ABOUT THE SPEAKER
Nathan Wolfe - Virus hunter
Armed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus.

Why you should listen

Using genetic sequencing, needle-haystack research, and dogged persistence (crucial to getting spoilage-susceptible samples through the jungle and to the lab), Nathan Wolfe has proven what was science-fiction conjecture only a few decades ago -- not only do viruses jump from animals to humans, but they do so all the time. Along the way Wolfe has discovered several new viruses, and is poised to discover many more.

Wolfe's research has turned the field of epidemiology on its head, and attracted interest from philanthropists at Google.org and the Skoll foundation. Better still, the research opens the door to preventing epidemics before they happen, sidelining them via early-warning systems and alleviating the poverty from which easy transmission emerges.

More profile about the speaker
Nathan Wolfe | Speaker | TED.com
TED2009

Nathan Wolfe: The jungle search for viruses

Nathan Wolfe poszukuje wirusów w dżungli

Filmed:
1,660,987 views

Łowca wirusów Nathan Wolfe próbuje przechytrzyć następną pandemię wybiegając o dwa kroki do przodu: odkrywa nowe, śmiertelne wirusy tam, gdzie pojawiają się po raz pierwszy - przechodząc od zwierząt na ludzi, wśród ubogich myśliwych utrzymujących się z łowiectwa w Afryce – zanim staną się odpowiedzialne za śmierć milionów ludzi.
- Virus hunter
Armed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:18
When mostwiększość people think about the beginningspoczątki
0
0
2000
Gdy większość ludzi myśli o początkach AIDS,
00:20
of AIDSAIDS, they're gonna think back to the 1980s.
1
2000
3000
wracają pamięcią do lat osiemdziesiątych.
00:23
And certainlyna pewno, this was the decadedekada in whichktóry we discoveredodkryty AIDSAIDS
2
5000
3000
I z pewnością była to dekada, w której odkryliśmy AIDS
00:26
and the viruswirus that causesprzyczyny it, HIVHIV.
3
8000
3000
i wirus, który go powoduje, HIV.
00:29
But in factfakt this viruswirus crossedskrzyżowany over into humansludzie manywiele decadesdziesiątki lat before,
4
11000
4000
Ale w rzeczywistości wirus ten przeszedł na ludzi wiele lat wcześniej,
00:33
from chimpanzeesszympansy, where the viruswirus originatedpochodzi, into humansludzie who huntpolowanie these apesmałpy.
5
15000
4000
od szympansów, skąd się wywodzi, na ludzi, którzy polują na te małpy.
00:37
This photozdjęcie was takenwzięty before the Great DepressionDepresja
6
19000
3000
To zdjęcie zrobiono przed Wielkim Kryzysem
00:40
in BrazzavilleBrazzaville, CongoKongo.
7
22000
2000
w Brazzaville, Kongo.
00:42
At this time, there were thousandstysiące of individualsosoby prywatne,
8
24000
2000
W tym czasie znajdowało się tam tysiące osób,
00:44
we think, that were infectedzarażony with HIVHIV.
9
26000
2000
które prawdopodobnie były zakażone wirusem HIV.
00:46
So I have a couplepara of really importantważny questionspytania for you.
10
28000
2000
Zatem kieruję kilka naprawdę ważnych pytań do Państwa.
00:48
If this viruswirus was in thousandstysiące
11
30000
1000
Jeśli ten wirus znajdował się u tysiąca
00:49
of individualsosoby prywatne at this pointpunkt,
12
31000
2000
osób w tamtym czasie,
00:51
why was it the casewalizka that it tookwziął us untilaż do 1984
13
33000
3000
dlaczego dopiero w 1984 roku
00:54
to be ablezdolny to discoverodkryć this viruswirus?
14
36000
2000
byliśmy w stanie odkryć tego wirusa?
00:56
OK now, more importantlyco ważne,
15
38000
2000
A teraz, co ważniejsze,
00:58
had we been there in the '40s and '50s, '60s,
16
40000
3000
czy gdybyśmy byli tam w latach 40tych i 50tych, 60tych,
01:01
had we seenwidziany this diseasechoroba, had we understoodzrozumiany
17
43000
3000
gdybyśmy widzieli tę chorobę, gdybyśmy zrozumieli
01:04
exactlydokładnie what was going on with it, how mightmoc that have changedzmienione and completelycałkowicie
18
46000
3000
dokładnie na czym polega, jak mogłoby to zmienić i zupełnie
01:07
transformedprzekształcone the natureNatura of the way this pandemicpandemiczny movedprzeniósł?
19
49000
5000
przekształcić charakter rozprzestrzeniania się tej pandemii?
01:12
In factfakt, this is not uniquewyjątkowy to HIVHIV. The vastogromny majoritywiększość of
20
54000
3000
W rzeczywistości nie jest to jedynie charakterystyczne dla HIV.
01:15
viruseswirusy come from animalszwierzęta.
21
57000
2000
Zdecydowana większość wirusów pochodzi od zwierząt.
01:17
And you can kinduprzejmy of think of this as a pyramidpiramida of this bubblingpropagacji up of viruseswirusy
22
59000
3000
I można pomyśleć o tym jako o piramidzie kipiącej wirusami
01:20
from animalszwierzęta into humanczłowiek populationspopulacje.
23
62000
2000
od zwierząt w kierunku ludzkiej populacji.
01:22
But only at the very topTop of this pyramidpiramida do these things becomestają się completelycałkowicie humanczłowiek.
24
64000
3000
Ale dopiero na samym szczycie tej piramidy stają się one całkowicie ludzkie.
