TED@Westpac
Vikram Sharma: How quantum physics can make encryption stronger
Vikram Sharma: Kuantum fiziği kriptolamayı nasıl daha kuvvetli yapabilir
Filmed:
Readability: 5.6
1,181,090 views
Kuantum bilgisayarlar olgunlaştıkça bununla birlikte bilgisayar gücünde hayal edilemeyecek bir artış getirecektir--ve datalarımızı (ve demokratik işleyişimizi) korumak için kullandığımız sistemler daha da savunmasız olacaklardır. Fakat eli kulağında olan data kıyametine karşı planlama yapmak için hala zaman var, şeklinde Vikram Sharma ifade ediyor. Onun kuantuma karşı kuantum ile nasıl savaştığı: güvenlik cihazları ve en sofistike saldırılara karşı savunmak için kuantum fiziğinin gücünü kullanan programlar hakkında daha fazla şey öğrenebilirsiniz.
Vikram Sharma - Encryption expert
Vikram Sharma uses quantum technology to strengthen cryptographic key management and encryption. Full bio
Vikram Sharma uses quantum technology to strengthen cryptographic key management and encryption. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Recently, we've seen the effects
of cyber attacks on the business world.
of cyber attacks on the business world.
0
817
4404
Son zamanlarda, iş dünyasında
siber saldırıların etkisini görmekteyiz.
siber saldırıların etkisini görmekteyiz.
00:17
Data breaches at companies like JP Morgan,
Yahoo, Home Depot and Target
Yahoo, Home Depot and Target
1
5245
5411
JP Morgan, Yahoo, Home Depot ve Target
gibi şirketlerdeki veri ihlalleri
gibi şirketlerdeki veri ihlalleri
yüz milyonlarca doların hatta
bazı vakalarda milyarlarca doların
bazı vakalarda milyarlarca doların
00:22
have caused losses of hundreds of millions
2
10680
2691
00:25
and in some cases, billions of dollars.
3
13395
2847
kaybına sebep olmuştur.
00:28
It wouldn't take many large attacks
to ravage the world economy.
to ravage the world economy.
4
16792
3701
Dünya ekonomisini harap etmek için
birkaç büyük saldırı yeterli olurdu.
birkaç büyük saldırı yeterli olurdu.
00:33
And the public sector
has not been immune, either.
has not been immune, either.
5
21229
3150
Kamu sektörü de
bu durumdan etkilenmiştir.
bu durumdan etkilenmiştir.
00:36
In 2012 to 2014,
6
24706
3768
2012 ve 2014 yılları arasında
00:40
there was a significant data breach
at the US Office of Personnel Management.
at the US Office of Personnel Management.
7
28498
4279
ABD Personel Yönetimi Ofisi'nde
önemli veri ihlalleri vardı.
önemli veri ihlalleri vardı.
00:45
Security clearance
and fingerprint data was compromised,
and fingerprint data was compromised,
8
33157
3430
Güvenlik erişim yetkisi
ve parmak izi verileri ele geçirildi
ve parmak izi verileri ele geçirildi
00:48
affecting 22 million employees.
9
36611
4204
bu durum 22 milyon çalışanı etkiledi.
00:53
And you may have heard of the attempt
by state-sponsored hackers
by state-sponsored hackers
10
41561
4103
Birkaç ülkede devlet destekli hackerların
seçim sonuçlarını etkilemek için
seçim sonuçlarını etkilemek için
00:57
to use stolen data to influence election
outcomes in a number of countries.
outcomes in a number of countries.
11
45688
5558
çalıntı verileri kullanma
teşebbüslerini duymuş olabilirsiniz.
teşebbüslerini duymuş olabilirsiniz.
01:03
Two recent examples are
the compromise of a large amount of data
the compromise of a large amount of data
12
51624
3619
Son zamanlardaki iki örnek
Almanya Ulusal Parlamentosu Bundestag'dan
Almanya Ulusal Parlamentosu Bundestag'dan
01:07
from the Bundestag,
the national Parliament of Germany,
the national Parliament of Germany,
13
55267
3310
çok miktarda verinin gizliliğinin ihlali
01:10
and the theft of emails from the US
Democratic National Committee.
Democratic National Committee.
14
58601
4733
ve ABD Demokratik Ulusal Komitesi'nden
e-postaların çalınmasıdır.
e-postaların çalınmasıdır.
