ABOUT THE SPEAKER
Richard Weller - Dermatologist
Dermatologist Richard Weller wants to know: Why are Scots so sick?

Why you should listen

Edinburgh-native Richard Weller was studying medicine in Australia when something suddenly struck him as odd: Why are the Scots so sick? Australians suffer from heart disease at one-third the rate that Britons do, with lower death rates from heart attacks and heart failure, and fewer strokes overall. When Weller looked into it, this wasn't unique to Australia and England: In fact, there are wide gaps in mortality even within the UK, a gradient which maps roughly ... geographically? A five-degree change in latitude -- between London and Edinburg, for example -- shows a nearly 20 percent higher rate of mortality. Weller and his team have been working ever since to crack this mysterious gap, and most recently their research shows it may be related to exposure to sunlight. Nitric oxide (NO), a chemical transmitter produced by the skin and stored in great reserves, is released by exposure to UV rays, and this in turn is very important to cardiovascular health.

Weller is a senior lecturer in Dermatology at the University of Edinburgh. His two areas of study are the role of NO in human skin physiology and the role of skin barrier function deficiencies in atopic disease.

More profile about the speaker
Richard Weller | Speaker | TED.com
TEDxGlasgow

Richard Weller: Could the sun be good for your heart?

Richard Weller: Czy słońce może dobrze działać na serce?

Filmed:
1,175,703 views

Nasz organizm czerpie witaminę D ze słońca, ale dermatolog Richard Weller sugeruje, że światło słoneczne może mieć także inne zaskakujące korzyści. Nowe badanie przeprowadzone przez jego zespół pokazuje, że tlenek azotu – przekaźnik chemiczny przechowywany w ogromnych ilościach w skórze – może zostać uwolniony na skutek działania światła UV, z wielką korzyścią dla ciśnienia krwi i układu sercowo-naczyniowego. Co to oznacza? Może wyjaśniać, dlaczego Szkoci chorują częściej niż Australijczycy...
- Dermatologist
Dermatologist Richard Weller wants to know: Why are Scots so sick? Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
So, before I becamestał się a dermatologistdermatolog,
0
380
2407
Zanim zostałem dermatologiem,
00:18
I startedRozpoczęty in generalgenerał medicinelekarstwo,
1
2787
2552
zajmowałem się medycyną ogólną,
00:21
as mostwiększość dermatologistsDermatolodzy do in BritainWielkiej Brytanii.
2
5339
2216
jak większość dermatologów
w Wielkiej Brytanii.
00:23
At the endkoniec of that time, I wentposzedł off to AustraliaAustralia,
3
7555
2048
Wreszcie wyjechałem do Australii
00:25
about 20 yearslat agotemu.
4
9603
1896
jakieś 20 lat temu.
00:27
What you learnuczyć się when you go to AustraliaAustralia
5
11499
2121
Okazuje się, że Australijczycy
00:29
is the AustraliansAustralijczycy are very competitivekonkurencyjny.
6
13620
2726
mają skłonność do rywalizacji
00:32
And they are not magnanimouswielkoduszny in victoryzwycięstwo.
7
16346
2057
i nie są wyrozumiali dla przeciwników.
00:34
And that happenedstało się a lot:
8
18403
2064
Często można było usłyszeć:
00:36
"You pommiespommies, you can't playgrać cricketKrykiet, rugbyrugby."
9
20467
2432
"Wy, Brytole, nie umiecie grać
w krykieta ani rugby".
00:38
I could acceptzaakceptować that.
10
22899
2118
To całkiem zrozumiałe.
00:40
But movingw ruchu into work --
11
25017
2330
W pracy zbierał się co tydzień
00:43
and we have eachkażdy weektydzień what's callednazywa a journaldziennik clubKlub,
12
27347
2538
tak zwany klub czasopiśmienniczy,
00:45
when you'dty byś sitsiedzieć down with the other doctorslekarze
13
29885
2458
w którym wraz z innymi lekarzami
00:48
and you'dty byś studybadanie a scientificnaukowy paperpapier
14
32343
2120
analizowaliśmy publikację naukową
00:50
in relationRelacja to medicinelekarstwo.
15
34463
1841
z zakresu medycyny.
00:52
And after weektydzień one, it was about cardiovascularsercowo-naczyniowe mortalityśmiertelność,
16
36304
2749
Raz mówiliśmy o śmiertelności
z przyczyn sercowo-naczyniowych,
00:54
a drysuchy subjectPrzedmiot -- how manywiele people dieumierać of heartserce diseasechoroba,
17
39053
3680
suche dane: ilu ludzi umiera na serce,
00:58
what the ratesstawki are.
18
42733
1384
jakie są proporcje.
01:00
And they were competitivekonkurencyjny about this:
19
44117
1976
W tym też chcieli rywalizować:
01:01
"You pommiespommies, your ratesstawki of heartserce diseasechoroba are shockingwstrząsający."
20
46093
3096
"Wy, Brytole, macie szokująco wiele
przypadków chorób serca".
01:05
And of coursekurs, they were right.
21
49189
1896
Oczywiście mieli rację.
01:06
AustraliansAustralijczycy have about a thirdtrzeci lessmniej heartserce diseasechoroba than we do --
22
51085
3981
Australijczycy chorują na serce
1/3 mniej niż my,
01:10
lessmniej deathsśmierci from heartserce attacksataki, heartserce failureniepowodzenie, lessmniej strokesuderzeń --
23
55066
3791
rzadziej umierają na zawał,
niewydolność serca, udar mózgu.
01:14
they're generallyogólnie a healthierzdrowiej bunchwiązka.
24
58857
2060
Ogólnie cieszą się lepszym zdrowiem.
01:16
And of coursekurs they said this was because of
25
60917
1691
Oczywiście mówią, że to przez nienaganną
postawę moralną, kondycję fizyczną,
01:18
theirich fine moralmorał standingna stojąco, theirich exercisećwiczenie,
26
62608
2064
01:20
because they're AustraliansAustralijczycy and we're weedyzarośniętych pommiespommies, and so on.
