
na temat polityki
02:12
with a negativenegatywny viewwidok of politicsPolityka
49
120999
1851
02:14
than readersczytelnicy of no newspapersgazety.
50
122850
2575
dwa razy częściej,
niż osoby nie czytające gazet.
Są nie tylko mniej
politycznie zaangażowane.
02:17
They're not just lessmniej politicallypolitycznie engagedzaręczony.
51
125425
1993
02:19
They are consumingspożywanie mediagłoska bezdźwięczna that reinforceswzmacnia
52
127418
2448
Są konsumentami mediów,
które wzmacniają ich negatywne zdanie
na temat polityki,
02:21
theirich negativenegatywny evaluationoceny of politicsPolityka,
53
129866
1962
02:23
therebya tym samym contributingprzyczynianie się to a fatalisticfatalistyczny and cynicalcyniczny
54
131828
3103
przyczyniając się do fatalistycznej
i cynicznej postawy
02:26
attitudepostawa to democracydemokracja and theirich ownwłasny rolerola withinw ciągu it.
55
134931
3335
w stosunku do demokracji
i ich roli w demokracji.
02:30
Little wondercud that the reportraport concludedzakończony that
56
138266
2160
Nie dziwi więc, że w raporcie stwierdzono,
02:32
in this respectPoszanowanie, the pressnaciśnij, particularlyszczególnie the tabloidstabloidy,
57
140426
3190
że prasa, w szczególności tabloidy,
02:35
appearzjawić się not to be livingżycie up to the importanceznaczenie
58
143616
2339
wydają się nie przywiązywać wagi
02:37
of theirich rolerola in our democracydemokracja.
59
145955
2636
do istoty swojej roli w demokracji.
02:40
Now I doubtwątpić if anyonektokolwiek in this roompokój would seriouslypoważnie
60
148591
2059
Wątpię, czy ktoś na tej sali
poważnie kwestionował to zdanie.
02:42
challengewyzwanie that viewwidok.
61
150650
1447
02:44
But if HansardHansard are right, and they usuallyzazwyczaj are,
62
152097
2616
Ale jeśli Hansard, jak zwykle, ma rację,
02:46
then we'vemamy got a very seriouspoważny problemproblem on our handsręce,
63
154713
1976
to stoimy przed poważnym problemem,
02:48
and it's one that I'd like to spendwydać the nextNastępny 10 minutesminuty
64
156689
2635
na którym chciałbym skupić się
02:51
focusingskupienie uponna.
65
159324
2029
przez kolejne 10 minut.
02:53
SinceOd the PaisleyPaisley snailślimak,
66
161353
1683
Od czasów ślimaka z Paisley,
02:55
and especiallyszczególnie over the pastprzeszłość decadedekada or so,
67
163036
2464
a zwłaszcza w ciągu ostatniej dekady,
było wiele przemyśleń
na temat należytej staranności,
02:57
a great dealsprawa of thinkingmyślący has been developedrozwinięty
68
165500
1919
02:59
around the notionpojęcie of a dutyobowiązek of careopieka
69
167419
1859
jako że ma ona związek z wieloma
aspektami społeczeństwa obywatelskiego.
03:01
as it relatesdotyczy to a numbernumer of aspectsaspekty of civilcywilny societyspołeczeństwo.
70
169278
2539
03:03
GenerallyOgólnie a dutyobowiązek of careopieka arisespowstaje when one individualindywidualny
71
171817
2744
Zasadniczo, obowiązek dochowania
należytej staranności pojawia się,
03:06
or a groupGrupa of individualsosoby prywatne undertakeszobowiązuje się an activityczynność
72
174561
2734
gdy jedna lub więcej osób
podejmuje działalność,
która może potencjalnie skrzywdzić innych,
03:09
whichktóry has the potentialpotencjał to causeprzyczyna harmszkoda to anotherinne,
73
177295
2530
03:11
eitherzarówno physicallyfizycznie, mentallypsychicznie or economicallyekonomicznie.
