ABOUT THE SPEAKER
Sandra Aamodt - Neuroscientist and science writer
Sandra Aamodt explores the neuroscience of everyday life, examining new research and its impact on our understanding of ourselves.

Why you should listen

Sandra Aamodt is a neuroscientist and science writer, who takes the complexities of neuroscience research and whips them into fun reads that give people a better understanding of their minds and behavior. Her books Welcome to Your Brain and Welcome to Your Child's Brain (both written with Sam Wang) are designed to bring neuroscience to a general audience, and they've both been widely translated. Aamodt's science writing has also appeared in The New York Times, The Washington Post, El Mundo and the Times of London.

From 2003 to 2008, Aamodt was the editor-in-chief of Nature Neuroscience, a leading scientific journal in the field of brain research. She brings a significant scientific background to the task of explaining new research without creating neurobunk. During her career, she has read over five thousand neuroscience papers, and written many editorials on science policy.

More profile about the speaker
Sandra Aamodt | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2013

Sandra Aamodt: Why dieting doesn't usually work

Sandra Aamodt: Diyetler genelde neden işe yaramaz?

Filmed:
4,759,762 views

Diyetler genelde neden işe yaramaz? Amerika Birleşik Devletleri'nde, kız çocuklarının %80'i 10 yaşına gelmeden diyet yapmaya başlamış oluyorlar. Nörolog Sandra Aamodt bu doğal ve içten konuşmasında kendi hikayesinden yola çıkarak beynimizin vücudumuzu nasıl yönettiği konusunda öğretici bir çerçeve çizerken, diyet yapmanın işe yaramamakla kalmayıp fayda sağlamak yerine ne gibi zararlar verdiği konusundaki bilimsel gerçekleri irdeliyor. Sezgileri kullanmak yoluyla daha az diyet takıntılı bir yaşam sürebilmek için fikirler öne sürüyor.
- Neuroscientist and science writer
Sandra Aamodt explores the neuroscience of everyday life, examining new research and its impact on our understanding of ourselves. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
ThreeÜç and a halfyarım yearsyıl agoönce,
0
478
1735
Üç buçuk yıl önce,
00:14
I madeyapılmış one of the besten iyi decisionskararlar of my life.
1
2213
3250
hayatımın en doğru seçimlerinden birini yaptım.
00:17
As my NewYeni Year'sYıl resolutionçözüm,
2
5463
2063
Yeni bir yıla girerken yeni kararlar alıp,
00:19
I gaveverdi up dietingdiyet, stoppeddurduruldu worryingendişe verici about my weightağırlık,
3
7526
4239
diyet yapmayı bıraktım ve kilomu dert etmekten vazgeçip
00:23
and learnedbilgili to eatyemek mindfullymindfully.
4
11765
3025
daha dikkatli yemeyi öğrendim.
00:26
Now I eatyemek wheneverher ne zaman I'm hungry,
5
14790
3883
Artık her acıktığımda yiyorum,
00:30
and I've lostkayıp 10 poundspound.
6
18673
3063
ve tam 4,5 kilo verdim.
00:33
This was me at ageyaş 13,
7
21736
2537
Bu 13 yaşındaki halim,
00:36
when I startedbaşladı my first dietdiyet.
8
24273
2540
ilk diyetime başladığım yıllar.
00:38
I look at that pictureresim now, and I think,
9
26813
3012
Şimdi fotoğrafa bakıyorum ve diyorum ki
00:41
you did not need a dietdiyet,
10
29825
1834
aslında ihtiyacım olan şey diyet değilmiş,
00:43
you neededgerekli a fashionmoda consultdanışın.
11
31659
2671
bir stil danışmanına ihtiyacım varmış.
00:46
(LaughterKahkaha)
12
34330
2407
(kahkahalar)
00:48
But I thought I neededgerekli to losekaybetmek weightağırlık,
13
36737
3069
Ama kilo vermem gerektiğini düşünüyordum,
00:51
and when I gainedkazanmış it back,
14
39806
1462
ve o kiloları geri aldığımda,
00:53
of coursekurs I blamedsuçladı myselfkendim.
15
41268
3928
tabii ki kendimi suçladım.
00:57
And for the nextSonraki threeüç decadeson yıllar,
16
45196
2507
Ve sonraki 30 yıl boyunca,
00:59
I was on and off variousçeşitli dietsdiyetler.
17
47703
2755
dönem dönem birçok farklı diyeti denedim.
01:02
No mattermadde what I trieddenenmiş,
18
50458
2072
Ne denersem deneyim,
01:04
the weightağırlık I'd lostkayıp always camegeldi back.
19
52530
2831
verdiğim kilolar her defasında geri geldi.
01:07
I'm sure manyçok of you know the feelingduygu.
20
55361
3601
Eminim birçoğunuz bu duyguyu bilirsiniz.
01:10
As a neuroscientistsinirbilimci,
21
58962
1561
Bir nörolog olarak,
01:12
I wonderedmerak, why is this so hardzor?
22
60523
2814
düşündüm durdum, bu iş neden bu kadar zor?
01:15
ObviouslyBelli ki, how much you weightartmak dependsbağlıdır on
23
63337
2560
Kaç kilo olduğunuz belli ki
01:17
how much you eatyemek and how much energyenerji you burnyanmak.
24
65897
2590
ne kadar yediğinize ve ne kadar enerji yaktığınıza bağlı.
