TED2014
Chris Hadfield: What I learned from going blind in space
Chris Hadfield: Mijn les uit een blinde ruimtewandeling
Filmed:
Readability: 3.6
8,557,375 views
Er is een gezegde onder astronauten: "Er is geen probleem zo erg, dat je het niet nog erger kunt maken". Dus hoe ga je om met de complexiteit en de ongelooflijke druk van werken in gevaarlijke en enge situaties? Gepensioneerd Kolonel Chris Hadfield schetst een levendig beeld van hoe je je kunt voorbereiden op het allerergste in de ruimte (en in het leven) -- en het begint met het inlopen van spinnenwebben.
Chris Hadfield - Astronaut
Tweeting (and covering Bowie) from the International Space Station last year, Colonel Chris Hadfield reminded the world how much we love space. Full bio
Tweeting (and covering Bowie) from the International Space Station last year, Colonel Chris Hadfield reminded the world how much we love space. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
What's the scariest thing you've ever done?
0
694
4853
Wat is het engste dat je ooit hebt gedaan?
00:17
Or another way to say it is,
1
5547
3050
Of anders gezegd:
wat is het meest gevaarlijke
dat je ooit hebt gedaan?
dat je ooit hebt gedaan?
00:20
what's the most dangerous
thing that you've ever done?
thing that you've ever done?
2
8597
3474
00:24
And why did you do it?
3
12071
4183
En waarom deed je dit?
Ik ken het antwoord voor mezelf hierop,
00:28
I know what the most dangerous thing is
4
16254
1618
00:30
that I've ever done
5
17872
1193
00:31
because NASA does the math.
6
19065
2284
want NASA berekent dat allemaal.
00:33
You look back to the first five shuttle launches,
7
21349
2352
Bij de eerste vijf shuttle-lanceringen
00:35
the odds of a catastrophic event
8
23701
2588
was de kans op een catastrofale situatie
00:38
during the first five shuttle launches
9
26289
1580
00:40
was one in nine.
10
27869
2924
één op negen.
00:42
And even when I first flew in the shuttle
11
30793
1898
Zelfs tijdens mijn
eerste keer in een shuttle
eerste keer in een shuttle
00:44
back in 1995, 74 shuttle flight,
12
32691
2688
destijds in 1995,
de 74ste shuttle vlucht,
de 74ste shuttle vlucht,
00:47
the odds were still now that we look back
13
35379
1990
waren achteraf gezien de kansen
00:49
about one in 38 or so -- one in 35, one in 40.
14
37369
5668
ongeveer één op 38...
één op 35, één op 40.
één op 35, één op 40.
Geen geweldige getallen
en dus een interessante dag
en dus een interessante dag
00:55
Not great odds, so it's a really interesting day
15
43037
2567
wanneer je wakker wordt in
de Kennedy Space Center
de Kennedy Space Center
00:57
when you wake up at the Kennedy Space Center
16
45604
2292
01:00
and you're going to go to space that day
17
47896
2370
en je die dag de ruimte in gaat,
01:02
because you realize by the end of the day
18
50266
1735
omdat je je realiseert dat je
aan het einde van die dag
aan het einde van die dag
01:04
you're either going to be floating
effortlessly, gloriously in space,
effortlessly, gloriously in space,
19
52001
3630
óf moeiteloos door de ruimte zweeft,
01:07
or you'll be dead.
20
55631
3117
óf je bent dood.
01:10
You go into, at the Kennedy Space Center,
21
58748
3360
Je gaat in het Kennedy Space Center,
01:14
the suit-up room,
22
62108
1990
de ruimte in waar jij je omkleedt,
01:16
the same room that our childhood heroes
23
64098
4255
dezelfde ruimte waar onze jeugdhelden
zich hebben omgekleed,
01:20
got dressed in,
24
68353
1258
01:21
that Neil Armstrong and Buzz Aldrin got suited in
25
69611
2975
waar Neil Armstrong en Buzz Aldrin
hun pak hebben aangetrokken
hun pak hebben aangetrokken
01:24
to go ride the Apollo rocket to the moon.
26
72586
2141
voor hun Apollo-vlucht naar de maan.
01:26
And I got my pressure suit built around me
27
74727
3467
Mijn pak werd rondom me opgebouwd
01:30
and rode down outside in the van
28
78194
3862
en ik reed naar buiten in het busje
richting het lanceerplatform --
01:34
heading out to the launchpad --
29
82056
1575
01:35
in the Astro van -- heading out to the launchpad,
30
83631
2902
in het Astrobusje --
en wanneer je dan de hoek omgaat
01:38
and as you come around the corner
31
86533
2109
01:40
at the Kennedy Space Center,
32
88642
2005
bij het Kennedy Space Center,
01:42
it's normally predawn, and in the distance,
33
90647
3370
is het vlak voor zonsopkomst
en in de verte,
en in de verte,
01:46
lit up by the huge xenon lights,
34
94032
3002
verlicht door enorme xenon-lampen,
01:49
is your spaceship --
35
97034
3415
staat je ruimteschip --
01:52
the vehicle that is going to take you off the planet.
36
100449
3840
het voertuig waarmee je de aarde verlaat.
01:56
The crew is sitting in the Astro van
37
104289
2604
De bemanning zit dan in het Astro busje,
01:59
sort of hushed, almost holding hands,
38
106893
2115
zwijgzaam, bijna handen vasthoudend,
02:01
looking at that as it gets bigger and bigger.
39
109008
2549
en kijkt hoe het groter en groter wordt.
02:03
We ride the elevator up
40
111557
2443
We gaan met de lift omhoog
02:06
and we crawl in, on your hands and knees
41
114000
2355
en we kruipen op handen en knieën
02:08
into the spaceship, one at a time,
42
116355
1648
het ruimteschip binnen, één voor een.
02:10
and you worm your way up
43
118003
1647
Je wurmt je naar boven
02:11
into your chair and plunk yourself down
44
119650
2567
tot je ruggelings in je stoel ploft.
02:14
on your back.
