TEDSalon London Spring 2012
Pam Warhurst: How we can eat our landscapes
Pam Warhurst: Hoe we onze omgeving kunnen opeten
Filmed:
Readability: 3.9
1,361,728 views
Wat moet een gemeenschap doen met haar braakland? Voedsel planten, natuurlijk. Met energie en humor vertelt Pam Warhurst op het TEDSalon het verhaal van hoe zijzelf en een groeiend team van vrijwilligers samenkwamen om stukken ongebruikt land om te vormen tot gemeenschappelijke groentetuinen, en om het verhaal over voedsel in hun gemeenschap te veranderen.
Pam Warhurst - Cofounder, Incredible Edible
Pam Warhurst cofounded Incredible Edible, an initiative in Todmorden, England dedicated to growing food locally by planting on unused land throughout the community. Full bio
Pam Warhurst cofounded Incredible Edible, an initiative in Todmorden, England dedicated to growing food locally by planting on unused land throughout the community. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
The will to live life differently can start
0
586
2838
De wil om anders te leven
00:19
in some of the most unusual places.
1
3424
3446
kan op de ongewoonste plekken ontstaan.
00:22
This is where I come from, Todmorden.
2
6870
1946
Dit is mijn thuis, Todmorden,
00:24
It's a market town in the north of England,
3
8816
2020
een marktstadje
in het noorden van Engeland,
in het noorden van Engeland,
00:26
15,000 people, between Leeds and Manchester,
4
10836
2671
15.000 inwoners,
tussen Leeds en Manchester,
tussen Leeds en Manchester,
00:29
fairly normal market town.
5
13507
2073
een gewoon marktstadje.
00:31
It used to look like this,
6
15580
2170
Het zag er vroeger zo uit,
00:33
and now it's more like this,
7
17750
2748
en nu eerder zo,
00:36
with fruit and veg and herbs sprouting up all over the place.
8
20498
3725
met fruit, groenten, kruiden
die overal groeien.
die overal groeien.
00:40
We call it propaganda gardening. (Laughter)
9
24223
4717
Wij noemen het propagandatuinieren.
(Gelach)
(Gelach)
00:44
Corner row railway, station car park,
10
28940
3015
Corner Row-spoorweg,
parkeerterrein,
parkeerterrein,
00:47
front of a health center, people's front gardens,
11
31955
3752
voor het gezondheidscentrum,
voortuintjes,
voortuintjes,
00:51
and even in front of the police station. (Laughter)
12
35707
3537
en zelfs voor het politiekantoor.
(Gelach)
(Gelach)
00:55
We've got edible canal towpaths,
13
39244
2990
We hebben eetbare jaagpaden,
00:58
and we've got sprouting cemeteries.
14
42234
2166
en kerkhoven in bloei.
01:00
The soil is extremely good. (Laughter)
15
44400
6501
Zeer vruchtbare bodem. (Gelach)
01:06
We've even invented a new form of tourism.
16
50901
2243
We hebben zelfs
een nieuw soort toerisme uitgevonden:
een nieuw soort toerisme uitgevonden:
01:09
It's called vegetable tourism, and believe it or not,
17
53144
3607
groententoerisme.
Ongelooflijk maar waar,
Ongelooflijk maar waar,
01:12
people come from all over the world to poke around in our raised beds,
18
56751
3924
mensen van overal
snuisteren in onze verhoogde plantbedden,
snuisteren in onze verhoogde plantbedden,
01:16
even when there's not much growing. (Laughter)
19
60675
2984
zelfs als er niet veel groeit.
(Gelach)
(Gelach)
01:19
But it starts a conversation. (Laughter)
20
63659
3630
Maar het breekt het ijs.
(Gelach)
(Gelach)
01:23
And, you know, we're not doing it because we're bored. (Laughter)
21
67289
4008
We doen het niet omdat we ons vervelen.
(Gelach)
(Gelach)
01:27
We're doing it because we want to start a revolution.
22
71297
4817
We doen het
omdat we een revolutie willen beginnen.
omdat we een revolutie willen beginnen.
01:32
We tried to answer this simple question:
23
76114
1318
Onze vraag was:
01:33
Can you find a unifying language that cuts across age
24
77432
2890
is er een taal die leeftijden verbindt,
01:36
and income and culture that will help people themselves
25
80322
4217
inkomen en cultuur,
en waardoor mensen zelf
en waardoor mensen zelf
01:40
find a new way of living,
26
84539
1661
een nieuwe levenswijze vinden,
01:42
see spaces around them differently,
27
86200
2125
anders kijken naar de ruimte rondom hen,
01:44
think about the resources they use differently,
28
88325
2603
naar de middelen die ze gebruiken,
01:46
interact differently?