01:16
The cyber threat is now affecting
our democratic processes.
our democratic processes.
15
64807
4287
Siber tehdit şimdi bizim demokratik
işleyişimizi etkilemektedir.
işleyişimizi etkilemektedir.
01:21
And it's likely to get worse.
16
69712
1933
Bu muhtemelen daha da kötüye gidecek.
01:24
As computer technology
is becoming more powerful,
is becoming more powerful,
17
72141
3738
Bilgisayar teknolojisi güçlendikçe
verilerimizi korumak için
verilerimizi korumak için
01:27
the systems we use to protect our data
are becoming more vulnerable.
are becoming more vulnerable.
18
75903
4158
kullandığımız sistemler
daha savunmasız hâle gelmektedir.
daha savunmasız hâle gelmektedir.
01:33
Adding to the concern
is a new type of computing technology,
is a new type of computing technology,
19
81093
3548
Ayrıca kuantum işlemcisi adı verilen
yeni bilgisayar teknolojisi de
yeni bilgisayar teknolojisi de
01:36
called quantum computing,
20
84665
1991
endişeleri arttırmaktadır.
01:38
which leverages microscopic
properties of nature
properties of nature
21
86680
2953
Mikroskobik özelliklerinin
avantajını kullanarak
avantajını kullanarak
01:41
to deliver unimaginable increases
in computational power.
in computational power.
22
89657
3909
işlemsel güçte hayal bile edilemeyecek
artışlar sağlamaktadır.
artışlar sağlamaktadır.
01:46
It's so powerful that it will crack
many of the encryption systems
many of the encryption systems
23
94069
4413
Bugün kullandığımız
kriptolama sistemlerinin çoğunu
kriptolama sistemlerinin çoğunu
01:50
that we use today.
24
98506
1200
kırabilecek kadar güçlüdür.
01:52
So is the situation hopeless?
25
100625
2230
Durum ümitsiz mi?
01:55
Should we start packing
our digital survival gear
our digital survival gear
26
103228
2857
Dijital hayatta kalma ekipmanımızı
çıkarmalı
çıkarmalı
01:58
and prepare for an upcoming
data apocalypse?
data apocalypse?
27
106109
3000
ve gelecek olan verilerin kıyamet gününe
hazırlanmalı mıyız?
hazırlanmalı mıyız?
02:02
I would say, not yet.
28
110283
1658
Henüz değil.
02:04
Quantum computing is still in the labs,
29
112489
1922
Kuantum bilgisayar
hâlâ laboratuvarlarda
hâlâ laboratuvarlarda
02:06
and it will take a few years
until it's put to practical applications.
until it's put to practical applications.
30
114435
3490
ve pratik uygulamaya geçmesi
birkaç yıl daha sürecek.
birkaç yıl daha sürecek.
02:10
More important,
31
118347
1206
Daha önemlisi,
02:11
there have been major breakthroughs
in the field of encryption.
in the field of encryption.
32
119577
3486
kriptolama alanında
büyük gelişmeler var.
büyük gelişmeler var.
02:15
For me, this is
a particularly exciting time
a particularly exciting time
33
123497
3001
Benim için,
bu güvenli haberleşme tarihinde
bu güvenli haberleşme tarihinde
02:18
in the history of secure communications.
34
126522
2667
özellikle heyecan verici bir zaman.
02:21
About 15 years ago,
35
129759
1429
Yaklaşık 15 yıl önce,
02:23
when I learned of our new-found ability
36
131212
2326
doğada var olmayan
kuantum etkilerini yaratmanın
kuantum etkilerini yaratmanın
02:25
to create quantum effects
that don't exist in nature,
that don't exist in nature,
37
133562
3785
bir yolunu bulduğumuzu öğrendiğimde
02:29
I was excited.
38
137371
1419
heyecanlanmıştım.
02:30
The idea of applying
the fundamental laws of physics
the fundamental laws of physics
39
138814
3287
Kriptolamayı daha kuvvetli yapmak için
fiziğin temel kurallarını uygulama fikri
02:34
to make encryption stronger
40
142125
1731
02:35
really intrigued me.
41
143880
1427
beni gerçekten cezbetmişti.
02:38
Today, a select groups of companies
and labs around the world, including mine,
and labs around the world, including mine,
42
146069
6191
Bugün, dünyadaki belirli şirket grupları
ve laboratuvarlar, benimki de dâhil,
ve laboratuvarlar, benimki de dâhil,
pratik uygulamalar için
bu teknolojiyi olgunlaştırıyorlar.
bu teknolojiyi olgunlaştırıyorlar.
