TEDSummit
Don Tapscott: How the blockchain is changing money and business
Don Tapscott: Cách thức mạng blockchain làm thay đổi tiền bạc và thương mại
Filmed:
Readability: 4.4
4,489,159 views
Blockchain là gì? Nếu bạn chưa biết thì cũng nên biết; nếu bạn biết rồi thì đây là cơ hội để bạn hiểu rõ cách thức nó hoạt động. Don Tapscott giúp chúng ta hiểu và vén màn bí mật của công nghệ xây dựng lòng tin và thay đổi thế giới, theo ông, đó không gì khác ngoài thế hệ thứ hai của internet và giữ khả năng làm biến đổi tiền bạc, thương mại, chính trị và xã hội.
Don Tapscott - Digital strategist
Don Tapscott, Executive Chairman of the Blockchain Research Institute, is one of the world’s leading authorities on the impact of technology in business and society. He has authored 16 books, including "Wikinomics: How Mass Collaboration Changes Everything," which has been translated into over 25 languages Full bio
Don Tapscott, Executive Chairman of the Blockchain Research Institute, is one of the world’s leading authorities on the impact of technology in business and society. He has authored 16 books, including "Wikinomics: How Mass Collaboration Changes Everything," which has been translated into over 25 languages Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
The technology likely to have
the greatest impact
the greatest impact
0
831
3446
Công nghệ tạo được ảnh
hưởng có lẽ là lớn nhất
hưởng có lẽ là lớn nhất
00:16
on the next few decades
1
4301
1746
trong vài thập niên
00:18
has arrived.
2
6071
1252
vừa qua.
Chứ không còn là truyền thông
đại chúng.
đại chúng.
00:19
And it's not social media.
3
7744
2497
Cũng không phải là khối dữ liệu toàn cầu.
00:22
It's not big data.
4
10265
1397
00:23
It's not robotics.
5
11686
1507
Không phải là rô bốt.
00:25
It's not even AI.
6
13217
1483
Thậm chí không phải trí thông
minh nhân tạo
minh nhân tạo
00:27
You'll be surprised to learn
7
15033
2366
Bạn sẽ ngạc nhiên khi nhận ra rằng
00:29
that it's the underlying technology
of digital currencies like Bitcoin.
of digital currencies like Bitcoin.
8
17423
4712
đó chính là công nghệ cơ bản của
hệ thống tiền tệ kỹ thuật số Bitcoin.
hệ thống tiền tệ kỹ thuật số Bitcoin.
00:34
It's called the blockchain. Blockchain.
9
22159
3401
Hệ thống đó được gọi là blockchain.
00:38
Now, it's not the most sonorous
word in the world,
word in the world,
10
26337
2836
Nó không phải là từ ngữ thời
thượng trên thế giới,
thượng trên thế giới,
00:42
but I believe that this is now
11
30294
2416
nhưng tôi tin nó là
00:44
the next generation of the internet,
12
32734
2541
thế hệ tiếp theo của internet,
00:47
and that it holds vast promise
for every business, every society
for every business, every society
13
35299
4575
và nó đầy hứa hẹn đối với
mọi nền kinh tế, mọi xã hội
mọi nền kinh tế, mọi xã hội
00:51
and for all of you, individually.
14
39898
1667
và đối với tất cả các bạn, từng người một.
00:54
You know, for the past few decades,
we've had the internet of information.
we've had the internet of information.
15
42367
4675
Như bạn biết, trong vài thập niên qua,
chúng ta đã có mạng thông tin internet.
chúng ta đã có mạng thông tin internet.
00:59
And when I send you an email
or a PowerPoint file or something,
or a PowerPoint file or something,
16
47066
4221
Và khi tôi gửi bạn một email,
một file Power-Point hay thứ gì đó,
một file Power-Point hay thứ gì đó,
01:03
I'm actually not sending you the original,
17
51311
2074
tôi không gửi bạn bản gốc,
01:05
I'm sending you a copy.
18
53409
1363
tôi chỉ gửi bạn bản copy.
01:07
And that's great.
19
55222
1517
Thật tuyệt.
01:08
This is democratized information.
20
56763
2456
Đây là thời đại mọi người được
bình đẳng trước thông tin.
bình đẳng trước thông tin.
01:12
But when it comes to assets --
21
60441
2758
Nhưng khi thông tin trở thành tài sản --
01:15
things like money,
22
63223
2345
như là tiền bạc,
01:17
financial assets like stocks and bonds,
23
65592
2455
tài sản kinh tế như chứng
khoán và các mối quan hệ,
khoán và các mối quan hệ,
01:20
loyalty points, intellectual property,
24
68071
3435
khách hàng trung thành, sở hữu trí tuệ,
01:23
music, art, a vote,
25
71530
2529
âm nhạc, tác phẩm nghệ thuật, lá phiếu,
01:26
carbon credit and other assets --
26
74982
2605
carbon credit hay loại tài sản nào khác --
01:29
sending you a copy is a really bad idea.
27
77611
2612
thì việc gửi bản copy chẳng có
ý nghĩa gì cả
ý nghĩa gì cả
01:32
If I send you 100 dollars,
28
80247
1795
Ví dụ, nếu tôi gửi cho bạn 100 đô la,
01:34
it's really important
that I don't still have the money --
that I don't still have the money --
29
82066
3037
thì điều quan trọng là số tiền đó
không còn ở chỗ tôi nữa --
không còn ở chỗ tôi nữa --
01:37
(Laughter)
30
85127
1007
(Cười)
01:38
and that I can't send it to you.
31
86158
2358
và tôi không thể gửi lại nữa.
01:40
This has been called
the "double-spend" problem
the "double-spend" problem
32
88540
2337
Đó được gọi là vấn đề "gửi-đôi"
01:42
by cryptographers for a long time.
33
90901
2094
của người viết mã phần mềm
trong khoảng thời gian dài.
trong khoảng thời gian dài.
01:45
So today, we rely entirely
on big intermediaries --
on big intermediaries --
34
93469
5269
Vì thế hôm nay chúng ta hoàn toàn
tin vào những tổ chức trung gian uy tín--
tin vào những tổ chức trung gian uy tín--
01:50
middlemen like banks, government,
35
98762
2253
như ngân hàng, chính phủ,
01:53
big social media companies,
credit card companies and so on --
credit card companies and so on --
36
101039
3564
công ty truyền thông lớn,
công ty thẻ tín dụng và vân vân --
công ty thẻ tín dụng và vân vân --
01:56
to establish trust in our economy.
37
104627
2642
để xây dựng lòng tin vào
nền kinh tế của chúng ta.
nền kinh tế của chúng ta.
01:59
And these intermediaries perform
all the business and transaction logic
all the business and transaction logic
38
107779
5094
Và những tổ chức trung gian này thực hiện
tất cả thương vụ và quá trình giao dịch
tất cả thương vụ và quá trình giao dịch
02:04
of every kind of commerce,
39
112897
1396
của mọi hình thức thương mại,
02:06
from authentication,
identification of people,
identification of people,
40
114317
2661
từ việc xác nhận giá trị, xác định
danh tính của mọi người,
danh tính của mọi người,
02:09
through to clearing, settling
and record keeping.
and record keeping.
41
117002
4065
thông qua kiểm tra, sắp xếp
và lưu trữ.
và lưu trữ.
Nói chung, các tổ chức này làm
những việc rất hữu ích.
những việc rất hữu ích.
02:13
And overall, they do a pretty good job.
42
121583
1921
02:15
But there are growing problems.
