ABOUT THE SPEAKER
Haas&Hahn - Favela painters
Working as Haas&Hahn, artists Jeroen Koolhaas and Dre Urhahn splash color onto urban walls -- and train young painters in the process.

Why you should listen
It's an image seen around the world -- Praça Cantão, a square within the Santa Marta favela in Rio, blasted with stripes of rainbow colors that turn the jostling masonry walls into a brightly unified vision. Spurred on in 2010 by Dutch artists Jeroen Koolhaas and Dre Urhahn in collaboration with the local group "Tudo de cor para você", the painting was accomplished by 25 young people from the neighborhood, and reframed the square as a place of shared pride. The locals have since continued the project, with monthly painting task forces and other activities that have involved 800 people and transformed the aesthetic and the social psychology of the whole favela.
 
Known as "favela painters", Haas&Hahn have been working on community projects in Rio for almost 10 years. They've also worked in Haiti and Curaçao, and in 2011, they moved north into a tough neighborhood in northern Philadelphia, where they trained the Philly Painting crew to cover a worn-out commercial corridor in massive color blocks. They've returned to Rio in 2014 for a new project in the Vila Cruzeiro favela.
More profile about the speaker
Haas&Hahn | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2014

Haas&Hahn: How painting can transform communities

Haas&Hahn: Jak malowanie może przekształcić dzielnicę

Filmed:
1,835,627 views

Artyści Jeroen Koolhaas i Dre Urhahn tworzą sztukę popularną przez malowanie całych dzielnic, włączając w prace mieszkańców, od faweli w Rio po ulice północnej Filadelfii. Dlaczego te projekty się powiodły? W tej zabawnej i inspirującej prelekcji artyści opowiadają o swoim podejściu do sztuki oraz o znaczeniu sąsiedzkiego grilla.
- Favela painters
Working as Haas&Hahn, artists Jeroen Koolhaas and Dre Urhahn splash color onto urban walls -- and train young painters in the process. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
DreDre UrhahnVancouver, Kolumbii Brytyjskiej: This theaterteatr
is builtwybudowany on CopacabanaCopacabana,
0
552
2828
Dre Urhahn: Ten teatr stoi na Copacabanie,
00:15
whichktóry is the mostwiększość famoussławny
beachplaża in the worldświat,
1
3380
3103
najsłynniejszej plaży świata,
00:18
but 25 kilometerskilometrów away from here
2
6483
1798
ale 25 kilometrów od niej,
00:20
in the NorthPółnoc ZoneStrefy of RioRio
3
8281
2016
w północnej części Rio
00:22
lieskłamstwa a communityspołeczność callednazywa VilaVila CruzeiroCruzeiro,
4
10297
3062
leży dzielnica Vila Cruzeiro,
00:25
and roughlyw przybliżeniu 60,000 people liverelacja na żywo there.
5
13359
3060
gdzie mieszka około 60 tysięcy osób.
00:28
Now, the people here in RioRio mostlyprzeważnie know
6
16419
2103
Ludzie z Rio znają
00:30
VilaVila CruzeiroCruzeiro from the newsAktualności,
7
18522
1875
Vila Cruzeiro głównie z wiadomości,
00:32
and unfortunatelyNiestety, newsAktualności
from VilaVila CruzeiroCruzeiro oftenczęsto
8
20397
3637
a niestety wiadomości z Vila Cruzeiro
00:36
is not good newsAktualności.
9
24034
2432
często są nie za dobre.
00:38
But VilaVila CruzeiroCruzeiro is alsorównież the placemiejsce
10
26466
2901
Ale Vila Cruzeiro to również miejsce,
00:41
where our storyfabuła beginszaczyna się.
11
29367
2025
gdzie zaczyna się nasza historia.
00:43
JeroenJeroen KoolhaasKoolhaas: TenDziesięć yearslat
agotemu, we first cameoprawa ołowiana witrażu to RioRio
12
31392
2773
Jeroen Koolhaas: Dziesięć lat temu
pojechaliśmy pierwszy raz do Rio,
00:46
to shootstrzelać a documentaryfilm dokumentalny
about life in the favelasfavelas.
13
34165
3627
aby nakręcić film dokumentalny
o życiu w fawelach.
00:49
Now, we learnednauczyli that favelasfavelas
are informalnieformalny communitiesspołeczności.
14
37792
2902
Dowiedzieliśmy się, że fawele
to nieformalne wspólnoty.
00:52
They emergedpojawiły się over the yearslat
15
40694
1217
Powstawały przez lata,
00:54
when immigrantsimigrantów from the countrysidewsi
16
41911
1860
kiedy imigranci z terenów wiejskich
00:55
cameoprawa ołowiana witrażu to the citiesmiasta looking for work,
17
43771
2012
przyjeżdżali do miast
w poszukiwaniu pracy.
