TEDIndia 2009
Lalitesh Katragadda: Making maps to fight disaster, build economies
Lalitesh Katragadda: သဘာဝဘေးအန္တရာယ်တွေကို တိုက်ဖျက်ဖို့၊ စီးပွားရေးတည်ဆောက်ဖို့ မြေပုံများကို ပြုလုပ်ခြင်း၊
Filmed:
Readability: 4.5
405,132 views
၂၀၀၅ခုနှစ်အထိ ၊ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကိုသာ မြေပုံ ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့တယ်။ ဒါက သဘာဝဘေးအန္တရာယ် တစ်ခုခရဲ့ နောက်မှာ အကူအညီ ပေးမှုကို နှေးကွေးစေပြီး အသုံးမပြုရသေးတဲ့ မြေတွေနဲ့ မသုံးရသေးတဲ့ လမ်းတွေရဲ့ စီးပွားရေး စွမ်းပကားတွေကို မြင်မရအောင် ဖုံးကွယ်ထားပါတယ်။ ဒီ ဟောပြောချက်အတိုလေးမှာ၊ Google မှ Lalitesh Katragadda က Map maker ကို သရုပ်ပြခဲ့ပါတယ်။ Map maker ဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှလူတွေက သူတို့ရဲ့ ကမ္ဘာကြီးကို မြေပုံဆွဲဖို့ပြုလုပ်ထားတဲ့ ကိရိယာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
Lalitesh Katragadda - Engineer
Lalitesh Katragadda builds tools that help groups of people compile information to build something greater than the sum of its parts. His latest fascination: collaborative maps. Full bio
Lalitesh Katragadda builds tools that help groups of people compile information to build something greater than the sum of its parts. His latest fascination: collaborative maps. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
In 2008, Cyclone Nargis devastated Myanmar.
0
1000
5000
2008 ခုနှစ် နာဂစ် မုန်တိုင်းက
မြန်မာနိုင်ငံကို ဝင်တိုက်ခတ်ခဲ့စဉ်
မြန်မာနိုင်ငံကို ဝင်တိုက်ခတ်ခဲ့စဉ်
00:21
Millions of people were in severe need of help.
1
6000
4000
လူ သန်းပေါင်းများစွာတို့ဟာ အကူအညီကို
အရေးတကြီး လိုအပ်နေခဲ့ကြတယ်။
အရေးတကြီး လိုအပ်နေခဲ့ကြတယ်။
00:25
The U.N. wanted to rush people and supplies to the area.
2
10000
4000
ကုလသမဂ္ဂက အဲဒီနေရာတွေကို လူနဲ့
အထောက်အပံ့တွေ အမြန်ပေးပို့ချင်ခဲ့တယ်။
အထောက်အပံ့တွေ အမြန်ပေးပို့ချင်ခဲ့တယ်။
00:29
But there were no maps, no maps of roads,
3
14000
3000
ဒါပေမဲ့ အဲဒီနေရာအတွက် မြေပုံတွေ၊
လမ်းတွေရဲ့ မြေပုံတွေမရှိခဲ့ဘူး
လမ်းတွေရဲ့ မြေပုံတွေမရှိခဲ့ဘူး
00:32
no maps showing hospitals, no way for help to reach the cyclone victims.
4
17000
5000
ဆေးရုံတွေပြတဲ့ မြေပုံမရှိ၊ မုန်တိုင်းသင့်
ပြည်သူတွေကို ကူညီရဖို့ နည်းလမ်းမရှိခဲ့ဘူး။
ပြည်သူတွေကို ကူညီရဖို့ နည်းလမ်းမရှိခဲ့ဘူး။
00:37
When we look at a map of Los Angeles or London,
5
22000
3000
လော့စ်အင်ဂျလီ သို့မဟုတ်
လန်ဒန်ကို ကြည့်တဲ့အခါ
လန်ဒန်ကို ကြည့်တဲ့အခါ
00:40
it is hard to believe
6
25000
3000
ယုံဖို့တောင်ခက်လိမ့်မယ်၊
00:43
that as of 2005, only 15 percent of the world
7
28000
3000
၂၀၀၅ခုနှစ်အထိ ၊ ကမ္ဘာကြီးရဲ့
၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကပဲ
၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကပဲ
00:46
was mapped to a geo-codable level of detail.
8
31000
3000
အသေးစိတ် မြေပုံဖြင့်
မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့တယ်
မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့တယ်
00:49
The U.N. ran headfirst into a problem
9
34000
3000
ကုလသမဂ္ဂအနေနဲ့ ပထမဆုံးကြုံခဲ့ရတဲ့ ပြဿနာက
00:52
that the majority of the world's populous faces:
10
37000
2000
ကမ္ဘာ့လူဦးရေသိပ်သည်းတဲ့ ဒေသအများစုမှာ
00:54
not having detailed maps.