43
123528
1697
Nhưng có phát sinh vấn đề.
Trước hết, chúng quá tập trung.
02:17
To begin, they're centralized.
44
125942
1532
Có nghĩa là các tổ chức đó có thể bị tin
tặc tấn công và nguy cơ ngày càng cao --
tặc tấn công và nguy cơ ngày càng cao --
02:19
That means they can be hacked,
and increasingly are --
and increasingly are --
45
127498
2968
02:22
JP Morgan, the US Federal Government,
46
130490
2559
Hãng JP Morgan, chính phủ
liên bang Hoa kỳ,
liên bang Hoa kỳ,
công ty Linkedlm, Home Depot và
các công ty khác
các công ty khác
02:25
LinkedIn, Home Depot and others
47
133073
1791
02:26
found that out the hard way.
48
134888
1415
đã rất khó khăn mới phát hiện ra vấn đề.
02:28
They exclude billions of people
from the global economy,
from the global economy,
49
136874
3514
Họ loại hàng tỷ người khỏi nền kinh tế
toàn cầu,
toàn cầu,
02:32
for example, people
who don't have enough money
who don't have enough money
50
140412
2253
ví dụ, những người không có đủ tiền
02:34
to have a bank account.
51
142689
1260
thì không thể có một tài khoản ngân hàng.
02:36
They slow things down.
52
144624
2288
Họ làm chậm các quá trình.
02:38
It can take a second for an email
to go around the world,
to go around the world,
53
146936
3570
Có thể mất 1 giây để gửi 1 email
đi khắp thế giới,
đi khắp thế giới,
02:42
but it can take days or weeks
54
150530
2424
nhưng nó có thể mất vài ngày hay vài tuần
02:44
for money to move through
the banking system across a city.
the banking system across a city.
55
152978
3132
để tiền có thể chuyển qua hệ thống banking
của 1 thành phố.
của 1 thành phố.
02:48
And they take a big piece of the action --
56
156134
2199
Và họ hưởng lợi lớn từ các giao dịch --
02:50
10 to 20 percent just to send money
to another country.
to another country.
57
158357
3030
từ 10 đến 20 % số tiền chỉ để gửi tiền
đến một nước khác.
đến một nước khác.
Họ lấy dữ liệu của ta,
02:54
They capture our data,
58
162022
1641
nghĩa là chúng ta không thể buôn bán nó
02:55
and that means we can't monetize it
59
163687
1952
02:57
or use it to better manage our lives.
60
165663
2754
hoặc dùng nó để quản lý tốt
hơn cuộc sống của ta.
hơn cuộc sống của ta.
03:00
Our privacy is being undermined.
61
168441
2737
Sự riêng tư của chúng ta bị xâm phạm.
03:03
And the biggest problem is that overall,
62
171202
2224
Và vấn đề lớn nhất là
03:06
they've appropriated the largesse
of the digital age asymmetrically:
of the digital age asymmetrically:
63
174005
5881
họ tranh thủ sự hào phóng của thời
đại kỹ thuật số một cách bất công:
đại kỹ thuật số một cách bất công:
03:11
we have wealth creation,
but we have growing social inequality.
but we have growing social inequality.
64
179910
4234
chúng ta tạo ra của cải, nhưng cũng gia tăng
khoảng cách giàu nghèo
khoảng cách giàu nghèo
03:17
So what if there were not only
an internet of information,
an internet of information,
65
185105
4342
Vậy nếu Internet không chỉ truyền đạt thông tin
03:21
what if there were an internet of value --
66
189471
2467
Mà còn có thể truyền tải giá trị thực
03:24
some kind of vast, global,
distributed ledger
distributed ledger
67
192517
4128
có thể đáp ứng mức độ toàn cầu
03:28
running on millions of computers
68
196669
2138
phục vụ cho hàng triệu máy tính
03:30
and available to everybody.
69
198831
2084
và mọi người có thể truy cập.
03:32
And where every kind of asset,
from money to music,
from money to music,
70
200939
3851
là nơi mọi loại tài sản,
từ tiền cho đến âm nhạc,
từ tiền cho đến âm nhạc,
03:36
could be stored, moved, transacted,
exchanged and managed,
exchanged and managed,
71
204814
5704
đều có thể được lưu trữ, di chuyển, giao
dịch, trao đổi và quản lý,
dịch, trao đổi và quản lý,
03:42
all without powerful intermediaries?
72
210542
2536
mà không cần bất kỳ hình thức
quản lý trung gian nào?
quản lý trung gian nào?
03:45
What if there were
a native medium for value?
a native medium for value?
73
213507
3677
Và nếu có một môi trường thuận lợi cho
tài sản?
tài sản?
03:50
Well, in 2008, the financial
industry crashed
industry crashed
74
218256
4658
Năm 2008, nền công nghiệp tài chính
sụp đổ
sụp đổ
03:54
and, perhaps propitiously,
75
222938
2584
và có thể rất thuận lợi để
03:57
an anonymous person or persons
named Satoshi Nakamoto
named Satoshi Nakamoto
76
225546
4934
một người vô danh hay một nhóm
mang tên Satoshi Nakamoto
mang tên Satoshi Nakamoto
04:03
created a paper where he developed
a protocol for a digital cash
a protocol for a digital cash
77
231325
6986
tạo ra một loại giao dịch ở đó họ phát
triển một giao thức cho tiền kỹ thuật số
triển một giao thức cho tiền kỹ thuật số
04:10
that used an underlying
cryptocurrency called Bitcoin.
cryptocurrency called Bitcoin.
78
238335
3293
bằng mã nguồn mở được gọi là Bitcoin.
04:14
And this cryptocurrency enabled people
to establish trust and do transactions
to establish trust and do transactions
79
242421
5818
Mã nguồn có thể giúp người ta thiết lập
lòng tin và thực hiện giao dịch
lòng tin và thực hiện giao dịch
04:20
without a third party.
80
248263
1691
mà không cần bên thứ ba.
04:21
And this seemingly simple act
set off a spark
set off a spark
81
249978
3736
Hành động có vẻ đơn giản này
làm tóe lên một tia lửa
làm tóe lên một tia lửa
04:25
that ignited the world,
82
253738
2147
đã làm cháy thế giới,
04:27
that has everyone excited
or terrified or otherwise interested
or terrified or otherwise interested
83
255909
5143
mọi người phấn khích hay sợ hãi
hay không quan tâm
hay không quan tâm
04:33
in many places.
84
261076
1245
ở nhiều nơi khác nhau.
04:34
Now, don't be confused about Bitcoin --
85
262640
2070
Vậy đừng nhầm lẫn về Bitcoin --
04:36
Bitcoin is an asset; it goes up and down,
86
264734
3175
Bitcoin là một tài sản; có giá trị
tăng hoặc giảm,
tăng hoặc giảm,
04:39
and that should be of interest
to you if you're a speculator.
to you if you're a speculator.
87
267933
3012
và có thể làm bạn quan tâm
nếu bạn là nhà đầu tư.
nếu bạn là nhà đầu tư.
04:43
More broadly, it's a cryptocurrency.
88
271525
2405
Tổng quát hơn, nó là một mã nguồn.
04:45
It's not a fiat currency
controlled by a nation-state.
controlled by a nation-state.
89
273954
3349
Nó không phải là tiền tệ chính thức
được quản lý bởi một quốc gia.
được quản lý bởi một quốc gia.
04:49
And that's of greater interest.
90
277327
1647
Điều này lại càng hay.