27
64672
4068
bo oni to Australijczycy,
a my to cherlawi Brytole itd.
01:24
But it's not just AustraliaAustralia that has better healthzdrowie than BritainWielkiej Brytanii.
28
68740
5031
Ale nie tylko Australijczycy
są zdrowsi od Brytyjczyków.
01:29
WithinW ramach BritainWielkiej Brytanii, there is a gradientgradientu of healthzdrowie --
29
73771
3528
W Wielkiej Brytanii obserwuje się
gradient zdrowia,
01:33
and this is what's callednazywa standardizedznormalizowane mortalityśmiertelność,
30
77299
1936
tak zwany standaryzowany
współczynnik umieralności,
01:35
basicallygruntownie your chancesszanse of dyingumierający.
31
79235
2088
czyli prawdopodobieństwo śmierci.
01:37
This is looking at datadane from the paperpapier about 20 yearslat agotemu,
32
81323
3344
Te dane pochodzą
z publikacji sprzed 20 lat,
01:40
but it's trueprawdziwe todaydzisiaj.
33
84667
1475
ale wciąż pozostają aktualne.
01:42
ComparingPorównanie your ratesstawki of dyingumierający 50 degreesstopni northpółnoc --
34
86142
3090
Porównajmy wskaźniki umieralności na 50°N,
01:45
that's the SouthPołudniowa, that's LondonLondyn and placesmiejsca --
35
89232
2267
to rejony południowe, Londyn i okolice,
01:47
by latitudeSzerokość geograficzna, and 55 degreesstopni --
36
91499
3352
szerokość geograficzna 55°N.
01:50
the badzły newsAktualności is that's here, GlasgowGlasgow.
37
94851
2384
Złe wieści, to tutaj, Glasgow.
01:53
I'm from EdinburghEdynburg. WorseCo gorsza newsAktualności, that's even EdinburghEdynburg.
38
97235
2848
Ja jestem z Edynburga.
Tym gorzej, jego też to dotyczy.
01:55
(LaughterŚmiech)
39
100083
4124
(Śmiech)
02:00
So what accountskonta for this horribleokropny spaceprzestrzeń here
40
104207
3306
Co powoduje tą straszną rozbieżność
02:03
betweenpomiędzy us up here in southernpołudniowy ScotlandSzkocja
41
107513
2204
pomiędzy nami tutaj,
w południowej Szkocji,
02:05
and the SouthPołudniowa?
42
109717
1010
a południem Anglii?
02:06
Now, we know about smokingpalenie,
43
110727
1418
Wiemy o skutkach palenia,
02:08
deep-friedsmażonego w oleju MarsMars barsbary, chipsfrytki -- the GlasgowGlasgow dietdieta.
44
112145
2702
smażonych batonów Mars, frytek,
typowej diety w Glasgow.
02:10
All of these things.
45
114847
1328
Dobrze to znamy.
02:12
But this graphwykres is after takingnabierający into accountkonto
46
116175
2792
Ale ten wykres bierze pod uwagę
02:14
all of these knownznany riskryzyko factorsczynniki.
47
118967
2064
wszystkie te znane czynniki ryzyka.
02:16
This is after accountingrachunkowości for smokingpalenie, socialspołeczny classklasa, dietdieta,
48
121031
3769
Uwzględnia palenie, klasę społeczną, dietę
02:20
all those other knownznany riskryzyko factorsczynniki.
49
124800
1743
i wszystkie inne znane nam czynniki.
02:22
We are left with this missingbrakujący spaceprzestrzeń
50
126543
2224
Pozostaje ta różnica.
02:24
of increasedzwiększony deathsśmierci the furtherdalej northpółnoc you go.
51
128767
3860
Im dalej na północ,
tym większa liczba zgonów.
02:28
Now, sunlightświatło słoneczne, of coursekurs, comespochodzi into this.
52
132627
2637
Oczywiście ma to związek
ze światłem słonecznym.
02:31
And vitaminwitamina D has had a great dealsprawa of pressnaciśnij,
53
135264
2320
O witaminie D sporo pisze się w prasie,
02:33
and a lot of people get concernedzaniepokojony about it.
54
137584
2002
co zaniepokoiło wiele osób.
02:35
And we need vitaminwitamina D. It's now a requirementwymaganie that childrendzieci have a certainpewny amountilość.
55
139586
3992
Potrzebujemy jej. Wymagamy, żeby dzieci
przyjmowały odpowiednią jej ilość.
02:39
My grandmotherbabcia grewrósł up in GlasgowGlasgow,
56
143578
2232
Moja babcia dorastała w Glasgow
02:41
back in the 1920s and '30s when ricketskrzywica was a realreal problemproblem
57
145810
3586
w latach 20. i 30.,
kiedy krzywica była dużym problemem
02:45
and coddorsz liverwątroba oilolej was broughtprzyniósł in.
58
149396
2198
i zaczęto sprowadzać tran.
02:47
And that really preventedzapobiegł the ricketskrzywica that used to be commonpospolity in this cityMiasto.
59
151594
3944
W ten sposób powstrzymano
powszechną w tym mieście krzywicę.
02:51
And I as a childdziecko was fedkarmiony coddorsz liverwątroba oilolej by my grandmotherbabcia.
60
155538
3920
Babcia podawała mi tran,
kiedy byłem dzieckiem.
02:55
I distinctlywyraźnie -- nobodynikt forgetszapomina coddorsz liverwątroba oilolej.
61
159458
3024
Tego smaku się nie zapomina.
02:58
But an associationstowarzyszenie: The higherwyższy people'sludzie bloodkrew levelspoziomy of vitaminwitamina D are,
62
162482
4782
Związek jest taki:
im wyższe stężenie witaminy D we krwi,
03:03
the lessmniej heartserce diseasechoroba they have, the lessmniej cancernowotwór.
