ABOUT THE SPEAKER
Jenni Chang and Lisa Dazols - Documentary filmmakers
Jenni Chang and Lisa Dazols made "Out & Around" to show the momentous changes in the status of LGBTQ equality -- all around the world.

Why you should listen
When Jenni Chang and Lisa Dazols fell in love, they vowed to follow a life of adventure. Their promise led them to leave their 9-to-5 jobs, pick up a video camera and travel to fifteen countries through Asia, Africa and South America in search of "Supergays," the people who are leading the movement for gay, lesbian and transgender equality in the developing world.

While interviewing LGBT leaders across the globe, they realized their journey could have larger impact beyond just self-growth, so they bought a book on how to make a documentary. Out & Around, the resulting film, captures the momentous changes in the status of queer people around the world today. A film in partnership with the It Gets Better Project, the joint mission is to share stories of hope around the world.
More profile about the speaker
Jenni Chang and Lisa Dazols | Speaker | TED.com
TEDWomen 2015

Jenni Chang and Lisa Dazols: This is what LGBT life is like around the world

Jenni Chang and Lisa Dazols: Tak wygląda życie homoseksualistów na całym świecie

Filmed:
2,487,775 views

Homoseksualna para z San Francisco - Jenni Chang i Lisa Dazols - nie miała wielkich trudności w prowadzeniu wybranego życia. Jak wygląda życie ludzi żyjących poza bezpiecznymi granicami Bay Area, którzy dalej nie mają zapewnionych podstawowych praw? Para wyruszyła w podróż w poszukiwaniu "Super Gejów" - homoseksualistów, którzy dokonywali czegoś niewiarygodnego. W 15 krajach w Afryce, Azji, Ameryce Południowej - od Indii (pierwszego kraju na świecie posiadającego homoseksualnego księcia) po Argentynę (pierwszego kraju, który uznał małżeństwa homoseksualne w Ameryce Łacińskiej) - odnalazły inspirujące historie oraz odważnych, odpornych i dumnych Super Gejów.
- Documentary filmmakers
Jenni Chang and Lisa Dazols made "Out & Around" to show the momentous changes in the status of LGBTQ equality -- all around the world. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
JenniJenni ChangChang: When I told
my parentsrodzice I was gaywesoły,
0
560
2296
Jenni Chang: Gdy powiedziałam
rodzicom, że jestem lesbijką,
00:14
the first thing they said to me was,
1
2880
2176
powiedzieli z miejsca:
00:17
"We're bringingprzynoszący you back to TaiwanTajwan."
2
5080
2216
"Wracamy na Tajwan".
00:19
(LaughterŚmiech)
3
7320
1680
(Śmiech)
00:22
In theirich mindsumysły, my sexualseksualny orientationOrientacja
was America'sAmerica's faultwina.
4
10000
3856
W ich wyobrażeniu moja orientacja
była winą Ameryki.
00:25
The WestWest had corrupteduszkodzony me
with divergentrozbieżny ideaspomysły,
5
13880
2936
Zachód zdemoralizował mnie
różnorodnymi możliwościami,
a gdyby rodzice
nigdy nie opuścili Tajwanu,
00:28
and if only my parentsrodzice
had never left TaiwanTajwan,
6
16840
2976
nigdy nie przydarzyłoby się to
ich jedynej córce.
00:31
this would not have happenedstało się
to theirich only daughtercórka.
7
19840
3456
Szczerze mówiąc też nad tym myślałam.
00:35
In truthprawda, I wonderedzastanawiałem się if they were right.
8
23320
3096
00:38
Of coursekurs, there are gaywesoły people in AsiaAsia,
9
26440
2056
Oczywiście, że są homoseksualiści w Azji,
00:40
just as there are gaywesoły people
in everykażdy partczęść of the worldświat.
10
28520
3216
tak jak są też na całym świecie.
00:43
But is the ideapomysł of livingżycie an "out" life,
11
31760
2936
Lecz czy życie otwartym życiem,
00:46
in the "I'm gaywesoły, this is my spousemałżonka,
and we're prouddumny of our liveszyje togetherRazem"
12
34720
3656
mówienie "Jestem lesbijką, to moja żona,
jesteśmy dumne z naszego życia"
00:50
kinduprzejmy of way just a WesternWestern ideapomysł?
13
38400
3640
jest wytworem Zachodu?
00:55
If I had growndorosły up in TaiwanTajwan,
or any placemiejsce outsidena zewnątrz of the WestWest,
14
43160
3696
Gdybym dorastała na Tajwanie,
czy gdziekolwiek indziej poza Zachodem,
czy znalazłabym przykłady
szczęśliwych, spełnionych osób LGBT?
00:58
would I have founduznany modelsmodele
of happyszczęśliwy, thrivingkwitnie LGBTLGBT people?
15
46880
5056
01:03
LisaLisa DazolsDazols: I had similarpodobny notionsgalanteria.
16
51960
1667
Lisa Dazols: Miałam podobne myśli.
Jako pracownica socjalna
do spraw z HIV w San Francisco
01:05
As an HIVHIV socialspołeczny workerpracownik in SanSan FranciscoFrancisco,
17
53651
2205
01:07
I had metspotkał manywiele gaywesoły immigrantsimigrantów.
