ABOUT THE SPEAKER
Melati and Isabel Wijsen - Activists
Sisters Melati and Isabel Wijsen are on a mission to ban plastic bags in Bali.

Why you should listen
Inspired by similar measures in other parts of the world, Melati and Isabel Wijsen launched the campaign Bye Bye Plastic Bags in 2013, which received worldwide support -- and recently succeeded in getting the island’s governor to commit to a ban by 2018. The two sisters, who frequent the environmentally minded Green School along with a crew of likely motivated kids, continue to ask the question: How can they make a difference in the world?
More profile about the speaker
Melati and Isabel Wijsen | Speaker | TED.com
TEDGlobal>London

Melati and Isabel Wijsen: Our campaign to ban plastic bags in Bali

Melati và Isabel Wijsen: Chiến dịch ngăn chặn bao nilon tại Bali

Filmed:
1,581,556 views

Về cơ bản thì bao nilon rất khó phân hủy, chúng được sử dụng và bị vứt đi một cách thiếu ý thức. Và đại dương phải chịu hậu quả, chúng làm ô nhiễm nguồn nước cũng như giết chết các sinh vật dưới nước, số còn lại thì bị đốt ở bãi rác, nơi khí đi-ô-xít độc hại được phóng thích vào không khí. Melati và Isabel đang làm một nhiệm vụ là ngăn chặn sự ngột ngạt từ bao nilon trong ngôi nhà xinh đẹp mang tên Bali. Nỗ lực của họ được thể hiện qua các hoạt động như: làm đơn khiếu nại, dọn rác ngoài bãi biển, thậm chí là tuyệt thực - họ đã thành công khi thuyết phục thống đốc tới gặp họ để ủy thác về việc Bali nói không với bao nilon vào năm 2018. "Đừng để ai nói rằng bạn còn quá trẻ hay bạn sẽ không hiểu gì cả", Isabel nói cho những nhà hoạt động xã hội một cách thiết tha. "Chúng tôi không nói rằng chuyện này diễn ra dễ dàng. Chúng tôi nói rằng chuyện này xứng đáng để bạn thực hiện."
- Activists
Sisters Melati and Isabel Wijsen are on a mission to ban plastic bags in Bali. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
MelatiMelati WijsenWijsen: BaliBali -- islandĐảo of godsthần.
0
580
3474
Bali- Hòn đảo của Chúa.
00:17
IsabelIsabel WijsenWijsen: A greenmàu xanh lá paradisethiên đường.
1
5301
2341
Một thiên đường xanh.
00:21
MWMW: Or ...
2
9139
1413
Hay...
00:22
a paradisethiên đường lostmất đi.
3
10576
1817
một thiên đường bị mất.
00:25
BaliBali:
4
13075
1159
Bali:
00:26
islandĐảo of garbagerác thải.
5
14696
1943
hòn đảo của rác.
00:29
IWIW: In BaliBali,
6
17707
1152
Ở Bali,
00:30
we generatetạo ra 680 cubickhối metersmét
of plasticnhựa garbagerác thải a day.
7
18883
5951
chúng tôi phát hiện ra 680 cm khối
rác nhựa mỗi ngày.
00:37
That's about a 14-story-câu chuyện buildingTòa nhà.
8
25801
2856
Đó là câu chuyện về tòa nhà 14 tầng.
00:41
And when it comesđến to plasticnhựa bagstúi,
9
29205
2221
Khi nói đến túi nilon,
00:43
lessít hơn than fivesố năm percentphần trăm getsđược recycledtái sử dụng.
10
31450
2568
chưa tới 5% trong số đó được tái chế.
00:46
MWMW: We know that changesthay đổi the imagehình ảnh
you mayTháng Năm have of our islandĐảo.
11
34900
3306
Chúng tôi biết điều đó thay đổi các ảnh
bạn chụp về hòn đảo.
00:50
It changedđã thay đổi ourscủa chúng tôi, too,
when we learnedđã học about it,
12
38666
2484
Khi nghiên cứu về nó
cũng khiến chúng tôi thay đổi,
00:53
when we learnedđã học that almosthầu hết all
plasticnhựa bagstúi in BaliBali endkết thúc up in our drainscống
13
41174
4561
chúng tôi biết các túi nilon ở Bali
làm tắc nghẽn các rãnh cống
00:57
and then in our riverssông
14
45759
1250
sau đó là những dòng sông
00:59
and then in our oceanđại dương.
15
47033
1371
rồi tới đại dương.
01:00
And those that don't even
make it to the oceanđại dương,
16
48900
2464
Và thậm chí để chúng
không trôi ra đại dương,
01:03
they're eitherhoặc burnedđốt or litteredrải rác.
17
51388
2113
một số được đốt hoặc ủ phân.
01:06
IWIW: So we decidedquyết định
to do something about it.
18
54183
2258
Nên chúng tôi đã quyết định
bắt tay thực hiện.