01:25
NeverthelessNiemniej jednak, we spendwydać the vastogromny majoritywiększość
25
67000
3000
Niemniej jednak tracimy większość
01:28
of our energyenergia focusedskupiony on this levelpoziom of the pyramidpiramida,
26
70000
2000
naszej energii koncentrując się na tym poziomie piramidy,
01:30
tryingpróbować to tacklesprzęt things that are alreadyjuż completelycałkowicie adaptedprzystosowany to humanczłowiek beingsIstoty,
27
72000
4000
próbując stawić czoła wirusom, które są już całkowicie dostosowane do ludzi,
01:34
that are going to be very very difficulttrudny to addressadres --
28
76000
2000
które będą bardzo trudne do zwalczenia -
01:36
as we'vemamy seenwidziany in the casewalizka of HIVHIV.
29
78000
2000
jak można zauważyć w przypadku HIV.
01:38
So duringpodczas the last 15 yearslat,
30
80000
2000
Zatem w ciągu ostatnich 15 lat,
01:40
I've been workingpracujący to actuallytak właściwie studybadanie the earlierwcześniej interfaceberło here --
31
82000
3000
zajmowałem się badaniem wczesnego wzajemnego oddziaływania --
01:43
what I've labeledoznaczone jako "viralwirusowe chattergadać," whichktóry was a termsemestr coinedukuł
32
85000
2000
które nazywam "wirusowe rozmowy", termin ten wymyślony
01:45
by my mentormentor DonDon BurkeBurke.
33
87000
2000
został przez mojego mentora Dona Burke’a.
01:47
This is the ideapomysł that we can studybadanie the sortsortować of
34
89000
2000
Pomysł jest taki, że możny badać
01:49
pingingPingowanie of these viruseswirusy into humanczłowiek populationspopulacje,
35
91000
3000
próby wnikania tych wirusów do populacji ludzkiej,
01:52
the movementruch of these agentsagentów over into humansludzie;
36
94000
2000
ich przenoszenie się na ludzi,
01:54
and by capturingprzechwytywanie this momentza chwilę,
37
96000
2000
a wychwytując tę chwilę,
01:56
we mightmoc be ablezdolny to moveruszaj się to a situationsytuacja where we can catchłapać them earlywcześnie.
38
98000
3000
możliwa byłaby sytuacja, w której moglibyśmy wychwycić je wcześniej.
01:59
OK, so this is a pictureobrazek, and I'm going to showpokazać you
39
101000
2000
Dobrze, zatem to jest zdjęcie, mam zamiar pokazać Państwu
02:01
some pictureskino now from the fieldpole.
40
103000
2000
teraz kilka zdjęć z miejsca prowadzenia badań.
02:03
This is a pictureobrazek of a centralcentralny AfricanAfrykańska hunterŁowca.
41
105000
2000
To jest zdjęcie przedstawiające myśliwego z centralnej Afryki.
02:05
It's actuallytak właściwie a fairlydość commonpospolity pictureobrazek.
42
107000
2000
To w rzeczywistości dość częsty obraz.
02:07
One of the things I want you to noteUwaga from it
43
109000
2000
Jedną z rzeczy, którą chciałbym, abyście zapamiętali
02:09
is bloodkrew -- that you see a tremendousogromny amountilość of bloodkrew contactkontakt.
44
111000
3000
jest krew – możecie zauważyć ogromną ilość kontaktu z krwią.
02:12
This was absolutelyabsolutnie keyklawisz for us. This is a
45
114000
2000
To miało absolutnie kluczowe znaczenie dla nas. Jest to
02:14
very intimateintymne formformularz of connectionpołączenie.
46
116000
2000
bardzo bliska forma kontaktu.
02:16
So if we're going to studybadanie viralwirusowe chattergadać, we need to
47
118000
2000
Zatem, jeśli mamy zamiar studiować "wirusowe rozmowy", musimy
02:18
get to these populationspopulacje who have intensiveintensywny contactkontakt with wilddziki animalszwierzęta.
48
120000
3000
dostać się do tych populacji, które mają intensywny kontakt z dzikimi zwierzętami.
02:21
And so we'vemamy been studyingstudiować people like this individualindywidualny.
49
123000
4000
I badamy ludzi takich, jak ten.
02:25
We collectzebrać bloodkrew from them, other specimensokazy.
50
127000
3000
Zbieramy od nich krew, inne próbki.
02:28
We look at the diseaseschoroby, whichktóry are in the animalszwierzęta as well as the humansludzie.
51
130000
3000
Przyglądamy się chorobom, które występują u zwierząt, jak i również u tych ludzi.
02:31
And ideallyidealnie, this is going to allowdopuszczać us to catchłapać these things
52
133000
3000
W najlepszym wypadku pozwoli to nam wychwycić te organizmy
02:34
earlywcześnie on, as they're movingw ruchu over into humanczłowiek populationspopulacje.
53
136000
3000
wcześnie, gdy przenoszą się do populacji ludzkiej.
02:37
And the basicpodstawowy objectivecel of this work is not to just
54
139000
2000
A podstawowym celem tej pracy jest nie tylko
02:39
go out oncepewnego razu and look at these individualsosoby prywatne,
55
141000
2000
pojawić się raz i przypatrzeć się tym osobom
02:41
but to establishustalić thousandstysiące of individualsosoby prywatne
56
143000
2000
lecz zidentyfikować tysiące osób
02:43
in these populationspopulacje that we would monitormonitor
57
145000
3000
w tych populacjach, które moglibyśmy monitorować
02:46
continuouslybez przerwy on a regularregularny basispodstawa.
58
148000
2000
w sposób stały i regularny.
02:48
When they were sickchory, we would collectzebrać specimensokazy from them.
59
150000
2000
Gdy byliby chorzy, zbieralibyśmy próbki od nich.
02:50
We would actuallytak właściwie enlistzaciągnąć them --
60
152000
2000
Moglibyśmy właściwie werbować ich --
02:52
whichktóry we'vemamy doneGotowe now -- to collectzebrać specimensokazy from animalszwierzęta.
61
154000
2000
co robimy teraz – by zbierali próbki od zwierząt.
02:54
We give them these little piecessztuk of filterfiltr paperpapier.
62
156000
2000
Dajemy im te małe kawałki bibuły filtracyjnej.
