ABOUT THE SPEAKER
Gabby Giffords and Mark Kelly - Former U.S. Representative and NASA astronaut; survivors
After Rep. Gabby Giffords was wounded by a would-be assassin’s bullet in January 2011, she and her husband, Mark Kelly, a NASA astronaut, retired US Navy captain and combat veteran, have become known around the world for their story of hope and resilience.

Why you should listen

For nearly 15 years, Gabby Giffords has dedicated herself to public service. As the youngest woman ever elected to the Arizona State Senate, she represented her community in the Arizona Legislature from 2000-2005, and then in US Congress from 2006-2012. In Congress, Gabby represented a diverse area that covers 9,000 square miles including a 114-mile border with Mexico. She quickly became a leading champion of border security, energy independence, and the needs of military families and veterans. She was consistently ranked as one of the most centrist legislators in Congress. 

In 2007, Giffords married Mark Kelly, a Naval aviator who flew 39 combat missions in Operation Desert Storm and NASA astronaut. Mark flew his first of four missions in 2001 aboard Space Shuttle Endeavour, the same space shuttle that he commanded on its final flight in May 2011. He has also commanded Space Shuttle Discovery and is one of only two individuals who have visited the International Space Station on four different occasions.

On January 8, 2011 in Tucson, Arizona, an assassination attempt at an event with constituents left Giffords severely wounded, and six others dead. Since that day, Gabby and Mark have become known for their story of hope and resilience in the wake of tragedy.

More profile about the speaker
Gabby Giffords and Mark Kelly | Speaker | TED.com
TED2014

Gabby Giffords and Mark Kelly: Be passionate. Be courageous. Be your best.

Gabby Giffords en Mark Kelly: Wees gepassioneerd. Wees moedig. Wees je beste zelf.