04:51
But the real pony here
is the underlying technology.
is the underlying technology.
91
279412
3214
Nhưng điều thật sự thú vị ở đây
chính là mã nguồn mở.
chính là mã nguồn mở.
04:54
It's called blockchain.
92
282650
1831
Nó được gọi là blockchain.
04:57
So for the first time now
in human history,
in human history,
93
285649
3443
Vậy lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại,
05:01
people everywhere can trust each other
94
289116
2478
bất kỳ nơi đâu người ta có thể tin tưởng
lẫn nhau
lẫn nhau
05:03
and transact peer to peer.
95
291618
2601
và giao dịch trực tiếp với nhau.
05:07
And trust is established,
not by some big institution,
not by some big institution,
96
295001
4240
Vậy lòng tin đã được thiết lập mà
không cần bất kỳ một thiết chế nào,
không cần bất kỳ một thiết chế nào,
05:11
but by collaboration, by cryptography
97
299265
3056
nhưng lại cần với sự hợp tác với nhau,
cần mã nguồn
cần mã nguồn
05:14
and by some clever code.
98
302345
2133
và cần bộ mã thông minh.
05:16
And because trust is native
to the technology,
to the technology,
99
304502
2998
Vì lòng tin là mẹ đẻ của công nghệ.
Tôi gọi đó là "Giao Thức Lòng Tin."
05:20
I call this, "The Trust Protocol."
100
308080
2507
Bây giờ có lẽ các bạn tự hỏi:
Làm sao mà điều đó có thể thực hiện được?
Làm sao mà điều đó có thể thực hiện được?
05:22
Now, you're probably wondering:
How does this thing work?
How does this thing work?
101
310896
2754
05:25
Fair enough.
102
313674
1220
Không vấn đề gì!
05:28
Assets -- digital assets like money
to music and everything in between --
to music and everything in between --
103
316290
5155
Tài sản -- tài sản kỹ thuật số như tiền,
nhạc hay bất cứ thứ gì --
nhạc hay bất cứ thứ gì --
không được lưu trữ ở một nơi tập trung,
05:33
are not stored in a central place,
104
321469
1666
05:35
but they're distributed
across a global ledger,
across a global ledger,
105
323159
2696
nhưng chúng được phân phối khắp nơi
trong một hệ thống toàn cầu,
trong một hệ thống toàn cầu,
05:37
using the highest level of cryptography.
106
325879
2518
ở mức độ cao nhất của mã nguồn.
05:40
And when a transaction is conducted,
107
328945
2643
Khi một giao dịch được thực hiện,
05:43
it's posted globally,
108
331612
2078
nó sẽ được gửi khắp nơi,
05:45
across millions and millions of computers.
109
333714
3069
thông qua hàng triệu hàng triệu máy tính.
Khắp nơi trên thế giới,
05:49
And out there, around the world,
110
337508
1844
có một nhóm người được gọi là "miners."
từ này có 2 nghĩa.
từ này có 2 nghĩa.
05:51
is a group of people called "miners."
111
339376
2294
Đừng hiểu "miners" theo nghĩa "trẻ con"
mà phải hiểu là "người đào mỏ Bitcoin."
mà phải hiểu là "người đào mỏ Bitcoin."
05:53
These are not young people,
they're Bitcoin miners.
they're Bitcoin miners.
112
341694
3492
05:57
They have massive computing power
at their fingertips --
at their fingertips --
113
345210
3007
Họ sở hữu sức mạnh khổng lồ của máy tính
qua các đầu ngón tay --
qua các đầu ngón tay --
06:00
10 to 100 times bigger
than all of Google worldwide.
than all of Google worldwide.
114
348241
4810
gấp 10 đến 100 lần sức mạnh của Google.
06:05
These miners do a lot of work.
115
353598
1936
Những 'miners' này làm rất nhiều việc.
06:08
And every 10 minutes,
116
356122
1373
Mỗi 10 phút trôi qua,
06:09
kind of like the heartbeat of a network,
117
357519
2287
được xem là 1 nhịp tim của thế giới mạng,
06:11
a block gets created
118
359830
2205
một đơn vị thông tin được tạo ra
06:14
that has all the transactions
from the previous 10 minutes.
from the previous 10 minutes.
119
362059
3226
với tất cả những giao dịch
của 10 phút trước đó.
của 10 phút trước đó.
06:17
Then the miners get to work,
trying to solve some tough problems.
trying to solve some tough problems.
120
365714
5135
Rồi các 'miners' vào việc,
cố gắng giải quyết một số vấn đề gai góc.
cố gắng giải quyết một số vấn đề gai góc.
06:22
And they compete:
121
370873
1322
Và họ hoàn thành:
06:24
the first miner to find out the truth
and to validate the block,
and to validate the block,
122
372219
4311
'miner' nào tìm ra đầu tiên kết quả
và đóng gói,
và đóng gói,
06:28
is rewarded in digital currency,
123
376554
2361
thì được thưởng trong hệ tiền kỹ thuật số,
06:30
in the case of the Bitcoin
blockchain, with Bitcoin.
blockchain, with Bitcoin.
124
378939
2763
trong hệ thống Bitcoin blockchain, thì
được thưởng bằng Bitcoin.
được thưởng bằng Bitcoin.
06:34
And then -- this is the key part --
125
382171
2160
Rồi -- đến phần chính --
06:36
that block is linked to the previous block
126
384355
2457
gói đó được gửi đến gói trước
và gói này lại được gửi ngược
về phía trước nữa
về phía trước nữa
06:38
and the previous block
127
386836
1309
06:40
to create a chain of blocks.
128
388169
3248
để tạo ra một chuỗi các gói hoàn thiện.
Mỗi gói được đóng dấu thời gian,
06:43
And every one is time-stamped,
129
391441
1439
06:44
kind of like with a digital waxed seal.
130
392904
2198
giống như đóng dấu kỹ thuật số.
06:47
So if I wanted to go and hack a block
131
395434
2347
Vậy nếu tôi muốn xử lý một gói
06:49
and, say, pay you and you
with the same money,
with the same money,
132
397805
3835
và nói với bạn này hay bạn kia, hãy trả
một món tiền,
một món tiền,
thì tôi phải 'xử lý' gói đó,
06:54
I'd have to hack that block,
133
402394
1523
06:55
plus all the preceding blocks,
134
403941
1430
cùng tất cả những gói trước,
06:57
the entire history of commerce
on that blockchain,
on that blockchain,
135
405395
3394
toàn bộ quá trình thương mại trên chuỗi
trao đổi blockchain,
trao đổi blockchain,
07:00
not just on one computer
but across millions of computers,
but across millions of computers,
136
408813
3491
không phải chỉ trên một máy nhưng thông
qua hàng triệu máy tính,
qua hàng triệu máy tính,
07:04
simultaneously,
137
412328
1779
đồng thời,
07:06
all using the highest
levels of encryption,
levels of encryption,
138
414131
3335
tất cả đều dùng mức độ cao nhất
của mã nguồn,
của mã nguồn,
07:09
in the light of the most powerful
computing resource in the world
computing resource in the world
139
417490
3090
trong khả năng của nguồn tài nguyên
số lớn nhất trên toàn thế giới
số lớn nhất trên toàn thế giới
07:12
that's watching me.
140
420604
1248
tất cả đang mời gọi tôi.
07:13
Tough to do.
141
421876
1165
Biết rằng làm rất khó.
07:15
This is infinitely more secure
142
423510
2202
Việc đó rất an toàn
07:17
than the computer systems
that we have today.
that we have today.
