TEDGlobal 2011
Monika Bulaj: The hidden light of Afghanistan
Մոնիկա Բուլա. Աֆղանստանի թաքնված լույսը
Filmed:
Readability: 3.6
669,507 views
Լուսանկարիչ Մոնիկա Բուլան ցույց է տալիս Աֆղանստանի տպավորիչ, անձնական նկարները՝ տնային կյանքի, ծեսերի, տղամարդկանց ու կանանց։ Ի՞նչ գիտի իրականում աշխարհը այս վայրի մասին խորագրերից բացի։
Monika Bulaj - Photographer
Monika Bulaj’s stunning, painting-like photographs blur religious and cultural divisions, exploding stereotypes. She is a TED Fellow. Full bio
Monika Bulaj’s stunning, painting-like photographs blur religious and cultural divisions, exploding stereotypes. She is a TED Fellow. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
My travels to Afghanistan
0
0
3000
Աֆղանստան կատարած իմ այցելությունը
00:18
began many, many years ago
1
3000
3000
սկսվեց շատ, շատ տարիներ առաջ
00:21
on the eastern border of my country,
2
6000
3000
իմ երկրի արևելյան սահմանից,
00:24
my homeland, Poland.
3
9000
3000
իմ հայրենիք Լեհաստանից։
00:27
I was walking through the forests
4
12000
2000
Ես քայլում էի տատիկիս պատմությունների
00:29
of my grandmother's tales.
5
14000
4000
անտառներով։
00:33
A land where every field hides a grave,
6
18000
5000
Երկիր, որի յուրաքանչյուր դաշտ մահ է թաքցնում,
00:38
where millions of people
7
23000
2000
որտեղ միլիոնավոր մարդիկ
00:40
have been deported or killed
8
25000
3000
արտաքսվեցին ու սպանվեցին
00:43
in the 20th century.
9
28000
3000
20-րդ դարում։
00:46
Behind the destruction,
10
31000
2000
Ոչնչացումից զատ
00:48
I found a soul of places.
11
33000
3000
ես գտա այդ վայրերի ոգին։
00:51
I met humble people.
12
36000
2000
Հանդիպեցի համեստ մարդկանց։
00:53
I heard their prayer
13
38000
2000
Լսեցի նրանց աղոթքը
00:55
and ate their bread.
14
40000
2000
և կերա նրանց հացը։
00:57
Then I have been walking East for 20 years --
15
42000
5000
Ապա 20 տարի քայլեցի դեպի արևելք.
01:02
from Eastern Europe to Central Asia --
16
47000
3000
Արևելյան Եվրոպայից դեպի Կենտրոնական Ասիա՝
01:05
through the Caucasus Mountains,
17
50000
2000
Կովկասյան լեռների միջով,
01:07
Middle East,
18
52000
2000
Միջին Արևելք,
01:09
North Africa,
19
54000
2000
Հյուսիսային Աֆրիկա,
01:11
Russia.
20
56000
2000
Ռուսաստան։
01:13
And I ever met more humble people.
21
58000
4000
Ես տեսա ավելի համեստ մարդկանց։
01:17
And I shared their bread and their prayer.
22
62000
3000
Կիսեցի նրանց հացն ու նրանց աղոթքը։
01:20
This is why I went to Afghanistan.
23
65000
3000
Ահա, թե ինչու գնացի Աֆղանստան։
01:23
One day, I crossed the bridge
24
68000
4000
Մի օր անցնում էի Օքսուս գետի
01:27
over the Oxus River.
25
72000
2000
կամրջով։
01:29
I was alone on foot.
26
74000
2000
Մենակ էի, ոտքով։
01:31
And the Afghan soldier was so surprised to see me
27
76000
2000
Եվ աֆղանացի զինվորն այնքան զարմացավ ինձ տեսնելով,
01:33
that he forgot to stamp my passport.
28
78000
3000
որ մոռացավ կնքել անձնագիրս։
01:36
But he gave me a cup of tea.
29
81000
2000
Բայց ինձ տվեց մի բաժակ թեյ։
01:38
And I understood
30
83000
2000
Եվ ես հասկացա,
01:40
that his surprise was my protection.
