ABOUT THE SPEAKER
Robert Thurman - Buddhist scholar
The first American to be ordained a Tibetan Monk by the Dalai Lama, Robert A.F. Thurman is a scholar, author and tireless proponent of peace.

Why you should listen

Tenzin Robert Thurman became a Tibetan monk at age 24. He's a professor of Indo-Tibetan Buddhist studies at Columbia University, and co-founder of Tibet House US, a nonprofit dedicated to the preservation and promotion of Tibetan civilization.

Thurman's focus is on the balance between inner insight and cultural harmony. In interpreting the teachings of Buddha, he argues that happiness can be reliable and satisfying in an enduring way without depriving others.

He has translated many Buddhist Sutras, or teachings, and written many books, recently taking on the topic of Anger for the recent Oxford series on the seven deadly sins. He maintains a podcast on Buddhist topics. And yes, he is Uma's dad.

More profile about the speaker
Robert Thurman | Speaker | TED.com
TEDSalon 2006

Robert Thurman: We can be Buddhas

Bob Thurman twierdzi, że każdy może być Buddą

Filmed:
2,047,266 views

Coraz bardziej rozbudowane zasoby Internetu oferują dostęp do nieograniczonego źródła wiedzy. Według znawcy Buddyzmu Boba Thurmana owo "zbiorowe oświecenie" jest pierwszym krokiem na drodze do osiągnięcia natury Buddy.
- Buddhist scholar
The first American to be ordained a Tibetan Monk by the Dalai Lama, Robert A.F. Thurman is a scholar, author and tireless proponent of peace. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:31
Thank you.
0
6000
4000
Dziękuję.
00:35
And I feel like this wholecały eveningwieczór has been very amazingniesamowity to me.
1
10000
4000
Jest to niezwykły wieczór dla mnie.
00:39
I feel it's sortsortować of like the VimalakirtiWimalakirti SutraSutra,
2
14000
4000
Przypominający nieco sutrę Vimalakirti...
00:43
an ancientstarożytny work from ancientstarożytny IndiaIndie
3
18000
3000
...pradawne dzieło ze starożytnych Indii...
00:46
in whichktóry the BuddhaBudda appearspojawia się at the beginningpoczątek and a wholecały bunchwiązka of people
4
21000
6000
...na początku którego przedstawiony jest Budda i spora grupa ludzi...
00:52
come to see him from the biggestnajwiększy cityMiasto in the areapowierzchnia, VaishaliVaishali,
5
27000
4000
...która przybywa z największego pobliskiego miasta Vaisali, aby go zobaczyć...
00:56
and they bringprzynieść some sortsortować of jeweledJeweled parasolsparasole to make an offeringoferując to him.
6
31000
4000
...i aby podarować mu parasolki wysadzane klejnotami.
01:00
All the youngmłody people, actuallytak właściwie, from the cityMiasto.
7
35000
3000
W zasadzie są to tylko młodzi mieszkańcy miasta...
01:03
The oldstary fogeysfogeys don't come because they're madszalony at BuddhaBudda,
8
38000
5000
...ponieważ starszyzna jest wściekła na Buddę...
01:08
because when he cameoprawa ołowiana witrażu to theirich cityMiasto he acceptedprzyjęty --
9
43000
2000
...gdyż ten, po przybyciu do miasta zaakceptował...
01:10
he always acceptsakceptuje the first invitationzaproszenie that comespochodzi to him, from whoeverktokolwiek it is,
10
45000
4000
...jak to miał w zwyczaju ,pierwsze zaproszenie...
01:14
and the locallokalny geishagejsza, a movie-stargwiazda filmowa sortsortować of personosoba,
11
49000
4000
...a tamtejsza gejsza, można by rzec lokalna celebryta...
01:18
racedścigał się the eldersstarsi of the cityMiasto in a chariotRydwan and invitedzaproszony him first.
12
53000
3000
...jadąc rydwanem uprzedziła starszyznę i zaprosiła go.
01:21
So he was hangingwiszące out with the moviefilm stargwiazda, and of coursekurs they were grumblingnarzekania:
13
56000
4000
A więc Budda zamieszkał z celebrytą, a starsi narzekali.
01:25
"He's supposeddomniemany to be religiousreligijny and all this.
14
60000
2000
"Przecież on powinien być religijny"
01:27
What's he doing over there at Amrapali'sAmrapali's housedom with all his 500 monksmnisi,"
15
62000
5000
"Co on tam robi w domu Amrapali wraz z pięcioma setkami mnichów jego świty"...
01:32
and so on. They were all grumblingnarzekania, and so they boycottedzbojkotowała him.
16
67000
4000
...narzekali i postanowili go zbojkotować.
01:36
