ABOUT THE SPEAKER
Glenn Greenwald - Journalist
Glenn Greenwald is the journalist who has done the most to expose and explain the Edward Snowden files.

Why you should listen

As one of the first journalists privy to NSA whistleblower Edward Snowden’s archives, Glenn Greenwald has a unique window into the inner workings of the NSA and Britain's GCHQ. A vocal advocate for civil liberties in the face of growing post-9/11 authoritarianism, Greenwald was a natural outlet for Snowden, who’d admired his combative writing style in Salon and elsewhere.

Since his original Guardian exposés of Snowden’s revelations, Pulitzer winner Greenwald continues to stoke public debate on surveillance and privacy both in the media, on The Intercept, and with his new book No Place to Hide -- and suggests that the there are more shocking revelations to come.

More profile about the speaker
Glenn Greenwald | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2014

Glenn Greenwald: Why privacy matters

Glenn Greenwald: Gizliliğin önemi

Filmed:
2,346,660 views

Glenn Greenwald, Birleşik Devletler'in vatandaşlarını geniş çaplı denetimine dair Edward Snowden dosyalarını ilk gören --- ve bunun hakkında yazan --- gazeteci idi. Bu yakıcı sohbette, Greenwald, "saklayacak hiçbir şey" yapmasanız da, neden gizliliği önemsemeniz gerektiği davasını ortaya koyuyor.
- Journalist
Glenn Greenwald is the journalist who has done the most to expose and explain the Edward Snowden files. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
There is an entiretüm genreTür of YouTubeYouTube videosvideolar
0
855
2943
Bu odadaki herkesin,
herhangi birine
00:15
devotedsadık to an experiencedeneyim whichhangi
1
3798
2013
sahip olduğuna emin olduğum
00:17
I am certainbelli that everyoneherkes in this roomoda has had.
2
5811
2577
deneyimlere yönelik her tür video
mevcut Youtube'da.
00:20
It entailsüzerine kuruludur an individualbireysel who,
3
8388
2013
Yalnız olduğunu düşünen
00:22
thinkingdüşünme they're aloneyalnız,
4
10401
1563
bir bireyi içeriyor,
00:23
engagesyürütmektedir in some expressiveifade behaviordavranış
5
11964
3206
dışavurumcu bir tutumla uğraştırıyor ---
00:27
wildvahşi singingşan, gyratinggyrating dancingdans,
6
15170
2507
çılgınca şarkı söylemek, kıvrılarak
00:29
some mildhafif sexualcinsel activityaktivite
7
17677
2603
dansetmek, hafif seksüel hareketler ---
00:32
only to discoverkeşfetmek that, in factgerçek, they are not aloneyalnız,
8
20280
2598
sadece aslında yalnız olmadıklarını,
00:34
that there is a personkişi watchingseyretme and lurkinggözlemliyor,
9
22878
3045
gizlice izleyen birinin olduğunu
00:37
the discoverykeşif of whichhangi causesnedenleri them
10
25923
1755
farketmek için, ki korku içinde,
00:39
to immediatelyhemen ceaseAteşkes what they were doing
11
27678
1900
yaptıklarını derhal bırakmalarına
00:41
in horrorkorku.
12
29578
1890
neden olan şeyin farkedilişi.
00:43
The senseduyu of shameutanç and humiliationaşağılama
13
31468
2082
Yüzlerindeki utanç
00:45
in theironların faceyüz is palpablesomut.
14
33550
2283
ve küçük düşme hissi aşikâr.
00:47
It's the senseduyu of,
15
35833
1732
"Bu anca kimse
00:49
"This is something I'm willingistekli to do
16
37565
1733
izlemiyorsa yapmayı istediğim
00:51
only if no one elsebaşka is watchingseyretme."
17
39298
3600
bir şey." hissi bu.
00:54
This is the cruxdönüm noktası of the work
18
42898
2418
Son 16 aydır tuhaf
00:57
on whichhangi I have been singularlysingularly focusedodaklı
19
45316
2047
bir biçimde odaklandığım
00:59
for the last 16 monthsay,
20
47363
1875
işin özü bu,
01:01
the questionsoru of why privacyGizlilik mattershususlar,
21
49238
2062
mahremiyetin neden önemli olduğu sorusu,
01:03
a questionsoru that has arisenortaya çıktığı
22
51300
1938
Edward Snowden'ın, Birleşmiş Devletler
01:05
in the contextbağlam of a globalglobal debatetartışma,
23
53238
3122
ve tüm dünyada bilinmeyen ortaklarının,
01:08
enabledetkin by the revelationsâyetlerini of EdwardEdward SnowdenSnowden
24
56360
2488
bir zamanlar emsalsiz bir özgürleşme
01:10
that the UnitedAmerika StatesBirleşik and its partnersortaklar,
25
58848
2341
ve demokratikleşme aracı olarak
01:13
unbeknownsthabersizce to the entiretüm worldDünya,
26
61189
2022
ilan edilmiş İnterneti,
01:15
has converteddönüştürülmüş the InternetInternet,
27
63211
2092
emsalsiz bir rastgele
01:17
oncebir Zamanlar heraldedhabercisi as an unprecedentedeşi görülmemiş toolaraç
28
65303
2801
kitlesel denetim alanına dönüştürdüğüne
01:20
of liberationkurtuluş and democratizationdemokratikleşme,
29
68104
3316
dair ifşalarının olanak sağlamasıyla,
01:23
into an unprecedentedeşi görülmemiş zonebölge
30
71420
1769
küresel bir tartışma bağlamında
01:25
of masskitle, indiscriminategelişigüzel surveillancegözetim.
31
73189
4094
yükselen bir soru.
01:29
There is a very commonortak sentimentduyguları
32
77283
1957
Bu tartışmada, kitlesel denetimden
01:31
that arisesortaya çıkan in this debatetartışma,
33
79240
1486
rahatsız olan insanların bile
01:32
even amongarasında people who are uncomfortablerahatsız
34
80726
1957
katıldığı, bu geniş çaplı saldırının
01:34
with masskitle surveillancegözetim, whichhangi saysdiyor
35
82683
2054
gerçek bir zararının olmadığı,
01:36
that there is no realgerçek harmzarar
36
84737
1923
çünkü yalnızca kötü işler ile uğraşan
01:38
that comesgeliyor from this large-scalebüyük ölçekli invasionistila
37
86660
2745
insanların bir şeyleri saklamak isteme
01:41
because only people who are engagednişanlı in badkötü actseylemler
38
89405
3274
ve gizliliklerini önemseme sebepleri
01:44
have a reasonneden to want to hidesaklamak
39
92679
2069
olduğuna dair oldukça yaygın
01:46
and to carebakım about theironların privacyGizlilik.
40
94748
2711
olan bir düşünce var.
01:49
This worldviewdünya görüşü is implicitlydolaylı olarak groundedtopraklı
41
97459
2781
Bu dünya görüşü üstü kapalı olarak
01:52
in the propositionönerme that there are
two kindsçeşit of people in the worldDünya,
42
100240
2176
iyi ve kötü olmak
üzere dünyada iki
01:54
good people and badkötü people.
43
102416
2036
tür insanın olduğu önermesinde yerleşik.
01:56
BadKötü people are those who plotarsa terroristterörist attackssaldırılar
44
104452
2968
Kötü insanlar, terör eylemlerini
01:59
or who engagetutmak in violentşiddetli criminalitysuçluluk
45
107420
1498
tasarlayan veya şiddetli suçlar
02:00
and thereforebu nedenle have reasonsnedenleri to
want to hidesaklamak what they're doing,
46
108918
3152
ile bağı olanlardır ve bu yüzden
yaptıklarını saklamak isterler,
02:04
have reasonsnedenleri to carebakım about theironların privacyGizlilik.
47
112070
2057
gizliliklerini gözetme sebepleri vardır.
02:06
But by contrastkontrast, good people
48
114127
2823
Ama aksine, iyi insanlar
02:08
are people who go to work,
49
116950
1653
işe giden, evine dönen, çocuk
02:10
come home, raiseyükseltmek theironların childrençocuklar, watch televisiontelevizyon.
50
118603
2902
yetiştiren, tv izleyen insanlardır.
02:13
They use the InternetInternet not to plotarsa bombingbombalama attackssaldırılar
51
121505
2756
İnterneti bomba eylemleri düzenlemek için
02:16
but to readokumak the newshaber or exchangedeğiş tokuş recipesyemek tarifleri
52
124261
2475
değil, haber okumak, tarif paylaşmak veya
02:18
or to planplan theironların kids'çocukların Little LeagueLig gamesoyunlar,
53
126736
2474
çocuklarının planları için kullanırlar
02:21
and those people are doing nothing wrongyanlış
54
129210
2318
ve bu insanlar yanlış bir şey yapmıyorlar
02:23
and thereforebu nedenle have nothing to hidesaklamak
55
131528
2047
ve bu yüzden saklayacak bir şeyleri yok
02:25
and no reasonneden to fearkorku
56
133575
2362
ve devletin gözetlemesinden
02:27
the governmenthükümet monitoringizleme them.
