ABOUT THE SPEAKER
Hyeonseo Lee - Activist
As a child growing up in North Korea, Hyeonseo Lee thoght her country was the "best on the planet." It wasn't until the famine of the 90s that she began to wonder. She escaped the country at 17-years-old to begin a life in hiding as a refugee in China. Hers is a harrowing, personal tale of survival and hope -- and a powerful reminder of those who face constant danger, even when the border is far behind.

Why you should listen

 

Hyeonseo Lee grew up in North Korea but escaped to China in 1997. In 2008, when she was 28-years-old, she came to Seoul, South Korea, where she struggled to adjust to life in the bustling city. North Korean defectors often have a hard time in South Korea, she noted in the Wall Street Journal: "We defectors have to start from scratch. Prejudice against North Koreans and icy stares were other obstacles that were hard to cope with."
 
Now a student at Hankuk University of Foreign Studies, she has become an advocate for fellow refugees, even helping close relatives leave North Korea after they were targeted. Her dream? As she told the Korea Times, she'd like to work at the UN or an NGO that advocates for the human rights of North Koreans, including their right to be treated as political refugees.

She has a new book called The Girl with Seven Names.

More profile about the speaker
Hyeonseo Lee | Speaker | TED.com
TED2013

Hyeonseo Lee: My escape from North Korea

Hyeonseo Lee: Şimali Koreyadan xilas olmağım

Filmed:
13,915,716 views

As a child growing up in North Korea, Hyeonseo Lee thought her country was “the best on the planet.” It wasn't until the famine of the 90s that she began to wonder. She escaped the country at 14, to begin a life in hiding, as a refugee in China. Hers is a harrowing, personal tale of survival and hope -- and a powerful reminder of those who face constant danger, even when the border is far behind.
- Activist
As a child growing up in North Korea, Hyeonseo Lee thoght her country was the "best on the planet." It wasn't until the famine of the 90s that she began to wonder. She escaped the country at 17-years-old to begin a life in hiding as a refugee in China. Hers is a harrowing, personal tale of survival and hope -- and a powerful reminder of those who face constant danger, even when the border is far behind. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
When I was little,
0
357
1351
Mən balaca olanda
00:17
I thought my country was the best on the planet,
1
1708
3362
ölkəmin ən yaxşı yer olduğunu
düşünmüşdüm.
00:20
and I grew up singing a song called "Nothing To Envy."
2
5070
3375
Və "Həsəd aparılası bir şey yoxdu"
adlı mahnını oxuyaraq böyüdüm.
00:24
And I was very proud.
3
8445
2635
Fəxr edirdim.
00:26
In school, we spent a lot of time
4
11080
1788
Məktdəbdə, Kim İl Sen'in tarixini
00:28
studying the history of Kim Il-Sung,
5
12868
1761
öyrənərək çox vaxt xərclədik,
00:30
but we never learned much about the outside world,
6
14629
3942
amma xarici dünya haqqında
heç bir zaman çox bir şey öyrənmədik.
00:34
except that America, South Korea, Japan are the enemies.
7
18571
4950
Amerika, Cənubi Koreya,
Yaponiyanın düşmən olması xaric.
Xarici dünya ilə tez-tez maraqlanmağıma baxmayaraq,
00:39
Although I often wondered about the outside world,
8
23521
3214
00:42
I thought I would spend my entire life in North Korea,
9
26735
4148
bütün həyatımı Şimali Koreyada
keçirəcəyimi düşünmüşdüm,
00:46
until everything suddenly changed.
10
30883
3704
hər şey qəfildən dəyişənə qədər.
00:50
When I was seven years old, I saw my first public execution,
11
34587
4760
İlk ictimai qətl hadisəsini görəndə
7 yaşındaydım,
00:55
but I thought my life in North Korea was normal.
12
39347
3258
amma Şimali Koreyadakı həyatımın
