TED@BCG Paris
Neha Narula: The future of money
Neha Narula: Przyszłość pieniądza
Filmed:
Readability: 4
2,341,669 views
Co stanie się, kiedy sposób, w jaki kupujemy, sprzedajemy i płacimy się zmieni, a banki i kantory wymiany walut przestaną być potrzebne?
To innowacyjna obietnica świata zasilanego przez kryptowaluty takie jak Bitcoin czy Ethereum. Ta rzeczywistość jeszcze się nie ziściła, jednak w tej energicznej prelekcji badaczka cyfrowej waluty Neha Narula opisuje kolektywną fikcję pieniądza oraz maluje obraz bardzo odmiennej przyszłości.
Neha Narula - Currency futurist
Neha Narula is helping redefine the future of money by researching cryptocurrencies and providing clarity on how digital currencies will transform our world. Full bio
Neha Narula is helping redefine the future of money by researching cryptocurrencies and providing clarity on how digital currencies will transform our world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I want to tell you
about the future of money.
about the future of money.
0
682
3039
Chciałabym opowiedzieć wam
o przyszłości pieniądza.
o przyszłości pieniądza.
00:16
Let's start with a story
about this culture
about this culture
1
4467
2597
Zacznę od historii kultury wyspy Yap,
00:19
that lived in Micronesia
in the early 1900s, called the Yap.
in the early 1900s, called the Yap.
2
7088
4188
która istniała w Mikronezji
na początku XX wieku.
na początku XX wieku.
00:23
Now, I want to tell you about the Yap
3
11300
1783
Chcę opowiedzieć wam o Yap,
00:25
because their form of money
is really interesting.
is really interesting.
4
13107
2866
bo forma ich waluty
jest naprawdę interesująca.
jest naprawdę interesująca.
00:27
They use these limestone discs
called Rai stones.
called Rai stones.
5
15997
3638
To wapienne krążki zwane kamieniami rai.
00:31
Now, the Yap don't actually
move these Rai stones around
move these Rai stones around
6
19659
3727
Yap nie noszą ze sobą tych kamieni,
00:35
or exchange them the way
we do with our coins,
we do with our coins,
7
23410
2797
nie wymieniają ich, tak jak my monety,
00:38
because Rai stones can get
to be pretty massive.
to be pretty massive.
8
26231
3465
bo kamienie rai bywają bardzo ciężkie.
00:41
The largest is about four tons
and 12 feet across.
and 12 feet across.
9
29720
4328
Największy waży około czterech ton,
a jego średnica wynosi ponad 3,5 metra.
a jego średnica wynosi ponad 3,5 metra.
00:46
So the Yap just keep track
of who owns part of what stone.
of who owns part of what stone.
10
34072
5081
Dlatego Yap zapisują, kto jest
właścicielem danej części kamienia.
właścicielem danej części kamienia.
Jest też przypowieść o żeglarzach,
00:52
There's a story about these sailors
11
40051
2087
00:54
that were transporting a stone
across the ocean
across the ocean
12
42162
2656
którzy transportowali kamień przez ocean.
00:56
when they ran into some trouble
and the stone actually fell in.
and the stone actually fell in.
13
44842
3826
W czasie niepogody kamień wypadł za burtę.
Żeglarze wrócili na wyspę
01:01
The sailors got back to the main island
14
49574
2322
01:03
and they told everyone what had happened.
15
51920
2257
i opowiedzieli, co się wydarzyło.
01:06
And everyone decided that, actually, yes,
16
54201
2749
Wszyscy zdecydowali,
01:08
the sailors had the stone
and -- why not? -- it still counted.
and -- why not? -- it still counted.
17
56974
4374
że żeglarze nadal są właścicielami
tego kamienia, a on nadal ma wartość.
tego kamienia, a on nadal ma wartość.
01:13
Even though it was
at the bottom of the ocean,
at the bottom of the ocean,
18
61372
2194
Choć spoczywał na dnie oceanu,
01:15
it was still part of the Yap economy.
19
63590
2155
wciąż był częścią ekonomii Yap.
01:18
You might think that this
was just a small culture
was just a small culture
20
66573
3169
Pomyślicie, że była to tylko mała
kultura istniejąca sto lat temu.
kultura istniejąca sto lat temu.
01:21
a hundred years ago.
21
69766
1368
01:23
But things like this happen
in the Western world as well,
in the Western world as well,
22
71158
3148
Ale takie rzeczy dzieją się
również w kulturze zachodniej,
również w kulturze zachodniej,
01:26
and the Yap actually still use
a form of these stones.
a form of these stones.
23
74330
3359
a Yap w pewnej formie
wciąż używają tych kamieni.
wciąż używają tych kamieni.
01:30
In 1932, the Bank of France
asked the United States
asked the United States
24
78360
4428
W 1932 roku Bank Francuski
poprosił Stany Zjednoczone,
poprosił Stany Zjednoczone,
01:34
to convert their holdings
from dollars into gold.
from dollars into gold.
25
82812
3564
aby wymieniły im dolary na złoto.
01:38
But it was too inconvenient
to think about actually shipping
to think about actually shipping
26
86749
3345
Okazało się jednak, że nie ma sensu
wysyłać całego złota do Europy.
wysyłać całego złota do Europy.
01:42
all of that gold over to Europe.
27
90118
1929
01:44
So instead, someone went to where
that gold was being stored
that gold was being stored
28
92071
3833
Złoto zostało na miejscu
01:47
and they just labeled it
as belonging to France now.
as belonging to France now.
29
95928
4054
i tylko oznaczono je
jako własność Francji.
jako własność Francji.