143
425736
2359
so với hệ thống máy tính
của chúng ta ngày nay.
của chúng ta ngày nay.
Blockchain. Đó là cách hệ thống hoạt động.
07:20
Blockchain. That's how it works.
144
428119
2584
Đơn vị tiền Bitcoin trong hệ
thông blockchain chỉ là một ví dụ.
thông blockchain chỉ là một ví dụ.
07:23
So the Bitcoin blockchain is just one.
145
431402
2181
Còn nhiều đơn vị khác nữa.
07:25
There are many.
146
433607
1151
07:26
The Ethereum blockchain was developed
by a Canadian named Vitalik Buterin.
by a Canadian named Vitalik Buterin.
147
434782
4894
Đơn vị Ethereum blockchain đã được phát
triển bởi Vitalik Buterin, người Canada.
triển bởi Vitalik Buterin, người Canada.
07:31
He's [22] years old,
148
439700
2230
Chàng trai này mới 19 tuổi,
07:33
and this blockchain
has some extraordinary capabilities.
has some extraordinary capabilities.
149
441954
4218
Blockchain này sở hữu
những khả năng tuyệt vời.
những khả năng tuyệt vời.
Một trong những khả năng đó là
xây dựng những hợp đồng thông minh.
xây dựng những hợp đồng thông minh.
07:38
One of them is that you can
build smart contracts.
build smart contracts.
150
446196
3083
07:41
It's kind of what it sounds like.
151
449303
1968
Giống như tên gọi của nó,
"hợp đồng thông mình".
"hợp đồng thông mình".
07:43
It's a contract that self-executes,
152
451295
2563
Đó là loại hợp đồng tự thực hiện,
07:45
and the contract handles the enforcement,
the management, performance
the management, performance
153
453882
4867
và hợp đồng đó gồm gia công, củng cố,
quản lý và hoàn thiện
quản lý và hoàn thiện
07:50
and payment -- the contract kind of has
a bank account, too, in a sense --
a bank account, too, in a sense --
154
458773
4261
và chi trả -- hợp đồng này giống như
một tài khoản ngân hàng --
một tài khoản ngân hàng --
07:55
of agreements between people.
155
463058
2636
trên những thỏa thuận giữa
hai người với nhau.
hai người với nhau.
07:57
And today, on the Ethereum blockchain,
156
465718
2714
Ngày nay, trên hệ thống
Ethereum blockchain,
Ethereum blockchain,
08:00
there are projects underway
to do everything
to do everything
157
468456
2287
có nhiều dự án cho nhiều lĩnh vực
08:02
from create a new replacement
for the stock market
for the stock market
158
470767
3162
từ việc thiết kế một hướng đầu tư mới
trong thị trường chứng khoán
trong thị trường chứng khoán
08:05
to create a new model of democracy,
159
473953
1823
đến việc tạo ra một hình mẫu mới
của nền dân chủ,
của nền dân chủ,
08:07
where politicians
are accountable to citizens.
are accountable to citizens.
160
475800
3103
ở đó các nhà chính trị chịu trách nhiệm
trước công dân.
trước công dân.
08:10
(Applause)
161
478927
3460
(Vỗ tay)
08:14
So to understand what a radical change
this is going to bring,
this is going to bring,
162
482411
4079
Vậy để hiểu sự thay đổi triệt để này,
nó mang đến đến điều gì,
nó mang đến đến điều gì,
08:18
let's look at one industry,
financial services.
financial services.
163
486514
2293
hãy quan sát một nhà máy,
những dịch vụ tài chính.
những dịch vụ tài chính.
08:21
Recognize this?
164
489249
1353
Bạn có nhận ra điều đó không?
08:23
Rube Goldberg machine.
165
491061
1915
Rất giống chiếc máy Rube Goldberg.
08:25
It's a ridiculously complicated machine
that does something really simple,
that does something really simple,
166
493000
3681
Nó là chiếc máy phức tạp một cách buồn
cười để làm những việc vô cùng đơn giản,
cười để làm những việc vô cùng đơn giản,
08:28
like crack an egg or shut a door.
167
496705
2378
như là bóc quả trứng hay đóng cửa.
08:31
Well, it kind of reminds me
of the financial services industry,
of the financial services industry,
168
499593
3832
Thật sự, tôi thấy nó giống
hệ thống dịch vụ tài chính,
hệ thống dịch vụ tài chính,
08:35
honestly.
169
503449
1166
Thật đấy.
08:36
I mean, you tap your card
in the corner store,
in the corner store,
170
504639
2905
Xem này, bạn gõ số thẻ
của mình ở cửa hàng góc phố,
của mình ở cửa hàng góc phố,
08:39
and a bitstream goes through
a dozen companies,
a dozen companies,
171
507568
3251
và một dòng tín hiệu số đi qua hàng
chục công ty,
chục công ty,
08:42
each with their own computer system,
172
510843
2363
mỗi công ty lại có cả một hệ
thống máy tính,
thống máy tính,
08:45
some of them being 1970s mainframes
173
513230
2305
trong số đó cũng còn
những máy từ thập niên 1970
những máy từ thập niên 1970
08:47
older than many
of the people in this room,
of the people in this room,
174
515559
2792
nó còn già hơn nhiều người trong
khán phòng này,
khán phòng này,
08:50
and three days later, a settlement occurs.
175
518375
2779
và 3 ngày sau, một kết quả xuất hiện.
08:53
Well, with a blockchain
financial industry,
financial industry,
176
521740
3524
Nhưng với hệ thống tài
chính của blockchain,
chính của blockchain,
không một kết quả nào xuất hiện cả,
08:57
there would be no settlement,
177
525288
1403
08:58
because the payment and the settlement
is the same activity,
is the same activity,
178
526715
2858
vì thanh toán và hiển thị kết quả chỉ
là một hoạt động,
là một hoạt động,
09:01
it's just a change in the ledger.
179
529597
1744
nó chính là sự thay đổi toàn cục.
Vậy ở Phố Wall và khắp nơi trên thế giới,
09:04
So Wall Street and all around the world,
180
532040
2260
hệ thống tài chính đang đối mặt với
một đảo lộn khủng khiếp từ hiện tượng này,
một đảo lộn khủng khiếp từ hiện tượng này,
09:06
the financial industry
is in a big upheaval about this,
is in a big upheaval about this,
181
534324
3263
và mọi người lo sợ liệu ta có
bị thay thế,
bị thay thế,
09:09
wondering, can we be replaced,
182
537611
2151
09:11
or how do we embrace
this technology for success?
this technology for success?
183
539786
2963
hay tự hỏi làm thế nào để ta áp dụng
công nghệ này một cách thành công?
công nghệ này một cách thành công?
09:15
Now, why should you care?
184
543349
1622
Tại sao bạn cần phải cẩn thận?
09:18
Well, let me describe some applications.
185
546320
2468
Cho phép tôi nói về một
vài ứng dụng của nó.
vài ứng dụng của nó.
09:21
Prosperity.
186
549748
1668
Sự thịnh vượng.
09:23
The first era of the internet,
187
551440
2008
Thời kỳ đầu của Internet,
09:25
the internet of information,
188
553472
1341
mạng thông tin,
09:26
brought us wealth
but not shared prosperity,
but not shared prosperity,
189
554837
3463
mang lại cho chúng ta của cải
nhưng không có sự phồn thịnh,
nhưng không có sự phồn thịnh,
09:30
because social inequality is growing.