normal olduğunu düşünmüşdüm.
00:58
My family was not poor,
13
42605
2112
Ailəm kasıb deyildi,
01:00
and myself, I had never experienced hunger.
14
44717
3533
və mən heç vaxt qıtlıq çəkməmişdim.
01:04
But one day, in 1995, my mom brought home a letter
15
48250
4503
Amma bir gün, 1995-ci ildə, anam evə iş yoldaşının
01:08
from a coworker's sister.
16
52753
2063
bacısından aldığı məktubu gətirdi.
01:10
It read, "When you read this, all five family members
17
54816
5134
Belə deyirdi,
"Bunu oxuyanda ailəmizin
5 nəfər üzvünün heç biri
01:15
will not exist in this world,
18
59950
2740
bu dünyada olmayacaq,
çünki, son 2 həftədir ki,
01:18
because we haven't eaten for the past two weeks.
19
62690
4151
heç bir şey yeməmişik.
01:22
We are lying on the floor together,
20
66841
2472
Biz yerdə birlikdə uzanmışıq,
01:25
and our bodies are so weak we are ready to die."
21
69313
8711
və bədənlərimiz o qədər zəifdi ki,
ölməyə hazırıq."
01:33
I was so shocked.
22
78024
3307
Mən çox sarsılmışdım.
01:37
This was the first time I heard
23
81331
2146
Ölkəmdəki insanların əzab çəkdiyini
01:39
that people in my country were suffering.
24
83477
4237
ilk dəfə idi ki, eşidirdim
01:43
Soon after, when I was walking past a train station,
25
87714
3310
Bir müddət sonra
qatar stansiyasından keçəndə
01:46
I saw something terrible
26
91024
1385
indi də yaddaşımdan silə bilmədiyim
01:48
that I can't erase from my memory.
27
92409
3824
dəhşətli bir şey gördüm.
01:52
A lifeless woman was lying on the ground,
28
96233
3168
Cansız bir qadın qollarında
sadəcə aciz şəkildə anasının üzünə baxan,
01:55
while an emaciated child in her arms
29
99401
3189
bir dəri, bir sümük qalmış uşağıyla
01:58
just stared helplessly at his mother's face.
30
102590
4410
yerdə uzanmışdı.
02:02
But nobody helped them, because they were so focused
31
107000
4240
Amma heç kim onlara kömək etmirdi,
çünki hər kəs özlərinin və ailələrinin
02:07
on taking care of themselves and their families.
32
111240
4625
qeydinə qalmağı düşünürdü.
1990-cı illərin ortasında
02:11
A huge famine hit North Korea in the mid-1990s.
33
115865
4117
böyük bir aclıq Şimali Koreyaya zərbə vurdu.
02:15
Ultimately, more than a million North Koreans
34
119982
2735
Nəticədə 1 milyondan çox Şimali Koreyalı
02:18
died during the famine, and many only survived
35
122717
3317
acından öldü və bir çoxu da
ancaq ot, həşərat və ağac qabığı
02:21
by eating grass, bugs and tree bark.
36
126034
5649
yeməklə həyatda qaldı.
02:27
Power outages also became more and more frequent,
37
131683
3284
Elektriklərin kəsilməsi də daha
tez-tez hiss olunmağa başlamışdı,
02:30
so everything around me was completely dark at night
38
134967
4357
buna görə də gecələr
ətrafımdakı hər şey
tamamilə qaranlıq olurdu,
02:35
except for the sea of lights in China,
39
139324
2552
evimin qarşısındakı çayın
qarşı sahilində olan
02:37
just across the river from my home.
40
141876
2480
Çinin işıqlar dənizindən başqa.
02:40
I always wondered why they had lights but we didn't.
41
144356
5324
Hər zaman niyə onların işığı var,
bizdə isə yoxdu deyə düşünərdim.
02:45
This is a satellite picture showing North Korea at night
42
149680
4344
Bu Şimali Koreyanı qonşuları ilə müqayisəsini göstərən
02:49
compared to neighbors.
43
154024
3412
gecə vaxtı peykdən çəkilmiş şəkildir
02:53
This is the Amrok River,
44
157436
1943
Bu, Şimali Koreya ilə Çin arasındakı
02:55
which serves as a part of the border
45
159379
2371
sərhədin bir hissəsi olan
02:57
between North Korea and China.
46
161750
2684
Amrok çayıdır.
Gördüyünüz kimi çay
03:00
As you can see, the river can be very narrow
47
164434
2464
müəyyən nöqtələrdə çox dar ola bilir,
03:02
at certain points, allowing North Koreans to secretly cross.
48
166898
5996
Şimali Koreyalıların gizlicə