01:20
What mostçoğu people don't realizegerçekleştirmek
25
68487
2216
Birçok insanın farkına varamadığı şey
01:22
is that hungeraçlık and energyenerji use
26
70703
1813
açlık hissi ve enerji kullanımı
01:24
are controlledkontrollü by the brainbeyin,
27
72516
2104
beyin tarafından kontrol edilir,
01:26
mostlyçoğunlukla withoutolmadan your awarenessfarkında olma.
28
74620
3515
ve çoğunlukla siz bunu fark etmezsiniz bile.
01:30
Your brainbeyin does a lot of its work behindarkasında the scenessahneler,
29
78135
3560
Beyniniz görevlerinin çoğunu gizlice yürütür
01:33
and that is a good thing,
30
81695
2216
ve aslında bu iyi bir şeydir; çünkü
01:35
because your consciousbilinçli mindus --
31
83911
2186
bilinç düzeyinde zihninizin
01:38
how do we put this politelykibarca? --
32
86097
1867
--kibarca nasıl söylesek?--
01:39
it's easilykolayca distracteddikkati dağılmış.
33
87964
3275
kolaylıkla dikkati dağılabilir.
01:43
It's good that you don't have to rememberhatırlamak to breathenefes almak
34
91239
2705
Kendinizi bir film izlemeye kaptırdığınızda
01:45
when you get caughtyakalandı up in a moviefilm.
35
93944
2640
nefes alıp vermeyi hatırlamak zorunda olmamak iyi bir şey.
01:48
You don't forgetunutmak how to walkyürümek
36
96584
2017
Akşam ne yemek pişireceğinizi düşündüğünüz sırada
01:50
because you're thinkingdüşünme about
what to have for dinnerakşam yemegi.
37
98601
2915
aynı anda yürüyebilmeyi becerebilmek de öyle.
01:53
Your brainbeyin alsoAyrıca has its ownkendi senseduyu
38
101516
1984
Aynı zamanda beyninizin,
01:55
of what you should weightartmak,
39
103500
1765
siz bilinç düzeyinizde neye inansanız da
01:57
no mattermadde what you consciouslybilinçli olarak believe.
40
105265
3062
kaç kilo olmanız gerektiği konusunda kendi algısı vardır.
02:00
This is calleddenilen your setset pointpuan,
41
108327
2040
Buna sizin referans değeriniz denir,
02:02
but that's a misleadingyanıltıcı termterim,
42
110367
1666
ama bu yanıltıcı bir terimdir,
02:04
because it's actuallyaslında a rangemenzil
43
112033
1710
çünkü aslında bu değer
02:05
of about 10 or 15 poundspound.
44
113743
2564
5-7 kg civarında bir aralıktır.
02:08
You can use lifestyleyaşam tarzı choicesseçimler to movehareket your weightağırlık
45
116307
3223
Kilo değişiminizi aşağı yukarı bu değerler aralığında tutabilmek için
02:11
up and down withiniçinde that rangemenzil,
46
119530
2068
yaşam tarzınızı şekillendirebilirsiniz,
02:13
but it's much, much harderDaha güçlü to staykalmak outsidedışında of it.
47
121598
4405
ancak bu değerlerin dışına çıkmak aslında çok çok daha zordur.
02:18
The hypothalamusHipotalamus, the partBölüm of the brainbeyin
48
126003
2027
Beynimizin hipotalamus adlı bölümü
02:20
that regulatesdüzenleyen bodyvücut weightağırlık,
49
128030
1913
vücut ağırlığını düzenler,
02:21
there are more than a dozendüzine chemicalkimyasal signalssinyalleri
50
129943
2423
beyinde vücudunuza kilo almasını söyleyen
02:24
in the brainbeyin that tell your bodyvücut to gainkazanç weightağırlık,
51
132366
2616
onlarca kimyasal sinyal vardır,
02:26
more than anotherbir diğeri dozendüzine that
tell your bodyvücut to losekaybetmek it,
52
134982
3684
aynı şekilde onlarcası da kilo vermesini söyler,
02:30
and the systemsistem worksEserleri like a thermostattermostat,
53
138666
3310
ve bu sistem tıpkı bir termostat gibi işler,
02:33
respondingtepki vermek to signalssinyalleri from the bodyvücut
54
141976
2347
vücuttan gelen bu sinyallere
02:36
by adjustingayarlama hungeraçlık, activityaktivite and metabolismmetabolizma,
55
144323
3608
açlık, aktivite ve metabolizmayı düzenleyerek cevap verip
02:39
to keep your weightağırlık stablekararlı as conditionskoşullar changedeğişiklik.
56
147931
3726
koşullar değişse de kilonuzu sabit tutar.
02:43
That's what a thermostattermostat does, right?
57
151657
2102
Tıpkı bir termostatın yaptığı gibi, öyle değil mi?
02:45
It keepstutar the temperaturesıcaklık in your houseev the sameaynı
58
153759
3432
O da dışarıda hava sıcaklığı değişirken
02:49
as the weatherhava changesdeğişiklikler outsidedışında.
59
157191
2760
evinizdeki ısıyı sabit tutar.
