TEDxNewy
Peter Saul: Let's talk about dying
Πήτερ Σωλ: Ας μιλήσουμε για το θάνατο
Filmed:
Readability: 3.4
1,072,759 views
Δεν μπορούμε να ελέγξουμε αν θα πεθάνουμε, αλλά μπορούμε να "Καταλάβουμε το θάνατο", σύμφωνα με τα λόγια του γιατρού Πήτερ Σωλ. Μας ζητάει να ξεκαθαρίσουμε τις προτιμήσεις μας για τη φροντίδα προς το τέλος της ζωής -- και προτείνει δύο ερωτήσεις για να ξεκινήσει η συζήτηση. (Γυρίστηκε στο TEDxNewy.)
Peter Saul - Doctor, intensive care specialist
Over the past 35 years Peter Saul has been intimately involved in the dying process for over 4,000 patients. He is passionate about improving the ways we die. Full bio
Over the past 35 years Peter Saul has been intimately involved in the dying process for over 4,000 patients. He is passionate about improving the ways we die. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Look, I had second thoughts, really,
0
578
2023
Η αλήθεια είναι πως το ξανασκεφτόμουν,
00:18
about whether I could talk about this
1
2601
2035
αν μπορούσα να μιλήσω γι'αυτό
00:20
to such a vital and alive audience as you guys.
2
4636
3040
σ'ενα τόσο ζωντανό κοινό όπως εσείς.
00:23
Then I remembered the quote from Gloria Steinem,
3
7676
2590
Μετά θυμήθηκα ένα ρητό από την Γκλόρια Στάινεμ,
00:26
which goes,
4
10266
1639
που λέει,
00:27
"The truth will set you free,
5
11905
1931
«Η αλήθεια θα σε ελευθερώσει,
00:29
but first it will piss you off." (Laughter)
6
13836
3959
αλλά πρώτα θα σε τσαντίσει».
(Γέλια)
(Γέλια)
00:33
So -- (Laughter)
7
17795
2268
Οπότε...
( Γέλια)
( Γέλια)
00:35
So with that in mind, I'm going to set about
8
20063
2124
Οπότε έχοντας αυτό υπ' όψιν, θα ξεκινήσω
00:38
trying to do those things here,
9
22187
1591
να προσπαθήσω να κάνω αυτά τα πράγματα εδώ,
00:39
and talk about dying in the 21st century.
10
23778
1862
και να μιλήσω για τον θάνατο στον 21ο αιώνα.
00:41
Now the first thing that will piss you off, undoubtedly,
11
25640
2400
Τώρα, το πρώτο πράγμα που θα σας τσαντίσει, αναμφισβήτητα,
00:43
is that all of us are, in fact, going to die
12
28040
2619
είναι ότι όλοι μας θα πεθάνουμε
00:46
in the 21st century.
13
30659
1074
στον 21ο αιώνα.
00:47
There will be no exceptions to that.
14
31733
2390
Δεν θα υπάρξουν εξαιρέσεις σ'αυτό.
00:50
There are, apparently, about one in eight of you
15
34123
2657
Υπάρχει ένας στους οχτώ από εσάς
00:52
who think you're immortal, on surveys, but --
16
36780
2524
που νομίζει ότι είναι αθάνατος, στις έρευνες, αλλά,
00:55
(Laughter)
17
39304
2178
(Γέλια)
00:57
Unfortunately, that isn't going to happen.
18
41482
4613
δυστυχώς, αυτό δεν πρόκειται να γίνει.
01:01
While I give this talk, in the next 10 minutes,
19
46095
1653
Ενω κάνω αυτήν την ομιλία,
μέσα στα επόμενα 10 λεπτά,
μέσα στα επόμενα 10 λεπτά,
01:03
a hundred million of my cells will die,
20
47748
3496
εκατό εκατομμύρια
από τα κύτταρα μου θα πεθάνουν,
από τα κύτταρα μου θα πεθάνουν,
01:07
and over the course of today, 2,000 of my brain cells
21
51244
2594
και κατά τη διάρκεια της ημέρας,
2000 από τα εγκεφαλικά μου κύτταρα
2000 από τα εγκεφαλικά μου κύτταρα
01:09
will die and never come back,
22
53838
2141
θα πεθάνουν και δε θα γυρίσουν,
01:11
so you could argue that the dying process
23
55979
2081
οπότε θα μπορούσατε να υποστηρίξετε
ότι η διαδικασία θανάτου
ότι η διαδικασία θανάτου
01:13
starts pretty early in the piece.
24
58060
2078
ξεκινάει αρκετά νωρίς.
01:16
Anyway, the second thing I want to say about dying in the
25
60138
2114
Τέλος πάντων, το δεύτερο πράγμα
που θέλω να πω για το θάνατο
που θέλω να πω για το θάνατο
01:18
21st century, apart from it's going to happen to everybody,
26
62252
2365
στον 21ο αιώνα, εκτός του ότι θα συμβεί σε όλους,
01:20
is it's shaping up to be a bit of a train wreck
27
64617
2616
διαμορφώνεται λίγο άσχημα
01:23
for most of us,
28
67233
2345
για τους περισσότερούς μας,
01:25
unless we do something to try and reclaim this process
29
69578
2969
εκτός αν κάνουμε κάτι για να προσπαθήσουμε
να ανακτήσουμε αυτή τη διαδικασία
να ανακτήσουμε αυτή τη διαδικασία
01:28
from the rather inexorable trajectory that it's currently on.
30
72547
3717
από την αμείλικτη τροχιά που έχει πάρει.
01:32
So there you go. That's the truth.
31
76264
1808
Ορίστε λοιπόν, αυτή είναι η αλήθεια.
01:33
No doubt that will piss you off, and now let's see
32
78072
1431
Χωρίς αμφιβολία, θα σας τσαντίσει,
και για να δούμε τώρα
και για να δούμε τώρα
01:35
whether we can set you free. I don't promise anything.
33
79503
2976
αν μπορούμε να σας ελευθερώσουμε.
Δεν υπόσχομαι τίποτα.
Δεν υπόσχομαι τίποτα.
