ABOUT THE SPEAKERS
T. Morgan Dixon - Health activist
T. Morgan Dixon is the co-founder and CEO of GirlTrek, inspiring more than 100,000 neighborhood walkers.

Why you should listen

T. Morgan Dixon co-leads GirlTrek, the largest public health nonprofit for African American women and girls in the United States. GirlTrek encourages women to use walking as a practical first step to inspire healthy living, families and communities. The organization knits local advocacy together to lead a civil rights-inspired health movement to eliminate barriers to physical activity, improve access to safe places, protect and reclaim green spaces, and improve the walkability and built environments of 50 high-need communities across the United States.

Prior to GirlTrek, Dixon was on the front lines of education reform. She served as director of leadership development for one of the largest charter school networks in the country, Achievement First, and directed the start-up of six public schools in New York City for St. Hope and the Urban Assembly, two organizations funded by the Bill & Melinda Gates Foundation. She has served as a trustee for boards of The National Outdoor Leadership School, Teach for Haiti and The Underground Railroad Historic Byway, a $50 million tourism and preservation project in Maryland.

As the leader of GirlTrek, Dixon has received fellowships from Teach for America (2012), Echoing Green (2013), Ashoka (2014) and The Aspen Institute (2015). She has been featured in The New York Times and CNN. She was named a "health hero" by Essence Magazine and appeared on the cover of Outside Magazine's "Icons" edition.

More profile about the speaker
T. Morgan Dixon | Speaker | TED.com
Vanessa Garrison - Health activist
As COO of GirlTrek, Vanessa Garrison mobilizes African-American women and girls to reclaim their health and communities through walking.

Why you should listen

Vanessa Garrison is the co-founder and COO of GirlTrek, the largest public health nonprofit for African-American women and girls in the United States. With more than 100,000 neighborhood walkers, GirlTrek encourages women to use walking as a practical first step to inspire healthy living, families and communities.

Prior to co-founding GirlTrek, Garrison worked within the criminal justice space, helping formerly incarcerated women access critical services. She began her career working in digital media with Turner Broadcasting System in Atlanta, where she managed digital media projects for some the world's most recognizable news and entertainment brands, including, CNN, TNT and Sports Illustrated.

With GirlTrek, Garrison has been a featured in the Washington Post and The New York Times, and she was named a "Health Hero" by Essence Magazine. She has received social innovations fellowships from Teach For America, Echoing Green and the Aspen Institute. 

More profile about the speaker
Vanessa Garrison | Speaker | TED.com
TED2017

T. Morgan Dixon and Vanessa Garrison: The trauma of systematic racism is killing Black women. A first step toward change...

T. Morgan Dixon i Vanessa Garrison: Chodzenie jako śmiały akt dbania o własne zdrowie

Filmed:
1,297,890 views

„Kiedy czarne kobiety maszerują, zachodzą ogromne zmiany” mówią T. Morgan Dixon i Vanessa Garrison, założycielki GirlTrek, zdrowotnej organizacji nonprofit. Ich misją jest redukcja zachorowań u czarnych kobiet na przypadłości, którym da się zapobiec – a przy okazji zbudowanie silnych społeczności. Jak chcą to osiągnąć? Namawiając milion czarnoskórych kobiet i dziewczyn, aby postawiły dbanie o siebie na pierwszym miejscu, zawiązały sznurówki i maszerowały w stronę zdrowszego, bardziej satysfakcjonującego życia.
- Health activist
T. Morgan Dixon is the co-founder and CEO of GirlTrek, inspiring more than 100,000 neighborhood walkers. Full bio - Health activist
As COO of GirlTrek, Vanessa Garrison mobilizes African-American women and girls to reclaim their health and communities through walking. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

