ABOUT THE SPEAKER
Jack Andraka - Cancer detector inventor
A paper on carbon nanotubes, a biology lecture on antibodies and a flash of insight led 15-year-old Jack Andraka to design a cheaper, more sensitive cancer detector.

Why you should listen

After Andraka’s proposal to build and test his idea for a pancreatic cancer detector was rejected from 199 labs, the teen landed at Johns Hopkins. There, he built his device using inexpensive strips of filter paper, carbon nanotubes and antibodies sensitive to mesothelin, a protein found in high levels in people with pancreatic cancer. When dipped in blood or urine, the mesothelin adheres to these antibodies and is detectable by predictable changes in the nanotubes’ electrical conductivity.

In preliminary tests, Andraka’s invention has shown 100 percent accuracy. It also finds cancers earlier than current methods, costs a mere 3 cents and earned the high schooler the 2012 Intel Science Fair grand prize.

More profile about the speaker
Jack Andraka | Speaker | TED.com
TED2013

Jack Andraka: A promising test for pancreatic cancer ... from a teenager

Jack Andraka: Ý tưởng đầy hứa hẹn về xét nghiệm nhận biết ung thư tuyến tụy của một cậu bé ... 15 tuổi

Filmed:
4,827,010 views

Trên 85 phần trăm bệnh nhân ung thư tuyến tụy được chẩn đoán trễ khi người đó chỉ còn ít hơn 2 phần trăm cơ hội sống sót. Tại sao lại như vậy? Jack Andraka kể câu chuyện của chính mình, về cách mà cậu đã khám phá và phát triện một thử nghiện đầy hứa hẹn để phát hiện sớm căn bệnh ung thư tuyến tụy. Một phương pháp siêu rẻ, siêu hiệu quả và không tràn lan - tất cả đều hoàn thành trước ngày sinh nhật thứ 16 của cậu bé.
- Cancer detector inventor
A paper on carbon nanotubes, a biology lecture on antibodies and a flash of insight led 15-year-old Jack Andraka to design a cheaper, more sensitive cancer detector. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Have you ever experiencedcó kinh nghiệm a momentchốc lát in your life
0
726
3709
Đã bao giờ bạn trải qua một khoảnh khắc
00:16
that was so painfulđau đớn and confusinggây nhầm lẫn
1
4435
3506
vô cùng đau đớn và bối rối trong cuộc đời
00:19
that all you wanted to do
2
7941
2039
mà lúc đó, tất cả những gì bạn muốn làm
00:21
was learnhọc hỏi as much as you could to make sensegiác quan of it all?
3
9980
3770
là tìm hiểu càng nhiều càng tốt để hiểu rõ điều gì đang diễn ra?
00:25
When I was 13, a closegần familygia đình friendngười bạn
4
13750
2950
Khi tôi 13 tuổi, một người bạn thân của gia đình tôi
00:28
who was like an uncleChú to me
5
16700
1722
người mà tôi coi như cậu ruột
00:30
passedthông qua away from pancreatictuyến tụy cancerung thư.
6
18422
2765
qua đời vì căn bệnh ung thư tụy
00:33
When the diseasedịch bệnh hitđánh so closegần to home,
7
21187
2331
Khi sự ám ảnh về căn bệnh này ngày càng nhức nhối
00:35
I knewbiết I neededcần to learnhọc hỏi more,
8
23518
2106
tôi quyết định tìm hiểu về nó nhiều hơn nữa.
00:37
so I wentđã đi onlineTrực tuyến to find answerscâu trả lời.
9
25624
2846
thế là tôi lên mạng tìm câu trả lời
00:40
UsingBằng cách sử dụng the InternetInternet, I foundtìm a varietyđa dạng of statisticssố liệu thống kê
10
28470
3090
Qua Internet, tôi đã tìm được một loạt các số liệu thống kế
00:43
on pancreatictuyến tụy cancerung thư,
11
31560
1678
về ung thư tụy,
00:45
and what I had foundtìm shockedbị sốc me.
12
33238
2648
và những gì tôi tìm thấy đã làm tôi sửng sốt.
00:47
Over 85 percentphần trăm of all pancreatictuyến tụy cancersung thư
13
35886
3832
Trên 85 phần trăm bệnh nhân ung thư tụy
00:51
are diagnosedchẩn đoán latemuộn,
14
39718
1576
được chẩn đoán muộn
00:53
when someonengười nào has lessít hơn than a two percentphần trăm chancecơ hội of survivalSự sống còn.
15
41294
4326
vào lúc người đó chỉ còn có ít hơn 2 phần trăm cơ hội sống sót.
00:57
Why are we so badxấu at detectingphát hiện pancreatictuyến tụy cancerung thư?
16
45620
3948
Tại sao chúng ta lại quá yếu kém trong việc phát hiện ung thư tuyến tụy?