01:38
Now, as you heard in the intro, I work in intensive care,
34
82479
2583
Λοιπόν, όπως ακούσατε στην εισαγωγή,
δουλεύω στην εντατική,
δουλεύω στην εντατική,
01:40
and I think I've kind of lived through the heyday
35
85062
3104
και νομίζω έχω ζήσει στην ακμή
01:44
of intensive care. It's been a ride, man.
36
88166
2007
της εντατικής. Ήταν τρομερή διαδρομή, φίλε.
01:46
This has been fantastic.
37
90173
1200
Ήταν φανταστικό.
01:47
We have machines that go ping.
38
91373
1155
Έχουμε μηχανές που κάνουν πινγκ.
01:48
There's many of them up there.
39
92528
2310
Είναι πολλές εκεί πάνω.
01:50
And we have some wizard technology which I think
40
94838
2744
Και έχουμε μαγική τεχνολογία που νομίζω
01:53
has worked really well, and over the course of the time
41
97582
2512
έχει κάνει καλά τη δουλειά της
και στην πάροδο του χρόνου
και στην πάροδο του χρόνου
01:55
I've worked in intensive care, the death rate
42
100094
2072
που έχω δουλέψει στην εντατική,
η θνησιμότητα
η θνησιμότητα
01:58
for males in Australia has halved,
43
102166
2370
για τους άντρες στην Αυστραλία
έχει πέσει στο μισό,
έχει πέσει στο μισό,
02:00
and intensive care has had something to do with that.
44
104536
1619
και η εντατική είχε κάποια σχέση μ'αυτό.
02:02
Certainly, a lot of the technologies that we use
45
106155
2008
Σίγουρα, μεγάλο μέρος
της τεχνολογίας που χρησιμοποιούμε
της τεχνολογίας που χρησιμοποιούμε
02:04
have got something to do with that.
46
108163
2220
έπαιξε ρόλο σ'αυτό.
02:06
So we have had tremendous success, and we kind of
47
110383
2504
Οπότε είχαμε τρομερή επιτυχία,
02:08
got caught up in our own success quite a bit,
48
112887
2354
και παγιδευτήκαμε λίγο στην επιτυχία μας,
02:11
and we started using expressions like "lifesaving."
49
115241
3624
και αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε εκφράσεις
όπως «σώζουμε ζωές».
όπως «σώζουμε ζωές».
02:14
I really apologize to everybody for doing that,
50
118865
2134
Πραγματικά ζητώ συγνώμη από όλους γι'αυτό,
02:16
because obviously, we don't.
51
120999
1230
διότι προφανώς, δεν το κάνουμε.
02:18
What we do is prolong people's lives,
52
122229
2528
Αυτό που κάνουμε είναι να παρατείνουμε
τις ζωές των ανθρώπων,
τις ζωές των ανθρώπων,
02:20
and delay death,
53
124757
2101
και να αναβάλλουμε το θάνατο,
02:22
and redirect death, but we can't, strictly speaking,
54
126858
2845
και να ανακατευθύνουμε το θάνατο,
αλλά δε μπορούμε, αυστηρά μιλώντας,
αλλά δε μπορούμε, αυστηρά μιλώντας,
02:25
save lives on any sort of permanent basis.
55
129703
2855
να σώζουμε ζωές σε μόνιμη βάση.
02:28
And what's really happened over the period of time
56
132558
1985
Και αυτό που έγινε πραγματικά
με την πάροδο του χρόνου
με την πάροδο του χρόνου
02:30
that I've been working in intensive care is that
57
134543
2639
που δουλεύω στην εντατική είναι ότι
02:33
the people whose lives we started saving back in the '70s,
58
137182
3570
οι άνθρωποι των οποίων τις ζωές
σώσαμε τότε τη δεκαετία του 70,
σώσαμε τότε τη δεκαετία του 70,
02:36
'80s, and '90s, are now coming to die in the 21st century
59
140752
4478
του 80, και του 90,
τώρα θα πεθάνουν στον 21ο αιώνα
τώρα θα πεθάνουν στον 21ο αιώνα
02:41
of diseases that we no longer have the answers to
60
145230
3600
από αρρώστιες για τις οποίες πλέον
02:44
in quite the way we did then.
61
148830
2510
δεν έχουμε απαντήσεις όπως είχαμε τότε.
02:47
So what's happening now is there's been a big shift
62
151340
1875
Οπότε αυτό που συμβαίνει τώρα
είναι ότι υπάρχει μια μεγάλη αλλαγή
είναι ότι υπάρχει μια μεγάλη αλλαγή
02:49
in the way that people die,
63
153215
1807
στον τρόπο που πεθαίνουν οι άνθρωποι,
02:50
and most of what they're dying of now isn't as amenable
64
155022
2271
και οι περισσότερες αιτίες θανάτου
τώρα δεν είναι τόσο υπαγόμενες
τώρα δεν είναι τόσο υπαγόμενες
02:53
to what we can do as what it used to be like
65
157293
2826
όσο ήταν παλιά σ'αυτά
που μπορούμε να κάνουμε
που μπορούμε να κάνουμε
02:56
when I was doing this in the '80s and '90s.
66
160119
3911
όταν έκανα αυτή τη δουλειά
τη δεκαετία του 80 και του 90.
τη δεκαετία του 80 και του 90.
02:59
So we kind of got a bit caught up with this,
67
164030
2864
Οπότε παρασυρθήκαμε λίγο μ'αυτό,
03:02
and we haven't really squared with you guys about
68
166894
3033
και δεν ήμασταν πολύ ειλικρινείς με σας σχετικά
03:05
what's really happening now, and it's about time we did.
69
169927
4055
με το τι συμβαίνει πραγματικά τώρα,
και είναι καιρός να το κάνουμε.
και είναι καιρός να το κάνουμε.
03:09
I kind of woke up to this bit in the late '90s
70
173982
3391
Το κατάλαβα αυτό στα τέλη της δεκαετίας του 90
03:13
when I met this guy.
71
177373
2094
όταν γνώρισα έναν τύπο.
03:15
This guy is called Jim, Jim Smith, and he looked like this.
72
179467
4357
Αυτός ο τύπος λέγεται Τζιμ,
Τζιμ Σμιθ, και έμοιαζε έτσι.
Τζιμ Σμιθ, και έμοιαζε έτσι.
03:19
I was called down to the ward to see him.
73
183824
2303
Με καλέσανε κάτω στην πτέρυγα για να τον δω.
03:22
His is the little hand.