29
90928
1993
anders met elkaar omgaan?
01:48
Can we find that language?
30
92921
2369
Kunnen we die taal vinden?
01:51
And then, can we replicate those actions?
31
95290
3967
En kunnen we die acties herhalen?
01:55
And the answer would appear to be yes,
32
99257
2758
Het antwoord lijkt ja te zijn,
01:57
and the language would appear to be food.
33
102015
3403
en de taal lijkt voeding te zijn.
02:01
So, three and a half years ago, a few of us
34
105418
2019
3,5 jaar geleden zaten we
02:03
sat around a kitchen table and
35
107437
1619
rond de keukentafel
02:04
we just invented the whole thing. (Laughter)
36
109056
3368
en vonden het hele zaakje uit.
(Gelach)
(Gelach)
02:08
(Applause)
37
112424
3237
(Applaus)
02:11
We came up with a really simple game plan that we put to a public meeting.
38
115661
2591
We maakten een simpel plan
en legden het voor aan een openbare vergadering.
en legden het voor aan een openbare vergadering.
02:14
We did not consult. We did not write a report.
39
118252
2313
Geen consultants.
Geen geschreven rapport.
Geen geschreven rapport.
02:16
Enough of all that. (Laughter)
40
120565
2575
Genoeg daarvan.
(Gelach)
(Gelach)
02:19
And we said to that public meeting in Todmorden,
41
123140
3018
We zeiden aan de vergadering in Todmorden:
02:22
look, let's imagine that our town
42
126158
2946
beeld je in dat onze stad
02:25
is focused around three plates:
43
129104
1756
om drie schotels draait:
02:26
a community plate, the way we live our everyday lives;
44
130860
2224
een gemeenschapsschotel,
ons leven van elke dag;
ons leven van elke dag;
02:28
a learning plate, what we teach our kids in school
45
133084
3048
een leerschotel,
wat we onze kinderen op school leren
wat we onze kinderen op school leren
02:32
and what new skills we share amongst ourselves;
46
136132
2761
en de vaardigheden die we delen;
02:34
and business, what we do with the pound in our pocket
47
138893
3119
en zaken,
wat we doen met het pond op zak
wat we doen met het pond op zak
02:37
and which businesses we choose to support.
48
142012
1821
en welke bedrijven we steunen.
02:39
Now, let's imagine those plates agitated
49
143833
2807
Stel je voor
dat die schotels gaan draaien
dat die schotels gaan draaien
02:42
with community actions around food.
50
146640
2640
door gemeenschapsacties
over voeding.
over voeding.
02:45
If we start one of those community plates spinning,
51
149280
2241
Als we een gemeenschapsschotel doen draaien,
02:47
that's really great, that really starts to empower people,
52
151521
3384
dan is dat goed.
Mensen voelen zich sterk.
Mensen voelen zich sterk.
02:50
but if we can then spin that community plate
53
154905
2087
Doen we de gemeenschapsschotel
02:52
with the learning plate, and then spin it with the business plate,
54
156992
2896
én de leerschotel draaien,
en dan de zakenschotel,
en dan de zakenschotel,
02:55
we've got a real show there, we've got some action theater.
55
159888
3736
dan is dat een hele show,
een actievoorstelling.
een actievoorstelling.
02:59
We're starting to build resilience ourselves.
56
163624
3345
We bouwen weerstand op.
03:02
We're starting to reinvent community ourselves,
57
166969
3391
We vinden de gemeenschap weer uit,
03:06
and we've done it all without a flipping strategy document.
58
170360
3467
zonder één verdomd strategiedocument.
03:09
(Applause)
59
173827
5311
(Applaus)
03:15
And here's the thing as well.
60
179138
2792
Moet je horen.
03:17
We've not asked anybody's permission to do this,
61
181930
2416
We hebben niemand toelating gevraagd
om dit te doen.
om dit te doen.
03:20
we're just doing it. (Laughter)
62
184346
2293
We doen het gewoon.
(Gelach)
(Gelach)
03:22
And we are certainly not waiting for that check
63
186639
1761
We wachten zeker niet op de cheque
03:24
to drop through the letterbox before we start,
64
188400
2738
in de brievenbus
voor we beginnen.
voor we beginnen.
03:27
and most importantly of all, we are not daunted
65
191138
2332
Nog veel minder
laten we ons inpakken
laten we ons inpakken
03:29
by the sophisticated arguments that say,
66
193470
1852
door gesofisticeerde argumenten als
03:31
"These small actions are meaningless in the face of tomorrow's problems,"
67
195322
3896
“Deze kleine acties verzinken in het niet
bij de problemen van morgen",
bij de problemen van morgen",
03:35
because I have seen the power of small actions,
68
199218
3668
want ik heb de kracht van kleine acties gezien.