qarşıya keçməsinə imkan verir.
03:08
But many die.
49
172894
1624
Amma çoxu ölür.
03:10
Sometimes, I saw dead bodies floating down the river.
50
174518
7466
Bəzən ölü bədənləri çayın üzərində üzərkən görürdüm.
03:17
I can't reveal many details [about] how I left North Korea,
51
181984
4940
Şimali Koreyanı necə tərk etməyimə dair
bir çox detalı açıqlaya bilmirəm,
03:22
but I only can say that during the ugly years of the famine
52
186924
4263
ancaq onu deyə bilərəm ki,
bu dəhşətli qıtlıq günlərində
03:27
I was sent to China to live with distant relatives.
53
191187
5303
uzaq qohumlarımla Çində yaşamağa göndərildim.
Yalnız qısa bir dövr üçün
03:32
But I only thought
54
196490
1700
03:34
that I would be separated from my family for a short time.
55
198190
4287
ailəmdəm uzaq qalacağımı düşünmüşdüm.
03:38
I could have never imagined
56
202477
1692
Heç vaxt təsəvvür etməzdim ki,
03:40
that it would take 14 years to live together.
57
204169
4493
qovuşmağımız 14 il sonra baş verəcək.
03:44
In China, it was hard living as a young girl without my family.
58
208662
4424
Çində ailəsiz bir gənc qız kimi
yaşamaq çox çətin idi.
03:48
I had no idea what life was going to be like
59
213086
3343
Şimali Koreyalı bir qaçqın kimi
yaşamağın necə olacağı barədə heç bir fikrim yox idi,
03:52
as a North Korean refugee,
60
216429
1837
03:54
but I soon learned it's not only extremely difficult,
61
218266
3536
amma tezliklə bunun təkcə çətin yox,
03:57
it's also very dangerous,
62
221802
2647
eyni zamanda təhlükəli olduğunu öyrəndim,
04:00
since North Korean refugees are considered in China
63
224449
4890
çünki, Şimali Koreyalı qaçqınlar
04:05
as illegal migrants.
64
229339
2839
Çində qanunsuz miqrant hesab edilir.
04:08
So I was living in constant fear
65
232178
2274
Buna görə də kimliyim ortaya çıxa bilər deyə
04:10
that my identity could be revealed,
66
234452
2543
daimi qorxu içində yaşayırdım,
04:12
and I would be repatriated to a horrible fate
67
236995
3137
və yenidən Şimali Koreyadakı
04:16
back in North Korea.
68
240132
2756
dəhşətli taleyimə geri göndərilə bilərdim.
04:18
One day, my worst nightmare came true,
69
242888
2712
Çin polisi tərəfindən tutulduğum gün
04:21
when I was caught by the Chinese police
70
245600
2838
qorxulu yuxum gerçəyə çevrildi
04:24
and brought to the police station for interrogation.
71
248438
3999
və mən sorğu-sual üçün
polis bölməsinə gətirildim.
04:28
Someone had accused me of being North Korean,
72
252437
3438
Birisi məni Şimali Koreyalı
olmaqda günahlandırmışdı,
04:31
so they tested my Chinese language abilities
73
255875
3685
buna görə də Çin dilindəki bilgimi yoxladılar
04:35
and asked me tons of questions.
74
259560
3323
və mənə çoxlu suallar verdilər.
04:38
I was so scared,
75
262883
2273
Çox qorxmuşdum,
04:41
I thought my heart was going to explode.
76
265156
3008
ürəyimin partlayacağını düşünürdüm.
04:44
If anything seemed unnatural, I could be imprisoned
77
268164
3498
Hər hansı bir şey haqda şübhə yaransaydı,
həbs oluna və ölkəmə geri göndərilə bilərdim.
04:47
and repatriated.
78
271662
2184
04:49
I thought my life was over,
79
273846
2447
Həyatımın bitdiyini düşünürdüm,
04:52
but I managed to control all the emotions inside me
80
276293
3239
amma bütün emosiyalarımı daxilimdə saxlamağı
04:55
and answer the questions.
81
279532
1958
və suallara cavab verməyi bacardım.
04:57
After they finished questioning me,
82
281490
2172
Dindirmə bitdikdən sonra
04:59
one official said to another,
83
283662
2125
bir polis işçisi o birinə
05:01
"This was a false report.
84
285787
2078
"Yanlış məlumat idi.
05:03
She's not North Korean."
85
287865
1932
O Şimali Koreyalı deyil" dedi.
05:05
And they let me go. It was a miracle.
86
289797
4222
Və onlar mənə getməyə icazə verdilər.
Bu möcüzə idi.