02:56
When they samplepróba from animalszwierzęta,
63
158000
2000
Kiedy pobierają próbki od zwierząt,
02:58
they collectzebrać the bloodkrew on the filterfiltr paperpapier
64
160000
2000
zbierają krew na bibułę filtracyjną,
03:00
and this allowspozwala us to identifyzidentyfikować yet-unknownjeszcze nie wiadomo viruseswirusy from exactlydokładnie the right animalszwierzęta --
65
162000
4000
a to pozwala nam zidentyfikować nieznane jeszcze wirusy od właściwych zwierząt -
03:04
the oneste that are actuallytak właściwie beingistota huntedpolować.
66
166000
3000
tych, które są celem polowań.
03:10
(VideoWideo) NarratorProgram Narrator: DeepGłębokie in a remotezdalny regionregion of CameroonKamerun,
67
172000
2000
(Wideo): Narrator: Głęboko w odległym zakątku Kamerunu,
03:12
two huntersmyśliwi stalkdo sterowania z kierownicy theirich preyzdobycz.
68
174000
3000
dwóch myśliwych tropi swoje ofiary.
03:15
TheirIch namesnazwy are PatricePatrice and PateePatee.
69
177000
2000
Nazywają się Patrice i Patee.
03:17
They're searchingbadawczy for bushkrzak meatmięso;
70
179000
3000
Szukają mięsa buszu --
03:20
forestlas animalszwierzęta they can killzabić to feedkarmić theirich familiesrodziny.
71
182000
4000
zwierząt leśnych, które mogliby zabić, żeby wyżywić swoje rodziny
03:24
PatricePatrice and PateePatee setzestaw out mostwiększość daysdni to go out huntingpolowanie
72
186000
2000
Patrice i Patee spędzają większość dni na polowaniu
03:26
in the forestlas around theirich homesdomy.
73
188000
3000
w lesie wokół swoich domów.
03:29
They have a seriesseria of trapspułapki, of snaressidła that they'veoni setzestaw up
74
191000
2000
Mają szereg pułapek, zasadzek, które zastawili,
03:31
to catchłapać wilddziki pigswieprzowy, snakeswęże, monkeysmałpy,
75
193000
4000
aby złapać dziki, węże, małpy
03:35
rodentsgryzonie -- anything they can, really.
76
197000
4000
gryzonie, tak naprawdę wszystko, co się da.
03:39
PatricePatrice and PateePatee have been out for hoursgodziny but founduznany nothing.
77
201000
6000
Patrice i Patee byli poza domem przez wiele godzin, ale nic nie znaleźli.
03:45
The animalszwierzęta are simplypo prostu goneodszedł.
78
207000
4000
Zwierząt po prostu nie ma.
03:49
We stop for a drinkdrink of waterwoda.
79
211000
5000
Zatrzymujemy się, aby napić się wody.
03:54
Then there is a rustleszelest in the brushszczotka.
80
216000
5000
Nagle słychać szelest w zaroślach.
03:59
A groupGrupa of huntersmyśliwi approachpodejście,
81
221000
5000
Nadchodzi grupa myśliwych.
04:04
theirich packspaczki loadedzaładowany with wilddziki gamegra.
82
226000
4000
Ich tobołki załadowane są dziczyzną.
04:08
There's at leastnajmniej threetrzy viruseswirusy
83
230000
2000
Są tutaj co najmniej trzy wirusy,
04:10
that you know about, whichktóry are in this particularszczególny monkeymałpa.
84
232000
3000
które znasz, które występują u tej konkretnej małpy.
04:13
NathanNathan WolfeWolfe: This speciesgatunki, yeah. And there's manywiele manywiele more pathogenspatogeny
85
235000
2000
Nathan Wolfe: Ten gatunek, tak. I jest dużo więcej patogenów,
04:15
that are presentteraźniejszość in these animalszwierzęta.
86
237000
2000
które są obecne u tych zwierząt.
04:17
These individualsosoby prywatne are at specifickonkretny riskryzyko,
87
239000
3000
Osoby te są swoiście narażone,
04:20
particularlyszczególnie if there's bloodkrew contactkontakt, they're at riskryzyko for transmissiontransmisja
88
242000
3000
zwłaszcza jeśli jest kontakt z krwią, są one narażone na przekazanie
04:23
and possiblymożliwie infectioninfekcja with novelpowieść viruseswirusy.
89
245000
5000
i ewentualne zakażenie nowymi wirusami.
04:28
NarratorProgram Narrator: As the huntersmyśliwi displaypokaz theirich killszabija, something surprisingzaskakujący happensdzieje się.
90
250000
3000
Narrator: W miarę jak myśliwi pokazują swoje ofiary, coś dziwnego się dzieje.
04:31
They showpokazać us filterfiltr paperpapier they'veoni used to collectzebrać the animals'zwierząt bloodkrew.
91
253000
4000
Pokazują nam bibułę filtracyjną, której używali do zebrania krwi zwierząt.
04:35
The bloodkrew will be testedprzetestowany for zoonoticodzwierzęcych viruseswirusy,
92
257000
3000
Krew zostanie przebadana pod kątem wirusów odzwierzęcych,
04:38
partczęść of a programprogram DrDr. WolfeWolfe has spentwydany yearslat settingoprawa up.
93
260000
3000
to część programu, którego wprowadzenie zajęło Dr Wolfe lata.
04:41
NWNW: So this is from this animalzwierzę right here,
94
263000
2000
NW: Zatem to pochodzi właśnie od tego zwierzęcia tutaj,
04:43
GreaterWiększa Spot-NosedSpot węszył GuenonBiałowargi.
95
265000
2000
Koczkodana białonosego.