03:38
and it is awesome.
69
202886
2071
Ze is immens.
03:40
So, back to the public meeting. (Laughter)
70
204957
3113
Terug naar de vergadering.
(Gelach)
(Gelach)
03:43
We put that proposition to the meeting, two seconds,
71
208070
2889
We legden ons voorstel voor.
Twee seconden later
Twee seconden later
03:46
and then the room exploded.
72
210959
1708
ontplofte de zaal.
03:48
I have never, ever experienced anything like that in my life.
73
212667
3888
Zoiets heb ik nooit van mijn leven meegemaakt.
03:52
And it's been the same in every single room, in every town
74
216555
3382
Het gaat zo in elke zaal,
in elke stad
in elke stad
03:55
that we've ever told our story.
75
219937
1555
waar we ons verhaal vertellen.
03:57
People are ready and respond to the story of food.
76
221492
4344
Mensen zijn klaar
voor het voedselverhaal.
voor het voedselverhaal.
04:01
They want positive actions they can engage in,
77
225836
2257
Ze willen positieve acties
om zich te engageren.
om zich te engageren.
04:03
and in their bones, they know it's time
78
228093
2599
Diep vanbinnen
weten ze dat het tijd is
weten ze dat het tijd is
04:06
to take personal responsibility
79
230692
1889
om zelf verantwoordelijkheid op te nemen
04:08
and invest in more kindness to each other
80
232581
2571
en te investeren
in vriendelijkheid voor elkaar
in vriendelijkheid voor elkaar
04:11
and to the environment.
81
235152
2923
en voor het milieu.
04:13
And since we had that meeting three and a half years ago,
82
238075
3314
Sinds die vergadering, 3,5 jaar geleden,
04:17
it's been a heck of a roller coaster.
83
241389
3250
zitten we op een roetsjbaan.
04:20
We started with a seed swap, really simple stuff,
84
244639
2896
We begonnen met zaadruiling,
heel simpel.
heel simpel.
04:23
and then we took an area of land, a strip on the side
85
247535
2249
Dan namen we een strook land,
aan de rand
aan de rand
04:25
of our main road, which was a dog toilet, basically,
86
249784
2502
van onze hoofdstraat,
een hondentoilet,
een hondentoilet,
04:28
and we turned it into a really lovely herb garden.
87
252286
3354
waar we een prachtige kruidentuin van maakten.
04:31
We took the corner of the car park in the station
88
255640
2286
In de hoek van de parking in het station
04:33
that you saw, and we made vegetable beds
89
257926
1735
maakten we groentenbedden
04:35
for everybody to share and pick from themselves.
90
259661
3524
die iedereen mocht delen en plukken.
04:39
We went to the doctors. We've just had
91
263185
1309
We zochten de dokters op.
04:40
a 6-million-pound health center built in Todmorden,
92
264494
2905
Er is een nieuw gezondheidscentrum
van 6 miljoen pond in Todmorden.
van 6 miljoen pond in Todmorden.
04:43
and for some reason that I cannot comprehend,
93
267399
2688
Om een onbegrijpelijke reden
04:45
it has been surrounded by prickly plants. (Laughter)
94
270087
3793
is het omgeven door prikplanten. (Gelach)
04:49
So we went to the doctors, said, "Would you mind us taking them up?"
95
273880
3089
We zeiden aan de dokters:
“Is het oké als we daar iets aan doen?”
“Is het oké als we daar iets aan doen?”
04:52
They said, "Absolutely fine, provided you get planning permission
96
276969
2354
Ze zeiden:
“Perfect, als je maar een officiële goedkeuring krijgt,
“Perfect, als je maar een officiële goedkeuring krijgt,
04:55
and you do it in Latin and you do it in triplicate,"
97
279323
1922
en het in het Latijn en in drievoud doet",
04:57
so we did — (Laughter) — and now there are fruit trees
98
281245
2790
dus dat deden we. (Gelach)
Nu zijn er fruitbomen
Nu zijn er fruitbomen
04:59
and bushes and herbs and vegetables
99
284035
3295
en struiken, kruiden en groenten
05:03
around that doctor's surgery.
100
287330
3230
rond de praktijk van die dokter.
05:06
And there's been lots of other examples, like the corn
101
290560
2276
Er zijn nog voorbeelden,
zoals de maïs
zoals de maïs
05:08
that was in front of the police station,
102
292836
1856
voor het politiekantoor,
05:10
and the old people's home that we've planted it with food
103
294692
1817
en het bejaardentehuis waar we
05:12
that they can pick and grow.
104
296509
1972
voedsel plantten
dat ze kunnen plukken.
dat ze kunnen plukken.