Vanessia Garrison: Jestem Vanessa,
00:14
VanessaVanessa GarrisonGarnizon: I am VanessaVanessa,
0
2040
1736
córka Annette,
00:15
daughtercórka of AnnetteAnnette,
1
3800
1616
00:17
daughtercórka of OlympiaOlympia,
2
5440
1776
wnuczka Olympii,
00:19
daughtercórka of MelvinaMelvina,
3
7240
1536
prawnuczka Melviny,
00:20
daughtercórka of KatieKatie, bornurodzony 1878,
4
8800
3296
praprawnuczka Katie urodzonej w 1878 roku
w hrabstwie Parish, w stanie Luizjana.
00:24
ParishParafia CountyHrabstwo, LouisianaLouisiana.
5
12120
1760
T. Morgan Dixon: Mam na imię Morgan,
00:26
T. MorganMorgan DixonDixon: And my nameNazwa is MorganMorgan,
6
14600
1896
jestem córką Carol,
wnuczką Lethy, prawnuczką Willie,
00:28
daughtercórka of CarolCarol,
daughtercórka of LethaLavern, daughtercórka of WillieWillie,
7
16520
2736
00:31
daughtercórka of SarahSarah,
bornurodzony 1849 in BardstownBardstown, KentuckyKentucky.
8
19280
4376
praprawnuczką Sarah, urodzoną w 1849 roku
w Bardstown, w stanie Kentucky.
00:35
VGVG: And in the traditiontradycja of our familiesrodziny,
9
23680
2016
VG: Zgodnie z tradycją naszych rodzin,
00:37
the great oraldoustny traditiontradycja
of almostprawie everykażdy blackczarny churchkościół we know
10
25720
3296
wspaniałą ustną tradycją
prawie każdego czarnego kościoła,
00:41
honoringku czci the culturekultura
from whichktóry we drawrysować so much powermoc,
11
29040
3896
ku czci kultury,
z której czerpiemy tak dużo siły,
00:44
we're gonna startpoczątek the way our mommasMommas
and grandmasBabcie would want us to startpoczątek.
12
32960
3456
zaczniemy tak, jak chciałyby tego
nasze mamy i babcie.
TMD: Pomódlmy się.
00:48
TMDTMD: In prayermodlitwa. Let the wordssłowa of my mouthusta,
13
36440
2656
"Niech znajdą uznanie słowa ust moich
i myśli mego serca u Ciebie Panie,
00:51
the meditationMedytacja of our heartskiery,
be acceptabledo przyjęcia in thytwego sightwidok,
14
39120
3136
00:54
oh LordPan, my strengthwytrzymałość and my redeemerOdkupiciela.
15
42280
2400
moja skało i mój Zbawicielu!"
00:58
VGVG: We call the namesnazwy and ritualsrytuały
of our ancestorsprzodkowie into this roompokój todaydzisiaj
16
46000
4496
VG: Przywołujemy teraz imiona
i rytuały naszych przodków,
01:02
because from them we receivedOdebrane
a powerfulpotężny blueprintPlan wytworzenia for survivalprzetrwanie,
17
50520
4456
bo to dzięki nim znamy
niezwykłą tajemnicę przetrwania,
01:07
strategiesstrategie and tacticstaktyka for healinggojenie
carriedrealizowane acrossprzez oceansoceany by AfricanAfrykańska womenkobiety,
18
55000
4576
sposoby na uleczenie
przyniesione przez afrykańskie kobiety,
przekazane pokoleniom
czarnych kobiet w Ameryce,
01:11
passedminęło down to generationspokolenia
of blackczarny womenkobiety in AmericaAmeryka
19
59600
3336
które używały tej wiedzy, żeby przebrnąć
przez czasy niewolniczych instytucji
01:14
who used those skillsumiejętności
to navigatenawigować institutionsinstytucje of slaveryniewolnictwo
20
62960
4336
01:19
and state-sponsoredsponsorowany przez Państwo discriminationdyskryminacji
21
67320
1896
i dyskryminacji przez państwo,
01:21
in orderzamówienie that we mightmoc
standstoisko on this stageetap.
22
69240
3296
po to, żebyśmy mogły
stać dzisiaj na tej scenie.
01:24
We walkspacerować in the footstepsślady of those womenkobiety,
23
72560
2736
Podążamy śladami tych kobiet,
01:27
our foremothersforemothers, legendslegendy
24
75320
2296
naszych pramatek, legend,
01:29
like EllaElla BakerBaker, SeptimaSeptima ClarkClark,
FannieFannie LouLou HamerHamer,
25
77640
3936
takimi jak: Ella Baker,
Septima Clark, Fannie Lou Hamer,
od której nauczyłyśmy się,
jaką siłę ma jednoczenie się
01:33
from whomkogo we learnednauczyli
the powermoc of organizingorganizowanie
26
81600
2896
01:36
after she would had
single-handedlyw pojedynkę registeredzarejestrowany
27
84520
2936
po tym, jak sama zarejestrowała
60 tys. nowych wyborców w Mississippi
za czasów praw Jima Crowa.
01:39
60,000 voterswyborców in JimJim CrowWrona MississippiMissisipi.
28
87480
3800
01:43
TMDTMD: 60,000 is a lot of people,
so if you can imaginewyobrażać sobie
29
91680
3656
TMD: 60 tys. to mnóstwo ludzi,
więc możecie sobie wyobrazić,
01:47
me and VanessaVanessa inspiringinspirujący
60,000 womenkobiety to walkspacerować with us last yearrok,
30
95360
4456
że gdy rok temu z Vanessą namówiłyśmy
60 tys. kobiet do chodzenia z nami,
01:51
we were firedzwolniony up.
31
99840
1480
byłyśmy wniebowzięte.
01:53
But todaydzisiaj, 100,000 blackczarny womenkobiety and girlsdziewczyny
standstoisko on this stageetap with us.
32
101840
5936
Dzisiaj 100 tys. czarnych kobiet
i dziewczyn stoi z nami na tej scenie.
Jesteśmy zdecydowane, żeby się uleczyć,
01:59
We are committedzobowiązany to healinggojenie ourselvesmy sami,
33
107800
2656
zawiązać tenisówki,
wychodzić na ulice codziennie,
02:02
to lacingsznurowanie up our sneakerstrampki,
to walkingpieszy out of our frontz przodu doordrzwi
34
110480
2776
żeby całkowicie uleczyć
i zreformować naszą społeczność,
02:05
everykażdy singlepojedynczy day for totalcałkowity healinggojenie
and transformationtransformacja in our communitiesspołeczności,
35
113280
3536
bo rozumiemy,
02:08
because we understandzrozumieć
36
116840
1616
że mamy obowiązek kontynuować
misję walki o prawa obywatelskie
02:10
that we are in the footstepsślady
of a civilcywilny rightsprawa legacydziedzictwo
37
118480
2496
02:13
like no other time before,
38
121000
2096
jak nigdy wcześniej,
02:15
and that we are facingokładzina a healthzdrowie crisiskryzys
like never ever before.
39
123120
2936
że grozi nam kryzys zdrowotny
jakiego nigdy nie było.
02:18
And so we'vemamy had
a lot of momentschwile, great momentschwile,
40
126080
3016
Przeżyłyśmy wiele wspaniałych chwil,
jak wtedy, kiedy siedząc w piżamach
02:21
includingwłącznie z the time we had on our pajamaspiżama,
we were workingpracujący on our computerkomputer
41
129120
3456
i pracując na komputerach,
dostałyśmy maila od Michelle Obamy,
02:24
and MichelleMichelle ObamaObama emailedprzesłane pocztą elektroniczną us
and invitedzaproszony us to the WhiteBiały HouseDom,
42
132600
3056
zapraszającej nas do Białego Domu,
a my wzięłyśmy to za spam.
02:27
and we thought it was spamspam.
43
135680
1376
02:29
But this momentza chwilę here is an opportunityokazja.
44
137080
3416
Ale ten moment to szansa.
02:32
It is an opportunityokazja
that we don't take for grantedZgoda,
45
140520
2736
To szansa, którą potrafimy docenić.
02:35
and so we thought long and hardciężko
about how we would use it.
46
143280
2736
Długo i intensywnie myślałyśmy,
jak ją wykorzystamy.
Mamy przemawiać do kobiet,
które chcemy zainspirować,
02:38
Would we talk to the womenkobiety
we hopenadzieja to inspireinspirować,
47
146040
2696
może będzie ich milion w przyszłym roku,
02:40
a millionmilion in the nextNastępny yearrok,
48
148760
1736
02:42
or would we talk to you?
49
150520
1640
czy mamy przemówić do was?
02:44
We decidedzdecydowany to talk to you,
50
152960
1600
Zdecydowałyśmy się przemówić do was,
02:47
and to talk to you about a questionpytanie
that we get all the time,
51
155240
3800
porozmawiać o pytaniu,
które ciągle słyszymy,
tak, żeby miliony kobiet,
które, mamy nadzieję, to obejrzą,
02:51
so that the millionsmiliony of womenkobiety
who hopefullyufnie will watch this
52
159840
2816
już nigdy nie musiały na nie odpowiadać.
02:54
will never have to answerodpowiedź it again.
53
162680
1680
02:57
It is: Why are blackczarny womenkobiety dyingumierający
54
165080
3056
