TED2014
Randall Munroe: Comics that ask "what if?"
Randall Munroe: Komiksy, które pytają: co się stanie, gdy...?
Filmed:
Readability: 3.3
3,496,101 views
Randall Munroe, autor komiksów internetowych odpowiada na proste pytania ("co by się stało, gdyby piłka baseballowa poruszała się z prędkością światła?") wykorzystując matematykę, fizykę, logikę i humor. W tej uroczej prelekcji pytanie czytelnika dotyczące centrów danych Google'a prowadzi Munroe wzdłuż krętej ścieżki do przezabawnej, bardzo szczegółowej odpowiedzi, z której - cicho sza! - można się czegoś dowiedzieć.
Randall Munroe - Cartoonist
Randall Munroe sketches elegant and illuminating explanations of the weird science and math questions that keep geeks awake at night. Full bio
Randall Munroe sketches elegant and illuminating explanations of the weird science and math questions that keep geeks awake at night. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Co tydzień ludzie zamieszczają
na mojej stronie hipotetyczne pytania.
na mojej stronie hipotetyczne pytania.
00:12
So, I have a feature on my website where every week
0
882
2509
00:15
people submit hypothetical questions
1
3391
2000
00:17
for me to answer,
2
5391
1588
00:18
and I try to answer them using math, science
3
6979
2381
Odpowiadam na nie używając matematyki,
nauk przyrodniczych i komiksów.
nauk przyrodniczych i komiksów.
00:21
and comics.
4
9360
1460
00:22
So for example, one person asked,
5
10820
2408
Kiedyś zapytano mnie, co by się stało,
gdyby spróbować odbić piłkę bejsbolową,
gdyby spróbować odbić piłkę bejsbolową,
00:25
what would happen if you tried to hit a baseball
6
13228
1694
00:26
pitched at 90 percent of the speed of light?
7
14922
2406
która została rzucona z prędkością
90% prędkości światła.
90% prędkości światła.
00:29
So I did some calculations.
8
17328
2952
Wykonałem kilka obliczeń.
00:32
Now, normally, when an object flies through the air,
9
20280
2267
Kiedy jakiś obiekt leci,
powietrze go opływa,
powietrze go opływa,
00:34
the air will flow around the object,
10
22547
1474
00:36
but in this case, the ball would be going so fast
11
24021
1929
ale w tym wypadku piłka byłaby za szybka,
żeby powietrze zdążyło się rozstąpić.
żeby powietrze zdążyło się rozstąpić.
00:37
that the air molecules wouldn't have time
12
25950
1451
00:39
to move out of the way.
13
27401
1619
00:41
The ball would smash right into and through them,
14
29020
2987
Uderzyłaby w cząsteczki powietrza,
00:44
and the collisions with these air molecules
15
32007
1661
a kolizja wytrąciłaby z piłki
azot, węgiel i wodór,
azot, węgiel i wodór,
00:45
would knock away the nitrogen,
16
33668
1665
00:47
carbon and hydrogen from the ball,
17
35333
1958
00:49
fragmenting it off into tiny particles,
18
37291
1837
rozbijając ją na małe cząstki
i inicjując fale fuzji termojądrowej.
i inicjując fale fuzji termojądrowej.
00:51
and also triggering waves of thermonuclear fusion
19
39128
2484
00:53
in the air around it.
20
41612
1528
Promienie X rozchodziłyby się na zewnątrz
tworząc bańkę z egzotycznymi cząstkami
tworząc bańkę z egzotycznymi cząstkami
00:55
This would result in a flood of x-rays
21
43140
2165
00:57
that would spread out in a bubble
22
45305
1751
00:59
along with exotic particles,
23
47056
1426
01:00
plasma inside, centered on the pitcher's mound,
24
48482
3120
i plazmą wewnątrz,
a metą miotacza w centrum,
a metą miotacza w centrum,
01:03
and that would move away from the pitcher's mound
25
51602
3542
dużo szybciej niż piłka.
01:07
slightly faster than the ball.