Filmed:
1,130,061 views

Op 8 januari 2011 werd congreslid Gabby Giffords in het hoofd geschoten tijdens een ontmoeting met kiezers in haar thuisstad Tucson in Arizona. Haar echtgenoot, astronaut Mark Kelly, nam meteen het vliegtuig om bij haar te zijn. In dit emotionele gesprek met Pat Mitchell bespreekt het koppel hun levens van voor en na het incident en bespreken ze ook hun streven naar verantwoord wapengebruik.
- Former U.S. Representative and NASA astronaut; survivors
After Rep. Gabby Giffords was wounded by a would-be assassin’s bullet in January 2011, she and her husband, Mark Kelly, a NASA astronaut, retired US Navy captain and combat veteran, have become known around the world for their story of hope and resilience. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
PatPat MitchellMitchell: That day,
0
995
1687
Pat Mitchell: 8 januari 2011
00:14
JanuaryJanuari 8, 2011, beganbegon like all othersanderen.
1
2682
3873
begon als een doodgewone dag.
00:18
You were bothbeide doing the work that you love.
2
6555
3149
Jullie waren allebei bezig
met dat wat jullie het liefste doen.
00:21
You were meetingvergadering with constituentsbestanddelen,
3
9704
2181
Jij had een ontmoeting met kiezers,
00:23
whichwelke is something that you lovedgeliefde doing
4
11885
2165
wat je dolgraag deed
00:26
as a congresswomanCongreslid,
5
14050
1167
als lid van het Congres.
00:27
and MarkMark, you were happilyGelukkig preparingvoorbereidingen treffen
6
15217
2405
En Mark, jij was je volop
aan het voorbereiden
00:29
for your nextvolgende spaceruimte shuttleshuttle.
7
17622
3279
voor je volgende missie
met de Space Shuttle.
00:32
And suddenlyplotseling, everything
that you had plannedgepland
8
20901
4179
En alles wat jullie ooit gepland
00:37
or expectedverwacht in your liveslevens
9
25080
1951
of gehoopt hadden in jullie leven
00:39
was irrevocablyonherroepelijk changedveranderd forevervoor altijd.
10
27031
3849
veranderde plots onomkeerbaar.
Mark Kelly: Ja, het is werkelijk
indrukwekkend hoe alles zo plots
00:42
MarkMark KellyKelly: Yeah, it's amazingverbazingwekkend,
11
30880
999
00:43
it's amazingverbazingwekkend how
everything can changeverandering
12
31879
1774
00:45
for any of us in an instantogenblik.
13
33653
2207
kan veranderen voor ieder van ons.
00:47
People don't realizerealiseren that.
14
35860
1648
Mensen beseffen dat niet.
00:49
I certainlyzeker didn't.
15
37508
1190
Ik besefte het niet.
00:50
GabbyGabby GiffordsGiffords: Yes.
16
38698
658
Gabby Giffords: Ja.
00:51
MKMK: And on that SaturdayZaterdag morningochtend-,
17
39356
1250
MK: Die zaterdagochtend
00:52
I got this horribleverschrikkelijk phonetelefoon call
18
40606
2964
Kreeg ik dat vreselijke telefoontje
00:55
from Gabby'sGabby de chiefchef of staffpersoneel.
19
43570
2058
van Gabby’s stafchef.
00:57
She didn't have much other informationinformatie.
20
45628
2020
Ze kon geen verdere informatie geven,
00:59
She just said, "GabbyGabby was shotschot."
21
47648
2329
enkel “Gabby is neergeschoten.”
01:01
A fewweinig minutesnotulen laterlater, I calledriep her back
22
49977
1217
Ik belde haar later terug
01:03
and I actuallywerkelijk thought for a secondtweede,
23
51194
2381
en even was ik ervan overtuigd
01:05
well, maybe I just imaginedingebeeld
gettingkrijgen this phonetelefoon call.
24
53575
2739
dat ik me dat telefoontje
gewoon had ingebeeld.
01:08
I calledriep her back, and
that's when she told me
25
56314
1702
Ik belde haar terug en ze zei me
01:10
that GabbyGabby had been shotschot in the headhoofd.
26
58016
2303
dat Gabby in het hoofd geschoten was.
01:12
And from that pointpunt on,
27
60319
1825
Vanaf dat moment wist ik
01:14
I knewwist that our liveslevens were
going to be a lot differentverschillend.
28
62144
3612
dat ons leven helemaal anders zou zijn.
01:17
PMPM: And when you arrivedaangekomen at the hospitalziekenhuis,
29
65756
1977
PM: Welke prognose gaven de dokters jou,
01:19
what was the prognosisprognose that they gavegaf you
30
67733
2724
toen je in het ziekenhuis aankwam,
over Gabby's toestand
01:22
about Gabby'sGabby de conditionstaat
and what recoveryherstel, if any,
31
70457
3248
en in welke mate je
01:25
you could expectverwachten?
32
73705
1491
verbetering mocht verwachten?
01:27
MKMK: Well, for a gunshotGunshot woundwond to the headhoofd
33
75196
1940
MK: Daarover kunnen ze
bij een schotwond in het hoofd
01:29
and a traumatictraumatisch brainhersenen injuryletsel,
34
77136
1202
01:30
they typicallytypisch can't tell you much.
35
78338
3111
en een hersentrauma
meestal niet veel zeggen.
01:33
EveryElke injuryletsel is differentverschillend. It's not predictablevoorspelbaar
36
81449
2749
Elk geval is anders.
In tegenstelling tot een beroerte
01:36
like oftenvaak a strokeberoerte mightmacht be predictablevoorspelbaar,
37
84198
1814
is het verdere verloop niet voorspelbaar.
01:38
whichwelke is anothereen ander TBITBI kindsoort of injuryletsel.
38
86012
2734
01:40
So they didn't know how long
GabbyGabby would be in a comaComa,
39
88746
2992
Dus ze wisten niet hoelang
Gabby in een coma zou liggen,
01:43
didn't know when that would changeverandering
40
91738
2795
wanneer dat zou veranderen,
01:46
and what the prognosisprognose would be.
41
94533
3163
of wat de prognose zou zijn.
01:49
PMPM: GabbyGabby, has your recoveryherstel
42
97696
3806
PM: Gabby, ben je bij je herstel
01:53
been an effortinspanning to createcreëren
a newnieuwe GabbyGabby GiffordsGiffords
43
101502
4502
op zoek gegaan naar een nieuwe
01:58
or reclaimterugeisen the oldoud GabbyGabby GiffordsGiffords?
44
106004
3283
of naar de oude Gabby Giffords?
02:01
GGGG: The newnieuwe one -- better, strongersterker, tougherhardere.
45
109287
4566
GG: De nieuwe – beter, sterker, harder.
02:05
(ApplauseApplaus)
46
113853
4357
(Applaus)
02:10
MKMK: That to say,
47
118210
2360
MK: Om maar te zeggen,
02:12
when you look at the pictureafbeelding behindachter us,
48
120570
3406
als je naar de foto hier achter ons kijkt,
02:15
to come back from that kindsoort of injuryletsel
49
123976
1644
herstellen van zo’n verwonding
02:17
and come back strongsterk
and strongersterker than ever
50
125620
2228
en er dan sterk en zelfs
sterker uitkomen
02:19
is a really toughtaai thing to do.
51
127848
1836
is heel moeilijk.
02:21
I don't know anybodyiemand
52
129684
1494
Ik ken niemand
02:23
that's as toughtaai as my
wonderfulprachtig wifevrouw right here.
53
131178
2622
die zo sterk is als mijn geweldige vrouw.
02:25
(ApplauseApplaus)
54
133800
3252
(Applaus)
02:29
PMPM: And what were the first signstekenen
55
137052
2928
PM: Wanneer wist je
02:31
that recoveryherstel was not
only going to be possiblemogelijk
56
139980
3465
dat herstel niet enkel mogelijk was
02:35
but you were going to have some semblanceschijn
57
143445
2651
maar dat je zelfs
nog iets zou terugkrijgen
02:38
of the life that you and GabbyGabby had plannedgepland?
58
146096
2605
van het leven dat
jij en Gabby gepland hadden?
02:40
MKMK: Well, the first thing, for me, was
59
148701
2278
MK: Voor mij was dat
02:42
GabbyGabby was still kindsoort of almostbijna unconsciousbewusteloos,
60
150979
3460
toen Gabby nog half bewusteloos was,
02:46
but she did something when she
was in the ICUICU hospitalziekenhuis bedbed
61
154439
5526
en ze iets deed in haar bed
op de afdeling Intensieve Zorgen
dat ze vroeger altijd deed
02:51
that she used to do when we mightmacht
62
159965
1785
wanneer we bijvoorbeeld
aten in een restaurant.
02:53
be out to dinneravondeten at a restaurantrestaurant,
63
161750
1935
02:55
in that she pulledgetrokken my ringring off
64
163685
1883
Ze deed mijn ring uit
02:57
and she flippedgespiegeld it from one fingervinger to the nextvolgende,
65
165568
3099
en verplaatste hem
van de ene vinger naar de andere.
03:00
and at that pointpunt I knewwist