74
186127
2245
Το μικρό χέρι είναι το δικό του.
03:24
I was called down to the ward to see him
75
188372
1386
Με καλέσε κάτω στην πτέρυγα για να τον δω
03:25
by a respiratory physician.
76
189758
1094
ένας πνευμονολόγος.
03:26
He said, "Look, there's a guy down here.
77
190852
2176
Είπε: «Κοίτα, είναι ένας εδώ κάτω.
03:28
He's got pneumonia,
78
193028
1600
έχει πνευμονία,
03:30
and he looks like he needs intensive care.
79
194628
2505
και μοιάζει να χρειάζεται εντατική θεράπεια.
03:33
His daughter's here and she wants everything possible
80
197133
2074
Η κόρη του είναι εδώ και θέλει να γίνει
03:35
to be done."
81
199207
2531
ότι είναι δυνατό.»
03:37
Which is a familiar phrase to us.
82
201738
2619
Που είναι γνωστή φράση για μας.
03:40
So I go down to the ward and see Jim,
83
204357
1831
Οπότε κατεβαίνω στην πτέρυγα να δω τον Τζιμ,
03:42
and his skin his translucent like this.
84
206188
1685
και το δέρμα του είναι διάφανο, έτσι.
03:43
You can see his bones through the skin.
85
207873
2250
Βλέπεις τα κόκαλα του μέσα από το δέρμα.
03:46
He's very, very thin,
86
210123
1538
Είναι πολύ, πολύ λεπτός,
03:47
and he is, indeed, very sick with pneumonia,
87
211661
3382
και είναι, όντως,
πολύ άρρωστος από πνευμονία,
πολύ άρρωστος από πνευμονία,
03:50
and he's too sick to talk to me,
88
215043
1481
και παραείναι άρρωστος για να μου μιλήσει,
03:52
so I talk to his daughter Kathleen, and I say to her,
89
216524
5150
οπότε μιλάω στην κόρη του Καθλήν,
και της λέω,
και της λέω,
03:57
"Did you and Jim ever talk about
90
221674
2964
«Μιλήσατε ποτέ εσύ και ο Τζιμ για
04:00
what you would want done
91
224638
1683
το τι θα θέλατε να γίνει
04:02
if he ended up in this kind of situation?"
92
226321
2014
αν κατέληγε έτσι;»
04:04
And she looked at me and said, "No, of course not!"
93
228335
3729
Και με κοίταξε και είπε, «Όχι βέβαια!»
04:07
I thought, "Okay. Take this steady."
94
232064
5060
Σκέφτηκα «Εντάξει. Κινήσου αργά.»
04:13
And I got talking to her, and after a while, she said to me,
95
237124
2844
Ξεκίνησα να της μιλάω,
και μετά από λίγο, μου είπε,
και μετά από λίγο, μου είπε,
04:15
"You know, we always thought there'd be time."
96
239968
3003
«Ξέρεις, πάντα νομίζαμε
ότι θα υπήρχε χρόνος.»
ότι θα υπήρχε χρόνος.»
04:18
Jim was 94. (Laughter)
97
242971
3766
Ο Τζιμ ήταν 94.
(Γέλια)
(Γέλια)
04:22
And I realized that something wasn't happening here.
98
246737
2534
Και συνειδητοποίησα ότι κάτι δεν γινόταν εδώ.
04:25
There wasn't this dialogue going on
99
249271
1324
Δεν υπήρχε ο διάλογος
04:26
that I imagined was happening.
100
250595
2653
που φανταζόμουν οτι συνέβαινε.
04:29
So a group of us started doing survey work,
101
253248
3007
Οπότε μια ομάδα ξεκινήσαμε να κάνουμε έρευνες,
04:32
and we looked at four and a half thousand nursing home
102
256255
2220
και κοιτάξαμε 4500 άτομα
04:34
residents in Newcastle, in the Newcastle area,
103
258475
3340
σε γηροκομεία στο Νιούκαστλ,
στην περιοχή του Νιούκαστλ,
στην περιοχή του Νιούκαστλ,
04:37
and discovered that only one in a hundred of them
104
261815
2947
και ανακαλύψαμε ότι μόνο ένας στους εκατό
04:40
had a plan about what to do when their hearts stopped beating.
105
264762
3065
είχε σχέδιο για το τι να κάνει
όταν η καρδία του σταματήσει να χτυπάει.
όταν η καρδία του σταματήσει να χτυπάει.
04:43
One in a hundred.
106
267827
1139
Ένας στους εκατό.
04:44
And only one in 500 of them had plan about what to do
107
268966
3341
Και μόνο ένας στους 500
είχε σχέδιο για το τι θα κάνει
είχε σχέδιο για το τι θα κάνει
04:48
if they became seriously ill.
108
272307
3097
αν αρρωστήσει σοβαρά.
04:51
And I realized, of course, this dialogue
109
275404
2760
Και συνειδητοποίησα, φυσικά, αυτός ο διάλογος
04:54
is definitely not occurring in the public at large.
110
278164
4636
σίγουρα δεν συμβαίνει δημόσια σε μεγάλο βαθμό.
04:58
Now, I work in acute care.
111
282800
1478
Τώρα. εγώ δουλεύω στην άμεση φροντίδα.
05:00
This is John Hunter Hospital.
112
284278
2105
Αυτό είναι το Νοσοκομείο Τζον Χάντερ.
05:02
And I thought, surely, we do better than that.
113
286383
4001
Και σκέφτηκα, σίγουρα μπορούμε καλύτερα απ'αυτό.
05:06
So a colleague of mine from nursing called Lisa Shaw and I
114
290384
2996
Οπότε μια συνάδελφός μου νοσοκόμα,
ονόματι Λίσα Σο και εγώ,
ονόματι Λίσα Σο και εγώ,
05:09
went through hundreds and hundreds of sets of notes
115
293380
2516
κοιτάξαμε εκατοντάδες σημειώσεις
05:11
in the medical records department
116
295896
1273
στο τμήμα ιατρικών φακέλων
05:13
looking at whether there was any sign at all
117
297169
2621
ψάχνοντας αν υπήρχε οποιοδήποτε ίχνος
05:15
that anybody had had any conversation about
118
299790
2428
ότι οποιοσδήποτε είχε κάνει κάποια συζήτηση για
05:18
what might happen to them if the treatment they were
119
302218
1853
το τι θα γίνει αν η θεραπεία που
05:19
receiving was unsuccessful to the point that they would die.