01:52
And everyone agreed
that France owned the gold.
that France owned the gold.
30
100006
3468
Wszyscy uznali, że Francja
jest właścicielem tego złota.
jest właścicielem tego złota.
01:55
It's just like those Rai stones.
31
103843
1982
Zupełnie jak kamienie rai.
01:58
The point I want to make
with these two examples
with these two examples
32
106517
2321
Te przykłady pokazują,
02:00
is that there's nothing
inherently valuable
inherently valuable
33
108862
3388
że ani dolar, ani kamień, ani moneta
nie mają wrodzonej wartości.
nie mają wrodzonej wartości.
02:04
about a dollar or a stone or a coin.
34
112274
3361
02:08
The only reason these things
have any value
have any value
35
116090
2692
Mają wartość jedynie dlatego,
02:10
is because we've all decided they should.
36
118806
2568
że wszyscy się tak zgodzili.
02:13
And because we've decided that,
37
121398
1829
A ponieważ się zgodzili
02:15
they do.
38
123251
1169
- mają one wartość.
02:17
Money is about the exchanges
and the transactions
and the transactions
39
125223
4140
Pieniądze podlegają
wymianie i transakcjom,
wymianie i transakcjom,
02:21
that we have with each other.
40
129387
2061
które między sobą prowadzimy.
02:24
Money isn't anything objective.
41
132042
2808
Pieniądz nie jest rzeczą obiektywną.
02:26
It's about a collective story
that we tell each other about value.
that we tell each other about value.
42
134874
4397
To zbiorowa opowieść, którą sobie
o ich wartości opowiadamy.
o ich wartości opowiadamy.
02:32
A collective fiction.
43
140101
1381
Kolektywna fikcja.
02:34
And that's a really powerful concept.
44
142170
2883
To bardzo potężna koncepcja.
02:38
In the past two decades,
45
146059
1467
Przez ostatnie dwadzieścia lat
02:39
we've begun to use digital money.
46
147550
2269
zaczęliśmy używać cyfrowych pieniędzy.
02:41
So I get paid via direct deposit,
47
149843
2673
Wypłatę dostaję bezpośrednio na konto,
02:44
I pay my rent via bank transfer,
48
152540
2483
czynsz płacę przelewem bankowym,
02:47
I pay my taxes online.
49
155047
1944
a podatki przez Internet.
02:49
And every month,
50
157015
1152
Co miesiąc mała kwota
jest odciągana z mojej wypłaty
jest odciągana z mojej wypłaty
02:50
a small amount of money
is deducted from my paycheck
is deducted from my paycheck
51
158191
2765
02:52
and invested in mutual funds
in my retirement account.
in my retirement account.
52
160980
2967
i inwestowana w fundusze
na moim koncie emerytalnym.
na moim koncie emerytalnym.
02:57
All of these interactions
53
165120
1509
Wszystkie te działania
02:58
are literally just changing
1's and 0's on computers.
1's and 0's on computers.
54
166653
4058
to wymiana zer i jedynek na komputerach.
03:02
There's not even anything physical,
like a stone or a coin.
like a stone or a coin.
55
170735
4374
Nie ma tu nic fizycznego,
jak kamień czy moneta.
jak kamień czy moneta.
03:08
Digital money makes it
so that I can pay someone around the world
so that I can pay someone around the world
56
176320
3283
Dzięki cyfrowym pieniądzom
mogę płacić na całym świecie
mogę płacić na całym świecie
03:11
in seconds.
57
179627
1381
w kilka sekund.
03:13
Now when this works,
58
181901
1591
To działa dzięki wielkim instytucjom
03:15
it's because there are large institutions
underwriting every 1 or 0
underwriting every 1 or 0
59
183516
4845
nadzorującym każdą jedynkę i zero,
03:20
that changes on a computer.
60
188385
1929
które zmieniają się w komputerze.
03:22
And when it doesn't,
61
190338
1165
Jeśli coś nie działa,
03:23
it's often the fault
of those large institutions.
of those large institutions.
62
191527
2398
często jest to błąd
tych wielkich instytucji.
tych wielkich instytucji.
03:25
Or at least, it's up to them
to fix the problem.
to fix the problem.
63
193949
2943
Albo przynajmniej do nich
należy rozwiązanie problemu.
należy rozwiązanie problemu.
03:28
And a lot of times, they don't.
64
196916
1560
Jednak często tego nie robią.
03:30
There's a lot of friction in the system.
65
198862
2169
W tym systemie jest dużo ograniczeń.
03:33
How long did it take
the US credit card companies
the US credit card companies
66
201938
2875
Jak długo zajęło amerykańskim firmom
wprowadzenie chipów i pinów?
wprowadzenie chipów i pinów?
03:36
to implement chip and pin?
67
204837
1576
03:38
Half my credit cards
still don't work in Europe.
still don't work in Europe.
68
206908
3106
Połowa moich kart kredytowych
nadal nie działa w Europie.
nadal nie działa w Europie.
03:42
That's friction.
69
210739
1197
To ograniczenie.
03:44
Transferring money across borders
and across currencies
and across currencies
70
212580
3892
Przelew pieniędzy między krajami
w różnych walutach jest bardzo drogi,
w różnych walutach jest bardzo drogi,
03:48
is really expensive:
71
216496
1644
03:50
friction.
72
218807
1461
to ograniczenie.
03:52
An entrepreneur in India
can set up an online business in minutes,
can set up an online business in minutes,
73
220292
4923
Przedsiębiorca z Indii może w kilka
minut założyć firmę przez Internet,
minut założyć firmę przez Internet,
03:57
but it's hard for her
to get loans and to get paid:
to get loans and to get paid:
74
225239
3529
ale otrzymanie pożyczki
czy zapłaty jest trudne,
czy zapłaty jest trudne,
04:01
friction.