01:08
And we'vechúng tôi đã been workingđang làm việc
for almosthầu hết threesố ba yearsnăm now
19
56812
2499
Và chúng tôi đã làm việc này
được ba năm
01:11
to try to say no to plasticnhựa bagstúi
on our home islandĐảo.
20
59335
3352
tuyên truyền về việc nói không
với túi nilon trên hòn đảo này.
01:14
And we have had
some significantcó ý nghĩa successesthành công.
21
62711
2464
Và chúng tôi đã có
vài thành công đáng chú ý.
01:18
MWMW: We are sisterschị em gái,
22
66835
2032
Chúng tôi là chị em,
01:20
and we go to the besttốt schooltrường học on earthtrái đất:
23
68891
2567
và chúng tôi học trong ngôi trường
tốt nhất quả đất:
01:24
GreenMàu xanh lá cây SchoolTrường học, BaliBali.
24
72061
1525
Green School ở Bali.
01:25
GreenMàu xanh lá cây SchoolTrường học is not only differentkhác nhau
in the way that it is builtđược xây dựng out of bambootre,
25
73610
4623
Ngôi trường không chỉ khác biệt
về cách nó được xây bằng tre,
01:30
but alsocũng thế in the way that it teachesdạy học.
26
78257
1963
nhưng nó còn khác biệt về cách dạy.
01:32
We are taughtđã dạy to becometrở nên leaderslãnh đạo of todayhôm nay,
27
80864
2687
Chúng tôi được dạy để trở thành
người tiên phong,
01:36
something a normalbình thường textbooksách giáo khoa cannotkhông thể matchtrận đấu.
28
84518
2433
vài thứ mà sách giáo khoa bình thường
không đề cập.
01:39
IWIW: One day we had a lessonbài học in classlớp học
29
87813
2021
Một ngày nọ, chúng tôi
được học trong lớp
01:41
where we learnedđã học about significantcó ý nghĩa people,
30
89858
2713
nơi mà chúng tôi được học về
những người vĩ đại,
01:44
like NelsonNelson MandelaMandela,
31
92595
1488
như Nelson Mandela
01:46
LadyLady DianaDiana
32
94107
1151
Lady Diana
01:47
and MahatmaMahatma GandhiGandhi.
33
95282
1225
Và Mahatma Gandi.
01:49
WalkingĐi bộ home that day,
34
97244
1157
Trên đường về nhà,
01:50
we agreedđã đồng ý that we alsocũng thế
wanted to be significantcó ý nghĩa.
35
98425
3308
chúng tôi thỏa thuận chúng tôi
cũng muốn làm người quan trọng.
01:54
Why should we wait untilcho đến we were grownmới lớn up
36
102614
2037
Vậy tại sao chúng tôi phải chờ đến lúc lớn
01:56
to be significantcó ý nghĩa?
37
104675
1258
mới là người quan trọng ?
01:58
We wanted to do something now.
38
106420
2074
Chúng tôi muốn làm gì đó ngay lúc này.
02:01
MWMW: SittingNgồi on the sofaghế sofa that night,
39
109135
1700
Ngồi trên ghế tối hôm đó,
chúng tôi động não và nghĩ về
những thứ thay đổi Bali.
02:02
we brainstormedbrainstormed and thought
of all the issuesvấn đề facingđối diện BaliBali.
40
110859
2836
02:06
And one thing that stoodđứng out
to us the mostphần lớn
41
114332
2064
Điều thu hút chúng tôi
02:08
was the plasticnhựa garbagerác thải.
42
116420
1364
đó là rác nhựa.
02:10
But that is a hugekhổng lồ problemvấn đề.
43
118536
2067
Nhưng đó là một vấn đề lớn.
02:13
So we lookednhìn into what was
a realisticthực tế targetMục tiêu for us kidstrẻ em:
44
121189
3482
Vì vậy chúng tôi nghiên cứu
mục tiêu cụ thể cho trẻ em:
02:17
plasticnhựa bagstúi.
45
125589
1231
túi nilon.
02:18
And the ideaý kiến was bornsinh ra.
46
126844
1393
Ý tưởng được nảy ra.
02:20
IWIW: We startedbắt đầu researchingnghiên cứu,
47
128983
1981
Chúng tôi bắt đầu nghiên cứu,
02:22
and let's just say, the more we learnedđã học,
48
130988
2940
và nói như vậy, chúng tôi
nghiên cứu càng nhiều,
02:25
there was nothing good about plasticnhựa bagstúi.
49
133952
3089
chúng tôi biết được
túi nilon không tốt lành gì cả.
02:29
And you know what?
50
137401
1270
Và bạn biết gì không?
02:30
We don't even need them.
51
138695
1578
Chúng tôi thậm chí không cần nó.
02:33
MWMW: We were really inspiredcảm hứng
by the effortsnỗ lực to say no to plasticnhựa bagstúi
52
141003
3541
Chúng tôi được truyền cảm hứng nhờ
tuyên truyền nói không với túi nilon.
02:36
in manynhiều other placesnơi,
53
144568
1870
ở nhiều nơi khác nhau,
02:38
from HawaiiHawaii to RwandaRwanda
54
146462
1982
từ Hawaii tới Rwanda
02:40
and to severalsseverals citiescác thành phố
like OaklandOakland and DublinDublin.
