TED-Ed Weekend
Ashton Cofer: A plan to recycle the unrecyclable
Ashton Cofer: Genç mucidin straforu geri dönüştürme azmi
Filmed:
Readability: 4.9
1,379,778 views
Hazır kuru yemiş paketlerinden, tek kullanımlık kahve bardaklarına kadar, her yıl sadece ABD'de iki milyar libre üstünde, geri dönüştürülemeyen strafor üretiliyor. Bu kaynak atığı ve çöp sahalarından yola çıkan Ashton Cofer ve bilim projesi takımı, kullanılmış straforu faydalı hâle dönüştürecek bir ısıl işlem projesi geliştirdi. FIRST LEGO Ligi Küresel İnovasyon Ödülleri ve Google Bilim Fuarı destekli Bilimsel Amerikan Mucit Ödülü'nü kazanan orijinal tasarımlarına göz atabilirsiniz.
Ashton Cofer - Youth inventor
Ashton Cofer and his FIRST Robotics team won the Google Science Fair for developing a process to convert Styrofoam waste into activated carbon for purifying water. Full bio
Ashton Cofer and his FIRST Robotics team won the Google Science Fair for developing a process to convert Styrofoam waste into activated carbon for purifying water. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
It was just an ordinary Saturday.
0
873
2423
Sıradan bir Cumartesi günüydü.
00:15
My dad was outside mowing the lawn,
1
3320
2216
Babam dışarıda çimleri biçiyor,
00:17
my mom was upstairs folding laundry,
2
5560
2256
annem yukarıda çamaşırları katlıyor,
00:19
my sister was in her room doing homework
3
7840
2136
ablam odasında ödevlerini yapıyordu,
00:22
and I was in the basement
playing video games.
playing video games.
4
10000
2360
bense bodrumda
bilgisayar oyunu oynuyordum.
bilgisayar oyunu oynuyordum.
00:25
And as I came upstairs
to get something to drink,
to get something to drink,
5
13080
2336
Yukarıya içecek
bir şeyler almak için çıktığımda,
bir şeyler almak için çıktığımda,
00:27
I looked out the window
6
15440
1216
camdan baktım
00:28
and realized that there was something
that I was supposed to be doing,
that I was supposed to be doing,
7
16680
3296
ve o an yapıyor olmam
gereken başka bir şeyi fark ettim
gereken başka bir şeyi fark ettim
00:32
and this is what I saw.
8
20000
1200
ve bu manzarayla karşılaştım.
00:35
No, this wasn't
my family's dinner on fire.
my family's dinner on fire.
9
23880
3096
Hayır, akşam yemeğimiz yanmamıştı.
00:39
This was my science project.
10
27000
2640
Bu benim fen projemdi.
00:42
Flames were pouring out,
11
30240
1456
Alevler sıçrıyordu,
00:43
smoke was in the air
12
31720
1216
her yer duman olmuştu
00:44
and it looked like our wooden deck
was about to catch fire.
was about to catch fire.
13
32960
3216
ve ahşap verandamız
her an tutuşacak bir vaziyetteydi.
her an tutuşacak bir vaziyetteydi.
00:48
I immediately started yelling.
14
36200
1816
Görür görmez bağırmaya başladım.
00:50
My mom was freaking out,
15
38040
1496
Annem çıldırıyor,
00:51
my dad ran around to put out the fire
16
39560
2096
babam söndürmek için etrafta koşuşturuyor
00:53
and of course my sister
started recording a Snapchat video.
started recording a Snapchat video.
17
41680
4136
ve ablam tabii ki
Snapchat videosu çekiyordu.
Snapchat videosu çekiyordu.
00:57
(Laughter)
18
45840
1896
(Kahkaha)
00:59
This was just the beginning
of my team's science project.
of my team's science project.
19
47760
3200
Bu takımımın fen projesinin
sadece bir başlangıcıydı.
sadece bir başlangıcıydı.
01:03
My team is composed of me
and three other students
and three other students
20
51480
2656
Takımım, benimle birlikte
şu an da burada olan
şu an da burada olan
01:06
who are here in the audience today.
21
54160
1680
üç öğrenciden oluşuyor.