02:51
Now you can try to changedeğişiklik the temperaturesıcaklık
60
159951
2822
Şimdi kışın evde bir pencere açarak
02:54
in your houseev by openingaçılış a windowpencere in the winterkış,
61
162773
3496
içerideki sıcaklığı değiştirmeye çalışabilirsiniz,
02:58
but that's not going to changedeğişiklik
the settingayar on the thermostattermostat,
62
166269
3766
ama bu termostatınızın ayarlarını değiştirmeyecektir,
03:02
whichhangi will respondyanıtlamak by kickingtekme on the furnacefırın
63
170035
2199
ve termostat, evi yeniden ısıtabilmek için
03:04
to warmIlık, hafif sıcak the placeyer back up.
64
172234
2437
kalorifer kazanının daha fazla yanmasını sağlayacaktır.
03:06
Your brainbeyin worksEserleri exactlykesinlikle the sameaynı way,
65
174671
3322
İşte beyniniz de aynen bu şekilde çalışır,
03:09
respondingtepki vermek to weightağırlık losskayıp by usingkullanma powerfulgüçlü toolsaraçlar
66
177993
3143
kilo kaybına karşı
03:13
to pushit your bodyvücut back
67
181136
1154
vücudunuzu normal kabul ettiği değerlere geri döndürmek için
03:14
to what it considersdikkate alır normalnormal.
68
182290
4030
güçlü araçlar kullanarak cevap verir.
03:18
If you losekaybetmek a lot of weightağırlık,
69
186320
1975
Eğer çok kilo verirseniz,
03:20
your brainbeyin reactstepki verir as if you were starvingçok aç,
70
188295
4325
beyniniz sanki açlıktan ölecekmişsiniz gibi tepki verir,
03:24
and whetherolup olmadığını you startedbaşladı out fatşişman or thinince,
71
192620
2632
ve kilo vermeye başladığınızda şişman da zayıf da olsanız,
03:27
your brain'sbeyni responsetepki is exactlykesinlikle the sameaynı.
72
195252
2965
beyninizin tepkisi tamamen aynı olacaktır.
03:30
We would love to think that your brainbeyin could tell
73
198217
2273
Kilo vermeye ihtiyacınız olup olmadığını
03:32
whetherolup olmadığını you need to losekaybetmek weightağırlık or not,
74
200490
1466
beyninizin söyleyebilmesini dilerdik,
03:33
but it can't.
75
201956
2135
ama ne yazık ki bu mümkün değil.
03:36
If you do losekaybetmek a lot of weightağırlık,
76
204091
2893
Eğer çok fazla kilo verirseniz,
03:38
you becomeolmak hungry,
77
206984
2299
aç hissetmeye başlarsınız,
03:41
and your muscleskaslar burnyanmak lessaz energyenerji.
78
209283
2886
ve kaslarınız daha az enerji yakar.
03:44
DrDr. RudyRudy LeibelLeibel of ColumbiaColumbia UniversityÜniversitesi
79
212169
2649
Kolombiya Üniversitesi'nden Dr. Rudy Leibel
03:46
has foundbulunan that people who have lostkayıp
80
214818
1709
vücut ağırlığının yüzde 10'unu kaybeden kişilerin
03:48
10 percentyüzde of theironların bodyvücut weightağırlık
81
216527
2199
250-400 kalori daha az
03:50
burnyanmak 250 to 400 calorieskalori lessaz
82
218726
2823
yaktığını tespit etmiştir;
03:53
because theironların metabolismmetabolizma is suppressedbastırılmış.
83
221549
2508
çünkü bu kişilerin metabolizması baskılanmıştır.
03:56
That's a lot of foodGıda.
84
224057
2430
Bu çok fazla yiyecek eder.
03:58
This meansanlamına geliyor that a successfulbaşarılı dieterDieter
85
226487
2224
Bu demek oluyor ki, başarılı bir diyet uygulayıcısı
04:00
mustşart eatyemek this much lessaz foreversonsuza dek
86
228711
3168
kendisiyle aynı kiloda olan ama hep zayıf kalmış birinden
04:03
than someonebirisi of the sameaynı weightağırlık
87
231879
1292
sonsuza dek
04:05
who has always been thinince.
88
233171
2303
tam da o kadar daha az yemeli.
04:07
From an evolutionaryevrimsel perspectiveperspektif,
89
235474
1790
Evrimsel bir perspektifle bakacak olursak,
04:09
your body'svücudun resistancedirenç to weightağırlık losskayıp makesmarkaları senseduyu.
90
237264
2544
vücudunuzun kilo kaybına karşı direnci oldukça anlamlı.
04:11
When foodGıda was scarcekıt, our ancestors'atalarının survivalhayatta kalma
91
239808
3136
Yiyeceğin zor bulunduğu dönemlerde atalarımızın hayatta kalması
04:14
dependedbağlı on conservingtasarruf energyenerji,
92
242944
2494
enerjilerini korumalarına bağlıydı ve yeniden
04:17
and regainingyeniden kazanmak the weightağırlık when foodGıda was availablemevcut
93
245438
2253
yiyecek bulduklarında kaybettikleri kiloları geri alabilmek onları
04:19
would have protectedkorumalı them
againstkarşısında the nextSonraki shortagesıkıntısı.
94
247691
3107
bir sonraki kıtlığa karşı koruyordu.
04:22
Over the coursekurs of humaninsan historytarih,
95
250798
2527
İnsanlık tarihini boyunca
04:25
starvationaçlık has been a much biggerDaha büyük problemsorun
96
253325
3002
açlık her zaman fazla yemekten
04:28
than overeatingovereating.