To pytanie brzmi: Dlaczego czarne kobiety
03:00
fasterszybciej and at higherwyższy ratesstawki
55
168160
1936
umierają szybciej i liczniej
03:02
than any other groupGrupa of people in AmericaAmeryka
56
170120
2456
niż jakakolwiek inna grupa ludzi w USA
03:04
from preventabledo uniknięcia,
obesity-relatedzwiązane z otyłością diseaseschoroby?
57
172600
3240
na choroby związane z otyłością,
którym da się zapobiec.
03:08
The questionpytanie hurtsboli me.
58
176760
1416
Ciężko mi o tym mówić.
Trochę się trzęsę.
03:10
I'm shakingdrżący a little bitkawałek.
59
178200
1416
03:11
It feelsczuje value-ladenwartość z ładunkiem.
60
179640
1656
Czuję, jakbyśmy były oceniane.
03:13
It hurtsboli my bodyciało because the weightwaga
representsreprezentuje so much.
61
181320
2840
Boli mnie ciało od tego ciężaru,
bo jest on symbolem tak wielu rzeczy.
03:17
But we're going to talk about it
62
185280
1576
Ale będziemy o tym mówić
i zaprosimy was do tej szczerej rozmowy,
03:18
and inviteZapraszam you into
an insidewewnątrz conversationrozmowa todaydzisiaj
63
186880
2256
03:21
because it is necessaryniezbędny,
and because we need you.
64
189160
3200
bo to konieczne, a my was potrzebujemy.
03:26
VGVG: EachKażdy night,
before the first day of schoolszkoła,
65
194120
2216
VG: Każdej nocy,
przed pierwszym dniem szkoły,
babcia sadzała mnie obok pieca
03:28
my grandmotherbabcia
would sitsiedzieć me nextNastępny to the stovekuchenka
66
196360
2656
i starannie prostowała mi włosy
za pomocą rozgrzanego grzebienia.
03:31
and with expertekspert precisionprecyzja
use a hotgorąco combgrzebień to pressnaciśnij my hairwłosy.
67
199040
3816
03:34
My grandmotherbabcia was legendarylegendarny, bigduży, loudgłośny.
68
202880
3496
Moja babcia była wyjątkowa, duża i głośna.
Kiedy była w pokoju, słychać było
śmiech, a często też przekleństwa.
03:38
She filledwypełniony up a roompokój with laughterśmiech
and oftentimesczęsto curseprzekleństwo wordssłowa.
69
206400
2936
03:41
She cookedgotowany a mean peachbrzoskwinia cobblerSzewc,
70
209360
1976
Piekła genialny placek brzoskwiniowy,
miała 11 dzieci, dom pełen wnuków
03:43
had 11 childrendzieci,
a housedom fullpełny of grandchildrenwnuki,
71
211360
2536
03:45
and like everykażdy blackczarny womankobieta I know,
72
213920
2456
i jak każda czarna kobieta, którą znam,
03:48
like mostwiększość all womenkobiety I know,
73
216400
1736
jak większość kobiet, które znam,
03:50
she had prioritizedpriorytetowe the careopieka of othersinni
over caringopiekuńczy, troskliwy for herselfsię.
74
218160
4336
troszczyła się o innych
bardziej niż o siebie.
03:54
We measuredwymierzony her strengthwytrzymałość by her capacityPojemność
to endureznosić painból and sufferingcierpienie.
75
222520
3736
Myśleliśmy, że miarą jej siły było to,
jak znosiła ból i cierpienie.
03:58
We celebratedsłynny her for it,
and our choicewybór would proveokazać się to be deadlyśmiertelnie.
76
226280
3856
Ceniliśmy ją za to, ale nasz wybór
doprowadził do jej śmierci.
04:02
One night after pressingpilny my hairwłosy
before the first day of eighthósma gradestopień,
77
230160
3336
Pewnej nocy po wyprostowaniu mi włosów
przed pierwszym dniem ósmej klasy,
04:05
my grandmotherbabcia wentposzedł to bedłóżko
and never wokeobudził up,
78
233520
2816
babcia poszła spać
i nigdy się nie obudziła.
Zmarła w wieku 66 lat na zawał serca.
04:08
deadnie żyje at 66 yearslat oldstary from a heartserce attackatak.
79
236360
3336
Zanim ukończyłam studia,
04:11
By the time I would graduateukończyć collegeSzkoła Wyższa,
80
239720
1856
straciłam jeszcze dwie ukochane osoby
z powodu przewlekłych chorób,
04:13
I would losestracić two more belovedukochany
familyrodzina membersczłonków to chronicPrzewlekłe diseasechoroba:
81
241600
3496
ciocię Dianę zmarłą w wieku 55 lat
i ciocię Tricię zmarłą w wieku 63 lat.
04:17
my auntciocia DianeDiane, deadnie żyje at 55,
my auntciocia TriciaTricia, deadnie żyje at 63.
82
245120
4336
04:21
After livingżycie with these lossesstraty,
the holeotwór that they left,
83
249480
2816
Po doświadczeniu tych strat,
pustki, jaką zostawiły,
postanowiłam obliczyć, ile lat średnio
będą żyły kobiety w mojej rodzinie.
04:24
I decidedzdecydowany to calculateobliczać the life expectancyoczekiwanie
of the womenkobiety in my familyrodzina.
84
252320
4495
04:28
StaringWpatrując się back at me, the numbernumer 65.
85
256839
2881
Myśląc o sobie, widzę tę liczbę - 65.
04:32
I knewwiedziałem I could not sitsiedzieć by
86
260320
1576
Nie mogłam po prostu siedzieć
04:33
and watch anotherinne womankobieta I lovedkochany
dieumierać an earlywcześnie deathśmierć.
87
261920
4216
i patrzeć, jak kolejna kobieta,
którą kocham, umiera przedwcześnie.
TMD: Zazwyczaj nie mówimy na forum
o prywatnych sprawach.
04:38
TMDTMD: So we don't usuallyzazwyczaj
put our businessbiznes in the streetsulice.
88
266160
2696
Chcę postawić sprawę jasno.
04:40
Let's just put that out there.
89
268880
1456
Ale muszę zapoznać was ze statystykami.
04:42
But I have to tell you the statisticsStatystyka.
90
270360
1936
04:44
BlackCzarny womenkobiety are dyingumierający at alarmingniepokojące ratesstawki,
91
272320
2776
Czarnoskóre kobiety umierają
w piekielnie szybkim tempie.
04:47
and I used to be a classroomklasa teachernauczyciel,
92
275120
1856
Byłam kiedyś nauczycielką
04:49
and I was at SouthPołudniowa AtlantaAtlanta HighWysoka SchoolSzkoła,
93
277000
1896
w liceum w południowej Atlancie
i pamiętam, kiedy stałam przed całą klasą
04:50
and I rememberZapamiętaj standingna stojąco
in frontz przodu of my classroomklasa,
94
278920
2336
04:53
and I rememberZapamiętaj a statisticStatystyczny
that halfpół of blackczarny girlsdziewczyny will get diabetescukrzyca
95
281280
4696
i wiedziałam, że połowa
czarnych dziewczyn zachoruje na cukrzycę,
jeśli nie poprawi się ich dieta
i aktywność fizyczna.
04:58
unlesschyba że dietdieta and levelspoziomy of activityczynność changezmiana.
96
286000
2120
05:00
HalfPołowa of the girlsdziewczyny in my classroomklasa.
So I couldn'tnie mógł teachnauczać anymorejuż.
97
288800
2960
Połowa dziewczyn w mojej klasie.
Nie mogłam już dłużej uczyć.
Zaczęłam zabierać dziewczyny
na przechadzki, stąd nasza nazwa GirlTrek,
05:04
So I startedRozpoczęty takingnabierający girlsdziewczyny hikingpiesze wycieczki,
whichktóry is why we're callednazywa GirlTrekGirlTrek,
98
292360
3256
ale Vanessa mówiła,
05:07
but VanessaVanessa was like,
99
295640
1216
że ta inicjatywa nie powstrzyma
kryzysu zdrowotnego, to po prostu urocze.
05:08
that is not going to moveruszaj się the dialwybierania
on the healthzdrowie crisiskryzys; it's cuteładny.
100
296880
3176
Twierdziła, że to po prostu
uroczy klub sportowy.
05:12
She was like, it's a cuteładny hikingpiesze wycieczki clubKlub.
101
300080
1856
05:13
So what we thought
102
301960
1656
Więc pomyślałyśmy, co by było,
05:15
is if we could rallyRajd
a millionmilion of theirich mothersmatki ...
103
303640
3160
gdybyśmy zgromadziły milion ich matek...
05:20
82 percentprocent of blackczarny womenkobiety
are over a healthyzdrowy weightwaga right now.
104
308960
2905
82 procent czarnych kobiet ma nadwagę.
05:24
53 percentprocent of us are obeseotyły.
105
312320
3280
53 procent jest otyłych.
05:29
But the numbernumer that I cannotnie może,
106
317000
1840
Ale liczba,
o której nie mogę przestać myśleć,
05:31
that I cannotnie może get out of my headgłowa
107
319840
1576
05:33
is that everykażdy singlepojedynczy day in AmericaAmeryka,
108
321440
3376
to 137 czarnoskórych kobiet,
które umierają każdego dnia w Ameryce