57
135937
2442
korkmaları için sebep yok.
02:30
The people who are actuallyaslında sayingsöz that
58
138379
1810
Bunu gerçekten söyleyen insanlar
02:32
are engagednişanlı in a very extremeaşırı actdavranmak
59
140189
2779
alçak gönüllülüğün
çok sıra dışı bir hâline
02:34
of self-deprecationkendi kendine admin.
60
142968
1556
kendilerini kaptırmışlar.
02:36
What they're really sayingsöz is,
61
144524
1909
Gerçekte söylüyor oldukları şey,
02:38
"I have agreedkabul to make myselfkendim
62
146433
2193
"Zararsız, tehdit teşkil etmeyen
02:40
suchböyle a harmlesszararsız and unthreateningunthreatening
63
148626
2846
ve sıkıcı biri olmaya razı oldum
02:43
and uninterestingilginç personkişi that I actuallyaslında don't fearkorku
64
151472
2958
çünkü devletin ne yaptığımı bilmesinden
02:46
havingsahip olan the governmenthükümet know what it is that I'm doing."
65
154430
3349
gerçekten korkmuyorum."
02:49
This mindsetzihniyet has foundbulunan what I think
66
157779
1804
Bu zihniyet, bence, en saf hâliyle,
02:51
is its puresten saf expressionifade
67
159583
2069
Google'ın uzun dönem CEO'su
02:53
in a 2009 interviewröportaj with
68
161652
2307
Eric Schmidt ile 2009'da
02:55
the longtimeuzun zamandır CEOCEO of GoogleGoogle, EricEric SchmidtSchmidt, who,
69
163959
2935
yapılan bir röportajda, kendisine
02:58
when askeddiye sordu about all the differentfarklı waysyolları his companyşirket
70
166894
2542
şirketinin dünyadaki milyonlarca insana
03:01
is causingneden olan invasionsAkınları of privacyGizlilik
71
169436
2172
çok çeşitli yollarla yapılan
03:03
for hundredsyüzlerce of millionsmilyonlarca of people around the worldDünya,
72
171608
2609
gizlilik saldırısı hakkında
sorulduğunda verdiği
03:06
said this: He said,
73
174217
1991
şu cevapta yer alıyor: "Eğer ki
03:08
"If you're doing something that you don't want
74
176208
1676
insanların bilmesini istemediğin
03:09
other people to know,
75
177884
2014
bir şey yapıyorsan,
03:11
maybe you shouldn'tolmamalı be doing it in the first placeyer."
76
179898
4005
belki de en baştan hiç yapmamalısın."
03:15
Now, there's all kindsçeşit of things to say about
77
183903
1985
Şimdi bu zihniyet için her türde şey
03:17
that mentalityzihniyet,
78
185888
2345
söylenebilir,
03:20
the first of whichhangi is that the people who say that,
79
188233
3240
öncelikle bunu söyleyen insanlar,
03:23
who say that privacyGizlilik isn't really importantönemli,
80
191473
2115
gizliliğin önemsiz olduğunu söyleyen,
03:25
they don't actuallyaslında believe it,
81
193588
2947
aslında buna inanmıyorlar
03:28
and the way you know that
they don't actuallyaslında believe it
82
196535
1822
ve inanmadıklarını da
gizliliğin önemli
03:30
is that while they say with theironların
wordskelimeler that privacyGizlilik doesn't mattermadde,
83
198357
2869
olmadığını dillendirirken
gizliliklerini
03:33
with theironların actionseylemler, they take all kindsçeşit of stepsadımlar
84
201226
3161
güvene almak için
hiçbir adımdan geri durmayan
03:36
to safeguardgüvenlik amacıyla theironların privacyGizlilik.
85
204387
2767
hareketleri sayesinde biliyoruz.
03:39
They put passwordsparolalar on theironların emailE-posta
86
207154
1818
E-postalarına ve sosyal medya
03:40
and theironların socialsosyal mediamedya accountshesapları,
87
208972
1770
hesaplarına şifre oluşturuyorlar,
03:42
they put lockskilitler on theironların bedroomyatak odası
88
210742
1879
yatak odalarına ve banyolarına
03:44
and bathroombanyo doorskapılar,
89
212621
1349
kilit takıyorlar;
03:45
all stepsadımlar designedtasarlanmış to preventönlemek other people
90
213970
2700
tüm adımlar, diğer insanların,
03:48
from enteringgirme what they considerdüşünmek theironların privateözel realmDiyar
91
216670
2902
özel olduğunu düşündükleri alana girişini
03:51
and knowingbilme what it is that they
don't want other people to know.
92
219572
3701
ve bilmelerini istemediklerini bilişini
engellemek için tasarlanmış hâlde.
03:55
The very sameaynı EricEric SchmidtSchmidt, the CEOCEO of GoogleGoogle,
93
223273
3060
Aynı Eric Schmidt, Google'ın CEO'su,
03:58
ordereddüzenli his employeesçalışanlar at GoogleGoogle
94
226333
2609
Google'daki çalışanlarına, İnternet
04:00
to ceaseAteşkes speakingkonuşuyorum with the onlineinternet üzerinden
95
228942
1935
magazini CNET ile, CNET'in
04:02
InternetInternet magazinedergi CNETCNET
96
230877
2273
Eric Schmidt hakkında,
04:05
after CNETCNET publishedyayınlanan an articlemakale
97
233150
2590
büyük ölçüde Google aramaları ve
04:07
fulltam of personalkişisel, privateözel informationbilgi
98
235740
2033
diğer Google ürünleri sayesinde edinilmiş
04:09
about EricEric SchmidtSchmidt,
99
237773
2081
bir sürü kişisel ve özel bilgiyle
04:11
whichhangi it obtainedelde edilen exclusivelysadece
throughvasitasiyla GoogleGoogle searchesaramalar
100
239854
3116
dolu bir makale yayınlanmaları
üzerine iletişimi kesmelerini
04:14
and usingkullanma other GoogleGoogle productsÜrünler. (LaughterKahkaha)
101
242970
3341
buyurdu. (Gülüşmeler)
04:18
This sameaynı divisionbölünme can be seengörüldü
102
246311
1857
Aynı bölünme 2010'da yapılan
04:20
with the CEOCEO of FacebookFacebook, MarkMark ZuckerbergZuckerberg,
103
248168
2462
yüz kızartıcı bir röportajda, gizliliğin
04:22
who in an infamousrezil interviewröportaj in 2010
104
250630
3530
artık "sosyal bir norm" olmaktan
04:26
pronouncedtelaffuz that privacyGizlilik is no longeruzun
105
254160
2399
çıktığını bildiren, Facebook'un CEO'su
04:28
a "socialsosyal normnorm."
106
256559
3025
Mark Zuckerberg ile de görülebilir.
04:31
Last yearyıl, MarkMark ZuckerbergZuckerberg and his newyeni wifekadın eş
107
259584
2556
Geçen yıl, Mark Zuckerberg ve eşi
04:34
purchasedsatın alındı not only theironların ownkendi houseev
108
262140
2305
Palo Alto'da, sadece kendi evlerini değil
04:36
but alsoAyrıca all fourdört adjacentbitişik housesevler in PaloPalo AltoAlto
109
264445
3875
komşu olan dört evi de, diğer insanları,
04:40
for a totalGenel Toplam of 30 millionmilyon dollarsdolar
110
268320
1614
kişisel hayatlarında yaptıklarını
04:41
in ordersipariş to ensuresağlamak that they enjoyedzevk a zonebölge of privacyGizlilik
111
269934
3532
görmekten alıkoyan, özel alanlarının
04:45
that preventedönlenmiş other people from monitoringizleme
112
273466
2126
tadını çıkardıklarından emin olmak için
04:47
what they do in theironların personalkişisel liveshayatları.
113
275592
3599
totalde 30 milyon dolara satın aldı.
04:51
Over the last 16 monthsay, as I've
debatedtartışma konusu this issuekonu around the worldDünya,
114
279191
2753
Son 16 aydır, bu konuyu dünya
genelinde tartışıyorum, biri
04:53
everyher singletek time somebodybirisi has said to me,
115
281944
2416
bana ne zaman "Gizlilik saldırıları
04:56
"I don't really worryendişelenmek about invasionsAkınları of privacyGizlilik
116
284360
1509
beni endişelendirmiyor çünkü
04:57
because I don't have anything to hidesaklamak."
117
285869
1609
saklayacağım bir şey yok." dese,
04:59
I always say the sameaynı thing to them.
118
287478
1700
her zaman aynı şeyi söylüyorum.
05:01
I get out a pendolma kalem, I writeyazmak down my emailE-posta addressadres.
119
289178
2293
Bir kalem çıkarıyorum ve e-postamı
05:03
I say, "Here'sİşte my emailE-posta addressadres.
120
291471
1642
yazıyorum. "Bu benim e-postam.