55
148468
2545
và một vài thành phố
như Oakland và Dublin.
02:43
IWIW: And so the ideaý kiến turnedquay into the launchphóng
of "ByeTạm biệt ByeTạm biệt PlasticNhựa BagsTúi xách."
56
151784
5665
Và ý tưởng được chuyển thành chiến dịch
"Tạm biệt túi nilon".
02:50
MWMW: In the yearsnăm
that we have been campaigningvận động,
57
158658
2192
Trong nhiều năm, chúng tôi
tổ chức vận động,
02:52
we have learnedđã học a lot.
58
160874
2562
chúng tôi đã được học rất nhiều.
Bài học đầu tiên:
02:55
LessonBài học numbercon số one:
59
163984
1642
bạn không thể làm một mình.
02:58
you cannotkhông thể do it all by yourselfbản thân bạn.
60
166233
2158
Bạn cần một đội
những người cùng chí hướng,
03:00
You need a biglớn teamđội of like-mindedgiống như kidstrẻ em,
61
168415
2192
03:02
and so we formedhình thành
the ByeTạm biệt ByeTạm biệt PlasticNhựa BagsTúi xách crewphi hành đoàn.
62
170631
3171
và từ đó chúng tôi đã lập nhóm
Tạm biệt túi nilon.
03:06
The volunteerTình nguyện teamđội includesbao gồm
childrenbọn trẻ from all over the islandĐảo,
63
174459
3115
Một đội tình nguyện gồm
tất cả trẻ em trên đảo,
03:09
from bothcả hai internationalquốc tế and localđịa phương schoolstrường học.
64
177598
2399
từ các trường quốc tế
và các trường địa phương.
03:12
And togethercùng với nhau with them,
65
180505
1151
Và cùng bọn trẻ,
03:13
we startedbắt đầu a multi-layeredđa tầng approachtiếp cận,
66
181680
1750
chúng tôi bắt đầu
tiếp cận nhiều tầng,
03:15
baseddựa trên on an on-Ngày- and off-lineoff-line
signatureChữ ký petitionkiến nghị,
67
183454
3296
dựa trên chữ ký kiến nghị
trực tuyến và ngoại tuyến,
03:18
educationalgiáo dục and inspirationalcảm hứng
presentationsthuyết trình at schoolstrường học
68
186774
3436
thuyết trình về giáo dục và
truyền cảm hứng tại các trường
03:22
and we raisenâng cao generalchung awarenessnhận thức
at marketsthị trường, festivalsLễ hội, beachbờ biển clean-upslàm sạch-up.
69
190234
4485
chúng tôi nâng cao ý thức chung về
vệ sinh các khu chợ, lễ hội và bãi biển.
03:26
And last but not leastít nhất,
70
194743
1151
Điều cuối cùng,
03:27
we distributephân phát alternativethay thế bagstúi,
71
195918
2046
chúng tôi phân phối các bao thay thế,
03:29
bagstúi like netmạng lưới bagstúi,
72
197988
1724
chẳng hạn như bao lưới,
03:31
recycledtái sử dụng newspaperbáo chí bagstúi
73
199736
1322
bao được tái chế từ báo
03:33
or 100 percentphần trăm organichữu cơ materialvật chất bagstúi,
74
201082
2720
hoặc bảo được làm hoàn toàn
từ các nguyên liệu hữu cơ,
03:35
all madethực hiện by localđịa phương
initiativeskhả năng phán đoán on the islandĐảo.
75
203826
2513
tất cả do người dân
trên đảo thực hiện.
Chúng tôi thí nghiệm
một ngôi làng,
03:38
IWIW: We runchạy a pilotPhi công villagelàng,
76
206898
1394
03:40
home of 800 familiescác gia đình.
77
208316
2112
gồm 800 hộ gia đình
03:42
The villagelàng mayorthị trưởng was our first friendngười bạn
78
210952
1823
Thị trưởng của làng,
người bạn đầu tiên
03:44
and he lovedyêu our T-shirtsÁo thun thể thao, so that helpedđã giúp.
79
212799
2466
ông thích chiếc áo,
điều đó đã giúp chúng tôi.
03:48
We focusedtập trung on makingchế tạo the customerskhách hàng awareý thức,
80
216077
2668
Chúng tôi tập trung thu hút khách hàng,
03:50
because that's where the changethay đổi
needsnhu cầu to happenxảy ra.
81
218769
2718
bởi vì đó là nơi cần thay đổi.
03:54
The villagelàng is alreadyđã
two-thirdshai phần ba alongdọc theo the way
82
222266
2197
Làng của chúng tôi đã
đi được 2/3 chặng đường
03:56
of becomingtrở thành plasticnhựa bagtúi freemiễn phí.
83
224487
2005
không còn dùng túi nilon.
03:59
Our first attemptscố gắng to get the governmentchính quyền
of BaliBali on boardbảng failedthất bại.