45
122217
2288
02:16
And the hatch is closed,
46
124505
3948
Dan gaat het luik dicht,
02:20
and suddenly,
47
128453
2147
en opeens
02:22
what has been a lifetime of both dreams and denial
48
130600
4670
wordt een heel leven
aan dromen en ontkenning,
aan dromen en ontkenning,
werkelijkheid.
02:27
is becoming real,
49
135270
1455
Iets waarvan ik droomde,
02:28
something that I dreamed about,
50
136725
1073
02:29
in fact, that I chose to do when I was nine years old,
51
137798
2547
feitelijk al op mijn negende
besloot te gaan doen
besloot te gaan doen
02:32
is now suddenly within not too many minutes
52
140345
3374
gaat binnen een paar minuten
02:35
of actually happening.
53
143719
1858
werkelijkheid worden.
02:37
In the astronaut business --
54
145577
2683
In de wereld van de astronauten --
02:40
the shuttle is a very complicated vehicle;
55
148260
1873
de shuttle is een complex voertuig;
02:42
it's the most complicated flying machine ever built.
56
150133
3811
het is de meest ingewikkelde vliegmachine
die ooit is gebouwd.
die ooit is gebouwd.
02:46
And in the astronaut business,
we have a saying, which is,
we have a saying, which is,
57
153968
3337
En in de astronautenwereld
hebben we een gezegde, namelijk:
hebben we een gezegde, namelijk:
02:49
there is no problem so bad
58
157305
1968
'Er is geen probleem zo erg,
02:51
that you can't make it worse.
59
159273
2320
dat je het niet nog erger kunt maken'.
02:53
(Laughter)
60
161593
1238
(Gelach)
02:55
And so you're very conscious in the cockpit;
61
162831
3102
En dus zit je heel bewust in de cockpit;
02:58
you're thinking about all of the things
62
165933
1438
je denkt na over alle dingen
02:59
that you might have to do,
63
167371
1191
die je wellicht moet doen,
03:00
all the switches and all the
wickets you have to go through.
wickets you have to go through.
64
168562
2311
alle schakelaars en alle openingen.
03:03
And as the time gets closer and closer,
65
170873
2193
Het moment nadert
en de spanning bouwt zich op.
03:05
this excitement is building.
66
173066
1669
En dan drieënhalve minuut voor lancering,
03:06
And then about three and a
half minutes before launch,
half minutes before launch,
67
174735
2160
schudden de grote buizen
aan de achterkant --
aan de achterkant --
03:09
the huge nozzles on the back,
68
176895
1807
03:10
like the size of big church bells,
69
178702
1684
zo groot als een kerkklok --
03:12
swing back and forth
70
180386
1129
heen en weer,
met zoveel kracht
met zoveel kracht
03:13
and the mass of them is such
71
181515
1345
dat het hele voertuig wankelt
03:15
that it sways the whole vehicle,
72
182860
1697
03:16
like the vehicle is alive underneath you,
73
184557
2884
alsof het onder je tot leven komt,
03:19
like an elephant getting up
off its knees or something.
off its knees or something.
74
187441
3654
als een olifant die
van zijn knieën komt.
van zijn knieën komt.
Dertig seconden voor de lancering
03:23
And then about 30 seconds before launch,
75
191095
2296
is de shuttle echt tot leven gekomen --
03:25
the vehicle is completely alive --
76
193391
1832
03:27
it is ready to go --
77
195223
1207
klaar om te gaan --
03:28
the APUs are running,
78
196430
1161
de APU's draaien,
03:29
the computers are all self-contained,
79
197591
1869
de computers zijn zelfvoorzienend.
03:31
it's ready to leave the planet.
80
199460
1489
Hij is klaar om de planeet te verlaten.
03:33
And 15 seconds before launch, this happens:
81
200949
3288
Vijftien seconden voor de lancering
gebeurt dit:
gebeurt dit:
03:36
(Video) Voice: 12, 11, 10,
82
204237
4438
(Video) Stem: 12, 11, 10,
03:40
nine, eight, seven, six --
83
208675
4028
9, 8, 7, 6,
03:44
(Space shuttle preparing for takeoff)
84
212703
2548
(space shuttle bereidt lancering voor)
03:47
-- start, two, one,
85
215251
2892
-- start, 2, 1,
03:50
booster ignition, and liftoff of
the space shuttle Discovery,
the space shuttle Discovery,
86
218143
4143
de motor ontbrandt,
en de ruimteshuttle Discovery stijgt op,
en de ruimteshuttle Discovery stijgt op,
03:54
returning to the space station, paving the way ...
87
222286
4031
keert terug naar het ruimtestation...
03:58
(Space shuttle taking off)
88
226317
11567
(Donderend geluid
en applaus van omstanders)
en applaus van omstanders)
04:11
Chris Hadfield: It is incredibly powerful
89
238901
2260
Chris Hadfield: het voelt zo machtig
04:13
to be on board one of these things.
90
241161
1803
om daar aan boord te zijn.
04:15
You are in the grip of something
91
242964
2031
Je bent overgeleverd aan iets
04:17
that is vastly more powerful than yourself.
92
244995
2197
dat zoveel krachtiger is dan jijzelf.
04:19
It's shaking you so hard you can't focus
93
247192
2623
Het schudt zo hard
dat je niet kunt focussen
dat je niet kunt focussen
04:22
on the instruments in front of you.
94
249815
1447
op de instrumenten voor je.
04:23
It's like you're in the jaws of some enormous dog
95
251262
2916
Alsof een enorme hond
je vastklemt in zijn kaken,
je vastklemt in zijn kaken,
04:26
and there's a foot in the small of your back
96
254178
2746
en een voet tegen je rug
die je de ruimte induwt,
04:29
pushing you into space,
97
256924
1527
04:30
accelerating wildly straight up,
98
258451
2049
steeds sneller recht omhoog
04:32
shouldering your way through the air,
99
260500
1702
word je door de lucht geperst.
04:34
and you're in a very complex place --
100
262202
2531
Je bent in een
zeer complexe situatie.
zeer complexe situatie.