66
168667
2145
Toen wist ik
03:02
that she was still in there.
67
170812
1584
dat ze er nog was.
03:04
PMPM: And there were certainzeker wordstekst, too.
68
172396
1666
PM: Er waren ook bepaalde woorden.
03:06
Didn't she surpriseverrassing you with
wordstekst in the beginningbegin?
69
174062
3051
Verraste ze je niet
met woorden in het begin?
03:09
MKMK: Well, it was toughtaai in the beginningbegin.
GGGG: What? What? ChickenKip. ChickenKip. ChickenKip.
70
177113
5937
MK: Het was moeilijk in het begin.
GG: Wat? Wat? Kip. Kip. Kip.
03:15
MKMK: Yeah, that was it.
71
183050
1380
MK: Ja, dat was het.
03:16
For the first monthmaand, that was the extentomvang
72
184430
3240
Dat was Gabby’s volledige woordenschat
03:19
of Gabby'sGabby de vocabularywoordenschat.
73
187670
1476
in die eerste maand.
03:21
For some reasonreden, she has aphasiaAfasie,
74
189146
2636
Om een of andere reden heeft ze afasie,
03:23
whichwelke is difficultymoeilijkheid with communicationcommunicatie.
75
191782
1996
moeilijkheden om te communiceren.
03:25
She latchedvergrendeld on to the wordwoord "chickenkip,"
76
193778
2442
Ze vond een houvast in het woord "kip"
03:28
whichwelke isn't the bestbeste but
certainlyzeker is not the worstslechtst.
77
196220
3276
wat niet het beste,
maar zeker niet het slechte is.
03:31
(LaughterGelach)
78
199496
1485
(Gelach)
03:32
And we were actuallywerkelijk worriedbezorgd
79
200981
1363
We waren eigenlijk bezorgd
03:34
it could have been a lot worseerger than that.
80
202344
4241
dat ze een slechter woord zou kiezen.
03:38
PMPM: GabbyGabby, what's been
the toughestzwaarste challengeuitdaging
81
206585
2360
PM: Gabby, wat was jouw grootste uitdaging
03:40
for you duringgedurende this recoveryherstel?
82
208945
2792
tijdens jouw herstel?
03:43
GGGG: TalkingPraten. Really hardhard. Really.
83
211737
4304
GG: Praten. Heel, heel moeilijk.
03:48
MKMK: Yeah, with aphasiaAfasie, GabbyGabby
knowsweet what she wants to say,
84
216041
3098
MK: Gabby weet wat ze wilt zeggen,
03:51
she just can't get it out.
85
219139
1874
maar dat lukt niet altijd.
03:53
She understandsbegrijpt everything,
86
221013
1412
Ze begrijpt alles,
03:54
but the communicationcommunicatie is just very difficultmoeilijk
87
222425
2350
maar communiceren is moeilijk voor haar
03:56
because when you look at the pictureafbeelding,
88
224775
2242
omdat het gedeelte van het brein
03:59
the partdeel of your brainhersenen where
those communicationcommunicatie centerscenters are
89
227017
4636
dat daarvoor instaat
aan de linkerkant van het hoofd ligt
04:03
are on the left sidekant of your headhoofd,
90
231653
1780
en de kogel is daar doorheen gegaan.
04:05
whichwelke is where the bulletkogel passedgeslaagd throughdoor.
91
233433
1787
04:07
PMPM: So you have to do
a very dangerousgevaarlijk thing:
92
235220
2213
PM: Dus jij hebt een gevaarlijke taak:
04:09
speakspreken for your wifevrouw.
93
237433
1646
spreken in haar plaats.
04:11
MKMK: I do.
94
239079
1605
MK: Inderdaad.
04:12
It mightmacht be some of the mostmeest
dangerousgevaarlijk things I've ever donegedaan.
95
240684
4336
Dat is misschien wel het gevaarlijkste
wat ik ooit gedaan heb.
04:17
PMPM: GabbyGabby, are you optimisticoptimistisch
96
245020
1900
PM: Gabby, ben je optimistisch
04:18
about your continuingvoortgezette recoveryherstel --
97
246920
3263
over je verdere herstel -
04:22
walkingwandelen, talkingpratend,
98
250183
2224
lopen, praten,
04:24
beingwezen ablein staat to moveverhuizing your armarm and legbeen?
99
252407
2504
je arm en been kunnen bewegen?
04:26
GGGG: I'm optimisticoptimistisch. It will be a long, hardhard haultrek,
100
254911
4354
GG: Ik ben optimistisch.
Ik heb een lange, moeilijke weg te gaan,
04:31
but I'm optimisticoptimistisch.
101
259265
2848
maar ik ben optimistisch.
04:34
PMPM: That seemslijkt to be the numberaantal one
characteristickarakteristiek of GabbyGabby GiffordsGiffords,
102
262113
3204
PM: Dat lijkt de belangrijkste eigenschap
van Gabby Giffords, niet?
04:37
wouldn'tzou het niet you say? (ApplauseApplaus)
103
265317
1279
(Applaus)
04:38
MKMK: Gabby'sGabby de always been really optimisticoptimistisch.
104
266596
1430
MK: Dat is altijd zo geweest.
04:40
She workswerken incrediblyongelooflijk hardhard everyelk day.
105
268026
2778
Gabby werkt ongelooflijk hard, elke dag.
04:42
GGGG: On the treadmillloopband,
walkedwandelde on my treadmillloopband,
106
270804
3004
GG: Op de loopband,
ik heb op mijn loopband gelopen,
04:45
SpanishSpaans lessonservaring, FrenchFrans hornHoorn.
107
273808
3477
lessen Spaans, hoorn spelen.
04:49
MKMK: It's only my wifevrouw who could be --
108
277285
2645
MK: Enkel mijn vrouw zou dat kunnen -
04:51
and if you knewwist her before she was injuredgewond,
109
279930
1748
als je haar vroeger al kende,
04:53
you would kindsoort of understandbegrijpen this --
110
281678
1912
zou je dit begrijpen -
04:55
somebodyiemand who could be injuredgewond
111
283590
1710
iemand die gewond raakte,
04:57
and have suchzodanig a hardhard time communicatingcommuniceren
112
285300
2920
zulke moeilijkheden heeft
om te communiceren
05:00
and meetsvoldoet aan with a speechtoespraak therapisttherapeut,
113
288220
1910
en spraaktherapie volgt,
05:02
and then about a monthmaand agogeleden, she sayszegt,
114
290130
2035
die plots, nu een maand geleden, zegt:
05:04
"I want to learnleren SpanishSpaans again."
115
292165
3702
"Ik wil weer Spaans gaan leren."
05:07
PMPM: Well, let's take a little closerdichterbij look
116
295867
2034
PM: Laten we eens kijken
naar de vrouw zelf.
05:09
at the wifevrouw, and this was even before
117
297901
2898
Dit is uit de tijd
voordat jij Gabby ontmoet had.
05:12
you metleerde kennen GabbyGabby GiffordsGiffords.
118
300799
1726
Hier zit ze op een bromfiets,
05:14
And she's on a motormotor scooterscooter there,
119
302525
2040
05:16
but it's my understandingbegrip that's a very tametemmen imagebeeld
120
304565
3520
maar ik heb begrepen
dat ze op deze foto
braver lijkt dan ze toen was.
05:20
of what GabbyGabby GiffordsGiffords was like growinggroeiend up.
121
308085
2496
05:22
MKMK: Yeah, GabbyGabby, she
used to racerace motorcyclesmotorfietsen.
122
310581
2752
MK: Gabby reed vroeger met motoren.
05:25
So that's a scooterscooter, but she had --
123
313333
1920
Dat is een bromfiets
05:27
well, she still has a BMWBMW motorcyclemotorfiets.
124
315253
3486
maar ze heeft nog altijd een BMW-motor.
05:30
PMPM: Does she riderijden it?
MKMK: Well, that's a challengeuitdaging
125
318739
2676
PM: Rijdt ze daar nog mee?
MK: Dat is moeilijk
05:33
with not beingwezen ablein staat to moveverhuizing her right armarm,
126
321415
2648
omdat ze haar rechterarm niet kan bewegen.
05:36
but I think with something
I know about, VelcroVelcro,
127
324063
4186
Maar ik ken wel wat van klittenband,
05:40
we mightmacht be ablein staat to get her back on the bikefiets,
128
328249
2256
misschien kunnen we haar
op de motor krijgen,
05:42
VelcroVelcro her right handhand- up ontonaar the handlebarStuur.
129
330505
4614
en haar rechterhand met klittenband
aan het stuur vastmaken.
05:47
PMPM: I have a feelinggevoel we mightmacht
see that pictureafbeelding nextvolgende,
130
335119
2298
PM: Misschien krijgen we binnenkort
05:49
GabbyGabby.
131
337417
1633
die foto te zien, Gabby.
05:51
But you meetontmoeten, you're alreadynu al decidedbeslist
132
339050
2445
Voordat jullie elkaar ontmoetten,
05:53
that you're going to dedicatewijden
your life to serviceservice.
133
341495
2990
had jij al beslist
05:56
You're going into the militaryleger
134
344485
2007
dat je bij het leger ging
05:58
and eventuallytenslotte to becomeworden an astronautastronaut.
135
346492
2281
en astronaut ging worden.
06:00
So you meetontmoeten.
136
348773
2520
Toen ontmoetten jullie elkaar.
06:03