74
179825
2714
czy to w sposób fizyczny,
psychiczny, czy ekonomiczny.
03:14
This is principallyprzede wszystkim focusedskupiony on obviousoczywisty areasobszary,
75
182539
2471
Dotyczy to przede wszystkim
oczywistych kwestii,
03:17
suchtaki as our empatheticempatii responseodpowiedź
to childrendzieci and youngmłody people,
76
185010
3042
takich jak empatia
w stosunku do dzieci i młodzieży,
03:20
to our serviceusługa personnelpersonelu, and
to the elderlyStarsi and infirmchorych.
77
188052
2726
osób, które nas obsługują
oraz osób starszych i chorych.
03:22
It is seldomrzadko, if ever, extendedrozszerzony
to equallyna równi importantważny argumentsargumenty
78
190778
4193
Rzadko, o ile w ogóle,
obowiązek ten jest rozciągany
na równie istotny aspekt kruchości
obecnego systemu rządów,
03:26
around the fragilitykruchość of our
presentteraźniejszość systemsystem of governmentrząd,
79
194971
4250
03:31
to the notionpojęcie that honestyuczciwość, accuracyprecyzja and impartialitybezstronność
80
199221
3509
przekonania o tym, że szczerość,
dokładność i bezstronność
03:34
are fundamentalfundamentalny to the processproces of buildingbudynek
81
202730
2144
są fundamentalne w procesie
03:36
and embeddingosadzanie an informedpowiadomiony,
82
204874
1729
budowania i ukorzeniania
03:38
participatoryuczestniczącej democracydemokracja.
83
206603
2757
świadomej demokracji partycypacyjnej.
Im bardziej się nad tym zastanowić,
tym dziwniejsze się to wydaje.
03:41
And the more you think about it,
84
209360
1421
03:42
the strangernieznajomy that is.
85
210781
1831
03:44
A couplepara of yearslat agotemu, I had the pleasureprzyjemność
86
212612
1462
Kilka lat temu miałem przyjemność
03:46
of openingotwarcie a brandMarka newNowy schoolszkoła
87
214074
1754
otworzyć nową szkołę
w północno-wschodniej Anglii.
03:47
in the northeastpółnocny wschód of EnglandAnglia.
88
215828
1571
03:49
It had been renamedZmieniono nazwę by its pupilsuczniowie as AcademyAkademia 360.
89
217399
3539
Jej nazwa została przez uczniów
zmieniona na Akademię 360.
03:52
As I walkedchodził throughprzez theirich impressiveimponujący,
90
220938
1852
Przechodząc przez imponujące,
03:54
glass-coveredprzeszklony atriumAtrium,
91
222790
1375
przeszklone atrium,
03:56
in frontz przodu of me, emblazonedzdobi on the wallŚciana
92
224165
1818
zobaczyłem przed sobą
03:57
in letterslisty of fireogień
93
225983
1548
wypisany na ścianie
03:59
was MarcusMarcus Aurelius'sAureliusz 's famoussławny injunctionnakaz:
94
227531
3101
słynny nakaz Marka Aureliusza:
04:02
If it's not trueprawdziwe, don't say it;
95
230632
2855
"Co nie przystoi, nie czyń tego;
04:05
if it's not right, don't do it.
96
233487
3083
Co nie jest prawdą, nie mów tego".
04:08
The headgłowa teachernauczyciel saw me staringgapiowski at it,
97
236570
1988
Jeden z nauczycieli zobaczył,
że się przyglądam,
04:10
and he said, "Oh, that's our schoolszkoła mottomotto."
98
238558
2792
i powiedział:
"Ach tak, to motto naszej szkoły".
04:13
On the trainpociąg back to LondonLondyn,
99
241350
1727
W pociągu powrotnym do Londynu
04:15
I couldn'tnie mógł get it out of my mindumysł.
100
243077
1854
nie mogłem o tym zapomnieć.