120
304071
3344
λάμβανε ήταν ανεπιτυχής,
σε σημείο που θα πέθαινε.
σε σημείο που θα πέθαινε.
05:23
And we didn't find a single record of any preference
121
307415
2941
Και δεν βρήκαμε ούτε μια καταγραφή
για προτιμήσεις
για προτιμήσεις
05:26
about goals, treatments or outcomes from any
122
310356
3844
σχετικά με σκοπούς, θεραπείες
ή αποτελέσματα από
ή αποτελέσματα από
05:30
of the sets of notes initiated by a doctor or by a patient.
123
314200
4570
τις σημειώσεις που να ξεκίνησε ο γιατρός ή ο ασθενής.
05:34
So we started to realize
124
318770
2717
Οπότε αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε
05:37
that we had a problem,
125
321487
2201
ότι είχαμε πρόβλημα,
05:39
and the problem is more serious because of this.
126
323688
5023
και το πρόβλημα είναι πιο σοβαρό εξαιτίας αυτού:
05:44
What we know is that obviously we are all going to die,
127
328711
3302
Αυτό που ξέρουμε είναι
προφανώς ότι όλοι θα πεθάνουμε,
προφανώς ότι όλοι θα πεθάνουμε,
05:47
but how we die is actually really important,
128
332013
2665
αλλά το πώς θα πεθάνουμε είναι
στην πραγματικότητα πολύ σημαντικό,
στην πραγματικότητα πολύ σημαντικό,
05:50
obviously not just to us, but also to how that
129
334678
3555
προφανώς όχι μόνο για μας, αλλά και για
05:54
features in the lives of all the people who live on afterwards.
130
338233
3134
το αντίκτυπο στις ζωές όλων των ανθρώπων
που συνεχίζουν να ζουν μετά.
που συνεχίζουν να ζουν μετά.
05:57
How we die lives on in the minds of everybody
131
341367
2321
Το πώς πεθαίνουμε ζει μέσα στο μυαλό όλων
05:59
who survives us, and
132
343688
3117
όσων ζουν μετά από μας,
06:02
the stress created in families by dying is enormous,
133
346805
3732
και το στρες που δημιουργείται στις οικογένειες
από τον θάνατο είναι τεράστιο,
από τον θάνατο είναι τεράστιο,
06:06
and in fact you get seven times as much stress by dying
134
350537
2686
και στην πραγματικότητα, νιώθεις
επτά φορές περισσότερο στρες πεθαίνοντας
επτά φορές περισσότερο στρες πεθαίνοντας
06:09
in intensive care as by dying just about anywhere else,
135
353223
2737
στην εντατική παρά όταν πεθαίνεις
σχεδόν οπουδήποτε αλλού,
σχεδόν οπουδήποτε αλλού,
06:11
so dying in intensive care is not your top option
136
355960
3078
οπότε το να πεθάνεις στην εντατική
δεν είναι η καλύτερή σου επιλογή
δεν είναι η καλύτερή σου επιλογή
06:14
if you've got a choice.
137
359038
2458
αν έχεις επιλογή.
06:17
And, if that wasn't bad enough, of course,
138
361496
2169
Και, σαν να μην έφτανε αυτό, φυσικά,
06:19
all of this is rapidly progressing towards the fact that
139
363665
2648
όλα αυτά προχωράνε γρήγορα προς το γεγονός ότι
06:22
many of you, in fact, about one in 10 of you at this point,
140
366313
2352
πολλοί από εσάς, περίπου
ένας στους 10 σ'αυτό το σημείο,
ένας στους 10 σ'αυτό το σημείο,
06:24
will die in intensive care.
141
368665
1450
θα πεθάνει στην εντατική.
06:26
In the U.S., it's one in five.
142
370115
1334
Στις Η.Π.Α., είναι ένας στους πέντε.
06:27
In Miami, it's three out of five people die in intensive care.
143
371449
3750
Στο Μαϊάμι, τρεις στους πέντε
πεθαίνουν στην εντατική.
πεθαίνουν στην εντατική.
06:31
So this is the sort of momentum
144
375199
2065
Οπότε αυτή είναι η δυναμική
06:33
that we've got at the moment.
145
377264
2288
που έχουμε αυτή τη στιγμή.
06:35
The reason why this is all happening is due to this,
146
379552
2545
Ο λόγος που όλα συμβαίνουν είναι εξαιτίας αυτού
06:37
and I do have to take you through what this is about.
147
382097
1302
και πρέπει να σας εξηγήσω περί τίνος πρόκειται.
06:39
These are the four ways to go.
148
383399
1965
Αυτοί είναι οι τέσσερις τρόποι να πεθάνεις.
06:41
So one of these will happen to all of us.
149
385364
2865
Οπότε ένας απ'αυτους θα συμβεί σε όλους μας.
06:44
The ones you may know most about are the ones
150
388229
2530
Αυτοί για τους οποίους μπορεί να γνωρίζετε
τα περισσότερα είναι αυτοί οι οποίοι
τα περισσότερα είναι αυτοί οι οποίοι
06:46
that are becoming increasingly of historical interest:
151
390759
2846
γίνονται σταδιακά ιστορικά πιο ενδιαφέροντες:
06:49
sudden death.
152
393605
1417
Ο ξαφνικός θάνατος.
06:50
It's quite likely in an audience this size
153
395022
1445
Είναι αρκετά πιθανό για ένα κοινό αυτού του μεγέθους
06:52
this won't happen to anybody here.
154
396467
2551
ότι δε θα συμβεί σε κανέναν εδώ.
06:54
Sudden death has become very rare.
155
399018
1730
Ο ξαφνικός θάνατος έχει γίνει πολύ σπάνιος.
06:56
The death of Little Nell and Cordelia and all that sort of stuff
156
400748
2455
Ο θάνατος της Μικρής Νελ
και της Κορντίλια και όλα αυτά
και της Κορντίλια και όλα αυτά
06:59
just doesn't happen anymore.
157
403203
1673
απλά δεν συμβαίνουν πια.