97
256327
1684
daha büyük bir problem olmuştur.
04:30
This mayMayıs ayı explainaçıklamak a very sadüzgün factgerçek:
98
258011
4231
Bu da bize çok üzücü bir gerçeği açıklar:
04:34
SetAyarla pointsmakas can go up,
99
262242
2829
Referans değerler yükselebilir ama
04:37
but they rarelynadiren go down.
100
265071
2872
nadiren düşerler.
04:39
Now, if your motheranne ever mentionedadı geçen
101
267943
2189
Yani, eğer anneniz size hiç
04:42
that life is not fairadil,
102
270132
2296
hayatın adil olmadığından bahsettiyse
04:44
this is the kindtür of thing she was talkingkonuşma about.
103
272428
2793
anlatmaya çalıştığı işte tam da bu tür bir şeydir.
04:47
(LaughterKahkaha)
104
275221
3038
(kahkahalar)
04:50
SuccessfulBaşarılı dietingdiyet doesn't loweralt your setset pointpuan.
105
278259
3185
Başarılı bir diyet yapmak sizin referans değerinizi azaltmaz.
04:53
Even after you've kepttuttu the weightağırlık off
106
281444
1544
Kilonuzu yedi yıl boyunca
04:54
for as long as sevenYedi yearsyıl,
107
282988
1829
koruduktan sonra bile
04:56
your brainbeyin keepstutar tryingçalışıyor to make you gainkazanç it back.
108
284817
3973
beyniniz verdiğiniz kiloyu geri almanız için uğraşır.
05:00
If that weightağırlık losskayıp had been duenedeniyle to a long faminekıtlık,
109
288790
3290
Eğer bu kilo kaybı uzun süren bir kıtlıktan dolayı olsaydı,
05:04
that would be a sensiblemantıklı responsetepki.
110
292080
2329
beynin bu cevabı akıllıca olabilirdi.
05:06
In our modernmodern worldDünya of drive-thruthru-Drive burgersBurger,
111
294409
2681
Arabaya servis yapan fast-food zincirlerin olduğu modern dünyamızda
05:09
it's not workingçalışma out so well for manyçok of us.
112
297090
3457
birçoğumuz için bu işler o kadar da iyi gitmiyor.
05:12
That differencefark betweenarasında our ancestralatalarının pastgeçmiş
113
300547
3743
Atalarımıza ait geçmiş ile
05:16
and our abundantbol presentmevcut
114
304290
2403
bizim bolluk içindeki yaşamımız arasındaki fark
05:18
is the reasonneden that DrDr. YoniYoni FreedhoffFreedhoff
115
306693
2289
Ottawa Üniversitesi'nden Dr. Yoni Freedhoff'un
05:20
of the UniversityÜniversitesi of OttawaOttawa
116
308982
2060
bazı hastalarını yiyeceğin daha az bulunduğu
05:23
would like to take some of his patientshastalar back to a time
117
311042
2701
geçmiş zamanlara götürmek istemesinin
05:25
when foodGıda was lessaz availablemevcut,
118
313743
2099
nedenini oluşturuyor.
05:27
and it's alsoAyrıca the reasonneden
119
315842
1701
Bu fark aynı zamanda
05:29
that changingdeğiştirme the foodGıda environmentçevre
120
317543
2384
yiyecek ortamlarını değiştirmenin
05:31
is really going to be the mostçoğu effectiveetkili solutionçözüm
121
319927
4116
obeziteye karşı en etkili çözümlerden biri
05:36
to obesityşişmanlık.
122
324043
2110
olma sebebini de açıklıyor.
05:38
SadlyNe yazık ki, a temporarygeçici weightağırlık gainkazanç
123
326153
3277
Ne yazık ki, geçici bir kilo artışı
05:41
can becomeolmak permanentkalıcı.
124
329430
2045
kalıcı hale gelebilir.
05:43
If you staykalmak at a highyüksek weightağırlık for too long,
125
331475
2634
Eğer o fazla kiloda çok uzun süre kalırsanız,
05:46
probablymuhtemelen a mattermadde of yearsyıl for mostçoğu of us,
126
334109
2474
muhtemelen çoğumuz için yıllara yayılan bu süreçte
05:48
your brainbeyin mayMayıs ayı decidekarar ver that that's the newyeni normalnormal.
127
336583
4438
beyniniz artık sizin için yeni "normal"in bu olduğuna karar verebilir.
05:53
PsychologistsPsikologlar classifysınıflandırmak eatersyiyenler into two groupsgruplar,
128
341021
4060
Psikologlar yeme alışkanlıklarına göre insanları iki gruba ayırır,
05:57
those who relygüvenmek on theironların hungeraçlık
129
345081
1618
açlık hissine güvenenler
05:58
and those who try to controlkontrol theironların eatingyemek yiyor
130
346699
2569
ve yemelerini irade yoluyla kontrol etmeye çalışanlar,
06:01
throughvasitasiyla willpowerirade, like mostçoğu dietersdieters.
131
349268
6063
tıpkı diyet yapan birçok kişi gibi.
06:07
Let's call them intuitivesezgisel eatersyiyenler and controlledkontrollü eatersyiyenler.
132
355331
6511
Onlara sezgisel olarak yiyenler ve kontrollü yiyenler diyelim.