01:01
The reasonlý do? Today'sNgày nay currenthiện hành modernhiện đại medicinedược phẩm
17
49568
3585
Nguyên nhân là gì? Hiện tại, các liệu pháp chẩn đoán và chữa trị căn bệnh này
01:05
is a 60-year-old-tuổi techniquekỹ thuật.
18
53153
2255
là những phương pháp cũ, tồn tại 60 năm.
01:07
That's olderlớn hơn than my dadcha.
19
55408
2505
Nó còn già hơn cả cha của tôi.
01:09
(LaughterTiếng cười)
20
57913
3546
(Tiếng cười)
01:13
But alsocũng thế, it's extremelyvô cùng expensiveđắt,
21
61459
2443
Nhưng, nó lại cực kì đắt
01:15
costingchi phí 800 dollarsUSD permỗi testthử nghiệm,
22
63902
3253
mỗi lần thử nghiệm tốn hết 800 đô la
01:19
and it's grosslythuần chủng inaccuratekhông chính xác,
23
67155
2752
và vô cùng thiếu chính xác
01:21
missingmất tích 30 percentphần trăm of all pancreatictuyến tụy cancersung thư.
24
69907
3417
bỏ sót 30 phần trăm các bệnh nhân ung thư tuyến tụy
01:25
Your doctorBác sĩ would have to be ridiculouslyridiculously suspiciousnghi ngờ
25
73324
2922
Bác sĩ của bạn chắc hẳn phải có lý do gì đó để cực kỳ nghi ngờ rằng
01:28
that you have the cancerung thư in ordergọi món to give you this testthử nghiệm.
26
76246
3485
bạn bị ung thư, để cho bạn làm thử nghiệm này.
01:31
LearningHọc tập this, I knewbiết there had to be a better way.
27
79731
3745
Biết được điều này, tôi muốn rằng tìm ra phải có một cách tốt hơn.
01:35
So I setbộ up a scientificthuộc về khoa học criteriatiêu chuẩn
28
83476
2501
Cho nên tôi thiếu lập một tiêu chuẩn khoa học
01:37
as to what a sensorcảm biến would have to look like
29
85977
1986
như một bộ cảm biến sẽ trônng như thế nào
01:39
in ordergọi món to effectivelycó hiệu quả diagnosechẩn đoán pancreatictuyến tụy cancerung thư.
30
87963
3417
để có thể chẩn đoán hiệu quả ung thư tuyến tụy
01:43
The sensorcảm biến would have to be inexpensivekhông tốn kém, rapidnhanh,
31
91380
3736
Bộ cảm biến phải rẻ, nhanh
01:47
simpleđơn giản, sensitivenhạy cảm, selectivechọn lọc,
32
95116
3551
đơn giản, nhạy, có chọn lọc
01:50
and minimallytối thiểu invasivexâm hại.
33
98667
3281
và hạn chế tối đa những gì liên quan đến việc cắt bỏ/ xâm phạm vào cơ thế.
01:53
Now, there's a reasonlý do why this testthử nghiệm
34
101948
2031
Lý do tại sao liệu pháp chẩn đoán này
01:55
hasn'tđã không been updatedcập nhật in over sixsáu decadesthập kỷ,
35
103979
3129
chưa hề được cải tiến trong suốt 6 thập niên qua
01:59
and that's because, when we're looking for pancreatictuyến tụy cancerung thư,
36
107108
3183
là vì, khi chúng ta tìm kiếm dấu hiệu của ung thư tuyến tụy,
02:02
we're looking at your bloodstreammáu,
37
110291
1594
chúng ta phân tích và kiểm tra đường máu
02:03
which is alreadyđã abundantdồi dào in all these tonstấn and tonstấn of proteinchất đạm,
38
111885
4849
nơi mà có vô số protein
02:08
and you're looking for this minisculerất nhỏ differenceSự khác biệt
39
116734
2135
và chúng ta phải tìm cho ra được sự khác biệt rất nhỏ
02:10
in this tinynhỏ bé amountsố lượng of proteinchất đạm,
40
118869
1831
trong số lượng protein ít ỏi này
02:12
just this one proteinchất đạm.
41
120700
1286
chỉ một protein này
02:13
That's nextkế tiếp to impossibleKhông thể nào.
42
121986
1926
Điều đó gần như không thể
02:15
HoweverTuy nhiên, undeterredkhông nản lòng dueđến hạn to my teenagethiếu niên optimismlạc quan --
43
123912
3574
Tuy nhiên, nhờ sự lạc quan tuổi teen của mình, tôi không nản lòng
02:19
(ApplauseVỗ tay) —
44
127486
5576
(Vỗ tay)
02:25
I wentđã đi onlineTrực tuyến to a teenager'scủa thiếu niên two besttốt friendsbạn bè,
45
133062
3798
Tôi tìm đến 2 người bạn thân nhất của các thanh thiếu niên
02:28
GoogleGoogle and WikipediaWikipedia.
46
136860
1704
là Google và Wikipedia
02:30
I got everything for my homeworkbài tập về nhà from those two sourcesnguồn.