18
55880
1976
spotkałam wielu homoseksualnych imigrantów
01:09
They told me theirich storieshistorie
of persecutionprześladowania in theirich home countrieskraje,
19
57880
3176
Opowiadali o prześladowaniu
w swoich krajach
01:13
just for beingistota gaywesoły,
20
61080
1496
za homoseksualisualizm
01:14
and the reasonspowody
why they escapeduciekł to the US.
21
62600
2456
oraz o powodach,
dla których uciekli do Stanów.
01:17
I saw how this had beatenbity them down.
22
65080
2136
Widziałam, jak to ich przytłacza.
01:19
After 10 yearslat of doing this kinduprzejmy of work,
23
67240
2016
Po 10 latach tej pracy
01:21
I neededpotrzebne better storieshistorie for myselfsiebie.
24
69280
2456
potrzebowałam dla siebie
lepszych historii.
01:23
I knewwiedziałem the worldświat was fardaleko from perfectidealny,
25
71760
2016
Wiedziałam, że świat
daleki jest od ideału,
01:25
but surelypewno not everykażdy gaywesoły storyfabuła was tragictragiczny.
26
73800
2320
ale z pewnością nie wszystkie
historie gejów to tragedie.
01:29
JCJC: So as a couplepara, we bothobie had a need
to find storieshistorie of hopenadzieja.
27
77160
3616
JC: Jako para miałyśmy potrzebę
znalezienia historii z nadzieją.
01:32
So we setzestaw off on a missionmisja
to travelpodróżować the worldświat
28
80800
2936
Wyruszyłyśmy z misją zwiedzenia świata
01:35
and look for the people
we finallywreszcie termedokreślany jako as the "SupergaysSupergays."
29
83760
3856
oraz znalezienia ludzi,
których określiłyśmy jako "SuperGeje".
01:39
(LaughterŚmiech)
30
87640
3200
(Śmiech)
01:43
These would be the LGBTLGBT individualsosoby prywatne
31
91760
2456
Mieli to być homoseksualiści,
01:46
who were doing something
extraordinaryniezwykły in the worldświat.
32
94240
3336
którzy dokonywali czegoś
wyjątkowego w skali światowej.
01:49
They would be courageousodważny, resilientelastyczne,
33
97600
2336
Mieli być odważni, prężni,
01:51
and mostwiększość of all, prouddumny of who they were.
34
99960
2936
lecz głównie dumni z tego, kim są.
01:54
They would be the kinduprzejmy of personosoba
that I aspireaspirować to be.
35
102920
3296
Mieli być tacy, jaka ja chciałabym być.
01:58
Our planplan was to sharedzielić theirich storieshistorie
to the worldświat throughprzez filmfilm.
36
106240
4536
Zakładałyśmy wysłanie ich historii
w świat poprzez film.
02:02
LDLD: There was just one problemproblem.
37
110800
1576
LD: Był tylko jeden problem.
02:04
We had zerozero reportingraportowanie
and zerozero filmmakingkręcenie filmów experiencedoświadczenie.
38
112400
3056
Absolutnie nie znałyśmy się
na dziennikarstwie i tworzeniu filmów
02:07
(LaughterŚmiech)
39
115480
1016
(Śmiech)
02:08
We didn't even know
where to find the SupergaysSupergays,
40
116520
2336
Nawet nie wiedziałyśmy,
gdzie znaleźć SuperGejów,
02:10
so we just had to trustzaufanie that we'dpoślubić
figurepostać it all out alongwzdłuż the way.
41
118880
3096
więc musiałyśmy wierzyć,
że jakoś nam się to uda w trakcie.
02:14
So we pickeddoborowy 15 countrieskraje
in AsiaAsia, AfricaAfryka and SouthPołudniowa AmericaAmeryka,
42
122000
3416
Wybrałyśmy 15 krajów
w Azji, Afryce i Ameryce Południowej.
02:17
countrieskraje outsidena zewnątrz the WestWest
that variedurozmaicony in termswarunki of LGBTLGBT rightsprawa.
43
125440
3656
Te nie-zachodnie kraje różniły się
pod względem praw gejów.
Kupiłyśmy kamerę wideo,
02:21
We boughtkupiony a camcorderkamery,
44
129120
1256
02:22
orderedzamówione a bookksiążka
on how to make a documentaryfilm dokumentalny --
45
130400
2143
zamówiłyśmy podręcznik
o tworzeniu reportaży,
02:24
(LaughterŚmiech)
46
132567
1649
(Śmiech)
02:26
you can learnuczyć się a lot these daysdni --
47
134240
2536
wiele można się nauczyć w naszych czasach,
02:28
and setzestaw off on an around-the-worlddookoła świata tripwycieczka.
48
136800
2200
i wyruszyłyśmy w podróż dookoła świata.
02:32
JCJC: One of the first countrieskraje
that we traveledbywały to was NepalNepal.
49
140520
3736
JC: Jednym z pierwszych krajów,
które odwiedziłyśmy, był Nepal.
