ABOUT THE SPEAKER
Mary Lou Jepsen - Inventor, entrepreneur, optical physicist
Mary Lou Jepsen pushes the edges of what's possible in optics and physics, to make new types of devices, leading teams and working with huge factories that can ship vast volumes of these strange, new things.

Why you should listen

Mary Lou Jepsen is one of the world’s foremost engineers and scientists in optics, imaging and display -- inventing at the hairy, crazy edge of what physics allows, aiming to do what seems impossible and leading teams to achieve these in volume in partnership with the world’s largest manufacturers, in Asia. She has more than 200 patents published or issued.

Jepsen is the founder and CEO of Openwater, which aims to use new optics to see inside our bodies. Previously a top technical exec at Google, Facebook, Oculus and Intel, her startups include One Laptop Per Child, where she was CTO and chief architect on the $100 laptop. She studied at Brown, MIT and Rhode Island School of Design, and she was a professor at both MITs -- the one in Cambridge, Mass., and the Royal Melbourne Institute of Tech in Australia.

More profile about the speaker
Mary Lou Jepsen | Speaker | TED.com
TED2013

Mary Lou Jepsen: Could future devices read images from our brains?

Mary Lou Jepsen: Liệu trong tương lai, ta có thể đọc hình ảnh từ não bộ?

Filmed:
1,035,856 views

Là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực hiển thị kĩ thuật số, Mary Lou Jepsen tiến hành nghiên cứu cách thể hiện trên máy tính những ý tưởng sáng tạo từ não bộ. Từng là một bệnh nhân được phẫu thuật não, cô khao khát biết thêm về hoạt động thần kinh ẩn sau các phát minh, sáng tạo và suy nghĩ. Dung hòa hai niềm đam mê này cùng với hai nghiên cứu não bộ nổi trội, Mary Lou chỉ ra một tầm cao mới trong nghiêu cứu và thấu hiểu tư duy con người.
- Inventor, entrepreneur, optical physicist
Mary Lou Jepsen pushes the edges of what's possible in optics and physics, to make new types of devices, leading teams and working with huge factories that can ship vast volumes of these strange, new things. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I had brainóc surgeryphẫu thuật 18 yearsnăm agotrước,
0
607
2508
Tôi làm phẫu thuật não
18 năm về trước
00:15
and sincekể từ that time, brainóc sciencekhoa học has becometrở nên
1
3115
2567
từ đó, khoa học não bộ trở thành
00:17
a personalcá nhân passionniềm đam mê of minetôi.
2
5682
1999
niềm đam mê của tôi.
00:19
I'm actuallythực ra an engineerkỹ sư.
3
7681
2235
Thực ra, tôi là kỹ sư
00:21
And first let me say, I recentlygần đây joinedgia nhập
4
9916
2516
Tôi vừa mới gia nhập
00:24
Google'sCủa Google MoonshotMoonshot groupnhóm,
5
12432
1549
nhóm Google Moonshot
00:25
where I had a divisionphân chia,
6
13981
1212
nơi tôi có 1 đội
00:27
the displaytrưng bày divisionphân chia in GoogleGoogle X,
7
15193
2181
phụ trách hiển thị trên Google X,
00:29
and the brainóc sciencekhoa học work I'm speakingnói about todayhôm nay
8
17374
2622
tôi sẽ trình bày hôm nay
công trình nghiên cứu
00:31
is work I did before I joinedgia nhập GoogleGoogle
9
19996
2921
về não bộ mà tôi đã thực hiện
00:34
and on the sidebên outsideở ngoài of GoogleGoogle.
10
22917
2332
trước khi tham gia Google.
00:37
So that said, there's a stigmakỳ thị
11
25249
3183
Có những nghi vấn
00:40
when you have brainóc surgeryphẫu thuật.
12
28432
2285
xoay quanh vấn đề phẫu thuật não.
00:42
Are you still smartthông minh or not?
13
30717
2823
Bạn có còn thông minh nữa không ?
00:45
And if not, can you make yourselfbản thân bạn smartthông minh again?
14
33540
3848
Nếu không, liệu bạn có thể
minh mẫn trở lại ?
00:49
After my neurosurgeryphẫu thuật thần kinh,
15
37388
1766
Sau khi phẫu thuật thần kinh,
00:51
partphần of my brainóc was missingmất tích,
16
39154
1997
tôi phải đối mặt với chuyện
00:53
and I had to dealthỏa thuận with that.
17
41151
2773
một phần não bộ của mình bị cắt bỏ
00:55
It wasn'tkhông phải là the greymàu xám mattervấn đề, but it
was the gooeygooey partphần deadđã chết centerTrung tâm
18
43924
2944
Không phải là chất xám
mà là phần chất nhờn đã chết
00:58
that makeslàm cho keyChìa khóa hormoneskích thích tố and neurotransmittersdẫn truyền thần kinh.