05:14
But it isn't just about growing,
105
298481
1710
Het gaat niet alleen om teelt.
05:16
because we all are part of this jigsaw.
106
300191
2545
We zijn allemaal deel van de puzzel.
05:18
It's about taking those artistic people in your community
107
302736
2874
Het gaat om vragen aan de artistieke mensen
in je gemeenschap
in je gemeenschap
05:21
and doing some fabulous designs in those raised beds
108
305610
2233
om die verhoogde plantbedden te ontwerpen
05:23
to explain to people what's growing there,
109
307843
2071
om uit te leggen wat er groeit.
05:25
because there's so many people that don't really recognize
110
309914
2216
Want vele mensen herkennen groente niet
05:28
a vegetable unless it's in a bit of plastic
111
312130
1888
als ze niet in een plastic zakje zit
05:29
with a bit of an instruction packet on the top. (Laughter)
112
314018
2072
met een handleiding erop.
(Gelach)
(Gelach)
05:31
So we have some people who designed these things,
113
316090
2896
We hebben dus mensen die dit ontwierpen:
05:34
"If it looks like this, please don't pick it, but if it looks like this,
114
318986
2017
“Als je dit ziet, niet plukken,
maar als je dit ziet,
maar als je dit ziet,
05:36
help yourself."
115
321003
1977
bedien je maar.”
05:38
This is about sharing and investing in kindness.
116
322980
2869
Dit gaat over delen
en investeren in vriendelijkheid.
en investeren in vriendelijkheid.
05:41
And for those people that don't want to do either
117
325849
1857
Mensen die geen van beide willen doen,
05:43
of those things, maybe they can cook,
118
327706
1999
kunnen misschien koken.
05:45
so we pick them seasonally and then we go on the street,
119
329705
2873
We plukken in elk seizoen
en gaan de straat op,
en gaan de straat op,
05:48
or in the pub, or in the church,
120
332578
2233
of de pub in, of de kerk,
05:50
or wherever people are living their lives.
121
334811
1632
of waar mensen ook maar leven.
05:52
This is about us going to the people and saying,
122
336443
2542
Het gaat erom
dat we de mensen gaan zeggen:
dat we de mensen gaan zeggen:
05:54
"We are all part of the local food jigsaw,
123
338985
2409
“We zijn allemaal deel
van de lokale voedselpuzzel,
van de lokale voedselpuzzel,
05:57
we are all part of a solution."
124
341394
2655
we zijn allemaal deel van de oplossing."
05:59
And then, because we know we've got vegetable tourists
125
344049
2216
Omdat we weten
dat we groententoeristen hebben
dat we groententoeristen hebben
06:02
and we love them to bits and they're absolutely fantastic,
126
346265
2708
waar we dol op zijn,
06:04
we thought, what could we do to give them an even better experience?
127
348973
2576
dachten we:
hoe kunnen we ze een fantastische tijd bezorgen?
hoe kunnen we ze een fantastische tijd bezorgen?
06:07
So we invented, without asking, of course,
128
351549
2404
Dus ontwierpen we,
uiteraard zonder te vragen,
uiteraard zonder te vragen,
06:09
the Incredible Edible Green Route.
129
353953
2106
de Ongelooflijk Eetbare Groene Route.
06:11
And this is a route of exhibition gardens,
130
356059
2725
Die loopt langs demonstratietuinen,
06:14
and edible towpaths, and bee-friendly sites, and the story
131
358784
4711
eetbare jaagpaden,
bijenvriendelijke sites
bijenvriendelijke sites
06:19
of pollinators, and it's a route that we designed
132
363495
2868
en het verhaal van de bestuivers.
06:22
that takes people through the whole of our town,
133
366363
2606
Ze brengt mensen langs onze hele stad,
06:24
past our cafes and our small shops, through our market,
134
368969
3219
onze cafés en winkeltjes, onze markt,
06:28
not just to and fro from the supermarket,
135
372188
3413
niet gewoon van en naar de supermarkt.
06:31
and we're hoping that, in changing people's footfall
136
375601
2298
We hopen dat we
door te veranderen hoe mensen
door te veranderen hoe mensen
06:33
around our town, we're also changing their behavior.
137
377899
2855
rondlopen in onze stad,
ook hun gedrag veranderen.
ook hun gedrag veranderen.
06:36
And then there's the second plate, the learning plate.
138
380754
3720
Dan is er de tweede schotel,
de leerschotel.
de leerschotel.
06:40
Well, we're in partnership with a high school.
139
384474
1580
We werken samen
met een middelbare school.
met een middelbare school.
06:41
We've created a company. We are designing and building
140
386054
3073
We hebben een bedrijf opgericht.