What attractstrekt you to GabbyGabby?
137
351293
2777
Wat trok jou zo aan in Gabby?
06:06
MKMK: Well, when we metleerde kennen, oddlyvreemd enoughgenoeg,
138
354070
3604
MK: Vreemd genoeg hebben we elkaar ontmoet
06:09
it was the last time we were in VancouverVancouver,
139
357674
2606
de vorige keer dat we in Vancouver waren,
06:12
about 10 yearsjaar agogeleden. We metleerde kennen in VancouverVancouver,
140
360280
2446
zo’n 10 jaar geleden.
We ontmoetten elkaar
06:14
at the airportluchthaven, on a tripreis
that we were bothbeide takingnemen
141
362726
3949
op de luchthaven toen we
allebei onderweg waren
06:18
to ChinaChina,
142
366675
1855
naar China.
06:20
that I would actuallywerkelijk, from my backgroundachtergrond,
143
368530
2044
Een reis die ik, vanuit mijn achtergrond,
06:22
I would call it a boondoggleBoondoggle.
144
370574
2228
eigenlijk zinloos zou noemen.
06:24
GabbyGabby would —
GGGG: Fact-findingFeitenonderzoek missionmissie.
145
372802
2822
GG: Studiereis.
06:27
MKMK: She would call it an
importantbelangrijk fact-findingfeitenonderzoek missionmissie.
146
375624
3570
MK: Zij noemt het een studiereis.
06:31
She was a statestaat senatorSenator at the time,
147
379194
2386
Ze was toen senator in haar thuisstaat,
06:33
and we metleerde kennen here, at the airportluchthaven,
148
381580
3034
We ontmoetten elkaar hier, in Vancouver,
06:36
before a tripreis to ChinaChina.
149
384614
1518
op weg naar China.
06:38
PMPM: Would you describebeschrijven it
as a whirlwindwervelwind romanceromance?
150
386132
2606
PM: Zou je jullie relatie
als halsoverkop omschrijven?
06:40
GGGG: No, no, no.
151
388738
2048
GG: Nee, nee, nee.
06:42
(LaughterGelach)
152
390786
2700
(Gelach)
06:45
A good friendvriend.
153
393486
1766
Een goede vriend.
06:47
MKMK: Yeah, we were friendsvrienden for a long time.
154
395252
2578
MK: Ja, we zijn lange tijd
gewoon vrienden geweest.
06:49
GGGG: Yes. (LaughterGelach)
155
397830
4881
GG: Ja. (Gelach)
06:54
MKMK: And then she inviteduitgenodigd me
on, about a yearjaar or so laterlater,
156
402711
5856
MK: Ongeveer een jaar later
07:00
she inviteduitgenodigd me on a datedatum.
157
408567
2700
vroeg ze me mee uit.
07:03
Where'dWaar had we go, GabbyGabby?
158
411267
1434
Naar waar was dat, Gabby?
07:04
GGGG: DeathDood rowrij.
159
412701
1198
GG: De dodencellen.
07:05
MKMK: Yes. Our first datedatum was to deathdood rowrij
160
413899
4346
MK: Ons eerste afspraakje
was naar de dodencellen
07:10
at the FlorenceFlorence statestaat prisongevangenis in ArizonaArizona,
161
418245
3304
in de staatsgevangenis
in Florence, Arizona,
07:13
whichwelke was just outsidebuiten
Gabby'sGabby de statestaat senatesenaat districtwijk.
162
421549
5410
net buiten het district
waarvan Gabby senator was.
07:18
They were workingwerkend on some legislationwetgeving
163
426959
1897
Er werd gewerkt aan wetgeving
07:20
that had to do with crimemisdrijf and punishmentstraf
164
428856
2835
rond criminaliteit en straffen
07:23
and capitalhoofdstad punishmentstraf
in the statestaat of ArizonaArizona.
165
431691
1934
en de doodstraf in Arizona.
07:25
So she couldn'tkon het niet get anybodyiemand
elseanders to go with her,
166
433625
2824
Niemand wilde meegaan maar ik zei:
07:28
and I'm like, "Of courseCursus I
want to go to deathdood rowrij."
167
436449
3799
"Natuurlijk wil ik mee naar de dodencellen."
07:32
So that was our first datedatum.
168
440248
2389
Dat was ons eerste afspraakje.
07:34
We'veWe hebben been togethersamen ever sincesinds.
GGGG: Yes.
169
442637
2730
En sindsdien zijn we een koppel.
GG: Ja.
07:37
PMPM: Well, that mightmacht have contributedbijgedragen to the reasonreden
170
445367
2090
PM: Dat heeft misschien ertoe bijgedragen
07:39
that GabbyGabby decidedbeslist to marrytrouwen you.
171
447457
2552
dat Gabby besloot met jou te trouwen.
07:42
You were willinggewillig to go to deathdood rowrij, after all.
172
450009
2772
Je was immers bereid
naar de dodencel te gaan.
07:44
MKMK: I guessraden.
173
452781
1084
MK: Ik denk het ook.
07:45
PMPM: GabbyGabby, what did make you want to marrytrouwen MarkMark?
174
453865
3680
PM: Gabby, wat heeft jou
doen besluiten met Mark te trouwen?
07:49
GGGG: UmUm, good friendsvrienden. BestBeste friendsvrienden. BestBeste friendsvrienden.
175
457545
6236
GG: Goede vrienden. Beste vrienden.
07:55
MKMK: I thought we always
176
463781
3490
MK: Ik denk dat we altijd al
07:59
had a very specialspeciaal relationshipverhouding.
177
467271
2232
een heel bijzondere relatie gehad hebben.
08:01
We'veWe hebben goneweg throughdoor some toughtaai timestijden
178
469503
1892
We hebben samen harde momenten doorstaan
08:03
and it's only madegemaakt it strongersterker.
GGGG: StrongerSterker.
179
471395
4026
en zijn er sterker uitgekomen.
GG: Sterker.
08:07
PMPM: After you got marriedgetrouwd, howeverechter,
180
475421
2546
PM: Maar ook toen jullie getrouwd waren,
08:09
you continuedvervolgd very independentonafhankelijk liveslevens.
181
477967
2923
bleven jullie heel onafhankelijk.
08:12
ActuallyEigenlijk, you didn't even liveleven togethersamen.
182
480890
2321
Jullie woonden zelfs niet samen.
08:15
MKMK: We had one of those commuterCommuter marriageshuwelijken.
183
483211
1834
MK: We pendelden voortdurend op en af
08:17
In our casegeval, it was WashingtonWashington, D.C., HoustonHouston,
184
485045
3055
tussen Washington, D.C., Houston
08:20
TucsonTucson.
185
488100
1123
en Tucson.
08:21
SometimesSoms we'dwij hadden go clockwisemet de klok mee,
186
489223
1680
Soms pendelden we met de klok mee,
08:22
sometimessoms counterclockwisetegen de klok in,
187
490903
1554
en soms tegen de klok in,
08:24
to all those differentverschillend placesplaatsen,
188
492457
1615
naar die verschillende locaties.
08:26
and we didn't really liveleven togethersamen
189
494072
3877
We woonden nooit echt samen
08:29
untiltot that SaturdayZaterdag morningochtend-.
190
497949
2300
tot die zaterdagochtend.
08:32
WithinBinnen an houruur of GabbyGabby beingwezen shotschot,
191
500249
2298
Binnen het uur nadat
Gabby was neergeschoten
08:34
I was on an airplanevliegtuig to TucsonTucson,
192
502547
1582
zat ik op een vlucht naar Tucson
08:36
and that was the momentmoment
193
504129
1881
en dat was het moment
08:38
where that had changedveranderd things.
194
506010
2743
dat alles veranderde.
08:40
PMPM: And alsoook, GabbyGabby, you had runrennen for CongressCongres
195
508753
2492
PM: Gabby, jij was eerst senator geweest
08:43
after beingwezen a statestaat senatorSenator
196
511245
2272
in je thuisstaat
08:45
and servedgeserveerd in CongressCongres for sixzes yearsjaar.
197
513517
3024
en zat toen zes jaar
in het Amerikaanse Congres.
08:48
What did you like bestbeste
198
516541
1526
Wat vond jij het leukste
08:50
about beingwezen in CongressCongres?
199
518067
2372
aan deel uitmaken van het Congres?
08:52
GGGG: FastSnel pacetempo. FastSnel pacetempo.
200
520439
3792
GG: Hoog tempo. Hoog tempo.
08:56
PMPM: Well it was the way you did it.
GGGG: Yes, yes. FastSnel pacetempo.
201
524231
2408
PM: Dat was jouw stijl.
GG: Ja, ja. Hoog tempo.
08:58
PMPM: I'm not sure people would
describebeschrijven it entirelygeheel that way.
202
526639
2844
PM: Ik weet niet of iedereen
dat zo zou omschrijven.
09:01
(LaughterGelach)
203
529483
1713
(Gelach)
09:03
MKMK: Yeah, you know, legislationwetgeving is oftenvaak
204
531196
2100
MK: Weet je, wetten maken
09:05
at a colossallykolossaal slowlangzaam pacetempo,
205
533296
2387
duurt vaak vreselijk lang,
09:07
but my wifevrouw, and I have to admittoegeven,
206
535683
2428
maar mijn vrouw
en vele andere congresleden
09:10
a lot of other membersleden of CongressCongres that I know,
207
538111
1669
die ik persoonlijk ken,
09:11
work incrediblyongelooflijk hardhard.
208
539780
1408
werken enorm hard.
09:13