00:57
like citiesmiasta withinw ciągu the citiesmiasta,
18
45783
2246
Te odrębne miasta w miastach,
01:00
knownznany for problemsproblemy like crimeprzestępstwo, povertyubóstwo,
19
48029
2566
znane z problemów,
jak przestępczość, ubóstwo
01:02
and the violentgwałtowny drugnarkotyk warwojna betweenpomiędzy
20
50595
1761
i brutalne wojny narkotykowe
01:04
policePolicja and the drugnarkotyk gangsgangi.
21
52356
1412
między policją a gangami.
01:05
So what struckpowalony us was that
22
53768
3245
Uderzyło nas,
01:09
these were communitiesspołeczności that the people
23
57013
1557
że mieszkańcy
01:10
who livedżył there had builtwybudowany
with theirich ownwłasny handsręce,
24
58570
2480
zbudowali te dzielnice własnymi rękami,
01:13
withoutbez a mastermistrz planplan
25
61050
1550
bez żadnego planu generalnego.
01:14
and like a giantogromny work in progresspostęp.
26
62600
2900
Taki wielki plac budowy.
01:17
Where we're from, in HollandHolandia,
27
65500
1874
W Holandii, skąd pochodzimy,
01:19
everything is plannedzaplanowany.
28
67374
2083
wszystko jest zaplanowane.
01:21
We even have ruleszasady for
how to followśledzić the ruleszasady.
29
69457
2664
Mamy nawet przepisy,
jak przestrzegać przepisów.
01:24
(LaughterŚmiech)
30
72121
1556
(Śmiech)
01:25
DUDU: So the last day of
filmingfilmowanie, we endedzakończyło się up
31
73677
2118
DU: Ostatni dzień filmowania zakończyliśmy
01:27
in VilaVila CruzeiroCruzeiro, and
we were sittingposiedzenie down
32
75795
2149
w Vila Cruzeiro,
01:30
and we had a drinkdrink,
33
77944
1388
siedząc z drinkiem,
01:31
and we were overlookingz widokiem na this hillwzgórze
34
79332
1675
z widokiem na wzgórze
01:33
with all these housesdomy,
35
81007
1610
pełne domów.
01:34
and mostwiększość of these housesdomy lookedspojrzał unfinishedniedokończony,
36
82617
2335
Większość z nich wyglądała
na niedokończone,
01:37
and they had wallsściany of baregoły brickcegła,
37
84952
1430
ze ścianami z gołych cegieł,
01:38
but we saw some of these housesdomy
38
86382
1750
ale były też domy
01:40
whichktóry were plasteredotynkowane and paintednamalowany,
39
88132
1942
otynkowane i pomalowane.
01:42
and suddenlynagle we had this ideapomysł:
40
90074
1696
I nagle naszła nas myśl:
01:43
what would it look like if all these housesdomy
41
91770
2680
"Jakby to wyglądało,
01:46
would be plasteredotynkowane and paintednamalowany?
42
94450
2175
gdyby wszystkie otynkowano i pomalowano?".
01:48
And then we imaginedwyobrażałem sobie one bigduży designprojekt,
43
96625
3042
Wyobraziliśmy sobie jeden, duży projekt,
01:51
one bigduży work of artsztuka.
44
99667
3100
jedno dzieło sztuki.
01:54
Who would expectoczekiwać something like that
45
102767
1656
Kto by się tego spodziewał
01:56
in a placemiejsce like this?
46
104423
1866
w takim miejscu?
01:58
So we thought, would that even be possiblemożliwy?
47
106289
3163
Czy byłoby to możliwe?
02:01
So first we startedRozpoczęty to countliczyć the housesdomy,
48
109452
2688
Zaczęliśmy liczyć domy,
02:04
but we soonwkrótce lostStracony countliczyć.
49
112140
1898
ale się pogubiliśmy.
02:06
But somehowjakoś the ideapomysł stuckutknął.
50
114038
3196
Pomysł jednak pozostał.
02:09
JKJK: We had a friendprzyjaciel.
51
117234
1675
JK: Mieliśmy znajomego.
02:11
He ranpobiegł an NGOORGANIZACJA POZARZĄDOWA in VilaVila CruzeiroCruzeiro.
52
118909
2611
Prowadził organizację
pozarządową w Vila Cruzeiro.
02:13
His nameNazwa was NankoNanko,
53
121520
1285
Nazywa się Nanko
02:15
and he alsorównież likedlubiany the ideapomysł.
54
122805
2061
i spodobał mu się ten pomysł.
02:17
He said, "You know, everybodywszyscy here
55
124866
1672
Powiedział: "Każdy tutaj
02:18
would prettyładny much love
to have theirich housesdomy
56
126538
1873
marzy o domu
02:20
plasteredotynkowane and paintednamalowany.
57
128411
1451
otynkowanym i pomalowanym;
02:22
It's when a housedom is finishedskończone."
58
129862
2235
wtedy dom jest skończony".