06:13
The interestingilginç thing is that intuitivesezgisel eatersyiyenler
133
361842
2183
İlginç olan şu ki; sezgisel olarak yiyenler
06:16
are lessaz likelymuhtemelen to be overweightkilolu,
134
364025
2631
fazla kilolu olmaya daha az yatkın ve
06:18
and they spendharcamak lessaz time thinkingdüşünme about foodGıda.
135
366656
3702
yiyecek düşünerek geçirdikleri zaman da daha az.
06:22
ControlledKontrollü eatersyiyenler are more vulnerablesavunmasız
136
370358
3644
Kontrollü yiyenler ise, reklamlardan
06:26
to overeatingovereating in responsetepki to advertisingreklâm,
137
374002
2863
büyük boy menülerden ve açık büfelerden etkilenerek
06:28
super-sizingSüper boyutlandırma, and the all-you-can-eatyiyebildiğin kadar ye buffetAçık büfe.
138
376865
3863
fazla yemeye daha yatkınlar.
06:32
And a smallküçük indulgencehoşgörü,
139
380728
1745
Ve yine kontrollü yiyenlerde
06:34
like eatingyemek yiyor one scoopKepçe of icebuz creamkrem,
140
382473
3206
bir top dondurma yemek gibi
06:37
is more likelymuhtemelen to leadöncülük etmek to a foodGıda bingealem
141
385679
5610
bir anlık küçük bir zevkin
06:43
in controlledkontrollü eatersyiyenler.
142
391289
1897
aşırı yemeye yol açması daha muhtemeldir.
06:45
ChildrenÇocuk are especiallyözellikle vulnerablesavunmasız
143
393186
1927
Özellikle çocuklar, diyet yapmak ve sonra aşırı yemek şeklindeki
06:47
to this cycledevir of dietingdiyet and then bingingbinging.
144
395113
3129
bu döngüye karşı daha hassastırlar.
06:50
SeveralBirkaç long-termuzun vadeli studiesçalışmalar have showngösterilen
145
398242
2829
Bazı uzun süreli çalışmalar göstermektedir ki
06:53
that girlskızlar who dietdiyet in theironların earlyerken teenagegenç yearsyıl
146
401071
4152
ergenlik yıllarında diyet yapan kızlar
06:57
are threeüç timeszamanlar more likelymuhtemelen to becomeolmak overweightkilolu
147
405223
3325
başlangıçta normal kiloda olsalar da,
07:00
fivebeş yearsyıl latersonra,
148
408548
1537
beş yıl sonra fazla kilolu olmaya
07:02
even if they startedbaşladı at a normalnormal weightağırlık,
149
410085
2819
üç kat daha yatkındırlar.
07:04
and all of these studiesçalışmalar foundbulunan
150
412904
2649
Tüm bu çalışmalar göstermektedir ki
07:07
that the sameaynı factorsfaktörler
151
415553
2307
kilo alımını tetikleyen bu faktörler
07:09
that predictedtahmin weightağırlık gainkazanç
152
417860
3394
aynı zamanda yeme bozukluklarının gelişimine de
07:13
alsoAyrıca predictedtahmin the developmentgelişme of eatingyemek yiyor disordersbozukluklar.
153
421254
3000
önceden zemin hazırlamaktadır.
07:16
The other factorfaktör, by the way,
154
424254
1568
Bu arada diğer faktör ise
07:17
those of you who are parentsebeveyn,
155
425822
1429
aile bireyleri tarafından
07:19
was beingolmak teasedalay by familyaile membersüyeler
156
427251
3229
fazla kilo sorununun
07:22
about theironların weightağırlık.
157
430480
1511
alay konusu yapılmasıdır.
07:23
So don't do that.
158
431991
1836
Lütfen bunu yapmayın.
07:25
(LaughterKahkaha)
159
433827
1738
(kahkahalar)
07:27
I left almostneredeyse all my graphsgrafikleri at home,
160
435565
2636
Neredeyse tüm grafiklerimi evde bıraktım,
07:30
but I couldn'tcould resistdirenmek throwingatma in just this one,
161
438201
2293
ancak bir tek bunu getirmeden duramadım
07:32
because I'm a geekinek, and that's how I rollrulo.
162
440494
2413
çünkü tam bir ineğim ve dersime iyi çalıştım.
07:34
(LaughterKahkaha)
163
442907
2479
(kahkahalar)
07:37
This is a studyders çalışma that lookedbaktı at the riskrisk of deathölüm
164
445386
2348
Bu 14 yıl süreli çalışma,
07:39
over a 14-year-yıl perioddönem
165
447734
1866
aşağıdaki dört sağlıklı alışkanlık temel alınarak
07:41
basedmerkezli on fourdört healthysağlıklı habitsalışkanlıkları:
166
449600
2502
ölüm riskini inceliyor.
07:44
eatingyemek yiyor enoughyeterli fruitsmeyve and vegetablessebzeler,
167
452102
2120
yeterli sebze ve meyve yemek,
07:46
exerciseegzersiz threeüç timeszamanlar a weekhafta,
168
454222
2226
haftada üç kez egzersiz yapmak,
07:48
not smokingsigara içmek,
169
456448
1376
sigara içmemek
07:49
and drinkingiçme in moderationılımlılık.
170
457824
1970
ve kararında alkol almak.
07:51
Let's startbaşlama by looking at the normalnormal weightağırlık
171
459794
1929
Şimdi çalışmadaki normal kilolu insanları
07:53
people in the studyders çalışma.