63
167264
3327
tym mniejsze ryzyko raka oraz chorób serca.
03:06
There seemswydaje się to be a lot of datadane suggestingsugestia that vitaminwitamina D is very good for you.
64
170591
3842
Wiele danych wskazuje na to,
że witamina D działa bardzo korzystnie.
03:10
And it is, to preventzapobiec ricketskrzywica and so on.
65
174433
2294
To prawda, ponieważ zapobiega krzywicy itd.
03:12
But if you give people vitaminwitamina D supplementsSuplementy,
66
176727
2720
Ale jeśli podamy ludziom
suplementy wit. D,
03:15
you don't changezmiana that highwysoki rateoceniać of heartserce diseasechoroba.
67
179447
3432
nie zmienimy wysokiego wskaźnika
chorób serca.
03:18
And the evidencedowód for it preventingzapobieganie cancersnowotwory is not yetjeszcze great.
68
182879
3728
Nie ma dowodów na to,
że witamina D zapobiega nowotworom.
03:22
So what I'm going to suggestsugerować is that vitaminwitamina D is not the only storyfabuła in townmiasto.
69
186607
4857
Chodzi mi o to, że witamina D
nie jest jedyną odpowiedzią.
03:27
It's not the only reasonpowód preventingzapobieganie heartserce diseasechoroba.
70
191464
3311
To nie jest jedyny środek
zapobiegania chorobom serca.
03:30
HighWysoka vitaminwitamina D levelspoziomy, I think, are a markerznacznik for sunlightświatło słoneczne exposureekspozycji,
71
194775
4369
Uważam, że wysoki poziom tej witaminy
wskazuje wystawianie się na słońce,
03:35
and sunlightświatło słoneczne exposureekspozycji, in methodsmetody I'm going to showpokazać,
72
199144
3215
a światło słoneczne,
jak za chwilę się przekonamy,
03:38
is good for heartserce diseasechoroba.
73
202359
2439
może zapobiec chorobom serca.
03:40
AnywayW każdym razie, I cameoprawa ołowiana witrażu back from AustraliaAustralia,
74
204798
1961
Ale wróciłem z Australii
03:42
and despitepomimo the obviousoczywisty risksryzyko to my healthzdrowie, I movedprzeniósł to AberdeenAberdeen.
75
206759
3496
i mimo oczywistych zagrożeń dla zdrowia
przeprowadziłem się do Aberdeen.
03:46
(LaughterŚmiech)
76
210255
2552
(Śmiech)
03:48
Now, in AberdeenAberdeen, I startedRozpoczęty my dermatologydermatologii trainingtrening.
77
212807
3151
Tam rozpocząłem kurs dermatologiczny
03:51
But I alsorównież becamestał się interestedzainteresowany in researchBadania,
78
215958
1945
oraz zainteresowałem się badaniami,
03:53
and in particularszczególny I becamestał się interestedzainteresowany in this substancesubstancja, nitricazotu oxidetlenek.
79
217903
3175
a w szczególności jedną substancją,
tlenkiem azotu.
03:56
Now these threetrzy guys up here,
80
221078
1376
Tych trzech panów:
03:58
FurchgottFurchgott, IgnarroIgnarro and MuradMurad,
81
222454
1570
Furchgott, Ignarro i Murad,
03:59
wonwygrał the NobelLaureat Nagrody Nobla PrizeNagrody for medicinelekarstwo back in 1998.
82
224024
3262
w 1998 roku zdobyło Nagrodę Nobla
w dziedzinie medycyny .
04:03
And they were the first people to describeopisać
83
227286
2143
Byli pierwszymi, którzy opisali
nowy przekaźnik chemiczny, tlenek azotu.
04:05
this newNowy chemicalchemiczny transmitternadajnik, nitricazotu oxidetlenek.
84
229429
3345
04:08
What nitricazotu oxidetlenek does is it dilatesrozszerza naczynia bloodkrew vesselsstatków,
85
232774
3025
Tlenek azotu rozszerza naczynia krwionośne,
04:11
so it lowersobniża your bloodkrew pressurenacisk.
86
235799
1871
zmniejszając ciśnienie krwi.
04:13
It alsorównież dilatesrozszerza naczynia the coronarywieńcowy arteriestętnic, so it stopsprzystanki anginadławica piersiowa.
87
237670
4167
Rozszerza również tętnice wieńcowe,
a więc zatrzymuje bóle serca.
04:17
And what was remarkableznakomity about it
88
241837
1386
Niezwykłe było to,
04:19
was in the pastprzeszłość when we think of chemicalchemiczny messengersPosłańcy withinw ciągu the bodyciało,
89
243223
4071
że w przeszłości, mówiąc o przekaźnikach
chemicznych w organizmie,
04:23
we thought of complicatedskomplikowane things like estrogenestrogen and insulininsulina,
90
247294
3170
myśleliśmy o tak skomplikowanych
substancjach, jak estrogen, insulina
04:26
or nervenerw transmissiontransmisja.
91
250464
1470
czy neuroprzekaźniki.
04:27
Very complexzłożony processesprocesy with very complexzłożony chemicalschemikalia
92
251934
3295
Bardzo złożone procesy z udziałem
złożonych substancji chemicznych
04:31
that fitdopasowanie into very complexzłożony receptorsreceptory.
93
255229
2288
dopasowanych do złożonych receptorów.
04:33
And here'soto jest this incrediblyniewiarygodnie simpleprosty moleculecząsteczka,
94
257517
2361
A oto niezwykle prosta cząsteczka,
04:35
a nitrogenazot and an oxygentlen that are stuckutknął togetherRazem,
95
259878
3338
azot połączony z tlenem,
04:39
and yetjeszcze these are hugelyogromnie importantważny for [unclearniejasny] our lowNiska bloodkrew pressurenacisk,
96
263216
4630
niezbędna do regulacji ciśnienia krwi,
04:43
for neurotransmissionneurotransmisji, for manywiele, manywiele things,
97
267846
2606
działania neuroprzekaźników
i wielu innych celów,
04:46
but particularlyszczególnie cardiovascularsercowo-naczyniowe healthzdrowie.