47
138564
4218
Tôi đã tìm tất cả những gì liên quan đến bài tập về nhà từ hai nguồn này.
02:34
And what I had foundtìm was an articlebài báo
48
142782
2548
Và thứ mà tôi tìm được là một bài viết
02:37
that listedliệt kê a databasecơ sở dữ liệu of over 8,000 differentkhác nhau proteinsprotein
49
145330
3794
thống kê một cơ sở dữ liệu có trên 8.000 proteins khác nhau
02:41
that are foundtìm when you have pancreatictuyến tụy cancerung thư.
50
149124
2487
được tìm thấy khi một người mắc bệnh ung thư tuyến tụy.
02:43
So I decidedquyết định to go and make it my newMới missionsứ mệnh
51
151611
3644
Thế là tôi quyết định chọn nó làm nhiệm vụ mới của mình
02:47
to go throughxuyên qua all these proteinsprotein and see which onesnhững người
52
155255
2893
đọc qua hết tất cả các proteins này và xem những cái nào
02:50
could servephục vụ as a biomarkerbiomarker for pancreatictuyến tụy cancerung thư.
53
158148
2523
có thể được xem như một dấu hiệu sinh học cho ung thư tuyến tụy
02:52
And to make it a bitbit simplerđơn giản hơn for myselfriêng tôi,
54
160671
2438
Và để làm mọi thứ dễ dàng hơn một chút
02:55
I decidedquyết định to mapbản đồ out a scientificthuộc về khoa học criteriatiêu chuẩn. And here it is.
55
163109
4248
tôi quyết định vạch ra một tiêu chuẩnkhoa học. Và nó đây
02:59
EssentiallyVề cơ bản first, the proteinchất đạm would have to be foundtìm
56
167357
2432
Điều cần thiết đầu tiên, protein này phải tồn tại trong máu với số lượng lớn
03:01
in all pancreatictuyến tụy cancersung thư at highcao levelscấp in the bloodstreammáu
57
169789
3175
trong tất cả bệnh nhân ung thư tuyến tụy (và chỉ bệnh nhân ung thư tuyết tụy)
03:04
in the earliestsớm nhất stagesgiai đoạn, but alsocũng thế only in cancerung thư.
58
172964
4373
ngay từ những giai đoạn đầu
03:09
And so I'm just pluggingcắm and chuggingchugging throughxuyên qua this gargantuankhổng lồ taskbài tập,
59
177337
2990
Và rồi tôi chỉ tự mày mò trong nhiệm vụ khổng lồ này,
03:12
and finallycuối cùng, on the 4,000ththứ try,
60
180327
3322
và cuối cùng, vào lần thử thứ 4000,
03:15
when I'm closegần to losingmất my sanitysự tỉnh táo,
61
183649
1779
khi mà tôi gần mất đi sự tỉnh táo của mình,
03:17
I find the proteinchất đạm.
62
185428
1890
tôi tìm thấy protein đó.
03:19
And the nameTên of the proteinchất đạm I'd locatednằm
63
187318
2669
và protein mà tôi xác định được
03:21
was calledgọi là mesothelinmesothelin,
64
189987
1392
có tên là mesothelin
03:23
and it's just your ordinarybình thường, run-of-the-millrun-of-the-Mill typekiểu proteinchất đạm,
65
191379
2730
và nó không phải là một loại protein thông thường
03:26
unlesstrừ khi of coursekhóa học you have pancreatictuyến tụy,
66
194109
1708
trừ khi bạn có ung thư tuyến tụy
03:27
ovarianbuồng trứng or lungphổi cancerung thư,
67
195817
1729
u thư buồng trứng hay ung thư phổi
03:29
in which casetrường hợp it's foundtìm at these very highcao levelscấp in your bloodstreammáu.
68
197546
3025
nó sẽ được tìm thấy với nồng độ cao trong máu
03:32
But alsocũng thế the keyChìa khóa is
69
200571
1808
Tuy nhiên, điều quan trọng là
03:34
that it's foundtìm in the earliestsớm nhất stagesgiai đoạn of the diseasedịch bệnh,
70
202379
2956
nó được tìm thấy trong những giai đoạn sớm nhất của căn bệnh
03:37
when someonengười nào has closegần to 100 percentphần trăm chancecơ hội
71
205335
2203
khi bệnh nhân có gân như 100 phần trăm cơ hội
03:39
of survivalSự sống còn.
72
207538
1274
sống sót
03:40
So now that I'd foundtìm a reliableđáng tin cậy proteinchất đạm I could detectphát hiện,
73
208812
3661
Vậy, tôi đã phát hiện ra được đúng loại protein tôi cần tìm.
03:44
I then shiftedchuyển my focustiêu điểm to actuallythực ra detectingphát hiện that proteinchất đạm,
74
212473
2773
sau đó tôi chuyển mục tiêu sang việc "phát hiện" protein đó trong cơ thể bệnh nhân
03:47
and, thusdo đó, pancreatictuyến tụy cancerung thư.