11
39000
2000
အသေးစိတ်မြေပုံ မရှိတာပါပဲ။
00:56
But help was coming.
12
41000
2000
အကူအညီတွေကတော့ လာနေပါပြီ
00:58
At Google, 40 volunteers
13
43000
2000
Google မှာ စေတနာ့ဝန်ထမ်း ၄၀ တို့က
01:00
used a new software
14
45000
3000
၁၂၀,၀၀၀ ကီလိုမီတာရှိတဲ့လမ်းတွေ၊
ဆေးရုံပေါင်း၃၀၀၀၊ နဲ့
ဆေးရုံပေါင်း၃၀၀၀၊ နဲ့
01:03
to map 120,000 kilometers of roads,
15
48000
3000
ထောက်ပံ့ရေးလမ်းကြောင်း၊ နေရာတွေကို
01:06
3,000 hospitals, logistics and relief points.
16
51000
3000
မြေပုံဆွဲဖို့ ဆော့ဖ်ဝဲ အသစ်တစ်ခုကို
သုံးခဲ့တယ်။
သုံးခဲ့တယ်။
01:09
And it took them four days.
17
54000
2000
အဲဒါကို သူတို့ ၄ ရက်နဲ့ လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်။
01:11
The new software they used? Google Mapmaker.
18
56000
3000
သူတို့သုံးတဲ့ ဆော့ဖ်ဝဲကတော့
Google Mapmaker ပါ။
Google Mapmaker ပါ။
01:14
Google Mapmaker is a technology that empowers each of us
19
59000
3000
Google Mapmaker က ကျွန်တော်တို့သိတဲ့
ဒေသတွင်းက
ဒေသတွင်းက
01:17
to map what we know locally.
20
62000
3000
မြေပုံတွေကိုရေးဆွဲဖို့
စွမ်းဆောင်လာစေတဲ့ နည်းပညာတစ်ခုပါ။
စွမ်းဆောင်လာစေတဲ့ နည်းပညာတစ်ခုပါ။
01:20
People have used this software
21
65000
2000
လူတွေက ဒီဆော့ဖ်ဝဲကိုသုံးပြီး
01:22
to map everything from roads to rivers,
22
67000
2000
လမ်းတွေ မြစ်တွေကနေစလို့
ကျောင်းတွေ ဒေသတွင်းစီးပွားရေး
လုပ်ငန်းတွေ၊ ဗီဒီယိုစတိုးနဲ့ လမ်းထောင့်က
လုပ်ငန်းတွေ၊ ဗီဒီယိုစတိုးနဲ့ လမ်းထောင့်က
01:24
from schools to local businesses,
23
69000
3000
01:27
and video stores to the corner store.
24
72000
3000
စတိုးဆိုင်တွေအထိ
မြေပုံထဲထည့်သွင်းနေကြပါပြီ
မြေပုံထဲထည့်သွင်းနေကြပါပြီ
01:30
Maps matter.
25
75000
2000
မြေပုံက အရေးကြီးပါတယ်။
01:32
Nobel Prize nominee Hernando De Soto
26
77000
2000
နိုဘယ်ဆုရှင်အဖြစ် အဆိုပြုခဲ့ရတဲ့
Hernando De Soto က
Hernando De Soto က
01:34
recognized that the key to economic liftoff
27
79000
2000
ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံအများစု အတွက်
01:36
for most developing countries
28
81000
2000
စီးပွားရေးမြင့်တက်လာဖို့ သော့ချက်တစ်ခုက
01:38
is to tap the vast amounts of uncapitalized land.
29
83000
3000
မဖော်ထုတ်ရသေးတဲ့ မြေတွေအများကြီးကို
ဖော်ထုတ်ဖို့ပဲ ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။
ဖော်ထုတ်ဖို့ပဲ ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။
01:41
For example, a trillion dollars
30
86000
3000
ဥပမာ- အိန္ဒိယတစ်ခုတည်းမှာကိုပဲ
01:44
of real estate remains uncapitalized in India alone.
31
89000
3000
ဒေါ်လာ ထရီလျံချီတဲ့ အိမ်ခြံမြေလုပ်ငန်း
တွေကို မဖော်ထုတ်ရသေးဘူး။
တွေကို မဖော်ထုတ်ရသေးဘူး။
01:47
In the last year alone,
32
92000
2000
လွန်ခဲ့တဲ့ တနှစ်တည်းမှာကိုပဲ
01:49
thousands of users in 170 countries
33
94000
4000
နိုင်ငံ ၁၇၀ က အသုံးပြုသူထောင်ချီဟာ
01:53
have mapped millions of pieces of information,
34
98000
3000
အချက်အလက် သန်းနဲ့ချီပြီး
မြေပုံထဲ ထည့်သွင်းခဲ့ပြီး
မြေပုံထဲ ထည့်သွင်းခဲ့ပြီး
01:56
and created a map of a level of detail never thought viable.