26
55144
2485
01:09
Now at this point, about 30 nanoseconds in,
27
57629
2682
W około 30 nanosekundzie
ostatnia baza znajdzie się na tyle daleko,
ostatnia baza znajdzie się na tyle daleko,
01:12
the home plate is far enough away
28
60311
1903
01:14
that light hasn't had time to reach it,
29
62214
1906
że światło nie zdąży do niej dojść,
więc pałkarz nadal będzie widział miotacza
więc pałkarz nadal będzie widział miotacza
01:16
which means the batter
30
64120
1451
01:17
still sees the pitcher about to throw
31
65571
2764
przygotowującego się do rzutu,
jakby wszystko było w porządku.
jakby wszystko było w porządku.
01:20
and has no idea that anything is wrong.
32
68335
2017
01:22
(Laughter)
33
70352
2272
(Śmiech)
01:24
Now, after 70 nanoseconds,
34
72624
2426
Po 70 nanosekundach piłka
albo raczej rosnąca chmura plazmy,
albo raczej rosnąca chmura plazmy,
01:27
the ball will reach home plate,
35
75050
1454
01:28
or at least the cloud of expanding plasma
36
76504
2737
01:31
that used to be the ball,
37
79241
2129
która kiedyś była piłką,
znajdzie się przy ostatniej bazie
znajdzie się przy ostatniej bazie
01:33
and it will engulf the bat and the batter
38
81370
3765
i pochłonie pałkę, pałkarza, łapacza,
sędziego i zacznie ich dezintegrować
sędziego i zacznie ich dezintegrować
01:37
and the plate and the catcher and the umpire
39
85135
3461
01:40
and start disintegrating them all
40
88596
2805
01:43
as it also starts to carry them backward
41
91401
3166
jednocześnie niosąc ich w tył
przez dezintegrowaną obronę.
przez dezintegrowaną obronę.
01:46
through the backstop, which
also starts to disintegrate.
also starts to disintegrate.
42
94567
3464
01:50
So if you were watching this whole thing
43
98031
1770
Gdybyście nadal to oglądali,
najlepiej daleko ze wzgórza,
najlepiej daleko ze wzgórza,
01:51
from a hill,
44
99801
1307
01:53
ideally, far away,
45
101108
3373
01:56
what you'd see is a bright flash of light
46
104481
1455
zobaczylibyście błysk światła,
które wyblakłoby po kilku sekundach.
które wyblakłoby po kilku sekundach.
01:57
that would fade over a few seconds,
47
105936
1506
01:59
followed by a blast wave spreading out,
48
107442
2128
Potem zerwałby się silny wiatr niszczący
drzewa i domy na swojej drodze,
drzewa i domy na swojej drodze,
02:01
shredding trees and houses
49
109570
2460
02:04
as it moves away from the stadium,
50
112030
2119
02:06
and then eventually a mushroom cloud
51
114149
2932
aż w końcu nad zrujnowanym miastem
uniósłby się grzyb dymu.
uniósłby się grzyb dymu.
02:09
rising up over the ruined city. (Laughter)
52
117081
3761
(Śmiech)
02:12
So the Major League Baseball rules
53
120842
1156
Zasady amerykańskiej ligi bejsbolu
nie są tu jednoznaczne, (Śmiech)
nie są tu jednoznaczne, (Śmiech)
02:13
are a little bit hazy,
54
121998
2104
02:16
but — (Laughter) — under rule 6.02 and 5.09,
55
124102
4885
ale zgodnie z punktami 6.02 i 5.09,
myślę, że w tej sytuacji
myślę, że w tej sytuacji
02:20
I think that in this situation,
56
128987
1609
uznano by, że pałkarz uderzył w piłkę
i byłby uprawniony
i byłby uprawniony
02:22
the batter would be considered hit by pitch
57
130596
2453
02:25
and would be eligible to take first base,
58
133049
2634
do zdobycia pierwszej bazy,
o ile nadal by istniała.
o ile nadal by istniała.
02:27
if it still existed.
59
135683
3203
02:30
So this is the kind of question I answer,
60
138886
1796
Ludzie przysyłają wiele dziwnych pytań,
a ja na nie odpowiadam.
a ja na nie odpowiadam.
02:32
and I get people writing in with
61
140682
2139
02:34
a lot of other strange questions.
62
142821
1874
02:36
I've had someone write and say,
63
144695
2547
Kiedyś zapytano mnie jaki jest,
z punktu widzenia nauki,
z punktu widzenia nauki,
02:39
scientifically speaking, what is the best
64
147242
1919
najlepszy sposób na ukrycie ciała,
z prośbą, żebym odpowiedział szybko.
z prośbą, żebym odpowiedział szybko.