04:36
paying attention, watching the vehicle
101
264733
1805
Je let goed op terwijl de shuttle
zich door alles heenslaat
zich door alles heenslaat
04:38
go through each one of its wickets
102
266538
1651
en je grijns wordt steeds groter.
04:40
with a steadily increasing smile on your face.
103
268189
2421
04:42
After two minutes, those solid rockets explode off
104
270610
3197
Na twee minuten laten de raketten
met vaste stuwstof los
met vaste stuwstof los
04:46
and then you just have the liquid engines,
105
273807
2414
en dan heb je alleen
nog vloeibare stuwstof over,
nog vloeibare stuwstof over,
04:48
the hydrogen and oxygen,
106
276221
1453
waterstof en zuurstof.
04:49
and it's as if you're in a dragster
107
277674
1467
Het voelt als een raceauto
met het pedaal helemaal ingeduwd.
met het pedaal helemaal ingeduwd.
04:51
with your foot to the floor
108
279141
1775
04:53
and accelerating like you've never accelerated.
109
280916
2419
Je gaat sneller dan ooit.
Je wordt lichter en lichter,
04:55
You get lighter and lighter,
110
283335
1315
04:56
the force gets on us heavier and heavier.
111
284650
2426
en de tegenkrachten worden steeds sterker.
04:59
It feels like
112
287076
1376
Het voelt alsof
iemand cement op je stort.
iemand cement op je stort.
05:00
someone's pouring cement on you or something.
113
288452
2084
Totdat we uiteindelijk,
05:02
Until finally,
114
290536
1284
05:04
after about eight minutes and 40 seconds or so,
115
291820
2668
na zo'n acht minuten en veertig seconden,
05:06
we are finally at exactly the right altitude,
116
294488
2195
op precies de goede hoogte zitten,
05:08
exactly the right speed,
117
296683
2082
met de juiste snelheid,
in de juiste richting...
05:10
the right direction, the engine shut off,
118
298765
3080
De motor slaat af en we zijn gewichtsloos.
05:14
and we're weightless.
119
301845
2222
05:16
And we're alive.
120
304067
2902
En we leven nog.
Een verbluffende ervaring.
05:19
It's an amazing experience.
121
306969
1456
05:20
But why would we take that risk?
122
308425
3308
Maar waarom nemen we dit risico eigenlijk?
05:23
Why would you do something that dangerous?
123
311733
3720
Waarom doet iemand zoiets gevaarlijks?
05:27
In my case the answer is fairly straightforward.
124
315453
2069
In mijn geval is het antwoord duidelijk.
05:29
I was inspired as a youngster
125
317522
3054
Ik raakte geïnspireerd toen ik jong was,
05:32
that this was what I wanted to do.
126
320576
1591
om dit te gaan doen.
05:34
I watched the first people walk on the moon
127
322167
2193
Ik keek naar de eerste mensen op de maan
05:36
and to me, it was just an obvious thing --
128
324360
2231
en voor mij was het duidelijk:
05:38
I want to somehow turn myself into that.
129
326591
3002
dat wilde ik ook.
05:41
But the real question is,
130
329593
1182
Maar de echte vraag is,
05:42
how do you deal with the danger of it
131
330775
2615
hoe je omgaat met het gevaar
05:45
and the fear that comes from it?
132
333390
2156
en de angst die je dan hebt?
05:47
How do you deal with fear versus danger?
133
335546
3698
Hoe ga je om met angst versus gevaar?
05:51
And having the goal in mind,
thinking about where it might lead,
thinking about where it might lead,
134
339244
3067
En met dat in mijn achterhoofd,
denkend aan mijn doel,
denkend aan mijn doel,
05:54
directed me to a life of
135
342311
1809
ben ik deze richting ingegaan
05:56
looking at all of the small details to allow
136
344120
3345
en heb ik gewerkt aan de kleine dingen
05:59
this to become possible,
137
347465
1701
die dit mogelijk hebben gemaakt ,
06:01
to be able to launch and go
help build a space station
help build a space station
138
349166
2909
om te helpen met het lanceren
en bouwen van een ruimtestation
en bouwen van een ruimtestation
06:04
where you are on board a million-pound creation
139
352075
2460
waar je aan boord bent
van een loodzwaar gevaarte
van een loodzwaar gevaarte
06:06
that's going around the world at five miles a second,
140
354535
2836
dat om de wereld draait
met 5 mijl per seconde,
met 5 mijl per seconde,
06:09
eight kilometers a second,
141
357371
1375
dus 8 kilometer per seconde.
06:10
around the world 16 times a day,
142
358746
2509
Zestien keer per dag omcirkel je de wereld.
06:13
with experiments on board that are teaching us
143
361255
3985
Je doet experimenten die ons leren
06:17
what the substance of the universe is made of
144
365240
1992
waar het universum uit bestaat --
06:19
and running 200 experiments inside.
145
367232
2586
zo'n 200 experimenten.
06:22
But maybe even more importantly,
146
369818
1848
Maar misschien nog belangrijker:
06:23
allowing us to see the world in a way
147
371666
3817
het laat ons de wereld zien op een manier
06:27
that is impossible through any other means,
148
375483
2622
die niet mogelijk is via een andere weg.
06:30
to be able to look down
149
378105
1539
Je kijkt naar beneden
06:31
and have -- if your jaw could drop, it would --
150
379644
3303
en als het zou kunnen,
zou je mond openvallen,
zou je mond openvallen,
06:35
the jaw-dropping gorgeousness of the turning orb
151
382947
3990
zo verbluffend mooi is de aarde
06:39
like a self-propelled art gallery of fantastic,
152
386937
4763
een draaiende galerie van fantastische,
06:43
constantly changing beauty that is the world itself.
153
391700
3711
constant veranderende schoonheid.
06:47
And you see, because of the speed,
154
395411
1535
En omdat het zo snel gaat,
06:49
a sunrise or a sunset every 45 minutes
155
396946
3826
zie je elke 45 minuten een zonsopgang
06:52
for half a year.
156
400772
3169
een half jaar lang.
06:56
And the most magnificent part of all that
157
403941
2451
En het meest magnifieke van dit alles
06:58
is to go outside on a spacewalk.