04:45
EveryKażdy personosoba who has one of those filterfiltr papersdokumenty tożsamości has at leastnajmniej,
96
267000
2000
Każda osoba, która posiada jedną z tych bibuł filtracyjnych,
04:47
at a minimumminimum, been throughprzez our basicpodstawowy healthzdrowie educationEdukacja
97
269000
3000
przynajmniej w minimalnym stopniu przeszła nasze podstawowe przeszkolenie zdrowotne
04:50
about the risksryzyko associatedpowiązany with these activitieszajęcia,
98
272000
3000
o zagrożeniach związanych z tą działalnością,
04:53
whichktóry presumablyprawdopodobnie, from our perspectiveperspektywiczny,
99
275000
2000
co prawdopodobnie, z naszego punktu widzenia,
04:55
givesdaje them the abilityzdolność to decreasezmniejszać theirich ownwłasny riskryzyko,
100
277000
2000
daje im możliwość zmniejszenia własnego ryzyka,
04:57
and then obviouslyoczywiście the riskryzyko to theirich familiesrodziny,
101
279000
3000
i oczywiście zagrożenia dla ich rodzin,
05:00
the villagewioska, the countrykraj, and the worldświat.
102
282000
4000
wioski, kraju i świata.
05:04
NWNW: OK, before I continueKontyntynuj, I think it's importantważny to take just a momentza chwilę
103
286000
3000
NW: Dobrze, zanim będę kontynuować uważam, że ważne jest, aby poświęcić chwilę
05:07
to talk about bushkrzak meatmięso. BushBush meatmięso is the huntingpolowanie of wilddziki gamegra.
104
289000
3000
na rozmowę o dziczyźnie. Dziczyzna to polowanie na dziką zwierzynę.
05:10
OK? And you can considerrozważać all sortssortuje of differentróżne bushkrzak meatmięso.
105
292000
2000
Można brać pod uwagę różnego rodzaju dziczyznę.
05:12
I'm going to be talkingmówić about this.
106
294000
2000
Zamierzam o tym mówić.
05:14
When your childrendzieci and grandchildrenwnuki
107
296000
2000
Gdy wasze dzieci i wnuki
05:16
sortsortować of posepoza questionspytania to you about this periodokres of time,
108
298000
2000
będą stawiać pytania na temat tego okresu,
05:18
one of the things they're gonna askzapytać you,
109
300000
2000
jedną z rzeczy, o które będą pytać,
05:20
is how it was they we alloweddozwolony some of our closestnajbliższy livingżycie relativeskrewni,
110
302000
3000
będzie, jak to się stało, że zezwoliliśmy naszym najbliższym żyjącym krewnym,
05:23
some of the mostwiększość valuablecenny and endangeredzagrożone speciesgatunki
111
305000
2000
niektórym najcenniejszym i najbardziej zagrożonym gatunkom
05:25
on our planetplaneta, to go extinctwyginąć because we
112
307000
3000
na naszej planecie, aby wymarły, ponieważ
05:28
weren'tnie były ablezdolny to addressadres some of the issuesproblemy
113
310000
2000
nie byliśmy w stanie rozwiązać niektórych kwestii
05:30
of povertyubóstwo in these partsCzęści of the worldświat.
114
312000
2000
związanych z ubóstwem w tych częściach świata.
05:32
But in factfakt that's not the only questionpytanie they're going to askzapytać you about this.
115
314000
3000
Ale w rzeczywistości to nie jedyne pytanie, które będą wam zadawać.
05:35
They're alsorównież going to askzapytać you the questionpytanie
116
317000
2000
Będą również zadawać pytanie,
05:37
that when we knewwiedziałem that this was the way that HIVHIV enteredweszła
117
319000
2000
że skoro wiedzieliśmy, że HIV w ten sposób wniknął
05:39
into the humanczłowiek populationpopulacja,
118
321000
2000
do populacji ludzkiej,
05:41
and that other diseaseschoroby had the potentialpotencjał to enterwchodzić like this,
119
323000
2000
a inne choroby mają potencjał, aby wniknąć w ten sposób,
05:43
why did we let these behaviorszachowania continueKontyntynuj?
120
325000
2000
dlaczego pozwoliliśmy na kontynuację takich zachowań?
05:45
Why did we not find some other solutionrozwiązanie to this?
121
327000
2000
Dlaczego nie znaleźliśmy innych rozwiązań?
05:47
They're going to say, in regionsregiony of profoundgłęboki
122
329000
3000
Mogą powiedzieć, w regionach o głębokiej
05:50
instabilityniestabilność throughoutpoprzez the worldświat,
123
332000
2000
destabilizacji na całym świecie,
05:52
where you have intenseintensywny povertyubóstwo, where populationspopulacje are growingrozwój
124
334000
3000
gdzie istnieje wielkie ubóstwo, gdzie rośnie zaludnienie
05:55
and you don't have sustainablepodtrzymywalny resourceszasoby like this,
125
337000
2000
i nie ma trwałych zasobów takich jak te,
05:57
this is going to leadprowadzić to foodjedzenie insecurityniepewność.
126
339000
5000
doprowadzi to do zagrożenia brakiem żywności.
06:02
But they're alsorównież going to askzapytać you probablyprawdopodobnie a differentróżne questionpytanie.
127
344000
2000
Jednak będą prawdopodobnie zadawać również inne pytanie.
06:04
It's one that I think we all need to askzapytać ourselvesmy sami,
128
346000
2000
Jest to pytanie, które, jak myślę, wszyscy musimy sobie zadać,
06:06
whichktóry is, why we thought the responsibilityodpowiedzialność restedwypoczęty with this individualindywidualny here.
129
348000
4000
a brzmi ono, dlaczego uważamy, że odpowiedzialność spoczywa na tej osobie tutaj.
06:10
Now this is the individualindywidualny -- you can see just right up over his right shoulderramię --
130
352000
3000
Ten człowiek - można zobaczyć ponad jego prawym ramieniem -
06:13
this is the individualindywidualny that huntedpolować the monkeymałpa
131
355000
2000
to ten człowiek, która upolowały małpę
06:15
from the last pictureobrazek that I showedpokazał you.