75
215246
2454
để phát hiện căn bệnh ung thư tuyến tụy.
03:49
Now, my breakthroughđột phá cameđã đến in a very unlikelykhông chắc placeđịa điểm,
76
217700
3369
Bây giờ, bước đột phá của tôi đến từ một nơi không ai ngờ tới
03:53
possiblycó thể the mostphần lớn unlikelykhông chắc placeđịa điểm for innovationđổi mới:
77
221069
2641
có thể là nơi ít ngờ nhất cho một sự đổi mới
03:55
my highcao schooltrường học biologysinh học classlớp học,
78
223710
2224
lớp sinh học ở trường trung học của tôi
03:57
the absolutetuyệt đối stiflerStifler of innovationđổi mới.
79
225934
2521
một điều hoàn toàn bất ngờ cho sự đổi mới
04:00
(LaughterTiếng cười) (ApplauseVỗ tay)
80
228455
4924
(Tiếng cười) (Vỗ tay)
04:05
And I had snuckcúi đầu in this articlebài báo on these things calledgọi là
81
233379
3181
Và tôi lén ghi vào bài viết này dựa trên những thứ
04:08
carboncarbon nanotubesống nano, and that's just a long, thingầy pipeống of carboncarbon
82
236560
3598
gọi là ống nanocarbon - một đường ống carbon dài và mỏng
04:12
that's an atomnguyên tử thickdày
83
240158
1254
có tường dày bằng một nguyên tử
04:13
and one 50 thousandththousandth the diameterđường kính of your hairtóc.
84
241412
2695
và bằng một phần 50 ngàn đường kính của một sợi tóc
04:16
And despitemặc dù theirhọ extremelyvô cùng smallnhỏ bé sizeskích thước,
85
244107
2390
Mặc dù cực kì nhỏ
04:18
they have these incredibleđáng kinh ngạc propertiestính chất.
86
246497
1834
các ống này mang những tính chất khó tin
04:20
They're kindloại of like the superheroessiêu anh hùng of materialvật chất sciencekhoa học.
87
248331
2591
Chúng như những siêu anh hùng của khoa học vật chất
04:22
And while I was sneakilysneakily readingđọc hiểu this articlebài báo
88
250922
2185
Trong khi tôi lén lút đọc bài viết này
04:25
underDưới my deskbàn in my biologysinh học classlớp học,
89
253107
2095
dưới bàn trong lớp sinh học
04:27
we were supposedgiả định to be payingtrả tiền attentionchú ý
90
255202
1599
chúng ta đáng lẽ ra phải chú ý
04:28
to these other kindloại of coolmát mẻ moleculesphân tử calledgọi là antibodieskháng thể.
91
256801
3709
đến các phân tử thú vị khác được gọi là kháng thể
04:32
And these are prettyđẹp coolmát mẻ because they only reactphản ứng
92
260510
2101
Và kháng thể rất thú vị vì chúng chỉ phản ứng
04:34
with one specificriêng proteinchất đạm,
93
262611
1783
với một loại protein duy nhất
04:36
but they're not nearlyGần as interestinghấp dẫn as carboncarbon nanotubesống nano.
94
264394
2600
nhưng chúng không thú vị bằng các ống carbon nano
04:38
And so then, I was sittingngồi in classlớp học,
95
266994
3107
Và tôi đang ngồi trong lớp,
04:42
and suddenlyđột ngột it hitđánh me:
96
270101
2538
và một ý tưởng đột nhiên đến với tôi
04:44
I could combinephối hợp what I was readingđọc hiểu about,
97
272639
2651
tôi có thể kết hợp những gì tôi đã đọc,
04:47
carboncarbon nanotubesống nano,
98
275290
1449
về ống nanocarbon
04:48
with what I was supposedgiả định to be thinkingSuy nghĩ about, antibodieskháng thể.
99
276739
2936
với những gì tôi phải suy nghĩ tới, kháng thể
04:51
EssentiallyVề cơ bản, I could weavedệt a bunch of these antibodieskháng thể
100
279675
2765
Điều quan trọng là, tôi có thể dệt một bó các kháng thể này
04:54
into a networkmạng of carboncarbon nanotubesống nano
101
282440
1988
vào một mạng lưới các ống carbon nano
04:56
suchnhư là that you have a networkmạng
102
284428
1593
và chúng ta có một mạng lưới
04:58
that only reactsphản ứng with one proteinchất đạm,
103
286021
2430
chỉ phản ứng với một loại protein
05:00
but alsocũng thế, dueđến hạn to the propertiestính chất of these nanotubesống nano,
104
288451
3320
tuy nhiên ngoài ra, do các đặc tính của các ống nano này,
05:03
it would changethay đổi its electricalđiện propertiestính chất
105
291771
1952
chúng sẽ thay đổi tính chất điện của chúng
05:05
baseddựa trên on the amountsố lượng of proteinchất đạm presenthiện tại.