07:00
The dying process of those with terminal illness
158
404876
2417
Η διαδικασία θανάτου αυτών με ανίατες αρρώστιες
07:03
that we've just seen
159
407293
1032
που μόλις είδαμε
07:04
occurs to younger people.
160
408325
1615
συμβαίνει σε νέους ανθρώπους.
07:05
By the time you've reached 80, this is unlikely to happen to you.
161
409940
2850
Αν φτάσεις τα 80, είναι απίθανο να σου συμβεί.
07:08
Only one in 10 people who are over 80 will die of cancer.
162
412790
3415
Μόνο ένας στους 10 ανθρώπους
άνω των 80 θα πεθάνουν από καρκίνο.
άνω των 80 θα πεθάνουν από καρκίνο.
07:12
The big growth industry are these.
163
416205
4835
Αυτά είναι η μεγάλη βιομηχανία ανάπτυξης.
07:16
What you die of is increasing organ failure,
164
421040
3251
Αυτό από το οποίο πεθαίνεις είναι
αυξανόμενη ανεπάρκεια οργάνων,
αυξανόμενη ανεπάρκεια οργάνων,
07:20
with your respiratory, cardiac, renal,
165
424291
2235
με τα αναπνευστικά, καρδιακά, νεφρικά,
07:22
whatever organs packing up. Each of these
166
426526
1780
όργανα σου να σταματάνε. Το καθένα απ'αυτά
07:24
would be an admission to an acute care hospital,
167
428306
2603
θα ήταν εισαγωγή σε άμεσης φροντίδας νοσοκομείο,
07:26
at the end of which, or at some point during which,
168
430909
1969
στο τέλος του οποίου, ή σε κάποιο σημείο όπου
07:28
somebody says, enough is enough, and we stop.
169
432878
2176
κάποιος λέει, φτάνει, και σταματάμε.
07:30
And this one's the biggest growth industry of all,
170
435054
2568
Και αυτό είναι η μεγαλύτερη
βιομηχανία ανάπτυξης απ'όλα,
βιομηχανία ανάπτυξης απ'όλα,
07:33
and at least six out of 10 of the people in this room
171
437622
2575
και τουλάχιστον 6 στα 10 άτομα
σ'αυτό το δωμάτιο
σ'αυτό το δωμάτιο
07:36
will die in this form, which is
172
440197
2562
θα πεθάνουν μ'αυτόν τον τρόπο, ο οποίος είναι
07:38
the dwindling of capacity
173
442759
3894
η συρρίκνωση ικανότητας
07:42
with increasing frailty,
174
446653
2319
με αυξανόμενη αδυναμία,
07:44
and frailty's an inevitable part of aging,
175
448972
2250
και η αδυναμία είναι
ένα αναπόφευκτο μέρος της γήρανσης,
ένα αναπόφευκτο μέρος της γήρανσης,
07:47
and increasing frailty is in fact the main thing
176
451222
2553
και η αυξανόμενη αδυναμία είναι
στην πραγματικότητα το κύριο πράγμα
στην πραγματικότητα το κύριο πράγμα
07:49
that people die of now,
177
453775
1049
από το οποίο πεθαίνουν οι άνθρωποι πλέον,
07:50
and the last few years, or the last year of your life
178
454824
2128
και τα τελευταία χρόνια,
ή τουλάχιστον η τελευταία χρονιά της ζωής σου
ή τουλάχιστον η τελευταία χρονιά της ζωής σου
07:52
is spent with a great deal of disability, unfortunately.
179
456952
4015
περνιούνται με πολύ αναπηρία, δυστυχώς.
07:56
Enjoying it so far? (Laughs)
180
460967
3384
Διασκεδάζετε μέχρι τώρα;
(Γέλια)
(Γέλια)
08:00
(Laughter)
181
464351
3153
(Γέλια)
08:03
Sorry, I just feel such a, I feel such a Cassandra here.
182
467504
3428
Συγνώμη, νιώθω σαν,
νιώθω σαν μια Κασσάνδρα εδώ τώρα.
νιώθω σαν μια Κασσάνδρα εδώ τώρα.
08:06
(Laughter)
183
470932
5158
(Γέλια)
08:11
What can I say that's positive? What's positive is
184
476090
1059
Τι μπορώ να πω που να είναι θετικό; Θετικό είναι ότι
08:13
that this is happening at very great age, now.
185
477149
2415
αυτό συμβαίνει σε πολύ μεγάλες ηλικίες πλέον.
08:15
We are all, most of us, living to reach this point.
186
479564
2745
Οι περισσότεροι από εμάς
ζουμε μέχρι αυτό το σημείο.
ζουμε μέχρι αυτό το σημείο.
08:18
You know, historically, we didn't do that.
187
482309
1888
Ξέρετε, ιστορικά, δεν το κάναμε αυτό.
08:20
This is what happens to you
188
484197
1469
Αυτό είναι που σου συμβαίνει
08:21
when you live to be a great age,
189
485666
2523
όταν ζεις και φτάνεις σε μεγάλη ηλικία,
08:24
and unfortunately, increasing longevity does mean
190
488189
1889
και δυστυχώς, αυξανόμενη μακροβιότητα σημαίνει
08:25
more old age, not more youth.
191
490078
1927
περισσότερα γηρατειά,
όχι περισσότερη νιότη.
όχι περισσότερη νιότη.
08:27
I'm sorry to say that. (Laughter)
192
492005
6093
Συγνώμη που το λέω αυτό.
(Γέλια)
(Γέλια)
08:33
What we did, anyway, look, what we did,
193
498098
1797
Αυτό που κάναμε, τέλος πάντων, αυτό που κάναμε,
08:35
we didn't just take this lying down
194
499895
1527
δεν το δεχτήκαμε αυτό έτσι απλά
08:37
at John Hunter Hospital and elsewhere.
195
501422
1502
στο Νοσοκομείο Τζον Χάντερ
και οπουδήποτε αλλού.
και οπουδήποτε αλλού.
08:38
We've started a whole series of projects
196
502924
1622
Ξεκινήσαμε μια ολόκληρη σειρά από σχέδια
08:40
to try and look about whether we could, in fact, involve
197
504546
2996
για να προσπαθήσουμε να δούμε αν μπορούσαμε,
στην πραγματικότητα, να συμπεριλάβουμε
στην πραγματικότητα, να συμπεριλάβουμε
08:43
people much more in the way that things happen to them.