We ontwerpen en bouwen
We ontwerpen en bouwen
06:45
an aquaponics unit in some land that was spare
141
389127
2048
een aquaponica-unit
06:47
at the back of the high school, like you do,
142
391175
1907
op een strook braakland
achter de school.
achter de school.
06:48
and now we're going to be growing fish and vegetables
143
393082
2193
Nu gaan we vis en groenten telen
06:51
in an orchard with bees,
144
395275
2549
in een boomgaard met bijen.
06:53
and the kids are helping us build that,
145
397824
2258
De kinderen helpen ons met bouwen.
06:55
and the kids are on the board, and because the community
146
400082
2813
Ze zitten in het bestuur.
Omdat de gemeenschap
Omdat de gemeenschap
06:58
was really keen on working with the high school,
147
402895
1532
echt graag met de school wilde werken,
07:00
the high school is now teaching agriculture,
148
404427
3368
wordt daar nu landbouwonderwijs gegeven.
07:03
and because it's teaching agriculture, we started to think,
149
407795
3116
Dat onderwijs
zette ons weer aan het denken:
zette ons weer aan het denken:
07:06
how could we then get those kids that never had a qualification
150
410911
2783
hoe kunnen we kinderen zonder diploma,
07:09
before in their lives but are really excited about growing,
151
413694
2551
die telen echt spannend vinden,
07:12
how can we give them some more experience?
152
416245
1704
wat meer ervaring geven?
07:13
So we got some land that was donated
153
417949
1959
We kregen een landschenking
07:15
by a local garden center.
154
419908
1258
van een plaatselijk tuincentrum.
07:17
It was really quite muddy, but in a truly incredible way,
155
421166
3334
Het was modderig,
maar op ongelooflijke wijze,
maar op ongelooflijke wijze,
07:20
totally voluntary-led, we have turned that
156
424500
2610
met alleen vrijwilligers,
maakten we er
maakten we er
07:23
into a market garden training center,
157
427110
2197
een markttuin-trainingscentrum van:
07:25
and that is polytunnels and raised beds
158
429307
2964
polytunnels, verhoogde plantbedden
07:28
and all the things you need to get the soil under your fingers
159
432271
2704
al wat je grond onder je nagels geeft
07:30
and think maybe there's a job in this for me in the future.
160
434975
2321
en doet denken
dat je er misschien je baan van kan maken.
dat je er misschien je baan van kan maken.
07:33
And because we were doing that, some local academics said,
161
437296
2208
Omdat we dat doen,
zeiden academici:
zeiden academici:
07:35
"You know, we could help design
162
439504
1332
“Wij kunnen jullie helpen
07:36
a commercial horticulture course for you.
163
440836
1772
met een commerciële tuinbouwcursus.
07:38
There's not one that we know of."
164
442608
1395
Volgens ons bestaat dat niet.”
07:39
So they're doing that, and we're going to launch it later this year,
165
444003
2644
Dat doen ze dus.
We starten later dit jaar.
We starten later dit jaar.
07:42
and it's all an experiment, and it's all voluntary.
166
446647
2585
Het is één groot vrijwillig experiment.
07:45
And then there's the third plate,
167
449232
1619
Dan is er de derde schotel.
07:46
because if you walk through an edible landscape,
168
450851
1818
Als je door een eetbaar landschap wandelt,
07:48
and if you're learning new skills, and if you start to get
169
452669
2595
en nieuwe vaardigheden leert,
en interesse krijgt
en interesse krijgt
07:51
interested in what's growing seasonally,
170
455264
2048
voor seizoensteelt,
07:53
you might just want to spend more of your own money
171
457312
1912
wil je misschien meer geld besteden
07:55
in support of local producers,
172
459224
2080
om plaatselijke telers te steunen,
07:57
not just veg, but meat and cheese and beer
173
461304
1752
niet alleen groenten, maar vlees en kaas en bier
07:58
and whatever else it might be.
174
463056
2079
en wat nog allemaal.
08:01
But then, we're just a community group, you know.
175
465135
2737
Maar we zijn maar een gemeenschapsgroep.
08:03
We're just all volunteers. What could we actually do?
176
467872
1958
We zijn vrijwilligers.
Wat konden we doen?
Wat konden we doen?
08:05
So we did some really simple things.
177
469830
1750
Een paar eenvoudige dingen.
08:07
We fundraised, we got some blackboards,
178
471580
1787
We haalden geld op,
en een paar borden,
en een paar borden,
08:09
we put "Incredible Edible" on the top,
179
473367
1170
waar we ‘Ongelooflijk Eetbaar’ op schreven.
08:10
we gave it every market trader that was selling locally,
180
474537
2176
Die gaven we aan de marktkramers
die lokaal verkochten.
die lokaal verkochten.