132
357000
2000
z ostatniego zdjęcia, które pokazałem Państwu.
06:17
OK, take a look at his shirtkoszula.
133
359000
2000
Dobrze, spójrzcie na jego koszulę.
06:19
You know, take a look at his facetwarz.
134
361000
3000
Spójrzcie na jego twarz.
06:22
BushBush meatmięso is one of the centralcentralny crisessytuacje kryzysowe,
135
364000
3000
Polowanie na zwierzęta w buszu jest jednym z głównych problemów,
06:25
whichktóry is occurringwystępujący in our populationpopulacja right now,
136
367000
2000
z którym mamy do czynienia obecnie w naszej populacji,
06:27
in humanityludzkość, on this planetplaneta.
137
369000
2000
jako ludzkości, na tej planecie.
06:29
But it can't be the faultwina of somebodyktoś like this.
138
371000
3000
Ale nie można obwiniać kogoś takiego jak ten człowiek.
06:32
OK? And solvingrozwiązywanie it cannotnie może be his responsibilityodpowiedzialność alonesam.
139
374000
4000
A rozwiązanie tego nie może być wyłącznie jego odpowiedzialnością.
06:36
There's no easyłatwo solutionsrozwiązania,
140
378000
2000
Nie ma prostych rozwiązań,
06:38
but what I'm sayingpowiedzenie to you is that we neglectzaniedbanie this problemproblem
141
380000
2000
ale co chcę wam powiedzieć, to to, że zaniedbujemy ten problem
06:40
at our ownwłasny perilniebezpieczeństwo.
142
382000
2000
na nasze własne ryzyko.
06:42
So, in 1998, alongwzdłuż with my mentorsmentorzy
143
384000
3000
W 1998 r., wraz z moimi mentorami
06:45
DonDon BurkeBurke and ColonelPułkownik Mpoudi-NgoleMpoudi-Ngole,
144
387000
2000
Donem Burke i pułkownikiem Mpoudi-Ngole
06:47
we wentposzedł to actuallytak właściwie startpoczątek this work
145
389000
2000
rozpoczęliśmy tę pracę
06:49
in CentralCentrum AfricaAfryka, to work with huntersmyśliwi
146
391000
2000
w Afryce Środkowej, aby współpracować z myśliwymi
06:51
in this partczęść of the worldświat.
147
393000
2000
w tej części świata.
06:53
And my jobpraca -- at that time I was a post-doctoralPo uzyskaniu stopnia doktorskiego fellowfacet,
148
395000
3000
A moja praca - w tym czasie byłem adinuktem,
06:56
and I was really taskedza zadanie with settingoprawa this up.
149
398000
2000
i miałem naprawdę dużo pracy z przygotowaniem tego.
06:58
So I said to myselfsiebie, "OK, great --
150
400000
2000
Więc powiedziałem do sobie: "Dobrze, wspaniale -
07:00
we're gonna collectzebrać all kindsrodzaje of specimensokazy. We're gonna go to all these
151
402000
2000
zbierzemy wszystkie rodzaje próbek. Pójdziemy do tych wszystkich
07:02
differentróżne locationslokalizacje. It's going to be wonderfulwspaniale."
152
404000
3000
różnych miejsc. To będzie wspaniałe."
07:05
You know, I lookedspojrzał at the mapmapa; I pickeddoborowy out 17 siteswitryny;
153
407000
2000
Wiecie, spojrzałem na mapę, wybrałem 17 miejsc,
07:07
I figuredwzorzysty, no problemproblem.
154
409000
2000
pomyślałem, bez problemu.
07:09
(LaughterŚmiech)
155
411000
2000
(Śmiech)
07:11
NeedlessNie trzeba chyba wspominać to say, I was drasticallydrastycznie wrongźle.
156
413000
2000
Nie trzeba dodawać, że ogromnie się myliłem.
07:13
This is challengingtrudne work to do.
157
415000
2000
Jest to trudna praca.
07:15
FortunatelyNa szczęście, I had and continueKontyntynuj to have
158
417000
2000
Na szczęście miałem i nadal mam
07:17
an absolutelyabsolutnie wonderfulwspaniale teamzespół of colleagueskoledzy and collaboratorswspółpracownicy in my ownwłasny teamzespół,
159
419000
3000
absolutnie wspaniały zespół kolegów i współpracowników w moim własnym zespole,
07:20
and that's the only way that this work can really occurpojawić się.
160
422000
2000
i to jest jedyny sposób na to, aby te badania mogły rzeczywiście się odbywać.
07:22
We have a wholecały rangezasięg of challengeswyzwania about this work.
161
424000
3000
Mamy cały szereg wyzwań w tej pracy.
07:25
One of them is just obtaininguzyskanie trustzaufanie
162
427000
2000
Jedną z nich jest właśnie uzyskanie zaufania
07:27
from individualsosoby prywatne that we work with in the fieldpole.
163
429000
2000
od osób, z którymi pracujemy w terenie.
07:29
The personosoba you see on the right handdłoń sidebok is PaulPaweł DeLong-MinutuDeLong-Minutu.
164
431000
4000
Osoba, którą widać po prawej stronie to Paul DeLong-Minutu.
07:33
He's one of the bestNajlepiej communicatorsKomunikatory that I've really ever dealtrozdane with.
165
435000
2000
Jest jednym z najlepszych mówców, z którym kiedykolwiek miałem do czynienia.
07:35
When I arrivedprzybył I didn't speakmówić a wordsłowo of FrenchFrancuski,
166
437000
2000
Kiedy przyjechałem, nie mówiłem ani słowa po francusku,
07:37
and I still seemedwydawało się to understandzrozumieć what it was he was sayingpowiedzenie.
167
439000
3000
a jednak wydawało mi się, że rozumiem co on mówi.