106
293723
2508
dựa trên hàm lượng protein có sẵn
05:08
HoweverTuy nhiên, there's a catchbắt lấy.
107
296231
2083
Tuy nhiên, không phải tất cả đều diễn ra êm xuôi. Có một nhược điểm là
05:10
These networksmạng lưới of carboncarbon nanotubesống nano are extremelyvô cùng flimsyflimsy,
108
298314
3400
những liên kết carbon nano này cực kì mỏng manh
05:13
and sincekể từ they're so delicatetinh tế, they need to be supportedđược hỗ trợ.
109
301714
3489
và bởi vì chúng mỏng manh như vậy, chúng cần được hỗ trợ
05:17
So that's why I choseđã chọn to use papergiấy.
110
305203
2016
Và đó là lý do tôi chọn giấy.
05:19
MakingLàm cho a cancerung thư sensorcảm biến out of papergiấy
111
307219
2294
Làm một bộ cảm biến ung thư từ giấy
05:21
is about as simpleđơn giản as makingchế tạo chocolatesô cô la chipChip cookiescookie,
112
309513
2368
là một việc đơn giản như làm bánh quy với sôcôla
05:23
which I love.
113
311881
3549
loại bánh mà tôi rất thích.
05:27
You startkhởi đầu with some waterNước, pourđổ in some nanotubesống nano,
114
315430
3345
Bạn bắt đầu với một ít nước, thêm vào vài ống nano
05:30
addthêm vào antibodieskháng thể, mixpha trộn it up,
115
318775
2414
cho thêm kháng thể, trọn tất cả lên,
05:33
take some papergiấy, dipDIP it, drykhô it,
116
321189
2368
lấy một ít giấy, nhúng vào, đem đi phơi khô
05:35
and you can detectphát hiện cancerung thư.
117
323557
3432
và thế là bạn đã có thể phát hiện ung thư.
05:38
(ApplauseVỗ tay)
118
326989
6507
(Vỗ tay)
05:45
Then, suddenlyđột ngột, a thought occurredxảy ra
119
333496
3234
Rồi đột nhiên, tôi có một suy nghĩ
05:48
that kindloại of put a blemishblemish on my amazingkinh ngạc plankế hoạch here.
120
336730
4346
mà có thể vạch ra một khuyết điểm trong kế hoạch tuyệt vời này của tôi
05:53
I can't really do cancerung thư researchnghiên cứu
121
341076
1855
Tôi không thể nghiên cứu ung thư
05:54
on my kitchenphòng bếp countertopquầy.
122
342931
1242
trên bàn bếp ở nhà
05:56
My mommẹ wouldn'tsẽ không really like that.
123
344173
2143
Mẹ tôi sẽ không thích điều đó.
05:58
So insteadthay thế, I decidedquyết định to go for a labphòng thí nghiệm.
124
346316
3250
Và thay vào đó, tôi quyết định đến phòng nghiên cứu.
06:01
So I typedđánh máy up a budgetngân sách, a materialsnguyên vật liệu listdanh sách,
125
349566
2404
Tôi lập ra và đánh máy một ngân sách, một danh sách các vật liệu
06:03
a timelinethời gian biểu, and a procedurethủ tục,
126
351970
2227
thời gian, và quá trình
06:06
and I emailedgửi qua email it to 200 differentkhác nhau professorsgiáo sư
127
354197
2519
và gửi thư điện tử đến 200 giáo sư khác nhau
06:08
at JohnsJohns HopkinsHopkins UniversityTrường đại học
128
356716
1689
ở Đại học Johns Hopkins
06:10
and the NationalQuốc gia InstitutesViện nghiên cứu of HealthSức khỏe,
129
358405
1704
và Viện Y tế Quốc gia
06:12
essentiallybản chất anyonebất kỳ ai that had anything to do with pancreatictuyến tụy cancerung thư.
130
360109
3176
về cơ bản là bất kì ai liên quan đến ung thư tuyến tụy.
06:15
And I satngồi back waitingđang chờ đợi for these positivetích cực emailsemail to be pouringđổ in,
131
363285
2949
Và tôi ngồi chờ cho những lá thư điện tử tích cực đổ về hộp thư của tôi
06:18
sayingnói, "You're a geniusThiên tài!
132
366234
1517
Nói rằng "Bạn là thiên tài!"
06:19
You're going to savetiết kiệm us all!"
133
367751
1582
"Bạn sẽ cứu tất cả chúng ta!"
06:21
And — (LaughterTiếng cười)
134
369333
4289
Và - (Tiếng cười)
06:25
Then realitythực tế tooklấy holdgiữ,
135
373622
1321
Rồi sự thực là
06:26
and over the coursekhóa học of a monththáng,
136
374943
2414
trong suốt một tháng
06:29
I got 199 rejectionsrejections out of those 200 emailsemail.