02:44
are maturing this technology
for practical applications.
for practical applications.
43
152284
3606
02:48
That's right.
44
156260
1151
Bu doğru.
02:49
We are now preparing
to fight quantum with quantum.
to fight quantum with quantum.
45
157435
3467
Şu anda kuantuma karşı kuantumla
savaşmak için hazırlık yapıyoruz.
savaşmak için hazırlık yapıyoruz.
02:53
So how does this all work?
46
161719
1881
Peki bütün bunlar nasıl işliyor?
02:55
Well, first, let's take a quick tour
of the world of encryption.
of the world of encryption.
47
163624
3611
İlk olarak, kriptolama dünyasında
hızlı bir tur atalım.
hızlı bir tur atalım.
Bunun için, bir evrak çantasına
arkadaşınız James Bond'a
arkadaşınız James Bond'a
02:59
For that, you'll need a briefcase,
48
167259
2047
03:01
some important documents that you want
to send your friend, James Bond,
to send your friend, James Bond,
49
169330
3991
göndermek istediğiniz
bazı önemli dokümanlara
bazı önemli dokümanlara
ve bunu güvende tutmak için
kilide ihtiyacınız olacak.
kilide ihtiyacınız olacak.
03:05
and a lock to keep it all safe.
50
173345
2067
Dokümanlar çok gizli olduğu için
gelişmiş bir evrak çantası kullanacağız.
gelişmiş bir evrak çantası kullanacağız.
03:08
Because the documents are top secret,
we're going to use an advanced briefcase.
we're going to use an advanced briefcase.
51
176122
5175
Bu kapatıldığı zaman dokümanlardaki
03:13
It has a special combination lock
52
181321
2064
tüm metni rastgele sayılara çeviren
03:15
which, when closed,
53
183409
1565
03:16
converts all the text
in the documents to random numbers.
in the documents to random numbers.
54
184998
3412
özel bir kilit kombinasyonuna
sahip olacaktır.
sahip olacaktır.
Bu nedenle dokümanlarımızı
içine koyun ve kilidi kapatın --
içine koyun ve kilidi kapatın --
03:20
So you put your documents inside,
close the lock --
close the lock --
55
188434
3716
bu dokümanların rastgele sayılara
dönüştüğü noktadır --
dönüştüğü noktadır --
03:24
at which point in time the documents
get converted to random numbers --
get converted to random numbers --
56
192174
3482
ve evrak çantasını James'e
gönderirsin.
gönderirsin.
03:27
and you send the briefcase to James.
57
195680
2400
Yoldayken, kodu vermek için
onu ararsın.
onu ararsın.
03:30
While it's on its way,
you call him to give him the code.
you call him to give him the code.
58
198736
3230
Evrak çantasını aldığında,
kodu girer,
kodu girer,
03:34
When he gets the briefcase,
he enters the code,
he enters the code,
59
202387
2936
dokümanlar çözülür ve voilà,
03:37
the documents get unscrambled, and voilà,
60
205347
2984
03:40
you've just sent
an encoded message to James Bond.
an encoded message to James Bond.
61
208355
3849
James Bond'a kodlanmış bir mesaj
gönderdiniz.
gönderdiniz.
(Gülüşme)
03:44
(Laughter)
62
212228
1055
Komik örnek, fakat kriptolama için
önemli 3 şeyi göstermektedir.
önemli 3 şeyi göstermektedir.
03:45
A fun example, but it does illustrate
three things important for encryption.
three things important for encryption.
63
213966
4490
Kod-- biz onu kripto anahtarı
olarak adlandırıyoruz.
olarak adlandırıyoruz.
03:50
The code -- we call this
an encryption key.
an encryption key.
64
218776
2841
Onu parola olarak değerlendirebilirsiniz.
03:53
You can think of it as a password.
65
221641
2102
Kombinasyon kilidi için kodu
James Bond'a vermek için arama.
James Bond'a vermek için arama.
03:56
The call to James to give him
the code for the combination lock.
the code for the combination lock.
66
224093
4849
Bunu anahtar değişimi olarak
adlandırıyoruz.
adlandırıyoruz.
04:00
We call this key exchange.