04:16
I kepttrzymane thinkingmyślący, can it really have takenwzięty us
101
244931
2559
Myślałem: czy naprawdę
04:19
over 2,000 yearslat to come to termswarunki
102
247490
2211
pogodzenie się z tą prostą ideą
04:21
with that simpleprosty notionpojęcie
103
249701
1865
jako minimum wzajemnych oczekiwań
04:23
as beingistota our minimumminimum expectationoczekiwanie of eachkażdy other?
104
251566
2952
mogło nam zająć ponad 2 tysiące lat?
04:26
Isn't it time that we developrozwijać this conceptpojęcie
105
254518
2608
Czy nie nadszedł czas,
żebyśmy rozwinęli pojęcie
należytej staranności
04:29
of a dutyobowiązek of careopieka
106
257126
1669
04:30
and extendedrozszerzony it to includezawierać a careopieka
107
258795
2426
i rozszerzyli je na ochronę wspólnych,
04:33
for our sharedudostępniony but increasinglycoraz bardziej
endangeredzagrożone democraticdemokratyczny valueswartości?
108
261221
3264
a jednak coraz bardziej zagrożonych
wartości demokratycznych?
Koniec końców, brak należytej staranności
04:36
After all, the absencebrak of a dutyobowiązek of careopieka
109
264485
1857
04:38
withinw ciągu manywiele professionszawody
110
266342
1590
w przypadku wielu zawodów
04:39
can all too easilyz łatwością amountilość to
accusationsoskarżenia of negligencezaniedbania,
111
267932
2503
może łatwo doprowadzić
do oskarżeń o niedbalstwo.
04:42
and that beingistota the casewalizka, can we be
really comfortablewygodny with the thought
112
270435
3107
A skoro tak, to czy naprawdę
możemy dobrze czuć się z myślą,
04:45
that we're in effectefekt beingistota negligentniedbały
113
273542
2301
że w rezultacie zaniedbujemy
04:47
in respectPoszanowanie of the healthzdrowie of our ownwłasny societiesspołeczeństwa
114
275843
2791
zdrowie społeczeństwa i wartości,
04:50
and the valueswartości that necessarilykoniecznie underpinstanowią podstawę them?
115
278634
2735
które są jego niezbędnymi filarami?
04:53
Could anyonektokolwiek honestlyszczerze suggestsugerować, on the evidencedowód,
116
281369
2995
Czy ktoś mógłby na serio twierdzić,
04:56
that the samepodobnie mediagłoska bezdźwięczna whichktóry
HansardHansard so roundlyostro condemnedskazany
117
284364
3256
że te same media,
które tak otwarcie potępił Hansard,
04:59
have takenwzięty sufficientwystarczające careopieka to avoiduniknąć behavingzachowuje się
118
287620
3287
wystarczająco starały się
unikać takich zachowań,
05:02
in wayssposoby whichktóry they could reasonablyracjonalnie have foreseenprzewidzieć
119
290907
3442
co do których mogły podejrzewać,
05:06
would be likelyprawdopodobne to undermineosłabiać or even damageuszkodzić
120
294349
2101
że podważą a nawet uszkodzą
05:08
our inherentlywłaściwie fragilekruchy democraticdemokratyczny settlementosada.
121
296450
2834
z natury kruchy system demokratyczny?
05:11
Now there will be those who will arguespierać się
122
299284
2021
Niektórzy uznają,
05:13
that this could all too easilyz łatwością driftdryf into a formformularz
123
301305
1773
że to wszystko zbyt łatwo
może przekształcić się w formę cenzury,
czy też autocenzury,
05:15
of censorshipcenzura, albeitaczkolwiek self-censorshipautocenzura,
124
303078
2007
05:17
but I don't buykupować that argumentargument.
125
305085
1956
ale ja tego nie kupuję.
05:19
It has to be possiblemożliwy
126
307041
2059
Musi istnieć możliwość
05:21
to balancesaldo freedomwolność of expressionwyrażenie
127
309100
2100
pogodzenia wolności słowa
05:23
with widerszerszy moralmorał and socialspołeczny responsibilitiesobowiązki.