98
270452
3402
ale najbardziej do prawidłowego działania
układu sercowo-naczyniowego.
04:49
And I startedRozpoczęty doing researchBadania, and we founduznany, very excitinglyemocjonująco,
99
273854
3302
Podczas badań dokonaliśmy
ekscytującego odkrycia.
04:53
that the skinskóra producesprodukuje nitricazotu oxidetlenek.
100
277156
2610
Skóra wytwarza tlenek azotu.
04:55
So it's not just in the cardiovascularsercowo-naczyniowe systemsystem it arisespowstaje.
101
279766
2897
Nie pojawia się on więc tylko
w układzie sercowo-naczyniowym,
04:58
It arisespowstaje in the skinskóra.
102
282663
1867
ale również w skórze.
05:00
Well, havingmający founduznany that and publishedopublikowany that,
103
284530
1866
Po tym odkryciu i jego publikacji
pomyślałem: "Dobrze, ale jak to działa?"
05:02
I thought, well, what's it doing?
104
286396
2056
05:04
How do you have lowNiska bloodkrew pressurenacisk in your skinskóra?
105
288452
1480
Jak obniżyć ciśnienie w skórze?
05:05
It's not the heartserce. What do you do?
106
289932
2091
To nie serce. Co należy zrobić?
05:07
So I wentposzedł off to the StatesPaństwa, as manywiele people do if they're going to do researchBadania,
107
292023
4071
Wyjechałem do Stanów,
jak wielu ludzi prowadzących badania,
05:11
and I spentwydany a fewkilka yearslat in PittsburghPittsburgh. This is PittsburghPittsburgh.
108
296094
3737
i spędziłem kilka lat w Pittsburghu.
To jest Pittsburgh.
05:15
And I was interestedzainteresowany in these really complexzłożony systemssystemy.
109
299831
2613
Interesowały mnie
te bardzo złożone systemy.
05:18
We thought that maybe nitricazotu oxidetlenek affectedafektowany cellkomórka deathśmierć,
110
302444
4041
Myśleliśmy, że tlenek azotu
może mieć wpływ na śmierć komórek,
05:22
and how cellskomórki surviveprzetrwać, and theirich resistanceodporność to other things.
111
306485
2480
na ich przeżywanie
oraz odporność na inne czynniki.
05:24
And I first off startedRozpoczęty work in cellkomórka culturekultura, growingrozwój cellskomórki,
112
308965
3367
Zacząłem pracować na hodowli komórkowej,
05:28
and then I was usingza pomocą knockoutnokaut mousemysz modelsmodele --
113
312332
2120
a potem użyłem
genetycznie zmodyfikowanych myszy,
05:30
micemyszy that couldn'tnie mógł make the genegen.
114
314452
1737
które nie wytwarzały danego genu.
05:32
We workedpracował out a mechanismmechanizm, whichktóry -- NO was helpingporcja jedzenia cellskomórki surviveprzetrwać.
115
316189
4410
Wypracowaliśmy mechanizm,
który pomagał przeżyć komórkom.
05:36
And I then movedprzeniósł back to EdinburghEdynburg.
116
320599
3821
I wtedy przeprowadziłem się
z powrotem do Edynburga.
05:40
And in EdinburghEdynburg, the experimentaleksperymentalny animalzwierzę we use is the medicalmedyczny studentstudent.
117
324420
2782
W Edynburgu królikami doświadczalnymi
są studenci medycyny.
05:43
It's a speciesgatunki closeblisko to humanczłowiek,
118
327202
2058
To gatunek zbliżony ludziom,
05:45
with severalkilka advantagesZalety over micemyszy:
119
329260
1902
ale mający przewagę nad myszami:
05:47
They're freewolny, you don't shavegolenie them, they feedkarmić themselvessami,
120
331162
3456
są za darmo, nie trzeba ich golić,
żywią się sami
05:50
and nobodynikt picketspaliki your officegabinet sayingpowiedzenie,
121
334618
2120
i nikt nie pikietuje pod naszym biurem:
05:52
"SaveZapisz the lablaboratorium medicalmedyczny studentstudent."
122
336738
2400
"Ratujmy doświadczalnych
studentów medycyny".
05:55
So they're really an idealideał modelModel.
123
339138
3263
Dlatego stanowią idealny materiał badawczy.
05:58
But what we founduznany
124
342401
1961
Ale okazało się, że na człowieku
06:00
was that we couldn'tnie mógł reproducerozmnażać się in man the datadane we had shownpokazane in micemyszy.
125
344362
4617
nie mogliśmy odtworzyć danych
zebranych podczas badań nad myszami.
06:04
It seemedwydawało się we couldn'tnie mógł turnskręcać off the productionprodukcja
126
348979
3240
Wydawało się, że nie można
zatrzymać produkcji
06:08
of nitricazotu oxidetlenek in the skinskóra of humansludzie.
127
352219
3080
tlenku azotu w skórze człowieka.
06:11
We put on creamskremów that blockedzablokowany the enzymeenzym that madezrobiony it,
128
355299
2792
Używaliśmy kremów blokujących enzym,
który go wytwarza,
06:13
we injectedwstrzyknięty things. We couldn'tnie mógł turnskręcać off the nitricazotu oxidetlenek.
129
358091
4384
wstrzykiwaliśmy różne substancje,
Nie mogliśmy zatrzymać jego wytwarzania.
06:18
And the reasonpowód for this, it turnedobrócony out, after two or threetrzy years'lata work,
130
362475
3264
Po 2-3 latach badań okazało się,
że przyczyniły się do tego
06:21
was that in the skinskóra we have hugeolbrzymi storessklepy
131
365739
4048
zgromadzone w naszej skórze
ogromne zapasy.