02:36
DespitePomimo widespreadrozpowszechniony povertyubóstwo,
a decade-longdekadę civilcywilny warwojna,
50
144280
3496
Mimo wszechobecnej biedy,
wojny domowej trwającej od dekad
02:39
and now recentlyostatnio,
a devastatingniszczycielski earthquaketrzęsienie ziemi,
51
147800
3096
oraz ostatnich
niszczycielskich trzęsień ziemi,
02:42
NepalNepal has madezrobiony significantznaczący strideskrokami
in the fightwalka for equalityrówność.
52
150920
4016
Nepal poczynił krok milowy
w kwestii walk o równouprawnienie.
02:46
One of the keyklawisz figuresfigury
in the movementruch is BhumikaBhumika ShresthaShrestha.
53
154960
5056
Jedną z głównych postaci
działającą w tym ruchu
jest Bhumika Shrestha.
02:52
A beautifulpiękny, vibrantwibrujący transgenderedtransseksualnych womankobieta,
54
160040
3296
Piękna, energiczna transseksualna kobieta.
02:55
BhumikaBhumika has had to overcomeprzezwyciężać
beingistota expelledwydalony from schoolszkoła
55
163360
3176
Bhumika musiała pogodzić się
z wydaleniem ze szkoły
02:58
and gettinguzyskiwanie incarcerateduwięziony
because of her genderpłeć presentationprezentacja.
56
166560
4296
oraz aresztowaniem z powodu
przynależności seksualnej.
03:02
But, in 2007, BhumikaBhumika
and Nepal'sNepalu LGBTLGBT rightsprawa organizationorganizacja
57
170880
5096
Jenak w 2007 roku Bhumika
oraz Nepalska Organizacja Gejów i Lesbijek
03:08
successfullyz powodzeniem petitionedpetycje
the NepaliNepalski SupremeNajwyższy CourtSąd
58
176000
3056
uzyskała w nepalskim
Trybunale Konstytucyjnym
03:11
to protectochraniać againstprzeciwko LGBTLGBT discriminationdyskryminacji.
59
179080
2696
ochronę przed dyskryminacją gejów.
03:13
Here'sTutaj jest BhumikaBhumika:
60
181800
1216
Oto Bhumika:
03:15
(VideoWideo) BSB: What I'm mostwiększość prouddumny of?
61
183040
1736
(Wideo) BS: Z czego jestem dumna?
03:16
I'm a transgenderedtransseksualnych personosoba.
62
184800
1496
Jestem transseksualistką.
03:18
I'm so prouddumny of my life.
63
186320
1776
Jestem dumna ze swojego życia.
03:20
On DecemberGrudnia 21, 2007,
64
188120
3736
21. grudnia 2007 roku
03:23
the supremenajwyższy courtSąd gavedał the decisiondecyzja
for the NepalNepal governmentrząd
65
191880
3656
Trybunał Konstytucyjny zadecydował
03:27
to give transgendertransseksualnych identitytożsamość cardskarty
66
195560
2736
o wydaniu transseksualistom
dowodów osobistych
03:30
and same-sextej samej płci marriagemałżeństwo.
67
198320
1936
oraz pozwolił im na małżeństwa.
03:32
LDLD: I can appreciatedoceniać
Bhumika'sBhumika's confidencepewność siebie on a dailycodziennie basispodstawa.
68
200280
3296
LD: Podziwiam jej pewność siebie.
03:35
Something as simpleprosty
as usingza pomocą a publicpubliczny restroomUbikacja
69
203600
2896
Zwykłe toalety publiczne
03:38
can be a hugeolbrzymi challengewyzwanie
when you don't fitdopasowanie in
70
206520
2536
są ogromnym wyzwaniem, gdy nie pasujesz
03:41
to people'sludzie strictścisły genderpłeć expectationsoczekiwań.
71
209080
3056
do ścisłych oczekiwań społecznych.
03:44
TravelingPodróżowanie throughoutpoprzez AsiaAsia,
72
212160
1696
Podróżując przez Azję
03:45
I tendedraczej to freakwybryk out womenkobiety
in publicpubliczny restroomstoalety.
73
213880
2536
często przerażałam kobiety w toaletach.
Nie były przyzwyczajone
do widzenia takich osób jak ja.
03:48
They weren'tnie były used to seeingwidzenie
someonektoś like me.
74
216440
2416
03:50
I had to come up with a strategystrategia,
so that I could just peerobić siku in peacepokój.
75
218880
3191
Musiałam wyjść im na przeciw,
żeby móc się spokojnie załatwić.
03:54
(LaughterŚmiech)
76
222095
1281
(Śmiech)
03:55
So anytimew dowolnym momencie I would enterwchodzić a restroomUbikacja,
77
223400
1715
Zawsze przy wchodzeniu do toalety
03:57
I would thrustnacisk out my chestKlatka piersiowa
to showpokazać my womanlykobiecy partsCzęści,
78
225139
2957
wypinałam pierś do przodu,
żeby pokazać swoje damskie atuty.
04:00
and try to be as
non-threateningnie zagrażające as possiblemożliwy.
79
228120
2136
Próbowałam jak najmniej zagrażać.