75
229512
1154
to ograniczenie.
04:03
Our access to digital money
and our ability to freely transact
and our ability to freely transact
76
231701
4844
Dostęp do wirtualnych pieniędzy
i do przeprowadzania transakcji
i do przeprowadzania transakcji
04:08
is being held captive
by these gatekeepers.
by these gatekeepers.
77
236569
2943
jest przez to utrudniony.
04:11
And there's a lot of impediments
in the system slowing things down.
in the system slowing things down.
78
239536
3816
Wiele ograniczeń spowalnia system.
04:16
That's because digital money
isn't really mine,
isn't really mine,
79
244498
3542
To dlatego, że wirtualne pieniądze
w rzeczywistości nie są moje.
w rzeczywistości nie są moje.
04:20
it's entries in databases
that belong to my bank,
that belong to my bank,
80
248064
3574
To wpisy z baz danych
należących do mojego banku,
należących do mojego banku,
04:23
my credit card company
or my investment firm.
or my investment firm.
81
251662
3153
wydawcy mojej karty kredytowej
lub mojego funduszu inwestycyjnego.
lub mojego funduszu inwestycyjnego.
04:26
And these companies
have the right to say "no."
have the right to say "no."
82
254839
3364
Te przedsiębiorstwa mają
prawo powiedzieć "nie".
prawo powiedzieć "nie".
Jeśli jako sprzedawca
korzystam z systemu PayPal,
korzystam z systemu PayPal,
04:30
If I'm a PayPal merchant
83
258856
1792
04:32
and PayPal wrongly flags me for fraud,
84
260672
4471
a PayPal niesłusznie
zarzuciłby mi oszustwo,
zarzuciłby mi oszustwo,
04:37
that's it.
85
265167
1156
to byłby koniec.
04:38
My account gets frozen,
and I can't get paid.
and I can't get paid.
86
266347
3287
Moje konto zostałyby zamrożone,
a ja nie dostałabym zapłaty.
a ja nie dostałabym zapłaty.
04:44
These institutions are standing
in the way of innovation.
in the way of innovation.
87
272789
4048
Te instytucje blokują innowacje.
04:49
How many of you use
Facebook photos, Google Photos,
Facebook photos, Google Photos,
88
277946
4400
Ilu z was ma zdjęcia na Facebooku,
Google Photos, czy Instagramie?
Google Photos, czy Instagramie?
04:54
Instagram?
89
282370
1583
04:55
My photos are everywhere.
90
283977
2346
Moje zdjęcia są wszędzie.
04:58
They are on my phone,
they're on my laptop,
they're on my laptop,
91
286347
2485
W komórce, na laptopie,
w starym telefonie, na Dropbox.
w starym telefonie, na Dropbox.
05:00
they're on my old phone,
they're in Dropbox.
they're in Dropbox.
92
288856
2516
05:03
They're on all these different
websites and services.
websites and services.
93
291396
2832
Jest tyle różnych stron
internetowych i serwisów,
internetowych i serwisów,
05:06
And most of these services
don't work together.
don't work together.
94
294252
3904
ale większość z nich
nie współpracuje ze sobą.
nie współpracuje ze sobą.
05:10
They don't inter-operate.
95
298816
1504
Nie są kompatybilne.
05:13
And as a result,
96
301538
1493
W rezultacie mój zbór zdjęć to chaos.
05:15
my photo library is a mess.
97
303055
2210
05:18
The same thing happens
98
306469
1742
Podobne rzeczy mają miejsce,
05:20
when institutions control
the money supply.
the money supply.
99
308235
2959
gdy instytucje kontrolują
zasoby pieniężne.
zasoby pieniężne.
05:23
A lot of these services
don't inter-operate,
don't inter-operate,
100
311962
2735
Wiele usług działa osobno,
05:26
and as a result, this blocks
what we can do with payment.
what we can do with payment.
101
314721
3440
a w rezultacie możliwości
płatnicze są ograniczone.
płatnicze są ograniczone.
05:30
And it makes transaction costs go up.
102
318185
2550
To powoduje wzrost kosztów transakcyjnych.
05:33
So far, we've been through
two phases of money.
two phases of money.
103
321723
3302
Dotychczas wspomniałam
o pieniądzu w dwóch formach.
o pieniądzu w dwóch formach.
05:37
In an analog world, we had
to deal with these physical objects,
to deal with these physical objects,
104
325952
3964
W świecie analogowym mamy
do czynienia z realnymi przedmiotami,
do czynienia z realnymi przedmiotami,
05:41
and money moved at a certain speed --
the speed of humans.
the speed of humans.
105
329940
3879
a pieniądze krążą z określoną szybkością,
ograniczoną przez człowieka.
ograniczoną przez człowieka.
05:46
In a digital world, money can reach
much farther and is much faster,
much farther and is much faster,
106
334896
4869
W świecie cyfrowym pieniądz
sięga dużo dalej i szybciej.
sięga dużo dalej i szybciej.
05:51
but we're at the mercy
of these gatekeeper institutions.
of these gatekeeper institutions.
107
339789
3030
Ale jesteśmy skazani na łaskę
instytucji blokujących system.
instytucji blokujących system.
05:55
Money only moves at the speed of banks.
108
343222
2988
Pieniądz krąży z szybkością,
którą ograniczają banki.
którą ograniczają banki.
06:00
We're about to enter a new phase of money.
109
348008
2554
Pieniądz wchodzi w nowe stadium.