128
311200
3207
z szerzej pojętymi moralnymi
i społecznymi obowiązkami.
05:26
Let me explainwyjaśniać why by takingnabierający the exampleprzykład
129
314407
1851
Pozwólcie, że wyjaśnię, dlaczego,
05:28
from my ownwłasny careerkariera as a filmmakerreżyser.
130
316258
2903
na podstawie mojej kariery jako filmowca.
05:31
ThroughoutPrzez cały that careerkariera, I never acceptedprzyjęty
131
319161
1807
W trakcie tej kariery
nigdy nie godziłem się z tym,
05:32
that a filmmakerreżyser should setzestaw about puttingwprowadzenie
132
320968
1627
że filmowiec powinien
przekładać swoją pracę nad to,
05:34
theirich ownwłasny work outsidena zewnątrz or abovepowyżej what he or she
133
322595
3050
05:37
believeduwierzyli to be a decentprzyzwoity setzestaw of valueswartości
134
325645
1950
jakie wartości uważa za właściwe
05:39
for theirich ownwłasny life, theirich ownwłasny familyrodzina,
135
327595
3349
w swoim życiu, dla swojej rodziny
05:42
and the futureprzyszłość of the societyspołeczeństwo in whichktóry we all liverelacja na żywo.
136
330944
3591
i dla przyszłości społeczeństwa,
w którym wszyscy żyjemy.
05:46
I'd go furtherdalej.
137
334535
1324
Pójdę dalej.
05:47
A responsibleodpowiedzialny filmmakerreżyser should
never devalueNiedocenianie theirich work
138
335859
3294
Odpowiedzialny filmowiec nie powinien
nigdy dewaluować swojej pracy tak,
05:51
to a pointpunkt at whichktóry it becomesstaje się lessmniej than trueprawdziwe
139
339153
2044
aby przestała odzwierciedlać świat,
05:53
to the worldświat they themselvessami wishżyczenie to inhabitzamieszkują.
140
341197
3440
w którym on sam chciałby żyć.
05:56
As I see it, filmmakerstwórcy filmów, journalistsdziennikarze, even bloggersblogerzy
141
344637
3386
Moim zdaniem, filmowcy,
dziennikarze, a nawet blogerzy
06:00
are all requiredwymagany to facetwarz up to the socialspołeczny expectationsoczekiwań
142
348023
2524
mają obowiązek sprostać
oczekiwaniom społeczeństwa,
06:02
that come with combiningłącząc the
intrinsicwewnętrzne powermoc of theirich mediumśredni
143
350547
3755
które wynikają z połączenia
siły właściwej ich mediom
06:06
with theirich well-honedszlifowane professionalprofesjonalny skillsumiejętności.
144
354302
3374
z ich dobrze wyrobionymi
profesjonalnymi zdolnościami.
06:09
ObviouslyOczywiście this is not a mandatedmandat dutyobowiązek,
145
357676
2887
Nie jest to oczywiście
usankcjonowany obowiązek,
06:12
but for the gifteduzdolnionych filmmakerreżyser
and the responsibleodpowiedzialny journalistdziennikarz
146
360563
2482
ale dla utalentowanego filmowca,
odpowiedzialnego dziennikarza
06:15
or even bloggerblogger, it strikesUderzenia me
as beingistota utterlycałkowicie inescapablenieuniknione.
147
363045
3809
a nawet blogera,
to całkowicie nieuniknione.
06:18
We should always rememberZapamiętaj that our notionpojęcie
148
366865
2599
Powinniśmy zawsze pamiętać,
że pojęcie wolności jednostki
i towarzyszącej jej wolności tworzenia
06:21
of individualindywidualny freedomwolność and
its partnerpartner, creativetwórczy freedomwolność,
149
369464
2891
06:24
is comparativelystosunkowo newNowy
150
372355
1795
jest dość nowe
06:26
in the historyhistoria of WesternWestern ideaspomysły,
151
374150
2262
w historii idei Zachodu,
a w związku z tym jest często niedoceniane
06:28
and for that reasonpowód, it's oftenczęsto undervaluedniedoceniane
152
376412
1918
06:30
and can be very quicklyszybko underminedosłabione.