04:02
PuttingWprowadzenie out my handsręce and sayingpowiedzenie, "HelloCześć",
80
230280
1976
Otwierałam ręce, mówiąc "Cześć",
04:04
just so that people
could hearsłyszeć my femininekobiecy voicegłos.
81
232280
2680
żeby tylko mogli usłyszeć mój damski głos.
04:07
This all getsdostaje prettyładny exhaustingwyczerpujący,
but it's just who I am.
82
235680
2856
Jest to dość męczące,
ale taka właśnie jestem.
04:10
I can't be anything elsejeszcze.
83
238560
1800
Nie mogę być kimś innym.
04:13
JCJC: After NepalNepal, we traveledbywały to IndiaIndie.
84
241480
3056
JC: Po Nepalu pojechałyśmy do Indii.
04:16
On one handdłoń, IndiaIndie is a HinduHinduski societyspołeczeństwo,
85
244560
3536
Z jednej strony Indie to kraj hinduski,
04:20
withoutbez a traditiontradycja of homophobiahomofobii.
86
248120
2896
bez tradycyjnej homofobii.
04:23
On the other handdłoń, it is alsorównież a societyspołeczeństwo
with a deeplygłęboko patriarchalpatriarchalnych systemsystem,
87
251040
4256
Z drugiej strony jest to społeczeństwo
głęboko zakorzenione w patriarchalizmie,
04:27
whichktóry rejectsodrzuca anything
that threatensgrozi the male-femalemęski żeński orderzamówienie.
88
255320
4136
który odrzuca wszystko,
co zakłóca damsko-męski porządek.
04:31
When we spokeprzemówił to activistsaktywiści,
89
259480
1616
W rozmowach z działaczami usłyszałyśmy,
04:33
they told us that empowermentupodmiotowienie beginszaczyna się
with ensuringzapewnienie properprawidłowe genderpłeć equalityrówność,
90
261120
5136
że nadanie praw zaczyna się
od zapewnienia równości płci,
04:38
where the women'skobiet statusstatus
is establishedustanowiony in societyspołeczeństwo.
91
266280
3056
gdy społeczne prawa kobiet są ustanowione.
04:41
And in that way, the statusstatus of LGBTLGBT people
can be affirmedpotwierdzone as well.
92
269360
5056
W ten sposób może zostać też uznany
status osób homoseksualnych.
04:46
LDLD: There we metspotkał PrinceKsiążę ManvendraManvendra.
93
274440
2456
LD: Spotkałyśmy tam księcia Manvendra.
04:48
He's the world'srecyrodycyjstwo diecystwo recyrodycyjstwo diecystwo recy sektorcy first openlyotwarcie gaywesoły princeksiążę.
94
276920
3696
Jest pierwszym oficjalnym księciem-gejem.
04:52
PrinceKsiążę ManvendraManvendra cameoprawa ołowiana witrażu out
on the "OprahOprah WinfreyWinfrey ShowPokaż,"
95
280640
2536
Książę Manvendra ujawnił się
w programie Opry Winfrey,
04:55
very internationallymiędzynarodowo.
96
283200
1256
bardzo międzynarodowo.
04:56
His parentsrodzice disownedwyparł him
97
284480
1256
Rodzice go wydziedziczyli
04:57
and accusedoskarżony him of bringingprzynoszący
great shamewstyd to the royalkrólewski familyrodzina.
98
285760
3256
i oskarżyli o zhańbienie
rodziny królewskiej.
05:01
We satsob down with PrinceKsiążę ManvendraManvendra
99
289040
1616
Rozmawiałyśmy z księciem Manvendrą
05:02
and talkedrozmawialiśmy to him about why he decidedzdecydowany
to come out so very publiclypublicznie.
100
290680
3856
o tym, czemu zdecydował
ujawnić się publicznie.
05:06
Here he is:
101
294560
1216
Oto i on:
05:07
(VideoWideo) PrinceKsiążę ManvendraManvendra:
I feltczułem there was a lot of need
102
295800
2536
(Wideo) Książę Manvendra:
Czułem potrzebę przerwania
05:10
to breakprzerwa this stigmapiętno and discriminationdyskryminacji
whichktóry is existingistniejący in our societyspołeczeństwo.
103
298360
4176
piętnowania i dyskryminacji
obecnych w społeczeństwie.
05:14
And that instigatedinicjatorem me to come out openlyotwarcie
and talk about myselfsiebie.
104
302560
5136
To przekonało mnie do ujawnienia się
oraz do mówienia o sobie samym.
05:19
WhetherCzy we are gaywesoły, we are lesbianlesbijka,
we are transgendertransseksualnych, bisexualbiseksualny
105
307720
3456
Nieważne czy jesteś gejem, lesbijką,
transseksualistą, czy biseksualistą,
05:23
or whatevercokolwiek sexualseksualny minoritymniejszościowych we come from,
106
311200
2336
czy którąkolwiek mniejszością seksualną.
05:25
we have to all unitezjednoczyć
and fightwalka for our rightsprawa.
107
313560
4056
Wszyscy musimy się zjednoczyć
i walczyć o swoje prawa.