05:09
Some North Koreans in China seek asylum
87
294019
2871
Çindəki bəzi Şimali Koreyalılar
xarici səfirliklərdə
05:12
in foreign embassies,
88
296890
2323
özlərinə sığınacaq axtarırlar,
05:15
but many can be caught by the Chinese police
89
299213
3316
amma çoxu Çin polisi tərəfindən tutula
05:18
and repatriated.
90
302529
1460
və öz ölkələrinə geri göndərilə bilədilər.
05:19
These girls were so lucky.
91
303989
2177
Bu qızlar çox şanslı idilər.
05:22
Even though they were caught,
92
306166
1616
Tutulmaqlarına baxmayaraq,
05:23
they were eventually released
93
307782
1354
beynəlxalq ictimaiyyətin ağır təzyiqləri nəticəsində
05:25
after heavy international pressure.
94
309136
3348
nəhayət azad olundular.
05:28
These North Koreans were not so lucky.
95
312484
3341
Bu Şimali Koreyalılar isə o qədər də şanslı deyildilər.
05:31
Every year, countless North Koreans are caught in China
96
315825
3915
Hər il saysız-hesabsız Şimali Koreyalı Çində tutulur
05:35
and repatriated to North Korea,
97
319740
2712
və Şimali Koreyaya geri göndərilir,
05:38
where they can be tortured, imprisoned
98
322452
3534
orda da işgəncələr görür, həbs olunur
05:41
or publicly executed.
99
325986
2791
və ya ictimai qətl qurbanı olurlar.
05:44
Even though I was really fortunate to get out,
100
328777
3104
Baxmayaraq ki, qaça bildiyimçün mən çox şanslı idim,
05:47
many other North Koreans have not been so lucky.
101
331881
3058
bir çox Şimali Koreyalı bu qədər şanslı olmamışdı.
05:50
It's tragic that North Koreans have to hide their identities
102
334939
3801
Şimali Koreyalıların
öz kimliklərini gizlətmə məcburiyyətləri
və sadəcə həyatda qalmaq üçün
05:54
and struggle so hard just to survive.
103
338740
4194
bu qədər mübarizə aparmaqları faciəli bir şeydir.
05:58
Even after learning a new language and getting a job,
104
342934
3038
Yeni bir dil öyrənib, iş əldə etdikdən sonra da
06:01
their whole world can be turned upside down in an instant.
105
345972
3881
bütün həyatları bir andaca alt-üst edilə bilərdi.
06:05
That's why, after 10 years of hiding my identity,
106
349853
3736
Bununçün də 10 il kimliyimi gizlətdikdən sonra
06:09
I decided to risk going to South Korea,
107
353589
4282
Cənubi Koreyaya getmək riskini gözə aldım
06:13
and I started a new life yet again.
108
357871
3075
və təzədən yeni bir həyata başladım.
06:16
Settling down in South Korea was a lot more challenging
109
360946
3143
Cənubi Koreyada məskunlaşmaq, yerləşmək
gözlədiyimdən çox daha çətin idi.
06:19
than I had expected.
110
364089
2060
06:22
English was so important in South Korea,
111
366149
3429
İngilis dili Cənubi Koreyada çox vacib idi,
06:25
so I had to start learning my third language.
112
369578
3283
buna görə də 3-cü dilimi öyrənməyə başlamalıydım.
06:28
Also, I realized there was a wide gap
113
372861
3177
Bundan əlavə Şimali və Cənubi Koreya arasında
06:31
between North and South.
114
376038
1983
böyük bir fərq olduğunu anladım.
06:33
We are all Korean, but inside,
115
378021
2177
Hamımız Koreyalı idik,
06:36
we have become very different
116
380198
1840
amma 67 illik parçalanmadan, bölünmədən sonra
06:37
due to 67 years of division.
117
382038
3592
daxilən çox fərqli olmuşduq.
06:41
I even went through an identity crisis.
118
385630
4039
Hətta kimlik böhranı yaşadım.
06:45
Am I South Korean or North Korean?
119
389669
3240
Cənubi Koreyalıyam yoxsa Şimali Koreyalı?
06:48
Where am I from? Who am I?
120
392909
2959
Mən haralıyam? Kiməm?
06:51
Suddenly, there was no country
121
395868
2036
Birdən-birə mənim deyə biləcəyim
06:53
I could proudly call my own.
122
397904
5411
bir ölkə yox idi.
06:59
Even though adjusting to life in South Korea was not easy,
123
403315
3991
Cənubi Koreyadakı həyata öyrəşmək ağır olsa da
07:03
I made a plan.
124