02:24
So he introducedwprowadzony us to the right people,
59
132097
1969
Przedstawił nas właściwym ludziom,
02:26
and VitorVitor and MaurinhoMauro Raphael becamestał się our crewzałoga.
60
134066
3031
Vitor i Maurinho stali się nasza ekipą.
02:29
We pickeddoborowy threetrzy housesdomy in
the centercentrum of the communityspołeczność
61
137097
2917
Zaczęliśmy od trzech domów
pośrodku dzielnicy.
02:32
and we startpoczątek here. We madezrobiony a fewkilka designsprojekty,
62
140014
2480
Zrobiliśmy kilka projektów.
02:34
and everybodywszyscy likedlubiany this designprojekt
63
142494
1620
Wszystkim najbardziej spodobał się ten
02:36
of a boychłopak flyinglatający a kitelatawiec the bestNajlepiej.
64
144114
2413
z chłopcem, który puszcza latawiec.
02:38
So we startedRozpoczęty paintingobraz,
and the first thing we did
65
146527
2141
Najpierw pomalowaliśmy
02:40
was to paintfarba everything blueniebieski,
66
148668
2391
wszystko na niebiesko
02:43
and we thought that lookedspojrzał
alreadyjuż prettyładny good.
67
151059
2591
i wyszło całkiem nieźle.
02:45
But they hatedznienawidzony it. The people
who livedżył there really hatedznienawidzony it.
68
153650
2531
Ale mieszkańcom
strasznie się to nie podobało.
02:48
They said, "What did you do?
69
156181
1643
Mówili: "Co wy zrobiliście?
02:50
You paintednamalowany our housedom in
exactlydokładnie the samepodobnie colorkolor
70
157824
1889
Pomalowaliście nam dom
02:51
as the policePolicja stationstacja."
71
159713
1800
na kolor komisariatu".
02:53
(LaughterŚmiech)
72
161513
1913
(Śmiech)
02:55
In a favelafavela, that is not a good thing.
73
163426
2226
W faweli to nic dobrego.
02:57
AlsoRównież the samepodobnie colorkolor as the prisonwięzienie cellkomórka.
74
165652
3825
Podobnie jak kolor więziennej celi.
03:01
So we quicklyszybko wentposzedł aheadprzed siebie
and we paintednamalowany the boychłopak,
75
169477
3454
Szybko więc domalowaliśmy chłopca
i myśleliśmy, że robota skończona.
03:05
and then we thought we were finishedskończone,
76
172931
1208
03:06
we were really happyszczęśliwy, but still,
77
174139
2537
Byliśmy szczęśliwi,
ale nadal coś brakowało,
03:08
it wasn'tnie było good because the little
kidsdzieciaki startedRozpoczęty comingprzyjście up to us,
78
176676
2393
bo małe dzieci mówiły:
03:11
and they said, "You know,
there's a boychłopak flyinglatający the kitelatawiec,
79
179069
2062
"Jest chłopiec, który puszcza latawiec,
03:13
but where is his kitelatawiec?"
80
181131
2047
tylko gdzie ten latawiec?".
03:15
We said, "Uh, it's artsztuka.
81
183178
2115
Powiedzieliśmy: "To jest sztuka.
03:17
You know, you have to imaginewyobrażać sobie the kitelatawiec."
82
185293
2517
Trzeba sobie wyobrazić ten latawiec".
03:20
(LaughterŚmiech)
83
187810
1052
(Śmiech)
03:21
And they said, "No, no, no,
we want to see the kitelatawiec."
84
188862
3664
A oni na to: "Nie! Chcemy go widzieć".
03:24
So we quicklyszybko installedzainstalowany a kitelatawiec
85
192526
1897
Szybko umieściliśmy latawiec
03:26
way up highwysoki on the hillwzgórze,
86
194423
1365
na samym wzgórzu,
03:27
so that you could see
the boychłopak flyinglatający the kitelatawiec
87
195788
2132
żeby było widać, co ten chłopiec robi,
03:30
and you could actuallytak właściwie see a kitelatawiec.
88
197920
2413
i że tam jest latawiec.
03:32
So the locallokalny newsAktualności startedRozpoczęty writingpisanie about it,
89
200333
1855
Lokalne gazety zaczęły o tym pisać,
03:34
whichktóry was great,
90
202188
1313
co było super.
03:35
and then even The GuardianOpiekun wrotenapisał about it:
91
203501
1587
Później nawet napisał The Guardian:
03:37
"NotoriousNotorycznie slumslums becomesstaje się open-airplener galleryGaleria."
92
205088
4176
"Znane slumsy stały się
galerią pod gołym niebem".
03:41
JKJK: So, encouragedzachęcać by this successpowodzenie,
93
209264
2918
JK: Zachęceni tym sukcesem
03:44
we wentposzedł back to RioRio for a seconddruga projectprojekt,
94
212182
3528
wróciliśmy do Rio na drugą akcję
03:47
and we stumbledpotknął się uponna this streetulica.