31
85000
3000
որ իր զարմանքն իմ պաշտպանությունն էր։
01:43
So I have been walking and traveling,
32
88000
3000
Այսպես ես քայլում էի ու ճամփորդում,
01:46
by horses, by yak, by truck, by hitchhiking,
33
91000
3000
ձիերով, եղնուղտով, բեռնատարով, ավտոստոպով,
01:49
from Iran's border
34
94000
2000
Իրանի սահմանից
01:51
to the bottom, to the edge of the Wakhan Corridor.
35
96000
5000
դեպի ներքև, մինչև Վախանի Միջանցքի ծայրը։
01:56
And in this way
36
101000
2000
Եվ այս կերպ
01:58
I could find noor, the hidden light of Afghanistan.
37
103000
7000
ես կարողացա գտնել «նուրը»՝ Աֆղանստանի թաքնված լույսը։
02:05
My only weapon
38
110000
2000
Իմ միակ զենքը
02:07
was my notebook and my Leica.
39
112000
5000
համակարգիչս ու Լեյկան (ֆոտոխցիկ) էին:
02:12
I heard prayers of the Sufi --
40
117000
2000
Լսեցի սուֆիների՝ համեստ մահմեդականների
02:14
humble Muslims,
41
119000
2000
աղոթքները,
02:16
hated by the Taliban.
42
121000
2000
որոնց ատում են թալիբները։
02:18
Hidden river,
43
123000
2000
Թաքնված գետ
02:20
interconnected with the mysticism
44
125000
2000
խորհրդավորությամբ փոխկապակցված
02:22
from Gibraltar to India.
45
127000
3000
Ջիբլարթարից մինչև Հնդկաստան։
02:25
The mosque where the respectful foreigner
46
130000
5000
Մզկիթ, որտեղ հարգալից օտարերկրացին
02:30
is showered with blessings
47
135000
2000
շաղվում է օրհնություններով
02:32
and with tears,
48
137000
3000
և արցունքներով,
02:35
and welcomed as a gift.
49
140000
4000
և ընդունվում որպես նվեր։
02:39
What do we know
50
144000
2000
Ի՞նչ գիտենք մենք
02:41
about the country and the people
51
146000
2000
երկրի և ժողովրդի մասին,
02:43
that we pretend to protect,
52
148000
3000
որոնց հավակնում ենք փրկել,
02:46
about the villages
53
151000
3000
գյուղերի մասին,
02:49
where the only one medicine
54
154000
2000
որտեղ ցավը սպանելու և քաղցը հագեցնելու
02:51
to kill the pain and to stop the hunger
55
156000
2000
միակ դեղամիջոցը
02:53
is opium?
56
158000
2000
ափիոնն է։
02:55
These are opium-addicted people
57
160000
3000
Քաբուլի տանիքների
02:58
on the roofs of Kabul
58
163000
3000
այս մարդիկ թմրամոլներ են։
03:01
10 years after the beginning of our war.
59
166000
4000
10 տարի անց պատերազմից հետո։
03:05
These are the nomad girls
60
170000
3000
Սրանք քոչվոր աղջիկներ են,
03:08
who became prostitutes for Afghan businessmen.
61
173000
4000
որոնք դարձել են աֆղան ձեռներեցների համար մարմնավաճառներ։
03:12
What do we know about the women
62
177000
2000
Ի՞նչ գիտենք մենք կանանց մասին՝
03:14
10 years after the war?
63
179000
2000
10 տարի պատերազմից հետո։
03:16
Clothed in this nylon bag,
64
181000
2000
Չինաստանում պատրաստված
03:18
made in China,
65
183000
2000
այս նեյլոնի տոպրակի մեջ պարուրված,
03:20
with the name of burqa.
66
185000
4000
որի անունը բուրքա է։
03:24
I saw one day,
67
189000
2000
Մի օր ես տեսա
03:26
the largest school in Afghanistan,
68
191000
3000
Աֆղանստանի ամենամեծ դպրոցը՝
03:29
a girls' school.