158
406392
2799
is wanneer je een ruimtewandeling maakt.
07:01
You are in a one-person spaceship
159
409191
5408
Je zit in een eenpersoonsruimteschip:
07:06
that is your spacesuit,
160
414599
1468
je ruimtepak.
07:08
and you're going through space with the world.
161
416067
3764
En je beweegt door de ruimte
mét de wereld.
mét de wereld.
07:12
It's an entirely different perspective,
162
419831
1753
Een compleet ander perspectief
07:13
you're not looking up at the universe,
163
421584
1415
want je kijkt niet meer op
naar het universum,
naar het universum,
07:15
you and the Earth are going
through the universe together.
through the universe together.
164
422999
3482
maar beweegt er
samen met de aarde doorheen.
samen met de aarde doorheen.
07:18
And you're holding on with one hand,
165
426481
1799
En je houdt je vast met één hand
07:20
looking at the world turn beside you.
166
428280
2124
en kijkt hoe de wereld naast je draait.
07:22
It's roaring silently
167
430404
3792
De aarde brult in stilte
07:26
with color and texture as it pours by
168
434196
2769
met kleur en textuur die je onderdompelen
07:29
mesmerizingly next to you.
169
436965
1976
hypnotiserend dicht bij je.
07:31
And if you can tear your eyes away from that
170
438941
2686
En als je je hiervan losmaakt
07:33
and you look under your arm
171
441627
1462
en onder je arm door kijkt
naar de rest van alles,
naar de rest van alles,
07:35
down at the rest of everything,
172
443089
2238
07:37
it's unfathomable blackness,
173
445327
5397
zie je een niet te bevatten duisternis
07:42
with a texture you feel like you
could stick your hand into.
could stick your hand into.
174
450724
3068
die bijna tastbaar lijkt.
07:45
and you are holding on with one hand,
175
453792
2415
En jij houdt je vast met één hand,
07:48
one link to the other seven billion people.
176
456207
2425
je link naar de andere
zeven miljard mensen.
zeven miljard mensen.
07:50
And I was outside on my first spacewalk
177
458632
2138
Bij mijn eerste ruimtewandeling
07:52
when my left eye went blind,
178
460770
3776
kon ik opeens niets meer zien
met mijn linkeroog,
met mijn linkeroog,
07:56
and I didn't know why.
179
464546
1670
en ik wist niet waarom.
07:58
Suddenly my left eye slammed shut
180
466216
1610
Opeens ging mijn linkeroog dicht,
08:00
in great pain
181
467826
1124
en het deed pijn,
08:01
and I couldn't figure out why my eye wasn't working.
182
468950
4059
en ik begreep maar niet waarom.
Wat nu?
08:05
I was thinking, what do I do next?
183
473009
1356
Ik dacht: misschien hebben we
daarom wel twee ogen
daarom wel twee ogen
08:06
I thought, well maybe that's why we have two eyes,
184
474365
2255
08:08
so I kept working.
185
476620
1253
dus ik werkte maar door.
08:10
But unfortunately, without gravity,
186
477873
3339
Maar zonder zwaartekracht
vallen tranen helaas niet omlaag.
vallen tranen helaas niet omlaag.
08:13
tears don't fall.
187
481212
1930
08:15
So you just get a bigger and
bigger ball of whatever that is
bigger ball of whatever that is
188
483142
3024
Dus je krijgt een steeds grotere bal
van wat er in je oog zit
van wat er in je oog zit
08:18
mixed with your tears on your eye
189
486166
2008
vermengd met je tranen
08:20
until eventually, the ball becomes so big
190
488174
2478
tot de bal zo groot wordt,
08:22
that the surface tension takes it
across the bridge of your nose
across the bridge of your nose
191
490652
2561
dat de oppervlaktespanning
het over je neus duwt
het over je neus duwt
08:25
like a tiny little waterfall
192
493213
1734
als een kleine waterval
08:27
and goes "goosh" into your other eye,
193
494947
2075
zo recht je andere oog in,
08:29
and now I was completely blind
194
497023
3467
en toen was ik helemaal blind
08:32
outside the spaceship.
195
500490
3098
terwijl ik buiten het ruimtestation was.
08:35
So what's the scariest thing you've ever done?
196
503588
2579
Dus het engste dat je ooit hebt gedaan?
08:38
(Laughter)
197
506167
3702
(Gelach)
08:42
Maybe it's spiders.
198
509869
1480
Misschien zijn het spinnen.
08:43
A lot of people are afraid of spiders.
199
511349
1529
Velen zijn bang voor spinnen.
08:45
I think you should be afraid of spiders --
200
512878
1729
En angst voor spinnen is goed --
08:46
spiders are creepy and they've got long, hairy legs,
201
514607
2683
ze zijn griezelig,
met lange, harige benen.
met lange, harige benen.
08:49
and spiders like this one, the brown recluse --
202
517290
3427
De vioolspin, bijvoorbeeld,
is vreselijk.
is vreselijk.
08:52
it's horrible. If a brown recluse bites you,
203
520717
2142
Als ze je bijt,
krijg je een verschrikkelijke,
necrotiserende wond op je been.
necrotiserende wond op je been.
08:55
you end with one of these
horrible, big necrotic things
horrible, big necrotic things
204
522859
1734
08:56
on your leg
205
524593
1103
08:57
and there might be one right now
206
525696
1253
Misschien zit er nu
een vioolspin achter je stoel.
een vioolspin achter je stoel.
08:59
sitting on the chair behind you, in fact.
207
526949
3078
Wie weet?
09:02
And how do you know?
208
530027
1085
09:03
And so a spider lands on you,
209
531112
1374
Dus: er valt een spin op je,
09:04
and you go through this great, spasmy attack
210
532486
2041
en je reageert heel spastisch
09:06
because spiders are scary.
211
534527
1728
want spinnen zijn eng.
09:08
But then you could say, well
is there a brown recluse
is there a brown recluse
212
536255
2504
Maar hoe weet je nu
of deze spin achter je zit?
09:10
sitting on the chair beside me or not?