153
378330
2363
i może zostać szybko podważone.
06:32
It's a prizenagroda easilyz łatwością lostStracony,
154
380693
2227
To nagroda, którą można łatwo stracić,
06:34
and oncepewnego razu lostStracony, oncepewnego razu surrenderedpoddał się,
155
382920
1763
a po jej utracie, po rezygnacji z niej,
06:36
it can proveokazać się very, very hardciężko to reclaimodzyskać.
156
384683
3317
może się okazać bardzo trudna
do odzyskania.
06:40
And its first linelinia of defenseobrona
157
388000
1525
Pierwszą linią obrony
06:41
has to be our ownwłasny standardsstandardy,
158
389525
2351
muszą być nasze własne standardy,
06:43
not those enforcedwymuszone on us by a censorcenzor or legislationustawodawstwo,
159
391876
3739
nie te wymuszone na nas
przez cenzora albo ustawodawcę.
Własne standardy i uczciwość.
06:47
our ownwłasny standardsstandardy and our ownwłasny integrityintegralność.
160
395615
1823
06:49
Our integrityintegralność as we dealsprawa with those
161
397438
1994
Uczciwość musimy zachować
06:51
with whomkogo we work
162
399432
1548
w kontaktach z osobami,
z którymi pracujemy,
06:52
and our ownwłasny standardsstandardy as we operatedziałać withinw ciągu societyspołeczeństwo.
163
400980
3625
a standardy, kiedy działamy
w społeczeństwie.
06:56
And these standardsstandardy of oursnasz
164
404605
1470
Te standardy powinny być w zgodzie
06:58
need to be all of a piecekawałek with
a sustainablepodtrzymywalny socialspołeczny agendaprogram.
165
406075
3265
ze zrównoważonym planem społecznym.
07:01
They're partczęść of a collectivekolektyw responsibilityodpowiedzialność,
166
409340
2113
Są częścią zbiorowej odpowiedzialności,
07:03
the responsibilityodpowiedzialność of the artistartysta or the journalistdziennikarz
167
411453
2130
odpowiedzialności artysty czy dziennikarza
07:05
to dealsprawa with the worldświat as it really is,
168
413583
2374
za branie świata takim,
jaki jest naprawdę,
07:07
and this, in turnskręcać, mustmusi go handdłoń in handdłoń
169
415957
2449
a to z kolei musi iść ramię w ramię
07:10
with the responsibilityodpowiedzialność of those governingPrezesów societyspołeczeństwo
170
418406
2418
z odpowiedzialnością rządzących
07:12
to alsorównież facetwarz up to that worldświat,
171
420824
2077
za konfrontowanie się z tym światem,
07:14
and not to be temptedkuszony to misappropriateprzywłaszczenia
172
422901
2360
a nie uleganie pokusie
07:17
the causesprzyczyny of its illszło.
173
425276
2577
defraudowania przyczyn jego chorób.
07:19
YetJeszcze, as has becomestają się strikinglyuderzająco clearjasny
174
427853
2646
Jednak w ostatnich latach stało się jasne,
07:22
over the last couplepara of yearslat,
175
430499
2068
że ta odpowiedzialność
została w znacznym stopniu
07:24
suchtaki responsibilityodpowiedzialność has to a very great extentstopień
176
432567
2034
07:26
been abrogateduchylona by largeduży sectionsSekcje of the mediagłoska bezdźwięczna.
177
434601
3043
porzucona przez dużą część mediów.