I mean, GabbyGabby would runrennen
around like a crazygek personpersoon,
209
541188
2275
Gabby liep vaak rond als een halve gek,
09:15
never take a day off,
210
543463
1854
nam nooit een dag vrijaf,
09:17
maybe a halfvoor de helft a day off a monthmaand,
211
545317
2126
of misschien een halve dag per maand,
09:19
and whenevertelkens als she was awakewakker she was workingwerkend,
212
547443
2480
en werkte elke minuut dat ze wakker was
09:21
and she really, really thrivedbloeide on that,
213
549923
2385
en dat stuwde haar ook vooruit.
09:24
and still does todayvandaag.
GGGG: Yes. Yes.
214
552308
2381
Nu nog steeds eigenlijk.
GG: Ja, ja.
09:26
PMPM: InstallingInstalleren solarzonne- panelspanelen on the toptop of her househuis,
215
554689
2378
PM: Ze installeerde zelf zonnepanelen
09:29
I have to say.
216
557067
1282
op haar dak.
09:30
So after the tragictragisch incidentincident, MarkMark,
217
558349
3578
Mark, na dat tragische voorval
besloot jij te stoppen als astronaut
09:33
you decidedbeslist to resignontslag
218
561927
1729
09:35
your positionpositie as an astronautastronaut,
219
563656
1700
terwijl het de bedoeling was
09:37
even thoughhoewel you were supposedvermeend to take
220
565356
1554
dat je zou meegaan
09:38
the nextvolgende spaceruimte missionmissie.
221
566910
1741
met de volgende ruimtemissie.
09:40
EverybodyIedereen, includinginclusief GabbyGabby,
222
568651
1681
Iedereen, ook Gabby,
09:42
talkedgesproken you into going back,
223
570332
1580
zei dat je toch moest gaan
09:43
and you did endeinde up takingnemen.
224
571912
1873
en dat deed je uiteindelijk ook.
09:45
MKMK: KindSoort of. The day after GabbyGabby was injuredgewond,
225
573785
3168
MK: Ongeveer ja. De dag
nadat Gabby gewond raakte,
09:48
I calledriep my bossbaas, the chiefchef astronautastronaut,
226
576953
2104
belde ik mijn baas, de hoofdastronaut,
09:51
DrDr. PeggyPeggy WhitsonWhitson, and I said,
227
579057
1952
Dr. Peggy Whitson, en ik zei tegen haar:
09:53
"PeggyPeggy, I know I'm launchinglancering in spaceruimte
228
581009
1665
"Ik weet dat ik naar de ruimte ga
09:54
in threedrie monthsmaanden from now.
229
582674
2293
binnen drie maanden.
09:56
Gabby'sGabby de in a comaComa. I'm in TucsonTucson.
230
584967
2451
Gabby ligt in coma, ik zit in Tucson.
09:59
You've got to find a replacementvervanging for me."
231
587418
1815
Je moet een vervanger zoeken."
10:01
So I didn't actuallywerkelijk resignontslag from beingwezen an astronautastronaut,
232
589233
1720
Ik stopte niet echt als astronaut,
10:02
but I gavegaf up my jobbaan and they foundgevonden a replacementvervanging.
233
590953
2922
maar liet me vervangen voor die ene job.
10:05
MonthsMaanden laterlater, maybe about two monthsmaanden laterlater,
234
593875
2990
Zo'n twee maanden later begon ik te werken
10:08
I startedbegonnen about gettingkrijgen my jobbaan back,
235
596865
2210
aan het terugkrijgen van mijn job,
10:11
whichwelke is something,
236
599075
1665
wat niet gemakkelijk is
10:12
when you becomeworden this primaryprimair caregiververzorger personpersoon,
237
600740
2413
als je de voornaamste zorgverlener bent.
10:15
whichwelke some people in the audiencepubliek here
238
603153
2392
Sommigen hier in het publiek
10:17
have certainlyzeker been in that positionpositie,
239
605545
2548
hebben zeker al in die situatie gezeten.
10:20
it's a challenginguitdagend rolerol but at some pointpunt
240
608093
1777
Het is een uitdaging maar ooit
10:21
you've got to figurefiguur out when
you're going to get your life back,
241
609870
2721
moet je beslissen wanneer je
je leven terug gaat opnemen
10:24
and at the time, I couldn'tkon het niet askvragen GabbyGabby
242
612591
1773
en ik kon toen niet vragen aan Gabby
10:26
if she wanted me to go flyvlieg in the spaceruimte shuttleshuttle again.
243
614364
3681
of ze het goed vond dat ik weer
met de Space Shuttle meeging.
10:30
But I knewwist she was—
GGGG: Yes. Yes. Yes.
244
618045
2562
Maar ik weet dat ze -
GG: Ja. Ja. Ja.
10:32
MKMK: She was the biggestgrootste
supporteraanhanger of my careercarrière,
245
620607
2040
MK: Ze steunde mijn carriëre voluit
10:34
and I knewwist it was the right thing to do.
246
622647
2196
en ik wist dat ik deed wat juist was.
10:36
PMPM: And yetnog I'm tryingproberen to imaginestel je voor, MarkMark,
247
624843
2005
PM: Ik probeer me voor te stellen, Mark,
10:38
what that was like, going off ontonaar a missionmissie,
248
626848
3278
hoe dat voor jou was
om op missie te vertrekken,
10:42
one presumesveronderstelt safelyveilig,
but it's never a guaranteegarantie,
249
630126
3497
hopelijk veilig maar dat is nooit zeker,
10:45
and knowingwetende that GabbyGabby is —
250
633623
3037
terwijl je weet dat Gabby -
MK: Niet alleen lag ze
nog in het ziekenhuis,
10:48
MKMK: Well not only was
she still in the hospitalziekenhuis,
251
636660
3468
10:52
on the thirdderde day of that flightvlucht,
252
640128
2360
maar op de derde dag van de vlucht,
letterlijk terwijl ik het
internationale ruimtestation ISS naderde
10:54
literallyletterlijk while I was
253
642488
1262
10:55
rendezvousingrunabout with the spaceruimte stationstation,
254
643750
1573
10:57
and you've got two vehiclesvoertuigen
movingin beweging at 17,500 milesmijlen an houruur,
255
645323
3551
en we beiden 28 000
kilometer per uur vlogen,
11:00
I'm actuallywerkelijk flyingvliegend it, looking out the windowvenster,
256
648874
2615
en terwijl ik uit het raam keek en ook
11:03
a bunchbos of computerscomputers,
257
651489
1679
computers in de gaten moest houden,
11:05
GabbyGabby was in brainhersenen surgerychirurgie,
258
653168
2824
onderging Gabby een hersenoperatie.
11:07
literallyletterlijk at that time havingmet the finallaatste surgerychirurgie
259
655992
2684
Dat was om een stuk schedel te vervangen
11:10
to replacevervangen the piecestuk of skullschedel
260
658676
2942
dat ze weggenomen hadden
vlak nadat ze was neergeschoten.
11:13
that they tooknam out on the day she was injuredgewond
261
661618
1749
11:15
with a prostheticprothetische, yeah, whichwelke
is the wholegeheel sidekant of her headhoofd.
262
663367
3693
Die prothese vormt nu
één hele kant van haar hoofd.
11:19
Now if any of you guys would ever come
263
667060
1980
Als jullie ooit zouden langskomen
11:21
to our househuis in TucsonTucson for the first time,
264
669040
3236
bij ons thuis, in Tucson,
zou Gabby naar de diepvriezer gaan
11:24
GabbyGabby would usuallydoorgaans go up to the freezerDiepvries
265
672276
1736
11:26
and pullTrekken out the piecestuk of TupperwareTupperware
266
674012
2068
om het Tupperware-doosje te halen
11:28
that has the realecht skullschedel. (LaughterGelach)
267
676080
3060
waar de echte schedel in zit. (Gelach)
11:31
GGGG: The realecht skullschedel.
MKMK: WhichDie freaksfreaks people out, sometimessoms.
268
679140
3104
GG: De echte schedel.
MK: Soms zijn mensen daardoor geschokt.
11:34
PMPM: Is that for appetizervoorgerecht or dessertdessert, MarkMark?
269
682244
3692
PM: Is dat dan het voorgerecht of dessert?
11:37
MKMK: Well, it just getskrijgt the conversationgesprek going.
270
685936
4098
MK: Het brengt het gesprek op gang.
11:42
PMPM: But there was a lot
of conversationgesprek about
271
690034
2028
PM: Gabby, er is veel gezegd
11:44
something you did, GabbyGabby, after Mark'sMark's flightvlucht.
272
692062
3078
over iets dat jij
gedaan hebt na Marks vlucht.
11:47
You had to make anothereen ander
stepstap of couragemoed too,
273
695140
3438
Je hebt een moedige stap moeten zetten
11:50
because here was
CongressCongres deadlockedvastgelopen again,
274
698578
3802
want het Congres zat
weer eens in een impasse
11:54
and you got out of the rehabilitationrevalidatie centercentrum,
275
702380
5922
en jij bent van het revalidatiecentrum
12:00
got yourselfjezelf to WashingtonWashington