35
101000
3000
ဘယ်တော့မှ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ထင်ရလောက်တဲ့
အဆင့်ရှိတဲ့ မြေပုံကိုဖန်တီးခဲ့ကြတယ်။
အဆင့်ရှိတဲ့ မြေပုံကိုဖန်တီးခဲ့ကြတယ်။
01:59
And this was made possible by
36
104000
2000
ဒါကတော့ နေရာတိုင်းမှာရှိတဲ့
02:01
the power of passionate users everywhere.
37
106000
4000
စိတ်ဓာတ်ပြင်းပြတဲ့
အသုံးပြုသူတွေရဲ့ စွမ်းအားကြောင့်ပါ။
အသုံးပြုသူတွေရဲ့ စွမ်းအားကြောင့်ပါ။
02:05
Let's look at some of the maps
38
110000
3000
အသုံးပြုသူတွေ ဖန်တီးထားတဲ့
02:08
being created by users right now.
39
113000
3000
မြေပုံတချို့ကိုကြည့်ကြပါစို့။
02:11
So, as we speak, people are mapping the world
40
116000
2000
အခုပြောနေစဉ်မှာကိုပဲ
နိုင်ငံ ၁၇၀ ကလူတွေက
နိုင်ငံ ၁၇၀ ကလူတွေက
02:13
in these 170 countries.
41
118000
2000
ကမ္ဘာကြီးကို မြေပုံ ပြုလုပ်နေကြပါတယ်။
02:15
You can see Bridget in Africa who just mapped a road in Senegal.
42
120000
6000
အာဖရိကမှ တစ်ယောက်က Senegal မှာ
လမ်းအသစ်တစ်ခုကို ထည့်လိုက်ပါတယ်။
လမ်းအသစ်တစ်ခုကို ထည့်လိုက်ပါတယ်။
02:21
And, closer to home, Chalua, an N.G. road in Bangalore.
43
126000
5000
အိမ်နဲ့ပိုနီးတဲ့ Chalua မှာဆိုရင်တော့
ဘန်ဂလောမှာ N.G လမ်းတစ်ခုကို ထည့်လိုက်တယ်။
ဘန်ဂလောမှာ N.G လမ်းတစ်ခုကို ထည့်လိုက်တယ်။
02:26
This is the result of computational geometry,
44
131000
3000
ဒါက တွက်ချက်နိင်တဲ့ ဂျီသြမတြီ ၊
02:29
gesture recognition, and machine learning.
45
134000
3000
အမူအရာ သိမှတ်ခြင်း၊ နဲ့ စက်ကသင်ယူတဲ့
အစွမ်းတွေကြောင့်ပါ။
အစွမ်းတွေကြောင့်ပါ။
02:32
This is a victory of thousands of users,
46
137000
2000
ဒါက မြို့ပေါင်းရာကျော်က ထောင်နဲ့ချီတဲ့
02:34
in hundreds of cities,
47
139000
2000
အသုံးပြုသူတွေရဲ့ အောင်ပွဲပါပဲ၊
အသုံးပြုသူတစ်ယောက်က
တစ်ခါပဲ ပြင်လိုက်ပါစေဦး
တစ်ခါပဲ ပြင်လိုက်ပါစေဦး
02:36
one user, one edit at a time.
48
141000
2000
02:38
This is an invitation to the 70 percent
49
143000
4000
ဒါက မြေပုံမဆွဲရသေးတဲ့ ဒီဂြိုဟ်ရဲ့
၇၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ကို
၇၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ကို
02:42
of our unmapped planet.
50
147000
2000
ဖိတ်ခေါ်လိုက်တာပါပဲ။
02:44
Welcome to the new world.
51
149000
2000
ကမ္ဘာသစ်ကို ကြိုဆိုကြပါစို့။
02:46
(Applause)
52
151000
3000
(လက်ခုပ်သံ)
ABOUT THE SPEAKER
Lalitesh Katragadda - EngineerLalitesh Katragadda builds tools that help groups of people compile information to build something greater than the sum of its parts. His latest fascination: collaborative maps.
Why you should listen
Lalitesh Katragadda is a software engineer at Google, working on geo-data, machine vision, machine learning and space robotics. Before joining Google, Lalitesh founded a robotics startup that was acquired by Google. At Google, Lalitesh co-founded Google India and was its founding Joint Center Head for two years. He co-started several projects including Google Finance and Hindi Transliteration, and is now working on maps.
Lalitesh Katragadda | Speaker | TED.com