19
46868
3402
tạo ra những hormone chính
và các chất dẫn truyền thần kinh
01:02
ImmediatelyNgay lập tức after my surgeryphẫu thuật,
20
50270
2231
Ngay sau cuộc phẫu thuật,
01:04
I had to decidequyết định what amountslượng of eachmỗi of over
21
52501
2143
tôi phải sử dụng
hàng chục loại thuốc
01:06
a dozen powerfulquyền lực chemicalshóa chất to take eachmỗi day,
22
54644
3702
mỗi ngày, với liều lượng
do tôi quyết định
01:10
because if I just tooklấy nothing,
23
58346
1809
bởi nếu không uống thuốc,
01:12
I would diechết withinbên trong hoursgiờ.
24
60155
2732
tôi sẽ chết trong vòng vài giờ,
01:14
EveryMỗi day now for 18 yearsnăm -- everymỗi singleĐộc thân day --
25
62887
3920
Suốt 18 năm, hàng ngày, từng ngày,
01:18
I've had to try to decidequyết định the combinationskết hợp
26
66807
2710
tôi phải sử dụng thuốc
01:21
and mixtureshỗn hợp of chemicalshóa chất,
27
69517
1328
01:22
and try to get them, to stayở lại alivesống sót.
28
70845
3847
để duy trì sự sống.
01:26
There have been severalmột số closegần callscuộc gọi.
29
74692
2721
Và cũng mấy lần suýt chết,
01:29
But luckilymay mắn thay, I'm an experimentalistngười thực nghiệm at hearttim,
30
77413
3699
Nhưng may thay, vốn là
kẻ thích thử nghiệm
01:33
so I decidedquyết định I would experimentthí nghiệm
31
81112
3227
tôi quyết định thử nghiệm
01:36
to try to find more optimaltối ưu dosagesliều lượng
32
84339
2440
để tìm ra liều lượng tối ưu nhất
01:38
because there really isn't a cleartrong sáng roadđường mapbản đồ
33
86779
1637
bởi vì chưa có chỉ dẫn chi tiết nào
cho việc này cả.
01:40
on this that's detailedchi tiết.
34
88416
1903
01:42
I beganbắt đầu to try differentkhác nhau mixtureshỗn hợp,
35
90319
2151
Tôi bắt đầu thử pha trộn khác đi
01:44
and I was blownthổi away by how
36
92470
2872
và thật kinh ngạc
01:47
tinynhỏ bé changesthay đổi in dosagesliều lượng
37
95342
2411
chỉ một thay đổi nhỏ về liều lượng
01:49
dramaticallyđột ngột changedđã thay đổi my sensegiác quan of selftự,
38
97753
3149
cũng có thể thay đổi ghê gớm
cảm nhận của tôi
01:52
my sensegiác quan of who I was, my thinkingSuy nghĩ,
39
100902
1811
về bản thân,
cách suy nghĩ
01:54
my behaviorhành vi towardsvề hướng people.
40
102713
2259
và cách cư xử với người khác.
01:56
One particularlyđặc biệt dramatickịch tính casetrường hợp:
41
104972
2049
Một trường hợp cụ thể là:
01:59
for a couplevợ chồng monthstháng I actuallythực ra triedđã thử dosagesliều lượng
42
107021
1868
Trong vài tháng
tôi đã thử liều lượng
02:00
and chemicalshóa chất typicalđiển hình of a man in his earlysớm 20s,
43
108889
3908
và hóa chất điển hình
dành cho một thanh niên chừng 20 tuổi
02:04
and I was blownthổi away by how my thoughtssuy nghĩ changedđã thay đổi.
44
112797
3011
và tôi sửng sốt trước
sự thay đổi trong suy nghĩ của mình.
02:07
(LaughterTiếng cười)
45
115808
3120
(Cười)
02:10
I was angrybực bội all the time,
46
118928
3058
Lúc nào tôi cũng tức giận,
02:13
I thought about sextình dục constantlyliên tục,
47
121986
1846
thường xuyên nghĩ về sex,
02:15
and I thought I was the smartestthông minh nhất personngười
48
123832
2949
và nghĩ mình là người thông mình nhất
trên thế giới này, và
02:18
in the entiretoàn bộ worldthế giới, and
49
126781
2051
02:20
—(LaughterTiếng cười)—
50
128832
2263
- (Cười)-
đương nhiên, trong đời,
tôi đã gặp những người như thế,
02:23
of coursekhóa học over the yearsnăm I'd
metgặp guys kindloại of like that,
51
131095
2925
02:26
or maybe kindloại of toned-downtoned xuống versionsphiên bản of that.