05:36
137 blackczarny womenkobiety
109
324840
2536
z powodu choroby, której da się zapobiec,
05:39
dieumierać from a preventabledo uniknięcia diseasechoroba,
110
327400
2096
05:41
heartserce diseasechoroba.
111
329520
1216
z powodu zawału serca.
To jedna co 11 minut.
05:42
That's everykażdy 11 minutesminuty.
112
330760
1200
05:44
137 is more than gunpistolet violenceprzemoc,
113
332920
3216
137 to więcej niż ofiary zabójstw,
papierosów i wirusa HIV razem wzięte.
05:48
cigarettepapieros smokingpalenie and HIVHIV combinedłączny,
114
336160
3496
Każdego dnia.
05:51
everykażdy day.
115
339680
1336
05:53
It is roughlyw przybliżeniu the amountilość of people
116
341040
1656
To mniej więcej tyle osób,
ile było ze mną w samolocie
z New Jersey do Vancouver.
05:54
that were on my planesamolot
from NewNowy JerseyJersey to VancouverVancouver.
117
342720
2400
05:57
Can you imaginewyobrażać sobie that?
118
345640
1216
Wyobraźcie to sobie.
05:58
A planesamolot filledwypełniony with blackczarny womenkobiety
crashingupaść to the groundziemia everykażdy day,
119
346880
4456
Samolot pełen czarnych kobiet,
który rozbija się każdego dnia
i nikt o tym nie mówi.
06:03
and no one is talkingmówić about it.
120
351360
2480
06:06
VGVG: So the questionpytanie that you're all
askingpytając yourselvessię right now is why?
121
354600
3336
VG: Teraz wszyscy pytacie - dlaczego?
Dlaczego czarne kobiety tak umierają?
Zadawałyśmy sobie to samo pytanie.
06:09
Why are blackczarny womenkobiety dyingumierający?
We askedspytał ourselvesmy sami that samepodobnie questionpytanie.
122
357960
3096
06:13
Why is what's out there
not workingpracujący for them?
123
361080
2416
Dlaczego nic im nie pomaga?
06:15
PrivatePrywatny weightwaga lossutrata companiesfirmy,
governmentrząd interventionsinterwencje,
124
363520
2656
Prywatne kliniki odchudzające,
pomoc od rządu,
kampanie o zdrowiu publicznym.
06:18
publicpubliczny healthzdrowie campaignskampanie.
125
366200
1336
06:19
I'm going to tell you why:
126
367560
1456
Powiem wam, dlaczego.
Ponieważ skupiają się na utracie wagi,
06:21
because they focusskupiać on weightwaga lossutrata
127
369040
1616
06:22
or looking good in skinnychudy jeansdżinsy
128
370680
1496
żeby obcisłe dżinsy dobrze leżały.
06:24
withoutbez acknowledginguznając the traumauraz
129
372200
2016
Nie zwraca się uwagi na ciężkie przeżycia,
06:26
that blackczarny womenkobiety
holdutrzymać in our belliesbrzuchy and boneskości,
130
374240
2896
które czarne kobiety dźwigają
w brzuchach i kościach,
06:29
that has been embeddedosadzone in our very DNADNA.
131
377160
2816
które są częścią naszego DNA.
06:32
The bestNajlepiej adviceRada
from hospitalsszpitale and doctorslekarze,
132
380000
2336
Najlepsze porady ze szpitali, od lekarzy,
najlepsze leki od firm farmaceutycznych
06:34
the bestNajlepiej medicationsleki
from pharmaceuticalfarmaceutyczny companiesfirmy
133
382360
2496
leczące niewydolność serca
nie zadziałały u mojej babci,
06:36
to treatleczyć the congestivezastoinowa heartserce failureniepowodzenie
of my grandmotherbabcia didn't work
134
384880
3376
06:40
because they didn't acknowledgeuznać
the systemicsystemowy racismrasizm
135
388280
2616
bo nie uwzględniały
rasizmu instytucjonalnego,
którego doświadczała od narodzin.
06:42
that she had dealtrozdane with sinceod birthnarodziny.
136
390920
1736
06:44
(ApplauseAplauz)
137
392680
1016
(Brawa)
06:45
A divestmentzbycie in schoolsszkoły,
discriminatorydyskryminacyjne housingmieszkaniowy practicespraktyki,
138
393720
3336
Brak inwestycji w szkolnictwo,
dyskryminacja na rynku nieruchomości,
06:49
predatorydrapieżne lendingpożyczki,
a crackpęknięcie cocainekokaina epidemicepidemia,
139
397080
3056
oszustwa pożyczkowe, epidemia cracku,
zamykanie za kratkami
większej liczby czarnoskórych
06:52
massmasa incarcerationuwięzienie puttingwprowadzenie
more blackczarny bodiesciała behindza barsbary
140
400160
3376
niż w najgorszym okresie niewolnictwa.
06:55
than were ownedwłasnością at the heightwysokość of slaveryniewolnictwo.
141
403560
2216
06:57
But GirlTrekGirlTrek does.
142
405800
1776
Ale GirlTrek działa.
Dla czarnych kobiet,
których ciała uginają się pod ciężarem
06:59
For blackczarny womenkobiety whosektórego bodiesciała
are bucklingwyboczenia underpod the weightwaga
143
407600
2736
07:02
of systemssystemy never designedzaprojektowany to supportwsparcie them,
144
410360
2696
znacznie przekraczającym
ich możliwości wytrzymałości.
GirlTrek jest ostatnią deską ratunku.
07:05
GirlTrekGirlTrek is a lifelineLinia życia.
145
413080
2056
07:07
AugustSierpnia 16, 2015, DanitaDanita KimballKimball,
a memberczłonek of GirlTrekGirlTrek in DetroitDetroit,
146
415160
4576
16. sierpnia 2015 roku Danita Kimball,
członkini GirlTreku w Detroit,
usłyszała to, co słyszy
zbyt wiele czarnych mam.
07:11
receivedOdebrane the newsAktualności that too manywiele
blackczarny mothersmatki have receivedOdebrane.
147
419760
3256
07:15
Her sonsyn NormanNorman, 23 yearslat oldstary,
a fatherojciec of two,
148
423040
3376
Jej syn Norman, mający 23 lata,
ojciec dwójki dzieci,
został zastrzelony,
jadąc po południu samochodem.
07:18
was gunnedzastrzelony down
while on an afternoonpopołudnie drivenapęd.
149
426440
2480
07:21
ImagineWyobraź sobie the griefsmutek
150
429440
1696
Wyobraźcie sobie to cierpienie,
07:23
that overcomespokonuje your bodyciało in that momentza chwilę,
151
431160
2416
które w takiej chwili
obezwładnia całe ciało.
07:25
the immobilizingunieruchomienie fearstrach.
152
433600
1720
Ten paraliżujący strach.
07:27
Now, know this, that just daysdni
after layingUkładanie her sonsyn to restodpoczynek,
153
435920
3496
Zaledwie kilka dni po pochowaniu syna
Danita Kimball zamieściła w sieci wpis.
07:31
DanitaDanita KimballKimball postedopublikowany onlineonline,
154
439440
1736
07:33
"I don't know what to do
or how to moveruszaj się forwardNaprzód,
155
441200
2736
"Nie wiem, co robić i jak żyć dalej,
07:35
but my sisterssiostry keep tellingwymowny me
I need to walkspacerować, so I will."
156
443960
3016
ale siostry mówią mi,
że muszę się ruszyć, więc zrobię to".
07:39
And then just daysdni after that,
157
447000
2536
Kilka dni po tym napisała znowu.
"Spacerowałam dzisiaj
dla mojego chłopca, Norma.
07:41
"I got my stepskroki in todaydzisiaj for my babydziecko NormNormy.
158
449560
2256
07:43
It feltczułem good to be out there, to walkspacerować."
159
451840
3400
Dobrze było to zrobić, dobrze było iść".
TMD: Chodzenie w czasie cierpienia.
Zawsze to robiłyśmy.
07:48
TMDTMD: WalkingSpacery throughprzez painból
is what we have always doneGotowe.
160
456480
2536
07:51
My mommama, she's in the middleśrodkowy right there,
161
459040
2280
Moja mama, to ta w środku,
obaliła segregację rasową
w swoim liceum w 1955 roku.
07:54
my mommama desegregateddesegregated
her highwysoki schoolszkoła in 1955.
162
462240
3336
Babcia zeszła po schodach
opuszczonego autobusu szkolnego,
07:57
Her mommama walkedchodził down the stepskroki
of an abandonedopuszczony schoolszkoła busautobus
163
465600
2736
gdzie wychowała 11 dzieci,
pracując na czyimś polu za część plonów.
08:00
where she raisedpodniesiony 11 kidsdzieciaki
as a sharecropperdzierżawcą.
164
468360
2896
08:03
And her mommama steppedkrok po kroku ontona IndianIndyjski territoryterytorium
165
471280
2176
Prababcia wkroczyła na terytorium Indian,
uciekając przed terrorem praw Jima Crowa.
08:05
fleeingUciekając przed the terrorsTerror of the JimJim CrowWrona SouthPołudniowa.
166
473480
2040
08:08
And her mommama walkedchodził her man to the doordrzwi