190
558324
2454
vì sự bất công xã hội đang lớn dần.
09:32
And this is at the heart
of all of the anger and extremism
of all of the anger and extremism
191
560802
3983
Đó là tâm điểm của mọi cơn giận dữ
và chủ nghĩa cực đoan
và chủ nghĩa cực đoan
09:36
and protectionism and xenophobia and worse
192
564809
3600
rồi đến chủ nghĩa bảo hộ và bài ngoại, rôi
còn nhiều thứ tồi tệ nữa,
còn nhiều thứ tồi tệ nữa,
chúng ta đang chứng kiến tất cả những thứ
đó lớn dần lên trong thế giới ngày nay,
đó lớn dần lên trong thế giới ngày nay,
09:40
that we're seeing growing
in the world today,
in the world today,
193
568433
2582
09:43
Brexit being the most recent case.
194
571039
2849
Brexit là trường hợp mới nhất.
09:46
So could we develop some new approaches
to this problem of inequality?
to this problem of inequality?
195
574868
5743
Ta có thể phát triển cách tiếp cận mới để
giải quyết vấn đề bất bình đẳng này không?
giải quyết vấn đề bất bình đẳng này không?
09:52
Because the only approach today
is to redistribute wealth,
is to redistribute wealth,
196
580635
3749
Vì chỉ có một giải pháp duy nhất
đó là chia lại của cải,
đó là chia lại của cải,
đánh thuế người này và chia
bớt cho người cho người kia.
bớt cho người cho người kia.
09:56
tax people and spread it around more.
197
584408
2180
Chúng ta có thể làm kế hoạch để
chia của cải được không?
chia của cải được không?
09:58
Could we pre-distribute wealth?
198
586612
2436
Liệu ta có thể thay đổi cách thức tạo
ra của cải ngay từ giai đoạn đầu
ra của cải ngay từ giai đoạn đầu
10:01
Could we change the way that wealth
gets created in the first place
gets created in the first place
199
589686
3196
10:04
by democratizing wealth creation,
200
592906
2170
bằng cách dân chủ hóa sự sáng tạo của cải,
10:07
engaging more people in the economy,
201
595100
2393
khuyến khích mọi người tham gia
vào nền kinh tế,
vào nền kinh tế,
10:09
and then ensuring that they got
fair compensation?
fair compensation?
202
597517
3096
và phải bảo đảm rằng họ được hưởng
chính đáng hay không?
chính đáng hay không?
10:13
Let me describe five ways
that this can be done.
that this can be done.
203
601158
2844
Hãy cho phép tôi trình bày 5 cách
thực hiện.
thực hiện.
10:16
Number one:
204
604597
1426
Một là:
10:18
Did you know that 70 percent
of the people in the world who have land
of the people in the world who have land
205
606047
5229
Bạn có biết quyền sở hữu đất của
70% dân số thế giới
70% dân số thế giới
10:23
have a tenuous title to it?
206
611300
2119
đang vô cùng bấp bênh không?
10:25
So, you've got a little farm in Honduras,
some dictator comes to power,
some dictator comes to power,
207
613863
3392
Vậy, bạn có một nông trại nhỏ ở Honduras,
một nhà độc tài lên nắm quyền,
một nhà độc tài lên nắm quyền,
10:29
he says, "I know you've got a piece
of paper that says you own your farm,
of paper that says you own your farm,
208
617279
3592
hắn nói, "tôi biết anh có vài giấy
tờ gì đó liên quan đến nông trại của anh,
tờ gì đó liên quan đến nông trại của anh,
10:32
but the government computer
says my friend owns your farm."
says my friend owns your farm."
209
620895
3655
nhưng hệ thống máy tính của chính phủ có
bằng chứng bạn tôi sở hữu nông trại đó."
bằng chứng bạn tôi sở hữu nông trại đó."
10:36
This happened on a mass scale in Honduras,
210
624967
2178
Sự việc đó đã xảy ra tràn lan ở Honduras,
10:39
and this problem exists everywhere.
211
627169
2347
Và vấn đề này xảy ra ở bất kỳ nơi nào.
Hernando de Soto, nhà kinh tế học
nổi tiếng của Mỹ Latin,
nổi tiếng của Mỹ Latin,
10:42
Hernando de Soto, the great
Latin American economist,
Latin American economist,
212
630214
2775
nói rằng đây là vấn đề nan giải nhất
của thế giới
của thế giới
10:45
says this is the number one
issue in the world
issue in the world
213
633013
2144
10:47
in terms of economic mobility,
214
635181
1594
liên quan đến kinh tế,
nó còn quan trọng hơn cả việc sở hữu
một tài khoản ngân hàng,
một tài khoản ngân hàng,
10:48
more important than having a bank account,
215
636799
2141
10:50
because if you don't have
a valid title to your land,
a valid title to your land,
216
638964
2633
vì nếu bạn không có được giấy tờ hợp lê
về đất đai,
về đất đai,
10:53
you can't borrow against it,
217
641621
1556
bạn không thể thế chấp,
10:55
and you can't plan for the future.
218
643201
2022
và bạn không thể lập kế hoạch tương lai.
10:57
So today, companies
are working with governments
are working with governments
219
645969
3340
Vì thế ngày nay, các công ty đang
làm việc với chính phủ
làm việc với chính phủ
để đưa các giấy tờ sở hữu đất đai
lên mạng blockchain.
lên mạng blockchain.
11:01
to put land titles on a blockchain.
220
649333
2443
11:03
And once it's there, this is immutable.
221
651800
2300
Khi đã ở đó, thì nó sẽ không bị
thay đổi tùy tiện nữa.
thay đổi tùy tiện nữa.
Tin tặc không thể tấn công.
11:06
You can't hack it.
222
654718
1246
11:08
This creates the conditions for prosperity
223
656313
3155
Quyền sở hữu đó tạo
điều kiện phát triển thịnh vượng
điều kiện phát triển thịnh vượng
11:11
for potentially billions of people.
224
659492
2168
cho hàng tỷ người.
11:14
Secondly:
225
662505
1163
Thứ hai:
11:16
a lot of writers talk about Uber
226
664295
2234
nhiều người nói về Uber
11:18
and Airbnb and TaskRabbit
and Lyft and so on
and Lyft and so on
227
666553
3335
về Airbnb, về TaskRabbit
về Lyft và vân vân
về Lyft và vân vân
11:21
as part of the sharing economy.
228
669912
2296
như là một phần của nền kinh
tế biết chia sẻ.
tế biết chia sẻ.
11:24
This is a very powerful idea,
229
672232
1664
Đây là một ý tưởng rất mạnh mẽ,
11:25
that peers can come together
and create and share wealth.
and create and share wealth.
230
673920
3179
các công ty đó có thể kết hợp với nhau,
tạo ra của cải và chia sẻ sự thịnh vượng.
tạo ra của cải và chia sẻ sự thịnh vượng.
11:29
My view is that ...
231
677710
1413
Tôi nghĩ ...
11:31
these companies are not really sharing.
232
679729
3995
thực ra những công ty này
chẳng chia sẻ gì đâu.
chẳng chia sẻ gì đâu.
11:35
In fact, they're successful
precisely because they don't share.
precisely because they don't share.
233
683748
4107
Thực tế, họ rất thành công
mà đâu cho ai cái gì.
mà đâu cho ai cái gì.
11:39
They aggregate services together,
and they sell them.
and they sell them.
234
687879
3172
Họ gộp những dịch vụ lại,
rồi bán trọn gói.
rồi bán trọn gói.