They wouldn'tnie go listen to him.
17
71000
1000
Nie przyszli wysłuchać jego nauk.
01:37
But the youngmłody people all cameoprawa ołowiana witrażu.
18
72000
2000
Ale młodzi ludzie przyszli.
01:39
And they broughtprzyniósł this kinduprzejmy of a jeweledJeweled parasolparasol, and they put it on the groundziemia.
19
74000
4000
I przynieśli parasolki z drogocennymi kamieniami i położyli je na ziemi.
01:43
And as soonwkrótce as they had laidpołożony all these,
20
78000
2000
Jak tylko zdążyli położyć je wszystkie...
01:45
all theirich bigduży stackstos of these jeweledJeweled parasolsparasole that they used to carrynieść in ancientstarożytny IndiaIndie,
21
80000
5000
...tworząc z nich wielki stos. Budda wykonał coś w rodzaju ‘efektu specjalnego’...
01:50
he performedwykonany a kinduprzejmy of specialspecjalny effectefekt whichktóry madezrobiony it into a giantogromny planetariumPlanetarium,
22
85000
7000
...przekształcając stos w ogromne planetarium...
01:57
the wondercud of the universewszechświat. EveryoneKażdy lookedspojrzał in that, and they saw in there
23
92000
3000
...cud wszechświata. Każdy spoglądał na nie i widział...
02:00
the totalcałkowity interconnectednesswzajemne powiązania of all life in all universeswszechświaty.
24
95000
4000
...całkowite połączenie pomiędzy wszystkimi formami życia we wszystkich wszechświatach.
02:04
And of coursekurs, in the BuddhistBuddyjski cosmoskosmos there are millionsmiliony and billionsmiliardy of planetsplanety
25
99000
4000
Buddaistyczny wszechświat składa się z milionów, miliardów planet...
02:08
with humanczłowiek life on it,
26
103000
2000
...z których każda zamieszkana jest przez ludzi...
02:10
and enlightenedoświecony beingsIstoty can see the life on all the other planetsplanety.
27
105000
3000
...a istoty oświecone dostrzegają życie na każdej z tych planet.
02:13
So they don't -- when they look out and they see those lightsświatła that you showedpokazał
28
108000
3000
Wpatrując się w gwiaździste niebo, one nie widzą ...
02:16
in the skyniebo -- they don't just see sortsortować of piecessztuk of mattermateria burningpalenie
29
111000
4000
zwykłych kawałków płonącej materii...
02:20
or rocksskały or flamespłomienie or gasesgazy explodingwybuchający.
30
115000
4000
...ani skał, ani płomieni, ani eksplodujących gazów.
02:24
They actuallytak właściwie see landscapeskrajobrazy and humanczłowiek beingsIstoty
31
119000
2000
One widzą krajobrazy i ludzkie istoty...
02:26
and godsbogowie and dragonssmoki and serpentwąż beingsIstoty and goddessesboginie and things like that.
32
121000
6000
...i bogów, smoki, stworzenia podobne do węży, boginie i tym podobne.
02:32
He madezrobiony that specialspecjalny effectefekt at the beginningpoczątek
33
127000
2000
Budda dokonał tego specjalnego efektu na początku...
02:34
to get everyonekażdy to think about interconnectionwzajemnych połączeń
34
129000
3000
...aby wszyscy zaczęli zastanawiać się nad...
02:37
and interconnectednesswzajemne powiązania and how everything in life was totallycałkowicie interconnectedpołączone.
35
132000
5000
...współistnieniem oraz współzależnym charakterem wszystkich aspektów życia.
02:42
And then LeileiLeiLei -- I know his other nameNazwa -- told us about interconnectionwzajemnych połączeń,
36
137000
8000
Następnie Leilei (mój przedmówca) - znam jego inne imię - opowiadał o korelacjach...
02:50
and how we're all totallycałkowicie interconnectedpołączone here,
37
145000
3000
...o całkowitej współzależności pomiędzy ludźmi...
02:53
and how we'vemamy all knownznany eachkażdy other. And of coursekurs in the BuddhistBuddyjski universewszechświat,
38
148000
3000
...o tym, że znamy się od zawsze. Naturalnie, w buddaistycznym wszechświecie...
02:56
we'vemamy alreadyjuż doneGotowe this alreadyjuż billionsmiliardy of timesczasy in manywiele, manywiele lifetimesokresy istnienia in the pastprzeszłość.
39
151000
5000
...przerabialiśmy to już miliardy razy, w wielu przeszłych wcieleniach.
03:01
And I didn't give the talk always. You did, and we had to watch you, and so forthnaprzód.
40
156000
9000
To nie ja o tym mówiłem. Ktoś inny to zrobił.
03:10
And we're all still tryingpróbować to, I guessodgadnąć we're all tryingpróbować to becomestają się TEDstersTed,