01:08
We competed in FIRST LEGO League
22
56280
2016
Çocuklar için uluslararası
01:10
which is an international
LEGO robotics competition for kids,
LEGO robotics competition for kids,
23
58320
3536
LEGO robotik yarışması
olan FIRST LEGO liginde yarıştık
olan FIRST LEGO liginde yarıştık
01:13
and in addition to a robotics game,
24
61880
1856
ve robotik oyunlara ek olarak,
01:15
we also worked
on a separate science project,
on a separate science project,
25
63760
2376
farklı fen projelerinde yer aldık
01:18
and this was the project
that we were working on.
that we were working on.
26
66160
2696
ve bu proje üzerinde çalışıyorduk.
01:20
So the idea for this project all started
27
68880
1976
Bu proje fikri, birkaç ay önce
01:22
when a few months earlier,
28
70880
1256
arkadaşlarımın Orta Amerika
01:24
a couple of my teammates
took a trip to Central America
took a trip to Central America
29
72160
2816
gezileri sırasında,
sahillerin strafor veya
sahillerin strafor veya
01:27
and saw beaches littered with Styrofoam,
30
75000
2496
genleştirilmiş polistiren
köpük ile çöplüğe dönmesini
köpük ile çöplüğe dönmesini
01:29
or expanded polystyrene foam.
31
77520
1960
gözlemlemeleri ile ortaya çıktı.
01:32
And when they came back
and told us about it,
and told us about it,
32
80040
2136
Geri dönüp bizimle paylaştıklarında,
01:34
we really started thinking about the ways
in which we see Styrofoam every day.
in which we see Styrofoam every day.
33
82200
3696
oturup straforu günlük hayatımızda
ne şekillerde gördüğümüzü düşündük.
ne şekillerde gördüğümüzü düşündük.
01:37
Get a new flat-screen TV?
34
85920
1616
Yeni bir plazma tv alındığında,
01:39
You end up with a block of Styrofoam
bigger than the TV itself.
bigger than the TV itself.
35
87560
2960
televizyondan büyük bir
strafor kitlesiyle kalakalıyorsun.
strafor kitlesiyle kalakalıyorsun.
01:43
Drink a cup of coffee?
36
91080
1456
Bir bardak kahve içtiğinde,
01:44
Well, those Styrofoam coffee cups
are sure going to add up.
are sure going to add up.
37
92560
3176
tabii ki o strafor kahve
bardakları artacak.
bardakları artacak.
01:47
And where do all these items go
after their one-time use?
after their one-time use?
38
95760
3376
Tek kullanımlık ömürleri
nasıl sonuçlanıyor?
nasıl sonuçlanıyor?
01:51
Since there aren't any good
existing solutions for used Styrofoam,
existing solutions for used Styrofoam,
39
99160
3416
Kullanılmış straforlar için hâlihazırda
etkili çözümler olmadığı için
etkili çözümler olmadığı için
01:54
almost all of them
end up right in the landfill,
end up right in the landfill,
40
102600
2536
neredeyse hepsinin sonu,
500 yılı aşkın sürede çözünme
500 yılı aşkın sürede çözünme
01:57
or the oceans and beaches,
41
105160
1336
geçirecekleri çöp sahaları
01:58
taking over 500 years to degrade.
42
106520
2696
veya okyanus ve sahillerde bitiyor.
02:01
And in fact, every year, the US alone
43
109240
2216
Ki her yıl, sadece ABD'de
02:03
produces over two billion
pounds of Styrofoam,
pounds of Styrofoam,
44
111480
2656
sarsıcı bir rakama ulaşan
çöp sahalarının %25'ini
çöp sahalarının %25'ini
02:06
filling up a staggering
25 percent of landfills.
25 percent of landfills.
45
114160
3176
dolduracak iki milyarın
üzerinde strafor üretiliyor.
üzerinde strafor üretiliyor.
02:09
So why do we have these ghost
accumulations of Styrofoam waste?
accumulations of Styrofoam waste?
46
117360
3080
Strafor atığının hayalet
birikimleri ile ne işimiz var?
birikimleri ile ne işimiz var?
02:13
Why can't we just recycle them
like many plastics?
like many plastics?
47
121040
2800
Neden onları da, çoğu plastik gibi,
geri dönüştüremiyoruz?
geri dönüştüremiyoruz?
02:16
Well, simply put, recycled
polystyrene is too expensive
polystyrene is too expensive
48
124400
3416
İşin aslı, geri dönüştürülmüş
strafor çok pahalıya patlıyor
strafor çok pahalıya patlıyor
02:19
and potentially contaminated,
49
127840
1576
ve mikrop riski taşıyor,
02:21
so there is very little market demand
for Styrofoam that has to be recycled.
for Styrofoam that has to be recycled.