67
228966
2031
Bu sizin kripto anahtarını
04:03
This is how you ensure
68
231442
1493
doğru yere güvenli bir şekilde
göndermenizi garantileyen şey.
göndermenizi garantileyen şey.
04:04
you get the encryption key
securely to the right place.
securely to the right place.
69
232959
3769
04:09
And the lock, which encodes
and decodes the document.
and decodes the document.
70
237164
3699
Ve kilit, ki bu dokümanı
kriptolayıp açıyor.
kriptolayıp açıyor.
Bunu kriptolama algoritması olarak
adlandırıyoruz.
adlandırıyoruz.
04:12
We call this an encryption algorithm.
71
240887
2619
Anahtarı kullanmak, rastgele
numaralarla dokümanları
numaralarla dokümanları
04:15
Using the key, it encodes
the text in the documents
the text in the documents
72
243530
4968
kriptoluyor.
04:20
to random numbers.
73
248522
1396
İyi bir algoritma öyle bir
kriptolayacak ki
kriptolayacak ki
04:21
A good algorithm will encode in such a way
74
249942
2762
04:24
that without the key
it's very difficult to unscramble.
it's very difficult to unscramble.
75
252728
3733
anahtar olmadan
kriptoyu çözmek çok zordur.
kriptoyu çözmek çok zordur.
04:29
What makes encryption so important
76
257529
1993
Kriptolamayı bu kadar önemli yapan şey
04:31
is that if someone were to capture
the briefcase and cut it open
the briefcase and cut it open
77
259546
3736
eğer birileri evrak çantasını ele geçirir
ve kripto anahtarı ve algoritması
ve kripto anahtarı ve algoritması
04:35
without the encryption key
and the encryption algorithm,
and the encryption algorithm,
78
263306
3262
olmadan açmak için keserlerse
04:38
they wouldn't be able
to read the documents.
to read the documents.
79
266592
2516
dokümanları okuyamayacak
olmasıdır.
olmasıdır.
Bir demet rastgele sayıdan başka
bir şey gibi gözükmeyecektir.
bir şey gibi gözükmeyecektir.
04:41
They would look like nothing more
than a bunch of random numbers.
than a bunch of random numbers.
80
269132
4150
Birçok güvenli sistem kripto anahtarını
doğru yere göndermek için
doğru yere göndermek için
04:46
Most security systems rely
on a secure method for key exchange
on a secure method for key exchange
81
274575
4849
anahtar değişimi için
güvenli methoda dayanır.
güvenli methoda dayanır.
04:51
to communicate the encryption key
to the right place.
to the right place.
82
279448
4467
Buna rağmen, bilgisayar gücündeki
hızlı artış
hızlı artış
04:56
However, rapid increases
in computational power
in computational power
83
284862
2976
04:59
are putting at risk a number
of the key exchange methods we have today.
of the key exchange methods we have today.
84
287862
4365
bugün sahip olduğumuz bir çok anahtar
değişim metodunu tehlikeye atmaktadır.
değişim metodunu tehlikeye atmaktadır.
05:04
Consider one of the very
widely used systems today -- RSA.
widely used systems today -- RSA.
85
292776
4460
Bugün en yangın olarak kullanılan
sistemlerden birini ele alın-- RSA.
sistemlerden birini ele alın-- RSA.
05:09
When it was invented, in 1977,
86
297855
3301
1977 yılında icat edildiğinde,
426 bit RSA anahtarı kırmanın
05:13
it was estimated that it would take
40 quadrillion years
40 quadrillion years
87
301180
4500
40 katrilyon yıl alacağı
tahmin edilmişti.
tahmin edilmişti.
05:17
to break a 426-bit RSA key.
88
305704
3536
05:22
In 1994, just 17 years later,
89
310006
4333
1994 yılında, sadece 17 yıl sonra,
05:26
the code was broken.
90
314363
1531
kod kırıldı.
Bilgisayarlar güçlendikçe,
05:29
As computers have become
more and more powerful,
more and more powerful,
91
317355
2571
daha da büyük kodlar kullanmak
zorundayız.
zorundayız.
05:31
we've had to use larger and larger codes.
92
319950
2667
Bugün rutin olarak 2048 veya
4096 bit kullanıyoruz.
4096 bit kullanıyoruz.
05:35
Today we routinely use 2048 or 4096 bits.