84
227330
4875
Nỗ lực đầu tiên của chúng tôi là
tiếp cận thống đốc Bali nhưng thất bại.
04:04
So we thought,
85
232696
1150
Nên chúng tôi đã nghĩ,
04:06
"HmmHmm ... a petitionkiến nghị
with one milliontriệu signatureschữ ký.
86
234391
4300
"Hmm ... một lá đơn kiến nghị
với một triệu chữ ký.
04:10
They can't ignorebỏ qua us, right?"
87
238715
1993
Họ không thể từ chối chúng ta, đúng chứ?"
04:12
MWMW: Right!
88
240732
1163
Chính xác!
04:14
IWIW: But, who would have guessedđoán
89
242258
1835
Nhưng, ai đoán chắc rằng
04:16
one milliontriệu signatureschữ ký is, like,
a thousandnghìn timeslần a thousandnghìn?
90
244117
4162
một triệu chữ ký chỉ là
một ngàn nhân một ngàn?
04:20
(LaughterTiếng cười)
91
248303
1627
(Cười)
04:22
We got stuckbị mắc kẹt --
92
250270
1565
Chúng tôi bị kẹt lại -
04:24
tillcho đến we learnedđã học lessonbài học numbercon số two:
93
252747
1991
tới khi chúng tôi học
bài học thứ hai:
04:27
think outsideở ngoài the boxcái hộp.
94
255507
1955
tư duy sáng tạo.
04:29
SomeoneAi đó mentionedđề cập
95
257808
1151
Vài người nói rằng
04:30
that the BaliBali airportsân bay handlesxử lý
16 milliontriệu arrivalsArrivals and departuresCác chuyến khởi hành a yearnăm.
96
258983
6401
sân bay Bali đã đạt được 16 triệu
lượt đi và về trong một năm.
04:38
MWMW: But how do we get into the airportsân bay?
97
266294
3316
Nhưng làm sao chúng tôi có thể
vào được sân bay?
04:41
And here comesđến lessonbài học numbercon số threesố ba:
98
269993
1693
Và đây bài học thứ ba:
04:44
persistencesự kiên trì.
99
272236
1440
sự kiên trì.
04:46
Off we headedđứng đầu to the airportsân bay.
100
274141
1627
Chúng tôi đi thẳng vào sân bay.
04:47
We got pastquá khứ the janitorlao.
101
275792
1652
Chúng tôi qua được người gác cổng.
04:49
And then it was his boss'scủa ông chủ bosstrùm,
102
277819
1886
Và sau đó là cấp trên của cấp trên,
04:51
and then the assistanttrợ lý officevăn phòng managergiám đốc,
103
279729
2261
và sau đó là trợ lý quản lý văn phòng,
04:54
and then the officevăn phòng managergiám đốc,
104
282014
1385
rồi tới quản lý văn phòng,
04:55
and then ...
105
283423
1171
và rồi...
chúng tôi lê xuống 2 tầng và nghĩ,
04:56
we got shuffledxáo trộn down
two levelscấp and thought,
106
284618
2147
04:58
well, here comesđến the janitorlao again.
107
286789
2165
hừm, lại gặp ông gác cổng rồi.
05:01
And after severalmột số daysngày knockingva chạm on doorscửa ra vào
108
289537
2048
Và sau vài ngày đi gõ từng cửa
05:03
and just beingđang kidstrẻ em on a missionsứ mệnh,
109
291609
2316
trở thành những đứa trẻ trong phái đoàn,
05:05
we finallycuối cùng got to the commercialthương mại
managergiám đốc of BaliBali airportsSân bay.
110
293949
3888
chúng tôi cuối cùng cũng gặp được
giám đốc kinh doanh của sân bay Bali.
05:10
And we gaveđưa ra him the "BaliBali of plasticnhựa bagstúi"
speechphát biểu, and beingđang a very nicetốt đẹp man,
111
298368
3913
Chúng tôi đưa cho ông bài diễn văn
"Túi nilon ở Bali", là một người tử tế,
05:14
he said, [imitatingbắt chước the man'sngười đàn ông voicetiếng nói]
"I cannotkhông thể believe what I'm about say,
112
302305
3698
ông nói rằng: "Tôi không thể tin vào
những gì bạn nói,
05:18
but I'm going to give authorizationỦy quyền
113
306027
2243
nhưng tôi sẽ cho phép các bạn
05:20
to collectsưu tầm signatureschữ ký
behindphía sau customsHải quan and immigrationsimmigrations."
114
308294
2957
xin chữ ký của các hành khách
và các người di cư".
05:23
(LaughterTiếng cười)
115
311275
1344
(Cười)
05:24
(ApplauseVỗ tay)
116
312643
4295
(Vỗ tay)
05:28
IWIW: In our first hourgiờ and a halfmột nửa there,
117
316962
1944
Trong một tiếng rưỡi đầu tiên ở đó,
05:30
we got almosthầu hết 1,000 signatureschữ ký.
118
318930
2675
chúng tôi đã có khoảng 1 000 chữ ký.
05:33
How coolmát mẻ is that?