02:41
and fastest way to hide a body?
65
149161
2070
02:43
Can you do this one soon?
66
151231
2222
02:45
And I had someone write in,
67
153453
1860
Albo na przykład dostawałem wiadomości
z pytaniem, czy mogę dowieść,
z pytaniem, czy mogę dowieść,
02:47
I've had people write in about,
68
155313
2015
02:49
can you prove whether or not you can find love again
69
157328
2204
że po tym, jak ktoś złamie ci serce,
możesz ponownie odnaleźć miłość.
możesz ponownie odnaleźć miłość.
02:51
after your heart's broken?
70
159532
1672
02:53
And I've had people send in
71
161204
1775
Niektórzy wysyłają mi też
swoje zadania domowe,
swoje zadania domowe,
02:54
what are clearly homework questions
72
162979
1991
02:56
they're trying to get me to do for them.
73
164970
3143
chcą, żebym je za nich odrabiał.
03:00
But one week, a couple months ago,
74
168113
2905
Kilka miesięcy temu
dostałem pytanie o Google'a.
dostałem pytanie o Google'a.
03:03
I got a question that was actually about Google.
75
171018
3661
03:06
If all digital data in the world
were stored on punch cards,
were stored on punch cards,
76
174679
2966
"Gdyby wszystkie dane cyfrowe
były przechowywane na fiszkach,
były przechowywane na fiszkach,
03:09
how big would Google's data warehouse be?
77
177645
2679
jak duży byłby magazyn Google'a?"
03:12
Now, Google's pretty secretive
about their operations,
about their operations,
78
180324
2722
Działalność firmy Google
jest dosyć tajemnicza,
jest dosyć tajemnicza,
03:15
so no one really knows how much data Google has,
79
183046
3376
więc nikt oprócz pracowników nie wie,
jak wiele danych ma Google.
jak wiele danych ma Google.
03:18
and in fact, no one really knows
how many data centers Google has,
how many data centers Google has,
80
186422
2515
03:20
except people at Google itself.
81
188937
2491
Wiele razy próbowałem jakoś ich podejść,
zapytać, ale nikt niczego nie ujawnił.
zapytać, ale nikt niczego nie ujawnił.
03:23
And I've tried, I've met them a few times,
82
191428
1234
03:24
tried asking them, and they
aren't revealing anything.
aren't revealing anything.
83
192662
5223
03:29
So I decided to try to figure this out myself.
84
197885
2535
Wtedy postanowiłem sam do tego dojść.
03:32
There are a few things that I looked at here.
85
200420
2159
Oto kilka rzeczy, które uwzględniłem.
03:34
I started with money.
86
202579
1906
Przede wszystkim pieniądze.
03:36
Google has to reveal how much they spend,
87
204485
2142
Google musi ujawniać,
ile pieniędzy wydaje,
ile pieniędzy wydaje,
03:38
in general, and that lets you put some caps
88
206627
1990
03:40
on how many data centers could they be building,
89
208617
3786
a to pozwala oszacować,
ile baz danych może budować,
ile baz danych może budować,
03:44
because a big data center costs
a certain amount of money.
a certain amount of money.
90
212403
2300
bo takie bazy mają ściśle określoną cenę.
03:46
And you can also then put a cap on
91
214703
2432
Można się też dowiedzieć,
jaką część rynku dysków twardych posiada.
jaką część rynku dysków twardych posiada.
03:49
how much of the world hard
drive market are they taking up,
drive market are they taking up,
92
217135
2331
03:51
which turns out, it's pretty sizable.
93
219466
1952
Okazało się, że znaczną.
03:53
I read a calculation at one point,
94
221418
1937
Przeczytałem obliczenia i myślę,
że w Google'u co minutę albo dwie
że w Google'u co minutę albo dwie
03:55
I think Google has a drive failure
95
223355
1465
03:56
about every minute or two,
96
224820
3254
psuje się dysk,
więc wymienia się go na nowy.
więc wymienia się go na nowy.
04:00
and they just throw out the hard drive
97
228074
1350
04:01
and swap in a new one.
98
229424
1386
Google ma ich ogromną ilość.
04:02
So they go through a huge number of them.
99
230810
2200
04:05
And so by looking at money,
100
233010
1111
Analizując koszty otrzymamy obraz tego,
jak dużo centrów może mieć.
jak dużo centrów może mieć.