93
323117
5998
Gördüğünüz üzere, kod yapıcıları ve
kırıcıları birbirlerini alt etmek için
kırıcıları birbirlerini alt etmek için
05:41
As you can see, code makers and breakers
are engaged in an ongoing battle
are engaged in an ongoing battle
94
329831
5031
05:46
to outwit each other.
95
334886
1794
devam eden bir savaşa angaje
olmuş durumdadırlar.
olmuş durumdadırlar.
Ve gelecek 10 ila 15 yılda kuantum
bilgisayarlar geldiğinde,
bilgisayarlar geldiğinde,
05:50
And when quantum computers arrive
in the next 10 to 15 years,
in the next 10 to 15 years,
96
338553
4096
05:54
they will even more rapidly
crack the complex mathematics
crack the complex mathematics
97
342673
4186
bugün bizim kripto sistemlerimizin
altında yatan kompleks matematiği
altında yatan kompleks matematiği
05:58
that underlies many
of our encryption systems today.
of our encryption systems today.
98
346883
3690
daha hızlı kıracaklardır.
06:03
Indeed, the quantum computer is likely
to turn our present security castle
to turn our present security castle
99
351034
5408
Aslında, kuantum bilgisayar, muhtemelen
bizim bugünkü güvenli kalemizi
bizim bugünkü güvenli kalemizi
06:08
into a mere house of cards.
100
356466
2587
tam bir kartondan eve dönüştürecektir.
06:12
We have to find a way
to defend our castle.
to defend our castle.
101
360815
3500
Kalemizi korumanın bir yolunu
bulmalıyız.
bulmalıyız.
Son yıllarda daha güçlü kripto yapmak
için kuantum etkisini kullanmayı
için kuantum etkisini kullanmayı
06:17
There's been a growing
body of research in recent years
body of research in recent years
102
365474
2603
06:20
looking at using quantum effects
to make encryption stronger.
to make encryption stronger.
103
368101
3221
inceleyen artan miktarda araştırmalar
bulunmaktadır.
bulunmaktadır.
Ve heyecan verici bazı gelişmeler vardır.
06:23
And there have been
some exciting breakthroughs.
some exciting breakthroughs.
104
371760
3267
Kriptolama için önemli olan şu üç
şeyi hatırlayın---
şeyi hatırlayın---
06:27
Remember those three things
important for encryption --
important for encryption --
105
375474
2929
06:30
high-quality keys, secure key exchange
and a strong algorithm?
and a strong algorithm?
106
378427
4893
yüksek kalitede anahtarlar, güvenli
anahtar değişimi ve güçlü algoritma.
anahtar değişimi ve güçlü algoritma.
Bilimde ve mühendislikteki ilerleyiş
06:35
Well, advances in science and engineering
107
383831
2667
06:38
are putting two of those
three elements at risk.
three elements at risk.
108
386522
3237
bunlardan ikisini tehlikeye atmaktadır.
İlk olarak, bu anahtarlar.
06:42
First of all, those keys.
109
390450
1865
Rastgele rakamlar kripto anahtarlarının
temel yapı bloklarıdır.
temel yapı bloklarıdır.
06:45
Random numbers are the foundational
building blocks of encryption keys.
building blocks of encryption keys.
110
393006
4230
Fakat bugün, gerçekten
rastgele değillerdir.
rastgele değillerdir.
06:49
But today, they're not truly random.
111
397260
2579
Hâlen, software'den üretilen
rastgele sayı dizesinden
rastgele sayı dizesinden
06:52
Currently, we construct encryption keys
112
400641
2738
06:55
from sequences of random numbers
generated from software,
generated from software,
113
403403
3809
kripto anahtarları oluşturuyoruz,
06:59
so-called pseudo-random numbers.
114
407236
2563
pseudo (sözde) rastgele sayılardan.
07:02
Numbers generated by a program
or a mathematical recipe
or a mathematical recipe
115
410712
3317
Program veya matematik tarifiyle
üretilen sayıların
üretilen sayıların
bazı, belki çözülmesi zor,
kalıpları olacaktır.
kalıpları olacaktır.
07:06
will have some, perhaps subtle,
pattern to them.
pattern to them.
116
414053
3761
Daha az rastgele sayı olduğu taktirde
07:10
The less random the numbers are,
117
418784
1552
07:12
or in scientific terms,
the less entropy they contain,
the less entropy they contain,
118
420360
3344
veya bilimsel ifadeyle, daha az entropi
içerdiği taktirde
içerdiği taktirde
tahmini daha kolay olacaktır.