05:29
Gaygej rightsprawa cannotnie może be wonwygrał
in the courtSąd roomspokoje,
108
317640
2936
Walka o prawa gejów
nie toczy się na posiedzeniach rządów,
05:32
but in the heartskiery and the mindsumysły
of the people.
109
320600
2400
lecz w ludzkich sercach i umysłach.
05:35
JCJC: While gettinguzyskiwanie my hairwłosy cutciąć,
110
323920
1736
JC: Podczas strzyżenia
05:37
the womankobieta cuttingtnący my hairwłosy askedspytał me,
111
325680
2256
fryzjerka spytała:
05:39
"Do you have a husbandmąż?"
112
327960
1816
"Masz męża?".
05:41
Now, this was a dreadedbał się questionpytanie
113
329800
1776
Bałam się tego pytania,
05:43
that I got askedspytał a lot
by localsmiejscowi while travelingpodróżny.
114
331600
3576
które często zadawali miejscowi
podczas moich podróży.
05:47
When I explainedwyjaśnione to her
that I was with a womankobieta insteadzamiast of a man,
115
335200
3696
Gdy jej wyjaśniłam, że jestem z kobietą,
a nie z mężczyzną,
05:50
she was incredulousniedowierzaniem,
116
338920
1336
nie mogła w to uwierzyć.
05:52
and she askedspytał me a lot of questionspytania
about my parents'rodziców reactionsreakcje
117
340280
3376
Zaczęła zadawać mi mnóstwo pytań
dotyczących reakcji moich rodziców
05:55
and whetherczy I was sadsmutny
that I'd never be ablezdolny to have childrendzieci.
118
343680
3520
albo czy mi smutno, że nigdy
nie będę mieć dzieci.
06:00
I told her that there are
no limitationsograniczenia to my life
119
348040
3016
Powiedziałam jej, że nie mam
takich ograniczeń,
06:03
and that LisaLisa and I do planplan
to have a familyrodzina some day.
120
351080
3040
oraz że Lisa i ja chcemy założyć
pewnego dnia rodzinę.
06:07
Now, this womankobieta was readygotowy to writepisać me off
121
355040
2376
Była gotowa spisać mnie na straty
06:09
as yetjeszcze anotherinne crazyzwariowany WesternerCzłowiek z zachodu.
122
357440
2040
jako kolejną wariatkę z Zachodu.
06:12
She couldn'tnie mógł imaginewyobrażać sobie
that suchtaki a phenomenonzjawisko
123
360280
2016
Nie mgła uwierzyć, że taki fenomen
06:14
could happenzdarzyć in her ownwłasny countrykraj.
124
362320
2016
mógłby wydarzyć się w jej kraju.
06:16
That is, untilaż do I showedpokazał her
the photoszdjęcia of the SupergaysSupergays
125
364360
2620
Dopóki nie pokazałam jej
zdjęć SuperGejów,
06:19
that we interviewedwywiady in IndiaIndie.
126
367004
1480
z którymi rozmawiałam w Indiach.
06:21
She recognizeduznane PrinceKsiążę ManvendraManvendra
from televisiontelewizja
127
369600
2416
Poznała księcia Manvendrę z telewizji.
06:24
and soonwkrótce I had an audiencepubliczność
of other hairdressersFryzjer
128
372040
2239
Wkrótce zeszły się inne fryzjerki,
06:26
interestedzainteresowany in meetingspotkanie me.
129
374303
1191
które chciały mnie poznać.
06:27
(LaughterŚmiech)
130
375518
1858
(Śmiech)
06:29
And in that ordinaryzwykły afternoonpopołudnie,
131
377400
2296
Tego wieczora
06:31
I had the chanceszansa to introduceprzedstawiać
an entireCały beautypiękno salonsalon
132
379720
2936
miałam szansę zapoznać
cały salon piękności
06:34
to the socialspołeczny changeszmiany
that were happeningwydarzenie in theirich ownwłasny countrykraj.
133
382680
3680
ze zmianami, jakie działy się
w ich własnym kraju.
06:39
LDLD: From IndiaIndie,
we traveledbywały to EastWschód AfricaAfryka,
134
387520
2616
LD: Z Indii wyruszyłyśmy
do Afryki Wschodniej,
06:42
a regionregion knownznany for intolerancenietolerancji
towardsw kierunku LGBTLGBT people.
135
390160
3976
do regionu znanego z nietolerancji
w stosunku do gejów i lesbijek.
06:46
In KenyaKenia, 89 percentprocent of people
who come out to theirich familiesrodziny
136
394160
3496
W Kenii 89% ludzi, którzy ujawnili się
przed swoimi rodzinami,
06:49
are disownedwyparł.
137
397680
1296
zostało wydziedziczonych.
06:51
HomosexualHomoseksualista actsdzieje are a crimeprzestępstwo
and can leadprowadzić to incarcerationuwięzienie.
138
399000
3696
Homoseksualizm jest przestępstwem
i może skończyć się aresztem.
06:54
In KenyaKenia, we metspotkał
the soft-spokensoft-spoken DavidDavid KuriaKuria.
139
402720
3656
W Kenii spotkaliśmy cichego Davida Kurię.