213
538759
1375
09:12
I don't know. Are there brown recluses here?
214
540134
2014
Ik weet het niet. Zijn hier vioolspinnen?
09:14
So if you actually do the research, you find out that
215
542148
2683
Als je dit opzoekt, zul je vinden dat
09:17
in the world there are about
50,000 different types of spiders,
50,000 different types of spiders,
216
544831
3045
er wereldwijd 50.000 soorten spinnen zijn,
09:20
and there are about two dozen that are venomous
217
547876
2675
waarvan er zo'n twee dozijn giftig zijn
09:22
out of 50,000.
218
550551
1351
van de 50.000.
09:24
And if you're in Canada, because of the cold winters
219
551902
2368
En omdat in Canada de winters zo koud zijn,
09:26
here in B.C., there's about 720,
730 different types of spiders
730 different types of spiders
220
554270
4480
heb je hier in Brits-Columbia ongeveer
een 720, 730 soorten spinnen
een 720, 730 soorten spinnen
09:30
and there's one -- one --
221
558750
1902
en er is er eentje -- ééntje --
09:32
that is venomous,
222
560652
859
die giftig is.
09:33
and its venom isn't even fatal,
223
561511
1706
Niet eens fataal.
09:35
it's just kind of like a nasty sting.
224
563217
1901
Het is gewoon een nare beet.
09:37
And that spider -- not only that,
225
565118
1925
Daarnaast waarschuwt deze spin je
09:39
but that spider has beautiful markings on it,
226
567043
3213
met duidelijke kleuren op zijn lijf:
09:42
it's like "I'm dangerous. I got a big radiation
symbol on my back, it's the black widow."
symbol on my back, it's the black widow."
227
570256
4148
"Ik ben gevaarlijk".
Het is de zwarte weduwe.
Het is de zwarte weduwe.
09:46
So, if you're even slightly careful
228
574404
2258
Dus als je al maar een klein beetje oplet
09:48
you can avoid running into the one spider --
229
576662
2442
kun je haar vermijden --
09:51
and it lives close the ground,
230
579104
2146
en ze leeft dicht bij de grond,
09:53
you're walking along, you are
never going to go through
never going to go through
231
581250
2452
dus als je gewoon loopt,
09:55
a spider web where a black widow bites you.
232
583702
1850
loop je nooit tegen haar web aan.
09:57
Spider webs like this, it doesn't build those,
233
585552
1973
Deze spinnenwebben
09:59
it builds them down in the corners.
234
587525
1630
vind je beneden in een hoekje.
10:01
And its a black widow because
235
589155
1592
En ze wordt zwarte weduwe genoemd
10:02
the female spider eats the male;
236
590747
1339
omdat ze het mannetje opeet;
10:04
it doesn't care about you.
237
592086
1791
ze is niet geïnteresseerd in jou.
10:06
So in fact,
238
593877
1465
Dus in feite,
10:07
the next time you walk into a spiderweb,
239
595342
2299
de volgende keer
dat je tegen een web oploopt,
dat je tegen een web oploopt,
10:09
you don't need to panic and go
with your caveman reaction.
with your caveman reaction.
240
597641
3875
hoef je niet in paniek te raken
als een holbewoner.
als een holbewoner.
10:13
The danger is entirely different than the fear.
241
601516
4589
Het gevaar staat
volledig los van de angst.
volledig los van de angst.
10:18
How do you get around it, though?
242
606105
2333
Maar hoe kom je over die angst heen?
10:20
How do you change your behavior?
243
608438
1254
Hoe verander je je gedrag?
10:21
Well, next time you see a spiderweb,
244
609692
1484
Bij het volgende spinnenweb
10:23
have a good look, make sure
it's not a black widow spider,
it's not a black widow spider,
245
611176
2214
kijk je goed of het geen
zwarte weduwe is,
zwarte weduwe is,
10:25
and then walk into it.
246
613390
1792
en dan loop je er doorheen.
10:27
And then you see another spiderweb
247
615182
1638
En dan zie je nog een spinnenweb,
10:29
and walk into that one.
248
616820
1222
en daar loop je ook in.
10:30
It's just a little bit of fluffy stuff. It's not a big deal.
249
618042
2246
Een beetje pluizig spul.
Stelt niets voor.
Stelt niets voor.
10:32
And the spider that may come out is
no more threat to you than a lady bug
no more threat to you than a lady bug
250
620288
3516
En de spin die je dan ziet
is zo bedreigend als een lieveheersbeestje
is zo bedreigend als een lieveheersbeestje
10:36
or a butterfly.
251
623804
2868
of een vlinder.
10:38
And then I guarantee you if you
walk through 100 spiderwebs
walk through 100 spiderwebs
252
626672
2928
Ik garandeer je,
loop door 100 spinnenwebben
loop door 100 spinnenwebben
10:41
you will have changed
253
629600
1588
en je verandert je fundamentele
menselijke gedrag,
menselijke gedrag,
10:43
your fundamental human behavior,
254
631188
2555
je holbewoner-reactie.
10:45
your caveman reaction,
255
633743
1505
10:47
and you will now be able to walk
in the park in the morning
in the park in the morning
256
635248
2827
Je kunt nu 's ochtends
door een park lopen,
door een park lopen,
10:50
and not worry about that spiderweb --
257
638075
1789
zonder je zorgen te maken --
10:52
or into your grandma's attic or whatever,
258
639864
2460
of de zolder van je oma,
10:54
into your own basement.
259
642324
5085
of je eigen kelder.
10:59
And you can apply this to anything.
260
647409
3511
Dit is van toepassing op alles.
11:03
If you're outside on a spacewalk and you're blinded,
261
650920
2815
Als je blind wordt
tijdens een ruimtewandeling
tijdens een ruimtewandeling
11:05
your natural reaction would be to panic, I think.
262
653735
2624
is je natuurlijke reactie: paniek.
11:08
It would make you nervous and worried.
263
656359
2060
Je maakt je dan zorgen.
11:10
But we had considered all the venom,
264
658419
2488
Maar we hadden het gif bestudeerd,
11:13
and we had practiced with a whole
variety of different spiderwebs.
variety of different spiderwebs.