05:05
What I want you to do when you get home
121
293113
1699
Senden istediğim eve gittiğinde
05:06
is emailE-posta me the passwordsparolalar
122
294812
1710
bana tüm e-postalarının
05:08
to all of your emailE-posta accountshesapları,
123
296522
1810
şifrelerini yollaman, sadece
05:10
not just the niceGüzel, respectablesaygın work one in your nameisim,
124
298332
2554
güzel, saygıdeğer, adına olan iş hesapları
05:12
but all of them,
125
300886
1550
değil de hepsi,
05:14
because I want to be ableyapabilmek to just trollTrol throughvasitasiyla
126
302436
2061
çünkü online yaptığın her ne ise
05:16
what it is you're doing onlineinternet üzerinden,
127
304497
1679
bakabilmek istiyorum, istediğimi
05:18
readokumak what I want to readokumak and
publishyayınlamak whateverher neyse I find interestingilginç.
128
306176
2562
okuyabilmek, ilginç bulduğumu
paylaşabilmek istiyorum.
05:20
After all, if you're not a badkötü personkişi,
129
308738
1800
Sonuçta kötü biri değilsen,
05:22
if you're doing nothing wrongyanlış,
130
310538
1822
yanlış bir şey yapmıyorsan,
05:24
you should have nothing to hidesaklamak."
131
312360
2980
saklayacak bir şeyin olmasa gerek."
05:27
Not a singletek personkişi has takenalınmış me up on that offerteklif.
132
315340
3533
Tek bir kişi bile teklifimi kabul etmedi.
05:30
I checkKontrol and — (ApplauseAlkış)
133
318873
4005
Ben o --- (Alkışlar)
05:34
I checkKontrol that emailE-posta accounthesap religiouslydin all the time.
134
322878
3240
Ben e-postamı dindarca sürekli yokluyorum.
05:38
It's a very desolateıssız placeyer.
135
326118
3205
Oldukça ıssız bir yer.
05:41
And there's a reasonneden for that,
136
329323
1787
Ve bunun bir sebebi var,
05:43
whichhangi is that we as humaninsan beingsvarlıklar,
137
331110
2041
o da biz insanların, kişisel gizliliğin
05:45
even those of us who in wordskelimeler
138
333151
1954
önemini sözde reddedenlerimiz de
05:47
disclaimkabul etmez the importanceönem of our ownkendi privacyGizlilik,
139
335105
2441
dâhil, bunun esaslı önemini
05:49
instinctivelyiçgüdüsel understandanlama
140
337546
2137
içgüdüsel olarak
05:51
the profoundderin importanceönem of it.
141
339683
2194
anladığı.
05:53
It is truedoğru that as humaninsan beingsvarlıklar, we're socialsosyal animalshayvanlar,
142
341877
2827
İnsan olarak sosyal hayvanlar olduğumuz
05:56
whichhangi meansanlamına geliyor we have a need for other people
143
344704
2149
doğru, ki bu diğer insanların yaptığımızı
05:58
to know what we're doing and sayingsöz and thinkingdüşünme,
144
346853
2744
söylediğimizi, düşündüğümüzü bilmelerine
06:01
whichhangi is why we voluntarilygönüllü olarak publishyayınlamak
informationbilgi about ourselveskendimizi onlineinternet üzerinden.
145
349597
4270
ihtiyaç duymamız demek ve bu nedenle
bilgilerimizi online gönüllü yayınlıyoruz.
06:05
But equallyaynı derecede essentialgerekli to what it meansanlamına geliyor
146
353867
2846
Ama özgür ve tatminkâr bir birey olmak
06:08
to be a freeücretsiz and fulfilledyerine humaninsan beingolmak
147
356713
2581
için diğerlerinin yargıcı bakışlarından
06:11
is to have a placeyer that we can go
148
359294
2137
özgür olacağımız bir yere gitme
06:13
and be freeücretsiz of the judgmentalyargısal eyesgözleri of other people.
149
361431
4028
ihtiyacımız da aynı derecede gerekli.
06:17
There's a reasonneden why we seekaramak that out,
150
365459
2007
Bunu istememizin bir nedeni var,
06:19
and our reasonneden is that all of us —
151
367466
2910
ve bu neden hepimizin --- yalnızca
06:22
not just terroriststeröristler and criminalssuçlular, all of us —
152
370376
3328
terörist ve suçluların değil, hepimizin --
06:25
have things to hidesaklamak.
153
373704
2045
saklayacak şeyleri olması.
06:27
There are all sortssıralar of things that we do and think
154
375749
2747
Fizyoloğumuza veya avukatımıza,
06:30
that we're willingistekli to tell our physicianhekim
155
378496
2701
psikoloğumuza veya eşimize, arkadaşımıza,
06:33
or our lawyeravukat or our psychologistpsikolog or our spouse
156
381197
3755
söylemek istediğimiz, başkaları öğrense
06:36
or our besten iyi friendarkadaş that we would be mortifiedmahcup
157
384952
2338
incineceğimiz, yaptığımız ve düşündüğümüz
06:39
for the restdinlenme of the worldDünya to learnöğrenmek.
158
387290
1960
bir sürü şey var.
06:41
We make judgmentsyargılar everyher singletek day
159
389250
2202
İnsanların bilmesine razı olduğumuz,
06:43
about the kindsçeşit of things that we say and think and do
160
391452
2458
söylediğimiz, düşündüğümüz, yaptığımız
06:45
that we're willingistekli to have other people know,
161
393910
1721
türlü şeye dair yargıda bulunuyoruz
06:47
and the kindsçeşit of things that we say and think and do
162
395631
1990
ve söylediğimiz, düşündüğümüz, yaptığımız
06:49
that we don't want anyonekimse elsebaşka to know about.
163
397621
2329
türlü şeyi kimse bilmesin istiyoruz.
06:51
People can very easilykolayca in wordskelimeler claimİddia
164
399950
3327
İnsanlar kolayca gizliliklerine önem
06:55
that they don't valuedeğer theironların privacyGizlilik,
165
403277
2162
vermediklerini iddia edebilirler
06:57
but theironların actionseylemler negateinkâr etmek the authenticityOrijinallik Sertifikası of that beliefinanç.
166
405439
4977
ama eylemleri
bu inancın gerçekliğini çürütür.
07:02
Now, there's a reasonneden why privacyGizlilik is so cravedcraved
167
410416
3730
Gizliliğin evrensel ve içgüdüsel olarak
07:06
universallyevrensel and instinctivelyiçgüdüsel.
168
414146
1744
çok istenmesinin bir nedeni var.
07:07
It isn't just a reflexiveYansımalı movementhareket
169
415890
1887
Bu yalnızca havayı solumak veya
07:09
like breathingnefes airhava or drinkingiçme waterSu.
170
417777
2714
suyu içmek gibi
refleksif bir hareket değil.
07:12
The reasonneden is that when we're in a statebelirtmek, bildirmek
171
420491
2440
Bunun nedeni,
gözetlenebildiğimiz, izlenebildiğimiz
07:14
where we can be monitoredizlenen,
where we can be watchedizledi,
172
422931
2657
bir durumda olduğumuzda,
07:17
our behaviordavranış changesdeğişiklikler dramaticallydramatik.
173
425588
2676
tavırlarımızın dramatik şekilde değişmesi.
07:20
The rangemenzil of behavioraldavranışsal optionsseçenekleri that we considerdüşünmek
174
428264
3033
İzlendiğimizi düşündüğümüzde aklımızdan
07:23
when we think we're beingolmak watchedizledi
175
431297
1808
geçen davranışsal seçenekler yelpazesi
07:25
severelyağır reduceazaltmak.
176
433105
2155
şiddetle daralır.
07:27
This is just a factgerçek of humaninsan naturedoğa
177
435260
2215
Bu gayet, insan doğasına dair,
07:29
that has been recognizedtanınan in socialsosyal scienceBilim
178
437475
2288
sosyal bilimin, edebiyatın, dinin
07:31
and in literatureEdebiyat and in religiondin
179
439763
1907
ve neredeyse her alandan disiplinin
07:33
and in virtuallyfiilen everyher fieldalan of disciplinedisiplin.
180
441670
2228
tanıdığı bir gerçek.
07:35
There are dozensonlarca of psychologicalpsikolojik studiesçalışmalar
181
443898
2782
Biri izleniyor olabileceğini düşündüğünde,
07:38
that provekanıtlamak that when somebodybirisi knowsbilir
182
446680
2551
içinde bulunduğu davranışın
07:41
that they mightbelki be watchedizledi,
183
449231
1569
çok daha fazla uyumcu ve itaatkâr
07:42
the behaviordavranış they engagetutmak in
184
450800
1692
olduğunu kanıtlayan düzinelerce
07:44
is vastlyçok more conformistkonformist and compliantuyumlu.
185
452492
3482
psikolojik inceleme mevcut.