95
215710
2626
i natknęliśmy się na tę ulicę.
03:50
It was coveredpokryty in concretebeton
to preventzapobiec mudslidesbłota,
96
218336
3273
Była pokryta betonem,
żeby zapobiegać powodzi błotnej.
03:53
and somehowjakoś we saw a sortsortować of riverrzeka in it,
97
221609
3351
Zobaczyliśmy w niej rzekę.
03:57
and we imaginedwyobrażałem sobie this riverrzeka
to be a riverrzeka in JapaneseJapoński stylestyl
98
224960
3484
Wyobraziliśmy sobie rzekę
w stylu japońskim,
04:00
with koiKoi carpkarpia swimmingpływanie upstreamnadrzędnym.
99
228444
2746
z karpiem koi płynącym pod prąd.
04:03
So we decidedzdecydowany to paintfarba that riverrzeka,
100
231190
2101
Postanowiliśmy ją namalować.
04:05
and we invitedzaproszony RobRob AdmiraalAdmiraal,
101
233291
2622
Zaprosiliśmy Roba Admiraala,
04:08
who is a tattootatuaż artistartysta,
102
235913
1400
artystę-tatuażystę
04:09
and he specializedspecjalistyczne in the JapaneseJapoński stylestyl.
103
237313
3020
specjalizującego się w stylu japońskim.
04:12
So little did we know that we would spendwydać
104
240333
1687
Nie wiedzieliśmy, że spędzimy
04:14
almostprawie an entireCały yearrok paintingobraz that riverrzeka,
105
242020
3435
prawie cały rok na malowaniu rzeki
04:17
togetherRazem with GeovaniGeovani
and RobinhoRobinho and VitorVitor,
106
245455
3720
razem z Geovanim, Robinho i Vitorem,
04:21
who livedżył nearbyblisko.
107
249175
2126
którzy mieszkali niedaleko.
04:23
And we even movedprzeniósł into the neighborhoodsąsiedztwo
108
251301
2070
Nawet zamieszkaliśmy w pobliżu,
04:25
when one of the guys that
livedżył on the streetulica, EliasElias,
109
253371
3363
kiedy jeden facet z tej ulicy, Elias,
04:28
told us that we could come
and liverelacja na żywo in his housedom,
110
256734
2925
powiedział, że możemy zamieszkać u niego
04:31
togetherRazem with his familyrodzina,
111
259659
1348
razem z jego rodziną.
04:33
whichktóry was fantasticfantastyczny.
112
261007
1470
To było świetne.
04:34
UnfortunatelyNiestety, duringpodczas that time,
113
262477
1328
Niestety w tym czasie
04:36
anotherinne warwojna brokezepsuł się out betweenpomiędzy the policePolicja
114
263805
2281
wybuchła następna wojna między policją
04:38
and the drugnarkotyk gangsgangi.
115
266086
1775
a gangami narkotykowymi.
04:40
(VideoWideo) (GunfireGunfire)
116
267861
4748
(Film) (Strzały)
04:54
We learnednauczyli that duringpodczas those timesczasy,
117
282218
2906
Dowiedzieliśmy się, że w takich chwilach
04:57
people in communitiesspołeczności
really stickkij togetherRazem
118
285124
2370
ludzie w dzielnicy trzymają się razem
04:59
duringpodczas these timesczasy of hardshiptrud,
119
287494
1788
żeby przetrwać ciężkie czasy.
05:01
but we alsorównież learnednauczyli a
very importantważny elementelement,
120
289282
2610
Dowiedzieliśmy się też czegoś jeszcze:
05:04
the importanceznaczenie of barbecuesgrillowanie.
(LaughterŚmiech)
121
291892
3307
jak ważne jest grillowanie.
(Śmiech)
05:07
Because, when you throwrzucać a barbecueSprzęt do grillowania,
122
295199
1721
Gdy organizujesz grilla,
05:09
it turnsskręca you from a guestGości into a hostgospodarz,
123
296920
2441
przekształcasz się z gościa w gospodarza.
05:11
so we decidedzdecydowany to throwrzucać one
124
299361
1213
Postanowiliśmy więc grillować
05:12
almostprawie everykażdy other weektydzień,
125
300574
1223
prawie co drugi tydzień
05:13
and we got to know everybodywszyscy
in the neighborhoodsąsiedztwo.
126
301797
3009
i poznaliśmy wszystkich z sąsiedztwa.
05:17
JKJK: We still had this
ideapomysł of the hillwzgórze, thoughchociaż.
127
304806
2025
JK: Nadal myśleliśmy o tym wzgórzu.