276
708302
2461
naar Washington gegaan
12:02
so that you could walklopen
on the floorverdieping of the HouseHuis --
277
710773
2897
zodat je daar aanwezig was -
12:05
I can barelynauwelijks talk about this
withoutzonder gettingkrijgen emotionalemotioneel
278
713670
2652
ik kan dit amper zeggen
zonder emotioneel te worden -
12:08
and castgegoten a votestemmen whichwelke could have been
279
716322
2959
en de stem kon uitbrengen
12:11
the decidingbeslissende votestemmen.
280
719281
1835
die mogelijk de beslissende was.
12:13
GGGG: The debtschuld ceilingplafond. The debtschuld ceilingplafond.
281
721116
3249
GG: Het schuldenplafond. Schuldenplafond.
12:16
MKMK: Yeah, we had that votestemmen,
282
724365
2559
MK: Die stemming vond plaats
12:18
I guessraden about fivevijf monthsmaanden after GabbyGabby was injuredgewond,
283
726924
1950
ongeveer vijf maanden na de schietpartij
12:20
and she madegemaakt this boldstoutmoedig decisionbesluit to go back.
284
728874
2498
en ze nam de moedige beslissing
om terug te gaan.
12:23
A very controversialcontroversieel votestemmen,
285
731372
2153
Een omstreden stemming,
12:25
but she wanted to be there
286
733525
1509
maar ze wilde er toch bij zijn
12:27
to have her voicestem heardgehoord one more time.
287
735034
2597
om haar stem nog één keer te laten horen.
12:29
PMPM: And after that, resignedontslag
288
737631
1775
PM: Ze nam toen ontslag uit het Congres
12:31
and beganbegon what has been a very slowlangzaam
289
739406
3954
en begon aan haar trage
en moeizame herstel.
12:35
and challenginguitdagend recoveryherstel.
290
743360
2488
12:37
What's life like, day to day?
291
745848
3138
Hoe ziet je dagelijkse leven er nu uit?
12:40
MKMK: Well, that's Gabby'sGabby de serviceservice doghond NelsonNelson.
292
748986
2987
MK: Daar zie je Nelson,
Gabby's assistentiehond.
12:43
GGGG: NelsonNelson.
293
751973
963
GG: Nelson.
12:44
MKMK: NewNieuw memberlid of our familyfamilie.
GGGG: Yes, yes.
294
752936
2543
MK: Ons nieuwe gezinslid.
GG: Ja, ja.
12:47
MKMK: And we got him from a—
295
755479
2792
MK: We haalden hem uit een -
12:50
GGGG: PrisonGevangenis. MurderMoord.
MKMK: We have a lot of connectionsverbindingen
296
758271
1863
GG: Gevangenis. Moord.
MK: We hebben dus
veel connecties met gevangenissen.
12:52
with prisonsgevangenissen, apparentlyblijkbaar. (LaughterGelach)
297
760134
2652
(Gelach)
12:54
NelsonNelson camekwam from a prisongevangenis,
298
762786
1389
Nelson kwam van een gevangenis,
12:56
raisedverheven by a murderermoordenaar in MassachusettsMassachusetts.
299
764175
4544
hij is opgevoed door
een moordenaar in Massachusetts.
13:00
But she did a great jobbaan with this doghond.
300
768719
4330
Maar met deze hond heeft ze
goed werk geleverd.
13:05
He's a fabulousfabelachtig serviceservice doghond.
301
773049
2387
Hij is een geweldige assistentiehond.
13:07
PMPM: So GabbyGabby, what have you learnedgeleerd
302
775436
2943
PM: Gabby, wat heb je geleerd
13:10
from your experienceservaringen the pastverleden fewweinig yearsjaar?
303
778379
4134
uit je ervaringen van de afgelopen jaren?
13:14
MKMK: Yeah, what have you learnedgeleerd?
GGGG: DeeperDieper. DeeperDieper.
304
782513
6008
MK: Ja, wat heb je geleerd?
GG: Hechter. Hechter.
13:20
PMPM: Your relationshipverhouding is deeperdiepere.
305
788521
1862
PM: Jullie relatie is hechter.
13:22
It has to be. You're togethersamen all the time now.
306
790383
3199
Dat moet wel. Jullie zijn
voortdurend samen.
13:25
MKMK: I imaginestel je voor beingwezen gratefuldankbaar, too, right?
307
793582
2458
MK: En ook dankbaar, niet?
13:28
GGGG: GratefulDankbaar.
308
796040
1382
GG: Dankbaar.
13:29
PMPM: This is a pictureafbeelding of
familyfamilie and friendsvrienden gatheringbijeenkomst,
309
797422
2067
PM: Dit zijn familie en vrienden.
13:31
but I love these picturesafbeeldingen because they showtonen
310
799489
4333
Ik hou van deze foto's omdat ze
13:35
the GabbyGabby and MarkMark relationshipverhouding now.
311
803822
3535
een beeld geven van
jullie relatie op dit moment.
13:39
And you describebeschrijven it, GabbyGabby, over and over,
312
807357
2528
En Gabby, jij omschrijft het voortdurend
13:41
as deeperdiepere on so manyveel levelslevels. Yes?
313
809885
5825
als hechter op zoveel manieren. Juist?
13:47
MKMK: I think when something tragictragisch happensgebeurt
314
815710
1552
MK: Als zoiets tragisch gebeurt,
13:49
in a familyfamilie, it can pullTrekken people togethersamen.
315
817262
2654
kan het een familie
dichter bij elkaar brengen.
13:51
Here'sHier is us watchingkijken the spaceruimte shuttleshuttle
316
819916
2164
Hier kijken we naar de Space Shuttle
13:54
flyvlieg over TucsonTucson,
317
822080
2050
toen die over Tucson vloog,
13:56
the SpaceRuimte ShuttleShuttle EndeavourEndeavour,
318
824130
1146
ruimteveer Endeavour.
13:57
the one that I was the
commandercommandant on its last flightvlucht,
319
825276
2571
Ik was gezagvoerder
tijdens zijn laatste missie.
13:59
on its finallaatste flightvlucht on toptop of an airplanevliegtuig
320
827847
3506
En hier bij zijn allerlaatste vlucht,
bovenop een vliegtuig,
14:03
on a 747 on its way to L.A.,
321
831353
3120
een Boeing 747, op weg naar Los Angeles,
14:06
NASANASA was kindsoort enoughgenoeg
to have it flyvlieg over TucsonTucson.
322
834473
4610
liet de NASA hem over Tucson vliegen.
14:11
PMPM: And of courseCursus, the two of you
323
839083
3476
PM: Jullie doorstaan
14:14
go throughdoor these challengesuitdagingen
324
842559
1582
al die uitdagingen,
14:16
of a slowlangzaam and difficultmoeilijk recoveryherstel,
325
844141
2392
dat langzame herstel.
14:18
and yetnog, GabbyGabby, how do you maintainin stand houden
326
846533
2681
Gabby, hoe behoud je ondanks alles
14:21
your optimismoptimisme and positivepositief outlookvooruitzicht?
327
849214
3727
toch je optimisme en
positieve vooruitzichten?
14:24
GGGG: I want to make the worldwereld- a better placeplaats.
328
852941
3145
GG: Ik wil de wereld verbeteren.
14:28
(ApplauseApplaus)
329
856086
7422
(Applaus)
14:35
PMPM: And you're doing that
330
863508
1858
PM: En dat doe je
14:37
even thoughhoewel your recoveryherstel has to remainblijven
331
865366
2194
terwijl je herstel voor jullie allebei
14:39
frontvoorkant and centercentrum for bothbeide of you.
332
867560
1902
centraal moet blijven staan.
14:41
You are people who have donegedaan serviceservice
333
869462
2278
Jullie hebben beiden ten dienste gestaan
14:43
to your countryland and you
are continuingvoortgezette to do that
334
871740
3702
van jullie land en
jullie blijven dat ook doen
14:47
with a newnieuwe initiativeinitiatief, a newnieuwe purposedoel.
335
875442
3019
met nieuwe initiatieven, een nieuw doel.
14:50
And GabbyGabby, what's on the agendaagenda now?
336
878461
3407
Gabby, wat staat er nu gepland?
14:53
GGGG: AmericansAmerikanen for ResponsibleVerantwoordelijk SolutionsOplossingen.
337
881868
3355
GG: Amerikanen voor
Verantwoorde Oplossingen.
14:57
MKMK: That's our politicalpolitiek actionactie committeecommissie,
338
885223
4139
MK: Dat is onze commissie
voor politieke actie
15:01
where we are tryingproberen to
get membersleden of CongressCongres
339
889362
3397
waarmee we leden van het Congres
proberen te overtuigen
15:04
to take a more seriousernstig look at
gungeweer violencegeweld in this countryland,
340
892759
3351
wapengeweld ernstig te nemen
en te proberen redelijke wetten
doorgevoerd te krijgen.
15:08
and to try to
341
896110
1050
15:09
passslagen voor some reasonableredelijk legislationwetgeving.
342
897160
2050
15:11
GGGG: Yes. Yes. (ApplauseApplaus)
343
899210
8003
GG: Ja. Ja. (Applaus)
15:19
MKMK: You know, this affectedgetroffen
us very personallypersoonlijk,
344
907213
2477
MK: Weet je, dit heeft ons
persoonlijk geraakt,
15:21
but it wasn'twas niet what happenedgebeurd