06:25
not of nitricazotu oxidetlenek, because nitricazotu oxidetlenek is a gasgaz,
132
369787
3088
Nie tlenku azotu, bo jest on gazem,
06:28
and it's releasedwydany -- (PoofPUF!) -- and in a fewkilka secondstowary drugiej jakości it's away,
133
372875
3152
który uwalnia się i ulatnia w kilka sekund,
06:31
but it can be turnedobrócony into these formsformularze of nitricazotu oxidetlenek --
134
376027
3224
ale można go przekształcić
w następujące substancje:
06:35
nitrateAzotan, NO3; nitriteazotynów, NO2; nitrosothiolsnitrosothiols.
135
379251
3632
azotan NO3, azotyn NO2 oraz nitrozotiole.
06:38
And these are more stablestabilny,
136
382883
1416
Są bardziej stabilne,
06:40
and your skinskóra has got really largeduży storessklepy of NO.
137
384299
4160
a w skórze znajdują się
ogromne zapasy tlenku azotu.
06:44
And we then thought to ourselvesmy sami, with those bigduży storessklepy,
138
388459
2825
Zaczęliśmy się zastanawiać,
czy skoro zapasy są tak duże,
06:47
I wondercud if sunlightświatło słoneczne mightmoc activateaktywować those storessklepy
139
391284
3311
światło słoneczne może je aktywować
06:50
and releasewydanie them from the skinskóra,
140
394595
1744
i uwalniać ze skóry,
06:52
where the storessklepy are about 10 timesczasy as bigduży as what's in the circulationkrążenie.
141
396339
3392
gdzie zapasy są około 10 razy większe
od tych w krwiobiegu.
06:55
Could the sunsłońce activateaktywować those storessklepy into the circulationkrążenie,
142
399731
2840
Aktywując zapasy,
światło uwalniałoby je do obiegu,
06:58
and there in the circulationkrążenie do its good things for your cardiovascularsercowo-naczyniowe systemsystem?
143
402571
5240
a tam mogłyby uczynić wiele dobrego
dla układu sercowo-naczyniowego.
07:03
Well, I'm an experimentaleksperymentalny dermatologistdermatolog,
144
407811
2528
Jestem dermatologiem eksperymentalnym,
07:06
so what we did was we thought
145
410339
1305
więc stwierdziliśmy,
07:07
we'dpoślubić have to exposeexpose our experimentaleksperymentalny animalszwierzęta to sunlightświatło słoneczne.
146
411644
3527
że trzeba wystawić króliki doświadczalne
na światło słoneczne.
07:11
And so what we did was we tookwziął a bunchwiązka of volunteerswolontariusze
147
415171
4080
Zebraliśmy grupę ochotników
07:15
and we exposednarażony them to ultravioletultrafioletowy lightlekki.
148
419251
2698
i wystawiliśmy ich na światło UV.
07:17
So these are kinduprzejmy of sunlampslampy opalające.
149
421949
1729
Są to takie lampy słoneczne.
07:19
Now, what we were carefulostrożny to do was,
150
423678
2696
Uważaliśmy, żeby witamina D,
07:22
vitaminwitamina D is madezrobiony by ultravioletultrafioletowy B rayspromienie
151
426374
2960
którą wytwarza promieniowanie UV-B,
07:25
and we wanted to separateoddzielny our storyfabuła from the vitaminwitamina D storyfabuła.
152
429334
3976
nie brała udziału w naszym badaniu.
07:29
So we used ultravioletultrafioletowy A, whichktóry doesn't make vitaminwitamina D.
153
433310
3847
Użyliśmy promieniowania UV-A,
które nie wytwarza witamina D.
07:33
When we put people underpod a lamplampa
154
437157
2281
Gdy umieściliśmy ludzi pod lampą
07:35
for the equivalentrównowartość of about 30 minutesminuty of sunshineSunshine in summerlato in EdinburghEdynburg,
155
439438
5076
na ekwiwalent 30 minut
słońca podczas lata w Edynburgu,
07:40
what we producedwytworzony was, we producedwytworzony a risewzrost
156
444514
2540
doprowadziliśmy do wzrostu
07:42
in circulatingw obiegu nitricazotu oxidetlenek.
157
447054
1992
tlenku azotu w obiegu.
07:44
So we put patientspacjenci with these subjectstematy underpod the UVUV,
158
449046
2848
Zatem umieszczamy tych pacjentów
w świetle UV
07:47
and theirich NO levelspoziomy do go up,
159
451894
2416
i ich poziom tlenku azotu wzrasta,
07:50
and theirich bloodkrew pressurenacisk goesidzie down.
160
454310
2136
a ciśnienie krwi maleje.
07:52
Not by much, as an individualindywidualny levelpoziom,
161
456446
2377
Nie tak bardzo,
jeżeli chodzi o jednostkę,
07:54
but enoughdość at a populationpopulacja levelpoziom
162
458823
2367
ale wystarczająco na poziomie populacji,
07:57
to shiftprzesunięcie the ratesstawki of heartserce diseasechoroba in a wholecały populationpopulacja.
163
461190
3720
aby zmienić liczbę chorób serca
w całej populacji.
08:00
And when we shoneświeciło UVUV at them,
164
464910
2424
Kiedy skierowaliśmy na nich promienie UV
08:03
or when we warmedocieplane them up to the samepodobnie levelpoziom as the lampslampy,
165
467334
3662
lub gdy ogrzaliśmy ich
do temperatury lampy,
08:06
but didn't actuallytak właściwie let the rayspromienie hittrafienie the skinskóra, this didn't happenzdarzyć.
166
470996
3262
ale promienie nie dotykały skóry,
nic takiego nie nastąpiło.
08:10
So this seemswydaje się to be a featurececha of ultravioletultrafioletowy rayspromienie hittinguderzanie the skinskóra.