06:58
DavidDavid had a hugeolbrzymi missionmisja
of wantingbrakujący to work for the poorubogi
140
406400
2936
Misja Davida polega na pracy dla biednych
07:01
and improveulepszać his ownwłasny governmentrząd.
141
409360
1736
oraz poprawie rządu.
07:03
So he decidedzdecydowany to runbiegać for senatesenat.
142
411120
2136
Postanowił ubiegać się o posadę senatora.
07:05
He becamestał się Kenya'sKenii first
openlyotwarcie gaywesoły politicalpolityczny candidatekandydat.
143
413280
4656
Jest pierwszym kandydatem w Kenii,
który się ujawnił.
07:09
DavidDavid wanted to runbiegać his campaignkampania
withoutbez denyingzaprzeczanie the realityrzeczywistość of who he was.
144
417960
4656
David chciał prowadzić kampanię,
nie ukrywając tego, kim jest.
07:14
But we were worriedzmartwiony for his safetybezpieczeństwo
145
422640
1656
Jednak my się bałyśmy o niego,
07:16
because he startedRozpoczęty
to receiveotrzymać deathśmierć threatszagrożenia.
146
424320
2256
bo zaczął dostawać listy z pogróżkami.
07:18
(VideoWideo) DavidDavid KuriaKuria:
At that pointpunkt, I was really scaredprzerażony
147
426600
2616
(Wideo) David Kuria:
W tym momencie bałem się,
07:21
because they were
actuallytak właściwie askingpytając for me to be killedzabity.
148
429240
3776
bo zaczęli prosić, żebym został zabity.
07:25
And, yeah,
149
433040
2816
Tak,
07:27
there are some people out there who do it
150
435880
2256
są ludzie, którzy się tym zajmują i myślą,
07:30
and they feel that they are doing
a religiousreligijny obligationobowiązek.
151
438160
2667
że wypełniają boskie polecenie.
07:33
JCJC: DavidDavid wasn'tnie było ashamedzawstydzony of who he was.
152
441800
2576
JC: David nie czuł się źle z tym, kim był.
07:36
Even in the facetwarz of threatszagrożenia,
153
444400
1856
Pomimo gróźb
07:38
he stayedzostał authenticautentyczny.
154
446280
1200
pozostał autentyczny.
07:40
LDLD: At the oppositenaprzeciwko endkoniec
of the spectrumwidmo is ArgentinaArgentyna.
155
448880
3216
LD: Na drugim końcu
spektrum jest Argentyna.
07:44
Argentina'sArgentyna a countrykraj where 92 percentprocent
of the populationpopulacja identifiesidentyfikuje as CatholicKatolicki.
156
452120
4296
92% populacji Argentyny
to zadeklarowani katolicy.
07:48
YetJeszcze, ArgentinaArgentyna has LGBTLGBT lawsprawa
that are even more progressiveprogresywny
157
456440
3696
Mimo to mają bardziej
rozwinięte prawa gejów
07:52
than here in the US.
158
460160
2336
niż w Stanach.
07:54
In 2010, ArgentinaArgentyna becamestał się
the first countrykraj in LatinŁaciński AmericaAmeryka
159
462520
4416
W 2010 roku Argentyna stała się
pierwszym krajem Ameryki Łacińskiej
07:58
and the 10thth in the worldświat
to adoptprzyjąć marriagemałżeństwo equalityrówność.
160
466960
2840
i dziesiątym krajem na świecie,
który uznał małżeństwa gejów
08:02
There, we metspotkał MarMaría RachidRachid.
161
470440
2216
Tam spotkałyśmy Marię Rachid.
08:04
MarMaría was a drivingnapędowy forcesiła
behindza that movementruch.
162
472680
2616
Maria była siłą napędową tego ruchu.
Maria Rachid (hiszpański):
Zawsze mówię, że tak naprawdę
08:07
MarMaría RachidRachid (SpanishHiszpański):
I always say that, in realityrzeczywistość,
163
475320
2536
08:09
the effectsruchomości of marriagemałżeństwo equalityrówność
164
477880
1576
skutki równości związków
08:11
are not only for those couplespary
that get marriedżonaty.
165
479480
2256
nie dotyczą tylko tych par,
które zawierają związki.
08:13
They are for a lot of people that,
even thoughchociaż they maymoże never get marriedżonaty,
166
481760
3496
Dotyczą też ludzi, którzy może
nigdy nie wezmą ślubu,
ale będą postrzegani inaczej
przez współpracowników,
08:17
will be perceivedpostrzegane differentlyróżnie
by theirich coworkerswspółpracownicy,
167
485280
2336
08:19
theirich familiesrodziny and neighborssąsiedzi,
168
487640
3056
rodziny, sąsiadów,
08:22
from the nationalkrajowy state'sPaństwa
messagewiadomość of equalityrówność.
169
490720
4456
przez narodową opinię.
08:27
I feel very prouddumny of ArgentinaArgentyna
170
495200
1856
Jestem dumna z Argentyny,
08:29
because ArgentinaArgentyna todaydzisiaj
is a modelModel of equalityrówność.
171
497080
4016
bo jest dziś wzorem równości.