172
461723
1588
ele alarak başlayalım.
07:55
The heightyükseklik of the barsBarlar is the riskrisk of deathölüm,
173
463311
1887
Çubukların yüksekliği ölüm riskini gösteriyor
07:57
and those zerosıfır, one, two, threeüç, fourdört numberssayılar
174
465198
2381
ve yatay eksendeki
07:59
on the horizontalyatay axiseksen
175
467579
1246
sıfır, bir, iki, üç, dört sayıları
08:00
are the numbernumara of those healthysağlıklı habitsalışkanlıkları
176
468825
2033
çalışmaya katılan kişinin sahip olduğu
08:02
that a givenverilmiş personkişi had.
177
470858
1560
sağlıklı alışkanlık sayısını belirtiyor.
08:04
And as you'dşimdi etsen expectbeklemek, the healthierdaha sağlıklı the lifestyleyaşam tarzı,
178
472418
2989
Ve tahmin edeceğiniz gibi, çalışma süresince kişilerin yaşam tarzı ne kadar sağlıklı ise
08:07
the lessaz likelymuhtemelen people were to dieölmek duringsırasında the studyders çalışma.
179
475407
2912
ölüm riskleri o kadar düşük olmuştur.
08:10
Now let's look at what happensolur
180
478319
1322
Şimdi fazla kilolu insanlarda
08:11
in overweightkilolu people.
181
479641
1846
neler olduğuna bakalım.
08:13
The onesolanlar that had no healthysağlıklı habitsalışkanlıkları
182
481487
2072
Sağlıklı alışkanlıkları olmayanların
08:15
had a higherdaha yüksek riskrisk of deathölüm.
183
483559
1771
ölüm riskleri çok daha fazla.
08:17
AddingEkleme just one healthysağlıklı habitalışkanlık
184
485330
1764
Sadece bir tek sağlıklı alışkanlık edinmek
08:19
pullsçeker overweightkilolu people back into the normalnormal rangemenzil.
185
487094
3462
fazla kilolu insanların ölüm riskini normal düzeye indiriyor.
08:22
For obeseaşırı şişman people with no healthysağlıklı habitsalışkanlıkları,
186
490556
2742
Sağlıklı alışkanlığı olmayan obez kişilerde
08:25
the riskrisk is very highyüksek, sevenYedi timeszamanlar higherdaha yüksek
187
493298
2710
ölüm riski, çalışmadaki en sağlıklı olan gruba göre
08:28
than the healthiesten sağlıklı groupsgruplar in the studyders çalışma.
188
496008
2136
çok yüksek,-yedi kat kadar-.
08:30
But a healthysağlıklı lifestyleyaşam tarzı helpsyardım eder obeseaşırı şişman people too.
189
498144
3940
Ancak sağlıklı bir yaşam tarzı obezlerde de olumlu sonuçlar getiriyor.
08:34
In factgerçek, if you look only at the groupgrup
190
502084
2518
Hatta sağlıklı alışkanlıkların dördüne de sahip olan
08:36
with all fourdört healthysağlıklı habitsalışkanlıkları,
191
504602
2274
gruba bakarsak,
08:38
you can see that weightağırlık makesmarkaları very little differencefark.
192
506876
2612
kilonun çok az bir fark yarattığını görüyoruz.
08:41
You can take controlkontrol of your healthsağlık
193
509488
2056
Kilo veremiyor veya
08:43
by takingalma controlkontrol of your lifestyleyaşam tarzı,
194
511544
1874
kilonuzu koruyamıyor olsanız da
08:45
even If you can't losekaybetmek weightağırlık
195
513418
1481
yaşam tarzınızı düzenleyerek
08:46
and keep it off.
196
514899
1736
sağlığınızın kontrolünü ele geçirebilirsiniz.
08:48
DietsDiyetler don't have very much reliabilitygüvenilirlik.
197
516635
4110
Diyetlerin güvenilirliği çok sağlam değildir.
08:52
FiveBeş yearsyıl after a dietdiyet,
198
520745
1777
Diyet yaptıktan beş yıl sonra
08:54
mostçoğu people have regainedele geçirdi the weightağırlık.
199
522522
2788
birçok kişi vermiş olduğu kiloları geri alır.
08:57
FortyKırk percentyüzde of them have gainedkazanmış even more.
200
525310
2482
Hatta bu kişilerin yüzde 40'ı daha da fazla kilo alır.
08:59
If you think about this,
201
527792
1425
Bu verileri düşünürseniz
09:01
the typicaltipik outcomesonuç of dietingdiyet
202
529217
2347
diyet yapmanın tipik sonucu
09:03
is that you're more likelymuhtemelen to gainkazanç weightağırlık
203
531564
1888
uzun vadede kilo alma olasılığınızın
09:05
in the long runkoş than to losekaybetmek it.
204
533452
2769
verme olasılığından daha yüksek olmasıdır.
09:08
If I've convincedikna olmuş you that dietingdiyet
205
536221
2854
Eğer sizleri diyet yapmanın
09:11
mightbelki be a problemsorun,
206
539075
2029
problem yaratabileceğine ikna ettiysem
09:13
the nextSonraki questionsoru is, what do you do about it?
207
541104
2638
sıradaki soru şu olmalı, peki ne yapmalıyız?
09:15
And my answerCevap, in a wordsözcük, is mindfulnessMindfulness.