167
474258
3864
Więc wygląda na to, że dzieje się tak tylko,
gdy promienie UV dotykają skóry.
08:14
Now, we're still collectingzbieranie datadane.
168
478122
1824
Nadal gromadzimy dane.
08:15
A fewkilka good things here:
169
479946
1448
Kilka dobrych spraw:
08:17
This appearedpojawił się to be more markedwyraźny in olderstarsze people.
170
481394
3147
zachodzi to częściej u ludzi starszych.
08:20
I'm not sure exactlydokładnie how much.
171
484541
1613
Nie wiem dokładnie, w jakim wieku.
08:22
One of the subjectstematy here was my mother-in-lawteściowa,
172
486154
1773
Wśród badanych była moja teściowa
08:23
and clearlywyraźnie I do not know her agewiek.
173
487927
2952
i oczywiście nie znam jej wieku.
08:26
But certainlyna pewno in people olderstarsze than my wifeżona,
174
490879
3432
Ale na pewno u ludzi starszych
niż moja żona
08:30
this appearspojawia się to be a more markedwyraźny effectefekt.
175
494311
3133
ma to większy wpływ.
08:33
And the other thing I should mentionwzmianka
176
497444
1251
Muszę też wspomnieć,
08:34
was there was no changezmiana in vitaminwitamina D.
177
498695
2056
że nie nastąpiła żadna zmiana
w witaminie D.
08:36
This is separateoddzielny from vitaminwitamina D.
178
500751
2120
Nie ma to związku z witaminą D.
08:38
So vitaminwitamina D is good for you -- it stopsprzystanki ricketskrzywica,
179
502871
1536
Witamina D leczy krzywicę,
08:40
it preventszapobiega calciumwapń metabolismmetabolizm, importantważny stuffrzeczy.
180
504407
2240
zapobiega zaburzeniom
gospodarki wapniowej itd.
08:42
But this is a separateoddzielny mechanismmechanizm from vitaminwitamina D.
181
506647
3032
Ale to akurat jest mechanizm
niezwiązany z witaminą D.
08:45
Now, one of the problemsproblemy with looking at bloodkrew pressurenacisk
182
509679
2576
Jednym z problemów
ze sprawdzaniem ciśnienia krwi
08:48
is your bodyciało does everything it can
183
512255
1552
jest to, że organizm stara się
utrzymać je na tym samym poziomie.
08:49
to keep your bloodkrew pressurenacisk at the samepodobnie placemiejsce.
184
513807
1583
08:51
If your legnogi is choppedposiekane off and you losestracić bloodkrew,
185
515390
1649
Jeśli odetną ci nogę i stracisz wiele krwi,
08:52
your bodyciało will clampzacisk down, increasezwiększać the heartserce rateoceniać,
186
517039
2905
organizm przyhamuje, zwiększy tętno,
zrobi wszystko, co może,
aby utrzymać ciśnienie krwi.
08:55
do everything it can to keep your bloodkrew pressurenacisk up.
187
519944
2224
08:58
That is an absolutelyabsolutnie fundamentalfundamentalny physiologicalfizjologiczne principlezasada.
188
522168
2976
To podstawowa zasada fizjologiczna.
09:01
So what we'vemamy nextNastępny doneGotowe
189
525144
1807
Dlatego następnie zaczęliśmy przyglądać się
rozszerzaniu się naczyń krwionośnych.
09:02
is we'vemamy movedprzeniósł on to looking at bloodkrew vesselstatek dilatationdylatacji.
190
526951
3656
09:06
So we'vemamy measuredwymierzony -- this is again,
191
530607
1497
Zmierzyliśmy to.
09:08
noticeogłoszenie no tailogon and hairlessłyse, this is a medicalmedyczny studentstudent.
192
532104
5328
Zauważcie brak ogona i włosów.
To student medycyny.
09:13
In the armramię, you can measurezmierzyć bloodkrew flowpływ in the armramię
193
537432
2618
Na ramieniu można zmierzyć przepływ krwi
09:15
by how much it swellspęcznieje up as some bloodkrew flowsprzepływy into it.
194
540050
3232
poprzez to, jak bardzo puchnie,
gdy przepływa do niego krew.
09:19
And what we'vemamy shownpokazane is that doing a shamSham irradiationnapromieniowania --
195
543282
3475
Przeprowadziliśmy
symulowane napromieniowanie.
09:22
this is the thickgruby linelinia here --
196
546757
1469
To ta gruba linia.
09:24
this is shiningświecący UVUV on the armramię so it warmsogrzewa up
197
548226
2400
Promienie UV świecą na ramię tak,
że się ogrzewa,
09:26
but keepingkonserwacja it coveredpokryty so the rayspromienie don't hittrafienie the skinskóra.
198
550626
2824
ale jest zakryte,
żeby promienie nie dotykały skóry.
09:29
There is no changezmiana in bloodkrew flowpływ, in dilatationdylatacji of the bloodkrew vesselsstatków.
199
553450
3912
Nie zachodzi zmiana w przepływie krwi,
w rozszerzaniu naczyń krwionośnych.
09:33
But the activeaktywny irradiationnapromieniowania,
200
557362
1849
Ale przy aktywnym promieniowaniu,
09:35
duringpodczas the UVUV and for an hourgodzina after it,
201
559211
3352
podczas działania promieni UV
i przez godzinę po nim,
09:38
there is dilationdylatacji of the bloodkrew vesselsstatków.
202
562563
2097
dochodzi do rozszerzania
naczyń krwionośnych.
09:40
This is the mechanismmechanizm by whichktóry you lowerniższy bloodkrew pressurenacisk,
203
564660
2600
Za pomocą tego mechanizmu
zmniejsza się ciśnienie krwi,
09:43
by whichktóry you dilaterozszerzają naczynia the coronarywieńcowy arteriestętnic alsorównież,
204
567260
2376
rozszerzają się tętnice wieńcowe,
09:45
to let the bloodkrew be supplieddostarczone with the heartserce.