41
165000
4000
I ciągle staramy się, ciągle staramy się zostać TEDsterami,
03:14
if that's a modernnowoczesny formformularz of enlightenmentoświecenie.
42
169000
4000
...jeśli tym właśnie jest współczesna forma oświecenia.
03:18
I guessodgadnąć so. Because in a way, if a TEDsterTeda relatesdotyczy to all the interconnectednesswzajemne powiązania
43
173000
4000
Ja tak sądzę. Ponieważ w pewien sposób, odnoszenie się do wzajemnych połączeń...
03:22
of all the computerskomputery and everything, it's the forgingKucie of a massmasa awarenessświadomość,
44
177000
6000
...pomiędzy komputerami i całą resztą, jest kształtowaniem masowej świadomości...
03:28
of where everybodywszyscy can really know everything
45
183000
2000
...świata, w którym każdy może wiedzieć wszystko...
03:30
that's going on everywherewszędzie in the planetplaneta.
46
185000
2000
...co dzieje się na ziemskim globie.
03:32
And thereforew związku z tym it will becomestają się intolerablenie do zniesienia --
47
187000
2000
I dlatego pewne kwestie stają się nie do zniesienia...
03:34
what compassionwspółczucie is, is where it will becomestają się intolerablenie do zniesienia for us,
48
189000
4000
...współczucie to granica, za którą staje się nieznośne...
03:38
totallycałkowicie intolerablenie do zniesienia that we sitsiedzieć here in comfortkomfort and in pleasureprzyjemność and enjoyingciesząc
49
193000
6000
... że my tu sobie siedzimy zadowoleni w komfortowych warunkach, podziwiając...
03:44
the life of the mindumysł or whatevercokolwiek it is,
50
199000
2000
...naturę umysłu czy czymkolwiek to jest...
03:46
and there are people who are absolutelyabsolutnie riddledpodziurawiony with diseasechoroba
51
201000
5000
...podczas gdy, istnieją ludzie doszczętnie sponiewierani przez chorobę...
03:51
and they cannotnie może have a bitegryźć of foodjedzenie and they have no placemiejsce,
52
206000
3000
...nie posiadający kawałka chleba ani własnego domu...
03:54
or they're beingistota brutalizedbrutalnie by some terriblestraszny personosoba and so forthnaprzód.
53
209000
3000
...czy też będący ofiarami okrutnych ludzi.
03:57
It just becomesstaje się intolerablenie do zniesienia.
54
212000
2000
Tak ciężko się z tym pogodzić.
03:59
With all of us knowingporozumiewawczy everything, we're kinduprzejmy of forcedwymuszony by technologytechnologia
55
214000
6000
Wiedząc o wszystkim, stajemy się w pewien sposób zmuszeni przez technologię...
04:05
to becomestają się BuddhasBuddowie or something, to becomestają się enlightenedoświecony.
56
220000
4000
...do zostania Buddami, do uzyskania oświecenia.
04:09
And of coursekurs, we all will be deeplygłęboko disappointedrozczarowany when we do.
57
224000
6000
I oczywiście, będziemy rozczarowani, gdy osiągniemy ten stan.
04:15
Because we think that because we are kinduprzejmy of tiredzmęczony of what we do,
58
230000
7000
Ponieważ sądzimy, że ze względu na nasze zmęczenie tym co robimy...
04:22
a little bitkawałek tiredzmęczony, we do sufferponieść.
59
237000
2000
...małe zmęczenie, my naprawdę cierpimy...
04:24
We do enjoycieszyć się our miserynędza in a certainpewny way.
60
239000
3000
Delektujemy się naszym nieszczęściem w pewien sposób.
04:27
We distractrozpraszać ourselvesmy sami from our miserynędza by runningbieganie around somewheregdzieś,
61
242000
3000
Odrywamy się od niego, kręcąc się w kółko...
04:30
but basicallygruntownie we all have this commonpospolity miserynędza
62
245000
2000
...ale zasadniczo odczuwamy tą wspólną niedolę...
04:32
that we are sortsortować of stuckutknął insidewewnątrz our skinsskórki
63
247000
3000
...że tkwimy wewnątrz własnych ciał...
04:35
and everyonekażdy elsejeszcze is out there.
64
250000
3000
...a wszyscy pozostali są na zewnątrz.
04:38
And occasionallysporadycznie we get togetherRazem with anotherinne personosoba stuckutknął in theirich skinskóra
65
253000
3000
Czasami nawiązujemy nić porozumienia z inną osobą zamkniętą w jej ciele...
04:41
and the two of us enjoycieszyć się eachkażdy other, and eachkażdy one triespróbuje to get out of theirich ownwłasny,
66
256000
5000
i wówczas dwoje ludzi cieszy się sobą, ale każde z nich chce się wydostać ze swojego ciała...
04:46