52
134020
2267
hay có lẽ là phiên bản đỡ hơn.
02:28
I was kindloại of extremecực.
53
136287
2184
Tôi thì thuộc dạng quá mức.
02:30
But to me, the surprisesự ngạc nhiên was,
54
138471
2569
Điều ngạc nhiên là
02:33
I wasn'tkhông phải là tryingcố gắng to be arrogantkiêu ngạo.
55
141040
2166
tôi không hề cố tỏ ra kiêu ngạo.
02:35
I was actuallythực ra tryingcố gắng,
56
143206
3209
thay vào đó là cố gắng
02:38
with a little bitbit of insecuritymất an ninh,
57
146415
2360
với một ít tự ti,
02:40
to actuallythực ra fixsửa chữa a problemvấn đề in fronttrước mặt of me,
58
148775
3000
để giải quyết vấn đề ngay trước mắt,
02:43
and it just didn't come out that way.
59
151775
1856
dù rằng không được như ý muốn.
02:45
So I couldn'tkhông thể handlexử lý it.
60
153631
1483
Thế nên, tôi không thể chịu đựng được.
Tôi đổi liều.
02:47
I changedđã thay đổi my dosagesliều lượng.
61
155114
1525
02:48
But that experiencekinh nghiệm, I think, gaveđưa ra me
62
156639
2455
Nhưng kinh nghiệm đó giúp tôi
02:51
a newMới appreciationsự đánh giá for menđàn ông
63
159094
1751
cảm thấy quý trọng đàn ông
và những điều họ đã phải trải qua,
02:52
and what they mightcó thể walkđi bộ throughxuyên qua,
64
160845
1816
02:54
and I've gottennhận alongdọc theo with menđàn ông
65
162661
1690
và thân với đàn ông hơn
kể từ đó.
02:56
a lot better sincekể từ then.
66
164351
1839
02:58
What I was tryingcố gắng to do
67
166190
1545
Mục đích của tôi
02:59
with tuningđiều chỉnh these hormoneskích thích tố
68
167735
2028
khi điều chỉnh hormone
03:01
and neurotransmittersdẫn truyền thần kinh and so forthra
69
169763
2323
và các chất dẫn truyền thần kinh
03:04
was to try to get my intelligenceSự thông minh back
70
172086
3605
đó là cố lấy lại sự minh mẫn
03:07
after my illnessbệnh and surgeryphẫu thuật,
71
175691
2634
sau bệnh tật và phẫu thuật,
03:10
my creativesáng tạo thought, my ideaý kiến flowlưu lượng.
72
178325
2635
những ý tưởng sáng tạo,
suy tưởng.
03:12
And I think mostlychủ yếu in imageshình ảnh,
73
180960
2641
Tôi suy nghĩ phần lớn bằng hình ảnh
03:15
and so for me that becameđã trở thành a keyChìa khóa metricsố liệu --
74
183601
2852
nên với tôi đó là
thước đo thiết yếu --
03:18
how to get these mentaltâm thần imageshình ảnh
75
186453
2330
làm sao để có những
hình ảnh trong tâm trí
03:20
that I use as a way of rapidnhanh prototypingtạo mẫu,
76
188783
2504
để nhanh chóng
khởi phát ý tưởng,
03:23
if you will, my ideasý tưởng,
77
191287
1743
Ý tưởng của tôi là
03:25
tryingcố gắng on differentkhác nhau newMới ideasý tưởng for sizekích thước,
78
193030
2372
thử nghiệm những
ý tưởng mới đa chiều
03:27
playingđang chơi out scenarioskịch bản.
79
195402
1695
hình dung cảnh huống.
03:29
This kindloại of thinkingSuy nghĩ isn't newMới.
80
197097
1913
Kiểu tư duy này không mới.
03:31
PhiliosophersPhiliosophers like HumeHume and DescartesDescartes and HobbesHobbes
81
199010
3255
Những triết gia như Hume,
Descartes hay Hobbes
03:34
saw things similarlytương tự.
82
202265
1528
cũng hình dung tương tự.
03:35
They thought that mentaltâm thần imageshình ảnh and ideasý tưởng
83
203793
2737
Họ nghĩ rằng
hình ảnh trong tâm trí
03:38
were actuallythực ra the sametương tự thing.
84
206530
2331
và ý tưởng thực ra giống nhau.