07:47
Humanİnsan shameutanç is a very powerfulgüçlü motivatormotivasyon,
186
455974
3345
İnsan utancı, bundan kaçma isteği gibi
07:51
as is the desirearzu etmek to avoidönlemek it,
187
459319
2911
çok güçlü bir motivasyon unsuru
07:54
and that's the reasonneden why people,
188
462230
1499
ve insanların izlendikleri
07:55
when they're in a statebelirtmek, bildirmek of
beingolmak watchedizledi, make decisionskararlar
189
463729
2239
durumlarda kendi
faaliyetlerinin yan ürünü olan
07:57
not that are the byproductyan ürünü of theironların ownkendi agencyAjans
190
465968
3262
değil de başkalarının beklentileri ile
08:01
but that are about the expectationsbeklentileri
191
469230
2012
veya toplumsal tutuculuğun
08:03
that othersdiğerleri have of them
192
471242
1452
buyrukları ile ilintili
08:04
or the mandatesgörev of societaltoplumsal orthodoxyOrtodoks.
193
472694
4434
kararlar vermelerinin sebebi de budur.
08:09
This realizationgerçekleşme was exploitedistismar mostçoğu powerfullygüçlü bir şekilde
194
477128
2867
Bu farkındalık en güçlü şekilde, ilk defa
08:11
for pragmaticpragmatik endsuçları by the 18th-inci-
centuryyüzyıl philosopherfilozof JeremyJeremy BenthamBentham,
195
479995
4141
kurumların çok büyük ve
merkezileştirildikleri hâle geldiği,
08:16
who setset out to resolveçözmek an importantönemli problemsorun
196
484136
2351
artık gözetleyemedikleri ve bu sebeple
08:18
usheredbaşlatmıştır in by the industrialSanayi ageyaş,
197
486487
1802
ferdi üyelerinin her birini kontrol
08:20
where, for the first time, institutionskurumlar had becomeolmak
198
488289
2358
edemedikleri endüstri çağının habercisi
08:22
so largegeniş and centralizedmerkezileşmiş
199
490647
1997
olan önemli bir problemi
08:24
that they were no longeruzun ableyapabilmek to monitorizlemek
200
492644
1828
çözmeye koyulan 18. yüzyıl filozofu
08:26
and thereforebu nedenle controlkontrol eachher one
of theironların individualbireysel membersüyeler,
201
494472
2953
Jeremy Bentham'ın pragmatik
hedefleri adına sömürülmüştür
08:29
and the solutionçözüm that he devisedtasarladı
202
497425
1881
ve onun akıl ettiği çözüm ise,
08:31
was an architecturalmimari designdizayn
203
499306
2203
özünde; ana niteliği
08:33
originallyaslında intendedistenilen to be implementeduygulanan in prisonsHapishaneler
204
501509
2716
kurumun merkezinde yer alan devasa
08:36
that he calleddenilen the panopticonpanopticon,
205
504225
2319
bir kulenin inşası olan,
08:38
the primarybirincil attributenitelik of whichhangi was the constructioninşaat
206
506544
2360
kurumu yönetenin her an hepsini
izleyememelerine
08:40
of an enormousmuazzam towerkule in the centermerkez of the institutionkurum
207
508904
3071
rağmen herhangi bir anda herhangi bir
08:43
where whoeverher kim controlledkontrollü the institutionkurum
208
511975
2148
mahkumu izleyebileceği, panoptikon
08:46
could at any momentan watch any of the inmatesMahkumlar,
209
514123
2685
adını verdiği hapishanelerde uygulanması
08:48
althougholmasına rağmen they couldn'tcould watch all of them at all timeszamanlar.
210
516808
3322
düşünülmüş mimari bir tasarımdı.
08:52
And crucialçok önemli to this designdizayn
211
520130
2055
Ve bu tasarımda elzem olan,
08:54
was that the inmatesMahkumlar could not actuallyaslında
212
522185
1795
mahkumlar tamamiyle panoptikonu,
08:55
see into the panopticonpanopticon, into the towerkule,
213
523980
2876
kuleyi göremezdi, ve dolayısıyla hiçbir
08:58
and so they never knewbiliyordum
214
526856
1672
zaman izlenip izlenmediklerini
09:00
if they were beingolmak watchedizledi or even when.
215
528528
2172
veya ne zaman olduğunu bile bilemezlerdi.
09:02
And what madeyapılmış him so excitedheyecanlı about this discoverykeşif
216
530700
3583
Ve onu bu buluşta en çok heyecanlandıran,
09:06
was that that would mean that the prisonersmahkumlar
217
534283
1873
mahkumların, mümkün olan her anda
09:08
would have to assumeüstlenmek that they were beingolmak watchedizledi
218
536156
3028
izlendiklerini varsayacak olmaları ki
09:11
at any givenverilmiş momentan,
219
539184
1685
bunun da boyun eğme
09:12
whichhangi would be the ultimatenihai enforcerEnforcer
220
540869
1878
ve itaat adına en üst düzey
09:14
for obedienceitaat and complianceuyum.
221
542747
3678
uygulayıcı olacağı idi.
09:18
The 20th-centuryinci yüzyıl FrenchFransızca philosopherfilozof MichelMichel FoucaultFoucault
222
546425
2925
20. yüzyıl Fransız filozofu
Michel Foucault
09:21
realizedgerçekleştirilen that that modelmodel could be used
223
549350
1925
bu modelin yalnızca hapishaneler değil,
09:23
not just for prisonsHapishaneler but for everyher institutionkurum
224
551275
3115
insan davranışını kontrol etmeyi gözeten
09:26
that seeksistiyor to controlkontrol humaninsan behaviordavranış:
225
554390
1950
her kurum için kullanılabileceğini gördü:
09:28
schoolsokullar, hospitalshastaneler, factoriesfabrikalar, workplacesişyerleri.
226
556340
2875
okullar, hastahaneler, fabrikalar,
09:31
And what he said was that this mindsetzihniyet,
227
559215
2198
işyerleri. Ve dediği, Bentham tarafından
09:33
this frameworkiskelet discoveredkeşfedilen by BenthamBentham,
228
561413
2426
keşfedilen bu zihniyetin, bu çerçevenin,
09:35
was the keyanahtar meansanlamına geliyor of societaltoplumsal controlkontrol
229
563839
3329
artık tiranlığın aleni silahlarına ihtiyaç
09:39
for modernmodern, WesternWestern societiestoplumlar,
230
567168
2002
duymayan modern toplumlarda,
09:41
whichhangi no longeruzun need
231
569170
1774
batı toplumlarında, toplumsal
09:42
the overtaçık weaponssilahlar of tyrannyzulüm
232
570944
1907
kontrolde anahtar araçlar olduğu idi ---
09:44
punishingcezalandırma or imprisoninghapsetmek or killingöldürme dissidentsmuhalif,
233
572851
2396
muhalifleri cezalandırmak, mahkum etmek,
09:47
or legallyyasal olarak compellingzorlayıcı loyaltysadakat to a particularbelirli partyParti
234
575247
3314
öldürmek, yasal olarak belli bir partiye
09:50
because masskitle surveillancegözetim createsyaratır
235
578561
2399
bağlılığı mecbur etmek --- çünkü
09:52
a prisonhapis in the mindus
236
580960
2555
kitlesel denetim zihinde,
09:55
that is a much more subtleince
237
583515
1843
çok daha ince olmasına rağmen
09:57
thoughgerçi much more effectiveetkili meansanlamına geliyor
238
585358
1889
sosyal normlara ve sosyal tutuculuğa
09:59
of fosteringteşvik complianceuyum with socialsosyal normsnormlar
239
587247
3049
uyumu kolaylaştırmanın çok daha etkili
10:02
or with socialsosyal orthodoxyOrtodoks,
240
590296
1462
bir yolu olan
10:03
much more effectiveetkili
241
591758
1562
bir hapishane yaratır, kaba kuvvetin
10:05
than brutecanavar forcekuvvet could ever be.
242
593320
3125
olabileceğinden çok daha etkili.
10:08
The mostçoğu iconicikonik work of literatureEdebiyat about surveillancegözetim
243
596445
2818
Denetim ve gizlilikle ilgili en simgesel
10:11
and privacyGizlilik is the GeorgeGeorge OrwellOrwell novelyeni "1984,"
244
599263
3550
edebi eser hepimizin okulda öğrendiği ve
10:14
whichhangi we all learnöğrenmek in schoolokul, and
thereforebu nedenle it's almostneredeyse becomeolmak a clicheklişe.
245
602813
3467
bu yüzden neredeyse klişeye dönüşen,
George Orwell'in "1984" romanıdır.
10:18
In factgerçek, wheneverher ne zaman you bringgetirmek it up
in a debatetartışma about surveillancegözetim,
246
606280
2069
Aslında, denetimle ilgili bir tartışmada
onu her gündeme getirdiğinizde,
10:20
people instantaneouslyhemen dismissgörevden it
247
608349
2249
insanlar direkt uygulanamaz bularak
reddederler
10:22
as inapplicableuygulanamaz, and what they say is,
248
610598
2302
ve derler ki:
10:24
"Oh, well in '1984,' there were
monitorsmonitörler in people'sinsanların homesevler,
249
612900
3283
"Ah, yalnız '1984'te, insanların evinde
monitörler vardı, her saniye
10:28
they were beingolmak watchedizledi at everyher givenverilmiş momentan,
250
616183
2165
izleniyorlardı ve bunun bizim yüz yüze
10:30
and that has nothing to do with
the surveillancegözetim statebelirtmek, bildirmek that we faceyüz."