119
321954
1301
Thật tuyệt phải không ?
05:36
LessonBài học numbercon số fourbốn:
120
324340
1511
Bài học thứ tư:
05:37
you need championsvô địch
at all levelscấp of societyxã hội,
121
325875
3001
bạn cần chiến thắng
mọi tầng lớp trong xã hội,
05:41
from studentssinh viên to commercialthương mại
managerscán bộ quản lý to famousnổi danh people.
122
329486
3809
từ học sinh, giám đốc kinh doanh
đến những người nổi tiếng.
05:46
And thankscảm ơn to the attractionsức hút
of GreenMàu xanh lá cây SchoolTrường học,
123
334097
2112
Và nhờ vào sự thu hút của Green School,
05:48
we had accesstruy cập to a steadyvững chắc
streamsuối of celebritiesnhững người nổi tiếng.
124
336233
2666
chúng tôi đã tiếp cận được
cố định vài người nổi tiếng.
05:51
BanBan KiKi MoonMặt Trăng taughtđã dạy us
125
339937
1199
Ông Ban Ki Moon đã dạy chúng tôi
05:53
that Secretary-GeneralsSecretary-Generals
of the UnitedVương NationsQuốc gia
126
341160
3361
tổng thư kí Liên Hợp Quốc
05:56
don't signký tên petitionskiến nghị --
127
344545
1651
không ký đơn kiến nghị -
05:58
(LaughterTiếng cười)
128
346220
1001
(Cười)
05:59
even if kidstrẻ em askhỏi nicelyđộc đáo.
129
347245
1837
ngay cả khi những đứa trẻ
yêu cầu một cách lịch sự.
06:01
But he promisedhứa hẹn to spreadLan tràn the wordtừ,
130
349106
1685
Nhưng ông ấy đã hứa
sẽ tuyên truyền với thế giới,
06:02
and now we work closelychặt chẽ
with the UnitedVương NationsQuốc gia.
131
350815
2513
giờ chúng tôi làm việc
khăng khít với Liên Hợp Quốc.
06:05
MWMW: JaneJane GoodallGoodall taughtđã dạy us
the powerquyền lực of a people'sngười networkmạng.
132
353701
2943
Jane Goodall đã dạy chúng tôi
về sức mạnh của mạng xã hội.
06:09
She startedbắt đầu with just one
RootsNguồn gốc & ShootsCành groupnhóm
133
357055
3040
Cô ấy bắt đầu với một nhóm
tên là Root & Shoots
06:12
and now she has 4,000 groupscác nhóm
around the worldthế giới.
134
360119
3291
và bây giờ cô ấy có 4000 nhóm
trên khắp thế giới.
Chúng tôi là một trong số đó.
06:15
We are one of them.
135
363434
1173
Cô ấy thực sự là
nguồn cảm hứng cho chúng tôi.
06:16
She's a realthực inspirationcảm hứng.
136
364631
1442
06:18
If you're a fellowđồng bào RotarianRotarian,
137
366731
1752
Nếu bạn là thành viên của Rotarian,
06:20
nicetốt đẹp to meetgặp you.
138
368507
1290
thì rất vui được gặp bạn.
Chúng tôi thuộc nhóm Interactor,
06:21
We're InteractorsInteractors,
139
369821
1151
06:22
the youngestút departmentbộ phận
of RotaryTrục quay InternationalQuốc tế.
140
370996
2331
những người trẻ nhất
nhóm Rotary quốc tế.
06:26
IWIW: But we have alsocũng thế learnedđã học
much about patiencekiên nhẫn,
141
374573
3243
Nhưng chúng tôi cũng
học được nhiều về sự kiên trì,
06:29
MWMW: how to dealthỏa thuận with frustrationsthất vọng,
142
377840
2257
cách chấp nhận thất bại,
06:32
IWIW: leadershipkhả năng lãnh đạo,
143
380121
1151
khả năng lãnh đạo,
06:33
MWMW: teamworklàm việc theo nhóm,
144
381296
1169
làm việc nhóm,
06:34
IWIW: friendshiptình bạn,
145
382489
1151
tình bạn,
06:35
MWMW: we learnedđã học more
about the BalineseBali and theirhọ culturenền văn hóa
146
383664
2659
chúng tôi tìm hiểu về
người dân Bali và nền văn hóa
06:38
IWIW: and we learnedđã học
about the importancetầm quan trọng of commitmentcam kết.
147
386347
3158
và chúng tôi học được sự quan trọng của lời hứa
06:42
MWMW: It's not always easydễ dàng.
148
390106
1734
Không phải lúc nào cũng dễ dàng.
06:43
SometimesĐôi khi it does get
a little bitbit hardcứng to walkđi bộ your talk.
149
391864
3465
Đôi khi nói thì dễ hơn là làm.
06:47
IWIW: But last yearnăm, we did exactlychính xác that.
150
395830
2427
Nhưng năm ngoái, chúng tôi
đã làm được điều đó.