07:15
the easier they are to predict.
119
423728
2067
07:18
Recently, several casinos
have been victims of a creative attack.
have been victims of a creative attack.
120
426917
3922
Son zamanlarda, birkaç kumarhane
yaratıcı saldırıların kurbanı olmuştur.
yaratıcı saldırıların kurbanı olmuştur.
Slot makinesinin sonuçları belli bir
süre ile kayıt edildi
süre ile kayıt edildi
07:22
The output of slot machines
was recorded over a period of time
was recorded over a period of time
121
430863
4349
ve ardından analiz edildi.
07:27
and then analyzed.
122
435236
1357
07:28
This allowed the cyber criminals
123
436982
1968
Bu siber suçların
dönen tekerleğin arkasındaki
sözde rastgele sayıların
sözde rastgele sayıların
07:30
to reverse engineer
the pseudo-random number generator
the pseudo-random number generator
124
438974
3667
ters mühendisliğine imkân verdi.
07:34
behind the spinning wheels.
125
442665
1999
07:36
And allowed them, with high accuracy,
to predict the spins of the wheels,
to predict the spins of the wheels,
126
444688
5307
Ve dönen tekerleklerin yüksek doğrulukla
tahmin edilmesine imkân verdi
tahmin edilmesine imkân verdi
07:42
enabling them to make big financial gains.
127
450019
3467
böylece büyük finansal kazanç
sağlamış oldular.
sağlamış oldular.
Benzer riskler kripto anahtarları
için de geçerli.
için de geçerli.
07:47
Similar risks apply to encryption keys.
128
455122
3158
07:50
So having a true random number generator
is essential for secure encryption.
is essential for secure encryption.
129
458815
5160
Güvenli kriptolama için gerçek rastgele
numara üreticisine sahip olmak önemli.
numara üreticisine sahip olmak önemli.
07:57
For years, researchers have been looking
at building true random number generators.
at building true random number generators.
130
465815
5254
Yıllardır, araştırmacılar gerçek rastgele
numara üreticisini araştırmaktadırlar.
numara üreticisini araştırmaktadırlar.
Fakat günümüzdeki en iyi dizayn
yeterince rastgele değil,
yeterince rastgele değil,
08:03
But most designs to date
are either not random enough,
are either not random enough,
131
471093
3373
hızlı değil veya tekrarlanabilir değil.
08:06
fast enough or aren't easily repeatable.
132
474490
2733
Fakat kuantum dünyası gerçekten
rastgele.
rastgele.
08:10
But the quantum world is truly random.
133
478053
3151
Bu nedenle gerçek rastgeleliğin avantajını
kullanmak mantıklıdır.
kullanmak mantıklıdır.
08:13
So it makes sense to take advantage
of this intrinsic randomness.
of this intrinsic randomness.
134
481546
4991
Kuantum etkilerini ölçen cihazlar
08:20
Devices that can measure quantum effects
135
488165
1912
yüksek hızda sonsuz akışta rastgele
numaralar üretebilir.
numaralar üretebilir.
08:22
can produce an endless stream
of random numbers at high speed.
of random numbers at high speed.
136
490101
3930
Bütün bunlar muhtemel kumarhane
suçlularını engeller.
suçlularını engeller.
08:26
Foiling all those
would-be casino criminals.
would-be casino criminals.
137
494421
3000
08:30
A select group of universities
and companies around the world
and companies around the world
138
498485
3577
Dünyadaki seçilmiş üniversiteler ve
şirketler grubu
şirketler grubu
gerçek rastgele numara üreteçleri
yapmaya odaklanmış durumdadır.
yapmaya odaklanmış durumdadır.
08:34
are focused on building
true random number generators.
true random number generators.
139
502086
3422
08:37
At my company, our quantum
random number generator
random number generator
140
505895
3658
Benim şirketimde, rastgele
numara üreticimiz
numara üreticimiz
2x1 metrelik optik masada
başladı.
başladı.
08:41
started life on a two meter
by one meter optic table.
by one meter optic table.
141
509577
3787
Ardından onu server boyutundaki kutuya
sığacak şekilde küçültebildik.
sığacak şekilde küçültebildik.
08:46
We were then able to reduce it
to a server-size box.
to a server-size box.