167
476160
2976
Praprababcia odprowadziła
swojego męża do drzwi,
08:11
as he wentposzedł off to fightwalka
in the KentuckyKentucky ColoredKolorowe RegimentPułk,
168
479160
2680
kiedy wyruszał walczyć w legionie
Kentucky Colored Regiment
08:14
the CivilCywilnego WarWojny.
169
482640
1200
w wojnie secesyjnej.
08:16
They were bornurodzony slavesniewolnicy
but they wouldn'tnie dieumierać slavesniewolnicy.
170
484360
2416
Urodziły się w niewoli,
ale nie umarły jako niewolnice.
08:18
Change-makingWydawania reszty, it's in my bloodkrew.
171
486800
1896
Reformy mam we krwi.
Właśnie tym się zajmuję,
08:20
It's what I do,
172
488720
1256
08:22
and this healthzdrowie crisiskryzys ain'tnie jest nothing
comparedporównywane to the roadDroga we have traveledbywały.
173
490000
4560
a kryzys zdrowotny jest niczym
w porównaniu do tego, co przeszłyśmy.
08:27
(ApplauseAplauz)
174
495960
2600
(Brawa)
08:32
So it's like JamesJames ClevelandCleveland.
175
500920
1416
Jak śpiewał James Cleveland.
08:34
I don't feel no wayssposoby tiredzmęczony,
so we got to work.
176
502360
2536
W ogóle nie czuję zmęczenia,
musimy dalej działać.
08:36
We startedRozpoczęty looking at modelsmodele of changezmiana.
177
504920
2056
Zaczęłyśmy patrzeć na różne modele zmian.
Szukałyśmy ich na całym świecie.
08:39
We lookedspojrzał all over the worldświat.
178
507000
1416
08:40
We neededpotrzebne something
179
508440
1216
Potrzebowałyśmy czegoś,
co nie tylko jest częścią naszej kultury,
tak jak maszerowanie,
08:41
not only that was a partczęść
of our culturalkulturalny inheritancedziedziczenie like walkingpieszy,
180
509680
3136
08:44
but something that was scalableskalowalny,
something that was high-impactHigh wpływ,
181
512840
3055
ale czegoś, co można zmierzyć,
czegoś potężnego,
co można wprowadzić w całym kraju.
08:47
something that we could replicatereplika
acrossprzez this countrykraj.
182
515919
2577
Omawiałyśmy postacie jak Wangari Maathai,
zdobywczynię Pokojowej Nagrody Nobla
08:50
So we studiedbadane modelsmodele like WangariWangari MaathaiMaathai,
who wonwygrał the NobelLaureat Nagrody Nobla PeacePokoju PrizeNagrody
183
518520
3416
za zmobilizowanie kobiet
do zasadzenia 50 milionów drzew w Kenii.
08:53
for inspiringinspirujący womenkobiety
to plantroślina 50 millionmilion treesdrzewa in KenyaKenia.
184
521960
2616
08:56
She broughtprzyniósł KenyaKenia back from the brinkskraj
of environmentalśrodowiskowy devastationdewastacja.
185
524600
3176
Uratowała Kenijczyków przed całkowitym
spustoszeniem ich środowiska.
08:59
We studiedbadane these systemssystemy of changezmiana,
and we lookedspojrzał at walkingpieszy scientificallynaukowo.
186
527800
4376
Studiowałyśmy te zmiany
i patrzyłyśmy na naukowy aspekt chodzenia.
09:04
And what we learnednauczyli
is that walkingpieszy just 30 minutesminuty a day
187
532200
3056
Dowiedziałyśmy się, że codzienny
zaledwie 30-minutowy spacer,
09:07
can single-handedlyw pojedynkę decreasezmniejszać
50 percentprocent of your riskryzyko of diabetescukrzyca,
188
535280
5256
może o 50 procent zmniejszyć
ryzyko zachorowania na cukrzycę,
choroby serca, wylew, a nawet
chorobę Alzheimera czy demencję.
09:12
heartserce diseasechoroba, strokeuderzenie,
even Alzheimer'sAlzheimera and dementiaotępienie.
189
540560
3440
09:16
We know that walkingpieszy
is the singlepojedynczy mostwiększość powerfulpotężny thing
190
544600
4016
Maszerowanie jest najlepszą
i najprostszą rzeczą,
09:20
that a womankobieta can do for her healthzdrowie,
191
548640
2136
jaką kobieta może zrobić dla zdrowia.
Wiedziałyśmy, że musimy to wykorzystać,
09:22
so we knewwiedziałem we were on to something,
192
550800
1776
09:24
because from HarrietHarriet TubmanTubman
to the womenkobiety in MontgomeryMontgomery,
193
552600
2616
bo zaczynając od Harriet Tubman
po kobiety w Montgomery,
09:27
when blackczarny womenkobiety walkspacerować, things changezmiana.
194
555240
1816
kiedy czarne kobiety maszerują,
zachodzą ważne zmiany.
09:29
(ApplauseAplauz)
195
557080
1016
(Brawa)
09:30
VGVG: So how did we take
this simpleprosty ideapomysł of walkingpieszy
196
558120
2536
VG: Jak wykorzystałyśmy
ten zwykły pomysł maszerowania
09:32
and startpoczątek a revolutionrewolucja
that would catchłapać a fireogień
197
560680
2176
i zaczęłyśmy rewolucję,
która opanowała całą Amerykę?
09:34
in neighborhoodsdzielnice acrossprzez AmericaAmeryka?
198
562880
1936
09:36
We used the bestNajlepiej practicespraktyki
of the CivilCywilnego RightsPrawa MovementRuch.
199
564840
2896
Wykorzystałyśmy najlepsze taktyki
ruchu praw obywatelskich.
09:39
We huddledskulony up in churchkościół basementspiwnice.
200
567760
1656
Gromadziłyśmy się w piwnicach kościołów.
09:41
We did grapevinemacica informationInformacja sharingdzielenie się
throughprzez beautypiękno salonssalony.
201
569440
2896
Pocztą pantoflową rozpuściłyśmy
informacje po salonach urody.
09:44
We empoweredwzmocniony and trainedprzeszkolony mothersmatki
to standstoisko on the frontz przodu lineskwestia.
202
572360
2896
Ośmieliłyśmy i wytrenowałyśmy matki,
żeby prowadziły marsze.
09:47
We tookwziął our messagewiadomość
directlybezpośrednio to the streetsulice,
203
575280
2496
Propagowałyśmy naszą misję na ulicach
i kobiety na nią zareagowały.
09:49
and womenkobiety respondedodpowiedział.
204
577800
1416
09:51
WomenKobiety like LaKeishaLaKeisha in ChattanoogaChattanooga,
205
579240
2336
Jak LaKeisha w mieście Chattanooga
09:53
ChrysanthaChrysantha in DetroitDetroit,
206
581600
2216
czy Chrysantha w Detroit,
Onika w Nowym Orleanie,
09:55
OnikaOnika in NewNowy OrleansOrlean,
207
583840
1536
kobiety z trudnymi imionami
i trudnymi historiami
09:57
womenkobiety with difficulttrudny namesnazwy
and difficulttrudny storieshistorie
208
585400
2936
10:00
joinprzyłączyć się GirlTrekGirlTrek everykażdy day and commitpopełnić
to walkingpieszy as a practicećwiczyć of self-caresamoopieki.
209
588360
4896
codziennie dołączają do GirlTrek
i obiecują dbać o siebie, maszerując.
10:05
OnceRaz walkingpieszy, those womenkobiety
get to organizingorganizowanie,
210
593280
2456
Kiedy już z nami chodzą,
zaczynają się organizować.
Angażują rodziny, swoją społeczność,
10:07
first theirich familiesrodziny,
then theirich communitiesspołeczności,
211
595760
2136
żeby maszerować, rozmawiać
i razem rozwiązywać problemy.
10:09
to walkspacerować and talk
and solverozwiązać problemsproblemy togetherRazem.
212
597920
2816
10:12
They walkspacerować and noticeogłoszenie
the abandonedopuszczony buildingbudynek.
213
600760
2096
Idą i widzą opuszczony budynek.
10:14
They walkspacerować and noticeogłoszenie
the lackbrak of sidewalkschodniki,
214
602880
2016
Idą i widzą, że jest za mało chodników,
za mało zieleni,
10:16
the lackbrak of greenZielony spaceprzestrzeń,
215
604920
1256
10:18
and they say, "No more."
216
606200
1256
i mówią: "Dość tego".
10:19
WomenKobiety like SusieSusie PaigePaige in PhiladelphiaPhiladelphia,
217
607480
1896
Kobiety jak Susie Paige w Filadelfii,
10:21
who after walkingpieszy dailycodziennie pastprzeszłość
an abandonedopuszczony buildingbudynek in her neighborhoodsąsiedztwo,
218
609400
3496
która spacerując, każdego dnia
mijała opuszczony budynek w swojej okolicy
10:24
decidedzdecydowany, "I'm not waitingczekanie.
219
612920
1456
i zdecydowała: "Nie będę dłużej czekać.
10:26
Let me rallyRajd my teamzespół.
Let me grabchwycić some supplieskieszonkowe dzieci.
220
614400
2336
Zbiorę swoją drużynę, wezwę posiłki.
10:28
Let me do what no one elsejeszcze has doneGotowe