06:50
We wentđã đi to IndiaẤn Độ to give a talk,
151
398663
1603
Chúng tôi tới Ấn Độ để thuyết trình,
06:52
and our parentscha mẹ tooklấy us to visitchuyến thăm
152
400290
1555
và bố mẹ tôi đưa chúng tôi
06:53
the formertrước đây privateriêng tư housenhà ở
of MahatmaMahatma GandhiGandhi.
153
401869
2588
tới nhà riêng của Mahatma Gandhi.
06:57
We learnedđã học about the powerquyền lực
of hungerđói strikesđình công
154
405216
2254
Chúng tôi học về
sức mạnh của sự tuyệt thực
06:59
he did to reachchạm tới his goalsnhững mục tiêu.
155
407494
1276
ông làm thế để tiến tới mục đích của mình.
07:01
Yes, by the endkết thúc of the tourchuyến du lịch,
156
409329
1998
Vâng, kết thúc chuyến đi,
07:03
when we metgặp our parentscha mẹ again,
157
411351
1651
khi chúng tôi lại gặp ba mẹ mình,
07:05
we bothcả hai madethực hiện a decisionphán quyết and said,
158
413026
1666
chúng tôi quyết định và nói rằng,
07:06
"We're going on a hungerđói striketấn công!"
159
414716
1756
"Chúng con đang tuyệt thực!"
07:08
(LaughterTiếng cười)
160
416496
1001
(Cười)
07:09
MWMW: And you can probablycó lẽ
imaginetưởng tượng theirhọ faceskhuôn mặt.
161
417521
2899
Bạn có thể hình dung
vẻ mặt của họ rồi đó.
07:12
It tooklấy a lot of convincingthuyết phục,
162
420444
2278
Mất thời gian để thuyết phục,
07:14
and not only to our parentscha mẹ
163
422746
1732
và không chỉ đối với ba mẹ tôi
07:16
but to our friendsbạn bè
and to our teachersgiáo viên as well.
164
424502
2292
còn có bạn tôi cũng như
thầy cô của chúng tôi.
07:19
IsabelIsabel and I were seriousnghiêm trọng
about doing this.
165
427561
2971
Isabel và tôi nghiêm túc
khi làm vậy.
Nên chúng tôi gặp
chuyên gia dinh dưỡng,
07:22
So we metgặp with a nutritionistchuyên gia dinh dưỡng,
166
430556
1609
07:24
and we cameđã đến up with a compromisethỏa hiệp
167
432189
1840
và chúng tôi thỏa hiệp với nhau
07:26
of not eatingĂn from sunrisebình Minh
to sunsetHoàng hôn everymỗi day
168
434053
4265
không ăn từ sáng đến chiều mỗi ngày
07:30
untilcho đến the governorthống đốc of BaliBali
would agreeđồng ý to meetgặp with us
169
438342
2605
cho đến khi thống đốc của Bali
đồng ý gặp chúng tôi
07:32
to talk about how to stop
plasticnhựa bagstúi on BaliBali.
170
440971
3487
để nói về biện pháp
ngăn chặn túi nilon ở Bali.
07:37
IWIW: Our "mogakmogak makanmakan,"
as it is calledgọi là in BahasaBahasa IndonesiaIndonesia,
171
445118
4020
Tiếng Bahasa Indonesia chúng tôi gọi nó
là "Mogak Makan"
07:41
startedbắt đầu.
172
449162
1151
bắt đầu.
Chúng tôi nhờ phương tiện
truyền thông giúp chúng tôi
07:42
We used socialxã hội mediaphương tiện truyền thông to supportủng hộ our goalmục tiêu
173
450337
1989
07:44
and alreadyđã on day two,
174
452350
1767
và rồi đến ngày thứ hai,
07:46
policecảnh sát startedbắt đầu to come
to our home and schooltrường học.
175
454141
2266
cảnh sát bắt đầu tới nhà,
trường của chúng tôi.
07:48
What were these two girlscô gái doing?
176
456724
2197
Hai cô gái này đang làm gì vậy ?
07:51
We knewbiết we weren'tkhông phải makingchế tạo
the governorthống đốc look his besttốt
177
459466
2510
Chúng tôi biết chúng tôi
không thể gây sự chú ý tới thống đốc
07:54
by doing this foodmón ăn striketấn công --
178
462000
1881
bằng cách tuyệt thực -
07:55
we could have goneKhông còn to jailnhà giam.
179
463905
1434
chúng tôi có thể phải vào tù.
07:57
But, hey, it workedđã làm việc.
180
465768
1929
Nhưng, khoan đã, nó đã có tác dụng
07:59
Twenty-fourHai mươi bốn hoursgiờ latermột lát sau,
181
467721
1226
24 tiếng sau,
08:00
we were pickedđã chọn up from schooltrường học
182
468971
1412
chúng tôi được đón ở trường
08:02
and escortedhộ tống to the officevăn phòng
of the governorthống đốc.
183
470407
2023
được hộ tống tới
văn phòng của thống đốc.