407306
1176
plan qurdum.
07:04
I started studying for the university entrance exam.
125
408482
3453
Universitetin qəbul imtahanlarına
hazırlaşmağa başladım.
07:07
Just as I was starting to get used to my new life,
126
411935
4015
Yeni həyatıma təzəcə alışmağa başlayırdım ki,
07:11
I received a shocking phone call.
127
415950
2543
telefon həyəcanlı şəkildə zəngi çaldı.
07:14
The North Korean authorities
128
418493
1421
Şimali Koreya rəsmiləri
07:15
intercepted some money that I sent to my family,
129
419914
2712
ailəmə göndərdiyim pulu ələ keçirmişdilər,
07:18
and, as a punishment, my family was going
130
422626
2732
və cəza kimi də ailəmi
məcburi şəkildə şəhər kənarındakı
07:21
to be forcibly removed
131
425358
2337
07:23
to a desolate location in the countryside.
132
427695
3468
quraq əraziyə sürgün edəcəkdilər.
07:27
They had to get out quickly,
133
431163
2720
Ordan tezliklə çıxmalı idilər,
07:29
so I started planning how to help them escape.
134
433883
3565
beləliklə onları necə xilas etmək barədə planlara başladım.
07:33
North Koreans have to travel incredible distances
135
437448
3482
Şimali Koreyalılar azadlıq yolunda
böyük məsafələr qət etməliydilər.
07:36
on the path to freedom.
136
440930
2629
07:39
It's almost impossible to cross the border
137
443559
2823
Şimali Koreya ilə Cənubi Koreya
arasındakı sərhədi keçmək
07:42
between North Korea and South Korea,
138
446382
2858
demək olar ki imkansızdı.
07:45
so, ironically, I took a flight back to China
139
449240
3466
Qəribə də olsa, bununçün, təyyarə ilə Çinə,
07:48
and I headed toward the North Korean border.
140
452706
3622
ordan da Şimali Koreya sərhədinə doğru yola düşdüm.
07:52
Since my family couldn't speak Chinese,
141
456328
2864
Ailəm Çin dilində danışa bilmədiyi üçün
07:55
I had to guide them,
142
459192
2216
onlara mən bələdçilik etməli oldumş
07:57
somehow, through more than 2,000 miles in China
143
461408
3803
2000 mildən çox Çində,
08:01
and then into Southeast Asia.
144
465211
3263
sonra isə Cənub Şərqi Asiyaya doğru.
08:04
The journey by bus took one week,
145
468474
2542
Avtobusla səyahət bir həftə çəkdi,
08:06
and we were almost caught several times.
146
471016
3015
və bir neçə dəfə demək olar ki, tutulurduq.
08:09
One time, our bus was stopped
147
474031
2641
Bir dəfə Çinli bir polis işçisi
08:12
and boarded by a Chinese police officer.
148
476672
4459
avtobusu saxladı və mindi.
08:17
He took everyone's I.D. cards,
149
481131
2103
Hər kəsin şəxsiyyət vəsiqəsini aldı
08:19
and he started asking them questions.
150
483234
2633
və onlara suallar verməyə başladı.
08:21
Since my family couldn't understand Chinese,
151
485867
3595
Ailəm Çin dilində başa düşmədiyi üçün
08:25
I thought my family was going to be arrested.
152
489462
4134
onların həbs olunacağını düşünürdüm.
08:29
As the Chinese officer approached my family,
153
493596
2981
Çinli polis ailəmə yaxınlaşan kimi
08:32
I impulsively stood up, and I told him
154
496577
2509
düşünmədən ayağa qalxdım və
08:34
that these are deaf and dumb people
155
499086
2667
bunlar kar və lal insanlardı dedim,
08:37
that I was chaperoning.
156
501753
2205
buna görə onları mən müşayiət edirəm.
08:39
He looked at me suspiciously,
157
503958
2174
Şübhəli şəkildə mənə baxdı,
08:42
but luckily he believed me.
158
506132
3884
amma xoşbəxtlikdən mənə inandı.
08:45
We made it all the way to the border of Laos,
159
510016
3111
Laosla sərhədə qədər
bunu bütün yol boyu etdik,
08:49
but I had to spend almost all my money
160
513127
4627
lakin, təqribən bütün pulumu
Laosdakı sərhəd gözətçilərinə
08:53
to bribe the border guards in Laos.
161
517754
2744
rüşvət verməyə xərclədim.
08:56
But even after we got past the border,
162
520498
2853
Bütün bunlara baxmayaraq,
sərhədi keçdikdən sonra belə
08:59