265
660907
2881
en geoefend met alle mogelijke
soorten spinnenwebben.
soorten spinnenwebben.
11:15
We knew everything there is to know
266
663788
1734
We wisten alles
over het ruimtepak
over het ruimtepak
11:17
about the spacesuit
267
665522
1458
en hebben duizenden keren
onder water geoefend.
onder water geoefend.
11:19
and we trained underwater thousands of times.
268
666980
2513
En niet alleen dingen die goed gaan,
11:21
And we don't just practice things going right,
269
669493
1731
11:23
we practice things going wrong all the time,
270
671224
2824
maar vooral ook dingen die fout gaan,
11:26
so that you are constantly walking
through those spiderwebs.
through those spiderwebs.
271
674048
3264
zodat je voortdurend
door die spinnenwebben loopt.
door die spinnenwebben loopt.
11:29
And not just underwater, but
also in virtual reality labs
also in virtual reality labs
272
677312
3077
En niet alleen onderwater,
maar ook in simulaties
maar ook in simulaties
met de helm op en handschoenen aan
11:32
with the helmet and the gloves
273
680389
1391
11:33
so you feel like it's realistic.
274
681780
1407
zodat het realistisch voelt.
11:35
So when you finally actually
get outside on a spacewalk,
get outside on a spacewalk,
275
683187
3328
Dus wanneer je uiteindelijk
echt aan de ruimtewandeling begint,
echt aan de ruimtewandeling begint,
11:38
it feels much different than it would
276
686515
1962
dan voelt het heel anders
11:40
if you just went out first time.
277
688477
1838
omdat je het al hebt gedaan.
11:42
And even if you're blinded,
278
690315
1761
En zelfs wanneer je niets meer ziet,
11:44
your natural, panicky reaction doesn't happen.
279
692076
3646
blijft je natuurlijke paniekreactie uit.
11:47
Instead you kind of look around and go,
280
695722
1359
In plaats daarvan denk je:
"Oké, ik zie niets,
"Oké, ik zie niets,
11:49
"Okay, I can't see,
281
697081
1652
maar ik hoor nog, en ik kan praten,
11:50
but I can hear, I can talk,
282
698733
2422
11:53
Scott Parazynski is out here with me.
283
701155
1729
Scott Parazynski is in de buurt.
11:55
He could come over and help me."
284
702884
1431
Hij kan me komen helpen."
11:56
We actually practiced incapacitated crew rescue,
285
704315
3914
We hebben zulke reddingsacties
zelfs geoefend,
zelfs geoefend,
dus hij kan me,
zwevend als een zeppelin,
zwevend als een zeppelin,
12:00
so he could float me like a blimp
286
708229
1791
12:02
and stuff me into the airlock if he had to.
287
710020
2175
terug de luchtsluis in duwen.
12:04
I could find my own way back.
288
712195
2200
Ik kan mijn eigen weg terug vinden.
12:06
It's not nearly as big a deal.
289
714395
1370
Geen probleem.
12:07
And actually, if you keep on crying for a while,
290
715765
2022
En trouwens, als je blijft huilen
12:09
whatever that gunk was that's
in your eye starts to dilute
in your eye starts to dilute
291
717787
2395
dan gaat die troep langzaam uit je ogen
12:12
and you can start to see again,
292
720182
1520
en krijg je je zicht weer terug.
12:13
and Houston, if you negotiate with them,
293
721702
2067
Als je dan met Houston onderhandelt,
12:15
they will let you then keep working.
294
723769
2997
laten ze je doorwerken.
12:18
We finished everything on the spacewalk
295
726766
2059
We hebben alles netjes afgemaakt,
12:21
and when we came back inside,
296
728825
1597
en toen we weer binnen waren,
12:22
Jeff got some cotton batting and took
the crusty stuff around my eyes,
the crusty stuff around my eyes,
297
730422
3723
haalde Jeff met een prop watten
de troep uit mijn ogen.
de troep uit mijn ogen.
12:26
and it turned out it was just the anti-fog,
298
734145
2452
Het bleek anti-condensmiddel te zijn,
12:28
sort of a mixture of oil and soap, that got in my eye.
299
736597
3447
een mengsel van olie en zeep,
dat in mijn oog was gekomen.
dat in mijn oog was gekomen.
12:32
And now we use Johnson's No More Tears,
300
740044
3548
Nu gebruiken we Johnson's No More Tears,
12:35
which we probably should've been using
301
743592
1315
wat al handig was geweest
12:37
right from the very beginning. (Laughter)
302
744907
3636
vanaf het begin. (Gelach).
12:40
But the key to that is
303
748543
4946
Maar belangrijk hierbij is
dat je kijkt naar het verschil tussen
waargenomen gevaar
en daadwerkelijk gevaar.
en daadwerkelijk gevaar.
12:45
by looking at the difference
304
753489
1555
12:47
between perceived danger and actual danger,
305
755044
1995
12:49
where is the real risk?
306
757039
1367
Wat is het echte risico?
12:50
What is the real thing that you should be afraid of?
307
758406
2054
Waarvoor zou je echt bang moeten zijn?
12:52
Not just a generic fear of bad things happening.
308
760460
2768
Niet een algemene vrees voor dingen.
12:55
You can fundamentally change
your reaction to things
your reaction to things
309
763228
2367
Je kunt je reactie fundamenteel wijzigen,
12:57
so that it allows you to go places
310
765595
2937
zodat je naar plekken kunt gaan
en dingen kunt zien en doen
13:00
and see things and do things
311
768532
1637
13:02
that otherwise would be completely denied to you ...
312
770169
2496
die anders niet toegankelijk zijn voor je.
13:04
where you could see the
hardpan south of the Sahara,
hardpan south of the Sahara,
313
772665
3347
Waar je de Sahara kunt zien,
13:08
or you can see New York City
314
776012
1952
of New York
op een bijna droomachtige manier,
13:10
in a way that is almost dreamlike,
315
777964
2099
13:12
or the unconscious gingham
of Eastern Europe fields
of Eastern Europe fields
316
780063
4523
of de lappendeken
van Oost-Europese velden
van Oost-Europese velden
13:16
or the Great Lakes
317
784586
2131
of de Grote Meren
13:18
as a collection of small puddles.