251
618348
3962
geldiğimiz denetim durumu ile
hiç alakası yok."
10:34
That is an actualgerçek fundamentaltemel misapprehensionmisapprehension
252
622310
2920
Bu Orwell'in "1984"te değindiği uyarıların
10:37
of the warningsUyarılar that OrwellOrwell issuedVeriliş in "1984."
253
625230
2701
hakiki bir kökten yanlış anlaşılması.
10:39
The warninguyarı that he was issuingveren
254
627931
1651
Onun değiniyor olduğu uyarı
10:41
was about a surveillancegözetim statebelirtmek, bildirmek
255
629582
1608
herkesin her zaman görüntülendiği
10:43
not that monitoredizlenen everybodyherkes at all timeszamanlar,
256
631190
2164
değil de insanların her an izlenebileceği
10:45
but where people were awarefarkında that they could
257
633354
2053
farkındalığında olduğu bir denetim
10:47
be monitoredizlenen at any givenverilmiş momentan.
258
635407
1629
durumu ile ilgiliydi.
10:49
Here is how Orwell'sOrwell'ın narratorhikâyeci, WinstonWinston SmithSmith,
259
637036
3074
Orwell'in sözcüsü Winston Smith'in karşı
10:52
describedtarif edilen the surveillancegözetim systemsistem
260
640110
2040
karşıya kalınan denetim sistemini
10:54
that they facedyüzlü:
261
642150
1398
tarif edişi:
10:55
"There was, of coursekurs, no way of knowingbilme
262
643548
2427
"Tabii ki, her an izlenip izlenmediğini
10:57
whetherolup olmadığını you were beingolmak watchedizledi
at any givenverilmiş momentan."
263
645975
2317
bilmenin bir yolu yoktu."
Devam ediyor,
11:00
He wentgitti on to say,
264
648292
1451
"Her halükârda, ne zaman
11:01
"At any rateoran, they could plugfiş in your wiretel
265
649743
1711
isterlerse kablonu fişe
11:03
wheneverher ne zaman they wanted to.
266
651454
1709
takabiliyorlardı.
11:05
You had to livecanlı, did livecanlı,
267
653163
2579
Çıkardığın her sese kulak misafiri
11:07
from habitalışkanlık that becameoldu instinctiçgüdü,
268
655742
2253
olunduğu ve karanlık yokken
11:09
in the assumptionvarsayım that everyher soundses you madeyapılmış
269
657995
2495
her hareketinin mercek altına alındığı,
11:12
was overheardkulak misafiri and exceptdışında in darknesskaranlık
270
660490
2190
alışkanlıktan içgüdüye dönüşen
11:14
everyher movementhareket scrutinizedincelenip."
271
662680
2739
bir varsayımda yaşamalıydın,
yaşıyordun da."
11:17
The Abrahamicİbrahimi religionsdinler similarlybenzer şekilde posityerine koymak
272
665419
3346
Semavi dinler benzer bir şekilde
11:20
that there's an invisiblegörünmez, all-knowingher şeyi bilen authorityyetki
273
668765
2943
her şeyi bilmesi sayesinde sürekli
11:23
who, because of its omniscienceher şeyi bilme,
274
671708
1743
her yaptığını izleyen, görünmez, âlim
11:25
always watchessaatler whateverher neyse you're doing,
275
673451
1896
bir otoriteyi farzeder, ki bu asla mahrem
11:27
whichhangi meansanlamına geliyor you never have a privateözel momentan,
276
675347
2773
bir anın olmadığı, diktalara boyun eğmenin
11:30
the ultimatenihai enforcerEnforcer
277
678120
1684
nihai zorlayıcısı
11:31
for obedienceitaat to its dictatesdikte.
278
679804
2990
anlamına gelir.
11:34
What all of these seeminglygörünüşte disparatefarklı worksEserleri
279
682794
3404
Tüm bu görünüşte benzeşmeyen işlerin
11:38
recognizetanımak, the conclusionSonuç that they all reachulaşmak,
280
686198
2786
anladığı şey, ulaştığı sonuç,
11:40
is that a societytoplum in whichhangi people
281
688984
2322
insanların her an izlenebildiği
11:43
can be monitoredizlenen at all timeszamanlar
282
691306
2307
bir toplumun uyumluluk,
11:45
is a societytoplum that breedsırkları conformityuygunluk
283
693613
2655
boyun eğme ve teslim olma
11:48
and obedienceitaat and submissiongönderme,
284
696268
2242
geliştiren bir toplum olduğudur,
11:50
whichhangi is why everyher tyranttiran,
285
698510
1511
ki bu en aleniden en üstü kapalıya
11:52
the mostçoğu overtaçık to the mostçoğu subtleince,
286
700021
2082
her tiranın, bu sistemi
11:54
cravescraves that systemsistem.
287
702103
2263
arzu etmesinin sebebidir.
11:56
ConverselyDiğer taraftan, even more importantlyönemlisi,
288
704366
2654
Diğer taraftan, daha da önemlisi,
11:59
it is a realmDiyar of privacyGizlilik,
289
707020
2440
bu bir özel yaşam alanı,
12:01
the abilitykabiliyet to go somewherebir yerde where we can think
290
709460
3010
diğerlerinin yargıcı bakışları üstümüze
12:04
and reasonneden and interactetkileşim and speakkonuşmak
291
712470
3158
dikilmeden, yaratıcılık ve keşif
12:07
withoutolmadan the judgmentalyargısal eyesgözleri
of othersdiğerleri beingolmak castoyuncular uponüzerine us,
292
715628
3654
ve ihtilafın sadece orada
ikamet ettiği, düşünebileceğimiz
12:11
in whichhangi creativityyaratıcılık and explorationkeşif
293
719282
3543
ve akıl yürütebileceğimiz ve etkileşime
12:14
and dissentmuhalefet exclusivelysadece resideikamet,
294
722825
3028
geçebileceğimiz bir yere gitme becerimiz,
12:17
and that is the reasonneden why,
295
725853
1821
işte bu yüzden sürekli
12:19
when we allowizin vermek a societytoplum to existvar olmak
296
727674
2576
gözetlendiğimiz bir toplumun
12:22
in whichhangi we're subjectkonu to constantsabit monitoringizleme,
297
730250
2163
varlığına izin verdiğimizde
12:24
we allowizin vermek the essenceöz of humaninsan freedomözgürlük
298
732413
2977
bireysel özgürlüğün ciddi biçimde
12:27
to be severelyağır crippledsakat.
299
735390
2951
sakatlanmasına izin veririz.
12:30
The last pointpuan I want to observegözlemlemek about this mindsetzihniyet,
300
738341
3122
Bu zihniyetle ilgili incelemek istediğim
12:33
the ideaFikir that only people who
are doing something wrongyanlış
301
741463
1925
son nokta, sadece
yanlış şeyler yapan
12:35
have things to hidesaklamak and thereforebu nedenle
reasonsnedenleri to carebakım about privacyGizlilik,
302
743388
3882
insanların saklayacak bir şeyleri olması
ve bu yüzden gizliliği önemsemeleri
12:39
is that it entrenchesentrenches two very destructiveyıkıcı messagesmesajları,
303
747270
4006
düşüncesi ki iki çok yıkıcı mesajı
12:43
two destructiveyıkıcı lessonsdersler,
304
751276
2028
sağlamlaştırır, iki yıkıcı ders,
12:45
the first of whichhangi is that
305
753304
1756
ilki, yalnızca gizliliği
12:47
the only people who carebakım about privacyGizlilik,
306
755060
2120
önemseyen, gizliliği arayan
12:49
the only people who will seekaramak out privacyGizlilik,
307
757180
2056
insanlar tanım olarak
12:51
are by definitiontanım badkötü people.
308
759236
4075
kötü insanlardır.
12:55
This is a conclusionSonuç that we should have
309
763311
2132
Bu her türlü nedenle kaçınmamız
12:57
all kindsçeşit of reasonsnedenleri for avoidingkaçınma,
310
765443
2528
gereken bir sonuç, en çok da,
12:59
the mostçoğu importantönemli of whichhangi is that when you say,
311
767971
2752
"kötü şeyler yapan biri," dediğinizde
13:02
"somebodybirisi who is doing badkötü things,"
312
770723
2377
muhtemelen terör eylemi
13:05
you probablymuhtemelen mean things
like plottingkomplo a terroristterörist attacksaldırı
313
773100
2837
düzenlemek gibi şeyleri
kastediyorsunuz
13:07
or engagingçekici in violentşiddetli criminalitysuçluluk,
314
775937
2041
veya şiddetli suçlarla uğraşı,
13:09
a much narrowerdaha dar conceptionfikir
315
777978
2540
gücü elinde bulunduran insanların
13:12
of what people who wieldellerinde powergüç mean
316
780518
2452
"kötü şeyler yapmak" derken kastettiğinin
13:14
when they say, "doing badkötü things."