for me and my communityspołeczność."
221
616760
4360
Zrobię to, czego nikt inny nie zrobił
dla mnie i mojej społeczności".
10:33
TMDTMD: We know one womankobieta
can make a differenceróżnica,
222
621720
2136
TMD: Jedna kobieta może dużo zmienić,
10:35
because one womankobieta
has alreadyjuż changedzmienione the worldświat,
223
623880
2256
bo jedna zmieniła już cały świat,
a nazywa się Harriet Tubman.
10:38
and her nameNazwa is HarrietHarriet TubmanTubman.
224
626160
1536
10:39
And trustzaufanie me, I love HarrietHarriet TubmanTubman.
225
627720
2376
Uwierzcie mi, kocham Harriet Tubman.
Mam na jej punkcie obsesję,
a byłam kiedyś nauczycielką historii.
10:42
I'm obsessedobsesję with her,
and I used to be a historyhistoria teachernauczyciel.
226
630120
2736
10:44
I will not tell you the wholecały historyhistoria.
227
632880
1856
Nie będę was teraz uczyć historii.
Powiem wam cztery rzeczy.
10:46
I will tell you fourcztery things.
228
634760
1376
10:48
So I used to have an oldstary SaabSaab --
229
636160
2016
Miałam kiedyś starego saaba,
z materiałem na dachu,
który przecieka podczas deszczu,
10:50
the kinduprzejmy of canvasbrezentowy topTop that dripskapie
on your headgłowa when it rainsdeszcze --
230
638200
2976
i pojechałam aż na wschodnie
wybrzeże Maryland.
10:53
and I drovestado all the way down
to the easternwschodni shoreBrzeg of MarylandMaryland,
231
641200
2905
Kiedy stanęłam na tej ziemi,
10:56
and when I steppedkrok po kroku on the dirtbrud
232
644129
1447
gdzie Harriet Tubman zrobiła
swoje pierwsze kroki ku wolności,
10:57
that HarrietHarriet TubmanTubman madezrobiony her first escapeucieczka,
233
645600
2936
wiedziałam, że była taka jak my,
11:00
I knewwiedziałem she was a womankobieta just like we are
234
648560
2096
że możemy dokonać tego samego, co ona,
11:02
and that we could do what she had doneGotowe,
235
650680
1896
że nauczyła nas czterech rzeczy.
11:04
and we learnednauczyli fourcztery things
from HarrietHarriet TubmanTubman.
236
652600
2296
11:06
The first one: do not wait.
237
654920
2776
Po pierwsze, nie czekaj.
Już teraz idź w stronę
pełnego zdrowia i spełnienia,
11:09
WalkPieszo right now in the directionkierunek
of your healthiestnajzdrowsze, mostwiększość fulfilledspełniony life,
238
657720
4496
bo zadbanie o siebie to doniosły czyn.
11:14
because self-caresamoopieki is a revolutionaryrewolucyjny actdziałać.
239
662240
2736
11:17
NumberNumer two:
240
665000
1336
Po drugie,
11:18
when you learnuczyć się the way forwardNaprzód,
come back and get a sistersiostra.
241
666360
3216
kiedy nauczysz się chodzić,
wróć się i weź ze sobą siostrę.
11:21
So in our casewalizka,
startpoczątek a teamzespół with your friendsprzyjaciele --
242
669600
2336
W naszym wypadku, załóż grupę,
przyjaciele, rodzina, członkowie kościoła.
11:23
your friendsprzyjaciele, your familyrodzina, your churchkościół.
243
671960
1896
11:25
NumberNumer threetrzy:
244
673880
1616
Po trzecie,
11:27
rallyRajd your alliesSojusznicy.
245
675520
2440
zbierz sojuszników.
11:31
EveryKażdy singlepojedynczy personosoba in this roompokój
246
679000
2856
Każda osoba w tym pomieszczeniu
jest częścią rewolucji
zainspirowanej postacią Tubman.
11:33
is complicitwspółudział in
a Tubman-inspiredInspirowane Tubman takeoverprzejęcie.
247
681880
3096
11:37
And numbernumer fourcztery:
248
685000
1856
I po czwarte,
znajdź radość.
11:38
find joyradość.
249
686880
1280
11:40
The mostwiększość underreportedniedostatecznym
factfakt of HarrietHarriet TubmanTubman
250
688920
2256
Mało osób wie,
11:43
is that she livedżył to be 93 yearslat oldstary,
251
691200
2536
że Harriet Tubman dożyła 93 lat,
a nie miała zwykłego życia.
11:45
and she didn't liverelacja na żywo
just an ordinaryzwykły life; uh-uhuh-uh.
252
693760
2336
Wstawiała się za wieloma dobrymi ludźmi,
poślubiła młodszego mężczyznę.
11:48
She was standingna stojąco up for the good guys.
She marriedżonaty a youngermniejszy man.
253
696120
3096
11:51
She adoptedprzyjęty a childdziecko.
I'm not kiddingżartuję. She livedżył.
254
699240
3216
Zaadoptowała dziecko.
Nie żartuję, żyłą pełnią życia.
11:54
And I drovestado up to her housedom
of freedomwolność in upstateUpstate NewNowy YorkYork,
255
702480
2816
Pojechałam do jej domu
na północy stanu Nowy Jork,
11:57
and she had plantedposadzone applejabłko treesdrzewa,
256
705320
1896
zasadziła tam jabłonie
i gdy byłam tam w niedzielę,
były w pełni rozkwitu.
11:59
and when I was there on a SundayNiedziela,
they were bloomingKwitnienie.
257
707240
2656
Tak się mówi? One kwitną?
12:01
Do you call it -- do they bloomkwiat?
258
709920
1576
12:03
The applesjabłka were in seasonpora roku,
259
711520
1696
To był sezon na jabłka
i pomyślałam, że zostawiła dla nas owoce,
12:05
and I was thinkingmyślący, she left fruitowoc for us,
260
713240
2560
12:08
the legacydziedzictwo of HarrietHarriet TubmanTubman,
everykażdy singlepojedynczy yearrok.
261
716760
3160
owoce pracy Harriet Tubman, co roku.
12:12
And we know that we are HarrietHarriet,
262
720440
1936
Wiemy, że nią jesteśmy,
12:14
and we know that there is a HarrietHarriet
in everykażdy communityspołeczność in AmericaAmeryka.
263
722400
3480
taka Harriet żyje w każdej
społeczności w Ameryce.
12:18
VGVG: We alsorównież know that there's a HarrietHarriet
in everykażdy communityspołeczność acrossprzez the globeglob,
264
726560
3656
VG: Wiemy, że takie Harriet
żyją na całym świecie,
mogą uczyć się naszej doktryny Tubman,
12:22
and that they could learnuczyć się
from our TubmanTubman DoctrineDoktryna,
265
730240
2776
jak nazywamy te cztery kroki.
12:25
as we call it, the fourcztery stepskroki.
266
733040
2456
12:27
ImagineWyobraź sobie the possibilitiesmożliwości
267
735520
1696
Wyobraźcie sobie, co może się stać,
12:29
beyondpoza the neighborhoodsdzielnice
of OaklandOakland and NewarkNewark,
268
737240
2696
nie tylko w okolicach
miast Oakland i Newark,
ale też wśród kobiet pracujących
na wietnamskich polach ryżowych,
12:31
to the womenkobiety workingpracujący
riceRyż fieldspola in VietnamWietnam,
269
739960
2136
12:34
teaherbata fieldspola in SriSri LankaLanka,
270
742120
1576
plantacjach herbaty na Sri Lance,
12:35
the womenkobiety on the
mountainsideszboczy in GuatemalaGwatemala,
271
743720
2336
wśród kobiet żyjących w górach Gwatemali,
12:38
the indigenousrodzimy reservationsrezerwacje
throughoutpoprzez the vastogromny plainsrówniny of the DakotasDakota.
272
746080
3816
czy w indiańskich rezerwatach
na nizinach stanów Dakota.
12:41
We believe that womenkobiety walkingpieszy
273
749920
1536
Wierzymy, że kobiety maszerujące,
12:43
and talkingmówić togetherRazem
to solverozwiązać theirich problemsproblemy
274
751480
2416
rozmawiające, rozwiązujące
razem swoje kłopoty
12:45
is a globalświatowy solutionrozwiązanie.
275
753920
1600
to odpowiedź na globalne problemy.
12:48
TMDTMD: And I'll leavepozostawiać you with this,
276
756560
1656
TMD: Zostawię was z tym,
bo wierzymy, że to może zaprowadzić
sprawiedliwość w społeczeństwie.
12:50
because we alsorównież believe it can becomestają się
the centercentrum of socialspołeczny justicesprawiedliwość again.
277
758240
3656
12:53
VanessaVanessa and I were in FortFort LauderdaleLauderdale.
278
761920
1856
Razem z Vanessą byłyśmy w Fort Lauderdale.
12:55
We had an organizerOrganizator trainingtrening,
279
763800
1416
Miałyśmy tam szkolenie.
12:57
and I was leavingodejście
and I got on the airplanesamolot,
280
765240
2616
Właśnie wyjeżdżałam, weszłam do samolotu,
12:59
and I saw someonektoś I knewwiedziałem, so I wavedmachnął,
281