08:33
And hopefullyufnie soonwkrótce,
172
501120
1576
Miejmy nadzieję, że wkrótce
08:34
the wholecały worldświat will have the samepodobnie rightsprawa.
173
502720
4936
te same prawa opanują cały świat.
08:39
JCJC: When we madezrobiony the visitodwiedzić
to my ancestralrodowego landsziemie,
174
507680
2736
JC: Kiedy złożyłyśmy wizytę
w kraju moich przodków,
08:42
I wishżyczenie I could have shownpokazane
my parentsrodzice what we founduznany there.
175
510440
3056
marzyłam o tym, żeby pokazać
rodzicom, co tam znalazłyśmy.
08:45
Because here is who we metspotkał:
176
513520
1936
Oto kogo tam spotkałyśmy:
08:47
(VideoWideo) One, two, threetrzy.
WelcomeWitamy gaysgeje to ShanghaiShanghai!
177
515480
5136
(Wideo) Raz, dwa, trzy.
Witamy gejów w Szanghaju!
08:52
(LaughterŚmiech)
178
520640
2440
(Śmiech)
08:58
A wholecały communityspołeczność of youngmłody,
beautifulpiękny ChineseChiński LGBTLGBT people.
179
526440
5576
Całe społeczeństwo młodych,
pięknych chińskich homoseksualistów.
09:04
Sure, they had theirich struggleszmagania.
180
532040
1496
Jasne, nie było im łatwo.
09:05
But they were fightingwalczący it out.
181
533560
2256
Ale walczyli.
09:07
In ShanghaiShanghai, I had the chanceszansa
to speakmówić to a locallokalny lesbianlesbijka groupGrupa
182
535840
4056
W Szanghaju miałam okazję porozmawiać
z miejscową grupką lesbijek
09:11
and tell them our storyfabuła
in my brokenzłamany MandarinMandaryński ChineseChiński.
183
539920
3656
oraz opowiedzieć im naszą historię
moim łamanym mandaryńskim.
09:15
In TaipeiTajpej, eachkażdy time
we got ontona the metrometra,
184
543600
2656
W Tajpej podczas każdego przejazdu metrem
09:18
we saw yetjeszcze anotherinne
lesbianlesbijka couplepara holdingtrzymać handsręce.
185
546280
3176
widziałyśmy parę lesbijek
trzymających się za ręce.
09:21
And we learnednauczyli that Asia'sAsia
largestNajwiększa LGBTLGBT prideduma eventzdarzenie
186
549480
4136
Dowiedziałyśmy się też,
że największe imprezy gejowskie w Azji
09:25
happensdzieje się just blocksBloki away
from where my grandparentsdziadkowie liverelacja na żywo.
187
553640
4376
mają miejsce zaledwie kilka przecznic
od domu moich dziadków.
09:30
If only my parentsrodzice knewwiedziałem.
188
558040
1720
Gdyby tylko rodzice o tym wiedzieli.
09:33
LDLD: By the time we finishedskończone our
not-so-straightnie tak prosto journeypodróż around the worldświat,
189
561387
3429
LD: Kończąc naszą nieprostą
podróż dookoła świata,
09:36
(LaughterŚmiech)
190
564840
1216
(Śmiech)
09:38
we had traveledbywały 50,000 milesmile
191
566080
1696
przejechałyśmy 80 000 km
09:39
and loggedrejestrowane 120 hoursgodziny of videowideo footagenagranie.
192
567800
2656
i nagrałyśmy 120 godzin filmu.
09:42
We traveledbywały to 15 countrieskraje
193
570480
1496
Zjechałyśmy 15 krajów,
09:44
and interviewedwywiady 50 SupergaysSupergays.
194
572000
2056
rozmawiałyśmy z 50 Super Gejami.
09:46
TurnsWłącza out, it wasn'tnie było hardciężko
to find them at all.
195
574080
2640
Okazało się, że wcale
nie było trudno ich znaleźć.
09:49
JCJC: Yes, there are still
tragediestragedie that happenzdarzyć
196
577480
2496
JC: Owszem, tragiczne historie
dalej się zdarzają
09:52
on the bumpywyboista roadDroga to equalityrówność.
197
580000
2256
na tej wyboistej drodze do równości.
09:54
And let's not forgetzapomnieć that 75 countrieskraje
still criminalizekryminalizacji homosexualityhomoseksualizm todaydzisiaj.
198
582280
4800
Nie zapominajmy, że 75 państw dalej
karze za homoseksualizm.
09:59
But there are alsorównież storieshistorie
of hopenadzieja and courageodwaga
199
587880
3456
Istnieją też historie
o nadziei oraz odwadze
10:03
in everykażdy cornerkąt of the worldświat.
200
591360
2160
w każdym zakątku świata.
10:06
What we ultimatelyostatecznie tookwziął away
from our journeypodróż is,
201
594600
3096
Z tej podróży wyciągnęłyśmy na pewno to,
10:09
equalityrówność is not a WesternWestern inventionwynalazek.
202
597720
3720
że równość nie jest wytworem Zachodu.
10:14
LDLD: One of the keyklawisz factorsczynniki
in this equalityrówność movementruch is momentumpęd,
203
602840
4296
LD: Jedną z głównych sił
napędowych równości jest pęd.