06:03
The future of money is programmable.
110
351158
2710
Przyszłość pieniądza można zaprogramować.
06:07
When we combine software and currency,
111
355034
3427
Gdy połączymy oprogramowanie i walutę,
06:10
money becomes more
than just a static unit of value,
than just a static unit of value,
112
358485
3777
pieniądz staje się czymś więcej,
niż tylko statyczną jednostką wartości,
niż tylko statyczną jednostką wartości,
06:14
and we don't have to rely
on institutions for security.
on institutions for security.
113
362286
3190
a my nie musimy polegać
na instytucjach kontrolujących.
na instytucjach kontrolujących.
06:18
In a programmable world,
114
366176
1529
W programowalnym świecie
06:19
we remove humans
and institutions from the loop.
and institutions from the loop.
115
367729
3934
ludzie i instytucje wypadają z układu.
06:24
And when this happens,
116
372610
1359
Gdy tak się stanie,
06:25
we won't even feel like
we're transacting anymore.
we're transacting anymore.
117
373993
2692
nie poczujemy nawet,
że dokonujemy transakcji.
że dokonujemy transakcji.
06:29
Money will be directed by software,
118
377683
2274
Pieniądz sterowany oprogramowaniem
06:31
and it will just safely and securely flow.
119
379981
2868
będzie przepływał bezpiecznie.
06:36
Cryptocurrencies are the first step
of this evolution.
of this evolution.
120
384828
3139
Pierwszym krokiem tej ewolucji
jest kryptowaluta.
jest kryptowaluta.
06:40
Cryptocurrencies are digital money
121
388787
1655
Kryptowaluta to cyfrowy pieniądz,
06:42
that isn't run by any government or bank.
122
390466
2868
którego nie kontrolują
żadne rządy ani banki.
żadne rządy ani banki.
06:45
It's money designed to work
in a world without intermediaries.
in a world without intermediaries.
123
393358
4061
To pieniądz zaprojektowany
do funkcjonowania
w świecie bez pośredników.
w świecie bez pośredników.
06:50
Bitcoin is the most ubiquitous
cryptocurrency,
cryptocurrency,
124
398153
3033
Najpopularniejszą formą
kryptowaluty jest bitcoin,
kryptowaluty jest bitcoin,
06:53
but there are hundreds of them.
125
401210
1697
choć istnieją setki innych form.
06:54
There's Ethereum, Litecoin,
Stellar, Dogecoin,
Stellar, Dogecoin,
126
402931
3477
Ethereum, litecoin, stellar, dogecoin,
06:58
and those are just a few
of the more popular ones.
of the more popular ones.
127
406432
2546
to kilka z tych najbardziej popularnych.
07:01
And these things are real money.
128
409408
2601
To są prawdziwe pieniądze.
07:04
The sushi restaurant down my street
129
412507
1855
Restauracja sushi na mojej ulicy
07:06
takes Bitcoin.
130
414386
1155
akceptuje bitcoiny,
07:07
I have an app on my phone
that I can use to buy sashimi.
that I can use to buy sashimi.
131
415966
4125
Mam w telefonie aplikację,
która pozwala mi kupić sashimi.
która pozwala mi kupić sashimi.
07:13
But it's not just for small transactions.
132
421009
2420
Nie tylko małe transakcje są możliwe.
07:15
In March, there was a transaction
that moved around 100,000 bitcoins.
that moved around 100,000 bitcoins.
133
423453
4829
W marcu dokonano transakcji
na sto tysięcy bitcoinów.
na sto tysięcy bitcoinów.
07:20
That's the equivalent
of 40 million US dollars.
of 40 million US dollars.
134
428719
2992
To równowartość 40 milionów
dolarów amerykańskich.
dolarów amerykańskich.
07:25
Cryptocurrencies are based on
a special field of mathematics
a special field of mathematics
135
433445
3531
Kryptowaluta bazuje na szczególnej
dziedzinie matematyki,
dziedzinie matematyki,
07:29
called cryptography.
136
437000
1383
zwanej kryptografią.
07:31
Cryptography is the study
of how to secure communication,
of how to secure communication,
137
439023
3771
Kryptografia to dziedzina zajmująca się
zabezpieczaniem przepływu informacji.
zabezpieczaniem przepływu informacji.
07:34
and it's about two
really important things:
really important things:
138
442818
2699
Chodzi o dwie naprawdę ważne rzeczy,
07:37
masking information so it can
be hidden in plain sight,
be hidden in plain sight,
139
445541
3578
maskowanie informacji,
żeby była ukryta nawet na widoku,
żeby była ukryta nawet na widoku,
07:41
and verifying a piece
of information's source.
of information's source.
140
449143
3227
i weryfikowanie źródła informacji.
07:45
Cryptography underpins
so many of the systems around us.
so many of the systems around us.
141
453154
4209
Kryptografia wspiera dużą część
systemu wokół nas.
systemu wokół nas.
07:49
And it's so powerful that at times
142
457387
2526
Jest tak potężna,
07:51
the US government has actually
classified it as a weapon.
classified it as a weapon.
143
459937
3652
że amerykański rząd
zakwalifikował ją jako broń.
zakwalifikował ją jako broń.
07:56
During World War II,
breaking cryptosystems like Enigma
breaking cryptosystems like Enigma
144
464591
4477
Podczas II wojny światowej złamanie
systemu kryptograficznego Enigma
systemu kryptograficznego Enigma
08:01
was critical to decoding
enemy transmissions
enemy transmissions
145
469092
3304
było kluczowe w odszyfrowaniu
wrogich przekazów i zmieniło bieg wojny.
wrogich przekazów i zmieniło bieg wojny.