04:06
you can get an idea of how
many of these centers they have.
many of these centers they have.
101
234121
2849
Możemy też spojrzeć na energię.
04:08
You can also look at power.
102
236970
1860
04:10
You can look at how much electricity they need,
103
238830
3897
Na to, jak dużo prądu wykorzystuje,
bo trzeba konkretnej ilości prądu,
bo trzeba konkretnej ilości prądu,
04:14
because you need a certain amount
of electricity to run the servers,
of electricity to run the servers,
104
242727
1807
żeby utrzymać serwery,
a choć Google jest bardzo wydajny,
a choć Google jest bardzo wydajny,
04:16
and Google is more efficient than most,
105
244534
2039
04:18
but they still have some basic requirements,
106
246573
3097
nadal ma pewne podstawowe wymagania,
co pozwala oszacować liczbę serwerów.
co pozwala oszacować liczbę serwerów.
04:21
and that lets you put a limit
107
249670
1916
04:23
on the number of servers that they have.
108
251586
1947
04:25
You can also look at square footage and see
109
253533
4191
Można też spojrzeć na metraż,
na to, jak duże są centra, które znamy.
na to, jak duże są centra, które znamy.
04:29
of the data centers that you know,
110
257724
1276
04:31
how big are they?
111
259000
1353
04:32
How much room is that?
112
260353
922
Ile mają pomieszczeń,
jak dużo serwerów by się tam zmieściło?
jak dużo serwerów by się tam zmieściło?
04:33
How many server racks could you fit in there?
113
261275
2360
04:35
And for some data centers,
114
263635
1703
W niektórych przypadkach może się udać
pozyskać dwie informacje.
pozyskać dwie informacje.
04:37
you might get two of these pieces of information.
115
265338
1989
04:39
You know how much they spent,
116
267327
1696
Ile wydaje dane centrum
i jaką ilość prądu zużywa,
i jaką ilość prądu zużywa,
04:41
and they also, say, because they had to contract
117
269023
2357
04:43
with the local government
118
271380
1419
na podstawie umowy na dostawę prądu
z lokalnym urzędem.
z lokalnym urzędem.
04:44
to get the power provided,
119
272799
1680
04:46
you might know what they made a deal to buy,
120
274479
2657
04:49
so you know how much power it takes.
121
277136
1754
Potem można przyjrzeć się stosunkowi
tych danych i na ich podstawie szacować
tych danych i na ich podstawie szacować
04:50
Then you can look at the ratios of those numbers,
122
278890
2294
04:53
and figure out for a data center
123
281184
1529
podobne wartości dla innych baz,
o których nie mamy tylu informacji.
o których nie mamy tylu informacji.
04:54
where you don't have that information,
124
282713
1636
04:56
you can figure out,
125
284349
1092
04:57
but maybe you only have one of those,
126
285441
2187
04:59
you know the square footage,
then you could figure out
then you could figure out
127
287628
1679
Na podstawie metrażu
można określić zużycie prądu,
można określić zużycie prądu,
05:01
well, maybe the power is proportional.
128
289307
2323
zakładając, że jest proporcjonalne.
05:03
And you can do this same thing
with a lot of different quantities,
with a lot of different quantities,
129
291630
2320
Można robić to samo z wieloma innymi
wskaźnikami: powierzchnią przechowywania,
wskaźnikami: powierzchnią przechowywania,
05:05
you know, with guesses about
the total amount of storage,
the total amount of storage,
130
293950
2076
ilością serwerów i dysków na serwer
tak, żeby zawęzić zgadywanki
tak, żeby zawęzić zgadywanki
05:08
the number of servers, the
number of drives per server,
number of drives per server,
131
296026
2593
05:10
and in each case using what you know
132
298619
3047
05:13
to come up with a model that narrows down
133
301666
2527
tylko do tego, czego nie wiemy.
05:16
your guesses for the things that you don't know.
134
304193
2130
05:18
It's sort of circling around the
number you're trying to get.
number you're trying to get.
135
306323
2265
To rodzaj lawirowania wokół pewnej liczby,
którą chcemy uzyskać.
którą chcemy uzyskać.
05:20
And this is a lot of fun.
136
308588
2555
To świetna zabawa.
05:23
The math is not all that advanced,
137
311143
2182
Nie jest to wyższa matematyka,
raczej coś, jak rozwiązywanie sudoku.
raczej coś, jak rozwiązywanie sudoku.