11:43
What if, rather than Airbnb
being a $25 billion corporation,
being a $25 billion corporation,
235
691710
4932
Sẽ thế nào nếu Airbnb là công ty có vốn lên đến
25 tỷ đô la,
25 tỷ đô la,
11:48
there was a distributed application
on a blockchain, we'll call it B-Airbnb,
on a blockchain, we'll call it B-Airbnb,
236
696666
5506
có một ứng dụng phân phối trên mạng
blockchain, chúng ta gọi là B-Airbnb,
blockchain, chúng ta gọi là B-Airbnb,
11:54
and it was essentially owned
by all of the people
by all of the people
237
702196
4034
và nó được sở hữu bởi những người
11:58
who have a room to rent.
238
706254
1732
có phòng dư ra để cho thuê.
12:00
And when someone wants to rent a room,
239
708574
2571
Khi ai đó muốn thuê phòng,
12:03
they go onto the blockchain
database and all the criteria,
database and all the criteria,
240
711169
4142
họ vào mạng dữ liệu blockchain
và xem thông tin chi tiết,
và xem thông tin chi tiết,
12:07
they sift through, it helps
them find the right room,
them find the right room,
241
715335
2507
chọn trong số đó, và họ tìm được
phòng thích hợp,
phòng thích hợp,
12:09
and then the blockchain helps
with the contracting,
with the contracting,
242
717866
2769
và blockchain giúp họ làm hợp đồng,
12:12
it identifies the party,
243
720659
1872
giúp xác định các bên,
12:14
it handles the payments
244
722555
1358
giúp thực hiện việc thanh toán
12:15
just through digital payments --
they're built into the system.
they're built into the system.
245
723937
3246
chỉ thông qua chi trả kỹ thuật số --
được xây dựng trong hệ thống.
được xây dựng trong hệ thống.
12:19
And it even handles reputation,
246
727207
1531
Thậm chí blockchain phụ trách xếp hạng,
12:20
because if she rates a room
as a five-star room,
as a five-star room,
247
728762
4192
vì nếu mạng blockchain xếp một phòng
ở mức 5 sao,
ở mức 5 sao,
12:24
that room is there,
248
732978
1216
thì phòng đó đúng như vậy,
12:26
and it's rated, and it's immutable.
249
734218
2227
nó được xếp hạng như thế,
không thay đổi được.
không thay đổi được.
12:29
So, the big sharing-economy
disruptors in Silicon Valley
disruptors in Silicon Valley
250
737043
4744
Vậy sự thay đổi mạnh mẽ của nền kinh
tế biết chia sẻ trong Thung Lũng Silicon
tế biết chia sẻ trong Thung Lũng Silicon
12:34
could be disrupted,
251
742542
1157
có thể bị khuấy động,
12:36
and this would be good for prosperity.
252
744096
2241
và có thể làm phát triển sự phồn thịnh.
12:38
Number three:
253
746361
1157
Thứ ba:
12:40
the biggest flow of funds
from the developed world
from the developed world
254
748403
2571
dòng tiền tệ lớn nhất từ
các nước phát triển
các nước phát triển
12:42
to the developing world
255
750998
1286
chảy đến các nước đang phát triển
12:44
is not corporate investment,
256
752308
2262
không phải là dòng tiền đầu tư thương mại,
12:46
and it's not even foreign aid.
257
754594
2281
thậm chí không phải là hỗ trợ nước ngoài.
12:49
It's remittances.
258
757605
2000
Mà chính là kiều hối do cá nhân gửi về.
12:52
This is the global diaspora;
259
760329
1935
Có sự di dân toàn cầu;
12:54
people have left their ancestral lands,
260
762288
2357
những người đã rời vùng đất tổ tiên,
12:56
and they're sending money back
to their families at home.
to their families at home.
261
764669
3889
và họ đang gửi tiền về quê nhà.
13:00
This is 600 billion dollars a year,
and it's growing,
and it's growing,
262
768582
3123
Số tiền đó lên đến 600 tỷ đô la
mỗi năm và còn đang tăng,
mỗi năm và còn đang tăng,
13:03
and these people are getting ripped off.
263
771729
2040
vì những người này rất nhớ quê hương.
13:06
AnnaLee Domingo is a housekeeper.
264
774555
2614
Analie Domingo là một quản gia.
13:09
She lives in Toronto,
265
777864
1905
Cô ta sống ở Toronto,
13:11
and every month she goes
to the Western Union office
to the Western Union office
266
779793
4764
và mỗi tháng cô ra ngân hàng Western Union
13:16
with some cash
267
784581
1539
với một ít tiền mặt
13:18
to send her remittances
to her mom in Manila.
to her mom in Manila.
268
786144
2960
để gửi tiền cho mẹ ở Manila.
13:21
It costs her around 10 percent;
269
789835
1893
Chi phí gửi khoảng 10%;
13:23
the money takes four to seven
days to get there;
days to get there;
270
791752
2240
cần từ 4 đến 7 ngày để
nhận được số tiền đó;
nhận được số tiền đó;
13:26
her mom never knows
when it's going to arrive.
when it's going to arrive.
271
794016
2164
mẹ cô ta không bao giờ biết
khi nào thì tiền đến nơi.
khi nào thì tiền đến nơi.
13:28
It takes five hours
out of her week to do this.
out of her week to do this.
272
796204
2534
Rồi phải mất thêm 5 giờ
để đi nhận tiền.
để đi nhận tiền.
13:31
Six months ago,
273
799571
1152
Cách đây 6 tháng,
13:32
AnnaLee Domingo used
a blockchain application called Abra.
a blockchain application called Abra.
274
800747
4580
Analie Domingo đã dùng ứng dụng Abra
của mạng blockchain.
của mạng blockchain.
13:37
And from her mobile device,
she sent 300 bucks.
she sent 300 bucks.
275
805771
2613
Từ điện thoại di động, cô gửi 300 đô la.
13:40
It went directly
to her mom's mobile device
to her mom's mobile device
276
808408
2480
Nó chuyển tin thẳng đến điện thoại của mẹ
13:42
without going through an intermediary.
277
810912
1884
không cần qua bất kỳ trung gian nào.
13:45
And then her mom
looked at her mobile device --
looked at her mobile device --
278
813346
2392
Rồi mẹ cô nhìn vào điện thoại --
13:47
it's kind of like an Uber interface,
there's Abra "tellers" moving around.
there's Abra "tellers" moving around.
279
815762
3789
giống như là giao diện Uber,
có mấy "nhân viên" Abra phục vụ.
có mấy "nhân viên" Abra phục vụ.
13:51
She clicks on a teller
that's a five-star teller,
that's a five-star teller,
280
819575
2738
Bà bấm chọn 1 nhân viên,
nhân viên này ở mức 5 sao đó nhé,
nhân viên này ở mức 5 sao đó nhé,
13:54
who's seven minutes away.
281
822337
1385
người đó chạy 7 phút.
13:56
The guy shows up at the door,
gives her Filipino pesos,
gives her Filipino pesos,
282
824266
3080
Anh ta đến nhà bà và đưa tiền
peso Philipin cho bàn,
peso Philipin cho bàn,
13:59
she puts them in her wallet.
283
827370
1566
rồi bà bỏ vào ví.
14:01
The whole thing took minutes,
284
829365
1756
Tất cả chỉ mất vài phút,
14:03
and it cost her two percent.
285
831145
1863
và chỉ tốn 2 %.