to GabbyGabby that got us involvedbetrokken.
345
909690
2722
maar we zijn hier pas
bij betrokken geraakt
15:24
It was really the 20 murderedvermoord first gradersgraders
346
912412
3828
na de dood van 20 scholieren
15:28
and kindergartnerskleuters in NewtownNewtown, ConnecticutConnecticut,
347
916240
2938
en kleuters in Newtown, Connecticut
15:31
and the responseantwoord that we saw afterwardsdaarna
348
919178
2554
en de reacties die we nadien zagen
15:33
where -- well, look what's happenedgebeurd so farver.
349
921732
3425
waarbij - wel, kijk wat er
tot nu toe gebeurd is.
15:37
So farver the nationalnationaal responseantwoord has been
350
925157
2025
De algemene reactie was
15:39
prettymooi much to do nothing.
351
927182
1328
niets doen.
15:40
We're tryingproberen to changeverandering that.
352
928510
1812
En dat willen we veranderen.
15:42
PMPM: There have been 11 massmassa- shootingsopnames
353
930322
1492
PM: 11 grote schietpartijen
15:43
sincesinds NewtownNewtown,
354
931814
1158
sinds Newtown,
15:44
a schoolschool- a weekweek in the first
two monthsmaanden of last yearjaar.
355
932972
3214
een school per week in
de eerste twee maanden van vorig jaar.
15:48
What are you doing that's differentverschillend
356
936186
1724
Wat doen jullie anders
dan anderen om een evenwicht te creëren
15:49
than other effortsinspanningen to balancebalans
357
937910
2230
15:52
rightsrechten for gungeweer ownershipeigendom and responsibilitiesverantwoordelijkheden?
358
940140
2822
tussen rechten en plichten
voor wapeneigenaars?
15:54
MKMK: We're gungeweer ownerseigenaren,
we supportondersteuning gungeweer rightsrechten.
359
942962
2342
MK: Wij hebben zelf wapens,
we steunen wapenbezit.
15:57
At the samedezelfde time, we'vewij hebben
got to do everything we can
360
945304
2242
Maar tegelijk moeten we
er ook alles aan doen
15:59
to keep gunsgeweren out of the handshanden of criminalscriminelen
361
947546
2537
om wapens uit de handen te houden
van criminelen en psychisch gestoorden.
16:02
and the dangerouslygevaarlijk mentallymentaal illziek.
362
950083
1893
16:03
It's not too difficultmoeilijk to do that.
363
951976
2518
Dat is niet zo moeilijk.
16:06
This issuekwestie, like manyveel othersanderen,
364
954494
1676
Dit is tegenwoordig
16:08
has becomeworden very polarizingpolariserende and politicalpolitiek,
365
956170
3989
een van de zeer polariserende
en politiek gevoelige onderwerpen
16:12
and we're tryingproberen to bringbrengen some balancebalans
366
960159
2301
en we willen terug wat evenwicht brengen
16:14
to the debatedebat in WashingtonWashington.
367
962460
1464
in het debat in Washington.
16:15
PMPM: Thank you bothbeide for that effortinspanning.
368
963924
2038
PM: Dank je wel voor die inspanning.
16:17
And not surprisinglyverrassend for
this womanvrouw of couragemoed
369
965962
3234
Voor een moedige vrouw zoals jij,
met zin voor avontuur
16:21
and of a sensezin of adventureavontuur,
370
969196
1796
is het geen verrassing
16:22
you just keep challenginguitdagend yourselfjezelf,
371
970992
2359
dat je jezelf blijft uitdagen
16:25
and the skyhemel seemslijkt to be the limitbegrenzing.
372
973351
1803
en er lijken geen grenzen te zijn.
16:27
I have to sharedelen this videovideo-
373
975154
1744
Ik wil deze video laten zien
16:28
of your mostmeest recentrecent adventureavontuur.
374
976898
2548
van je meest recente avontuur.
16:31
Take a look at GabbyGabby.
375
979446
2934
Kijk eens naar Gabby.
16:34
MKMK: This is a couplepaar monthsmaanden agogeleden.
376
982380
3199
MK: Dit is een paar maanden geleden.
16:41
(VideoVideo) MKMK: You okay? You did great.
GGGG: Yes, it's gorgeousprachtig. Thank you.
377
989879
2496
(Video) MK: Alles in orde?
Je hebt dat goed gedaan.
16:44
Good stuffspul. GorgeousPrachtige. Oh, thank you.
378
992375
6188
GG: Ja, prachtig. Dank je wel.
Prachtig. Oh, dank je wel.
16:50
MountainsBergen. GorgeousPrachtige mountainsbergen.
379
998563
4378
Bergen. Prachtige bergen.
16:59
(ApplauseApplaus)
380
1007477
1594
(Applaus)
17:01
MKMK: Let me just say
381
1009071
2842
MK: Ik wil dit nog even zeggen.
17:03
one of the guys that GabbyGabby jumpedsprong with
382
1011913
2035
Eén van de mannen
met wie Gabby toen sprong
17:05
that day was a NavyMarine SEALSEAL
383
1013948
2070
was een Navy SEAL
17:08
who she metleerde kennen in AfghanistanAfghanistan
384
1016018
2268
die ze ontmoet heeft in Afghanistan
17:10
who was injuredgewond in combatgevecht,
385
1018286
1549
en die gewond was geraakt
17:11
had a really roughruw time.
386
1019835
1492
en het heel zwaar heeft gehad.
17:13
GabbyGabby visitedbezocht him
387
1021327
1534
Gabby bezocht hem
17:14
when he was at BethesdaBethesda
388
1022861
1678
in het veteranencentrum
17:16
and wentgegaan throughdoor a really toughtaai periodperiode.
389
1024539
2401
toen hij door een moeilijke periode ging.
17:18
He startedbegonnen doing better.
390
1026940
1507
Hij herstelde en
enkele maanden later
werd Gabby neergeschoten.
17:20
MonthsMaanden laterlater, GabbyGabby was shotschot in the headhoofd,
391
1028447
2250
Toen was hij er voor haar
in het ziekenhuis in Houston.
17:22
and then he supportedondersteunde her
392
1030697
1274
17:23
while she was in the hospitalziekenhuis in HoustonHouston.
393
1031971
2002
17:25
So they have a very, very niceleuk connectionverbinding.
394
1033973
2205
Dus ze hebben een hele mooie band.
17:28
GGGG: Yes.
395
1036178
1242
GG: Ja.
17:29
PMPM: What a wonderfulprachtig momentmoment.
396
1037420
1156
PM: Wat een mooi moment.
17:30
Because this is the TEDTED stagestadium,
397
1038576
1957
Dit is het podium van TED, Gabby,
en ik weet dat je heel hard gewerkt hebt
17:32
GabbyGabby, I know you workedwerkte very hardhard
398
1040533
3423
om te kiezen welke woorden
je wilde meegeven
17:35
to think of the ideasideeën that you wanted to leavehet verlof
399
1043956
3314
17:39
with this audiencepubliek.
400
1047270
1570
aan het publiek.
17:40
GGGG: Thank you.
401
1048840
3850
GG: Dank je wel.
17:46
HelloHallo, everyoneiedereen.
402
1054732
2218
Hallo iedereen.
17:48
Thank you for invitinguitnodigend us here todayvandaag.
403
1056950
4300
Bedankt dat we vandaag hier mochten zijn.
17:53
It's been a long, hardhard haultrek,
404
1061250
2130
Het is een lang, moeilijke weg geweest,
17:55
but I'm gettingkrijgen better.
405
1063380
3141
maar ik merk beterschap.
17:58
I'm workingwerkend hardhard,
406
1066521
1909
Ik werk hard,
18:00
lots of therapybehandeling -- speechtoespraak therapybehandeling,
407
1068430
3471
met veel therapie - spraaktherapie,
18:03
physicalfysiek therapybehandeling, and yogaYoga too.
408
1071901
3265
fysiotherapie en ook yoga.
18:07
But my spiritgeest is strongsterk as ever.
409
1075166
2514
Maar mijn geest is sterker dan ooit.
18:09
I'm still fightingvechten to make
the worldwereld- a better placeplaats,
410
1077680
4200
Ik vecht nog steeds voor een betere wereld
18:13
and you can too.
411
1081880
2952
en dat kan jij ook doen.
18:16
Get involvedbetrokken with your communitygemeenschap.
412
1084832
3487
Wees betrokken bij je gemeenschap.
18:20
Be a leaderleider. SetInstellen an examplevoorbeeld.
413
1088319
3622
Wees een leider. Geef het goede voorbeeld.
18:23
Be passionatehartstochtelijk. Be courageousmoedige.
414
1091941
3057
Wees gepassioneerd. Wees moedig.
18:26
Be your bestbeste. Thank you very much.
415
1094998
3622
Wees je beste zelf. Dank je wel.
18:30
(ApplauseApplaus)
416
1098620
2815
(Applaus)
18:33
MKMK: Thank you.
GGGG: Thank you.
417
1101435
4020
MK: Dank je wel.
GG: Dank je wel.
18:37
(ApplauseApplaus)
418
1105455
2351
(Applaus)
18:39
MKMK: Thank you everybodyiedereen.
GGGG: ByeBye byeBye. (ApplauseApplaus)
419
1107806
3918
MK: Bedankt, iedereen.
GG: Tot ziens. (Applaus)
Translated by An Dierickx
Reviewed by Axel Saffran