03:40
There are those todayhôm nay that disputetranh chấp that,
85
208861
2417
Ngày nay, người ta
tranh cãi về điều này
03:43
and lots of debatestranh luận about how the mindlí trí workscông trinh,
86
211278
3195
và có nhiều cuộc tranh luận
về cách hoạt động của tâm trí ,
03:46
but for me it's simpleđơn giản:
87
214473
1736
nhưng với tôi, đơn giản là:
03:48
MentalTâm thần imageshình ảnh, for mostphần lớn of us,
88
216209
2532
Hình ảnh trong tâm trí,
03:50
are centralTrung tâm in inventivesáng tạo and creativesáng tạo thinkingSuy nghĩ.
89
218741
3934
là trung tâm của
suy nghĩ đổi mới và sáng tạo.
03:54
So after severalmột số yearsnăm,
90
222675
1775
Sau nhiều năm,
03:56
I tunedđiều chỉnh myselfriêng tôi up and I have lots of great,
91
224450
3233
tôi đã có rất nhiều
03:59
really vividsinh động mentaltâm thần imageshình ảnh with a lot of sophisticationtinh tế
92
227683
3048
hình dung trong tâm trí
tuyệt vời và tinh tế
04:02
and the analyticalphân tích backbonexương sống behindphía sau them.
93
230731
2269
dựa trên cơ sở phân tích.
04:05
And so now I'm workingđang làm việc on,
94
233000
1921
Giờ đây, tôi đang nghiên cứu
04:06
how can I get these mentaltâm thần imageshình ảnh in my mindlí trí
95
234921
4162
làm thế nào thể hiện
những hình dung trong tâm trí này
04:11
out to my computermáy vi tính screenmàn fasternhanh hơn?
96
239083
2850
trên màn hình vi tính
một cách nhanh hơn.
04:13
Can you imaginetưởng tượng, if you will,
97
241933
2089
Các bạn hình dung được không,
04:16
a moviebộ phim directorgiám đốc beingđang ablecó thể to use
98
244022
2120
một đạo diễn phim có thể dùng
04:18
her imaginationtrí tưởng tượng alonemột mình to
directthẳng thắn the worldthế giới in fronttrước mặt of her?
99
246142
3762
trí tưởng tượng của mình
để đạo diễn cả thế giới trước mắt?
04:21
Or a musiciannhạc sĩ to get the musicÂm nhạc out of his headcái đầu?
100
249904
3588
Hoặc một nhạc sĩ có thể
lấy những nốt nhạc ra khỏi đầu mình?
04:25
There are incredibleđáng kinh ngạc possibilitieskhả năng with this
101
253492
2292
Đây là phương cách cho phép
04:27
as a way for creativesáng tạo people
102
255784
1993
những người sáng tạo
04:29
to sharechia sẻ at lightánh sáng speedtốc độ.
103
257777
2233
nhanh chóng chia sẻ
ý tưởng của mình.
04:32
And the truthsự thật is, the remainingcòn lại bottlenecknút cổ chai
104
260010
1998
Sự thật là, phần còn lại
để hiện thực hóa nó
04:34
in beingđang ablecó thể to do this
105
262008
1173
04:35
is just uppingupping the resolutionđộ phân giải of brainóc scanquét systemshệ thống.
106
263181
3980
chỉ còn phụ thuộc vào
độ phân giải của hệ thống scan não.
04:39
So let me showchỉ you why I think
we're prettyđẹp closegần to gettingnhận được there
107
267161
2858
Tôi sẽ giải thích vì sao
điều này là khả thi
04:42
by sharingchia sẻ with you two recentgần đây experimentsthí nghiệm
108
270029
2387
qua hai thí nghiệm gần đây
được thực hiện bởi
04:44
from two tophàng đầu neurosciencethần kinh học groupscác nhóm.
109
272416
2587
hai nhóm nghiên cứu
khoa học thần kinh hàng đầu
04:47
BothCả hai used fMRIfMRI technologyCông nghệ --
110
275003
2488
Cả hai dùng công nghệ fMRI
04:49
functionalchức năng magnetictừ tính resonancecộng hưởng imaginghình ảnh technologyCông nghệ --
111
277491
2279
"chụp cộng hưởng từ chức năng"
04:51
to imagehình ảnh the brainóc,
112
279770
1411
để chụp não,
04:53
and here is a brainóc scanquét setbộ from GiorgioGiorgio GanisGanis
113
281181
3257
Đây là bản scan não
của Giogio Ganis
04:56
and his colleaguesđồng nghiệp at HarvardĐại học Harvard.
114
284438
1950
và các đồng sự tại Harvard.
04:58
And the left-handtay trái columncột showstrình diễn a brainóc scanquét
115
286388
3154
Cột trái biểu thị
một bản scan não
05:01
of a personngười looking at an imagehình ảnh.
116
289542
3267
của một người đang xem ảnh.