317
782970
2050
çok daha dar bir mevhumu.
13:17
For them, "doing badkötü things" typicallytipik meansanlamına geliyor
318
785020
2307
Onlar için "kötü şeyler yapmak" tipikçe
13:19
doing something that posespozlar meaningfulanlamlı challengeszorluklar
319
787327
3071
kendi gücümüzün çalışılması için değerli
13:22
to the exerciseegzersiz of our ownkendi powergüç.
320
790398
3105
olan mücadeleler gibi bir şeyler yapmak.
13:25
The other really destructiveyıkıcı
321
793503
1950
Diğer ciddi yıkıcı ve hatta bence
13:27
and, I think, even more insidioussinsi lessonders
322
795453
1908
daha sinsi olan ders ise
13:29
that comesgeliyor from acceptingkabul etme this mindsetzihniyet
323
797361
2779
bu zihniyeti kabul etmekten ileri gelen
13:32
is there's an implicitörtülü bargainpazarlık
324
800140
2766
bu zihniyeti kabul edenlerin
13:34
that people who acceptkabul etmek this mindsetzihniyet have acceptedkabul edilmiş,
325
802906
3344
kabul ettiği bir pazarlık,
13:38
and that bargainpazarlık is this:
326
806250
1455
ki o da şu:
13:39
If you're willingistekli to renderkılmak yourselfkendin
327
807705
1972
Ancak ve ancak kendini,
13:41
sufficientlyyeteri kadar harmlesszararsız,
328
809677
2102
politik güce sahip olanlar için,
13:43
sufficientlyyeteri kadar unthreateningunthreatening
329
811779
2170
yeterince zararsız, yeterince
13:45
to those who wieldellerinde politicalsiyasi powergüç,
330
813949
1882
göz korkutmayan bir hâle getirmeye
13:47
then and only then can you be freeücretsiz
331
815831
3036
istekli olursan denetimin
13:50
of the dangerstehlikeleri of surveillancegözetim.
332
818867
2108
tehlikelerinden özgür olabilirsin.
13:52
It's only those who are dissidentsmuhalif,
333
820975
2385
Yalnızca farklı görüşte olanların,
13:55
who challengemeydan okuma powergüç,
334
823360
1481
güce meydan okuyanların,
13:56
who have something to worryendişelenmek about.
335
824841
1812
kaygılanacak bir şeyi olur.
13:58
There are all kindsçeşit of reasonsnedenleri why we
should want to avoidönlemek that lessonders as well.
336
826653
3407
Bu dersten kaçınmayı istememiz
için de her türlü neden mevcut.
14:02
You mayMayıs ayı be a personkişi who, right now,
337
830060
2238
Şu anda böyle bir davranış içinde
14:04
doesn't want to engagetutmak in that behaviordavranış,
338
832298
2072
olmak istemeyen biri olabilirsiniz
14:06
but at some pointpuan in the futuregelecek you mightbelki.
339
834370
2455
ama bir noktada,
gelecekte, isteyebilirsiniz.
14:08
Even if you're somebodybirisi who decideskarar
340
836825
1674
Hiçbir zaman istemeyeceğinize
14:10
that you never want to,
341
838499
1765
karar vermiş olsanız bile
14:12
the factgerçek that there are other people
342
840264
1634
isteyen ve direnmeyi başaran
14:13
who are willingistekli to and ableyapabilmek to resistdirenmek
343
841898
2204
ve güç sahiplerine muhalif olan
14:16
and be adversarialdüşmanca to those in powergüç
344
844102
2034
diğer insanların olduğu gerçeği ---
14:18
dissidentsmuhalif and journalistsgazeteciler
345
846136
1534
muhalifler, gazeteciler,
14:19
and activistseylemciler and a wholebütün rangemenzil of othersdiğerleri
346
847670
2088
aktivistler ve aralıktaki diğerleri ---
14:21
is something that bringsgetiriyor us all collectivetoplu good
347
849758
2494
hepimizi sağlamayı istememiz gereken
14:24
that we should want to preservekorumak.
348
852252
2978
kolektif iyiliğe getiren bir şey.
14:27
EquallyEşit criticalkritik is that the measureölçmek
349
855230
2094
Bir toplumun ne kadar özgür olduğunun
14:29
of how freeücretsiz a societytoplum is
350
857324
2263
ölçüsünün iyi, uyumlu, itaatkâr
14:31
is not how it treatsmuamele etmek its good,
351
859587
2150
vatandaşlarına değil de farklı görüşte
14:33
obedientitaatkar, compliantuyumlu citizensvatandaşlar,
352
861737
2463
olan ve tutuculuğa direnen vatandaşlarına
14:36
but how it treatsmuamele etmek its dissidentsmuhalif
353
864200
1840
karşı olan tutumunun olması
14:38
and those who resistdirenmek orthodoxyOrtodoks.
354
866040
3115
aynı derecede kritik.
14:41
But the mostçoğu importantönemli reasonneden
355
869155
1597
Ama en önemli neden
14:42
is that a systemsistem of masskitle surveillancegözetim
356
870752
2401
bir kitlesel denetim sisteminin
14:45
suppressesbastırır our ownkendi freedomözgürlük in all sortssıralar of waysyolları.
357
873153
2617
her şekilde kendi özgürlüğümüzü
baskılaması.
14:47
It rendersişler off-limitssınırlandırılmış
358
875770
1801
Her tür davranış değişikliğini,
14:49
all kindsçeşit of behavioraldavranışsal choicesseçimler
359
877571
2006
gerçekleştiğini bilişimiz bile olmadan
14:51
withoutolmadan our even knowingbilme that it's happenedolmuş.
360
879577
3553
sınır-dışı hâle getirir.
14:55
The renownedünlü socialistSosyalist activisteylemci RosaRosa LuxemburgLüksemburg
361
883130
2482
Meşhur sosyalist aktivist Rosa Luxemburg,
14:57
oncebir Zamanlar said, "He who does not movehareket
362
885612
2493
bir keresinde, "Hareket hâlinde olmayan
15:00
does not noticeihbar his chainszincirler."
363
888105
3356
zincirlerini farkedemez." demişti.
15:03
We can try and renderkılmak the chainszincirler
364
891461
1689
Kitlesel denetimin görünmez ve saptanamaz
15:05
of masskitle surveillancegözetim invisiblegörünmez or undetectablesaptanamayan,
365
893150
3089
zincirlerini eritmeyi deneyebiliriz,
15:08
but the constraintskısıtlamaları that it imposesyüklemektedir on us
366
896239
2666
yine de bize dayattığı kısıtlamaların
15:10
do not becomeolmak any lessaz potentkuvvetli.
367
898905
2545
daha az tesirli hâle gelmeyecektir.
15:13
Thank you very much.
368
901450
1608
Çok teşekkürler.
15:15
(ApplauseAlkış)
369
903058
1431
(Alkışlar)
15:16
Thank you.
370
904489
1507
Teşekkürler.
15:17
(ApplauseAlkış)
371
905996
4897
(Alkışlar)
15:22
Thank you.
372
910893
2387
Teşekkürler.
15:25
(ApplauseAlkış)
373
913280
2842
(Alkışlar)
15:31
BrunoBruno GiussaniGiussani: GlennGlenn, thank you.
374
919320
2292
Bruno Giussani: Glenn, teşekkürler.
15:33
The casedurum is ratherdaha doğrusu convincinginandırıcı, I have to say,
375
921612
2289
Dava inandırıcı, söylemeliyim,
15:35
but I want to bringgetirmek you back
376
923901
1565
ama sakıncası yoksa seni birkaç
15:37
to the last 16 monthsay and to EdwardEdward SnowdenSnowden
377
925466
3351
soru için son 16 aya ve Edward Snowden'a
15:40
for a fewaz questionssorular, if you don't mindus.
378
928817
2065
geri getirmek istiyorum.
15:42
The first one is personalkişisel to you.
379
930882
2488
İlki sana kişisel.
15:45
We have all readokumak about the arresttutuklamak of your partnerortak,
380
933370
3041
Hepimiz ortağının tutuklanmasını okuduk.
15:48
DavidDavid MirandaMiranda in LondonLondra, and other difficultieszorluklar,
381
936411
3310
David Miranda, Londra'da, ve başka
15:51
but I assumeüstlenmek that
382
939721
2084
zorluklar, ama kişisel
15:53
in termsşartlar of personalkişisel engagementnişan and riskrisk,
383
941805
3356
yükümlülük ve risk açısından
15:57
that the pressurebasınç on you is not that easykolay
384
945161
1804
dünyanın en büyük egemen organizasyonları
15:58
to take on the biggesten büyük sovereignegemen
organizationsorganizasyonlar in the worldDünya.
385
946965
2945
ile boy ölçüşmenin senin üstündeki
baskısının kolay olmadığını varsayıyorum.
16:01
Tell us a little bitbit about that.
386
949910
2435
Bize biraz bundan bahset.