137
377357
4575
tôi nhận được 199 lời từ chối trong số 200 thư gửi đi
06:33
One professorGiáo sư even wentđã đi throughxuyên qua my entiretoàn bộ procedurethủ tục,
138
381932
2460
Một giáo sư đã đọc hết tất cả quá trình mà tôi trình bày
06:36
painstakinglySửa chữa -- I'm not really sure where he got all this time --
139
384392
2973
một cách nhẫn nại - Tôi thật sự không biết ông ấy lấy đâu ra tất cả thời gian để làm việc này.
06:39
and he wentđã đi throughxuyên qua and said why eachmỗi and everymỗi stepbậc thang
140
387365
3984
và ông ấy đọc hết và chỉ ra lý do tại sao mỗi bước trong quá trình
06:43
was like the worsttệ nhất mistakesai lầm I could ever make.
141
391349
2871
giống như một sai lầm tồi tệ nhất tôi có thể làm.
06:46
ClearlyRõ ràng, the professorsgiáo sư did not have as highcao
142
394220
2637
Rõ ràng là các giáo sư không đánh giá cao
06:48
of an opinionquan điểm of my work as I did.
143
396857
3122
công việc của tôi như bản thân tôi
06:51
HoweverTuy nhiên, there was a silverbạc lininglót.
144
399979
2142
Tuy nhiên, có một niềm hy vọng.
06:54
One professorGiáo sư said, "Maybe I mightcó thể be ablecó thể to help you, kidđứa trẻ."
145
402121
3011
Một vị giáo sư nói rằng "Có thể, tôi có thể giúp cậu, cậu nhóc à".
06:57
So I wentđã đi in that directionphương hướng.
146
405132
2488
Và tôi đi theo hướng đó.
06:59
(LaughterTiếng cười)
147
407620
3897
(Tiếng cười)
07:03
As you can never say no to a kidđứa trẻ.
148
411517
2664
Như rằng bạn không bao giờ có thể từ chối một đứa trẻ.
07:06
And so then, threesố ba monthstháng latermột lát sau,
149
414181
2480
3 tháng sau,
07:08
I finallycuối cùng nailedđóng đinh down a harshkhắc nghiệt deadlinehạn chót with this guy,
150
416661
2876
Tôi cuối cùng cũng tới một thời hạn khác nghiệt với ông giá sư này,
07:11
and I get into his labphòng thí nghiệm,
151
419537
1364
và tôi vào trong phòng nghiên cứu của ông,
07:12
I get all excitedbị kích thích, and then I sitngồi down,
152
420901
2319
Tôi rất phấn khởi và tôi ngồi xuống
07:15
I startkhởi đầu openingkhai mạc my mouthmiệng and talkingđang nói,
153
423220
1747
Tôi bắt đầu mở miệng và nói
07:16
and fivesố năm secondsgiây latermột lát sau he callscuộc gọi in anotherkhác PhĐộ pH.D.
154
424967
2633
5 giây sau ông ta gọi đến một vị tiến sĩ khác.
07:19
PhĐộ pH.D.'s'S just flockFlock into this little roomphòng,
155
427600
3717
Vị tiến sĩ kia xông ngay vào căn phòng bé nhỏ,
07:23
and they're just firingbắn these questionscâu hỏi at me,
156
431317
2215
và họ cùng nhau xả những câu hỏi thẳng vào tôi.
07:25
and by the endkết thúc, I kindloại of feltcảm thấy like I was in a clownthằng hề carxe hơi.
157
433532
2482
và đến phút cuối, tôi hơi có cảm giác là mình đang ở trong một chếc xe hề.
07:28
There were 20 PhĐộ pH.D.'s'S plusthêm me and the professorGiáo sư
158
436014
1951
Ở đây có 20 tiến sĩ khác, thêm tôi và thêm vị giáo sư
07:29
crammednhồi nhét into this tinynhỏ bé officevăn phòng spacekhông gian
159
437965
2287
chen chúc nhau trong không gian ít ỏi của căn phòng làm việc
07:32
with them firingbắn these rapid-firecháy nhanh questionscâu hỏi at me,
160
440252
3071
và họ hỏi tôi nhiều câu hỏi nhanh tới mức chóng mặt
07:35
tryingcố gắng to sinkbồn rửa my procedurethủ tục.
161
443323
2338
cố gắng dìm quy trình của tôi xuống.
07:37
How unlikelykhông chắc is that? I mean, pshhhpshhh.
162
445661
2469
Điều này có thể tin được không? Theo tôi, pshhh
07:40
(LaughterTiếng cười)
163
448130
4348
(Tiếng cười)
07:44
HoweverTuy nhiên, subjectingsubjecting myselfriêng tôi to that interrogationhiện trạng,
164
452478
2724
Tuy nhiên, tôi chịu khó đi qua vòng thẩm vấn
07:47
I answeredđã trả lời all of theirhọ questionscâu hỏi,
165
455202
1458
Tôi trả lời hết tất cả các câu hỏi
07:48
and I guessedđoán on quitekhá a fewvài but I got them right,
166
456660
2158
và tôi đoán là tôi đã trả lời đúng khá nhiều câu
07:50
and I finallycuối cùng landedhạ cánh the labphòng thí nghiệm spacekhông gian I neededcần.