and ultimatelyostatecznie it failszawiedzie of coursekurs, and then we're back into this thing.
67
261000
4000
...w ostatecznym rozrachunku to się nie udaje i wracamy do starego stanu rzeczy.
04:50
Because our egocentricegocentryczny perceptionpostrzeganie -- from the Buddha'sBuddy pointpunkt of viewwidok, misperceptionnieporozumienie --
68
265000
6000
Ponieważ egocentryczny odbiór świata - z punktu widzenia Buddy błędny -...
04:56
is that all we are is what is insidewewnątrz our skinskóra.
69
271000
4000
...sprawia, że odbieramy to co jest w naszych ciałach za nas samych.
05:00
And it's insidewewnątrz and outsidena zewnątrz, selfsamego siebie and other,
70
275000
3000
I poprzez to istnieje podział na wnętrze i świat zewnętrzny, na siebie i innych...
05:03
and other is all very differentróżne.
71
278000
1000
...a inny diametralnie różni się od nas samych.
05:04
And everyonekażdy here is unfortunatelyNiestety carryingNiosąc that habitualmiejsce stałego perceptionpostrzeganie,
72
279000
3000
I niestety każdy z tu obecnych jest skażony tym wpojonym sposobem percepcji...
05:07
a little bitkawałek, right?
73
282000
3000
...przynajmniej w jakimś stopniu.
05:10
You know, someonektoś sittingposiedzenie nextNastępny to you in a seatsiedzenie -- that's OK because you're in a theaterteatr,
74
285000
3000
Dajmy na to, fakt, że ktoś siedzi obok ciebie jest w porządku ponieważ jesteś w teatrze...
05:13
but if you were sittingposiedzenie on a parkpark benchławka and someonektoś cameoprawa ołowiana witrażu up and satsob that closeblisko to you,
75
288000
3000
...ale gdybyś siedział na ławce w parku i ktoś by podszedł i usiadł tak blisko...
05:16
you'dty byś freakwybryk out.
76
291000
2000
...byś się wściekł.
05:18
What do they want from me? Like, who'skto jest that?
77
293000
3000
Czego on może chcieć ode mnie? Co to za jeden?
05:21
And so you wouldn'tnie sitsiedzieć that closeblisko to anotherinne personosoba
78
296000
3000
I zapewne nie siedzielibyś tak blisko drugiej osoby...
05:24
because of your notionpojęcie that it's you versusprzeciw the universewszechświat -- that's all BuddhaBudda discoveredodkryty.
79
299000
6000
...ze względu na założenie, że gra toczy się między tobą a wszechświatem - to zostało odkryte przez Buddę.
05:30
Because that cosmickosmiczny basicpodstawowy ideapomysł that it is us all alonesam, eachkażdy of us,
80
305000
5000
To kosmiczne, podstawowe założenie, że każdy z nas jest pozostawiony sam sobie...
05:35
and everyonekażdy elsejeszcze is differentróżne,
81
310000
3000
...a pozostali są inni...
05:38
then that putsstawia us in an impossibleniemożliwy situationsytuacja, doesn't it?
82
313000
3000
...stawia nas w niemożliwej sytuacji, czyż nie jest tak?
05:41
Who is it who'skto jest going to get enoughdość attentionUwaga from the worldświat?
83
316000
3000
Kto jest w stanie przyciągnąć wystarczająco dużo uwagi?
05:44
Who'sKto w going to get enoughdość out of the worldświat?
84
319000
3000
Kto jest w stanie 'wyrwać dla siebie wystarczająco dużo ze świata?
05:47
Who'sKto w not going to be overrunprzekroczenie by an infinitenieskończony numbernumer of other beingsIstoty --
85
322000
3000
Kto jest w stanie nie zostać przytłoczonym niezliczoną ilością innych istot...
05:50
if you're differentróżne from all the other beingsIstoty?
86
325000
3000
...jeżeli jest się zasadniczo od nich odmiennym?
05:53
So where compassionwspółczucie comespochodzi is where you
87
328000
4000
Tak więc współczucie pojawia się...
05:57
surprisinglyzaskakująco discoverodkryć you losestracić yourselfsiebie in some way:
88
332000
5000
...gdy niespodziewanie człowiek odkrywa, że zatraca się w pewien sposób:...
06:02
throughprzez artsztuka, throughprzez meditationMedytacja, throughprzez understandingzrozumienie, throughprzez knowledgewiedza, umiejętności actuallytak właściwie,
89
337000
5000
...poprzez sztukę, poprzez medytację, poprzez zrozumienie, poprzez wiedzę...
06:07
knowingporozumiewawczy that you have no suchtaki boundarygranica,
90
342000
2000
...będąc świadomym, że tak naprawdę żadne granice nie istnieją..
06:09
knowingporozumiewawczy your interconnectednesswzajemne powiązania with other beingsIstoty.
91
344000
3000
...będąc świadomym współistnienia wszystkich istot.