05:19
DUDU: Yeah, yeah, we were talkingmówić about
128
306831
1360
DU: Tak, rozmawialiśmy
05:20
the scaleskala of this, because this paintingobraz
129
308191
1946
o skali projektu,
bo do pomalowania było bardzo dużo,
05:22
was incrediblyniewiarygodnie bigduży,
130
310137
2261
05:24
and it was insanelyszalenie detailedszczegółowe,
131
312398
2148
z mnóstwem szczegółów.
05:26
and this processproces almostprawie drovestado
us completelycałkowicie insaneszalony ourselvesmy sami.
132
314546
5739
Przez to przedsięwzięcie
prawie oszaleliśmy.
05:32
But we figuredwzorzysty that maybe,
duringpodczas this processproces,
133
320285
3195
Ale stwierdziliśmy,
że może czas spędzony w okolicy
05:35
all the time that we had
spentwydany in the neighborhoodsąsiedztwo
134
323480
2171
05:37
was maybe actuallytak właściwie even more importantważny
135
325651
1574
był ważniejszy
05:39
than the paintingobraz itselfsamo.
136
327225
2701
niż samo malowanie.
05:42
JKJK: So after all that time,
137
329926
1518
JK: Cały czas
05:43
this hillwzgórze, this ideapomysł was still there,
138
331444
2429
to wzgórze i ten pomysł istniały.
05:46
and we startedRozpoczęty to make sketchesszkice,
139
333873
2385
Zaczęliśmy szkicować,
05:48
modelsmodele, and we figuredwzorzysty something out.
140
336258
3184
robić modele i coś wymyśliliśmy.
05:51
We figuredwzorzysty that our ideaspomysły, our designsprojekty
141
339442
2103
Stwierdziliśmy, że nasze projekty
05:53
had to be a little bitkawałek more simpleprosty than that last projectprojekt
142
341545
3769
muszą być trochę prostsze niż ostatni,
05:57
so that we could paintfarba with more people
143
345314
2144
żeby włączyć do malowania więcej osób
05:59
and coverpokrywa more housesdomy at the samepodobnie time.
144
347458
3656
i domów jednocześnie.
06:03
And we had an opportunityokazja to try that out
145
351114
2356
Wypróbowaliśmy to
06:05
in a communityspołeczność in the centralcentralny partczęść of RioRio,
146
353470
2570
w centralnej części Rio,
06:08
whichktóry is callednazywa SantaSanta MartaMarta,
147
356040
1748
w dzielnicy Santa Marta.
06:09
and we madezrobiony a designprojekt for this placemiejsce
148
357788
2183
Zrobiliśmy projekt tego miejsca,
06:12
whichktóry lookedspojrzał like this,
149
359971
1391
który wyglądał tak,
06:13
and then we got people to go alongwzdłuż with it
150
361362
1545
a ludzie się na to zgodzili.
06:15
because turnsskręca out that if
your ideapomysł is ridiculouslyśmiesznie bigduży,
151
362907
4023
Okazuje się, że jeśli twój pomysł
jest absurdalnie wielki,
06:19
it's easierłatwiejsze to get people to
go alongwzdłuż with this. (LaughterŚmiech)
152
366930
3570
ludzie łatwiej go akceptują.
(Śmiech)
06:22
And the people of SantaSanta MartaMarta
153
370500
2968
Ludzie z Santa Marta
06:25
got togetherRazem and in a little over a monthmiesiąc
154
373468
2748
zebrali się i w niecały miesiąc
06:28
they turnedobrócony that squareplac into this.
155
376216
2373
przekształcili ten plac w to.
06:30
(ApplauseAplauz)
156
378589
5238
(Brawa)
06:37
And this imageobraz somehowjakoś
wentposzedł all over the worldświat.
157
385676
3194
Ta wiadomość obiegła świat.
06:41
DUDU: So then we receivedOdebrane
an unexpectedniespodziewany phonetelefon call
158
388870
3768
DU: Później dostaliśmy
niespodziewany telefon
06:44
from the PhiladelphiaPhiladelphia MuralMural ArtsSztuka ProgramProgram,
159
392638
3667
z Programu Artystycznych
Murali w Filadelfii.
06:48
and they had this questionpytanie
160
396305
1575
Zapytano,
06:50
if this ideapomysł, our approachpodejście,
161
397880
1901
czy nasz pomysł z Rio
06:51
if this would actuallytak właściwie
work in NorthPółnoc PhillyPhilly,
162
399781
2914
można by zrealizować w North Philly,
06:54
whichktóry is one of the poorestnajbiedniejszy neighborhoodsdzielnice
163
402695
2431
jednej z najbiedniejszych dzielnic
06:57
in the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa.
164
405126
1652
w Stanach Zjednoczonych.
06:58
So we immediatelynatychmiast said yes.
165
406778
3060
Zgodziliśmy się bez dwóch zdań.
07:02
We had no ideapomysł how,
166
409838
1910
Nie mieliśmy projektu,
07:03
but it seemedwydawało się like a very
interestingciekawy challengewyzwanie,
167
411748
2421
ale to było ciekawe wyzwanie.