08:12
and they scribbled on what they were selling in any one week.
181
476713
2927
Zij noteerden wat ze in een week verkochten.
08:15
Really popular. People congregated around it.
182
479640
2456
Echt populair.
Het bracht mensen bijeen.
Het bracht mensen bijeen.
08:17
Sales were up.
183
482096
1648
De verkoop zat in de lift.
08:19
And then, we had a chat with the farmers, and we said,
184
483744
2996
We spraken met de boeren:
08:22
"We're really serious about this,"
185
486740
977
“Wij menen het echt",
08:23
but they didn't actually believe us, so we thought,
186
487717
2418
maar ze geloofden ons niet,
dus dachten we:
dus dachten we:
08:26
okay, what should we do? I know. If we can create
187
490135
2625
wat nu? Ik weet het. We creëren
08:28
a campaign around one product and show them
188
492760
2574
een campagne rond één product
om te tonen
om te tonen
08:31
there is local loyalty to that product,
189
495334
2043
dat er plaatselijke loyauteit rond is.
08:33
maybe they'll change their mind and see we're serious.
190
497377
2343
Misschien geloven ze dan wel
dat we het menen.
dat we het menen.
08:35
So we launched a campaign -- because it just amuses me --
191
499720
2991
We lanceerden een campagne
– gewoon omdat ik het leuk vind –
– gewoon omdat ik het leuk vind –
08:38
called Every Egg Matters. (Laughter)
192
502711
2073
‘Elk Ei Telt’. (Gelach)
08:40
And what we did was we put people on our egg map.
193
504784
3621
We zetten mensen op onze eierkaart,
08:44
It's a stylized map of Togmorden.
194
508405
2151
een gestileerde kaart van Todmorden.
08:46
Anybody that's selling their excess eggs
195
510556
1639
Wie zijn extra eieren verkoopt
08:48
at the garden gate, perfectly legally, to their neighbors,
196
512195
2538
aan het hek, volkomen legaal,
aan de buren,
aan de buren,
08:50
we've stuck on there. We started with four,
197
514733
2417
zetten we erop.
We begonnen met vier.
We begonnen met vier.
08:53
and we've now got 64 on, and the result of that was
198
517150
2274
Er zijn er nu 64.
Het resultaat was
Het resultaat was
08:55
that people were then going into shops
199
519424
1500
dat mensen in de winkel
08:56
asking for a local Todmorden egg, and the result of that
200
520924
2681
vroegen naar een Todmorden-ei,
08:59
was, some farmers upped the amount of flocks they got
201
523605
2289
waardoor boeren meer kippen
09:01
of free range birds, and then they went on to meat birds,
202
525894
2109
in vrije uitloop gingen houden,
en daarna meer vleeskippen.
en daarna meer vleeskippen.
09:03
and although these are really, really small steps,
203
528003
2581
Dit zijn heel kleine stapjes,
09:06
that increasing local economic confidence
204
530584
4689
maar het vertrouwen
in de lokale economie
in de lokale economie
09:11
is starting to play out in a number of ways,
205
535273
2577
verhoogt op verschillende manieren.
09:13
and we now have farmers doing cheese
206
537850
1302
Er zijn nu kaasboeren.
09:15
and they've upped their flocks and rare breed pigs,
207
539152
1789
Ze hebben meer dieren,
en rasvarkens.
en rasvarkens.
09:16
they're doing pasties and pies and things
208
540941
1408
Ze maken pasteien en zo,
09:18
that they would have never done before.
209
542349
2373
wat ze vroeger nooit zouden gedaan hebben.
09:20
We've got increasing market stalls selling local food,
210
544722
2621
Meer en meer marktkraampjes
verkopen lokaal voedsel.
verkopen lokaal voedsel.
09:23
and in a survey that local students did for us, 49 percent
211
547343
4214
Studenten deden een enquête voor ons.
Bleek dat 49%
Bleek dat 49%
09:27
of all food traders in that town said that their bottom line
212
551557
2953
van de voedselkramers
zeiden dat ze meer verdienden
zeiden dat ze meer verdienden
09:30
had increased because of what we were actually doing.
213
554510
2406
door wat wij deden.
09:32
And we're just volunteers and it's only an experiment.
214
556916
3090
We zijn maar vrijwilligers.
Het is maar een experiment.
Het is maar een experiment.
09:35
(Laughter)
215
560006
1404
(Gelach)
09:37
Now, none of this is rocket science.
216
561410
2410
Er komt geen hogere wiskunde aan te pas.
09:39
It certainly is not clever, and it's not original.
217
563820
2879
Het is niet slim en niet origineel.
09:42
But it is joined up, and it is inclusive.