08:05
MWMW: And there he was --
184
473283
1513
Và ở đó ông ấy -
08:06
(ApplauseVỗ tay)
185
474820
2209
(Vỗ tay)
08:09
waitingđang chờ đợi for us to meetgặp and speaknói,
186
477053
1930
đang chờ để tiếp chuyện với chúng tôi,
08:11
beingđang all supportivehỗ trợ
and thankfulXin cám ơn for our willingnesssẵn sàng
187
479007
2550
ủng hộ và biết ơn
với thiện chí của chúng tôi
08:13
to carequan tâm for the beautysắc đẹp, vẻ đẹp
and the environmentmôi trường of BaliBali.
188
481581
2612
đã quan tâm tới
vẻ đẹp và cảnh quan của Bali.
08:16
He signedký kết a promiselời hứa
189
484812
1151
Ông hứa với chúng tôi
giúp người dân Bali
nói không với túi nilon.
08:17
to help the people of BaliBali
say no to plasticnhựa bagstúi.
190
485987
2751
08:20
And we are now friendsbạn bè,
191
488762
1154
Chúng tôi giờ là bạn của nhau,
08:21
and on a regularđều đặn basisnền tảng,
192
489940
1396
và trên cơ sở hợp pháp,
chúng tôi nhắc nhở ông cũng như
nhóm của ông thực hiện lời hứa.
08:23
we remindnhắc lại him and his teamđội
of the promiseslời hứa he has madethực hiện.
193
491360
3297
08:27
And indeedthật,
194
495372
1151
Và thật vậy,
08:28
recentlygần đây he statedtuyên bố and committedcam kết
195
496547
1906
mới đây, ông ấy đã tuyên bố
08:30
that BaliBali will be
plasticnhựa bagtúi freemiễn phí by 2018.
196
498477
4643
Bali sẽ không còn túi nilon
vào năm 2018.
08:35
(ApplauseVỗ tay)
197
503144
6836
(Vỗ tay)
08:43
IWIW: AlsoCũng, at the InternationalQuốc tế AirportSân bay
of BaliBali, one of our supportersnhững người ủng hộ
198
511498
4617
Bên cạnh đó, ở sân bay quốc tế Bali,
một trong những nguồn hỗ trợ
08:48
is planninglập kế hoạch to startkhởi đầu
a plasticnhựa bag-freetúi miễn phí policychính sách by 2016.
199
516139
4562
đang lên kế hoạch tiến hành chính sách
không túi nilon vào năm 2016.
Hãy dừng ngay việc phân phát
túi nilon miễn phí
08:53
MWMW: Stop handinggiao out freemiễn phí plasticnhựa bagstúi
200
521186
1987
08:55
and bringmang đến in your ownsở hữu reusabletái sử dụng bagtúi
201
523197
1696
và đem túi tái sử dụng của bạn
08:56
is our nextkế tiếp messagethông điệp to changethay đổi
that mindsettư duy of the publiccông cộng.
202
524917
3444
đó là thông điệp tiếp theo nhằm
thay đổi ý thức của du khách.
09:01
IWIW: Our short-termthời gian ngắn campaignchiến dịch,
203
529405
1697
Chiến dịch ngắn hạn
của chúng tôi,
09:03
"One IslandĐảo / One VoiceGiọng nói,"
204
531126
1432
"Một hòn đảo/ Một tiếng nói",
09:04
is all about this.
205
532582
1434
mọi chuyện là vậy.
09:06
We checkkiểm tra and recognizenhìn nhận
the shopscửa hàng and restaurantsnhà hàng
206
534040
2679
Chúng tôi kiểm tra và công nhận
các cửa hàng và nhà hàng
09:08
that have declaredkhai báo themselvesbản thân họ
a plasticnhựa bag-freetúi miễn phí zonevùng,
207
536743
2843
tuyên bố công khai đây là
khu vực không có bao nilon,
09:11
and we put this stickerdán nhãn at theirhọ entrancecổng vào
208
539610
2373
và chúng tôi dán logo trên lối vào của họ
09:14
and publishcông bố theirhọ namestên on socialxã hội mediaphương tiện truyền thông
209
542007
2318
và công bố tên họ
trên phương tiện truyền thông
09:16
and some importantquan trọng magazinestạp chí on BaliBali.
210
544349
2076
và các tờ tạp chí lớn ở Bali.
09:18
And converselyngược lại,
211
546829
1151
Và ngược lại,
09:20
that highlightsnổi bật those
who do not have the stickerdán nhãn.
212
548004
2825
chúng tôi chú ý
những nơi không có logo.
09:22
(LaughterTiếng cười)
213
550853
1387
(Cười)
09:24
MWMW: So, why are we actuallythực ra
tellingnói you all of this?
214
552731
3319
Vậy thì, tại sao chúng lại
nói điều này cho các bạn?
09:28
Well, partlytừng phần, it is because we are proudtự hào
215
556673
1918
Vâng, một phần nó làm
chúng tôi tự hào
09:30
of the resultscác kết quả that,
togethercùng với nhau with our teamđội,
216
558615
2071
về kết quả đạt được
cùng nhóm của mình,
09:32
we have been ablecó thể to reachchạm tới.