16:04
GlennGlenn GreenwaldGreenwald: You know, I think
one of the things that happensolur
387
952345
1655
Glenn Greenwald:
Yani, bence
16:06
is that people'sinsanların couragecesaret in this regardsaygı
388
954000
1932
olanlardan biri de
16:07
getsalır contagiousbulaşıcı,
389
955932
1712
insanların cesaretinin bu açıdan
16:09
and so althougholmasına rağmen I and the other
journalistsgazeteciler with whomkime I was workingçalışma
390
957644
3463
bulaşıcı olması ve ben ve
çalıştığım gazeteciler kesinlikle riskin
16:13
were certainlykesinlikle awarefarkında of the riskrisk
391
961107
1536
farkında olmamıza rağmen ---
16:14
the UnitedAmerika StatesBirleşik continuesdevam ediyor to be
the mostçoğu powerfulgüçlü countryülke in the worldDünya
392
962643
2722
Birleşik Devletler dünyadaki
en güçlü ülke olmaya devam
16:17
and doesn't appreciateanlamak it when you
393
965365
1998
ediyor ve kendi iradenizle binlerce
16:19
discloseifşa thousandsbinlerce of theironların secretssırlar
394
967363
1922
sırrını ifşa ettiğinizde
16:21
on the InternetInternet at will —
395
969285
2511
takdir etmiyor ---
16:23
seeinggörme somebodybirisi who is a 29-year-old-yaşında
396
971796
3469
29 yaşında, gayet sıradan
16:27
ordinarysıradan personkişi who grewbüyüdü up in
397
975265
2019
bir çevrede yetişmiş sıradan
16:29
a very ordinarysıradan environmentçevre
398
977284
2313
birinin Edward Snowden'ın
16:31
exerciseegzersiz the degreederece of principledilkeli
couragecesaret that EdwardEdward SnowdenSnowden riskedtehlikeye attı,
399
979597
3723
riske ettiği prensibe dayalı cesaret
üzerinde çalıştığını görmek
16:35
knowingbilme that he was going to go
to prisonhapis for the restdinlenme of his life
400
983320
2220
hayatının geri kalanını hapishanede
geçireceğini bilmek
16:37
or that his life would unravelçözmek,
401
985540
1782
kendilerinin de
16:39
inspiredyaratıcı me and inspiredyaratıcı other journalistsgazeteciler
402
987322
1975
bu gibi bir davranışta bulunmaya
16:41
and inspiredyaratıcı, I think, people around the worldDünya,
403
989297
1823
kalkışabileceklerini
16:43
includingdahil olmak üzere futuregelecek whistleblowerswhistleblowers,
404
991120
1688
fark etmeleri adına, bana ve diğer
16:44
to realizegerçekleştirmek that they can engagetutmak
in that kindtür of behaviordavranış as well.
405
992808
3515
gazetecilere, ve bence, ispiyoncular
dâhil her yerden insana ilham verdi.
16:48
BGBG: I'm curiousMeraklı about your
relationshipilişki with EdEd SnowdenSnowden,
406
996323
2486
BG: Ed Snowden'la ilişkini
merak ediyorum, çünkü
16:50
because you have spokenkonuşulmuş with him a lot,
407
998809
3181
onunla çok fazla konuştun
16:53
and you certainlykesinlikle continuedevam et doing so,
408
1001990
1763
ve hâlâ da devam ediyorsun
16:55
but in your bookkitap, you never call him EdwardEdward,
409
1003753
2636
ama kitabında ona asla Edward
16:58
norne de EdEd, you say "SnowdenSnowden." How come?
410
1006389
3460
dememişsin veya "Snowden." Neden?
17:01
GGGG: You know, I'm sure that's something
411
1009849
1644
GG: Yani, eminim bu, bir grup
17:03
for a teamtakım of psychologistspsikologlar to examineincelemek.
(LaughterKahkaha)
412
1011493
3331
psikoloğun inceleyeceği bir şey.
(Gülüşmeler)
17:06
I don't really know. The reasonneden I think that,
413
1014824
3589
Açıkçası bilmiyorum. Bence sebebi
17:10
one of the importantönemli objectiveshedefleri that he actuallyaslında had,
414
1018413
3554
onun önemli maksatlarından birinin,
17:13
one of his, I think, mostçoğu importantönemli tacticsTaktikler,
415
1021967
2336
bence onun en önemli taktiği,
17:16
was that he knewbiliyordum that one of the waysyolları
416
1024303
2207
ifşa materyallerinden
dikkati dağıtmanın yollarından birinin
odağı onun üstünde kişiselleştirmek
17:18
to distractdikkatini dağıtmak attentionDikkat from the
substancemadde of the revelationsâyetlerini
417
1026510
2690
17:21
would be to try and personalizekişiselleştirmek the focusodak on him,
418
1029200
2650
ve denemek olduğunu bilmesi oluşuydu
17:23
and for that reasonneden, he stayedkaldı out of the mediamedya.
419
1031850
2067
ve bu nedenle medyanın dışında kaldı.
17:25
He trieddenenmiş not to ever have his personalkişisel life
420
1033917
2509
Kişisel hayatının inceleme
17:28
subjectkonu to examinationmuayene,
421
1036426
1679
öznesi olmamasına çabaladı
17:30
and so I think callingçağrı him SnowdenSnowden
422
1038105
2714
ve dolayısıyla ona Snowden demek
17:32
is a way of just identifyingtanımlama him
as this importantönemli historicaltarihi actoraktör
423
1040819
3574
onu bu önemli tarihsel karakter
olarak tanımanın bir yolu sadece,
17:36
ratherdaha doğrusu than tryingçalışıyor to personalizekişiselleştirmek him in a way
424
1044393
1872
materyalden dikkati dağıtacak
17:38
that mightbelki distractdikkatini dağıtmak attentionDikkat from the substancemadde.
425
1046265
2880
şekilde karakterize etmektense.
17:41
ModeratorModeratör: So his revelationsâyetlerini, your analysisanaliz,
426
1049145
1457
Moderatör: Yani onun ifşaları,
17:42
the work of other journalistsgazeteciler,
427
1050602
1776
senin analizin, diğer gazetecilerin
17:44
have really developedgelişmiş the debatetartışma,
428
1052378
3000
işleri, hakikaten tartışmayı geliştirdi
17:47
and manyçok governmentshükümetler, for exampleörnek, have reactedtepki gösterdi,
429
1055378
2128
ve birçok devlet, Brezilya mesela,
tepki verdi
17:49
includingdahil olmak üzere in BrazilBrezilya, with projectsprojeler and programsprogramlar
430
1057506
2604
İnternetin dizaynını bir nebze
17:52
to reshapeyeniden şekillendirme a little bitbit the designdizayn of the InternetInternet, etcvb.
431
1060110
2854
değiştirecek proje ve uygulamalar gibi.
17:54
There are a lot of things going on in that senseduyu.
432
1062964
2752
O anlamda çok fazla şey gerçekleşiyor.
17:57
But I'm wonderingmerak ediyor, for you personallyŞahsen,
433
1065716
2270
Ama ben merak ediyorum, senin için
17:59
what is the endgameOyunun sonu?
434
1067986
1651
oyunun sonu ne?
18:01
At what pointpuan will you think,
435
1069637
1633
Hangi noktada, tamam,
18:03
well, actuallyaslında, we'vebiz ettik succeededbaşarılı
in movinghareketli the dialArama?
436
1071270
3192
gerçekten kadranı ilerletmeyi
başardık diyeceksin?
18:06
GGGG: Well, I mean, the endgameOyunun sonu for me as a journalistgazeteci
437
1074462
2278
GG: Yani, bir gazeteci olarak benim için
18:08
is very simplebasit, whichhangi is to make sure
438
1076740
2443
oyunun sonu gayet açık, dikkate değer
18:11
that everyher singletek documentbelge that's newsworthyhaber değeri
439
1079183
2012
ve meydana çıkması zorunlu
her bir belgenin
18:13
and that oughtgerektiğini to be disclosedaçıklanması
440
1081195
1646
ifşa olmakla sonuçlandığından
18:14
endsuçları up beingolmak disclosedaçıklanması,
441
1082841
1480
emin olmak
18:16
and that secretssırlar that should never
have been kepttuttu in the first placeyer
442
1084321
2037
ve en baştan tutulmaması gereken
sırların meydana çıkmakla
18:18
endson up uncoveredele geçen.
443
1086358
1475
sonuçlanması.
18:19
To me, that's the essenceöz of journalismgazetecilik
444
1087833
1847
Bana göre, bu gazeteciliğin özü
18:21
and that's what I'm committedtaahhüt to doing.
445
1089680
1527
ve benim bağlılıkla yaptığım şey.