08:04
and turning the tide of the war.
146
472420
1904
08:07
Today, anyone with a modern
web browser is running
web browser is running
147
475118
3294
Dzisiaj każdy, kto ma
nowoczesną wyszukiwarkę,
nowoczesną wyszukiwarkę,
08:10
a pretty sophisticated cryptosystem.
148
478436
2062
pracuje z zaawansowanym
systemem kryptograficznym.
systemem kryptograficznym.
08:13
It's what we use to secure
our interactions on the Internet.
our interactions on the Internet.
149
481030
3961
Tak zabezpieczamy interakcje w Internecie.
08:17
It's what makes it safe for us
to type our passwords in
to type our passwords in
150
485015
3161
Dlatego możemy bezpiecznie wpisać hasło
08:20
and to send financial
information to websites.
information to websites.
151
488200
2691
i przesłać informacje finansowe
na stronę internetową.
na stronę internetową.
08:23
So what the banks used to give us --
152
491322
2827
To, co kiedyś oferowały nam banki,
08:26
trustworthy digital money transfer --
153
494173
2220
wiarygodny transfer cyfrowych pieniędzy,
08:28
we can now get with a clever
application of cryptography.
application of cryptography.
154
496417
4218
dzisiaj sami możemy zrobić
dzięki mądrej aplikacji kryptograficznej.
dzięki mądrej aplikacji kryptograficznej.
08:33
And this means that we don't
have to rely on the banks anymore
have to rely on the banks anymore
155
501202
2907
Czyli że już nie trzeba ufać bankom
08:36
to secure our transactions.
156
504133
1631
w kwestii bezpieczeństwa trasakcyjnego.
08:38
We can do it ourselves.
157
506248
1829
Możemy to zrobić sami.
Bitcoin opiera się na tym samym pomyśle,
08:40
Bitcoin is based on the very same
idea that the Yap used,
idea that the Yap used,
158
508857
4739
jaki stosowali Yap,
08:45
this collective global
knowledge of transfers.
knowledge of transfers.
159
513620
3302
kolektywej i globalnej
znajomości transferów.
znajomości transferów.
08:49
In Bitcoin, I spend
by transferring Bitcoin,
by transferring Bitcoin,
160
517852
3612
Gdy płacę bitcoinami, to je przelewam,
08:53
and I get paid when someone
transfers Bitcoin to me.
transfers Bitcoin to me.
161
521488
3171
a jeżeli ktoś przeleje bitcoiny
do mnie, to mam przychód.
do mnie, to mam przychód.
08:58
Imagine that we had this magic paper.
162
526313
2755
Wyobraźcie sobie magiczny papier.
09:01
So the way that this paper works
is I can give you a sheet of it
is I can give you a sheet of it
163
529711
3588
Działa to tak: daję ci kartkę papieru,
09:05
and if you write something on it,
164
533323
1730
to, co na niej napiszesz,
09:07
it will magically appear
on my piece as well.
on my piece as well.
165
535077
2623
magicznie pojawi się
też na mojej kartce.
też na mojej kartce.
09:10
Let's say we just give everyone this paper
166
538721
2846
Załóżmy, że każdy dostał taką kartkę
09:13
and everyone writes down
the transfers that they're doing
the transfers that they're doing
167
541591
3828
i każdy zapisuje na niej swój transfer
09:17
in the Bitcoin system.
168
545443
1456
w systemie bitcoin.
09:19
All of these transfers get copied
around to everyone else's pieces of paper.
around to everyone else's pieces of paper.
169
547688
3946
Transfery te są kopiowane na inne kartki.
09:23
And I can look at mine
170
551658
2018
Gdy spojrzę na swoją kartkę,
09:25
and I'll have a list of all
of the transfers that are happening
of the transfers that are happening
171
553700
3525
zobaczę listę wszystkich transferów
w całym systemie bitcoin.
w całym systemie bitcoin.
09:29
in the entire Bitcoin economy.
172
557249
1889
09:31
This is actually what's happening
with the Bitcoin blockchain,
with the Bitcoin blockchain,
173
559779
3562
To właśnie łańcuch bloków bitcoin,
09:35
which is a list of all
of the transactions in Bitcoin.
of the transactions in Bitcoin.
174
563365
3796
który jest listą wszystkich
transakcji w walucie bitcoin.
transakcji w walucie bitcoin.
09:39
Except, it's not done through paper.
175
567185
2814
Tylko nie na papierze.
Robi się to za pomocą kodu komputerowego
09:42
It's done through computer code,
176
570023
1696
09:43
running on thousands
of networked computers
of networked computers
177
571743
2663
działającego na tysiącach komputerów
09:46
around the world.
178
574430
1208
połączonych w światową sieć.
09:49
All of these computers
are collectively confirming
are collectively confirming
179
577235
3744
Wszystkie komputery zgodnie potwierdzają,
09:53
who owns what Bitcoin.
180
581003
1884
kto jest posiadaczem bitcoinów.
09:54
So the Bitcoin blockchain
is core to how Bitcoin works.
is core to how Bitcoin works.
181
582911
3413
Zatem łańcuch bitcoinów jest
istotą funkcjonowania bitcoinów.
istotą funkcjonowania bitcoinów.
09:58
But where do bitcoins actually come from?
182
586348
2905
Skąd wzięły się bitcoiny?
10:01
Well, the code is designed
to create new Bitcoin
to create new Bitcoin
183
589930
3860
Zaprojektowany kod tworzy nowe bitcoiny
10:05
according to a schedule.
184
593814
1297
zgodnie ze schematem.