07:40
PaulPaweł workedpracował for yearslat
168
442000
2000
Paul pracował przez wiele lat
07:42
on the CameroonianKameruński nationalkrajowy radioradio and televisiontelewizja,
169
444000
2000
w państwowym radiu i telewizji Kamerunu,
07:44
and he spokeprzemówił about healthzdrowie issuesproblemy. He was a healthzdrowie correspondentkorespondent.
170
446000
3000
i mówił o problemach zdrowia. Był korespondentem w kwestii zdrowia.
07:47
So we figuredwzorzysty we'dpoślubić hirezatrudnić this personosoba -- when we got there he could
171
449000
2000
Zatem pomyśleliśmy, że zatrudnimy tę osobę, gdy będziemy tam,
07:49
be a great communicatorCommunicator.
172
451000
2000
mógłby być wspaniałym mówcą.
07:51
When we would get to these ruralwiejski villageswioski, thoughchociaż, what we founduznany out
173
453000
2000
Kiedy dojechaliśmy do tych wiosek okazało się,
07:53
is that no one had televisiontelewizja,
174
455000
2000
że nikt nie miał telewizji,
07:55
so they wouldn'tnie recognizerozpoznać his facetwarz.
175
457000
3000
zatem nie rozpoznali jego twarzy.
07:58
But -- when he beganrozpoczął się to speakmówić
176
460000
3000
Ale - gdy zaczął mówić
08:01
they would actuallytak właściwie recognizerozpoznać his voicegłos from the radioradio.
177
463000
2000
rzeczywiście rozpoznali jego głos z radia.
08:03
And this was somebodyktoś who had incredibleniesamowite
178
465000
2000
I to był ktoś, kto miał niesamowity
08:05
potentialpotencjał to spreadrozpiętość aspectsaspekty of our messagewiadomość,
179
467000
2000
potencjał rozpowszechniania aspektów naszego przekazu,
08:07
whetherczy it be with regardspozdrowienia to wildlifedzikich zwierząt conservationochrona
180
469000
3000
czy to w odniesieniu do ochrony przyrody
08:10
or healthzdrowie preventionzapobieganie.
181
472000
3000
czy profilaktyki zdrowotnej.
08:13
OftenCzęsto we runbiegać into obstaclesprzeszkody. This is us comingprzyjście back from
182
475000
2000
Często natrafiamy na przeszkody. To my powracający z
08:15
one of these very ruralwiejski siteswitryny,
183
477000
2000
jednego z tych obszarów wiejskich,
08:17
with specimensokazy from 200 individualsosoby prywatne
184
479000
2000
z próbkami od 200 osobników,
08:19
that we neededpotrzebne to get back to the lablaboratorium withinw ciągu 48 hoursgodziny.
185
481000
2000
które musielismy dostarczyć do laboratorium w ciągu 48 godzin.
08:21
I like to showpokazać this shotstrzał -- this is
186
483000
2000
Chciałbym pokazać to zdjęcie -
08:23
UbaldUbald TamoufeTamoufe, who'skto jest the leadprowadzić
187
485000
2000
to Ubald Tamoufe, wiodący badacz
08:25
investigatorbadacza in our CameroonKamerun siteteren.
188
487000
2000
w naszej części Kamerunu.
08:27
UbaldUbald laughsśmiech at me when I showpokazać this photozdjęcie
189
489000
2000
Ubald śmieje się ze mnie, gdy pokazuję to zdjęcie
08:29
because of coursekurs you can't see his facetwarz.
190
491000
2000
ponieważ oczywiście nie widać jego twarzy.
08:31
But the reasonpowód I like to showpokazać the shotstrzał
191
493000
2000
Jednak powodem, dla którego chcę pokazać to zdjęcie
08:33
is because you can see that he's about to solverozwiązać this problemproblem.
192
495000
3000
jest to, że widać, że jest on bliski rozwiązania tego problemu.
08:36
(LaughterŚmiech)
193
498000
1000
(Śmiech)
08:37
WhichCo -- whichktóry he did, whichktóry he did.
194
499000
3000
Co zrobił. Co zrobił.
08:40
Just a fewkilka quickszybki before and after shotsstrzały.
195
502000
2000
Tylko kilka szybkich zdjęć przed i po.
08:42
This was our laboratorylaboratorium before.
196
504000
3000
To było nasze laboratorium wcześniej.
08:45
This is what it lookswygląda like now.
197
507000
2000
Teraz tak wygląda.
08:47
EarlyNa początku on, in orderzamówienie to shipstatek our specimensokazy,
198
509000
2000
Wcześniej, aby wysłać nasze próbki,
08:49
we had to have drysuchy icelód. To get drysuchy icelód we had to go
199
511000
2000
musieliśmy posiadać suchy lód. Aby uzyskać suchy lód musieliśmy pójść
08:51
to the breweriesBrowary -- begbłagać, borrowpożyczać, stealkraść to get these folksludzie to give it to us.
200
513000
3000
do browarów - prosić, pożyczyć, ukraść, żeby go od nich uzyskać
08:54
Now we have our ownwłasny liquidciekły nitrogenazot.
201
516000
3000
Teraz mamy własny ciekły azot.
08:57
I like to call our laboratorylaboratorium the coldestnajzimniejszy placemiejsce in CentralCentrum AfricaAfryka -- it mightmoc be.
202
519000
5000
Nazywam nasze laboratorium najzimniejszym miejscem w Afryce Środkowej -- prawdopodobnie nim jest.
09:02
And here'soto jest a shotstrzał of me, this is the before shotstrzał of me.
203
524000
4000
A tu jest moje zdjęcie, a to moje wcześniejsze zdjęcie.
09:06
(LaughterŚmiech)
204
528000
2000
(Śmiech)
09:08
No commentkomentarz.
205
530000
2000
Bez komentarza.
09:10
So what happenedstało się? So duringpodczas the 10 yearslat that we'vemamy been doing
206
532000
2000
Zatem co się wydarzyło? W ciągu 10 lat wykonywania
09:12
this work, we actuallytak właściwie surprisedzaskoczony ourselvesmy sami.