69
194000
2000
աղջիկների դպրոց։
03:31
13,000 girls
70
196000
3000
13,000 աղջիկներ
03:34
studying here
71
199000
4000
սովորում էին այնտեղ
03:38
in the rooms underground,
72
203000
3000
ստորգետնյա սենյակներում՝
03:41
full of scorpions.
73
206000
3000
լի կարիճներով։
03:44
And their love [for studying]
74
209000
3000
Եվ նրանց սերը
03:47
was so big that I cried.
75
212000
5000
կրթության հանդեպ այնքան մեծ էր, որ ես արտասվեցի։
03:52
What do we know
76
217000
2000
Ի՞նչ գիտենք մենք
03:54
about the death threats by the Taliban
77
219000
3000
թալիբաններից եկող մահացու վտանգների մասին,
03:57
nailed on the doors
78
222000
2000
կախված այն մարդկանց դռանը,
03:59
of the people who dare to send their daughters to school as in Balkh?
79
224000
6000
ովքեր համարձակվում են իրենց աղջիկներին դպրոց ուղարկել, ասենք Բալխում։
04:05
The region is not secure, but full of the Taliban,
80
230000
3000
Շրջանն անվտանգ չէ, բայց լի է թալիբաններով,
04:08
and they did it.
81
233000
2000
և դա նրանք անում են։
04:10
My aim is to give a voice
82
235000
2000
Իմ նպատակը լուռ մարդկանց
04:12
to the silent people,
83
237000
3000
ձայն տալն է,
04:15
to show the hidden lights
84
240000
4000
մեծ խաղի վարագույրի հետևում
04:19
behind the curtain of the great game,
85
244000
3000
թաքնված լույսերը,
04:22
the small worlds ignored by the media
86
247000
3000
մեդիայի կողմից անտեսված փոքրիկ աշխարհները
04:25
and the prophets of a global conflict.
87
250000
2000
և գլոբալ հակամարտության մարգարեներին ցույց տալն է։
04:27
Thanks.
88
252000
2000
Շնորհակալություն
04:29
(Applause)
89
254000
9000
(Ծափահարություններ)
ABOUT THE SPEAKER
Monika Bulaj - PhotographerMonika Bulaj’s stunning, painting-like photographs blur religious and cultural divisions, exploding stereotypes. She is a TED Fellow.
Why you should listen
Monika Bulaj is a photographer and writer who explores -- in Asia, Africa, Latin America and Eastern Europe -- the dim areas of monotheism, where the sacred can transcend borders: Bonfires, dances, cults of the dead, possession rites. She describes outskirts and deserts, frontiers and megalopolis. And the world of the last ones: nomads, farmers, immigrants, outcasts, untouchables and impure.
Her photos and reportaging have been published by GEO, National Geographic (Italy), La Repubblica, periodicals by Gruppo Espresso and Rcs, Courrier International, Gazeta Wyborcza (Poland), Internazionale, Freundin, Teatr (Poland) and other international magazines.
She has displayed more than 50 personal exibitions in Italy, Germany, Ungheria, Bulgaria, Egypt.
Her books include Libya felix, a travel into Sufism and the world of the Tuaregh; Figli di Noè, on minorities and faiths in Azerbaijian; Rebecca e la pioggia, on the nomadic tribe of the Dinka of South Sudan; Gerusalemme perduta with Paolo Rumiz, the special correspondent of La Repubblica, on the pellegrinage in the research of the Eastern Christians; Genti di Dio, viaggio nell'Altra Europa, a synthesis of 20 years of research in East Europe and Israel, and her latest book, Bozy ludzie.
She has screenwritten documentaries, among which is the movie Romani Rat (2002) by M. Orlandi, on the Holocaust of the Roms, with the contribution of the Shoah Visual History Foundation. She's the director, photography director, and screenwriter of the documentary Figli di Noè, about the villages of Caucasus on the border between Dagestan and Azerbaigian.
Bulaj is a TED Fellow. Read TED's Q&A with Monika Bulaj >>
Monika Bulaj | Speaker | TED.com