205
569636
1711
aby krew dotarła do serca.
09:47
So here, furtherdalej datadane that ultravioletultrafioletowy -- that's sunlightświatło słoneczne --
206
571347
4393
To kolejne dane świadczące o tym,
że ultrafiolet, czyli światło słoneczne,
09:51
has benefitskorzyści on the bloodkrew flowpływ and the cardiovascularsercowo-naczyniowe systemsystem.
207
575740
4879
dobrze wpływa na przepływ krwi
i układ sercowo-naczyniowy.
09:56
So we thought we'dpoślubić just kinduprzejmy of modelModel --
208
580619
2343
Postanowiliśmy stworzyć model.
09:58
DifferentRóżne amountskwoty of UVUV hittrafienie differentróżne partsCzęści of the EarthZiemia at differentróżne timesczasy of yearrok,
209
582962
6249
Różne ilości promieni UV padają na
różne części Ziemi o różnych porach roku,
10:05
so you can actuallytak właściwie work out those storessklepy of nitricazotu oxidetlenek --
210
589211
4024
więc można ustalić,
jak te zapasy tlenku azotu,
10:09
the nitratesazotany, nitritesazotyny, nitrosothiolsnitrosothiols in the skinskóra --
211
593235
2256
azotanów, azotynów
i nitrozotioli w skórze,
10:11
cleaveCleave to releasewydanie NO.
212
595491
2872
rozszczepiają się,
żeby wypuścić tlenek azotu.
10:14
DifferentRóżne wavelengthsdługości fal of lightlekki have differentróżne activitieszajęcia of doing that.
213
598363
3825
Różne długości fali światła
działają na różne sposoby.
10:18
So you can look at the wavelengthsdługości fal of lightlekki that do that.
214
602188
2079
Można określić to na podstawie
długości fali.
10:20
And you can look -- So, if you liverelacja na żywo on the equatorRównik, the sunsłońce comespochodzi straightproste overheadobciążenie,
215
604267
3985
Na równiku, promienie padają
pod kątem prostym
10:24
it comespochodzi throughprzez a very thincienki bitkawałek of atmosphereatmosfera.
216
608252
1816
przez bardzo cienki kawałek atmosfery.
10:25
In winterzimowy or summerlato, it's the samepodobnie amountilość of lightlekki.
217
610068
2439
Zimą i latem jest tam
taka sama ilość światła.
10:28
If you liverelacja na żywo up here, in summerlato
218
612507
2513
Jeżeli mieszkacie tutaj,
10:30
the sunsłońce is comingprzyjście fairlydość directlybezpośrednio down,
219
615020
2656
światło słoneczne latem
dobiega do nas dosyć bezpośrednio,
10:33
but in winterzimowy it's comingprzyjście throughprzez a hugeolbrzymi amountilość of atmosphereatmosfera,
220
617676
3307
ale zimą przechodzi
przez ogromne ilości atmosfery
10:36
and much of the ultravioletultrafioletowy is weededweeded out,
221
620983
3221
i gubi się dużo ultrafioletu,
10:40
and the rangezasięg of wavelengthsdługości fal that hittrafienie the EarthZiemia
222
624204
2352
a zakresy długości fal,
które padają na Ziemię,
10:42
are differentróżne from summerlato to winterzimowy.
223
626556
2328
różnią się latem i zimą.
10:44
So what you can do is you can multiplyzwielokrotniać those datadane
224
628884
1942
Można zatem mnożyć te dane
10:46
by the NO that's releasedwydany
225
630826
1993
przez ilość wydzielanego tlenku azotu
10:48
and you can calculateobliczać how much nitricazotu oxidetlenek
226
632819
3184
i wyliczyć, ile tlenku azotu
wydzieli się ze skóry do obiegu.
10:51
would be releasedwydany from the skinskóra into the circulationkrążenie.
227
636003
3169
10:55
Now, if you're on the equatorRównik here --
228
639172
2000
Jeżeli znajdujecie się tutaj, na równiku,
10:57
that's these two lineskwestia here, the redczerwony linelinia and the purplefioletowy linelinia --
229
641172
3427
mamy te dwie linie, czerwoną i fioletową.
11:00
the amountilość of nitricazotu oxidetlenek that's releasedwydany is the areapowierzchnia underpod the curvekrzywa,
230
644599
4397
Ilość wydzielanego tlenku azotu
to obszar pod krzywą,
11:04
it's the areapowierzchnia in this spaceprzestrzeń here.
231
648996
2031
w tej przestrzeni.
11:06
So if you're on the equatorRównik, DecemberGrudnia or JuneCzerwca,
232
651027
2697
Więc jeśli jesteście na równiku,
w grudniu czy czerwcu,
11:09
you've got massesMas of NO beingistota releasedwydany from the skinskóra.
233
653724
3256
ze skóry wydzielają się
ogromne ilości tlenku azotu.
11:12
So VenturaVentura is in southernpołudniowy CaliforniaCalifornia.
234
656980
2464
Ventura znajduje się
w południowej Kalifornii.
11:15
In summerlato, you mightmoc as well be at the equatorRównik.
235
659444
2216
Latem jest tam jak na równiku.
11:17
It's great. Lots of NO is releasedwydany.
236
661660
2056
Wydziela się wiele tlenku azotu.
11:19
VenturaVentura mid-winterśrodku zimy, well, there's still a decentprzyzwoity amountilość.
237
663716
3943
W trakcie zimy w Venturze
też jest przyzwoita ilość.
11:23
EdinburghEdynburg in summerlato, the areapowierzchnia beneathpod the curvekrzywa is prettyładny good,
238
667659
3961
Edynburg latem?
Obszar pod krzywą jest dosyć dobry,
11:27
but EdinburghEdynburg in winterzimowy, the amountilość of NO that can be releasedwydany
239
671620
4215
ale zimą ilość tlenku azotu,
którą można wydzielić,
11:31
is nextNastępny to nothing, tinymalutki amountskwoty.