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Gabby Giffords and Mark Kelly - Former U.S. Representative and NASA astronaut; survivors
After Rep. Gabby Giffords was wounded by a would-be assassin’s bullet in January 2011, she and her husband, Mark Kelly, a NASA astronaut, retired US Navy captain and combat veteran, have become known around the world for their story of hope and resilience.

Why you should listen

For nearly 15 years, Gabby Giffords has dedicated herself to public service. As the youngest woman ever elected to the Arizona State Senate, she represented her community in the Arizona Legislature from 2000-2005, and then in US Congress from 2006-2012. In Congress, Gabby represented a diverse area that covers 9,000 square miles including a 114-mile border with Mexico. She quickly became a leading champion of border security, energy independence, and the needs of military families and veterans. She was consistently ranked as one of the most centrist legislators in Congress. 

In 2007, Giffords married Mark Kelly, a Naval aviator who flew 39 combat missions in Operation Desert Storm and NASA astronaut. Mark flew his first of four missions in 2001 aboard Space Shuttle Endeavour, the same space shuttle that he commanded on its final flight in May 2011. He has also commanded Space Shuttle Discovery and is one of only two individuals who have visited the International Space Station on four different occasions.

On January 8, 2011 in Tucson, Arizona, an assassination attempt at an event with constituents left Giffords severely wounded, and six others dead. Since that day, Gabby and Mark have become known for their story of hope and resilience in the wake of tragedy.

More profile about the speaker
Gabby Giffords and Mark Kelly | Speaker | TED.com