05:25
and really it's like nothing more than
138
313325
3135
05:28
solving a sudoku puzzle.
139
316460
2012
05:30
So what I did, I went through all of this information,
140
318472
5309
Więc przekopałem się
przez wszystkie informacje,
przez wszystkie informacje,
05:35
spent a day or two researching.
141
323781
1759
spędziłem dzień lub dwa na poszukiwaniach.
05:37
And there are some things I didn't look at.
142
325540
2039
Kilku rzeczy nie sprawdziłem.
05:39
You could always look at the Google
143
327579
3043
Mogłem przejrzeć wiadomości rekrutacyjne,
które zamieszcza Google.
które zamieszcza Google.
05:42
recruitment messages that they post.
144
330622
1817
05:44
That gives you an idea of where they have people.
145
332439
1938
Dowiedziałbym się, gdzie mają ludzi.
05:46
Sometimes, when people visit a data center,
146
334377
1611
Czasem zwiedzający centra danych
05:47
they'll take a cell-cam photo and post it,
147
335988
1845
robią zdjęcia i zamieszczają w internecie,
chociaż im nie wolno,
chociaż im nie wolno,
05:49
and they aren't supposed to,
148
337833
1490
05:51
but you can learn things about
their hardware that way.
their hardware that way.
149
339323
2813
ale dzięki nim można zdobyć informacje
o sprzęcie takiego centrum.
o sprzęcie takiego centrum.
05:54
And in fact, you can just
look at pizza delivery drivers.
look at pizza delivery drivers.
150
342136
2553
W sumie można też spytać dostawców pizzy.
05:56
Turns out, they know where all
the Google data centers are,
the Google data centers are,
151
344689
2655
Okazuje się, że wiedzą,
gdzie są wszystkie centra Google'a,
gdzie są wszystkie centra Google'a,
05:59
at least the ones that have people in them.
152
347344
2876
przynajmniej te,
w których bywają ludzie.
w których bywają ludzie.
Zająłem się szacowaniem,
w czym czułem się całkiem pewnie
w czym czułem się całkiem pewnie
06:02
But I came up with my estimate,
153
350220
2185
06:04
which I felt pretty good about,
154
352405
1864
06:06
that was about 10 exabytes of data
155
354269
3249
i doszedłem do wniosku, że wszystkie
operacje Google'a to około 10 eksabajtów,
operacje Google'a to około 10 eksabajtów,
06:09
across all of Google's operations,
156
357518
2422
06:11
and then another maybe five exabytes or so
157
359940
3432
kolejne pięć to dane offline
na pamięciach taśmowych,
na pamięciach taśmowych,
06:15
of offline storage in tape drives,
158
363372
2045
06:17
which it turns out Google is
159
365417
1575
okazało się, że Google jest
ich największym światowym konsumentem.
ich największym światowym konsumentem.
06:18
about the world's largest consumer of.
160
366992
2510
06:21
So I came up with this estimate, and this is
161
369502
3561
Oszacowałem to wszystko,
ale to naprawdę zdumiewająca ilość danych.
ale to naprawdę zdumiewająca ilość danych.
06:25
a staggering amount of data.
162
373063
1243
06:26
It's quite a bit more than any other organization
163
374306
2874
Z tego co wiadomo, to dużo więcej danych
niż w innych firmach na świecie.
niż w innych firmach na świecie.
06:29
in the world has, as far as we know.
164
377180
1747
06:30
There's a couple of other contenders,
165
378927
1746
Jest jeszcze kilku zawodników,
szczególnie często mówi się o NSA.
szczególnie często mówi się o NSA.
06:32
especially everyone always thinks of the NSA.
166
380673
2344
06:35
But using some of these same methods,
167
383017
1429
Ich centra też można sprawdzić
używając tych samych metod,
używając tych samych metod,
06:36
we can look at the NSA's data centers,
168
384446
2023
06:38
and figure out, you know, we
don't know what's going on there,
don't know what's going on there,
169
386469
2482
nie wiadomo, co się tam dokładnie dzieje,
ale to całkiem jasne, że nie mają
ale to całkiem jasne, że nie mają
06:40
but it's pretty clear that their operation
170
388951
2090
tak dużej bazy danych jak Google.
06:43
is not the size of Google's.