05:04
The middleở giữa columncột showstrình diễn the brainscanbrainscan
117
292809
1929
Cột giữa biểu thị bản scan não
của chính người đó
05:06
of that sametương tự individualcá nhân
118
294738
1621
05:08
imaginingtưởng tượng, seeingthấy that sametương tự imagehình ảnh.
119
296359
3066
khi hình dung
chính bức hình vừa xem.
05:11
And the right columncột was createdtạo
120
299425
2048
Cột phải được thực hiện bằng cách
05:13
by subtractingtrừ the middleở giữa
columncột from the left columncột,
121
301473
3594
chồng cột giữa vào cột trái
và cắt đi những phần thừa
05:17
showinghiển thị the differenceSự khác biệt to be nearlyGần zerokhông.
122
305083
2943
và cho thấy phần thừa
gần bằng 0.
05:20
This was repeatedlặp đi lặp lại on lots of differentkhác nhau individualscá nhân
123
308026
2894
Thí nghiệm được thực hiện
với nhiều người,
05:22
with lots of differentkhác nhau imageshình ảnh,
124
310920
2830
dùng nhiều hình ảnh khác nhau,
05:25
always with a similargiống resultkết quả.
125
313750
1604
thu về cùng một kết quả.
05:27
The differenceSự khác biệt betweengiữa seeingthấy an imagehình ảnh
126
315354
2089
Gần như không có sự khác biệt
05:29
and imaginingtưởng tượng seeingthấy that sametương tự imagehình ảnh
127
317443
2455
giữa việc nhìn vào một bức hình
và tưởng tượng
05:31
is nextkế tiếp to nothing.
128
319898
2155
đang nhìn vào chính bức hình ấy
05:34
NextTiếp theo let me sharechia sẻ with you one other experimentthí nghiệm,
129
322053
2761
Tiếp theo là một thí nghiệm khác,
05:36
this from JackJack Gallant'sGallant của labphòng thí nghiệm at CalCal BerkeleyBerkeley.
130
324814
4541
từ phòng lab Jack Gallant
tại Berkeley, California.
05:41
They'veHọ đã been ablecó thể to decodegiải mã brainwavesbrainwaves
131
329355
2063
Họ giải mã sóng não
05:43
into recognizablenhận biết visualtrực quan fieldslĩnh vực.
132
331418
2441
thành những vùng hình ảnh
có thể nhận diện được.
05:45
So let me setbộ this up for you.
133
333859
1305
05:47
In this experimentthí nghiệm, individualscá nhân were shownđược hiển thị
134
335164
2333
Trong thí nghiệm này,
mỗi người được cho xem
05:49
hundredshàng trăm of hoursgiờ of YouTubeYouTube videosvideo
135
337497
1995
hàng giờ video trên Youtube
05:51
while scansquét were madethực hiện of theirhọ brainsnão
136
339492
2039
và não của họ được scan
05:53
to createtạo nên a largelớn librarythư viện of theirhọ brainóc reactingphản ứng
137
341531
3216
để lập một thư viện tư liệu
về phản ứng của não
05:56
to videovideo sequencestrình tự.
138
344747
2649
trước mỗi diễn biến trong video.
05:59
Then a newMới moviebộ phim was shownđược hiển thị with newMới imageshình ảnh,
139
347396
2850
Khi một bộ phim mới được chiếu
với hình ảnh mới,
06:02
newMới people, newMới animalsđộng vật in it,
140
350246
1952
con người mới,
động vật mới,
06:04
and a newMới scanquét setbộ was recordedghi lại.
141
352198
2711
một bản scan mới
được thu lại.
06:06
The computermáy vi tính, usingsử dụng brainóc scanquét datadữ liệu alonemột mình,
142
354909
2788
Máy vi tính, chỉ sử dụng dữ liệu
từ bản scan não,
06:09
decodedgiải mã that newMới brainóc scanquét
143
357697
2024
để giải mã bản scan não mới
06:11
to showchỉ what it thought the
individualcá nhân was actuallythực ra seeingthấy.
144
359721
4376
đoán xem hình ảnh thực
mà người đó đã xem là gì.
06:16
On the right-handtay phải sidebên, you
see the computer'strên máy tính guessphỏng đoán,
145
364097
3381
Ở bên phải
là phán đoán của máy tính
06:19
and on the left-handtay trái sidebên, the presentedtrình bày clipkẹp.
146
367478
4007
ở bên trái
là clip đã được xem.
06:23
This is the jaw-dropperhàm-dropper.
147
371485
2319
Phải há hốc miệng kinh ngạc!
06:25
We are so closegần to beingđang ablecó thể to do this.
148
373804
2687
Chúng ta sắp có thể
làm được điều này.
06:28
We just need to up the resolutionđộ phân giải.
149
376491
2785
Chúng ta chỉ cần
nâng cao độ phân giải lên nữa thôi.