208
543742
4456
Cevabım tek kelimeyle şu: "farkındalık".
09:20
I'm not sayingsöz you need to learnöğrenmek to meditatemeditasyon
209
548198
2535
Meditasyon yapmayı öğrenin ya da
09:22
or take up yogaYoga.
210
550733
1992
yogaya başlayın demiyorum.
09:24
I'm talkingkonuşma about mindfuldikkatli eatingyemek yiyor:
211
552725
2552
Bilinçli yemekten bahsediyorum:
09:27
learningöğrenme to understandanlama your body'svücudun signalssinyalleri
212
555277
3508
yani vücudunuzun verdiği sinyalleri anlayabilmekten.
09:30
so that you eatyemek when you're hungry
213
558785
2389
Böylece acıktığınızda yiyebilecek
09:33
and stop when you're fulltam,
214
561174
2342
ve doyduğunuzda yemeyi bırakacaksınız
09:35
because a lot of weightağırlık gainkazanç boilskaynar down
215
563516
2178
çünkü aslında fazla kilo alımı
09:37
to eatingyemek yiyor when you're not hungry.
216
565694
3066
aç olmadığınızda yemeye dayanıyor.
09:40
How do you do it?
217
568760
1484
Bunu nasıl yapacaksınız?
09:42
Give yourselfkendin permissionizin to eatyemek
218
570244
1834
Kendinize istediğiniz kadar yemek için izin verin
09:44
as much as you want, and then work on figuringendam out
219
572078
2205
ve daha sonra bedeninizi neyin iyi hissettirdiğini
09:46
what makesmarkaları your bodyvücut feel good.
220
574283
1752
bulmaya çalışın.
09:48
SitSit down to regulardüzenli mealsyemek withoutolmadan distractionsdikkat dağıtıcı.
221
576035
3729
Sofrada birşeylerin dikkatinizi dağıtmasına izin vermeden düzenli öğünlere alışın.
09:51
Think about how your bodyvücut feelshissediyor
222
579764
1799
Yemeye başladığınızda ve bitirdiğinizde
09:53
when you startbaşlama to eatyemek and when you stop,
223
581563
2054
bedeninizin nasıl hissettiğini düşünün
09:55
and let your hungeraçlık decidekarar ver
224
583617
2487
ve ne zaman durmanız gerektiğine
09:58
when you should be donetamam.
225
586104
1468
açlık hissinizin karar vermesine izin verin.
09:59
It tookaldı about a yearyıl for me to learnöğrenmek this,
226
587572
2421
Bunu öğrenebilmem bir yıl zaman aldı
10:01
but it's really been worthdeğer it.
227
589993
1771
ama sonuçta değdi.
10:03
I am so much more relaxedrahat around foodGıda
228
591764
3085
Yemek konusunda
10:06
than I have ever been in my life.
229
594849
2863
hayatımda hiç olmadığım kadar rahatım.
10:09
I oftensık sık don't think about it.
230
597712
2565
Çoğunlukla bunu düşünmüyorum bile.
10:12
I forgetunutmak we have chocolateçikolata in the houseev.
231
600277
2733
Evde çikolata olduğunu unutuyorum.
10:15
It's like aliensuzaylılar have takenalınmış over my brainbeyin.
232
603010
2944
Sanki beynimi uzaylılar ele geçirmiş gibi.
10:17
It's just completelytamamen differentfarklı.
233
605954
2758
Herşey çok farklı.
10:20
I should say that
234
608712
2666
Şunu söylemeliyim ki; yeme konusundaki bu yaklaşım
10:23
this approachyaklaşım to eatingyemek yiyor probablymuhtemelen
won'talışkanlık make you losekaybetmek weightağırlık
235
611378
2793
aç olmadığınızda sık sık yemedeğiniz sürece
10:26
unlessolmadıkça you oftensık sık eatyemek when you're not hungry,
236
614171
2917
muhtemelen kilo vermenizi sağlamayacaktır;
10:29
but doctorsdoktorlar don't know of any approachyaklaşım
237
617088
3898
ki doktorlar da birçok insanda belirgin kilo kaybı sağlayan
10:32
that makesmarkaları significantönemli weightağırlık losskayıp in a lot of people,
238
620986
4475
herhangi bir yaklaşım bilmiyorlar,
10:37
and that is why a lot of people are now focusingodaklanma on
239
625461
3370
ve bu yüzden günümüzde pek çok insan
10:40
preventingönlenmesi weightağırlık gainkazanç
240
628831
2159
kilo vermeye çalışmak yerine
10:42
insteadyerine of promotingteşvik weightağırlık losskayıp.
241
630990
3223
kilo almayı önlemeye odaklanmış durumda.
10:46
Let's faceyüz it:
242
634213
1536
Haydi şununla yüzleşelim:
10:47
If dietsdiyetler workedişlenmiş, we'devlenmek all be thinince alreadyzaten.
243
635749
4211
Diyetler işe yarasaydı; hepimiz çoktan incecik olmuştuk.
10:51
(LaughterKahkaha)
244
639960
1900
(kahkahalar)
10:53
Why do we keep doing the sameaynı thing
245
641860
1637
Neden aynı şeyi yapıp duruyoruz ve
10:55
and expectingbekliyor differentfarklı resultsSonuçlar?
246
643497
2883
farklı sonuçlar elde etmeyi bekliyoruz?