217
560710
1356
chúng tôi có thể làm được.
09:34
But alsocũng thế because alongdọc theo the way,
218
562469
2088
Nhưng trong khoảng thời gian đó,
09:36
we have learnedđã học that kidstrẻ em can do things.
219
564581
2840
chúng tôi hiểu được những điều
trẻ em có thể làm được.
09:39
We can make things happenxảy ra.
220
567445
1654
Chúng tôi có thể làm được gì đó.
09:41
IsabelIsabel and I were only 10 and 12 yearsnăm old
221
569891
2427
Isabel và tôi chỉ có 10-12 tuổi
09:44
when we startedbắt đầu this.
222
572342
1559
khi bắt đầu làm những việc này.
09:45
We never had a businesskinh doanh plankế hoạch,
223
573925
2053
Chúng tôi không hề có kế hoạch,
09:48
norcũng không a fixedđã sửa strategychiến lược,
224
576002
1224
hay chiếc lược cố định,
09:49
norcũng không any hiddenẩn agendaschương trình nghị sự --
225
577250
1919
hoặc ẩn ý nào cả -
09:51
just the ideaý kiến in fronttrước mặt of us
226
579193
2440
chỉ là ý tưởng hiện ra trước mắt
09:53
and a groupnhóm of friendsbạn bè workingđang làm việc with us.
227
581657
2113
và nhóm bạn làm cùng chúng tôi.
09:56
All we wanted to do
was stop those plasticnhựa bagstúi
228
584195
2246
Những gì chúng tôi muốn
là ngăn chặn bao nilon
09:58
from wrappingbao bì and suffocatingnghẹt thở
our beautifulđẹp home.
229
586465
2642
cùng sự gò bó và ngột ngạt
ra khỏi nhà của chúng tôi.
10:01
KidsTrẻ em have a boundlessvô biên energynăng lượng
230
589933
1708
Trẻ em có nguồn
năng lượng vô tận
10:03
and a motivationđộng lực to be the changethay đổi
the worldthế giới needsnhu cầu.
231
591665
4165
và động lực để thay đổi
nhu cầu của thế giới.
10:08
IWIW: So to all the kidstrẻ em of this beautifulđẹp
but challengingthách thức worldthế giới:
232
596454
4725
Vì vậy, những đứa trẻ xinh đẹp
nhưng muốn thách thức thế giới:
10:13
go for it!
233
601690
1154
hãy thử xem!
10:14
Make that differenceSự khác biệt.
234
602868
1755
Hãy tạo sự khác biệt.
10:17
We're not tellingnói you
it's going to be easydễ dàng.
235
605057
2419
Chúng tôi không hề nói chuyện sẽ dễ dàng.
10:19
We're tellingnói you
it's going to be worthgiá trị it.
236
607500
2267
Chúng tôi chỉ nói chuyện này đáng làm.
10:22
Us kidstrẻ em mayTháng Năm only be 25 percentphần trăm
of the world'scủa thế giới populationdân số,
237
610221
4371
Trẻ em chỉ chiếm 25% dân số thế giới,
10:26
but we are 100 percentphần trăm of the futureTương lai.
238
614616
3307
nhưng chúng tôi sẽ thành
100% trong tương lai.
10:31
MWMW: We still have a lot of work to do,
239
619050
2656
Chúng tôi vẫn có nhiều việc phải làm,
10:33
but know that we still not stop
240
621730
1665
nhưng chúng tôi sẽ không dừng lại
10:35
untilcho đến the first questioncâu hỏi askedyêu cầu
when arrivingđi đến at the BaliBali airportsSân bay will be
241
623419
4425
cho đến khi câu hỏi đầu tiên
khi bạn đặt chân tới sân bay quốc tế Bali
10:40
BothCả hai: "WelcomeChào mừng to BaliBali,
242
628682
1334
"Chào mừng đến với Bali",
10:42
do you have naynay plasticnhựa bagstúi to declaretuyên bố?"
243
630040
2167
"bạn có túi nilon
để xuất trình không? "
10:44
(LaughterTiếng cười)
244
632231
1413
(Cười)
10:45
OmOm shantiShanti shantiShanti shantiShanti omom.
245
633668
2736
Chúc bình an.
10:48
Thank you.
246
636428
1151
Cảm ơn.
10:49
(ApplauseVỗ tay)
247
637603
9793
(Vỗ tay)
Translated by Công Vũ
Reviewed by Phuong Quach

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Melati and Isabel Wijsen - Activists
Sisters Melati and Isabel Wijsen are on a mission to ban plastic bags in Bali.

Why you should listen
Inspired by similar measures in other parts of the world, Melati and Isabel Wijsen launched the campaign Bye Bye Plastic Bags in 2013, which received worldwide support -- and recently succeeded in getting the island’s governor to commit to a ban by 2018. The two sisters, who frequent the environmentally minded Green School along with a crew of likely motivated kids, continue to ask the question: How can they make a difference in the world?
More profile about the speaker
Melati and Isabel Wijsen | Speaker | TED.com