207
534000
3000
tej pracy, właściwie zaskoczyliśmy samych siebie.
09:15
We madezrobiony a numbernumer of discoveriesodkrycia.
208
537000
3000
Dokonaliśmy wielu odkryć.
09:18
And what we'vemamy founduznany is that if you look in the right placemiejsce,
209
540000
2000
I odkryliśmy, że jeśli spojrzymy we właściwe miejsce,
09:20
you can actuallytak właściwie monitormonitor the flowpływ
210
542000
2000
rzeczywiście możemy monitorować przepływ
09:22
of these viruseswirusy into humanczłowiek populationspopulacje.
211
544000
2000
tych wirusów do populacji ludzkiej.
09:24
That gavedał us a tremendousogromny amountilość of hopenadzieja.
212
546000
2000
To daje nam ogromną nadzieję.
09:26
What we'vemamy founduznany is a wholecały rangezasięg of newNowy viruseswirusy in these individualsosoby prywatne,
213
548000
3000
To, co odkryliśmy to szereg nowych wirusów u tych osób,
09:29
includingwłącznie z newNowy viruseswirusy in the samepodobnie groupGrupa
214
551000
2000
w tym nowe wirusy tej samej grupy
09:31
as HIVHIV -- so, brandMarka newNowy retrovirusesretrowirusy.
215
553000
3000
co HIV, zatem zupełnie nowe retrowirusy.
09:34
And let's facetwarz it, any newNowy retrovirusretrowirusów in the
216
556000
2000
I spójrzmy prawdzie w oczy, każdy nowy retrowirus
09:36
humanczłowiek populationpopulacja -- it's something we should be awareświadomy of.
217
558000
3000
w populacji ludzkiej - to coś, czego powinniśmy się obawiać.
09:39
It's something we should be followingnastępujący. It's not something
218
561000
2000
To coś, co powinniśmy śledzić.
09:41
that we should be surprisedzaskoczony by.
219
563000
2000
Nie powinniśmy być tym zaskoczeni.
09:43
NeedlessNie trzeba chyba wspominać to say in the pastprzeszłość
220
565000
2000
Nie trzeba dodawać, że w przeszłości
09:45
these viruseswirusy enteringwstępowanie into these ruralwiejski communitiesspołeczności
221
567000
2000
te wirusy wchodząc do społeczności wiejskiej
09:47
mightmoc very well have goneodszedł extinctwyginąć.
222
569000
2000
mogły równie dobrze wymierać.
09:49
That's no longerdłużej the casewalizka. LoggingRejestrowanie roadsdrogi providezapewniać accessdostęp to urbanmiejski areasobszary.
223
571000
4000
Już tak nie jest. Szlaki dróg wyrębu drzew zapewniają dostęp do obszarów miejskich.
09:53
And criticallykrytycznie, what happensdzieje się in centralcentralny AfricaAfryka
224
575000
4000
I co istotne, to, co dzieje się w Afryce Środkowej,
09:57
doesn't stayzostać in CentralCentrum AfricaAfryka.
225
579000
3000
nie pozostaje w Afryce Środkowej.
10:00
So, oncepewnego razu we discoveredodkryty that it was really possiblemożliwy
226
582000
2000
Zatem, skoro raz odkryliśmy, że naprawdę możliwe było
10:02
that we could actuallytak właściwie do this monitoringmonitorowanie,
227
584000
2000
przeprowadzenie tego monitoringu,
10:04
we decidedzdecydowany to moveruszaj się this from researchBadania, to
228
586000
2000
zdecydowaliśmy się na przejść od badań naukowych,
10:06
really attemptpróba to phasefazy up to a globalświatowy monitoringmonitorowanie effortwysiłek.
229
588000
4000
do rzeczywistej próby wporowadzenia ogólnoświatowego monitoringu.
10:10
ThroughPoprzez generoushojny supportwsparcie and partnershipWspółpraca
230
592000
2000
Poprzez hojne wsparcie i partnerstwo
10:12
scientificallynaukowo with GoogleGoogle.orgorg and the SkollSkoll FoundationFundacja,
231
594000
3000
naukowe ze strony Google.org i Fundacji Skoll,
10:15
we were ablezdolny to startpoczątek the GlobalGlobalny ViralWirusowe ForecastingPrognozowania InitiativeInicjatywa
232
597000
4000
udało nam się uruchomić Inicjatywę Globalnego Przewidywania Wirusów
10:19
and beginzaczynać work in fourcztery differentróżne siteswitryny
233
601000
2000
i rozpocząć pracę w czterech różnych miejscach
10:21
in AfricaAfryka and AsiaAsia.
234
603000
3000
w Afryce i Azji.
10:24
NeedlessNie trzeba chyba wspominać to say, differentróżne populationspopulacje from differentróżne partsCzęści of the worldświat
235
606000
2000
Nie trzeba dodawać, że różne populacje z różnych części świata
10:26
have differentróżne sortssortuje of contactkontakt.
236
608000
2000
mają inne rodzaje kontaktu.
10:28
So it's not just huntersmyśliwi in CentralCentrum AfricaAfryka.
237
610000
3000
Zatem nie są to tylko myśliwi w Afryce Środkowej.
10:31
It's alsorównież workingpracujący in liverelacja na żywo animalzwierzę marketsrynki --
238
613000
2000
Ma to również miejsce na rynku żywych zwierząt -
10:33
these wetmokra marketsrynki -- whichktóry is exactlydokładnie the placemiejsce where
239
615000
2000
na tych targowiskach – właśnie w takim miejscu
10:35
SARSSARS emergedpojawiły się in AsiaAsia.
240
617000
2000
SARS pojawił się w Azji.
10:37
But really, this is just the beginningpoczątek from our perspectiveperspektywiczny.
241
619000
2000
Jednak w rzeczywistości to dopiero początek z naszego punktu widzenia.