10:58
DietsDiyetler mayMayıs ayı seemgörünmek harmlesszararsız,
247
646380
1683
Diyetler zararsız gibi görünebilir;
11:00
but they actuallyaslında do a lot of collateralTeminat damagehasar.
248
648063
3718
ancak gerçekte birçok hasar yaratıyorlar.
11:03
At worsten kötü, they ruinharabe liveshayatları:
249
651781
2435
En kötüsü, hayatımızı mahvediyorlar:
11:06
WeightAğırlık obsessiontakıntı leadspotansiyel müşteriler to eatingyemek yiyor disordersbozukluklar,
250
654216
2316
Kilo takıntısı özellikle küçük yaştakilerde
11:08
especiallyözellikle in younggenç kidsçocuklar.
251
656532
2943
yeme bozukluklarına yol açıyor.
11:11
In the U.S., we have 80 percentyüzde of 10-year-old-yaşında girlskızlar
252
659475
4878
Amerika'da 10 yaşındaki kızların %80'i
11:16
say they'veonlar ettik been on a dietdiyet.
253
664353
1777
diyet yaptığını söylüyor.
11:18
Our daughterskız çocukları have learnedbilgili to measureölçmek theironların worthdeğer
254
666130
2261
Kızlarımız kendi değerlerini
11:20
by the wrongyanlış scaleölçek.
255
668391
3103
yanlış ölçek kullanarak ölçmeye çalışıyorlar.
11:23
Even at its besten iyi,
256
671494
2025
Diyet yapmak en iyi şekliyle bile
11:25
dietingdiyet is a wasteatık of time and energyenerji.
257
673519
2728
zaman ve enerji kaybıdır.
11:28
It takes willpowerirade whichhangi you could be usingkullanma
258
676247
4222
Çocuğunuza ödevinde yardım etmek ya da
11:32
to help your kidsçocuklar with theironların homeworkev ödevi
259
680469
2622
işle ilgili o önemli projeyi bitirmek gibi işler için
11:35
or to finishbitiş that importantönemli work projectproje,
260
683091
3616
kullanabileceğiniz motivasyonu harcar.
11:38
and because willpowerirade is limitedsınırlı,
261
686707
3487
Ve motivasyon sınırlı olduğu için,
11:42
any strategystrateji that reliesdayanır on its consistenttutarlı applicationuygulama
262
690194
4623
sürekli kullanılmasına dayanan herhangi bir yöntemin
11:46
is prettygüzel much guaranteedgarantili
263
694817
2783
dikkatinizi başka birşeye yönlendirdiğinizde
11:49
to eventuallysonunda failbaşarısız you
264
697600
2093
kesinlikle er ya da geç yenilgiyle
11:51
when your attentionDikkat moveshamle on to something elsebaşka.
265
699693
3849
sonuçlanması kaçınılmazdır.
11:55
Let me leaveayrılmak you with one last thought.
266
703542
3932
Şimdi sizden şunu düşünmenizi istiyorum:
11:59
What if we told all those dietingdiyet girlskızlar
267
707474
2903
Eğer tüm o diyet yapan kızlara
12:02
that it's okay to eatyemek when they're hungry?
268
710377
3001
aç hissettiklerinde yiyebileceklerini söyleseydik ne olurdu?
12:05
What if we taughtöğretilen them to work with theironların appetiteiştah
269
713378
2250
Onlara iştahlarından korkmak yerine
12:07
insteadyerine of fearingkorkarak it?
270
715628
2125
iştahı yönetebilmeyi öğretseydik?
12:09
I think mostçoğu of them would be happierdaha mutlu and healthierdaha sağlıklı,
271
717753
3427
Sanırım birçoğu daha mutlu ve sağlıklı olurdu,
12:13
and as adultsyetişkinler,
272
721180
2015
ve yetişkin olduklarında
12:15
manyçok of them would probablymuhtemelen be thinnerdaha ince.
273
723195
3773
birçoğu muhtemelen daha ince olurdu.
12:18
I wishdilek someonebirisi had told me that
274
726968
2113
Ben 13 yaşındayken
12:21
back when I was 13.
275
729081
3421
birinin bunu bana söylemiş olmasını dilerdim.
12:24
Thanksteşekkürler.
276
732502
2006
Teşekkürler.
12:26
(ApplauseAlkış)
277
734508
8359
(alkışlar)
Translated by Enise Zabitci
Reviewed by Hulya Uzun

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Sandra Aamodt - Neuroscientist and science writer
Sandra Aamodt explores the neuroscience of everyday life, examining new research and its impact on our understanding of ourselves.

Why you should listen

Sandra Aamodt is a neuroscientist and science writer, who takes the complexities of neuroscience research and whips them into fun reads that give people a better understanding of their minds and behavior. Her books Welcome to Your Brain and Welcome to Your Child's Brain (both written with Sam Wang) are designed to bring neuroscience to a general audience, and they've both been widely translated. Aamodt's science writing has also appeared in The New York Times, The Washington Post, El Mundo and the Times of London.

From 2003 to 2008, Aamodt was the editor-in-chief of Nature Neuroscience, a leading scientific journal in the field of brain research. She brings a significant scientific background to the task of explaining new research without creating neurobunk. During her career, she has read over five thousand neuroscience papers, and written many editorials on science policy.

More profile about the speaker
Sandra Aamodt | Speaker | TED.com