06:12
You can experiencedoświadczenie yourselfsiebie as the other beingsIstoty
92
347000
3000
Człowiek nie doświadcza własnej jaźni...
06:15
when you see throughprzez the delusionurojenia of beingistota separatedrozdzielony from them.
93
350000
5000
...o ile nie patrzy przez pryzmat złudzenia bycia od nich oddzielonym.
06:20
When you do that, you're forcedwymuszony to feel what they feel.
94
355000
3000
Robiąc to, jest się zmuszonym odczuwać to co one czują.
06:23
LuckilyNa szczęście, they say -- I still am not sure --
95
358000
4000
Na szczęście, niektórzy pytają - nie jestem do końca pewien ...
06:27
but luckilyna szczęście, they say that when you reachdosięgnąć that pointpunkt because some people have said
96
362000
4000
...ale osiągając ten etap o którym traktuje momentami buddaistyczna literatura...
06:31
in the BuddhistBuddyjski literatureliteratura, they say, "Oh who would really want to be compassionatewspółczuję?
97
366000
3000
...pojawia się pytanie: któż mógłby w ogóle zechcieć odczuwać współczucie?
06:34
How awfulstraszny! I'm so miserablenieszczęśliwy on my ownwłasny. My headgłowa is achingbóle.
98
369000
5000
Jakież to okropne! Samemu jest się nieszczęśliwym. Ciągle doskwiera...
06:39
My boneskości are achingbóle. I go from birthnarodziny to deathśmierć. I'm never satisfiedzadowolona.
99
374000
3000
...ból. Człowiek rodzi się i umiera nie będąc nigdy zadowolonym.
06:42
I never have enoughdość, even if I'm a billionairemiliarder, I don't have enoughdość.
100
377000
3000
Nigdy nie ma się dość, będąc nawet miliarderem chce się zawsze więcej.
06:45
I need a hundredsto billionmiliard." So I'm like that.
101
380000
3000
Zawsze więcej - taka jest natura człowieka.
06:48
ImagineWyobraź sobie if I had to feel even a hundredsto other people'sludzie sufferingcierpienie.
102
383000
6000
Spróbujmy sobie wyobrazić jak by to było odczuwać cierpienie setki innych ludzi.
06:54
It would be terriblestraszny.
103
389000
2000
To by było okropne.
06:56
But apparentlywidocznie, this is a strangedziwne paradoxparadoks of life.
104
391000
3000
Ale najwidoczniej jest to osobliwy paradoks życia.
06:59
When you're no longerdłużej lockedzablokowany in yourselfsiebie,
105
394000
4000
Kiedy nie jest się dłużej zamkniętym we własnej jaźni...
07:03
and as the wisdommądrość or the intelligenceinteligencja or the scientificnaukowy knowledgewiedza, umiejętności
106
398000
3000
...to mądrość, czy pełnia zrozumienia czy też wiedza naukowa...
07:06
of the natureNatura of the worldświat, that enablespozwala you to let your mindumysł spreadrozpiętość out,
107
401000
8000
...o naturze świata, umożliwiają człowiekowi spożytkować jego potencjał umysłowy...
07:14
and empathizeempatię, and enhancewzmacniać the basicpodstawowy humanczłowiek abilityzdolność of empathizingempathizing,
108
409000
4000
...rozbudzając przy tym empatię, wzmacniając naturalną zdolność do współodczuwania...
07:18
and realizingzrealizowanie that you are the other beingistota,
109
413000
3000
I dzięki zrozumieniu...
07:21
somehowjakoś by that openingotwarcie, you can see the deepergłębiej natureNatura of life. And you can,
110
416000
6000
...że człowiek to także inne istnienie, staje się możliwym dostrzeżenie głębszej natury egzystencji...
07:27
you get away from this terriblestraszny ironżelazo circleokrąg of I, me, me, minekopalnia,
111
422000
8000
...oraz wyzwolenie się z żelaznych okowów: ja, mi, mnie, moje ...
07:35
like the BeatlesBeatles used to singśpiewać.
112
430000
2000
...jak to Beatlesi śpiewali.
07:37
You know, we really learnednauczyli everything in the '60s.
113
432000
2000
Tego wszystkiego nauczyliśmy się już w latach 60-tych.
07:39
Too badzły nobodynikt ever wokeobudził up to it,
114
434000
4000
Szkoda tylko, że nikt nigdy do tego nie dorósł,
07:43
and they'veoni been tryingpróbować to suppressstłumić it sinceod then.
115
438000
2000
i, od tamtego czasu, usiłuje się to stłamsić.
07:45
I, me, me, minekopalnia. It's like a perfectidealny songpiosenka, that songpiosenka. A perfectidealny teachingnauczanie.
116
440000
5000
Ja, mi, mnie, moje. To brzmi jak doskonała piosenka. Doskonałe nauczanie.
07:50
But when we're relievedulżyło from that,
117
445000
3000