767880
1816
zobaczyłam znajomą twarz, więc pomachałam.
13:01
and as I'm waitingczekanie in that long linelinia
that you guys know,
282
769720
2656
Czekałam w długiej kolejce,
aż wszyscy włożą swoje bagaże do schowków,
13:04
waitingczekanie for people
to put theirich stuffrzeczy away,
283
772400
2016
13:06
I lookedspojrzał back and I realizedrealizowany I didn't
know the womankobieta but I recognizeduznane her.
284
774440
3696
obróciłam się i odkryłam, że nie znam jej,
ale wiem, kim jest ta kobieta.
13:10
And so I blewwiał her a kisspocałunek
because it was SybrinaSybrina FultonFulton,
285
778160
3776
Posłałam jej buziaka,
bo to była Sybrina Fulton.
Mama Trayvona Martina.
13:13
TrayvonJohn Martin'sMartin's mommama,
286
781960
1216
Szeptem mi podziękowała.
13:15
and she whisperedszepnął "thank you" back to me.
287
783200
2240
13:19
And I can't help but wondercud
what would happenzdarzyć
288
787000
2496
Nie mogę przestać myśleć, co by było,
13:21
if there were groupsgrupy of womenkobiety
walkingpieszy on Trayvon'sJohn 's blockblok that day,
289
789520
3856
gdyby całe grupy kobiet maszerowały
na ulicy Trayvona tego dnia.
13:25
or what would happenzdarzyć
in the SouthPołudniowa SidePo stronie of ChicagoChicago everykażdy day
290
793400
3136
Lub jak wyglądałoby południowe Chicago,
13:28
if there were groupsgrupy of womenkobiety
and mothersmatki and auntsCiotki and cousinskuzyni
291
796560
3656
gdyby były tam grupy kobiet,
matek, ciotek, kuzynek,
maszerujące,
13:32
walkingpieszy,
292
800240
1216
czy też wzdłuż brudnych rzek
w Flint, w stanie Michigan.
13:33
or alongwzdłuż the pollutedzanieczyszczony riversrzeki
of FlintFlint, MichiganMichigan.
293
801480
2720
13:37
I believe that walkingpieszy
can transformprzekształcać our communitiesspołeczności,
294
805000
3016
Wierzę, że chodzenie może
zreformować nasze środowisko,
13:40
because it's alreadyjuż startingstartowy to.
295
808040
1600
bo już zaczyna to robić.
13:42
VGVG: We believe that
the personalosobisty is politicalpolityczny.
296
810120
2616
VG: Wierzymy, że zajęcie się sobą
to akt polityczny.
13:44
Our walkingpieszy is for healinggojenie,
for joyradość, for freshświeży airpowietrze,
297
812760
2776
Maszerujemy po uleczenie,
radość, świeże powietrze,
spokój, żeby się łączyć
lub się wyłączyć, żeby medytować.
13:47
quietcichy time, to connectpołączyć
and disconnectodłączyć, to worshipkult.
298
815560
3240
13:51
But it's alsorównież walkingpieszy
so we can be healthyzdrowy enoughdość
299
819440
3016
Ale chodzimy też po to,
żebyśmy były wystarczająco zdrowe,
żeby jako pierwsze zaprowadzać
zmiany w swoim środowisku.
13:54
to standstoisko on the frontz przodu lineskwestia
for changezmiana in our communitiesspołeczności,
300
822480
4136
13:58
and it is our call to actionczynność
to everykażdy blackczarny womankobieta listeningsłuchający,
301
826640
3656
Wzywamy do działania każdą
czarną kobietę, która nas słucha,
14:02
everykażdy blackczarny womankobieta in earshotEarshot – of our voicegłos,
302
830320
2296
każdą czarną kobietę w naszym zasięgu,
14:04
everykażdy blackczarny womankobieta who you know.
303
832640
1536
każdą czarną kobietę, którą znacie.
14:06
Think about it: the womankobieta workingpracujący
frontz przodu deskbiurko receptionrecepcja at your jobpraca,
304
834200
3176
Pomyślcie: recepcjonistka w waszej pracy,
listonoszka, sąsiadka.
14:09
the womankobieta who deliversdostarcza
your mailPoczta, your neighborsąsiad --
305
837400
2376
Chcemy je zmobilizować,
żeby do nas dołączyły
14:11
our call to actionczynność to them,
to joinprzyłączyć się us on the frontz przodu lineskwestia
306
839800
3456
i wprowadziły zmiany w waszej okolicy.
14:15
for changezmiana in your communityspołeczność.
307
843280
1760
14:17
TMDTMD: And I'll bringprzynieść us back to this momentza chwilę
308
845920
2056
TMD: Wróćmy do tego,
dlaczego to jest takie ważne dla mnie
i mojej drogiej przyjaciółki Vanessy.
14:20
and why it's so importantważny
for my deardrogi, deardrogi friendprzyjaciel VanessaVanessa and I.
309
848000
3176
To dlatego, że nie jest nam łatwo,
14:23
It's because it's not always easyłatwo for us,
310
851200
1976
14:25
and in factfakt, we have bothobie seenwidziany
really, really darkciemny daysdni,
311
853200
3080
tak naprawdę, przeżyłyśmy wiele
bardzo ciężkich chwil,
14:29
from the hatenienawidzić speechprzemówienie to the summerlato
of policePolicja brutalitybrutalność and violenceprzemoc
312
857320
3656
począwszy od mowy nienawiści,
przez brutalność i przemoc policjantów,
które widzieliśmy w zeszłym roku,
14:33
that we saw last yearrok,
313
861000
1400
po stratę jednej z naszych
maszerujących kobiet,
14:35
to even losingprzegrywający one of our walkersWalkers,
314
863200
1776
14:37
SandySandy BlandBland, who diedzmarły in policePolicja custodyopieka.
315
865000
2200
Sandy Bland, która zmarła w areszcie.
14:41
But the mostwiększość courageousodważny thing
we do everykażdy day is we practicećwiczyć faithwiara
316
869880
3536
Ale najodważniejszą rzeczą,
jaką robimy jest praktyka wiary,
która wykracza poza fakty,
14:45
that goesidzie beyondpoza the factsfakty,
317
873440
1336
14:46
and we put feetstopy to our prayersmodły
everykażdy singlepojedynczy day,
318
874800
3816
codziennie poświęcamy się
naszym modlitwom.
Kiedy coś nas przerasta,
14:50
and when we get overwhelmedprzytłoczony,
319
878640
1656
14:52
we think of the wordssłowa of people
like SoniaSonia SanchezSanchez, a poetpoeta laureateNagrody Nobla,
320
880320
3376
myślimy o słowach ludzi,
takich jak Sonia Sanchez, poetka,
14:55
who saysmówi, "MorganMorgan, where is your fireogień?
321
883720
2376
która mówi: "Morgan,
gdzie jest twój ogień?
Gdzie jest ten ogień, co wypalał dziury
w statkach z niewolnikami,
14:58
Where is the fireogień that burnedspalony
holesdziury throughprzez slaveniewolnik shipsstatki
322
886120
2616
15:00
to make us breatheoddychać?
323
888760
1216
abyśmy mogli oddychać?
15:02
Where is the fireogień
that turnedobrócony gutswnętrzności into chitlinschitlins,
324
890000
2336
Gdzie jest ten ogień,
który przekształcił flaki w potrawę?
15:04
that tookwziął rhythmsrytmy and make jazzjazz,
325
892360
1776
Który tworzył rytmy, jazz,
15:06
that tookwziął sit-insSit-in and marchesmarsze
and madezrobiony us jumpskok boundariesGranic and barriersbariery?
326
894160
3656
prowadził do manifestacji,
sprawiał, że zwalczaliśmy przeszkody?
15:09
You've got to find it and passprzechodzić it on."
327
897840
2656
Odnajdź ten ogień i podaj go dalej".
15:12
So this is us findingodkrycie our fireogień
and passingprzechodzący it on to you.
328
900520
3376
Właśnie to robimy, znajdujemy nasz ogień
i przekazujemy go wam.
15:15
So please, standstoisko with us,
329
903920
2336
Prosimy, stańcie za nami,
maszerujcie z nami,
kiedy zrzeszamy milion kobiet,
15:18
walkspacerować with us as we rallyRajd a millionmilion womenkobiety
330
906280
2616
żeby odzyskać ulice
50 najbiedniejszych dzielnic
15:20
to reclaimodzyskać the streetsulice
of the 50 highestnajwyższy need communitiesspołeczności
331
908920
2896
tego kraju.
15:23
in this countrykraj.
332
911840
1376
15:25
We thank you so much for this opportunityokazja.
333
913240
2376
Dziękujemy bardzo,
że mogłyśmy tu wystąpić.
15:27
(ApplauseAplauz)
334
915640
1920
(Brawa)
Translated by Anna Pawlak
Reviewed by Magda Komorowska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKERS
T. Morgan Dixon - Health activist
T. Morgan Dixon is the co-founder and CEO of GirlTrek, inspiring more than 100,000 neighborhood walkers.