10:07
And the way that it works
is that to get those Bitcoin,
is that to get those Bitcoin,
185
595680
3416
Aby nabyć bitcoiny,
10:11
I have to solve a puzzle --
a random cryptographic puzzle.
a random cryptographic puzzle.
186
599120
4786
muszę ułożyć kryptograficzne puzzle.
10:17
Imagine that we had 15 dice,
187
605069
2411
Załóżmy, że mamy 15 kostek do gry,
10:19
and we were throwing these dice
over and over again.
over and over again.
188
607504
2613
rzucamy nimi wiele razy.
10:22
Whenever the dice come up all sixes,
189
610603
2432
Gdy wypadają same szóstki,
10:25
we say that we win.
190
613059
1215
wygrywamy.
10:27
This is very close to what these computers
are all actually doing.
are all actually doing.
191
615095
3876
Podobnie działają te komputery.
10:30
They're trying over and over again
to land on the right number.
to land on the right number.
192
618995
3248
Wielokrotnie próbują wylosować
odpowiedni numer.
odpowiedni numer.
10:34
And when they do,
193
622686
1357
A gdy to się stanie,
10:36
we say that they've solved the puzzle.
194
624067
2201
to znaczy, że łamigłówkę rozwiązano.
10:39
The computer that solves the puzzle
195
627559
2440
Komputer, który ułoży łamigłówkę,
10:42
publishes its solution
to the rest of the network
to the rest of the network
196
630023
2918
ogłasza swój wynik innym
komputerom w sieci
komputerom w sieci
10:44
and collects its reward: new bitcoins.
197
632965
2927
i zdobywa nagrodę: nowe bitcoiny.
10:48
And in the act of solving this puzzle,
198
636750
2234
A w czasie układania łamigłówki
10:51
these computers are actually
helping to secure the Bitcoin blockchain
helping to secure the Bitcoin blockchain
199
639008
4076
komputery pomagają
zabezpieczyć łańcuch bitcoinów
zabezpieczyć łańcuch bitcoinów
10:55
and add to the list of transactions.
200
643108
2081
i dodać do listy transakcji.
10:57
There are actually people
all over the world running this software,
all over the world running this software,
201
645866
5617
Użytkowników tego oprogramowania
11:03
and we call them Bitcoin miners.
202
651507
2073
nazywamy górnikami bitcoinów.
11:06
Anyone can become a Bitcoin miner.
203
654438
2736
Każdy może zostać górnikiem bitcoinów.
11:09
You can go download the software right now
204
657626
2791
Bez problemu można pobrać software,
11:12
and run it in your computer
and try to collect some bitcoins.
and try to collect some bitcoins.
205
660441
3365
uruchomić go na komputerze
i próbować zbierać bitcoiny.
i próbować zbierać bitcoiny.
11:16
I can't say that I would recommend it,
206
664400
1844
Nie mogę powiedzieć, że to polecam,
11:18
because right now, the puzzle is so hard
and the network is so powerful,
and the network is so powerful,
207
666268
5101
bo aktualnie łamigłówki
są tak trudne, a sieć tak potężna,
są tak trudne, a sieć tak potężna,
11:23
that if I tried to mine
Bitcoin on my laptop,
Bitcoin on my laptop,
208
671393
2929
że próbując kopać na laptopie,
11:26
I probably wouldn't see any
for about two million years.
for about two million years.
209
674346
3308
pewnie nic bym nie zdobyła
przez dwa miliony lat.
przez dwa miliony lat.
11:30
The miners, professional miners,
use this special hardware
use this special hardware
210
678396
4247
Profesjonalni górnicy używają
specjalnego hardware'u,
specjalnego hardware'u,
11:34
that's designed to solve
the puzzle really fast.
the puzzle really fast.
211
682667
2735
który jest zaprojektowany,
aby szybko rozwiązywać puzzle.
aby szybko rozwiązywać puzzle.
11:37
Now, the Bitcoin network
and all of this special hardware,
and all of this special hardware,
212
685976
3842
Szacuje się, że sieć bitcoinów
z całym specjalnym hardwarem
z całym specjalnym hardwarem
11:41
there are estimates
that the amount of energy it uses
that the amount of energy it uses
213
689842
3035
zużywa tyle energii, co mały kraj.
11:44
is equivalent to that of a small country.
214
692901
2367
11:48
So, the first set of cryptocurrencies
215
696252
2500
Pierwsza generacja kryptowaluty
11:50
are a little bit slow
and a little bit cumbersome.
and a little bit cumbersome.
216
698776
2974
jest trochę powolna i skomplikowana.
11:54
But the next generation is going
to be so much better and so much faster.
to be so much better and so much faster.
217
702331
4389
Ale już kolejna generacja
będzie dużo lepsza i szybsza.
będzie dużo lepsza i szybsza.
11:58
Cryptocurrencies are the first step
218
706744
2405
Kryptowaluty są pierwszym krokiem
12:01
to a world with a global
programmable money.
programmable money.
219
709173
3460
do świata z globalną,
programowalną walutą.
programowalną walutą.
12:05
And in a world with programmable money,
220
713634
2085
A w świecie z programowalnym pieniądzem
12:08
I can pay anyone else securely
221
716431
3527
można wszędzie bezpiecznie płacić,
12:11
without having to sign up
or ask permission,
or ask permission,
222
719982
3573
bez konieczności podpisywania
czegokolwiek, czy pytania o zgodę,
czegokolwiek, czy pytania o zgodę,
12:15
or do a conversion or worry
about my money getting stuck.
about my money getting stuck.