06:31
And now remembernhớ lại that when you see an imagehình ảnh
150
379276
3252
Xin nhớ rằng việc
nhìn một hình ảnh
06:34
versusđấu với when you imaginetưởng tượng that sametương tự imagehình ảnh,
151
382528
2158
và việc tưởng tượng
ra chính hình ảnh đó
06:36
it createstạo ra the sametương tự brainóc scanquét.
152
384686
3475
cho ra những bản scan não
giống nhau.
06:40
So this was donelàm xong with the highest-resolutionđộ phân giải cao nhất
153
388161
2722
Thí nghiệm được thực hiện
với độ phân giải
06:42
brainóc scanquét systemshệ thống availablecó sẵn todayhôm nay,
154
390883
2185
cao nhất trên hệ thống scan não
hiện có
06:45
and theirhọ resolutionđộ phân giải has increasedtăng really
155
393068
1784
và độ phân giải đang tăng lên
06:46
about a thousandfoldthousandfold in the last severalmột số yearsnăm.
156
394852
3497
gấp hàng ngàn lần
trong những năm gần đây.
06:50
NextTiếp theo we need to increasetăng the resolutionđộ phân giải
157
398349
2322
Cần tăng độ phân giải
lên gấp hàng ngàn lần nữa
06:52
anotherkhác thousandfoldthousandfold
158
400671
1977
06:54
to get a deepersâu sắc hơn glimpsenhìn thoáng qua.
159
402648
1789
để có thể nhìn thấu
hiện tượng này.
06:56
How do we do that?
160
404437
1511
Làm thế nào để thực hiện?
06:57
There's a lot of techniqueskỹ thuật in this approachtiếp cận.
161
405948
2614
Có rất nhiều cách tiếp cận.
07:00
One way is to crackcrack openmở your
skullsọ and put in electrodesđiện cực.
162
408562
3118
Một trong số đó là
đặt một cực điện vào hộp sọ
07:03
I'm not for that.
163
411680
1403
Tôi không ủng hộ cách này.
07:05
There's a lot of newMới imaginghình ảnh techniqueskỹ thuật
164
413083
2955
Có rất nhiều kỹ thuật hình ảnh mới
được kiến nghị,
07:08
beingđang proposedđề xuất, some even by me,
165
416038
2003
trong đó có kiến nghị của tôi
07:10
but givenđược the recentgần đây successsự thành công of MRIMRI,
166
418041
2959
Nhưng với thành công của MRI
thời gian gần đây
07:13
first we need to askhỏi the questioncâu hỏi,
167
421000
2068
Trước tiên, ta phải đặt câu hỏi:
07:15
is it the endkết thúc of the roadđường with this technologyCông nghệ?
168
423068
2841
liệu công nghệ này đã cùng đường?
07:17
ConventionalThông thường wisdomsự khôn ngoan saysnói the only way
169
425909
2455
Suy nghĩ truyền thống nói rằng
cách duy nhất
07:20
to get highercao hơn resolutionđộ phân giải is with biggerlớn hơn magnetsNam châm,
170
428364
2589
để nâng độ phân giải
là tạo ra nam châm to hơn
07:22
but at this pointđiểm biggerlớn hơn magnetsNam châm
171
430953
1842
nhưng sự thật là
nam châm lớn hơn
07:24
only offerphục vụ incrementalgia tăng resolutionđộ phân giải improvementscải tiến,
172
432795
3750
không làm tăng độ phân giải
lên hàng ngàn lần
07:28
not the thousandfoldthousandfold we need.
173
436545
2160
như chúng ta mong muốn.
07:30
I'm puttingđặt forwardphía trước an ideaý kiến:
174
438705
1823
Tôi đề xuất ý tưởng rằng:
07:32
insteadthay thế of biggerlớn hơn magnetsNam châm,
175
440528
1963
thay vì làm nam châm to hơn,
07:34
let's make better magnetsNam châm.
176
442491
2450
hãy làm ra nam châm tốt hơn.