167
458818
4552
và cuối cùng tôi hạ cánh trong không gian phòng thí nghiệm mà tôi cần.
07:55
But it was shortlymột thời gian ngắn afterwardssau đó that I discoveredphát hiện ra
168
463370
2193
Nhưng không lâu sau đó tôi phát hiện ra
07:57
my onceMột lần brilliantrực rỡ procedurethủ tục
169
465563
1999
rằng quy trình tuyệt vời của mình
07:59
had something like a milliontriệu holeslỗ hổng in it,
170
467562
2027
có hàng triệu lỗ hổng
08:01
and over the coursekhóa học of sevenbảy monthstháng,
171
469589
1581
và trong suốt 7 tháng
08:03
I painstakinglySửa chữa filledđầy eachmỗi and everymỗi one of those holeslỗ hổng.
172
471170
3456
tôi chịu khó lắp đầy từng lỗ hổng một
08:06
The resultkết quả? One smallnhỏ bé papergiấy sensorcảm biến
173
474626
3050
Kết quả là một bộ cảm biến bằng giấy nhỏ
08:09
that costschi phí threesố ba centsxu and takes fivesố năm minutesphút to runchạy.
174
477676
3150
chỉ tốn 3 cents và 5 phút để hoạt động.
08:12
This makeslàm cho it 168 timeslần fasternhanh hơn,
175
480826
3585
Điều này làm nó trở nên nhanh hơn tiêu chuẩn hiện hành
08:16
over 26,000 timeslần lessít hơn expensiveđắt,
176
484411
2827
của chúng ta gấp 168 lần,
08:19
and over 400 timeslần more sensitivenhạy cảm
177
487238
2659
rẻ hơn gấp 26 000 lần
08:21
than our currenthiện hành standardTiêu chuẩn for pancreatictuyến tụy cancerung thư detectionphát hiện.
178
489897
3010
và nhạy hơn gấp 400 lần
08:24
(ApplauseVỗ tay)
179
492907
9558
(Vỗ tay)
08:34
One of the besttốt partscác bộ phận of the sensorcảm biến, thoughTuy nhiên,
180
502465
2395
Điều tốt nhất của bộ cảm biến là
08:36
is that it has closegần to 100 percentphần trăm accuracytính chính xác,
181
504860
2597
nó có độ chính xác gần 100 phần trăm
08:39
and can detectphát hiện the cancerung thư in the earliestsớm nhất stagesgiai đoạn
182
507457
2362
và có thể phát hiện ra ung thư ngay từ những giai đoạn đầu
08:41
when someonengười nào has closegần to 100 percentphần trăm chancecơ hội of survivalSự sống còn.
183
509819
3393
khi người bệnh có 100 phần trăm cơ may sống sót
08:45
And so in the nextkế tiếp two to fivesố năm yearsnăm,
184
513212
2264
Và như vậy, trong vòng 2 đến 5 năm tới
08:47
this sensorcảm biến could potentiallycó khả năng liftthang máy for pancreatictuyến tụy cancerung thư survivalSự sống còn ratesgiá
185
515476
3265
bộ cảm biến này có khả năng nâng cao tỷ lệ sống sót cho bệnh nhân ung thư tuyến tụy
08:50
from a dismalảm đạm 5.5 percentphần trăm
186
518741
2135
từ mức 5.5 phần trăm
08:52
to closegần to 100 percentphần trăm,
187
520876
2096
lên tới gần 100 phần trăm
08:54
and it would do similargiống for ovarianbuồng trứng and lungphổi cancerung thư.
188
522972
2891
và nó cũng sẽ làm điều tương tự cho ung thư buồng trứng và ung thư phổi.
08:57
But it wouldn'tsẽ không stop there.
189
525863
2342
Nhưng nó sẽ không dừng lại ở đấy.
09:00
By switchingchuyển đổi out that antibodykháng thể,
190
528205
1695
Bằng cách thay kháng thể,
09:01
you can look at a differentkhác nhau proteinchất đạm,
191
529900
1619
chúng ta có thể nhìn thấy được nhiều protein khác nhau,
09:03
thusdo đó, a differentkhác nhau diseasedịch bệnh,
192
531519
1606
và theo đó là các bệnh khác nhau
09:05
potentiallycó khả năng any diseasedịch bệnh in the entiretoàn bộ worldthế giới.
193
533125
3705
có khả năng là mọi căn bệnh trên toàn thế giới
09:08
So that rangesphạm vi from hearttim diseasedịch bệnh
194
536830
1841
từ bệnh tim
09:10
to malariabệnh sốt rét, HIVPHÒNG CHỐNG HIV, AIDSAIDS,
195
538671
2733
đến sốt rét, HIV/AIDS
09:13
as well as other formscác hình thức of cancerung thư -- anything.