240
675835
3858
jest znikoma,
są to bardzo małe ilości.
11:35
So what do we think?
241
679693
1805
Co o tym sądzić?
11:37
We're still workingpracujący at this storyfabuła,
242
681498
1592
Nadal nad tym pracujemy,
11:38
we're still developingrozwijanie it, we're still expandingrozwijanie it.
243
683090
1912
nadal to opracowujemy, rozszerzamy.
11:40
We think it's very importantważny.
244
685002
1648
Uważamy, że to bardzo ważne.
11:42
We think it probablyprawdopodobnie accountskonta for a lot of the north-southpółnoc-południe healthzdrowie dividepodzielić withinw ciągu BritainWielkiej Brytanii,
245
686650
3593
Prawdopodobnie wyjaśnia różnice
między północą a południem Wielkiej Brytanii.
11:46
It's of relevancestosowność to us.
246
690243
1631
Ma to dla nas znaczenie.
11:47
We think that the skinskóra --
247
691874
1688
Już wiemy, że skóra zawiera
duże zapasy tlenku azotu
11:49
well, we know that the skinskóra has got very largeduży storessklepy
248
693562
2888
11:52
of nitricazotu oxidetlenek as these variousróżnorodny other formsformularze.
249
696450
2224
w tych różnych postaciach.
11:54
We suspectposądzać a lot of these come from dietdieta,
250
698674
1873
Podejrzewamy,
że większość pochodzi z diety.
11:56
greenZielony leafyliściasty vegetableswarzywa, beetrootburaki, lettucesałata
251
700547
2271
Zielone warzywa liściaste, buraki, sałata
11:58
has a lot of these nitricazotu oxidestlenków that we think go to the skinskóra.
252
702818
3320
zawierają wiele tlenków azotu,
które według nas dostają się do skóry.
12:02
We think they're then storedzapisane in the skinskóra,
253
706138
2144
Uważamy, że są następnie
przechowywane w skórze,
12:04
and we think the sunlightświatło słoneczne releasesprasowe this
254
708282
2400
a światło słoneczne je uwalnia,
12:06
where it has generallyogólnie beneficialkorzystne effectsruchomości.
255
710682
2633
i mają korzystny wpływ.
12:09
And this is ongoingtrwający work, but dermatologistsDermatolodzy --
256
713315
2479
Jest to praca w toku.
Ale ja jestem dermatologiem.
12:11
I mean, I'm a dermatologistdermatolog.
257
715794
1720
12:13
My day jobpraca is sayingpowiedzenie to people, "You've got skinskóra cancernowotwór,
258
717514
2528
W pracy mówię ludziom,
że mają raka skóry
przez światło słoneczne
i mają nie wychodzić na słońce.
12:15
it's causedpowodowany by sunlightświatło słoneczne, don't go in the sunsłońce."
259
720042
1880
12:17
I actuallytak właściwie think a fardaleko more importantważny messagewiadomość
260
721922
2736
Uważam, że znacznie ważniejsze jest to,
12:20
is that there are benefitskorzyści as well as risksryzyko to sunlightświatło słoneczne.
261
724658
3424
że ze światłem słonecznym wiążą się
zarówno korzyści, jak i zagrożenia.
12:23
Yes, sunlightświatło słoneczne is the majorpoważny alterablezapis wymazywalny riskryzyko factorczynnik for skinskóra cancernowotwór,
262
728082
5753
Owszem, światło słoneczne stanowi
główny czynnik ryzyka raka skóry,
12:29
but deathsśmierci from heartserce diseasechoroba are a hundredsto timesczasy higherwyższy
263
733835
2871
ale liczba zgonów na skutek chorób serca
jest sto razy większa
12:32
than deathsśmierci from skinskóra cancernowotwór.
264
736706
1952
niż liczba zgonów na skutek raka skóry.
12:34
And I think that we need to be more awareświadomy of,
265
738658
2649
Uważam, że musimy być bardziej świadomi,
12:37
and we need to find the risk-benefitryzyko korzyść ratiostosunek.
266
741307
2079
zważyć zagrożenia i korzyści.
12:39
How much sunlightświatło słoneczne is safebezpieczny,
267
743386
1472
Jaka ilość światła słonecznego
jest bezpieczna
12:40
and how can we finesseFinesse this bestNajlepiej for our generalgenerał healthzdrowie?
268
744858
4200
i jak możemy ustalić,
co jest najlepsze dla naszego zdrowia?
12:44
So, thank you very much indeedw rzeczy samej.
269
749058
2180
Bardzo dziękuję.
12:47
(ApplauseAplauz)
270
751238
6897
(Brawa)
Translated by Daniel Wróblewski
Reviewed by Krystyna Wasilewska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Richard Weller - Dermatologist
Dermatologist Richard Weller wants to know: Why are Scots so sick?

Why you should listen

Edinburgh-native Richard Weller was studying medicine in Australia when something suddenly struck him as odd: Why are the Scots so sick? Australians suffer from heart disease at one-third the rate that Britons do, with lower death rates from heart attacks and heart failure, and fewer strokes overall. When Weller looked into it, this wasn't unique to Australia and England: In fact, there are wide gaps in mortality even within the UK, a gradient which maps roughly ... geographically? A five-degree change in latitude -- between London and Edinburg, for example -- shows a nearly 20 percent higher rate of mortality. Weller and his team have been working ever since to crack this mysterious gap, and most recently their research shows it may be related to exposure to sunlight. Nitric oxide (NO), a chemical transmitter produced by the skin and stored in great reserves, is released by exposure to UV rays, and this in turn is very important to cardiovascular health.

Weller is a senior lecturer in Dermatology at the University of Edinburgh. His two areas of study are the role of NO in human skin physiology and the role of skin barrier function deficiencies in atopic disease.

More profile about the speaker
Richard Weller | Speaker | TED.com