07:29
And as a consequencekonsekwencja, acrossprzez the WesternWestern worldświat,
178
437644
1940
W rezultacie w świecie Zachodu
07:31
the over-simplisticnadmiernie uproszczonej policieszasady of the partiesimprezy of protestprotest
179
439584
3299
nadmiernie proste programy polityczne
partii sprzeciwiających się
obecnemu systemowi
07:34
and theirich appealapel to a largelyw dużej mierze disillusionedrozczarowani,
180
442883
2385
przyciągają poparcie
rozczarowanych osób starszych,
07:37
olderstarsze demographicdemograficzny,
181
445268
1389
07:38
alongwzdłuż with the apathyapatia and obsessionobsesja with the trivialtrywialny
182
446657
2208
oraz apatię i obsesję
na punkcie spraw trywialnych,
07:40
that typifiescharakteryzuje at leastnajmniej some of the youngmłody,
183
448865
1898
która cechuje część młodych ludzi.
07:42
takenwzięty togetherRazem, these and other similarlypodobnie
184
450763
2058
Te i inne współczesne zaburzenia
07:44
contemporarywspółczesny aberrationsaberracji
185
452821
2081
07:46
are threateninggroźne to squeeześciskać the life
186
454902
2047
grożą zduszeniem
07:48
out of activeaktywny, informedpowiadomiony debatedebata and engagementzaręczynowy,
187
456949
3574
aktywnej, podkreślam, aktywnej,
poinformowanej debaty
i społecznego zaangażowania.
07:52
and I stressnaprężenie activeaktywny.
188
460523
2527
Najbardziej zajadli libertarianie
może stwierdziliby,
07:55
The mostwiększość ardentżarliwy of libertariansLibertarianie mightmoc arguespierać się
189
463050
2277
07:57
that DonoghueDonoghue v. StevensonStevenson should
have been thrownrzucony out of courtSąd
190
465327
2994
że sprawa Donoghue kontra Stevenson
powinna zostać oddalona,
08:00
and that StevensonStevenson would eventuallyostatecznie
have goneodszedł out of businessbiznes
191
468321
2118
i że Stevenson w końcu zwinąłby interes,
08:02
if he'don by continuednieprzerwany to sellSprzedać gingerimbir beerpiwo with snailsślimaki in it.
192
470439
3417
gdyby nadal sprzedawał
piwo imbirowe ze ślimakami.
08:05
But mostwiększość of us, I think, acceptzaakceptować some smallmały rolerola
193
473856
3414
Ale chyba większość z nas
akceptuje niewielką potrzebę
08:09
for the statestan to enforceegzekwować a dutyobowiązek of careopieka,
194
477270
3078
wymuszenia przez państwo
należytej staranności.
08:12
and the keyklawisz wordsłowo here is reasonablerozsądny.
195
480348
2672
Kluczową sprawą jest rozsądek.
08:15
JudgesSędziowie mustmusi askzapytać, did they take reasonablerozsądny careopieka
196
483020
3580
Sędziowie muszą stwierdzić,
czy dołożono należytej staranności,
08:18
and could they have reasonablyracjonalnie foreseenprzewidzieć
197
486600
1415
i czy można było przewidzieć
08:20
the consequenceskonsekwencje of theirich actionsdziałania?
198
488015
2198
konsekwencje podjętych działań.
08:22
FarZnacznie from signifyingsygnalizując overbearingapodyktyczny statestan powermoc,
199
490213
2982
Chodzi mi o niewielki
zdroworozsądkowy test,
08:25
it's that smallmały commonpospolity sensesens testtest of reasonablenesszasadności
200
493195
3525
daleki od przytłaczającej siły państwa,
który chciałbym zaaplikować
ludziom w mediach.
08:28
that I'd like us to applyzastosować to those in the mediagłoska bezdźwięczna
201
496720
2659
08:31
who, after all, setzestaw the toneton and the contentzadowolony
202
499379
2271
Koniec końców to oni
wyznaczają ton i treść
08:33
for much of our democraticdemokratyczny discourserozprawiać.
203
501650
3317
znaczącej części
naszej demokratycznej debaty.