142
514085
3804
Bugün standart bilgisayara takılabilen
PCI kartına uyacak şekilde küçültülmüştür.
PCI kartına uyacak şekilde küçültülmüştür.
08:50
Today, it's miniaturized into a PCI card
that plugs into a standard computer.
that plugs into a standard computer.
143
518736
5772
Bu dünyanın en hızlı
gerçek rastgele numara üreticisidir.
gerçek rastgele numara üreticisidir.
08:59
This is the world's fastest
true random number generator.
true random number generator.
144
527482
4134
Saniyede bir milyar rastgele sayı üretmek
için kuantum etkisini ölçüyor.
için kuantum etkisini ölçüyor.
09:04
It measures quantum effects to produce
a billion random numbers per second.
a billion random numbers per second.
145
532053
5073
Ve bugün dünya çapında
bulut sağlayıcıları, bankalar
bulut sağlayıcıları, bankalar
09:09
And it's in use today to improve security
146
537877
3349
ve devlet kuruluşlarında
09:13
at cloud providers, banks
and government agencies
and government agencies
147
541250
3674
güvenliği geliştirmek için kullanılıyor.
09:16
around the world.
148
544948
1150
(Alkış)
09:18
(Applause)
149
546788
6928
Fakat gerçek rastgele numara
üreticisiyle bile
üreticisiyle bile
09:27
But even with a true
random number generator,
random number generator,
150
555319
2568
hâlâ ikinci bir siber tehditle
karşı karşıyayız:
karşı karşıyayız:
09:29
we've still got the second
big cyber threat:
big cyber threat:
151
557911
2896
güvenlik anahtarı değişimi problemi.
09:32
the problem of secure key exchange.
152
560831
2682
Mevcut güvenlik kodu değişim teknikleri
kuantum bilgisayarlara karşı duramaz.
kuantum bilgisayarlara karşı duramaz.
09:36
Current key exchange techniques
will not stand up to a quantum computer.
will not stand up to a quantum computer.
153
564315
4552
Bu problem için kuantum çözüm
09:41
The quantum solution to this problem
154
569865
1929
kuantum anahtar dağıtım olarak
veya QKD olarak adlandırılır
veya QKD olarak adlandırılır
09:43
is called quantum key distribution or QKD,
155
571818
3700
09:47
which leverages a fundamental,
counterintuitive characteristic
counterintuitive characteristic
156
575893
4335
ki bu kuantum mekaniğinin temel,
mantıksız karakteristiğinden
destek alır.
destek alır.
09:52
of quantum mechanics.
157
580252
1400
09:54
The very act of looking
at a quantum particle changes it.
at a quantum particle changes it.
158
582077
4907
Kuantum parçacığına bakma
eylemi onu değiştirdi.
eylemi onu değiştirdi.
10:00
Let me give you an example
of how this works.
of how this works.
159
588173
2319
Nasıl çalıştığına yönelik olarak size
bir örnek vereyim.
bir örnek vereyim.
10:02
Consider again exchanging the code
for the lock with James Bond.
for the lock with James Bond.
160
590927
4707
James Bond'la olan kilit için gerekli
kodun değişimini tekrar değerlendirelim.
kodun değişimini tekrar değerlendirelim.
10:07
Except this time, instead of a call
to give James the code,
to give James the code,
161
595974
4158
Yalnız bu sefer James'i kodu vermek için
aramak yerine
aramak yerine
10:12
we're going to use quantum effects
on a laser to carry the code
on a laser to carry the code
162
600156
4048
kodu taşımak için laser üzerindeki
kuantum etkisini kullanacağız
kuantum etkisini kullanacağız
10:16
and send it over standard
optic fiber to James.
optic fiber to James.
163
604228
3909
ve standart fiber optikten James'e
göndereceğiz.
göndereceğiz.
10:20
We assume that Dr. No
is trying to hack the exchange.
is trying to hack the exchange.
164
608774
4349
Farz edelim Dr. No bu değişimi
hacklemeye çalışsın.
hacklemeye çalışsın.
10:26
Luckily, Dr. No's attempt to intercept
the quantum keys while in transit
the quantum keys while in transit
165
614530
5243
Neyse ki Dr. No'nun transfer hâlinde iken
kuantum anahtarının yolunu kesme
kuantum anahtarının yolunu kesme
10:31
will leave fingerprints
that James and you can detect.
that James and you can detect.