171
391041
1597
06:44
Adding all of this up, I came up with
172
392638
1739
Podsumowując wszystko, byłem w stanie
policzyć na ilu fiszkach można to zapisać.
policzyć na ilu fiszkach można to zapisać.
06:46
the other thing that we can answer, which is,
173
394377
1896
06:48
how many punch cards would this take?
174
396273
1985
06:50
And so a punch card can hold
175
398258
2958
Jedna fiszka mieści około 80 znaków,
06:53
about 80 characters,
176
401216
1991
06:55
and you can fit about 2,000 or so cards into a box,
177
403207
3773
a do pudełka można włożyć ich około 2000
i gdyby je ułożyć np w Nowej Anglii,
regionie, z którego pochodzę,
regionie, z którego pochodzę,
06:58
and you put them in, say,
178
406980
1274
07:00
my home region of New England,
179
408254
1952
07:02
it would cover the entire region
180
410206
2340
to stworzyłyby warstwę
grubą na około pięć kilometrów.
grubą na około pięć kilometrów.
07:04
up to a depth of a little less than five kilometers,
181
412546
3474
07:08
which is about three times deeper
182
416020
1443
Ta warstwa byłaby trzy razy grubsza
07:09
than the glaciers during the last ice age
183
417463
2399
niż lodowiec podczas ostatniej
epoki lodowcowej, 20 tys. lat temu.
epoki lodowcowej, 20 tys. lat temu.
07:11
about 20,000 years ago.
184
419862
2168
07:14
So this is impractical, but I think
185
422030
2423
To mało praktyczna, ale najlepsza
odpowiedź, jakiej mogłem udzielić.
odpowiedź, jakiej mogłem udzielić.
07:16
that's about the best answer I could come up with.
186
424453
2951
07:19
And I posted it on my website. I wrote it up.
187
427404
2138
Spisałem ją i zamieściłem na stronie.
07:21
And I didn't expect to get an answer from Google,
188
429542
3690
Nie spodziewałem się odpowiedzi od Google,
07:25
because of course they've been so secretive,
189
433232
1631
po tym jak byli tacy tajemniczy
i nie odpowiadali na moje pytania,
i nie odpowiadali na moje pytania,
07:26
they didn't answer of my questions,
190
434863
1404
07:28
and so I just put it up and said,
191
436267
1507
więc wstawiłem post myśląc,
że tak naprawdę nigdy nie poznamy prawdy.
że tak naprawdę nigdy nie poznamy prawdy.
07:29
well, I guess we'll never know.
192
437774
1523
07:31
But then a little while later
193
439297
2024
Kilka tygodni później dostałem
wiadomość od Google,
wiadomość od Google,
07:33
I got a message, a couple weeks later, from Google,
194
441321
2449
07:35
saying, hey, someone here has an envelope for you.
195
443770
3442
że czeka na mnie jakaś koperta.
Pojechałem ją odebrać, otworzyłem,
a w środku znalazłem fiszki.
a w środku znalazłem fiszki.
07:39
So I go and get it, open it up,
196
447212
2801
07:42
and it's punch cards. (Laughter)
197
450013
2527
(Śmiech)
07:44
Google-branded punch cards.
198
452540
3082
Fiszki z logiem Google.
07:47
And on these punch cards,
there are a bunch of holes,
there are a bunch of holes,
199
455622
3248
Na nich było mnóstwo małych dziurek,
pomyślałem, że dzięki, ale co to jest?
pomyślałem, że dzięki, ale co to jest?
07:50
and I said, thank you, thank you,
200
458870
1301
07:52
okay, so what's on here?
201
460171
1519
07:53
So I get some software and start reading it,
202
461690
1630
Znalazłem oprogramowanie
i zacząłem je skanować i czytać.
i zacząłem je skanować i czytać.
07:55
and scan them, and it turns out
203
463320
2000
Okazało się, że to zagadka.
07:57
it's a puzzle.