50
129440
4216
bu yüzden straforun geri dönüştürülmesi
hususunda çok az piyasa arzı bulunmakta.
hususunda çok az piyasa arzı bulunmakta.
02:25
And as a result, Styrofoam
is considered a nonrenewable material,
is considered a nonrenewable material,
51
133680
3536
Nihayetindeyse, strafor geri
kazanılamayan bir madde olarak sayılıyor,
kazanılamayan bir madde olarak sayılıyor,
02:29
because it is neither feasible
nor viable to recycle polystyrene.
nor viable to recycle polystyrene.
52
137240
3760
çünkü dönüşümü
ne makul, ne de uygulanabilir.
ne makul, ne de uygulanabilir.
02:33
And in fact, many cities across the US
53
141600
2576
ABD'de birçok şehirde,
02:36
have even passed ordinances
54
144200
1416
strafor içerikli
02:37
that simply ban the production
of many products containing polystyrene,
of many products containing polystyrene,
55
145640
3616
birçok ürün üretimini yasaklayan
bir yasa tasarısı kabul edildi;
bir yasa tasarısı kabul edildi;
02:41
which includes disposable utensils,
56
149280
2056
bunlardan bazıları plastik çatal bıçaklar,
02:43
packing peanuts, takeout containers
57
151360
2176
koli dolgu köpüğü, köpük tabildot
02:45
and even plastic beach toys,
58
153560
2136
ve plastik sahil oyuncakları,
02:47
all products that are very useful
in today's society.
in today's society.
59
155720
2976
yani günümüz toplumunda
işimize yarayan birçok ürün.
işimize yarayan birçok ürün.
02:50
And now France
has become the first country
has become the first country
60
158720
2176
Fransa günümüzde
bütün plastik çatal bıçakları
bütün plastik çatal bıçakları
02:52
to completely ban all plastic utensils,
61
160920
2256
bardakları ve tabakları yasaklayan
02:55
cups and plates.
62
163200
1600
ilk ülke oldu.
02:57
But what if we could keep using Styrofoam
63
165280
2416
Peki ya straforun
02:59
and keep benefiting
from its cheap, lightweight, insulating
from its cheap, lightweight, insulating
64
167720
3736
geri dönüşümünde sıkıntı
yaşamak zorunda kalmadan
yaşamak zorunda kalmadan
03:03
and excellent packing ability,
65
171480
1736
ucuz, hafif, izole
03:05
while not having to suffer
from the repercussions
from the repercussions
66
173240
2336
ve kullanışlı yanından faydalanmaya
03:07
of having to dispose of it?
67
175600
1320
devam edebilir miyiz?
03:09
What if we could turn it into
something else that's actually useful?
something else that's actually useful?
68
177320
3496
Onu gerçekten faydalı bir
şeye dönüştürebilir miyiz?
şeye dönüştürebilir miyiz?
03:12
What if we could make
the impossible possible?
the impossible possible?
69
180840
2560
İmkânsızı mümkün kılabilir miyiz?
03:16
My team hypothesized that we could use
the carbon that's already in Styrofoam
the carbon that's already in Styrofoam
70
184400
4576
Ekibim, bugün neredeyse her su filtresinde
bulunan aktif karbonu oluşturmak için,
bulunan aktif karbonu oluşturmak için,
03:21
to create activated carbon,
71
189000
1696
hâlihazırda straforun içinde
03:22
which is used in almost
every water filter today.
every water filter today.
72
190720
2360
bulunan karbonu
işleyebileceğimizi öne sürdü.
işleyebileceğimizi öne sürdü.
03:25
And activated carbon works
by using very small micropores
by using very small micropores
73
193480
3616
Aktif karbon, çok küçük
gözenekçikleri kullanarak
gözenekçikleri kullanarak
03:29
to filter out contaminants
from water or even air.
from water or even air.
74
197120
2960
su ve hatta havadaki kirleri filtreler.
03:32
So we started out
by doing a variety of heating tests,
by doing a variety of heating tests,
75
200840
3176
Birçok ısı testi yaparak işe koyulduk
03:36
and unfortunately, we had many failures.
76
204040
3080
ve maalesef birçok fiyasko ile
karşı karşıya geldik.
karşı karşıya geldik.
03:39
Literally, nothing worked.