07:06
so we did exactlydokładnie the
samepodobnie as we did in RioRio,
168
414169
2261
Zrobiliśmy dokładnie to, co w Rio.
07:08
and we movedprzeniósł into the neighborhoodsąsiedztwo
169
416430
1671
Zamieszkaliśmy w okolicy
07:10
and startedRozpoczęty barbecuinggrillowanie.
170
418101
2142
i zaczęliśmy robić grilla.
07:12
(LaughterŚmiech)
171
420243
4859
(Śmiech)
07:17
So the projectprojekt tookwziął almostprawie two yearslat to completekompletny,
172
425102
3769
Ukończenie projektu
zajęło prawie dwa lata,
07:21
and we madezrobiony individualindywidualny designsprojekty
173
428871
1890
stworzyliśmy oddzielne plany
07:22
for everykażdy singlepojedynczy housedom on
the avenuealeja that we paintednamalowany,
174
430761
2543
dla każdego domu w alei,
którą malowaliśmy.
07:25
and we madezrobiony these designsprojekty togetherRazem
175
433304
1604
Wykonaliśmy te projekty
07:27
with the locallokalny storesklep ownersWłaściciele,
the buildingbudynek ownersWłaściciele,
176
434908
2613
razem z właścicielami
lokalnych sklepów, budynków
07:29
and a teamzespół of about a dozentuzin
youngmłody menmężczyźni and womenkobiety.
177
437521
4938
i z grupą dwunastu
młodych mężczyzn i kobiet.
07:34
They were hiredzatrudniony, and then
they were trainedprzeszkolony as paintersMalarze,
178
442459
3499
Zatrudniliśmy ich,
zostali przeszkoleni na malarzy
07:38
and togetherRazem they transformedprzekształcone
theirich ownwłasny neighborhoodsąsiedztwo,
179
445958
3565
i razem przekształcili swoją dzielnicę,
07:41
the wholecały streetulica, into a
giantogromny patchworkpatchwork of colorkolor.
180
449523
4817
całą ulicę w ogromną mozaikę kolorów.
(Brawa)
07:46
(ApplauseAplauz)
181
454340
3340
07:52
And at the endkoniec, the cityMiasto of PhiladelphiaPhiladelphia
182
460142
3623
Na koniec, burmistrz miasta Filadelfii
07:55
thankedpodziękował everykażdy singlepojedynczy one of them
183
463765
2013
podziękował każdemu z osobna,
07:57
and gavedał them a meritZasługi for
theirich accomplishmentosiągnięcie.
184
465778
3316
doceniając ich dokonania.
08:01
JKJK: So now we had paintednamalowany a wholecały streetulica.
185
469094
3152
JK: Pomalowaliśmy całą ulicę.
08:04
How about we do this wholecały hillwzgórze now?
186
472246
3555
A może pomalujemy teraz całe wzgórze?
08:08
We startedRozpoczęty looking for fundingfinansowanie,
187
475801
1878
Zaczęliśmy szukać funduszy,
08:09
but insteadzamiast, we just ranpobiegł into questionspytania,
188
477679
3241
ale natrafialiśmy na pytania,
08:13
like, how manywiele housesdomy
are you going to paintfarba?
189
480920
3419
typu: ile domów chcemy pomalować?
08:16
How manywiele squareplac metersmetrów is that?
190
484339
2156
Ile to jest metrów kwadratowych?
08:18
How much paintfarba are you going to use,
191
486495
2051
Ile farby zużyjemy
08:20
and how manywiele people are you going to employzatrudniać?
192
488546
2643
i ile osób zatrudnimy?
08:23
And we did try for yearslat to writepisać plansplany
193
491189
2711
Przez lata próbowaliśmy sporządzić
plan finansowy i odpowiedzieć na pytania,
08:26
for the fundingfinansowanie and answerodpowiedź
all those questionspytania,
194
493900
3319
08:29
but then we thought,
195
497219
1540
ale potem myśleliśmy,
08:30
in orderzamówienie to answerodpowiedź all those questionspytania,
196
498759
1913
że w tym celu
08:32
you have to know exactlydokładnie
what you're going to do
197
500672
2587
trzeba dokładnie znać cel,
08:35
before you actuallytak właściwie get there and startpoczątek.
198
503259
3184
zanim się zacznie.
08:38
And maybe it's a mistakebłąd
to think like that.
199
506443
3251
A może to błędne myślenie?
08:41
It would losestracić some of the
magicmagia that we had learnednauczyli
200
509694
2528
Zniknęłaby część magii, którą odkryliśmy,
08:44
about that if you go somewheregdzieś
201
512222
1626
że jeśli dokądś jedziesz
08:46
and you spendwydać time there,
202
513848
2415
i spędzasz tam czas,
08:48
you can let the projectprojekt growrosnąć organicallyorganicznie
203
516263
1968
przedsięwzięcie samo się rozwija
08:50
and have a life of its ownwłasny.