198
507542
3494
τους ανθρώπους πολύ περισσότερο
στα πράγματα που τους συμβαίνουν.
στα πράγματα που τους συμβαίνουν.
08:46
But we realized, of course, that we are dealing
199
511036
1232
Συνειδητοποιήσαμε, βέβαια, ότι έχουμε να κάνουμε
08:48
with cultural issues,
200
512268
2344
με πολιτισμικά θέματα,
08:50
and this is, I love this Klimt painting,
201
514612
1859
και αυτό είναι, τον λατρεύω αυτόν τον πίνακα του Κλιμτ,
08:52
because the more you look at it, the more you kind of get
202
516471
2205
γιατί όσο περισσότερο τον κοιτάς,
τόσο περισσότερο καταλαβαίνεις
τόσο περισσότερο καταλαβαίνεις
08:54
the whole issue that's going on here,
203
518676
2019
το όλο θέμα που συμβαίνει εδώ πέρα,
08:56
which is clearly the separation of death from the living,
204
520695
3518
το οποίο είναι καθαρά ο διαχωρισμός
του θανάτου από τους ζωντανούς,
του θανάτου από τους ζωντανούς,
09:00
and the fear — Like, if you actually look,
205
524213
1880
και ο φόβος -- Δηλαδή, αν κοιτάξεις καλά,
09:01
there's one woman there
206
526093
1175
είναι μια γυναίκα εκεί
09:03
who has her eyes open.
207
527268
1919
που έχει τα μάτια της ανοιχτά.
09:05
She's the one he's looking at,
208
529187
1685
Αυτήν κοιτάει,
09:06
and [she's] the one he's coming for. Can you see that?
209
530872
3228
και αυτήν κυνηγάει. Το βλέπετε αυτό;
09:10
She looks terrified.
210
534100
1526
Μοιάζει τρομοκρατημένη.
09:11
It's an amazing picture.
211
535626
1693
Είναι τρομερή εικόνα.
09:13
Anyway, we had a major cultural issue.
212
537319
2221
Τέλος πάντων, είχαμε ένα τεράστιο πολιτισμικό θέμα.
09:15
Clearly, people didn't want us to talk about death,
213
539540
1984
Προφανώς, οι άνθρωποι δεν ήθελαν
να μιλάμε για το θάνατο,
να μιλάμε για το θάνατο,
09:17
or, we thought that.
214
541524
1495
ή τουλάχιστον αυτό νομίζαμε.
09:18
So with loads of funding from the Federal Government
215
543019
1947
Οπότε με πολλή χρηματοδότηση
από την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση
από την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση
09:20
and the local Health Service, we introduced a thing
216
544966
1420
και την τοπική Υπηρεσία Υγείας,
παρουσιάσαμε κάτι
παρουσιάσαμε κάτι
09:22
at John Hunter called Respecting Patient Choices.
217
546386
2898
στο Νοσοκομείο Τζον Χάντερ που λέγεται
Σεβασμός στις Αποφάσεις Ασθενών.
Σεβασμός στις Αποφάσεις Ασθενών.
09:25
We trained hundreds of people to go to the wards
218
549284
2849
Εκπαιδεύσαμε εκατοντάδες ανθρώπους
να πηγαίνουν στις πτέρυγες
να πηγαίνουν στις πτέρυγες
09:28
and talk to people about the fact that they would die,
219
552133
3143
και να μιλάνε στους ανθρώπους
για το γεγονός ότι θα πεθάνουν,
για το γεγονός ότι θα πεθάνουν,
09:31
and what would they prefer under those circumstances.
220
555276
2286
και τι θα προτιμούσαν υπό αυτές τις συνθήκες.
09:33
They loved it. The families and the patients, they loved it.
221
557562
3519
Το λατρέψανε. Οι οικογένεις
και οι ασθενείς, το λατρέψανε.
και οι ασθενείς, το λατρέψανε.
09:36
Ninety-eight percent of people really thought
222
561081
2460
Ενενήντα-οχτώ τις εκατό των ανθρώπων
πραγματικά νόμιζαν
πραγματικά νόμιζαν
09:39
this just should have been normal practice,
223
563541
1454
ότι αυτό θα έπρεπε να είναι συνιθισμένη πράξη,
09:40
and that this is how things should work.
224
564995
2383
και έτσι θα έπρεπε να λειτουργούν τα πράγματα.
09:43
And when they expressed wishes,
225
567378
1938
Και όταν εξέφραζαν επιθυμίες,
09:45
all of those wishes came true, as it were.
226
569316
1973
όλες αυτές οι επιθυμίες πραγματοποιούνταν.
09:47
We were able to make that happen for them.
227
571289
1980
Μπορούσαμε να το κάνουμε να συμβεί γι'αυτούς.
09:49
But then, when the funding ran out,
228
573269
2250
Όταν όμως τελείωσε η χρηματοδότηση,
09:51
we went back to look six months later,
229
575519
2085
επιστρέψαμε να ρίξουμε
μια ματιά μετά από έξι μήνες,
μια ματιά μετά από έξι μήνες,
09:53
and everybody had stopped again,
230
577604
2267
και είχαν σταματήσει όλοι ξανά,
09:55
and nobody was having these conversations anymore.
231
579871
3193
και κανένας δεν τις έκανε αυτές τις συζητήσεις πια.
09:58
So that was really kind of heartbreaking for us,
232
583064
2053
Οπότε ήταν λίγο οδυνηρό για μας,
10:01
because we thought this was going to really take off.
233
585117
2717
γιατί νομίζαμε ότι θα γινόταν συνήθεια.
10:03
The cultural issue had reasserted itself.
234
587834
3971
Το πολιτισμικό θέμα είχε έρθει πάλι σε πρώτη θέση.
10:07
So here's the pitch:
235
591805
1155
Οπότε ορίστε η ιδεα:
10:08
I think it's important that we don't just get on this freeway
236
592960
4086
Νομίζω πως είναι σημαντικό
να μην μπούμε απλά σ'αυτήν την λεωφόρο
να μην μπούμε απλά σ'αυτήν την λεωφόρο
10:12
to ICU without thinking hard about whether or not
237
597046
2499
προς την Εντατική χωρίς να σκεφτούμε πολύ για τον αν
10:15
that's where we all want to end up,
238
599545
1793
θέλουμε όλοι να καταλήξουμε εκεί ή όχι,
10:17
particularly as we become older and increasingly frail
239
601338
2136
ειδικά όσο μεγαλώνουμε
και γινόμαστε όλο και πιό αδύναμοι
και γινόμαστε όλο και πιό αδύναμοι
10:19
and ICU has less and less and less to offer us.