my family was arrested and jailed
163
523351
2905
qanunsuz keçdiyimizə görə
09:02
for illegal border crossing.
164
526256
2509
ailəm tutuldu və həbs edildi.
09:04
After I paid the fine and bribe,
165
528765
2216
Cəriməni və rüşvəti ödədikdən 1 ay sonra
09:06
my family was released in one month,
166
530981
3589
ailəm sərbəst buraxıldı,
09:10
but soon after, my family was arrested and jailed again
167
534570
3816
amma qısa müddət sonra Laosun paytaxtında
09:14
in the capital of Laos.
168
538386
2439
ailəm yenidən tutuldu və həbs olundu.
09:16
This was one of the lowest points in my life.
169
540825
4568
Bu həyatımdakı ən pis hadisələrdən biri idi.
09:21
I did everything to get my family to freedom,
170
545393
5389
Ailəmi azadlığa çıxarmaq üçün hər şeyi etdim,
09:26
and we came so close,
171
550782
2374
çox yaxınlaşmışdıq,
09:29
but my family was thrown in jail
172
553156
2297
amma ailəm Cənubi Koreya səfirliyindən
09:31
just a short distance from the South Korean embassy.
173
555453
3544
qısa məsafədəki həbsə atılmışdı.
09:34
I went back and forth between the immigration office
174
558997
3026
Ailəmin sərbəst buraxılması üçün
09:37
and the police station,
175
562023
1731
miqrasiya idarəsi və polis bölməsi arasında
09:39
desperately trying to get my family out,
176
563754
3028
ümidsizcə gedib-gəlirdim,
amma cəriməni və ya rüşvəti ödəmək üçün
09:42
but I didn't have enough money
177
566782
1452
09:44
to pay a bribe or fine anymore.
178
568234
2627
lazımi qədər pulum artıq yox idi.
09:46
I lost all hope.
179
570861
1794
Bütün ümidlərimi itirmişdim.
09:48
At that moment, I heard one man's voice ask me,
180
572655
3701
Elə bu anda hansısa kişinin mənə səsləndiyini eşitdim,
09:52
"What's wrong?"
181
576356
1491
"Problem nədir?"
09:53
I was so surprised
182
577847
1597
Heç tanımadığım birinin
09:55
that a total stranger cared enough to ask.
183
579444
3933
mənimlə maraqlanmağına çox təəccübləndim.
09:59
In my broken English, and with a dictionary,
184
583377
2554
Zəif İngilis dilim və lüğətin köməyilə
10:01
I explained the situation, and without hesitating,
185
585931
3954
vəziyyəti izah etdim,
və kişi tərəddüd etmədən bankomata doğru getdi.
10:05
the man went to the ATM
186
589885
2053
10:07
and he paid the rest of the money for my family
187
591938
2995
Ailəmin və daha 2 Şimali Koreyalının
10:10
and two other North Koreans to get out of jail.
188
594933
4064
həbsdən qurtulması üçün qalan pulu ödədi.
10:14
I thanked him with all my heart, and I asked him,
189
598997
3404
Bütün qəlbimlə ona təşəkkür etdim və soruşdum,
10:18
"Why are you helping me?"
190
602401
2374
"Niyə mənə kömək edirsiz?"
10:20
"I'm not helping you," he said.
191
604775
2295
"Mən sənə kömək etmirəm" dedi.
10:22
"I'm helping the North Korean people."
192
607070
3251
"Şimali Koreyalı insanlara yardım edirəm."
10:26
I realized that this was a symbolic moment in my life.
193
610321
4498
Həmin vaxtın həyatımın simvolik
anı olduğunu başa düşdüm.
10:30
The kind stranger symbolized new hope for me
194
614819
3589
Bu yad mehriban adam mənim və Şimali Koreyalıların
10:34
and the North Korean people when we needed it most,
195
618408
3398
ən çox ehtiyacı olduğu andakı ümidi təmsil etmişdi.
10:37
and he showed me the kindness of strangers
196
621806
3251
O, mənə yadların mərhəmətinin
və beynəlxalq ictimaiyyətin dəstəyinin həqiqətən də
10:40
and the support of the international community
197
625057
2610
10:43
are truly the rays of hope we North Korean people need.
198
627667
5221
bizim - Şimali Koreyalıların ehtiyacı duyduğu
ümid işığı olduğunu göstərmişdi
10:48
Eventually, after our long journey,
199
632888
2486
Sonunda uzun bir səfərdən sonra
10:51
my family and I were reunited in South Korea,
200
635374
3397
mən və ailəm Cənubi Koreyada