07:36
There's some newMới technologyCông nghệ breakthroughsđột phá
177
444941
2003
Đã có những đột phá về công nghệ
07:38
in nanoscienceNanoscience
178
446944
1457
trong khoa học nano
07:40
when appliedáp dụng to magnetictừ tính structurescấu trúc
179
448401
1727
ứng dụng trong cấu trúc từ
07:42
that have createdtạo a wholetoàn thể newMới classlớp học of magnetsNam châm,
180
450128
3013
tạo nên một thế hệ nam châm mới
cho phép chúng ta thực hiện
07:45
and with these magnetsNam châm, we can layđặt nằm down
181
453141
2531
07:47
very fine detailedchi tiết magnetictừ tính fieldcánh đồng patternsmẫu
182
455672
2167
những mô hình từ trường
vô cùng tinh xảo
07:49
throughoutkhắp the brainóc,
183
457839
1355
khắp trong não bộ
07:51
and usingsử dụng those, we can actuallythực ra createtạo nên
184
459194
3182
cũng như tạo ra những cấu trúc
giao thoa tựa chụp ảnh toàn kí
07:54
holographic-likehình ba chiều như thế interferencecan thiệp structurescấu trúc
185
462376
2838
(holographic-like interference structures)
07:57
to get precisionđộ chính xác controlđiều khiển over manynhiều patternsmẫu,
186
465214
3469
để kiểm soát độ chính xác
của các mô hình
08:00
as is shownđược hiển thị here by shiftingchuyển things.
187
468683
2445
như ở đây
thông qua biến đổi.
08:03
We can createtạo nên much more complicatedphức tạp structurescấu trúc
188
471128
3150
Chúng ta có thể lập
những cấu trúc phức tạp hơn nhiều
08:06
with slightlykhinh bỉ differentkhác nhau arrangementssắp xếp,
189
474278
2071
với những sắp xếp hơi khác đi
như kiểu Spirograph.
08:08
kindloại of like makingchế tạo SpirographSpirograph.
190
476349
3033
Tại sao điều này lại quan trọng?
08:11
So why does that mattervấn đề?
191
479382
2228
08:13
A lot of effortcố gắng in MRIMRI over the yearsnăm
192
481610
2577
Trong nhiều năm,
những nỗ lực trong MRI
08:16
has goneKhông còn into makingchế tạo really biglớn,
193
484187
2837
đều tập trung làm những nam châm
thật to, thật lớn
08:19
really hugekhổng lồ magnetsNam châm, right?
194
487024
2610
08:21
But yetchưa mostphần lớn of the recentgần đây advancesnhững tiến bộ
195
489634
2509
Nhưng những tiến bộ gần đây
về độ phân giải
08:24
in resolutionđộ phân giải have actuallythực ra come from
196
492143
2197
08:26
ingeniouslykhôn clevertài giỏi encodingmã hóa and decodinggiải mã solutionscác giải pháp
197
494340
4008
lại đến từ những giải pháp thông minh
trong mã hóa và giải mã
08:30
in the F.M. radioradio frequencytần số transmittersmáy phát and receiversmáy thu
198
498348
3287
trong dẫn truyền tần số sóng FM
và đầu nhận của hệ thống MRI.
08:33
in the MRIMRI systemshệ thống.
199
501635
2691
08:36
Let's alsocũng thế, insteadthay thế of a uniformđồng phục magnetictừ tính fieldcánh đồng,
200
504326
3322
Cũng vậy, thay vì
tạo từ trường đồng bộ,
08:39
put down structuredcấu trúc magnetictừ tính patternsmẫu
201
507648
2672
hãy tạo những mô hình từ
có cấu trúc
08:42
in additionthêm vào to the F.M. radioradio frequenciestần số.
202
510320
3099
bổ sung cho tần số FM.
08:45
So by combiningkết hợp the magneticsmagnetics patternsmẫu
203
513419
2307
Bằng cách kết hợp
những mô hình mang từ tính
08:47
with the patternsmẫu in the F.M. radioradio frequenciestần số
204
515726
2710
với các mô hình trong tần số radio FM
08:50
processingChế biến which can massivelyồ ạt increasetăng
205
518436
2171
quá trình này có thể
làm gia tăng đáng kể
08:52
the informationthông tin that we can extracttrích xuất
206
520607
1969
thông tin đúc kết được
08:54
in a singleĐộc thân scanquét.
207
522576
2446
chỉ qua một lần scan.
08:57
And on tophàng đầu of that, we can then layerlớp
208
525022
2332
Ngoài ra, ta có thể dùng
những hiểu biết
08:59
our ever-growingngày càng phát triển knowledgehiểu biết
of brainóc structurekết cấu and memoryký ức
209
527354
4472
ngày càng sâu rộng
về cấu trúc não và bộ nhớ
09:03
to createtạo nên a thousandfoldthousandfold increasetăng that we need.
210
531826
3695
để tạo ra tiến bộ gấp ngàn lần.
09:07
And usingsử dụng fMRIfMRI, we should be ablecó thể to measuređo
211
535521
2943
Khi sử dụng fMRI,
ta phải đo được
09:10
not just oxygenatedôxy bloodmáu flowlưu lượng,
212
538464
2082
không chỉ dòng máu được lọc
mà còn cả
09:12
but the hormoneskích thích tố and neurotransmittersdẫn truyền thần kinh
I've talkednói chuyện about
213
540546
2901
những hormone
và chất dẫn truyền thần kinh
09:15
and maybe even the directthẳng thắn neuralthần kinh activityHoạt động,
214
543447
2345
và có lẽ cả hoạt động thần kinh trực tiếp
chẳng hạn như ngủ mơ.