Ale jak tylko uwolnimy się od tego
07:53
we somehowjakoś then becomestają się interestedzainteresowany in all the other beingsIstoty.
118
448000
2000
zaczynamy interesować się innymi istotami.
07:55
And we feel ourselvesmy sami differentlyróżnie. It's totallycałkowicie strangedziwne.
119
450000
4000
I czujemy się odmienieni. To przedziwne uczucie.
07:59
It's totallycałkowicie strangedziwne.
120
454000
2000
Doprawdy przedziwne.
08:01
The DalaiDalachów LamaLama always likeslubi to say --
121
456000
3000
Dalajlama ma w zwyczaju mawiać,
08:04
he saysmówi that when you give birthnarodziny in your mindumysł to the ideapomysł of compassionwspółczucie,
122
459000
5000
że gdy w ludzkim umyśle zaczyna kiełkować współczucie
08:09
it's because you realizerealizować that you yourselfsiebie and your painstrud and pleasuresprzyjemności
123
464000
4000
dzieje się tak na skutek zrozumienia, że ludzka jaźń, ludzkie cierpienia i przyjemności
08:13
are finallywreszcie too smallmały a theaterteatr for your intelligenceinteligencja.
124
468000
4000
są zbyt małym terenem dla rozumu.
08:17
It's really too boringnudny whetherczy you feel like this or like that, or what, you know --
125
472000
5000
Czucie się w ten czy inny sposób jest zdecydowanie zbyt nużące,
08:22
and the more you focusskupiać on how you feel, by the way, the worsegorzej it getsdostaje.
126
477000
6000
a koncentrowanie się na własnym samopoczuciu jedynie pogarsza sprawę.
08:28
Like, even when you're havingmający a good time,
127
483000
2000
Podobnie, nawet doświadczając miłych chwil -
08:30
when is the good time over?
128
485000
2000
kiedy przychodzi ich kres?
08:32
The good time is over when you think, how good is it?
129
487000
4000
Miła chwila kończy się wraz z uświadomienie sobie jak miła ona rzeczywiście jest.
08:36
And then it's never good enoughdość.
130
491000
3000
Gdyż następnie nie jest już nigdy dostatecznie przyjemna.
08:39
I love that LeileiLeiLei said that the way of helpingporcja jedzenia those who are sufferingcierpienie badlyźle
131
494000
5000
Bardzo podoba mi się spostrzeżenie Leilei, że sposobem na pomaganie dotkliwie cierpiącym
08:44
on the physicalfizyczny planesamolot or on other planessamoloty is havingmający a good time,
132
499000
5000
fizycznie czy też na innej płaszczyźnie jest cieszenie się chwilą,
08:49
doing it by havingmający a good time.
133
504000
2000
pomaganie poprzez bycie zadowolonym.
08:51
I think the DalaiDalachów LamaLama should have heardsłyszał that. I wishżyczenie he'don by been there to hearsłyszeć that.
134
506000
3000
Uważam, że Dalai Lama powinien to usłyszeć. Szkoda, że nie było go tu.
08:54
He oncepewnego razu told me -- he lookedspojrzał kinduprzejmy of sadsmutny;
135
509000
2000
Pewnego razu rzekł do mnie - wyglądając na zatrwożonego,
08:56
he worriessumowanie very much about the haveswymagania and have-notsbiednymi.
136
511000
2000
martwiąc się o tych co posiadają i o tych co nie mają nic -
08:58
He lookedspojrzał a little sadsmutny, because he said, well, a hundredsto yearslat agotemu,
137
513000
4000
że jakieś 100 lat temu, zdecydowano się
09:02
they wentposzedł and tookwziął everything away from the haveswymagania.
138
517000
3000
odebrać wszytko tym, co coś posiadali.
09:05
You know, the bigduży communistkomunistyczny revolutionsrewolucje, RussiaRosja and ChinaChiny and so forthnaprzód.
139
520000
3000
Mowa tu o wielkiej rewolucji komunistycznej w Rosji, Chinach i innych państwach.
09:08
They tookwziął it all away by violenceprzemoc,
140
523000
2000
Odebrano to wszystko w brutalny sposób,
09:10
sayingpowiedzenie they were going to give it to everyonekażdy, and then they were even worsegorzej.
141
525000
4000
twierdząc, że zamierza się rozdać to każdemu, by tak naprawdę pogorszyć jedynie ówczesny stan rzeczy.
09:14
They didn't help at all.
142
529000
2000
Rewolucja nie pomogła ani trochę.
09:16
So what could possiblymożliwie changezmiana this terriblestraszny gapszczelina that has openedotwierany up in the worldświat todaydzisiaj?
143
531000
6000
co mogłoby zniwelować tą potworną przepaść obecną w dzisiejszym świecie?
09:22
And so then he lookswygląda at me.
144
537000
2000
Następnie Dalai Lama spojrzał na mnie.
09:24