240
603474
3654
και η Εντατική έχει όλο
και λιγότερα να μας προσφέρει.
και λιγότερα να μας προσφέρει.
10:23
There has to be a little side road
241
607128
2330
Πρέπει να υπάρχει ένας μικρός χωματόδρομος
10:25
off there for people who don't want to go on that track.
242
609458
4475
για τους ανθρώπους που δε θέλουν
ν'ακολουθήσουν τέτοια πορεία.
ν'ακολουθήσουν τέτοια πορεία.
10:29
And I have one small idea,
243
613933
2636
Και έχω μια μικρή ιδέα,
10:32
and one big idea about what could happen.
244
616569
4449
και μια μεγάλη ιδέα
για το τι θα μπορούσε να γίνει.
για το τι θα μπορούσε να γίνει.
10:36
And this is the small idea.
245
621018
1061
Και αυτή είναι η μικρή ιδέα.
10:37
The small idea is, let's all of us
246
622079
2781
Η ιδέα είναι ότι όλοι μας,
10:40
engage more with this in the way that Jason has illustrated.
247
624860
3936
ας ασχοληθούμε περισσότερο μ'αυτό
με τον τροπο που έδειξε ο Τζέισον.
με τον τροπο που έδειξε ο Τζέισον.
10:44
Why can't we have these kinds of conversations
248
628796
2053
Γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε
τέτοιου είδους συζητήσεις
τέτοιου είδους συζητήσεις
10:46
with our own elders
249
630849
1321
με τους δικούς μας ηλικιωμένους
10:48
and people who might be approaching this?
250
632170
2790
και τους ανθρώπους που μπορεί
να πλησιάζουν την κατάσταση?
να πλησιάζουν την κατάσταση?
10:50
There are a couple of things you can do.
251
634960
1834
Υπάρχουν μερικά πράγματα
που μπορείτε να κάνετε.
που μπορείτε να κάνετε.
10:52
One of them is, you can,
252
636794
2131
Το ένα απ'αυτά είναι ότι μπορείτε
10:54
just ask this simple question. This question never fails.
253
638925
2914
απλά να κάνετε την εξής απλή ερώτηση.
Αυτή η ερώτηση ποτέ δεν αποτυγχάνει.
Αυτή η ερώτηση ποτέ δεν αποτυγχάνει.
10:57
"In the event that you became too sick to speak for yourself,
254
641839
3755
«Στην περίπτωση που αρρωστήσεις τόσο
που δε μπορείς να μιλήσεις για τον εαυτό σου,
που δε μπορείς να μιλήσεις για τον εαυτό σου,
11:01
who would you like to speak for you?"
255
645594
2933
ποιος θα ήθελες να μιλήσει για σένα;»
11:04
That's a really important question to ask people,
256
648527
1914
Αυτή είναι μια πολύ σημαντική ερώτηση
που κάνεις,
που κάνεις,
11:06
because giving people the control over who that is
257
650441
2023
γιατί το να δίνεις τον έλεγχο στους ανθρώπους
για το ποιός θα είναι αυτός
για το ποιός θα είναι αυτός
11:08
produces an amazing outcome.
258
652464
3308
παράγει ένα φανταστικό αποτέλεσμα.
11:11
The second thing you can say is,
259
655772
1146
Το δεύτερο πράγμα που μπορείς να πεις είναι,
11:12
"Have you spoken to that person
260
656918
1498
«Έχεις μιλήσει μ'αυτό το άτομο
11:14
about the things that are important to you
261
658416
1920
για τα πράγματα που είναι σημαντικά για σένα
11:16
so that we've got a better idea of what it is we can do?"
262
660336
4154
έτσι ώστε να έχουμε μια καλύτερη ιδέα
του τι μπορούμε να κάνουμε;»
του τι μπορούμε να κάνουμε;»
11:20
So that's the little idea.
263
664490
2522
Οπότε αυτή είναι η μικρή ιδέα.
11:22
The big idea, I think, is more political.
264
667012
1494
Η μεγάλη ιδέα, νομίζω, είναι πιο πολιτική.
11:24
I think we have to get onto this.
265
668506
1951
Νομίζω πρέπει να το ξεκινήσουμε αυτό.
11:26
I suggested we should have Occupy Death.
266
670457
3062
Πρότεινα να κάνουμε
το Καταλαμβάνουμε τον Θάνατο.
το Καταλαμβάνουμε τον Θάνατο.
11:29
(Laughter)
267
673519
2785
(Γέλια)
11:32
My wife said, "Yeah, right, sit-ins in the mortuary.
268
676304
2570
Η γυναίκα μου είπε,
«Ναι καλά, κατάληψη στο νεκροτομείο.
«Ναι καλά, κατάληψη στο νεκροτομείο.
11:34
Yeah, yeah. Sure." (Laughter)
269
678874
2579
Ναι, ναι. Σίγουρα.»
(Γέλια)
(Γέλια)
11:37
So that one didn't really run,
270
681453
1865
Οπότε δεν έγινε τίποτα,
11:39
but I was very struck by this.
271
683318
1670
αλλά μου είχε κολλήσει.
11:40
Now, I'm an aging hippie.
272
684988
1713
Τώρα είμαι γηράσκων χίπης.
11:42
I don't know, I don't think I look like that anymore, but
273
686701
2497
Δεν ξέρω, δε νομίζω
ότι έχω την εμφάνιση πλέον, αλλά
ότι έχω την εμφάνιση πλέον, αλλά
11:45
I had, two of my kids were born at home in the '80s
274
689198
2500
Είχα, δύο απ'τα παιδία μου γεννήθηκαν σπίτι το '80
11:47
when home birth was a big thing, and we baby boomers
275
691698
3468
όταν ο τοκετός στο σπίτι ήταν μεγάλο θέμα
και εμείς της μεταπολεμικής γενιάς
και εμείς της μεταπολεμικής γενιάς
11:51
are used to taking charge of the situation,
276
695166
2696
έχουμε συνηθίσει να παίρνουμε τα ηνία,
11:53
so if you just replace all these words of birth,
277
697862
3398
οπότε αν αντικαταστήσεις όλες τις λέξεις περί τοκετού,
11:57
I like "Peace, Love, Natural Death" as an option.