14:06
This is a big opportunity for prosperity.
286
834269
2851
Đây là một cơ hội lớn cho sự thịnh vượng.
14:09
Number four: the most powerful asset
of the digital age is data.
of the digital age is data.
287
837637
4219
Thứ tư: tài sản lớn nhất của thời đại
số là dữ liệu.
số là dữ liệu.
14:14
And data is really a new asset class,
288
842279
3663
Dữ liệu thật sự là một loại tài sản mới,
14:17
maybe bigger than previous asset classes,
289
845966
2279
có thể lớn hơn các loại tài sản trước đây,
14:20
like land under the agrarian economy,
290
848269
2961
như là đất ở thời kinh tế nông nghiệp,
14:23
or an industrial plant,
291
851254
1653
hay nhà máy công nghiệp,
14:24
or even money.
292
852931
1157
thậm chí tiền bạc.
14:26
And all of you -- we -- create this data.
293
854540
3010
Chính tất cả các bạn -- chúng ta -- đang
tạo ra dữ liệu này.
tạo ra dữ liệu này.
14:29
We create this asset,
294
857574
1782
Chúng ta tạo ra tài sản,
14:31
and we leave this trail
of digital crumbs behind us
of digital crumbs behind us
295
859380
2715
chúng ta để lại những thông tin dạng số
14:34
as we go throughout life.
296
862119
1830
trong suốt cuộc đời mình.
Những thông tin này được tập hợp lại
thành hình ảnh của chính bạn,
thành hình ảnh của chính bạn,
14:35
And these crumbs are collected
into a mirror image of you,
into a mirror image of you,
297
863973
2820
14:38
the virtual you.
298
866817
1224
đó là con người ảo của bạn.
Người ảo có thể cho bạn biết về
bạn nhiều hơn,
bạn nhiều hơn,
14:40
And the virtual you may know
more about you than you do,
more about you than you do,
299
868481
2671
14:43
because you can't remember
what you bought a year ago,
what you bought a year ago,
300
871176
2631
vì bạn không thể nhớ mình
đã mua gì cách đây một năm,
đã mua gì cách đây một năm,
14:45
or said a year ago,
or your exact location a year ago.
or your exact location a year ago.
301
873831
2639
hay đã nói cách đây 1 năm.
14:48
And the virtual you is not owned by you --
302
876494
2777
Và chính bạn không sở hữu
được người ảo của mình--
được người ảo của mình--
14:51
that's the big problem.
303
879295
1467
đó là vấn đề rất lớn.
14:53
So today, there are companies working
304
881419
2578
Vậy ngày nay, có những công ty làm việc
14:56
to create an identity in a black box,
305
884021
3637
để tạo ra những cá nhân trong hộp đen,
14:59
the virtual you owned by you.
306
887682
1611
đó là người ảo của bạn và họ giao
cho bạn sở hữu người ảo đó.
cho bạn sở hữu người ảo đó.
15:01
And this black box moves around with you
307
889853
3305
Và hộp đen này luôn theo bạn
15:05
as you travel throughout the world,
308
893182
1990
dù bạn đi khắp nơi,
15:07
and it's very, very stingy.
309
895196
2070
hộp đen này rất cẩn thận.
15:09
It only gives away
the shred of information
the shred of information
310
897290
3055
Nó chỉ biết cho đi vài mẩu thông tin
bé tí tẹo
bé tí tẹo
15:12
that's required to do something.
311
900369
1547
chỉ khi cần thiết thôi.
15:13
A lot of transactions,
312
901940
1289
Trong nhiều giao dịch,
15:15
the seller doesn't even need
to know who you are.
to know who you are.
313
903253
2473
người bán thậm chí không
cần biết bạn là ai.
cần biết bạn là ai.
15:17
They just need to know that they got paid.
314
905750
2468
Họ chỉ cần biết họ được trả tiền đầy đủ.
15:20
And then this avatar
is sweeping up all of this data
is sweeping up all of this data
315
908741
3949
Rồi avatar này quét tất cả
những dữ liệu
những dữ liệu
15:24
and enabling you to monetize it.
316
912714
2744
để bạn có thể quản lý.
15:28
And this is a wonderful thing,
317
916061
1788
Đó là điều tuyệt vời,
15:29
because it can also help us
protect our privacy,
protect our privacy,
318
917873
3191
vì nó có thể giúp chúng ta
bảo vệ sự riêng tư của mình,
bảo vệ sự riêng tư của mình,
15:33
and privacy is the foundation
of a free society.
of a free society.
319
921088
3812
và sự riêng tư là nền tảng
của xã hội tự do.
của xã hội tự do.
Chúng ta hãy giữ lấy tài sản do
chúng ta tạo ra
chúng ta tạo ra
15:36
Let's get this asset that we create
320
924924
1966
15:38
back under our control,
321
926914
1777
hãy quản lý chúng,
15:40
where we can own our own identity
322
928715
2008
ở nơi chúng ta có thể sở hữu thông
tin cá nhân của chính mình
tin cá nhân của chính mình
15:42
and manage it responsibly.
323
930747
1771
và quản lý nó một cách có trách nhiệm.
15:45
Finally --
324
933817
1157
Cuối cùng --
15:46
(Applause)
325
934998
4798
(Vỗ tay)
15:52
Finally, number five:
326
940335
1496
Cuối cùng, mục số 5:
15:53
there are a whole number
of creators of content
of creators of content
327
941855
3262
có nhiều người tạo ra được nhiều
sản phẩm trí tuệ
sản phẩm trí tuệ
15:57
who don't receive fair compensation,
328
945141
2207
mà họ lại không được hưởng công xứng đáng,
15:59
because the system
for intellectual property is broken.
for intellectual property is broken.
329
947372
3092
vì hệ thống sở hữu trí tuệ có vấn đề.
16:02
It was broken by the first era
of the internet.
of the internet.
330
950488
3112
Nó bị phá hủy do thời kỳ đầu của Internet.
16:05
Take music.
331
953624
1467
Ví dụ trường hợp âm nhạc.
16:07
Musicians are left with crumbs
at the end of the whole food chain.
at the end of the whole food chain.
332
955734
3130
Những nhạc sĩ chỉ nhận được vài xu
lẻ từ hệ thống sinh lời to lớn.
lẻ từ hệ thống sinh lời to lớn.
16:10
You know, if you were a songwriter,
25 years ago, you wrote a hit song,
25 years ago, you wrote a hit song,
333
958888
4840
Cách đây 25 năm, nếu bạn là nhạc sỹ, và
bạn viết viết được một bài hát ăn khách,
bạn viết viết được một bài hát ăn khách,
16:15
it got a million singles,
334
963752
2262
nó bán được 1 triệu đĩa đơn,
16:18
you could get royalties
of around 45,000 dollars.
of around 45,000 dollars.
335
966038
3521
thì bạn có thể lấy được tiền bản quyền
khoảng 45.000 đô la.
khoảng 45.000 đô la.
Còn ngày nay, bạn viết được
một bài hát nổi tiếng,
một bài hát nổi tiếng,
16:21
Today, you're a songwriter,
you write a hit song,
you write a hit song,
336
969583
2316
16:23
it gets a million streams,
337
971923
1453
nó có được một triệu lược tải,
16:25
you don't get 45k,
338
973400
1770
bạn không được 45 ngàn đô la đâu,
16:27
you get 36 dollars,
339
975194
2587
bạn được 36 đô la thôi,
16:29
enough to buy a nice pizza.
340
977805
1947
đủ để mua một cái bánh pizza lớn.