10:19
momentumpęd as more and more people
embraceuścisk theirich fullpełny selvessamych
204
607160
3376
Pęd do coraz większej
akceptacji samego siebie
10:22
and use whatevercokolwiek opportunitiesmożliwości they have
205
610560
2136
oraz używania wszelkich środków
10:24
to changezmiana theirich partczęść of the worldświat,
206
612720
2216
do zmiany swojej części świata.
10:26
and momentumpęd as more and more countrieskraje
207
614960
2216
Pęd, w którym coraz więcej państw
10:29
find modelsmodele of equalityrówność in one anotherinne.
208
617200
2976
widzi u siebie nawzajem wzory równości.
10:32
When NepalNepal protectedchroniony
againstprzeciwko LGBTLGBT discriminationdyskryminacji,
209
620200
3536
Kiedy Nepal wystąpił przeciwko
dyskryminacji gejów i lesbijek,
10:35
IndiaIndie pushedpchnął hardertrudniejsze.
210
623760
1776
Indie zadziałały jeszcze silniej.
10:37
When ArgentinaArgentyna embracedobjęty marriagemałżeństwo equalityrówność,
211
625560
2896
Gdy Argentyna uznała małżeństwa gejów,
10:40
UruguayUrugwaj and BrazilBrazylia followedśledzić.
212
628480
2216
Urugwaj i Brazylia podążyły za nią.
10:42
When IrelandIrlandia said yes to equalityrówność,
213
630720
2936
Gdy Irlandia dała
równości zielone światło,
10:45
(ApplauseAplauz)
214
633680
4056
(Brawa)
10:49
the worldświat stoppedzatrzymany to noticeogłoszenie.
215
637760
1936
świat przestało już to obchodzić.
10:51
When the US SupremeNajwyższy CourtSąd
makesczyni a statementkomunikat to the worldświat
216
639720
2656
Trybunał Konstytucyjny USA
podejmuje działania,
10:54
that we can all be prouddumny of.
217
642400
1336
z których możemy być dumni.
10:55
(ApplauseAplauz)
218
643760
2520
(Brawa)
JC: Przeglądając materiał filmowy
11:02
JCJC: As we reviewedrecenzja our footagenagranie,
219
650560
1536
11:04
what we realizedrealizowany is that
we were watchingoglądanie a love storyfabuła.
220
652120
3936
zdałyśmy sobie sprawę,
że oglądamy historię miłosną.
11:08
It wasn'tnie było a love storyfabuła
that was expectedspodziewany of me,
221
656080
2776
Nie takiej historii miłosnej
oczekiwano ode mnie,
11:10
but it is one filledwypełniony
with more freedomwolność, adventureprzygoda and love
222
658880
4336
ale jest ona wypełniona
wolnością, pasją i miłością,
11:15
than I could have ever possiblymożliwie imaginedwyobrażałem sobie.
223
663240
2936
jakich nigdy sobie nie wyobrażałam.
11:18
One yearrok after returningpowracający home
from our tripwycieczka,
224
666200
2536
Rok po powrocie z podróży
11:20
marriagemałżeństwo equalityrówność cameoprawa ołowiana witrażu to CaliforniaCalifornia.
225
668760
2976
wolność małżeństw zawitała do Kalifornii.
11:23
And in the endkoniec, we believe,
love will winzdobyć out.
226
671760
3760
Nareszcie wierzymy,
że miłość ostatecznie zwycięży.
11:30
(VideoWideo) By the powermoc vestednabyty in me,
227
678560
2856
(Wideo) Mocą nadaną mi
11:33
by the statestan of CaliforniaCalifornia
228
681440
2576
przez stan Kalifornia
11:36
and by God AlmightyWszechmogący,
229
684040
2256
oraz przez Boga Wszechmogącego
11:38
I now pronouncewymawiać you spousesmałżonkowie for life.
230
686320
3336
ogłaszam was małżeństwem.
11:41
You maymoże kisspocałunek.
231
689680
1216
Możecie się pocałować.
11:42
(ApplauseAplauz)
232
690920
1880
(Brawa)
Translated by Ewa Urbaniak
Reviewed by Rysia Wand

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Jenni Chang and Lisa Dazols - Documentary filmmakers
Jenni Chang and Lisa Dazols made "Out & Around" to show the momentous changes in the status of LGBTQ equality -- all around the world.

Why you should listen
When Jenni Chang and Lisa Dazols fell in love, they vowed to follow a life of adventure. Their promise led them to leave their 9-to-5 jobs, pick up a video camera and travel to fifteen countries through Asia, Africa and South America in search of "Supergays," the people who are leading the movement for gay, lesbian and transgender equality in the developing world.

While interviewing LGBT leaders across the globe, they realized their journey could have larger impact beyond just self-growth, so they bought a book on how to make a documentary. Out & Around, the resulting film, captures the momentous changes in the status of queer people around the world today. A film in partnership with the It Gets Better Project, the joint mission is to share stories of hope around the world.
More profile about the speaker
Jenni Chang and Lisa Dazols | Speaker | TED.com