So I said, "Well, you know, you're all in this yourselfsiebie. You teachnauczać: it's generosityhojność,"
145
539000
5000
A więc odrzekłem: "Cóż, Ty jesteś tym pochłonięty. Nauczasz wszak, że lekarstwem jest szczodrość".
09:29
was all I could think of. What is virtueCnota?
146
544000
3000
To było wszystko, co mi wówczas przyszło na myśl. Czym jest cnota?
09:32
But of coursekurs, what you said, I think the keyklawisz to savingoszczędność the worldświat, the keyklawisz to compassionwspółczucie
147
547000
6000
Ale zarazem, uważam, że kluczem do uratowania świata, kluczem do współczucia,
09:38
is that it is more funzabawa.
148
553000
4000
jest fakt, że robienie tego to dobra zabawa.
09:42
It should be doneGotowe by funzabawa. GenerosityHojność is more funzabawa. That's the keyklawisz.
149
557000
5000
Należy czynić to z radością. Szczodrość jest dobrą zabawą. Ot cały sekret.
09:47
EverybodyKażdy has the wrongźle ideapomysł. They think BuddhaBudda was so boringnudny,
150
562000
4000
Dużo ludzi podziela mylne przekonanie, że Budda musiał być straszliwie nudny.
09:51
and they're so surprisedzaskoczony when they meetspotykać się DalaiDalachów LamaLama and he's fairlydość jollywesoły.
151
566000
4000
Spotykając Dalai Lamę, ku ich zdziwieniu, okazuje się on być całkiem radosny.
09:55
Even thoughchociaż his people are beingistota genocidedgenocided --
152
570000
2000
Pomimo faktu, że jego rodacy są bestialsko mordowani,
09:57
and believe me, he feelsczuje everykażdy blowcios on everykażdy oldstary nun'sZakonnicy headgłowa,
153
572000
5000
a proszę mi wieżyc, że on odczuwa każde uderzenie w starą głowę każdego z mnichów,
10:02
in everykażdy ChineseChiński prisonwięzienie. He feelsczuje it.
154
577000
3000
które ma miejsce w każdym chińskim więzieniu. On to odczuwa.
10:05
He feelsczuje the way they are harvestingmaszyny zniwne yaksjaków nowadaysdzisiaj.
155
580000
3000
Dalai Lama odczuwa obecny sposób hodowli jaków.
10:08
I won'tprzyzwyczajenie even say what they do. But he feelsczuje it.
156
583000
4000
Nie powiem co im się czyni. Ale on to czuje 'na własnej skórze'.
10:12
And yetjeszcze he's very jollywesoły. He's extremelyniezwykle jollywesoły.
157
587000
4000
A mimo to jest bardzo radosny. Przesycony wręcz radością.
10:16
Because when you openotwarty up like that,
158
591000
3000
Ponieważ otwarcie się w ten sposób sprawia,
10:19
then you can't just -- what good does it do to addDodaj beingistota miserablenieszczęśliwy with others'innych osób miserynędza?
159
594000
6000
że nie da się inaczej. Co dobrego może wyniknąć z powiększenia ogólnej puli cierpienia o własny smutek?
10:25
You have to find some visionwizja where you see how hopefulpełen nadziei it is,
160
600000
3000
Trzeba starać się odnajdywać natchnienie, pamiętając przy tym, że
10:28
how it can be changedzmienione.
161
603000
2000
na zmiany nigdy nie jest za późno.
10:30
Look at that beautifulpiękny thing ChihoChiho showedpokazał us. She scaredprzerażony us with the lavalawa man.
162
605000
4000
Spójrzmy na tą piękną rzecz zademonstrowaną przez moją przedmówczynię Chiho,
10:34
She scaredprzerażony us with the lavalawa man is comingprzyjście,
163
609000
3000
która straszyła nas nadejściem 'człowieka lawy',
10:37
then the tsunamitsunami is comingprzyjście,
164
612000
2000
po którym nastąpi tsunami.
10:39
but then finallywreszcie there were flowerskwiaty and treesdrzewa, and it was very beautifulpiękny.
165
614000
6000
Aby ostatecznie rozkwitły kwiaty oraz drzewa i zapanowała sielanka.
10:45
It's really lovelyśliczny.
166
620000
2000
To urocze.
10:47
So, compassionwspółczucie meansznaczy to feel the feelingsuczucia of othersinni,
167
622000
6000
Więc, współczucie oznacza odczuwanie uczuć innych istot,
10:53
and the humanczłowiek beingistota actuallytak właściwie is compassionwspółczucie.
168
628000
3000
a człowiek w zasadzie jest współczuciem.
10:56
The humanczłowiek beingistota is almostprawie out of time.
169
631000
4000
Mój czas dobiega końca.
11:00
The humanczłowiek beingistota is compassionwspółczucie because what is our brainmózg for?
170
635000
4000
Istota ludzka jest współczuciem, ponieważ ku temu, predestynowany jest jego mózg.
11:04
Now, Jim'sJim's brainmózg is memorizingZapamiętywanie the almanacAlmanach.