16:32
So Imogen Heap,
341
980721
1378
Thế là Imogen Heap,
16:34
the Grammy-winning singer-songwriter,
342
982123
2384
ca sĩ - nhạc sĩ đoạt giải Grammy,
16:36
is now putting music
on a blockchain ecosystem.
on a blockchain ecosystem.
343
984531
3971
đưa nhạc của mình lên mạng blockchain.
16:40
She calls it "Mycelia."
344
988526
1849
Cô ta gọi đó là "Mycelia."
16:42
And the music has
a smart contract surrounding it.
a smart contract surrounding it.
345
990399
4106
Và nhạc của cô ta có được một hợp
đồng rất tốt.
đồng rất tốt.
16:46
And the music protects
her intellectual property rights.
her intellectual property rights.
346
994529
3523
Nhạc được bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
Bạn muốn nghe bài hát phải không?
16:50
You want to listen to the song?
347
998076
1513
16:51
It's free, or maybe a few micro-cents
that flow into a digital account.
that flow into a digital account.
348
999613
3357
Nó miễn phí, hoặc chỉ tốn vài xu
để rót vào một tài khoản số.
để rót vào một tài khoản số.
Bạn muốn đưa bài hát đó vào một
phim của mình, thì đó là chuyện khác,
phim của mình, thì đó là chuyện khác,
16:54
You want to put the song
in your movie, that's different,
in your movie, that's different,
349
1002994
2698
16:57
and the IP rights are all specified.
350
1005716
1759
quyền sở hữu trí tuệ được quy định rất rõ.
16:59
You want to make a ringtone?
That's different.
That's different.
351
1007499
2263
Bạn muốn tạo một đoạn chuông điện thoại?
Thì đó là chuyện khác nữa.
Thì đó là chuyện khác nữa.
17:02
She describes that the song
becomes a business.
becomes a business.
352
1010230
3209
Cô ta xem bài hát của mình như là một sản
phẩm thương mại.
phẩm thương mại.
17:05
It's out there on this platform
marketing itself,
marketing itself,
353
1013463
2809
Nó được đưa vào hệ thống
để tiếp thị cho chính nó,
để tiếp thị cho chính nó,
17:08
protecting the rights of the author,
354
1016296
1967
để bảo vệ quyền tác giả,
17:10
and because the song has a payment system
355
1018287
2155
vì bài hát có được một hệ thống nhận
chi trả
chi trả
17:12
in the sense of bank account,
356
1020466
1462
gửi về tài khoản ngân hàng,
17:13
all the money flows back to the artist,
357
1021952
2348
tất cả số tiền đó sẽ đến
với người nghệ sỹ,
với người nghệ sỹ,
17:16
and they control the industry,
358
1024324
2235
và người ta quản lý hệ thống
17:18
rather than these powerful intermediaries.
359
1026583
2412
thật sự tốt hơn những hệ thống
trung gian khác.
trung gian khác.
17:21
Now, this is --
360
1029757
1151
Bây giờ, --
17:22
(Applause)
361
1030932
4192
(Vỗ tay)
Đây không chỉ đối với tác giả bài hát,
17:27
This is not just songwriters,
362
1035604
1697
mà nó dành cho tất cả mọi nhà sáng tạo,
17:29
it's any creator of content,
363
1037325
1499
17:30
like art,
364
1038848
1467
như hội họa,
17:32
like inventions,
365
1040339
2468
như phát minh,
17:34
scientific discoveries, journalists.
366
1042831
2961
khám phá khoa học, báo chí.
17:37
There are all kinds of people
who don't get fair compensation,
who don't get fair compensation,
367
1045816
3013
Có nhiều người không được
hưởng xứng đáng công sức của mình,
hưởng xứng đáng công sức của mình,
17:40
and with blockchains,
368
1048853
1470
và với blockchain,
17:42
they're going to be able
to make it rain on the blockchain.
to make it rain on the blockchain.
369
1050347
3762
họ sẽ có thể làm mưa tiền qua
mạng blockchain.
mạng blockchain.
17:46
And that's a wonderful thing.
370
1054133
1658
Điều đó thật tuyệt vời.
17:48
So, these are five opportunities
371
1056775
4593
Vậy ta có 5 khả năng
17:53
out of a dozen
372
1061392
1274
từ hàng chục khả năng
17:54
to solve one problem, prosperity,
373
1062690
2301
có thể giải quyết vấn đề
cho sự phồn thịnh,
cho sự phồn thịnh,
17:57
which is one of countless problems
374
1065015
3048
đó là một trong những vấn đề nan giải
18:00
that blockchains are applicable to.
375
1068087
2031
mà blockchain là giải pháp khả thi.
18:03
Now, technology doesn't create
prosperity, of course -- people do.
prosperity, of course -- people do.
376
1071036
3955
Đương nhiên, công nghệ không tạo được
sự thịnh vượng -- mà là con người.
sự thịnh vượng -- mà là con người.
18:07
But my case to you is that, once again,
377
1075507
3875
Nhưng như tôi trình bày
với bạn, một lần nữa,
với bạn, một lần nữa,
18:11
the technology genie
has escaped from the bottle,
has escaped from the bottle,
378
1079905
3437
vị thần công nghệ đã thoát ra khỏi đèn,
18:15
and it was summoned
by an unknown person or persons
by an unknown person or persons
379
1083366
3212
thần được gọi đến bởi một hay vài người
không tên tuổi
không tên tuổi
18:18
at this uncertain time in human history,
380
1086602
2725
vào lúc nào đó trong lịch sử nhân loại,
18:22
and it's giving us
another kick at the can,
another kick at the can,
381
1090216
3271
và vị thần cho chúng ta 1 cơ hội,
18:25
another opportunity to rewrite
the economic power grid
the economic power grid
382
1093511
5117
một cơ hội để tìm lại cho mình một chỗ
trong bức tranh kinh tế phồn thịnh
trong bức tranh kinh tế phồn thịnh
18:30
and the old order of things,
383
1098652
1724
và làm thay đổi trật tự trước đây,
18:32
and solve some of the world's most
difficult problems,
difficult problems,
384
1100400
4396
và giải quyết những vấn đề khó khăn
nhất của thế giới,
nhất của thế giới,
nếu chúng ta biết nắm lấy cơ hội.
18:37
if we will it.
385
1105272
1389
18:39
Thank you.
386
1107915
1192
Cảm ơn.
18:41
(Applause)
387
1109131
5423
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Don Tapscott - Digital strategistDon Tapscott, Executive Chairman of the Blockchain Research Institute, is one of the world’s leading authorities on the impact of technology in business and society. He has authored 16 books, including "Wikinomics: How Mass Collaboration Changes Everything," which has been translated into over 25 languages
Why you should listen
A leading analyst of innovation and the impacts of technology, Don Tapscott has authored or co-authored 15 widely read books about various aspects of the reshaping of our society and economy. His work Wikinomics counts among the most influential business books of the last decade. His new book The Blockchain Revolution, co-authored with his son, Alex, discusses the blockchain, the distributed-database technology that's being deployed well beyond its original application as the public ledger behind Bitcoin. In the book, they analyze why blockchain technology will fundamentally change the internet -- how it works, how to use it and its promises and perils.
Tapscott is an adjunct professor of management at the Rotman School of Management at the University of Toronto, a Senior Advisor at the World Economic Forum and an Associate of the Berkman Klein Center for Internet and Society at Harvard University.
Don Tapscott | Speaker | TED.com