278
701260
3081
Εμένα μ'αρεσει το «Ειρήνη, Αγάπη
και Φυσικός Θάνατος» ως επιλογή.
και Φυσικός Θάνατος» ως επιλογή.
12:00
I do think we have to get political
279
704341
1516
Νομίζω ότι πρέπει να γίνουμε
πιο πολιτικοί στο θέμα
πιο πολιτικοί στο θέμα
12:01
and start to reclaim this process from
280
705857
2598
και να ξεκινήσουμε
να ανακτήσουμε τη διαδικασία από
να ανακτήσουμε τη διαδικασία από
12:04
the medicalized model in which it's going.
281
708455
1967
το ιατρική κατεύθυνση που έχει πάρει.
12:06
Now, listen, that sounds like a pitch for euthanasia.
282
710422
2040
Τώρα, ακούστε, αυτό ακούγεται
σαν να προτείνω ευθανασία.
σαν να προτείνω ευθανασία.
12:08
I want to make it absolutely crystal clear to you all,
283
712462
2192
Θέλω να είμαι απόλυτα ξεκάθαρος με όλους σας,
12:10
I hate euthanasia. I think it's a sideshow.
284
714654
2664
μισώ την ευθανασία. Νομίζω πως είναι τσίρκο.
12:13
I don't think euthanasia matters.
285
717318
2187
Δε νομίζω πως έχει αξία η ευθανασία.
12:15
I actually think that,
286
719505
2151
Πραγματικά νομίζω πως,
12:17
in places like Oregon,
287
721656
2549
σε μέρη όπως το Όρεγκον,
12:20
where you can have physician-assisted suicide,
288
724205
3472
όπου μπορείς να αυτοκτονήσεις
με ιατρική βοήθεια,
με ιατρική βοήθεια,
12:23
you take a poisonous dose of stuff,
289
727677
2217
παίρνεις μια θανατηφόρα δόση από κάτι,
12:25
only half a percent of people ever do that.
290
729894
1876
μόνο 0,5 τις εκατό των ανθρώπων
το κάνουν ποτέ αυτό.
το κάνουν ποτέ αυτό.
12:27
I'm more interested in what happens to the 99.5 percent
291
731770
2706
Με ενδιαφέρει περισσότερο
τι συμβαίνει στο υπόλοιπο 99,5 τις εκατό
τι συμβαίνει στο υπόλοιπο 99,5 τις εκατό
12:30
of people who don't want to do that.
292
734476
1756
των ανθρώπων που δε θέλουν
να το κάνουν αυτό.
να το κάνουν αυτό.
12:32
I think most people don't want to be dead,
293
736232
2334
Νομίζω πως οι περισσότεροι άνθρωποι
δε θέλουν να ειναι νεκροί,
δε θέλουν να ειναι νεκροί,
12:34
but I do think most people want to have some control
294
738566
2097
αλλά νομίζω πως οι περισσότεροι
θέλουν να έχουν κάποιον έλεχγο
θέλουν να έχουν κάποιον έλεχγο
12:36
over how their dying process proceeds.
295
740663
2742
για το πώς προχωράει η διαδικασία θανάτου.
12:39
So I'm an opponent of euthanasia,
296
743405
1140
Οπότε είμαι αντίπαλος της ευθανασίας,
12:40
but I do think we have to give people back some control.
297
744545
2653
αλλά νομίζω πρέπει να δώσουμε
πίσω λίγο έλεγχο στους ανθρώπους.
πίσω λίγο έλεγχο στους ανθρώπους.
12:43
It deprives euthanasia of its oxygen supply.
298
747198
3473
Στερεί το οξυγόνο από την ευθανασία.
12:46
I think we should be looking at stopping
299
750671
1352
Νομίζω πρέπει να κοιτάξουμε πώς να σταματήσουμε
12:47
the want for euthanasia,
300
752023
1039
τη θέληση για ευθανασία,
12:48
not for making it illegal or legal or worrying about it at all.
301
753062
4695
όχι για το πώς θα τη θέσουμε εκτός ή εντός νόμου
ή να ανησυχούμε γενικά γι'αυτο.
ή να ανησυχούμε γενικά γι'αυτο.
12:53
This is a quote from Dame Cicely Saunders,
302
757757
3576
Το παρακάτω το είχε πει η Dame Σίσελι Σόντερς,
12:57
whom I met when I was a medical student.
303
761333
1369
την οποία την είχα γνωρίσει
όταν ήμουν φοιτητής ιατρικής.
όταν ήμουν φοιτητής ιατρικής.
12:58
She founded the hospice movement.
304
762702
2879
Αυτή ίδρυσε το κίνημα κέντρων περίθαλψης.
13:01
And she said, "You matter because you are,
305
765581
2191
Και είπε, «Έχεις σημασία επειδή υπάρχεις,
13:03
and you matter to the last moment of your life."
306
767772
2522
και έχεις σημασία μέχρι
και την τελευταία στιγμή της ζωής σου.»
και την τελευταία στιγμή της ζωής σου.»
13:06
And I firmly believe that
307
770294
2257
Και πιστεύω πραγματικά πως
13:08
that's the message that we have to carry forward.
308
772551
3086
αυτό είναι το μήνυμα
που πρέπει να μεταφέρουμε.
που πρέπει να μεταφέρουμε.
13:11
Thank you. (Applause)
309
775637
3019
Ευχαριστώ.
(Χειροκρότημα)
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Peter Saul - Doctor, intensive care specialistOver the past 35 years Peter Saul has been intimately involved in the dying process for over 4,000 patients. He is passionate about improving the ways we die.
Why you should listen
Dr. Peter Saul is a Senior Intensive Care specialist in the adult and pediatric ICU at John Hunter Hospital, and Director of Intensive Care at Newcastle Private Hospital in Australia. After spending time as the Head of Discipline for Medical Ethics at Newcastle University, he is now a leading adviser to the State and Federal health departments.
Peter Saul | Speaker | TED.com