196
541404
2729
và còn tất cả các dạng ung thư - tất cả.
09:16
And so hopefullyhy vọng one day
197
544133
2191
Và hi vọng là một ngày nào đó
09:18
we can all have that one extrathêm uncleChú,
198
546324
2416
chúng ta có thể giữ được thêm một người cậu
09:20
that one mothermẹ, that one brotherem trai, sisterem gái,
199
548740
3084
một người mẹ, một người anh, một người chị
09:23
we can have that one more familygia đình memberhội viên to love,
200
551824
3026
chúng ta có thể có thêm cả một thành viên gia đình để yêu thương
09:26
and that our heartstrái tim will be ridthoát khỏi of that one diseasedịch bệnh burdengánh nặng
201
554850
4856
và rằng trái tim chúng ta sẽ thoát khỏi gánh nặng bệnh tật
09:31
that comesđến from pancreatictuyến tụy, ovarianbuồng trứng and lungphổi cancerung thư,
202
559706
2861
đến từ ung thư tuyến tụy, ung thư buồng trứng và ung thư phổi
09:34
and potentiallycó khả năng any diseasedịch bệnh,
203
562567
2305
hoặc có thể là bất kì loại bệnh gì
09:36
that throughxuyên qua the InternetInternet anything is possiblekhả thi.
204
564872
2398
rằng thông qua Internet mọi thứ đều có thể
09:39
TheoriesLý thuyết can be sharedchia sẻ,
205
567270
1678
Lý thuyết có thể được sẻ chia
09:40
and you don't have to be a professorGiáo sư
206
568948
1452
và bạn không cần phải là một giáo sư với nhiều bằng cấp
09:42
with multiplenhiều degreesđộ to have your ideasý tưởng valuedcó giá trị.
207
570400
2660
thì ý tưởng của bạn mới có giá trị
09:45
It's a neutralTrung tính spacekhông gian,
208
573060
1402
Đó là một không gian trung lập
09:46
where what you look like, agetuổi tác or gendergiới tính,
209
574462
2860
nơi mà ngoại hình, tuổi hoặc giới tính của bạn,
09:49
it doesn't mattervấn đề.
210
577322
1174
đều không quan trọng
09:50
It's just your ideasý tưởng that countđếm.
211
578496
2202
bằng những ý tưởng mà bạn có
09:52
For me, it's all about looking at the InternetInternet
212
580698
2953
Đối với tôi, tất cả đều là nhìn vào thế giới Internet
09:55
in an entirelyhoàn toàn newMới way
213
583651
2088
bằng một cách hoàn toàn mới
09:57
to realizenhận ra that there's so much more to it
214
585739
2119
để nhận ra rằng nó chứa đựng rất nhiều thứ
09:59
than just postingđăng duck-facekhuôn mặt vịt picturesnhững bức ảnh of yourselfbản thân bạn onlineTrực tuyến.
215
587858
4897
nhiều hơn là việc đăng tải hình ảnh của bản thân lên mạng
10:04
You could be changingthay đổi the worldthế giới.
216
592755
3257
Bạn có thể thay đổi thế giới.
10:08
So if a 15-year-old-tuổi
217
596012
2033
Vậy nếu một đứa trẻ 15 tuổi
10:10
who didn't even know what a pancreastuyến tụy was
218
598045
3087
chẳng biết tụy là cái gì
10:13
could find a newMới way to detectphát hiện pancreatictuyến tụy cancerung thư,
219
601132
3574
mà có thể tìm ra một phương pháp mới để phát hiện ung thư tuyến tụy
10:16
just imaginetưởng tượng what you could do.
220
604706
2491
hãy tưởng tượng xem bạn có thể làm được gì.
10:19
Thank you.
221
607197
1332
Xin cảm ơn.
10:20
(ApplauseVỗ tay)
222
608529
5708
(Vỗ tay)
Translated by Sonny Sasha
Reviewed by Thien Y Pham

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Jack Andraka - Cancer detector inventor
A paper on carbon nanotubes, a biology lecture on antibodies and a flash of insight led 15-year-old Jack Andraka to design a cheaper, more sensitive cancer detector.

Why you should listen

After Andraka’s proposal to build and test his idea for a pancreatic cancer detector was rejected from 199 labs, the teen landed at Johns Hopkins. There, he built his device using inexpensive strips of filter paper, carbon nanotubes and antibodies sensitive to mesothelin, a protein found in high levels in people with pancreatic cancer. When dipped in blood or urine, the mesothelin adheres to these antibodies and is detectable by predictable changes in the nanotubes’ electrical conductivity.

In preliminary tests, Andraka’s invention has shown 100 percent accuracy. It also finds cancers earlier than current methods, costs a mere 3 cents and earned the high schooler the 2012 Intel Science Fair grand prize.

More profile about the speaker
Jack Andraka | Speaker | TED.com