171
639000
6000
Mózg Jimiego zapamiętuje almanach.
11:10
But he could memorizezapamiętać all the needswymagania of all the beingsIstoty that he is, he will, he did.
172
645000
5000
Ale on mógłby zapamiętywać potrzeby wszystkich istot, którymi on jest, będzie lub był.
11:15
He could memorizezapamiętać all kindsrodzaje of fantasticfantastyczny things to help manywiele beingsIstoty.
173
650000
5000
Mógłby zapamiętywać wszystkie rodzaje cudownych rzeczy aby pomóc innym istotom.
11:20
And he would have tremendousogromny funzabawa doing that.
174
655000
3000
Miałby przy tym wspaniałą zabawę.
11:23
So the first personosoba who getsdostaje happyszczęśliwy,
175
658000
2000
Tak więc pierwsza osoba która stanie się szczęśliwa...
11:25
when you stop focusingskupienie on the self-centeredegoistycznej situationsytuacja of, how happyszczęśliwy am I,
176
660000
5000
gdy już zaprzestanie koncentrować się na egocentrycznym pojmowaniu zadowolenia -
11:30
where you're always dissatisfiedniezadowolony --
177
665000
2000
de facto sytuacji bycia ciągle niezadowolonym,
11:32
as MickMick JaggerJagger told us. You never get any satisfactionzadowolenie that way.
178
667000
5000
gdyż jak twierdził Mick Jagger nie możliwym jest osiągnięcia zadowolenia w ten sposób.
11:37
So then you decidedecydować się, "Well, I'm sickchory of myselfsiebie.
179
672000
2000
Więc stwierdzasz, że masz już dość sam siebie.
11:39
I'm going to think of how other people can be happyszczęśliwy.
180
674000
3000
I zaczynasz się zastanawiać jak inni ludzie mogą być szczęśliwi.
11:42
I'm going to get up in the morningranek and think,
181
677000
1000
Wstając rano myślisz,
11:43
what can I do for even one other personosoba, even a dogpies, my dogpies, my catkot,
182
678000
4000
co można by zrobić choćby dla jednej osoby, choćby dla psa, dla swojego psa, kota,
11:47
my petzwierzę domowe, my butterflymotyl?"
183
682000
3000
czy innego zwierzaka, albo też dla motyla.
11:50
And the first personosoba who getsdostaje happyszczęśliwy when you do that,
184
685000
2000
I pierwszą osobą, która stanie się szczęśliwą, gdy pomyślisz w ten sposób,
11:52
you don't do anything for anybodyktoś elsejeszcze, but you get happierszczęśliwsi, you yourselfsiebie,
185
687000
5000
nie robiąc jeszcze nic dla kogoś innego, będziesz ty sam,
11:57
because your wholecały perceptionpostrzeganie broadensposzerza
186
692000
3000
ponieważ rozszerza się pole twojej percepcji
12:00
and you suddenlynagle see the wholecały worldświat and all of the people in it.
187
695000
4000
i nagle dostrzegasz cały świat, a w nim wszystkich ludzi.
12:04
And you realizerealizować that this -- beingistota with these people --
188
699000
2000
I uświadamiasz sobie, że właśnie obcowanie z tymi ludźmi
12:06
is the flowerkwiat gardenogród that ChihoChiho showedpokazał us.
189
701000
2000
jest kwiatem z ogrodu, który Chiho nam pokazała.
12:08
It is NirvanaNirvana.
190
703000
2000
To jest Nirvana.
12:10
And my time is up. And I know the TEDTED commandmentsprzykazania.
191
705000
2000
Mój czas dobiegł końca. Znam zasady TED-u.
12:12
Thank you.
192
707000
2000
Dziękuję.
Translated by Artur Grzesiak
Reviewed by Marta Janik

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Robert Thurman - Buddhist scholar
The first American to be ordained a Tibetan Monk by the Dalai Lama, Robert A.F. Thurman is a scholar, author and tireless proponent of peace.

Why you should listen

Tenzin Robert Thurman became a Tibetan monk at age 24. He's a professor of Indo-Tibetan Buddhist studies at Columbia University, and co-founder of Tibet House US, a nonprofit dedicated to the preservation and promotion of Tibetan civilization.

Thurman's focus is on the balance between inner insight and cultural harmony. In interpreting the teachings of Buddha, he argues that happiness can be reliable and satisfying in an enduring way without depriving others.

He has translated many Buddhist Sutras, or teachings, and written many books, recently taking on the topic of Anger for the recent Oxford series on the seven deadly sins. He maintains a podcast on Buddhist topics. And yes, he is Uma's dad.

More profile about the speaker
Robert Thurman | Speaker | TED.com