218
566699
3807
Maar het hangt samen en het is inclusief.
09:46
This is not a movement for those people
219
570506
2123
Dit is geen beweging voor de mensen
09:48
that are going to sort themselves out anyway.
220
572629
1922
die het in elk geval wel redden.
09:50
This is a movement for everyone.
221
574551
1334
Dit is een beweging voor iedereen.
09:53
We have a motto: If you eat, you're in. (Laughter)
222
577447
3866
Ons motto: “Wie eet, doet mee.” (Gelach)
09:57
(Applause)
223
581313
1915
(Applaus)
10:03
Across age, across income, across culture.
224
587402
5077
Over leeftijden heen,
over inkomens, over culturen heen.
over inkomens, over culturen heen.
10:08
It's been really quite a roller coaster experience,
225
592479
3607
We zitten op de roetsjbaan,
10:11
but going back to that first question that we asked,
226
596086
548
maar even terug naar onze eerste vraag:
10:14
is it replicable? Yeah. It most certainly is replicable.
227
598559
3259
is het herhaalbaar?
Jazeker.
Jazeker.
10:17
More than 30 towns in England now are spinning
228
601818
2814
Meer dan 30 steden in Engeland houden nu
10:20
the Incredible Edible plate.
229
604632
2128
de Ongelooflijk Eetbare schotel draaiend.
10:22
Whichever way they want to do it, of their own volition,
230
606760
3495
Hoe ze het ook doen,
uit vrije wil,
uit vrije wil,
10:26
they're trying to make their own lives differently,
231
610255
2694
ze proberen hun levens te veranderen.
10:28
and worldwide, we've got communities across America
232
612949
2748
We hebben gemeenschappen in heel Amerika
10:31
and Japan -- it's incredible, isn't it? I mean,
233
615697
1744
en in Japan.
Ongelooflijk, niet?
Ongelooflijk, niet?
10:33
America and Japan and New Zealand.
234
617441
2515
Amerika, Japan, Nieuw-Zeeland.
10:35
People after the earthquake in New Zealand visited us
235
619956
2524
Na de aardbeving in Nieuw-Zeeland
bezochten mensen ons
bezochten mensen ons
10:38
in order to incorporate some of this public spiritedness
236
622480
3051
om iets van die gemeenschapsgeest
rondom lokale teelt
rondom lokale teelt
10:41
around local growing into the heart of Christchurch.
237
625531
4652
in het hart van Christchurch te planten.
10:46
And none of this takes more money
238
630183
2847
Daar is niet meer geld voor nodig,
10:48
and none of this demands a bureaucracy,
239
633030
3127
en helemaal geen bureaucratie,
10:52
but it does demand that you think things differently
240
636157
2863
maar je moet er wel anders voor denken
10:54
and you are prepared to bend budgets and work programs
241
639020
3697
en bereid zijn
om budgetten en werkprogramma’s aan te passen
om budgetten en werkprogramma’s aan te passen
10:58
in order to create that supportive framework
242
642717
2128
om het ondersteunende raamwerk te creëren
11:00
that communities can bounce off.
243
644845
2714
dat een springplank is voor gemeenschappen.
11:03
And there's some great ideas already in our patch.
244
647559
2916
We hebben nog wat geweldige ideeën.
11:06
Our local authority has decided to make everywhere
245
650475
2784
Onze plaatselijke overheid wil overal
11:09
Incredible Edible, and in support of that
246
653259
2662
Ongelooflijk Eetbaar opzetten.
11:11
have decided to do two things.
247
655921
1485
Ze namen twee beslissingen.
11:13
First, they're going to create an asset register of spare land
248
657406
3109
Ze gaan een register van hun braakland opzetten
11:16
that they've got, put it in a food bank so that communities
249
660515
2231
en in een voedselbank zetten,
voor gebruik door
voor gebruik door
11:18
can use that wherever they live,
250
662746
1736
gemeenschappen,
waar ze ook leven,
waar ze ook leven,
11:20
and they're going to underpin that with a license.
251
664482
2177
onderbouwd met een licentie.
11:22
And then they've said to every single one of their workforce,
252
666659
2381
Ze hebben aan elk van hun werknemers gezegd:
11:24
if you can, help those communities grow,
253
669040
2497
als je kan,
help die gemeenschappen bij de teelt,
help die gemeenschappen bij de teelt,
11:27
and help them to maintain their spaces.
254
671537
2113
help ze hun ruimte onderhouden.
11:29
Suddenly, we're seeing actions on the ground
255
673650
2039
Plots zien we acties op het terrein
11:31
from local government. We're seeing this mainstreamed.
256
675689
2280
van de plaatselijke overheid.
Dit wordt de norm.