77
207640
2536
Yaptığımız hiçbir şey işe yaramıyordu.
03:42
Besides my dad's grill catching on fire,
78
210200
2256
Babamın ızgarasının alev alması dışında,
03:44
most of our samples
vaporized into nothing,
vaporized into nothing,
79
212480
2656
birçok denememiz havaya karıştı
03:47
or exploded inside expensive furnaces,
80
215160
2416
veya iğrenç, yapışkan bir iz bıraktıkları
03:49
leaving a horribly sticky mess.
81
217600
2240
pahalı fırınların içinde patladılar.
03:52
In fact, we were so saddened
by our failures that we almost gave up.
by our failures that we almost gave up.
82
220440
3600
Bu sekteler bizi o kadar üzmüştü ki
neredeyse vazgeçme noktasına gelmiştik.
neredeyse vazgeçme noktasına gelmiştik.
03:57
So why did we keep trying
83
225360
1336
Bütün yetişkinler imkânsız
03:58
when all the adults
said it was impossible?
said it was impossible?
84
226720
2376
olduğunu söylerken
neden hâlâ çabalıyorduk?
neden hâlâ çabalıyorduk?
04:01
Well, maybe it's because we're kids.
We don't know any better.
We don't know any better.
85
229120
2920
Belki de çocuk olduğumuz içindir.
Tek bildiğimiz tam da bu.
Tek bildiğimiz tam da bu.
04:04
But the truth is, we kept trying
because we thought it was still possible.
because we thought it was still possible.
86
232779
3477
İşin aslıysa, hâlâ mümkün olduğuna
inandığımız için pes etmedik.
inandığımız için pes etmedik.
04:08
We knew that if we were successful,
87
236280
1696
Eğer başarılı olursak çevreye
04:10
we would be helping the environment
and making the world a better place.
and making the world a better place.
88
238000
3416
sahip çıkmış ve dünyayı daha
iyi bir yer hâline getirmiş olacaktık.
iyi bir yer hâline getirmiş olacaktık.
04:13
So we kept trying
89
241440
1656
İşte bu yüzden çabaladık
04:15
and failing
90
243120
1736
ve fosladık
04:16
and trying
91
244880
1656
ve çabaladık
04:18
and failing.
92
246560
1576
ve fosladık.
04:20
We were so ready to give up.
93
248160
1640
Pes ettik edecektik.
04:22
But then it happened.
94
250640
1576
Ama sonra bir şey oldu.
04:24
With the right temperatures,
times and chemicals,
times and chemicals,
95
252240
2696
Doğru ısı derecesi,
zamanlama ve kimyasallar ile
zamanlama ve kimyasallar ile
04:26
we finally got that successful test result
96
254960
2256
sonunda bizlere, strafor atığından
04:29
showing us that we had created
activated carbon from Styrofoam waste.
activated carbon from Styrofoam waste.
97
257240
3815
aktif karbon yarattığımızı gösteren
başarılı test sonucunu almayı başardık.
başarılı test sonucunu almayı başardık.
04:33
And at that moment,
the thing that had been impossible
the thing that had been impossible
98
261079
2577
İşte o anda, imkânsız olan o şey
04:35
all of a sudden wasn't.
99
263680
1240
artık öyle değildi.
04:37
It showed us that although we had
many failures at the beginning,
many failures at the beginning,
100
265480
3056
Başlangıçta birçok
başarısızlık yaşamamıza karşın,
başarısızlık yaşamamıza karşın,
04:40
we were able to persevere through them
to get the test results that we wanted.
to get the test results that we wanted.
101
268560
3696
istediğimiz sonuçları alabilmek
için yeterince azim gösterebilmiştik.
için yeterince azim gösterebilmiştik.
04:44
And moreover, not only were we able
to create activated carbon
to create activated carbon
102
272280
2936
Dahası, tek bir yolla
iki küresel sorunu çözerek
iki küresel sorunu çözerek
04:47
for purifying water,
103
275240
1256
sadece su arıtma için değil,
04:48
but we were also able
to reduce Styrofoam waste,
to reduce Styrofoam waste,
104
276520
2456
aynı zamanda strafor atığını
04:51
solving two global problems
with just one solution.
with just one solution.
105
279000
2760
azaltabilecek aktif
karbonu yaratabilmiştik.
karbonu yaratabilmiştik.