204
465320
1369
07:58
There's a bunch of code,
205
466689
1638
Było tam wiele kodów,
więc zebrałem do pomocy kilku przyjaciół,
więc zebrałem do pomocy kilku przyjaciół,
08:00
and I get some friends to help,
206
468327
1254
08:01
and we crack the code, and then
inside that is another code,
inside that is another code,
207
469581
2552
złamaliśmy kod, ale w tym kodzie
był kolejny, w nim kilka równań,
był kolejny, w nim kilka równań,
08:04
and then there are some equations,
208
472133
1295
08:05
and then we solve those equations,
209
473428
1171
więc rozwiązaliśmy równania i w końcu
odczytaliśmy wiadomość od Google,
odczytaliśmy wiadomość od Google,
08:06
and then finally out pops a message from Google
210
474599
3471
08:10
which is their official answer to my article,
211
478070
3189
która była ich oficjalną odpowiedzią
na mój artykuł, a brzmiała:
na mój artykuł, a brzmiała:
08:13
and it said, "No comment."
212
481259
2452
"Bez komentarza".
08:15
(Laughter) (Applause)
213
483711
6174
(Śmiech) (Brawa)
Kocham liczyć takie rzeczy
i nie chodzi mi tu o samą matematykę.
i nie chodzi mi tu o samą matematykę.
08:26
And I love calculating these kinds of things,
214
494292
3217
08:29
and it's not that I love doing the math.
215
497509
1715
08:31
I do a lot of math,
216
499224
1565
Ją też kocham, ale nie lubię matematyki
dla samej matematyki.
dla samej matematyki.
08:32
but I don't really like math for its own sake.
217
500789
3076
08:35
What I love is that it lets you take
218
503865
1950
Kocham to, że biorąc coś, co znam
08:37
some things that you know,
219
505815
1400
08:39
and just by moving symbols
around on a piece of paper,
around on a piece of paper,
220
507215
4778
i zapisując na kartce kilka symboli
mogę dowiedzieć się czegoś nowego,
mogę dowiedzieć się czegoś nowego,
08:43
find out something that you didn't know
221
511993
1697
08:45
that's very surprising.
222
513690
2180
często bardzo zaskakującego.
08:47
And I have a lot of stupid questions,
223
515870
1676
Mam wiele głupich pytań i to cudowne,
że matematyka pozwala na nie odpowiedzieć.
że matematyka pozwala na nie odpowiedzieć.
08:49
and I love that math gives the power
224
517546
1803
08:51
to answer them sometimes.
225
519349
2757
Czasem jednak nie.
08:54
And sometimes not.
226
522106
1527
08:55
This is a question I got from a reader,
227
523633
2924
To pytanie dostałem od anonimowego
czytelnika z dopiskiem "Pilne",
czytelnika z dopiskiem "Pilne",
08:58
an anonymous reader,
228
526557
1173
08:59
and the subject line just said, "Urgent,"
229
527730
2045
09:01
and this was the entire email:
230
529775
1929
cały email brzmiał:
09:03
"If people had wheels and could fly,
231
531704
2762
"Gdyby ludzie mieli skrzydła i kółka,
jak odróżnialibyśmy ich od samolotów?"
jak odróżnialibyśmy ich od samolotów?"
09:06
how would we differentiate them from airplanes?"
232
534466
2696
09:09
Urgent. (Laughter)
233
537162
2675
Rzeczywiście pilne. (Śmiech)
09:11
And I think there are some questions
234
539837
3353
Myślę, że są pytania,
wobec których matematyka jest bezsilna.
wobec których matematyka jest bezsilna.
09:15
that math just cannot answer.
235
543190
2670
09:17
Thank you.
236
545860
2471
Dziękuję.
(Brawa)
09:20
(Applause)
237
548331
4350
ABOUT THE SPEAKER
Randall Munroe - CartoonistRandall Munroe sketches elegant and illuminating explanations of the weird science and math questions that keep geeks awake at night.
Why you should listen
One of a small group of professional web cartoonists, math obsessive and chronic explainer Randall Munroe dazzles the online world (and racks up millions of monthly page views) with the meaninglessly-named (and occasionally heartbreaking) webcomic xkcd.
Munroe’s blog What If? specializes in cunning answers to, as the Atlantic put it, "the kinds of of wonderful and fanciful hypotheticals that might arise when the nerdily inclined get together in bars," like “How fast can you hit a speed bump while driving and live?” or “What would happen if a hair dryer with continuous power was turned on and put in an airtight 1x1x1 meter box?” As he told Math Horizons, I really enjoy solving these kinds of things, and it’s a bonus if I realize that I can put boxes around it and make it a comic."
He is also the author of the book Thing Explainer: Complicated Stuff in Simple Words.
Randall Munroe | Speaker | TED.com