223
723579
3819
bez dokonywania wymiany
i bez obawy o zablokowanie pieniędzy.
i bez obawy o zablokowanie pieniędzy.
12:20
And I can spend money around the world.
224
728428
2594
Mogę wysyłać pieniądze na cały świat.
12:23
This is a really amazing thing.
225
731482
2399
To niesamowite.
12:26
It's the idea of permission-less innovation.
226
734231
3309
To istota innowacji bez kontroli.
12:31
The Internet caused
an explosion of innovation,
an explosion of innovation,
227
739447
3724
Internet wywołał eksplozję innowacji,
12:35
because it was built upon
an open architecture.
an open architecture.
228
743195
3459
ponieważ bazuje na otwartej architekturze.
12:39
And just like the Internet
changed the way we communicate,
changed the way we communicate,
229
747286
3025
Internet zmienił sposób komunikowania się,
12:43
programmable money is going
to change the way we pay,
to change the way we pay,
230
751104
3276
a programowalny pieniądz
zmieni sposób, w jaki płacimy,
zmieni sposób, w jaki płacimy,
12:46
allocate and decide on value.
231
754404
2574
alokujemy i decydujemy o wartości.
12:49
So what kind of world
does programmable money create?
does programmable money create?
232
757716
2498
Jaki świat stworzą
programowalne pieniądze?
programowalne pieniądze?
12:52
Imagine a world where I can
rent out my healthcare data
rent out my healthcare data
233
760238
4216
Wyobraźmy sobie, że mogłabym
udostępnić swoje dane zdrowotne
udostępnić swoje dane zdrowotne
12:56
to a pharmaceutical company.
234
764478
1570
firmie farmaceutycznej.
12:59
They can run large-scale data analysis
235
767063
2505
Firma ta prowadzi analizę
danych na szeroką skalę,
danych na szeroką skalę,
13:01
and provide me with a cryptographic proof
236
769592
2372
ale kryptograficzny dowód gwarantuje,
13:03
that shows they're only using my data
in a way that we agreed.
in a way that we agreed.
237
771988
4126
że moje dane są wykorzystywane
tylko w uzgodniony sposób.
tylko w uzgodniony sposób.
13:08
And they can pay me
for what they find out.
for what they find out.
238
776138
2248
Mogą mi nawet płacić za swoje odkrycia.
13:11
Instead of signing up
for streaming services
for streaming services
239
779529
2709
Zamiast zapisywać się do mediów online
i zamiast rachunków za telewizję kablową,
13:14
and getting a cable bill,
240
782262
1569
13:15
what if my television analyzed
my watching habits
my watching habits
241
783855
3006
telewizor analizowałby moje zwyczaje
13:18
and recommended well-priced content
that fit within my budget
that fit within my budget
242
786885
3672
i polecał programy dopasowane
do mojego budżetu i gustu.
13:22
that I would enjoy?
243
790581
1199
13:24
Imagine an Internet without ads,
244
792604
2866
Wyobraźmy sobie Internet bez reklam,
13:27
because instead of paying
with our attention when we view content,
with our attention when we view content,
245
795494
4007
bo zamiast płacenia czasem
spędzonym na oglądaniu reklam,
spędzonym na oglądaniu reklam,
13:31
we just pay.
246
799525
1296
płacilibyśmy za samą treść.
13:33
Interestingly, things like micro-payments
247
801831
2311
Co ciekawe, mikropłatności
13:36
are actually going to change
the way security works in our world,
the way security works in our world,
248
804166
3155
naprawdę zmienią sposób działania
zabezpieczeń na świecie,
zabezpieczeń na świecie,
13:39
because once we're better able
to allocate value,
to allocate value,
249
807345
2695
bo kiedy usprawnimy alokowanie wartości,
13:42
people will use their money
and their energies
and their energies
250
810064
3024
będziemy używać pieniędzy i energii
13:45
for more constructive things.
251
813112
2178
do bardziej konstruktywnych rzeczy.
13:47
If it cost a fraction of a cent
to send an email,
to send an email,
252
815727
2589
Gdyby wysłanie maila
kosztowało ułamek centa,
kosztowało ułamek centa,
13:50
would we still have spam?
253
818340
1462
czy istniałby spam?
13:52
We're not at this world yet,
254
820674
2203
Jeszcze nie żyjemy w takim świecie,
13:54
but it's coming.
255
822901
1457
ale on nadejdzie.
13:56
Right now, it's like we're in a world
that is seeing the first automobile.
that is seeing the first automobile.
256
824382
4337
Teraz przypomina to świat,
w którym pojawiło się pierwsze auto.
w którym pojawiło się pierwsze auto.
14:01
The first cryptocurrency,
like the first car,
like the first car,
257
829579
2985
Pierwsza kryptowaluta
jest jak pierwszy samochód,
jest jak pierwszy samochód,
14:05
is slow and hard to understand
and hard to use.
and hard to use.
258
833533
3727
powolna, trudna do zrozumienia
i skomplikowana w użyciu.
i skomplikowana w użyciu.
14:10
Digital money,
like the horse and carriage,
like the horse and carriage,
259
838095
2546
Cyfrowy pieniądz, jak koń z bryczką,
14:12
works pretty well,
260
840665
1530
funkcjonuje całkiem dobrze,
14:14
and the whole world economy
is built on it.
is built on it.
261
842219
3045
cała światowa ekonomia
jest na nim zbudowana.
jest na nim zbudowana.