08:36
DemocracyDemokracji, in orderzamówienie to work, requireswymaga that
204
504967
2720
Aby demokracja działała,
rozsądni ludzie muszą poświęcić
czas na zrozumienie i debatę
08:39
reasonablerozsądny menmężczyźni and womenkobiety take
the time to understandzrozumieć and debatedebata
205
507687
2948
08:42
difficulttrudny, sometimesczasami complexzłożony issuesproblemy,
206
510635
2332
trudnych, czasem złożonych kwestii,
08:44
and they do so in an atmosphereatmosfera whichktóry strivesdokłada wszelkich starań
207
512967
2293
i robić to w atmosferze
takiego zrozumienia,
08:47
for the typerodzaj of understandingzrozumienie that leadswskazówki to,
208
515260
2399
które nawet jeśli nie prowadzi do zgody,
08:49
if not agreementumowa, then at leastnajmniej a productiveproduktywny
209
517659
2067
to chociaż do produktywnego kompromisu,
08:51
and workablewykonalny compromisekompromis.
210
519726
2367
pozwalającego na dalszą pracę.
08:54
PoliticsPolityka is about choiceswybory,
211
522093
2357
W polityce ważne są wybory
08:56
and withinw ciągu those choiceswybory, politicsPolityka is about prioritiespriorytety.
212
524450
3991
i ustalanie wśród nich priorytetów.
Chodzi o pogodzenie
przeciwnych preferencji,
09:00
It's about reconcilingUzgadnianie conflictingpowodujące konflikt preferencesPreferencje
213
528441
2538
09:02
wherevergdziekolwiek and wheneverkiedy tylko possiblymożliwie basedna podstawie on factfakt.
214
530979
5216
opierając się na faktach tam,
gdzie i kiedy tylko to możliwe.
09:08
But if the factsfakty themselvessami are distortedzniekształcony,
215
536195
2471
Ale jeśli same fakty są wypaczone,
09:10
the resolutionsrezolucje are likelyprawdopodobne only
to createStwórz furtherdalej conflictkonflikt,
216
538666
3723
ich rozwiązania będą prowadzić
tylko do dalszych konfliktów,
09:14
with all the stressespodkreśla and strainsszczepy on societyspołeczeństwo
217
542389
1887
które w nieunikniony sposób
09:16
that inevitablynieuchronnie followśledzić.
218
544276
2216
odbiją się napięciami w społeczeństwie.
09:18
The mediagłoska bezdźwięczna have to decidedecydować się:
219
546492
1947
Media muszą podjąć decyzję.
09:20
Do they see theirich rolerola as beingistota to inflamerozpalać
220
548439
3174
Czy ich rolą jest bycie zapalnikiem
09:23
or to informpoinformować?
221
551613
2330
czy dostarczanie informacji.
09:25
Because in the endkoniec, it comespochodzi down to a combinationpołączenie
222
553943
2862
Ponieważ tak naprawdę
09:28
of trustzaufanie and leadershipprzywództwo.
223
556805
2491
jest to kwestia połączenia
zaufania i przywództwa.
W tym tygodniu mija 50 lat
odkąd prezydent John F. Kennedy
09:31
FiftyPięćdziesięciu yearslat agotemu this weektydzień,
PresidentPrezydent JohnJohn F. KennedyKennedy
224
559296
2577
09:33
madezrobiony two epoch-makingepokowe speechesprzemówienia,
225
561873
1606
wygłosił dwa epokowe przemówienia.
09:35
the first on disarmamentrozbrojenie
and the seconddruga on civilcywilny rightsprawa.
226
563479
3497
Pierwsze na temat rozbrojenia,
a drugie na temat praw obywatelskich.
09:38
The first led almostprawie immediatelynatychmiast
227
566976
2102
Pierwsze niemal natychmiast doprowadziło
09:41
to the NuclearJądrowego TestBadania BanBan TreatyTraktat,
228
569078
1581
do podpisania traktatu
o zakazie prób nuklearnych,
09:42
and the seconddruga led to the 1964 CivilCywilnego RightsPrawa ActUstawy,
229
570659
3065
a drugie do powstania w 1964 roku
Aktu Praw Obywatelskich.