318
786717
2741
als een verzameling kleine poeltjes.
13:21
You can see the fault lines of San Francisco
319
789473
3230
Je hebt zicht op
de breuklijnen van San Francisco.
de breuklijnen van San Francisco.
13:24
and the way the water pours out under the bridge,
320
792703
1898
en hoe het water stroomt onder de brug,
13:26
just entirely different
321
794601
1732
zo helemaal anders
13:28
than any other way that you could have
322
796333
1669
dan mogelijk was geweest
13:30
if you had not found a way to conquer your fear.
323
798002
3283
als je niet je angst had overwonnen.
13:33
You see a beauty that otherwise
324
801285
2439
Je ziet een schoonheid
13:35
never would have happened.
325
803724
2477
die je anders nooit had gezien.
13:39
It's time to come home at the end.
326
807694
1754
Op het einde moet je naar huis.
13:41
This is our spaceship,
327
809448
1319
Dit is ons ruimteschip,
13:42
the Soyuz, that little one.
328
810767
1107
de Soyuz, die kleine.
13:44
Three of us climb in,
329
811874
1465
Drie van ons klimmen erin,
en dan maakt de Soyuz zich los
van het ruimtestation
van het ruimtestation
13:45
and then this spaceship detaches from the station
330
813339
2452
13:47
and falls into the atmosphere.
331
815791
1670
en valt zo de atmosfeer in.
13:49
These two parts here
332
817461
1622
Deze twee onderdelen
13:51
actually melt, we jettison them and they burn up
333
819083
2164
smelten samen en verbranden
13:53
in the atmosphere.
334
821247
1082
in de atmosfeer.
13:54
The only part that survives is the little bullet
335
822329
2253
Het enige onderdeel dat overleeft
is de kogel waarin wij zitten,
is de kogel waarin wij zitten,
13:56
that we're riding in,
336
824582
1176
13:57
and it falls into the atmosphere,
337
825758
2038
en hij valt zo in de atmosfeer.
13:59
and in essence
338
827796
1576
In essentie berijd je
een meteoriet naar beneden,
een meteoriet naar beneden,
14:01
you are riding a meteorite home,
339
829372
3561
14:05
and riding meteorites is scary,
340
832933
2933
en een meteoriet berijden is eng,
14:08
and it ought to be.
341
835866
1513
en zo hoort het ook.
14:09
But instead of riding into the atmosphere
342
837379
2239
Maar in plaats van schreeuwend
de atmosfeer in te vallen
de atmosfeer in te vallen
14:11
just screaming, like you would
343
839618
1238
zoals je zou doen
als je plots op een meteoriet
als je plots op een meteoriet
14:13
if suddenly you found yourself riding a meteorite
344
840856
2345
14:15
back to Earth -- (Laughter) --
345
843201
2930
de aarde zou naderen...
(Gelach)
(Gelach)
In plaats daarvan waren we,
20 jaar eerder,
20 jaar eerder,
14:18
instead, 20 years previously
346
846131
2424
14:20
we had started studying Russian,
347
848555
2616
Russisch gaan leren.
14:23
and then once you learn Russian, then we
348
851171
2580
Als je eenmaal Russisch kent,
dan leer je ruimtemechanica
in het Russisch,
in het Russisch,
14:25
learned orbital mechanics in Russian,
349
853751
2514
14:28
and then we learned vehicle control theory,
350
856265
2970
en dan leer je besturingstheorie,
14:31
and then we got into the simulator
351
859235
1469
en dan ga je in een simulator
14:32
and practiced over and over and over again.
352
860704
2572
waar je keer op keer oefent.
14:35
And in fact, you can fly this meteorite
353
863276
2010
Feitelijk kun je deze meteoriet besturen
14:37
and steer it and land in about a 15-kilometer circle
354
865286
2209
en op 15 kilometer nauwkeurig landen
14:39
anywhere on the Earth.
355
867495
1424
waar dan ook op aarde.
14:41
So in fact, when our crew was coming back
356
868919
2925
Dus toen ons groepje terugkwam
14:44
into the atmosphere inside the Soyuz,
357
871844
2560
in de atmosfeer, met de Soyuz,
14:46
we weren't screaming, we were laughing;
358
874404
2376
schreeuwden we niet, maar lachten we,
14:48
it was fun.
359
876780
1068
het was leuk.
14:50
And when the great big parachute opened,
360
877848
1928
Toen de grote parachute open ging,
wisten we dat er nog
een tweede parachute was,
een tweede parachute was,
14:51
we knew that if it didn't open
361
879776
1219
14:53
there's a second parachute,
362
880995
1215
14:54
and it runs on a nice little clockwork mechanism.
363
882210
2181
en dat mechanisme loopt goed.
14:56
So we came back, we came thundering back
364
884391
2382
We kwamen donderend
terug naar de aarde
terug naar de aarde
14:58
to Earth and this is what it looked like
365
886773
1886
en dit is hoe het eruit zag
15:00
to land in a Soyuz, in Kazakhstan.
366
888659
2600
om te landen in een Soyuz, in Kazachstan.
15:03
(Video) Reporter: And you can see one of those
367
891259
2023
(Video) Verslaggever: En u ziet een van de
15:05
search and recovery helicopters, once again
368
893282
2716
opsporings- en bergingshelikopters,
15:08
that helicopter part of dozen such Russian
369
895998
3011
die onderdeel is van een dozijn
Russische Mi-8 helikopters.
Russische Mi-8 helikopters.
15:11
Mi-8 helicopters.
370
899009
4628
Landing -- 3:14 en 48 seconden,
15:15
Touchdown -- 3:14 and 48 seconds,
371
903637
3909
15:19
a.m. Central Time.
372
907546
1475
's nachts.