09:17
which is the dreammơ tưởng.
215
545792
1503
09:19
We're going to be ablecó thể to dumpđổ our ideasý tưởng
216
547295
2234
Chúng ta sẽ có thể trực tiếp
xuất những ý tưởng thành công cụ số.
09:21
directlytrực tiếp to digitalkỹ thuật số mediaphương tiện truyền thông.
217
549529
2694
09:24
Could you imaginetưởng tượng if we could leapfrogleapfrog languagengôn ngữ
218
552223
2711
Tưởng tượng việc
ta có thể chơi đùa với ngôn ngữ
09:26
and communicategiao tiếp directlytrực tiếp with humanNhân loại thought?
219
554934
4209
giao tiếp trực tiếp
với ý nghĩ của con người?
09:31
What would we be capablecó khả năng of then?
220
559143
3193
Khi đó ta sẽ có thể làm gì?
09:34
And how will we learnhọc hỏi to dealthỏa thuận
221
562336
2637
Ta sẽ học cách xử lý
09:36
with the truthssự thật of unfilteredunfiltered humanNhân loại thought?
222
564973
4219
những suy nghĩ chưa được sàng lọc
như thế nào?
09:41
You think the InternetInternet was biglớn.
223
569192
2567
Bạn cho rằng
Internet là vô cùng rộng lớn.
09:43
These are hugekhổng lồ questionscâu hỏi.
224
571759
2602
Đây là một câu hỏi lớn.
09:46
It mightcó thể be irresistiblekhông thể cưỡng lại as a tooldụng cụ
225
574361
2148
Nó có thể là một công cụ hấp dẫn
09:48
to amplifykhuyếch đại our thinkingSuy nghĩ and communicationgiao tiếp skillskỹ năng.
226
576509
3876
để phóng đại những kĩ năng
tư duy và giao tiếp của chúng ta
09:52
And indeedthật, this very sametương tự tooldụng cụ
227
580385
2023
Thực ra, chính công cụ này
09:54
mayTháng Năm provechứng minh to leadchì to the curechữa khỏi
228
582408
2126
có thể giúp tìm ra thuốc chữa trị
09:56
for Alzheimer'sAlzheimer and similargiống diseasesbệnh tật.
229
584534
3074
cho bệnh Alzheimer's
và những bệnh tương tự.
09:59
We have little optionTùy chọn but to openmở this doorcửa.
230
587608
3512
Ta có rất ít lựa chọn
bên cạnh việc mở cánh cửa này
10:03
RegardlessBất kể, pickchọn a yearnăm --
231
591120
1585
10:04
will it happenxảy ra in fivesố năm yearsnăm or 15 yearsnăm?
232
592705
2266
liệu nó sẽ xảy ra trong vòng 5
hay 15 năm nữa?
10:06
It's hardcứng to imaginetưởng tượng it takinglấy much longerlâu hơn.
233
594971
4616
Chắc sẽ không
mất lâu hơn thế.
10:11
We need to learnhọc hỏi how to take this stepbậc thang togethercùng với nhau.
234
599587
3695
Chúng ta cần học để
cùng nhau tiến về phía trước.
10:15
Thank you.
235
603282
2174
Xin cảm ơn.
10:17
(ApplauseVỗ tay)
236
605456
3974
(Vỗ tay)
Translated by Nam Nguyen Cong
Reviewed by Nhu PHAM

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Mary Lou Jepsen - Inventor, entrepreneur, optical physicist
Mary Lou Jepsen pushes the edges of what's possible in optics and physics, to make new types of devices, leading teams and working with huge factories that can ship vast volumes of these strange, new things.

Why you should listen

Mary Lou Jepsen is one of the world’s foremost engineers and scientists in optics, imaging and display -- inventing at the hairy, crazy edge of what physics allows, aiming to do what seems impossible and leading teams to achieve these in volume in partnership with the world’s largest manufacturers, in Asia. She has more than 200 patents published or issued.

Jepsen is the founder and CEO of Openwater, which aims to use new optics to see inside our bodies. Previously a top technical exec at Google, Facebook, Oculus and Intel, her startups include One Laptop Per Child, where she was CTO and chief architect on the $100 laptop. She studied at Brown, MIT and Rhode Island School of Design, and she was a professor at both MITs -- the one in Cambridge, Mass., and the Royal Melbourne Institute of Tech in Australia.

More profile about the speaker
Mary Lou Jepsen | Speaker | TED.com