09:45
bothobie of whichktóry representedreprezentowany giantogromny leapsskoków forwardNaprzód.
230
573724
3586
Obydwa stanowiły ogromne kroki naprzód.
09:49
DemocracyDemokracji, well-leddobrze led and well-informeddobrze poinformowany,
231
577310
2405
Dobrze prowadzona
i poinformowana demokracja
09:51
can achieveosiągać very great things,
232
579715
2493
może prowadzić do wielu
wspaniałych rzeczy,
09:54
but there's a preconditionwarunkiem wstępnym.
233
582208
1673
ale pod pewnym warunkiem.
09:55
We have to trustzaufanie that those makingzrobienie those decisionsdecyzje
234
583881
3311
Musimy wierzyć, że ci,
którzy podejmują decyzje
09:59
are actinggra aktorska in the bestNajlepiej interestzainteresowanie not of themselvessami
235
587192
2467
działają w najlepszym interesie,
10:01
but of the wholecały of the people.
236
589659
1764
nie swoim, ale ogółu.
10:03
We need factually-basedoparta na faktach opartych optionsopcje,
237
591423
3079
Potrzebujemy opinii popartych faktami,
10:06
clearlywyraźnie laidpołożony out,
238
594502
1239
dobrze wyłożonych.
10:07
not those of a fewkilka powerfulpotężny
239
595741
1398
Nie tych pochodzących od kilku potężnych
10:09
and potentiallypotencjalnie manipulativemanipulacji corporationskorporacje
240
597139
2097
i potencjalnie manipulatorskich korporacji
10:11
pursuingdążenie theirich ownwłasny frequentlyczęsto narrowwąska agendasporządki obrad,
241
599236
2367
realizujących własne plany,
często wąsko zdefiniowane.
10:13
but accuratedokładny, unprejudiceduprzedzeń informationInformacja
242
601603
2429
Ale dokładnych,
niestronniczych informacji,
10:16
with whichktóry to make our ownwłasny judgmentswyroki.
243
604032
2376
które pozwolą nam
dokonywać własnych sądów.
10:18
If we want to providezapewniać decentprzyzwoity, fulfillingspełnianie liveszyje
244
606408
1894
Jeśli chcemy zapewnić
naszym dzieciom i wnukom
10:20
for our childrendzieci and our children'sdzieci childrendzieci,
245
608302
2311
godne, dające satysfakcję życie,
10:22
we need to exercisećwiczenie to the
very greatestnajwiększy degreestopień possiblemożliwy
246
610613
3117
musimy jak najsilniej egzekwować
tę należytą staranność
10:25
that dutyobowiązek of careopieka for a vibrantwibrujący,
247
613730
1712
dla żywej, i oby trwałej, demokracji.
10:27
and hopefullyufnie a lastingtrwające, democracydemokracja.
248
615442
2897
10:30
Thank you very much for listeningsłuchający to me.
249
618339
2083
Dziękuję bardzo za wysłuchanie.
10:32
(ApplauseAplauz)
250
620422
3939
(Brawa)
Translated by Anna Snela
Reviewed by Rysia Wand

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
David Puttnam - Producer
After a much-awarded career as a film producer, Lord David Puttnam now works at the intersection of education, media and policy.

Why you should listen

David Puttnam spent thirty years as an independent producer of award-winning films, including The Mission, The Killing Fields, Local Hero, Chariots of Fire, Midnight Express, Bugsy Malone and Memphis Belle. His films have won ten Oscars, 25 Baftas and the Palme D'Or at Cannes.  

He retired from film production in 1998 to focus on his work in public policy as it relates to education, the environment, and the creative and communications industries. In 1998 he founded the National Teaching Awards, which he chaired until 2008, also serving as the first Chair of the General Teaching Council from 2000 to 2002. From July 2002 to July 2009 he was president of UNICEF UK, playing a key role in promoting UNICEF’s advocacy and awareness objectives.

 

More profile about the speaker
David Puttnam | Speaker | TED.com