yenidən bir araya gəldik,
10:54
but getting to freedom is only half the battle.
201
638771
3454
amma azad olmaq bu döyüşün yalnız yarısıdır.
10:58
Many North Koreans are separated from their families,
202
642225
3623
Bir çox Şimali Koreyalı ailəsindən uzaqlaşdırılır,
11:01
and when they arrive in a new country,
203
645848
2813
və yeni ölkəyə gəlib çatdıqda
11:04
they start with little or no money.
204
648661
3644
həyatlarına çox az pulla və ya pulsuz başlayırlar.
11:08
So we can benefit from the international community
205
652305
3026
Buna görə də təhsil, İngilis dili tədrisi, peşə təlimi
11:11
for education, English language training,
206
655331
3005
və dahası üçün
beynəlxalq ictimaiyyətdən yardım ala bilərik.
11:14
job training, and more.
207
658336
2363
11:16
We can also act as a bridge
208
660699
2114
Həmçinin Şimali Koreyadakı
11:18
between the people inside North Korea
209
662813
2125
və xarici dünyadakı insanlar arasında
11:20
and the outside world,
210
664938
1980
körpü rolunu da oynaya bilərik,
11:22
because many of us stay in contact
211
666918
2724
çünki çoxumuz hələ də orda olan
11:25
with family members still inside,
212
669642
2769
ailə üzvlərimizlə əlaqə saxlayır.
11:28
and we send information and money
213
672411
2182
Şimali Koreyanı daxildən dəyişə bilmək üçün
11:30
that is helping to change North Korea from inside.
214
674593
4568
məlumat və pul göndəririk.
11:35
I've been so lucky, received so much help
215
679161
3037
Həyatımda bu qədər kömək
11:38
and inspiration in my life,
216
682198
2205
və ilham aldığım üçün çox şanslı olmuşam.
11:40
so I want to help give aspiring North Koreans
217
684403
3344
Bunun üçün də beynəlxalq dəstəyin köməyilə
11:43
a chance to prosper
218
687747
2776
uğura can atan Şimali Koreyalılara
buna çatmaq üçün şans verməklə
11:46
with international support.
219
690523
3038
kömək etmək istəyirəm.
11:49
I'm confident that you will see more and more
220
693561
2486
Əminəm ki, TED səhnəsi də daxil olmaqla
11:51
North Koreans succeeding all over the world,
221
696047
2757
bütün dünyada daha da çox Şimali Koreyalıların
11:54
including the TED stage.
222
698804
2351
məqsədlərinə çatmaqlarını görəcəksiz.
11:57
Thank you.
223
701155
2622
Təşəkkürlər.
(Alqışlar)
11:59
(Applause)
224
703777
9722
Translated by Jeyhun Babashov
Reviewed by Vaqif Xansultanov

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Hyeonseo Lee - Activist
As a child growing up in North Korea, Hyeonseo Lee thoght her country was the "best on the planet." It wasn't until the famine of the 90s that she began to wonder. She escaped the country at 17-years-old to begin a life in hiding as a refugee in China. Hers is a harrowing, personal tale of survival and hope -- and a powerful reminder of those who face constant danger, even when the border is far behind.

Why you should listen

 

Hyeonseo Lee grew up in North Korea but escaped to China in 1997. In 2008, when she was 28-years-old, she came to Seoul, South Korea, where she struggled to adjust to life in the bustling city. North Korean defectors often have a hard time in South Korea, she noted in the Wall Street Journal: "We defectors have to start from scratch. Prejudice against North Koreans and icy stares were other obstacles that were hard to cope with."
 
Now a student at Hankuk University of Foreign Studies, she has become an advocate for fellow refugees, even helping close relatives leave North Korea after they were targeted. Her dream? As she told the Korea Times, she'd like to work at the UN or an NGO that advocates for the human rights of North Koreans, including their right to be treated as political refugees.

She has a new book called The Girl with Seven Names.

More profile about the speaker
Hyeonseo Lee | Speaker | TED.com