166
619797
3666
teşebbüsleri James ve benim tespit
edebileceğim parmak izleri bırakacaktır.
edebileceğim parmak izleri bırakacaktır.
10:36
This allows those intercepted keys
to be discarded.
to be discarded.
167
624043
3468
Bu yolu kesilmiş olan anahtarların
atılmasına imkân verecektir.
atılmasına imkân verecektir.
10:40
The keys which are then retained
168
628026
1757
Ardından muhafaza edilen anahtarlar
10:41
can be used to provide
very strong data protection.
very strong data protection.
169
629807
3345
kuvvetli veri koruması sağlamak için
kullanılabilecektir.
kullanılabilecektir.
10:45
And because the security is based
on the fundamental laws of physics,
on the fundamental laws of physics,
170
633815
4286
Ve güvenlik fiziğin temel kurallarına
dayandığı için
dayandığı için
10:50
a quantum computer, or indeed
any future supercomputer
any future supercomputer
171
638125
4063
kuantum bilgisayar veya aslında herhangi
geleceğe ait süper bilgisayar
geleceğe ait süper bilgisayar
10:54
will not be able to break it.
172
642212
1934
bunu kıramayacaktır.
10:56
My team and I are collaborating
with leading universities
with leading universities
173
644768
2936
Benim takımım ve ben bir sonraki
nesil güvenlik ürünlerinde
nesil güvenlik ürünlerinde
bu mevcut teknoloji
geliştirmek için
geliştirmek için
10:59
and the defense sector
174
647728
1294
11:01
to mature this exciting technology
175
649046
2436
başlıca üniversiteler ve savunma
sektörüyle
sektörüyle
11:03
into the next generation
of security products.
of security products.
176
651506
3133
işbirliği yapıyoruz.
11:07
The internet of things
is heralding a hyperconnected era
is heralding a hyperconnected era
177
655895
5738
Nesnelerin interneti 2020 yılı için
tahmin edilen 25-30 milyar
tahmin edilen 25-30 milyar
11:13
with 25 to 30 billion
connected devices forecast by 2020.
connected devices forecast by 2020.
178
661657
6118
cihaz bağlantısıyla hiper bağlantı çağının
müjdesini vermektedir.
müjdesini vermektedir.
11:20
For the correct functioning
of our society in an IoT world,
of our society in an IoT world,
179
668569
5111
Nesnelerin İnterneti dünyasında
toplumumuzun doğru işlev göstermesi için
toplumumuzun doğru işlev göstermesi için
11:25
trust in the systems that support
these connected devices is vital.
these connected devices is vital.
180
673704
4828
bu birbirine bağlı cihazları destekleyen
sisteme olan güven çok önemlidir.
sisteme olan güven çok önemlidir.
11:31
We're betting that quantum technologies
will be essential in providing this trust,
will be essential in providing this trust,
181
679704
4823
İddia ediyoruz ki, kuantum teknolojisi
güveni tesis etmede esas olacaktır,
güveni tesis etmede esas olacaktır,
11:36
enabling us to fully benefit
from the amazing innovations
from the amazing innovations
182
684887
4559
hayatımızı zenginleştirecek olan
inanılmaz inovasyonlardan
inanılmaz inovasyonlardan
11:41
that are going to so enrich our lives.
183
689470
2898
tamamen faydalanmamızı sağlayacaktır.
11:46
Thank you.
184
694046
1150
Teşekkür ederim.
11:47
(Applause)
185
695220
4930
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Vikram Sharma - Encryption expertVikram Sharma uses quantum technology to strengthen cryptographic key management and encryption.
Why you should listen
Vikram Sharma is the founder and CEO of Canberra- based QuintessenceLabs, or Q-Labs, which uses quantum technology to strengthen cryptographic key management and encryption, an urgent need in this era of increasingly sophisticated cyberattacks. One of Westpac’s high-potential Businesses of Tomorrow, Q-Labs uses the world’s fastest random-number generator to create the strongest possible encryption keys, and integrates them into advanced key management and encryption capabilities, protecting banks, governments, and other security-aware enterprises around the globe.
Previously, Sharma founded two successful information-technology start-ups. He holds a Master of Science in Computer Science and a Doctorate in Quantum Physics from ANU, as well as a Master of Science in Management (Sloan Fellow) from Stanford University. He received the Pearcey State Award for Entrepreneurship in 2013.
Vikram Sharma | Speaker | TED.com