14:18
If you were the first person on your block
262
846386
2074
Jeśli jako pierwsza osoba w bloku
14:20
to get a car with an internal
combustion engine,
combustion engine,
263
848484
2771
sprawisz sobie samochód
z silnikiem spalinowym,
z silnikiem spalinowym,
14:23
your neighbors would probably
think you were crazy:
think you were crazy:
264
851279
2498
sąsiedzi pewnie uznaliby cię za wariata.
14:26
"Why would you want
this large, clunky machine
this large, clunky machine
265
854321
2473
"Po co ci taka wielka maszyna,
14:28
that breaks down all the time,
that lights on fire,
that lights on fire,
266
856818
2905
która ciągle się psuje, wznieca
ogień i jest wolniejsza od konia?".
ogień i jest wolniejsza od konia?".
14:31
and is still slower than a horse?"
267
859747
2337
14:34
But we all know how that story turns out.
268
862928
2211
Ale my wiemy, jak ta historia się potoczy.
Zaczynamy erę programowalnego pieniądza.
14:38
We're entering a new era
of programmable money.
of programmable money.
269
866431
3570
14:42
And it's very exciting,
but it's also a little bit scary.
but it's also a little bit scary.
270
870025
3051
To podniecające, ale i trochę niepokojące.
14:46
Cryptocurrencies can be used
for illegal transactions,
for illegal transactions,
271
874691
3514
Kryptowalut można używać
w nielegalnych transakcjach,
w nielegalnych transakcjach,
14:50
just like cash is used for crime
in the world today.
in the world today.
272
878229
3245
tak jak dziś gotówka
finansuje przestępstwa.
finansuje przestępstwa.
14:54
When all of our transactions are online,
273
882497
2478
Jeśli wszystkie transakcje trafią online,
14:56
what does that mean for surveillance --
who can see what we do?
who can see what we do?
274
884999
3319
co oznaczałoby to dla inwigilacji,
kto mógłby śledzić, co robimy?
kto mógłby śledzić, co robimy?
15:02
Who's advantaged
in this new world and who isn't?
in this new world and who isn't?
275
890115
3087
Kto zyska w nowym świecie, a kto nie?
15:05
Will I have to start to pay for things
that I didn't have to pay for before?
that I didn't have to pay for before?
276
893226
3674
Czy będę musiała płacić za coś,
za co teraz nie muszę?
za co teraz nie muszę?
15:09
Will we all become slaves
to algorithms and utility functions?
to algorithms and utility functions?
277
897372
3887
Czy zostaniemy niewolnikami
algorytmów i funkcji?
algorytmów i funkcji?
15:15
All new technology comes with trade-offs.
278
903114
2404
Wszystkie nowe technologie
są wynikiem kompromisu.
są wynikiem kompromisu.
15:18
The Internet brought us
a lot of ways to waste time.
a lot of ways to waste time.
279
906012
3889
Internet dał nam wiele sposobów
na marnotrawienie czasu.
na marnotrawienie czasu.
15:22
But it also greatly
increased productivity.
increased productivity.
280
910375
2721
Ale też znacznie podniósł produktywność.
15:25
Mobile phones are annoying
281
913731
1506
Telefony komórkowe mnie irytują,
15:27
because they make me feel
like I have to stay connected to work
like I have to stay connected to work
282
915261
2984
bo czuję przymus połączenia z biurem
przez cały czas.
15:30
all the time.
283
918269
1155
15:31
But they also help me stay connected
to friends and family.
to friends and family.
284
919448
2826
Ale też mogę być w kontakcie
z przyjaciółmi i z rodziną.
z przyjaciółmi i z rodziną.
15:35
The new sharing economy
is going to eliminate some jobs.
is going to eliminate some jobs.
285
923274
4344
Nowa ekonomia współdzielenia
wyeliminuje niektóre zawody.
wyeliminuje niektóre zawody.
15:40
But it's also going to create
new, flexible forms of employment.
new, flexible forms of employment.
286
928165
3894
Ale stworzy nowe,
elastyczne formy zatrudnienia.
elastyczne formy zatrudnienia.
15:44
With programmable money,
287
932601
1926
Programowalny pieniądz
15:46
we decouple the need
for large, trusted institutions
for large, trusted institutions
288
934551
4952
rozdziela potrzebę istnienia
dużych instytucji zaufania
dużych instytucji zaufania
15:51
from the architecture of the network.
289
939527
2293
od architektury sieciowej.
15:54
And this pushes innovation in money
out to the edges, where it belongs.
out to the edges, where it belongs.
290
942570
5086
A to napędza innowacje pieniężne.
16:00
Programmable money democratizes money.
291
948960
2814
Programowalny pieniądz
demokratyzuje pieniądz.
demokratyzuje pieniądz.
16:04
And because of this,
things are going to change and unfold
things are going to change and unfold
292
952461
2758
Dlatego świat się zmieni i rozwinie
16:07
in ways that we can't even predict.
293
955243
1991
w sposób, który trudno przewidzieć.
16:10
Thank you.
294
958488
1162
Dziękuję.
16:11
(Applause)
295
959674
3964
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Neha Narula - Currency futuristNeha Narula is helping redefine the future of money by researching cryptocurrencies and providing clarity on how digital currencies will transform our world.
Why you should listen
Neha Narula is director of research at the Digital Currency Initiative, a part of the MIT Media Lab where she teaches courses and leads cryptocurrency and blockchain research. While completing her PhD in computer science at MIT, she built fast, scalable databases and secure software systems, and she spoke about these topics at dozens of industry and research conferences.
In a previous life, Narula helped relaunch the news aggregator Digg and was a senior software engineer at Google. There, she designed Blobstore, a system for storing and serving petabytes of immutable data, and worked on Native Client, a system for running native code securely through a browser.
Neha Narula | Speaker | TED.com