204
518231
3488
i zaczyna żyć własnym życiem.
08:53
DUDU: So what we did is
205
521719
2212
DU: Postanowiliśmy
08:56
we decidedzdecydowany to take this
planplan and striprozebrać się it away
206
523931
3209
wziąć ten plan i wymazać z niego
08:59
from all the numbersliczby
207
527140
1890
wszystkie liczby,
09:01
and all the ideaspomysły and presumptionsdomniemania
208
529030
1969
pomysły i założenia
09:03
and just go back to the basebaza ideapomysł,
209
530999
2363
i powrócić do pierwotnego pomysłu,
09:05
whichktóry was to transformprzekształcać this hillwzgórze
210
533362
2002
czyli przekształcenia wzgórza
09:07
into a giantogromny work of artsztuka.
211
535364
2441
w ogromne dzieło sztuki.
09:10
And insteadzamiast of looking for fundingfinansowanie,
212
537805
2402
Zamiast szukać sponsorów,
09:12
we startedRozpoczęty a crowdfundingfinansowanie społecznościowe campaignkampania,
213
540207
2890
sami zaczęliśmy zbiórkę funduszy
09:15
and in a little over a monthmiesiąc,
214
543097
1583
i w nieco ponad miesiąc
09:16
more than 1,500 people put togetherRazem
215
544680
2172
ponad 1500 ludzi zebrało
09:19
and donatedprzekazał over 100,000 dollarsdolarów.
216
546852
3275
więcej niż 100 tysięcy dolarów.
09:22
So for us, this was an amazingniesamowity
momentza chwilę, because now —
217
550127
3603
To była niesamowita chwila, bo teraz...
09:25
(ApplauseAplauz) —
218
553730
3516
(Brawa)
09:29
because now we finallywreszcie had the freedomwolność
219
557246
3049
... wreszcie mieliśmy wolną rękę,
09:32
to use all the lessonsLekcje that we had learnednauczyli
220
560295
2171
żeby wykorzystać to, czego się nauczyliśmy
09:34
and createStwórz a projectprojekt that was builtwybudowany
221
562466
3096
i ukończyć projekt tak,
09:37
the samepodobnie way that the favelafavela was builtwybudowany,
222
565562
1912
jak była budowana fawela:
09:39
from the groundziemia on up, bottomDolny up,
223
567474
1654
całkiem od zera, od podstaw,
09:41
with no mastermistrz planplan.
224
569128
2575
bez planu ogólnego.
09:43
JKJK: So we wentposzedł back,
and we employedzatrudniony AngeloAngelo,
225
571703
3097
JK: Wróciliśmy i zatrudniliśmy Angelo,
09:47
and he's a locallokalny artistartysta from VilaVila CruzeiroCruzeiro,
226
574800
1922
lokalnego artystę z Vila Cruzeiro.
09:48
very talentedutalentowany guy, and he
knowswie almostprawie everybodywszyscy there,
227
576722
2796
Bardzo utalentowany facet,
który zna tam prawie wszystkich.
09:51
and then we employedzatrudniony EliasElias, our formerbyły landlordgospodarz
228
579518
2422
Zatrudniliśmy Eliasa,
naszego dawnego gospodarza,
09:54
who invitedzaproszony us into his housedom,
229
581940
1597
który zaprosił nas do domu.
09:55
and he's a mastermistrz of constructionbudowa.
230
583537
2014
Jest on specem budowlanym.
09:57
TogetherRazem with them, we decidedzdecydowany where to startpoczątek.
231
585551
2441
Razem z nimi zdecydowaliśmy, gdzie zacząć.
10:00
We pickeddoborowy this spotmiejsce in VilaVila CruzeiroCruzeiro,
232
587992
1686
Wybraliśmy miejsce w Vila Cruzeiro,
10:01
and housesdomy are beingistota plasteredotynkowane as we speakmówić.
233
589678
2813
a te domy są właśnie tynkowane.
10:04
And the good thing about them is that
234
592491
1580
Dobre jest to,
10:06
they are decidingdecydowanie whichktóry housesdomy go nextNastępny.
235
594071
1995
że sami decydują, które domy są następne.
10:08
They're even printingdruk t-shirtst-shirty,
236
596066
1686
Drukują koszulki,
10:09
they're puttingwprowadzenie up bannersbanery
237
597752
1566
wieszają plakaty,
10:11
explainingwyjaśniając everything to everybodywszyscy,
238
599318
1984
tłumaczą wszystko wszystkim
10:13
and talkingmówić to the pressnaciśnij.
239
601302
1841
i rozmawiają z prasą.
10:15
This articleartykuł about AngeloAngelo appearedpojawił się.
240
603143
2467
Ukazał się ten artykuł o Angelo.