Dit wordt de norm.
11:33
We are responding creatively at last to what Rio demanded
257
677969
4425
We reageren creatief
op wat Rio van ons vergt.
op wat Rio van ons vergt.
11:38
of us, and there's lots more you could do.
258
682394
2179
Je kan nog veel meer doen.
11:40
I mean, just to list a few. One, please stop putting
259
684573
2360
Een paar dingen.
Stop alsjeblieft
Stop alsjeblieft
11:42
prickly plants around public buildings. It's a waste of space.
260
686933
3368
met prikplanten rondom openbare gebouwen.
Wat een ruimteverspilling.
Wat een ruimteverspilling.
11:46
(Laughter) Secondly, please create -- please, please create
261
690301
3402
(Gelach)
Ten tweede, creëer alsjeblieft, alsjeblieft
Ten tweede, creëer alsjeblieft, alsjeblieft
11:49
edible landscapes so that our children start to walk
262
693703
2779
eetbare landschappen,
zodat onze kinderen wandelen
zodat onze kinderen wandelen
11:52
past their food day in, day out, on our high streets,
263
696482
2183
langs hun eten, elke dag, in onze straten,
11:54
in our parks, wherever that might be.
264
698665
2586
in onze parken, waar dan ook.
11:57
Inspire local planners to put the food sites at the heart
265
701251
3694
Inspireer plaatselijke planners tot voedselsites
12:00
of the town and the city plan, not relegate them
266
704945
3263
midden in de stad.
Verban ze niet
Verban ze niet
12:04
to the edges of the settlements that nobody can see.
267
708208
3320
naar de rand van de bebouwde kom,
die niemand ooit ziet.
die niemand ooit ziet.
12:07
Encourage all our schools to take this seriously.
268
711528
2817
Moedig onze scholen aan
om dit ernstig te nemen.
om dit ernstig te nemen.
12:10
This isn't a second class exercise.
269
714345
2233
Dit is geen tweederangsoefening.
12:12
If we want to inspire the farmers of tomorrow,
270
716578
2968
Als we de boeren van morgen
willen inspireren,
willen inspireren,
12:15
then please let us say to every school,
271
719546
3049
laten we dan aan iedere school zeggen:
12:18
create a sense of purpose around the importance
272
722595
3980
maak een doelstelling van het belang
12:22
to the environment, local food and soils.
273
726575
2800
van het milieu,
van lokaal voedsel en lokale bodem.
van lokaal voedsel en lokale bodem.
12:25
Put that at the heart of your school culture,
274
729375
1887
Stel dat centraal in je schoolcultuur,
12:27
and you will create a different generation.
275
731262
3162
en je krijgt een generatie die anders is.
12:30
There are so many things you can do, but ultimately
276
734424
2439
Je kan zoveel doen, maar uiteindelijk
12:32
this is about something really simple.
277
736863
2288
draait dit om iets heel eenvoudigs.
12:35
Through an organic process, through
278
739151
3625
Via een organisch proces,
12:38
an increasing recognition of the power of small actions,
279
742776
4287
via groeiende erkenning
van de kracht van kleine acties,
van de kracht van kleine acties,
12:42
we are starting, at last, to believe in ourselves again,
280
747063
3825
gaan we opnieuw in onszelf geloven
12:46
and to believe in our capacity, each and every one of us,
281
750888
3841
en in het vermogen van elk van ons
12:50
to build a different and a kinder future,
282
754729
4393
om een andere en vriendelijker toekomst te bouwen.
12:55
and in my book, that's incredible.
283
759122
2423
In mijn handboek heet dat ongelooflijk.
12:57
Thank you. (Applause)
284
761545
3865
Dankuwel. (Applaus)
13:01
(Applause)
285
765410
10492
(Applaus)
13:11
Thank you very much. (Applause)
286
775902
3822
Heel hartelijk dank. (Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Pam Warhurst - Cofounder, Incredible EdiblePam Warhurst cofounded Incredible Edible, an initiative in Todmorden, England dedicated to growing food locally by planting on unused land throughout the community.
Why you should listen
Pam Warhurst is the Chair of the Board of the Forestry Commission, which advises on and implements forestry policy in Great Britain. She also cofounded Incredible Edible Todmorden, a local food partnership that encourages community engagement through local growing. Incredible Edible started small, with the planting of a few community herb gardens in Todmorden, and today has spin-offs in the U.S. and Japan. The community has started projects like Every Egg Matters, which educates people on keeping chickens and encourages them to sell eggs to neighbors, and uses a 'Chicken Map' to connect consumers and farmers. Incredible Edible Todmorden empowers ordinary people to take control of their communities through active civic engagement.
Pam Warhurst | Speaker | TED.com