15:21
CH: And you roll to a stop
373
909021
1171
CH: Je rolt over de grond
als een dobbelsteen
als een dobbelsteen
15:22
as if someone threw your
spaceship at the ground
spaceship at the ground
374
910192
1669
15:24
and it tumbles end over end,
375
911861
1382
maar daar ben je klaar voor
15:25
but you're ready for it
376
913243
1006
in je op maat gemaakte stoel,
15:26
you're in a custom-built seat,
377
914249
1376
15:27
you know how the shock absorber works.
378
915625
1437
je kent de schokabsorptie.
15:29
And then eventually the Russians reach in,
379
917062
1991
Dan reiken de Russen naar binnen,
15:31
drag you out,
380
919053
1158
en trekken je eruit,
15:32
plunk you into a chair,
381
920211
1700
zetten je in een stoel,
15:34
and you can now look back at
382
921911
3443
en dan kijk je terug
15:37
what was an incredible experience.
383
925354
3182
op een ongelofelijke ervaring.
15:40
You have taken the dreams of that
384
928536
1967
Je hebt de dromen waargemaakt
15:42
nine-year-old boy,
385
930503
1612
van die jongen van negen,
15:44
which were impossible
386
932115
1639
die onmogelijk leken
15:45
and dauntingly scary,
387
933754
2890
en ongelooflijk eng
15:48
dauntingly terrifying,
388
936644
1700
en schrikaanjagend.
15:50
and put them into practice,
389
938344
2724
Je hebt ze waargemaakt,
15:53
and figured out a way to reprogram yourself,
390
941068
3233
en jezelf opnieuw weten te programmeren
15:56
to change your primal fear
391
944301
2128
om je oerangst te veranderen
15:58
so that it allowed you to come back
392
946429
2899
zodat je terug kon komen
16:01
with a set of experiences and a level of inspiration
393
949328
3940
met nieuwe ervaringen en inspiratie
16:05
for other people
394
953268
1343
voor andere mensen.
16:06
that never could have been possible otherwise.
395
954611
3126
Dat was anders nooit mogelijk geweest.
16:11
Just to finish, they asked me to play that guitar.
396
959120
6227
Om af te sluiten: ik ben gevraagd
om gitaar te spelen.
om gitaar te spelen.
Dit liedje is een ode aan de genialiteit
16:17
I know this song,
397
965347
2260
16:19
and it's really a tribute to the genius
398
967607
5220
16:25
of David Bowie himself,
399
972827
2033
van David Bowie.
16:27
but it's also, I think,
400
974860
1913
Maar het weerspiegelt denk ik
16:28
a reflection of the fact that we are not machines
401
976773
2438
ook het feit dat we geen machines zijn
die het universum verkennen,
16:31
exploring the universe,
402
979211
1333
16:32
we are people,
403
980544
1113
maar mensen.
16:33
and we're taking
404
981657
2164
Wij nemen
(Gitaargeluid)
(Gitaargeluid)
16:36
that ability to adapt
405
983821
2176
dat vermogen tot aanpassing
16:38
and that ability to understand
406
985997
1530
en het vermogen om te begrijpen
16:39
and the ability to take
407
987527
1976
en we nemen ons eigen zelfbeeld
16:41
our own self-perception into a new place.
408
989503
4359
naar een nieuwe hoogte.
(Muziek)
16:46
(Music)
409
994369
5730
16:52
♫ This is Major Tom to ground control ♫
410
1000099
4673
♫ Dit is Major Tom aan de thuisbasis ♫
16:56
♫ I've left forevermore ♫
411
1004772
5059
♫ Ik ben definitief vertrokken ♫
17:02
♫ And I'm floating in a most peculiar way ♫
412
1009831
6807
♫ Ik zweef hier op de meest
eigenaardige wijze ♫
eigenaardige wijze ♫
17:08
♫ And the stars look very different today ♫
413
1016638
7105
♫ De sterren zien er
vandaag heel anders uit ♫
vandaag heel anders uit ♫
17:15
♫ For here am I floating in the tin can ♫
414
1023743
7454
♫ Want hier drijf ik
in een blikken doos ♫
in een blikken doos ♫
17:23
♫ A last glimpse of the world ♫
415
1031197
6830
♫ Een laatste blik op de aarde ♫
17:30
♫ Planet Earth is blue and
there's so much left to do ♫
there's so much left to do ♫
416
1038027
7178
♫ Planeet Aarde is blauw (depressief)
en er is nog zoveel te doen ♫
en er is nog zoveel te doen ♫
17:38
(Music)
417
1045820
18963
(Muziek)
17:56
Fear not.
418
1064783
1526
Wees niet bang.
17:58
(Applause)
419
1066309
13243
(Applaus)
18:11
That's very nice of you. Thank you very much.
420
1079552
3186
Dat is heel aardig, heel erg bedankt.
18:14
Thank you.
421
1082738
2167
Bedankt.
ABOUT THE SPEAKER
Chris Hadfield - AstronautTweeting (and covering Bowie) from the International Space Station last year, Colonel Chris Hadfield reminded the world how much we love space.
Why you should listen
“Good morning, Earth.” That is how Colonel Chris Hadfield, writing on Twitter, woke up the world every day while living aboard the International Space Station. In his five months on the ISS (including three as commander) Hadfield became a worldwide sensation, using social media to make outer space accessible and infusing a sense of wonder into the collective consciousness. Check out his cover version of David Bowie's "Space Oddity," sung while floating in his tin can, far above the world ...
Now back on our home planet, he continues to share the excitement of science and space travel. He's the author of the 2014 book An Astronaut's Guide to Life on Earth. As he says, "There are no wishy-washy astronauts. You don't get up there by being uncaring and blasé. And whatever gave you the sense of tenacity and purpose to get that far in life is absolutely reaffirmed and deepened by the experience itself." A photography geek, in 2014 he also published an album of his photos from the shuttle: You Are Here: Around the World in 92 Minutes.
Hadfield is also a font of Canadian firsts: He was Canada’s first shuttle mission specialist, and the first Canadian to board a Russian spacecraft (he helped build the Mir), do a spacewalk (he's done two), and of course, to command the International Space Station.
Chris Hadfield | Speaker | TED.com