10:17
DUDU: So while this is happeningwydarzenie,
241
605610
1178
DU: W czasie, kiedy to się dzieje,
10:18
we are bringingprzynoszący this
ideapomysł all over the worldświat.
242
606788
2185
pokazujemy ten pomysł światu.
10:21
So, like the projectprojekt we
did in PhiladelphiaPhiladelphia,
243
608973
3317
Tak jak z projektem w Filadelfii,
10:24
we are alsorównież invitedzaproszony to do workshopswarsztaty,
244
612290
2148
też jesteśmy zapraszani na warsztaty,
10:26
for instanceinstancja in CuraCuraçaoAo,
245
614438
1912
na przykład w Curaçao,
10:28
and right now we're planningplanowanie
a hugeolbrzymi projectprojekt in HaitiHaiti.
246
616350
4106
a teraz planujemy wielki projekt na Haiti.
10:32
JKJK: So the favelafavela was not only the placemiejsce
247
620456
2744
JK: Favela nie była więc tylko miejscem,
10:35
where this ideapomysł startedRozpoczęty:
248
623200
1587
gdzie zaczął się ten pomysł,
10:36
it was alsorównież the placemiejsce that madezrobiony it possiblemożliwy
249
624787
3555
to również miejsce, które umożliwiło
10:40
to work withoutbez a mastermistrz planplan,
250
628342
3126
pracę bez planu ogólnego,
10:43
because these communitiesspołeczności are informalnieformalny
251
631468
2070
bo te dzielnice są nieformalne,
10:45
this was the inspirationInspiracja
252
633538
1439
to było inspiracją.
10:47
and in a communalwspólny effortwysiłek,
togetherRazem with the people,
253
634977
2600
Wspólnym wysiłkiem, razem z ludźmi,
10:49
you can almostprawie work like in an orchestraOrkiestra,
254
637577
1911
można pracować jak w orkiestrze,
10:51
where you can have a hundredsto instrumentsinstrumenty
255
639488
1574
gdzie sto instrumentów
10:53
playinggra togetherRazem to createStwórz a symphonySymfonia.
256
641062
2353
gra razem, żeby powstała symfonia.
10:55
DUDU: So we want to thank everybodywszyscy who
257
643415
1957
DU: Chcemy więc podziękować każdemu,
10:57
wanted to becomestają się partczęść of this dreamśnić
258
645372
1618
kto chciał być częścią tego marzenia
10:59
and supportedutrzymany us alongwzdłuż the way,
259
646990
2184
i nas wspierał.
11:01
and we are looking at continuingciąg dalszy.
260
649174
2711
I czekamy na ciąg dalszy.
11:04
JKJK: Yeah. And so one day prettyładny soonwkrótce,
261
651885
1811
JK: Tak. I wkrótce,
11:05
when the colorszabarwienie startpoczątek
going up on these wallsściany,
262
653696
2509
kiedy kolory zjawią się na tych ścianach,
11:08
we hopenadzieja more people will joinprzyłączyć się us,
263
656205
1979
mamy nadzieję, że dołączy więcej ludzi
11:10
and joinprzyłączyć się this bigduży dreamśnić,
264
658184
2813
do nas i tego dużego marzenia.
11:13
and maybe one day, the
wholecały of VilaVila CruzeiroCruzeiro
265
660997
2620
Może któregoś dnia całe Vila Cruzeiro
11:15
will be paintednamalowany.
266
663617
1755
będzie pomalowane.
11:17
DUDU: Thank you.
267
665372
1912
DU: Dziękujemy.
11:19
(ApplauseAplauz)
268
667284
3261
(Brawa)
Translated by Ewa Wesolowska
Reviewed by Rysia Wand

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Haas&Hahn - Favela painters
Working as Haas&Hahn, artists Jeroen Koolhaas and Dre Urhahn splash color onto urban walls -- and train young painters in the process.

Why you should listen
It's an image seen around the world -- Praça Cantão, a square within the Santa Marta favela in Rio, blasted with stripes of rainbow colors that turn the jostling masonry walls into a brightly unified vision. Spurred on in 2010 by Dutch artists Jeroen Koolhaas and Dre Urhahn in collaboration with the local group "Tudo de cor para você", the painting was accomplished by 25 young people from the neighborhood, and reframed the square as a place of shared pride. The locals have since continued the project, with monthly painting task forces and other activities that have involved 800 people and transformed the aesthetic and the social psychology of the whole favela.
 
Known as "favela painters", Haas&Hahn have been working on community projects in Rio for almost 10 years. They've also worked in Haiti and Curaçao, and in 2011, they moved north into a tough neighborhood in northern Philadelphia, where they trained the Philly Painting crew to cover a worn-out commercial corridor in massive color blocks. They've returned to Rio in 2014 for a new project in the Vila Cruzeiro favela.
More profile about the speaker
Haas&Hahn | Speaker | TED.com