Why you should listen

T. Morgan Dixon co-leads GirlTrek, the largest public health nonprofit for African American women and girls in the United States. GirlTrek encourages women to use walking as a practical first step to inspire healthy living, families and communities. The organization knits local advocacy together to lead a civil rights-inspired health movement to eliminate barriers to physical activity, improve access to safe places, protect and reclaim green spaces, and improve the walkability and built environments of 50 high-need communities across the United States.

Prior to GirlTrek, Dixon was on the front lines of education reform. She served as director of leadership development for one of the largest charter school networks in the country, Achievement First, and directed the start-up of six public schools in New York City for St. Hope and the Urban Assembly, two organizations funded by the Bill & Melinda Gates Foundation. She has served as a trustee for boards of The National Outdoor Leadership School, Teach for Haiti and The Underground Railroad Historic Byway, a $50 million tourism and preservation project in Maryland.

As the leader of GirlTrek, Dixon has received fellowships from Teach for America (2012), Echoing Green (2013), Ashoka (2014) and The Aspen Institute (2015). She has been featured in The New York Times and CNN. She was named a "health hero" by Essence Magazine and appeared on the cover of Outside Magazine's "Icons" edition.

More profile about the speaker
T. Morgan Dixon | Speaker | TED.com
Vanessa Garrison - Health activist
As COO of GirlTrek, Vanessa Garrison mobilizes African-American women and girls to reclaim their health and communities through walking.

Why you should listen

Vanessa Garrison is the co-founder and COO of GirlTrek, the largest public health nonprofit for African-American women and girls in the United States. With more than 100,000 neighborhood walkers, GirlTrek encourages women to use walking as a practical first step to inspire healthy living, families and communities.

Prior to co-founding GirlTrek, Garrison worked within the criminal justice space, helping formerly incarcerated women access critical services. She began her career working in digital media with Turner Broadcasting System in Atlanta, where she managed digital media projects for some the world's most recognizable news and entertainment brands, including, CNN, TNT and Sports Illustrated.

With GirlTrek, Garrison has been a featured in the Washington Post and The New York Times, and she was named a "Health Hero" by Essence Magazine. She has received social innovations fellowships from Teach For America, Echoing Green and the Aspen Institute. 

More profile about the speaker
Vanessa Garrison | Speaker | TED.com