18:23
As somebodybirisi who findsbuluntular masskitle surveillancegözetim odiousiğrenç
446
1091207
2474
Daha fazlasıyla birlikte, tüm bahsettiğim
18:25
for all the reasonsnedenleri I just talkedkonuştuk about and a lot more,
447
1093681
2187
sebeplerden ötürü kitlesel denetimi iğrenç
18:27
I mean, I look at this as work that will never endson
448
1095868
2526
bulan biri olarak, buna, dünya devletleri,
18:30
untila kadar governmentshükümetler around the worldDünya
449
1098394
2177
hedefledikleri insanın yanlış bir şey
18:32
are no longeruzun ableyapabilmek to subjectkonu entiretüm populationspopülasyonları
450
1100571
2619
yaptığına bir mahkemeyi ya da kurulu
18:35
to monitoringizleme and surveillancegözetim
451
1103190
1486
ikna etmedikçe, nüfuslarının
18:36
unlessolmadıkça they convinceikna etmek some courtmahkeme or some entityvarlık
452
1104676
2589
tamamını gözetime ve denetime
18:39
that the personkişi they'veonlar ettik targetedHedeflenen
453
1107265
1722
maruz bırakamayana kadar
18:40
has actuallyaslında donetamam something wrongyanlış.
454
1108987
2591
sonlanmayacak bir iş olarak baktım.
18:43
To me, that's the way that
privacyGizlilik can be rejuvenatedgençleşmek.
455
1111578
3235
Bence, gizliliğin
yenilenebileceği yol bu.
18:46
BGBG: So SnowdenSnowden is very,
as we'vebiz ettik seengörüldü at TEDTED,
456
1114813
2346
BG: Snowden, TED'de
gördüğümüz üzere,
18:49
is very articulateifade in presentingtakdim and portrayingtasvir himselfkendisi
457
1117159
2768
kendini demokratik değerlerin
18:51
as a defenderDefans of democraticdemokratik valuesdeğerler
458
1119927
2280
ve demokratik prensiplerin
savunucusu olarak
18:54
and democraticdemokratik principlesprensipler.
459
1122207
1713
tanımlama ve gösterme konusunda net.
18:55
But then, manyçok people really
find it difficultzor to believe
460
1123920
3028
Fakat öte yandan, insanlar
bunların onun yegâne
18:58
that those are his only motivationsmotivasyonları.
461
1126948
2402
motivasyonları olduğundan şüphe etti.
19:01
They find it difficultzor to believe
462
1129350
1478
Para dönmediğine, bu sırların
19:02
that there was no moneypara involvedilgili,
463
1130828
1621
bazılarını satmadığına, özellikle
19:04
that he didn't sellsatmak some of those secretssırlar,
464
1132449
1911
Birleşik Devletler'in şu anda
19:06
even to ChinaÇin and to RussiaRusya,
465
1134360
1829
en iyi arkadaşları olmadığı aşikâr
19:08
whichhangi are clearlyAçıkça not the besten iyi friendsarkadaşlar
466
1136189
2544
olan Çin'e ve Rusya'ya,
19:10
of the UnitedAmerika StatesBirleşik right now.
467
1138733
2169
inanmakta güçlük çektiler.
19:12
And I'm sure manyçok people in the roomoda
468
1140902
1706
Ve eminim bu odadaki çoğu kişi
19:14
are wonderingmerak ediyor the sameaynı questionsoru.
469
1142608
2270
aynı şeyi merak ediyor.
19:16
Do you considerdüşünmek it possiblemümkün there is
470
1144878
1883
Snowden'ın henüz görmediğimiz
19:18
that partBölüm of SnowdenSnowden we'vebiz ettik not seengörüldü yethenüz?
471
1146761
2612
bir kısmı olabileceğini düşünüyor musun?
19:21
GGGG: No, I considerdüşünmek that absurdsaçma and idioticaptalca.
472
1149373
3181
GG: Hayır, bunu saçma
ve aptalca buluyorum.
19:24
(LaughterKahkaha) If you wanted to,
473
1152554
2414
(Gülüşmeler) Eğer isterseniz
19:26
and I know you're just playingoynama devil'sŞeytan'ın advocatesavunucu,
474
1154968
2462
ve biliyorum yalnızca şeytanın avukatını
19:29
but if you wanted to sellsatmak
475
1157430
3211
oynuyorsunuz, ama sırları
19:32
secretssırlar to anotherbir diğeri countryülke,
476
1160641
1906
başka bir ülkeye satmak isteseydiniz,
19:34
whichhangi he could have donetamam and becomeolmak
477
1162547
1717
ki yapabilirdi ve bunu yaparak
19:36
extremelyson derece richzengin doing so,
478
1164264
1646
çok zengin olabilirdi,
19:37
the last thing you would
do is take those secretssırlar
479
1165910
1981
yapacağınız en
son şey o sırları alıp
19:39
and give them to journalistsgazeteciler and
asksormak journalistsgazeteciler to publishyayınlamak them,
480
1167891
2744
gazetecilere vermek ve
yayınlamalarını istemek olurdu
19:42
because it makesmarkaları those secretssırlar worthlessdeğersiz.
481
1170635
2026
çünkü bu o sırları değersizleştirirdi.
19:44
People who want to enrichzenginleştirmek themselveskendilerini
482
1172661
1648
Kendilerini güçlendirmek isteyen insanlar
19:46
do it secretlygizlice by sellingsatış
secretssırlar to the governmenthükümet,
483
1174309
1970
bunu, devletlere sırları gizlice
19:48
but I think there's one importantönemli pointpuan worthdeğer makingyapma,
484
1176279
1821
satarak yapıyorlar ama bence
19:50
whichhangi is, that accusationsuçlama comesgeliyor from
485
1178100
2238
dikkate değer bir nokta var ki
o da, bu ithamda
19:52
people in the U.S. governmenthükümet,
486
1180338
1832
bulunanlar devletten insanlar,
19:54
from people in the mediamedya who are loyalistsmüdavimleri
487
1182170
2020
bu tarz devletlere sadık olan medyada
19:56
to these variousçeşitli governmentshükümetler,
488
1184190
1598
yer alan insanlar
19:57
and I think a lot of timeszamanlar when people make accusationssuçlamalar like that about other people —
489
1185788
3148
ve kanımca insanlar bu gibi ithamlarda
bulunduklarında ---
20:00
"Oh, he can't really be doing this
490
1188936
1605
"Ah, bunu presibe dayalı yapıyor
20:02
for principledilkeli reasonsnedenleri,
491
1190541
1665
olamaz; yozlaşmış,
20:04
he mustşart have some corruptyozlaşmış, nefarioushain reasonneden" —
492
1192206
2242
alçak bir nedenle yapıyor olmalı" ---
20:06
they're sayingsöz a lot more about themselveskendilerini
493
1194448
2107
itham ettikleri insandan çok
20:08
than they are the targethedef of theironların accusationssuçlamalar,
494
1196555
1826
kendileri hakkında konuşuyorlar,
20:10
because — (ApplauseAlkış) —
495
1198381
4385
çünkü --- (Alkışlar) ---
20:14
those people, the onesolanlar who make that accusationsuçlama,
496
1202766
2520
o ithamda bulunan insanlar,
20:17
they themselveskendilerini never actdavranmak
497
1205286
1904
alçak nedenlerden ziyade hiçbir
20:19
for any reasonneden other than corruptyozlaşmış reasonsnedenleri,
498
1207190
1922
nedenle, asla hareket etmiyorlar,
20:21
so they assumeüstlenmek
499
1209112
1632
dolayısıyla diğer herkesin
20:22
that everybodyherkes elsebaşka is plaguedveba by the sameaynı diseasehastalık
500
1210744
2632
kendileri gibi ruhsuzluk hastalığından
20:25
of soullessnesssoullessness as they are,
501
1213376
2002
muzdarip olduğunu varsayıyorlar
20:27
and so that's the assumptionvarsayım.
502
1215378
1871
ki varsayılıyor.
20:29
(ApplauseAlkış)
503
1217249
1627
(Alkışlar)
20:30
BGBG: GlennGlenn, thank you very much.
GGGG: Thank you very much.
504
1218876
2484
BG: Glenn, çok teşekkür ederim
GG: Çok teşekkürler.
20:33
BGBG: GlennGlenn GreenwaldGreenwald.
505
1221360
2332
BG: Glenn Greenwald.
20:35
(ApplauseAlkış)
506
1223692
1114
(Alkışlar)
Translated by Ezgi Tozar
Reviewed by Figen Ergürbüz

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Glenn Greenwald - Journalist
Glenn Greenwald is the journalist who has done the most to expose and explain the Edward Snowden files.

Why you should listen

As one of the first journalists privy to NSA whistleblower Edward Snowden’s archives, Glenn Greenwald has a unique window into the inner workings of the NSA and Britain's GCHQ. A vocal advocate for civil liberties in the face of growing post-9/11 authoritarianism, Greenwald was a natural outlet for Snowden, who’d admired his combative writing style in Salon and elsewhere.

Since his original Guardian exposés of Snowden’s revelations, Pulitzer winner Greenwald continues to stoke public debate on surveillance and privacy both in the media, on The Intercept, and with his new book No Place to Hide -- and suggests that the there are more shocking revelations to come.

More profile about the speaker
Glenn Greenwald | Speaker | TED.com