04:54
So from then on, we were inspired
to take our project further,
to take our project further,
106
282320
2936
O zamandan beri, projemizi
daha ileri taşımaya karar verdik,
daha ileri taşımaya karar verdik,
04:57
performing more tests
to make it more effective
to make it more effective
107
285280
2216
daha etkili olabilmesi
için daha çok test yapıp
için daha çok test yapıp
04:59
and testing it in real world situations.
108
287520
2336
günlük hayattaki
durumlar üzerine deniyorduk.
durumlar üzerine deniyorduk.
05:01
We then proceeded to receive funding
109
289880
1736
ABD ordusu sponsporluğunda,
05:03
from the NSTA's eCYBERMISSION
STEM-in-Action program
STEM-in-Action program
110
291640
2976
NSTA'NIN "eCYBERMISSION
STEM-in-Action" programından
STEM-in-Action" programından
05:06
sponsored by the US Army,
111
294640
1736
ve XPRIZE sponsorluğunda
05:08
as well as FIRST Global Innovation Awards
112
296400
2376
FIRST Küresel Yenileşim Ödülleri'nce fon
05:10
sponsored by XPRIZE.
113
298800
1280
desteği almaya başladık.
05:12
And we were also honored
114
300640
1256
Google Bilim Fuarı'ndan
05:13
with the Scientific American
Innovator Award
Innovator Award
115
301920
2776
Bilimsel Amerikan Mucit Ödülü'nü
05:16
from Google Science Fair.
116
304720
1240
almaya layık görüldük.
05:18
And using these funds, we plan
to file a full patent on our process
to file a full patent on our process
117
306480
3456
Bu fonları kullanarak
projemizde ilerlemeyi
projemizde ilerlemeyi
05:21
and to continue to work on our project.
118
309960
1880
ve patent hakkını almayı planlıyoruz.
05:24
So yes, although we started
with catching my dad's grill on fire
with catching my dad's grill on fire
119
312440
4176
Evet, babamın ızgarasının
tutuşmasıyla başladı ve çoğu zaman
tutuşmasıyla başladı ve çoğu zaman
05:28
and failing so many times
that we almost quit,
that we almost quit,
120
316640
2496
neredeyse pes edeceğimiz
birçok başarısızlık yaşadık,
birçok başarısızlık yaşadık,
05:31
it was well worth it
when we look back at it now.
when we look back at it now.
121
319160
2536
yine de şimdi dönüp
baktığımızda buna değmiş diyoruz.
baktığımızda buna değmiş diyoruz.
05:33
We took a problem
that many people said was impossible
that many people said was impossible
122
321720
2816
Çoğu insanın imkânsız
olduğunu söylediği bir sorunu ele alıp
olduğunu söylediği bir sorunu ele alıp
05:36
and we made it possible,
123
324560
1496
onu mümkün kıldık
05:38
and we persevered when it looked
like nothing that we did would work.
like nothing that we did would work.
124
326080
3256
ve yaptığımız hiçbir şey işe
yaramamış gibi gözüktüğünde direndik.
yaramamış gibi gözüktüğünde direndik.
05:41
We learned that you can't have success
125
329360
2096
Başarının, biraz
05:43
without a little,
126
331480
1496
veya birçok başarısızlıktan
05:45
or a lot, of failure.
127
333000
1760
geçtiğini öğrendik.
05:47
So in the future, don't be afraid
if your grill goes up in flames,
if your grill goes up in flames,
128
335440
3616
Eğer olur da ızgaran alev alırsa korkma,
05:51
because you never know
when your idea might just catch fire.
when your idea might just catch fire.
129
339080
3880
çünkü bir fikrin ne zaman
alev alacağını kestiremiyorsun.
alev alacağını kestiremiyorsun.
05:55
Thank you.
130
343800
1216
Teşekkürler.
05:57
(Applause)
131
345040
3480
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Ashton Cofer - Youth inventorAshton Cofer and his FIRST Robotics team won the Google Science Fair for developing a process to convert Styrofoam waste into activated carbon for purifying water.
Why you should listen
Ashton Cofer has several patents pending, including a method to convert polystyrene foam waste into activated carbon for purifying water. He and his teammates recently won the 2016 Google Science Fair’s Scientific American Innovator Award. Ashton has a passion for science and technology, and in addition to inventing, he also competed in FIRST LEGO League robotics and teaches robotics workshops to local area youth in his hometown of Columbus, Ohio.
Ashton Cofer | Speaker | TED.com