10:39
Our objectivecel right now, in additiondodanie to
242
621000
2000
Naszym celem w tej chwili, oprócz
10:41
deployingWdrażanie to these siteswitryny and gettinguzyskiwanie everything movingw ruchu,
243
623000
2000
rozlokowania się w tych miejscach i rozkręcenia tego,
10:43
is to identifyzidentyfikować newNowy partnerswzmacniacz
244
625000
2000
jest identyfikacja nowych partnerów,
10:45
because we feel like this effortwysiłek needswymagania to be extendedrozszerzony
245
627000
3000
ponieważ odczuwamy, że ten wysiłek powinien być poszerzony
10:48
to probablyprawdopodobnie 20 or more siteswitryny throughoutpoprzez the worldświat -- to viralwirusowe hotspotshotspoty --
246
630000
4000
prawdopodobnie do 20 lub więcej miejsc na całym świecie - do wirusowych gorących punktów –
10:52
because really the ideapomysł here is to castodlew an incrediblyniewiarygodnie wideszeroki netnetto
247
634000
3000
gdyż właściwie pomysłem jest stworzenie bardzo szerokiej sieci,
10:55
so that we can catchłapać these things, ideallyidealnie,
248
637000
2000
aby móc wychwycić te organizmy, w najlepszym wypadku,
10:57
before they make it to bloodkrew banksbanki,
249
639000
2000
zanim wprowadzą je do banków krwi,
10:59
sexualseksualny networkssieci, airplanessamoloty. And that's really our objectivecel.
250
641000
4000
powiązań seksualnych, samolotów. I to jest rzeczywiście nasz cel.
11:03
There was a time not very long agotemu
251
645000
2000
Było to nie tak dawno temu,
11:05
when the discoveryodkrycie of unknownnieznany organismsorganizmy
252
647000
2000
gdy odkrycie nieznanych organizmów
11:07
was something that heldtrzymany incredibleniesamowite aweAWE for us.
253
649000
3000
wzbudzało w nas niesamowity respekt.
11:10
It had potentialpotencjał to really changezmiana the way that we saw ourselvesmy sami,
254
652000
3000
Miało to rzeczywiście potencjał zmiany naszego sposobu postrzegania samych siebie,
11:13
and thought about ourselvesmy sami.
255
655000
2000
i myślenia o sobie.
11:15
ManyWiele people, I think, on our planetplaneta right now
256
657000
2000
Jak sądzę, obecnie wiele osób na naszej planecie
11:17
despairrozpacz, and they think
257
659000
3000
wątpi i myśli, że
11:20
we'vemamy reachedosiągnięty a pointpunkt where we'vemamy discoveredodkryty mostwiększość of the things.
258
662000
3000
osiągnęliśmy punkt, w którym większość rzeczy została odkryta.
11:23
I'm going tell you right now: please don't despairrozpacz.
259
665000
3000
Mam zamiar powiedzieć teraz: proszę, nie rozpaczajcie.
11:26
If an intelligentinteligentny extra-terrestrialpozaziemskie
260
668000
2000
Jeśli inteligentny kosmita
11:28
was taxedopodatkowane with writingpisanie the encyclopediaencyklopedia of life on our planetplaneta,
261
670000
3000
zostałby obarczony pisaniem encyklopedii życia na naszej planecie,
11:31
27 out of 30 of these volumeskłęby
262
673000
2000
27 z 30 tomów
11:33
would be devotedoddany to bacteriabakteria and viruswirus,
263
675000
3000
byłoby poświęcone bakteriom i wirusom,
11:36
with just a fewkilka of the volumeskłęby left
264
678000
2000
a tylko kilka tomów pozostałoby
11:38
for plantsrośliny, fungusGrzyb and animalszwierzęta,
265
680000
2000
dla roślin, grzybów i zwierząt -
11:40
humansludzie beingistota a footnoteprzypis;
266
682000
3000
ludzie byliby przypisem -
11:43
interestingciekawy footnoteprzypis but a footnoteprzypis nonethelessniemniej jednak.
267
685000
3000
interesującym przypisem, ale mimo wszystko przypisem.
11:46
This is honestlyszczerze the mostwiększość excitingekscytujący periodokres
268
688000
3000
Szczerze mówiąc, jest to najbardziej ekscytujący okres
11:49
ever for the studybadanie of unknownnieznany life formsformularze on our planetplaneta.
269
691000
4000
dla badań nieznanych form życia na naszej planecie.
11:53
The dominantdominujący things that exististnieć here
270
695000
2000
Dominujących organizmów, które istnieją tutaj
11:55
we know almostprawie nothing about.
271
697000
2000
i o których nie wiemy prawie nic.
11:57
And yetjeszcze finallywreszcie, we have the toolsprzybory, whichktóry will allowdopuszczać us to actuallytak właściwie explorebadać that worldświat
272
699000
3000
A jednak w końcu mamy narzędzia, które pozwolą nam rzeczywiście zbadać ten świat
12:00
and understandzrozumieć them.
273
702000
4000
i zrozumieć je.
12:04
Thank you very much.
274
706000
2000
Dziękuję bardzo.
12:06
(ApplauseAplauz)
275
708000
6000
(Oklaski)
Translated by Katarzyna Gałecka
Reviewed by Marta Bromke

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Nathan Wolfe - Virus hunter
Armed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus.

Why you should listen

Using genetic sequencing, needle-haystack research, and dogged persistence (crucial to getting spoilage-susceptible samples through the jungle and to the lab), Nathan Wolfe has proven what was science-fiction conjecture only a few decades ago -- not only do viruses jump from animals to humans, but they do so all the time. Along the way Wolfe has discovered several new viruses, and is poised to discover many more.

Wolfe's research has turned the field of epidemiology on its head, and attracted interest from philanthropists at Google.org and the Skoll foundation. Better still, the research opens the door to preventing epidemics before they happen, sidelining them via early-warning systems and alleviating the poverty from which easy transmission emerges.

More profile about the speaker
Nathan Wolfe | Speaker | TED.com