TED2017
Robert Sapolsky: The biology of our best and worst selves
โรเบิร์ต สะโปลส์กี: ชีววิทยาของตัวตนของเราที่ดีที่สุดและที่เลวที่สุด
Filmed:
Readability: 4.6
1,818,106 views
มันเป็นไปได้อย่างไร ที่มนุษย์รักใคร่และเห็นแก่ผู้อื่นได้มากมาย -- และก็ยังเหี้ยมโหดและรุนแรงได้อย่างมากมายอีกด้วย เพื่อที่จะเข้าใจว่า ทำไมเราจึงทำในสิ่งที่เราทำ
นักประสาทวิทยาศาสตร์ ชื่อ โรเบิร์ต สะโปลส์กี มองดูที่บริบทแบบสุดโต่ง ตรวจสอบการกระทำโดยยึดมาตราเวลา จากหลายๆวินาทีจนถึงหลายล้านปี ก่อนที่การกระทำเหล่านั้นเกิดขึ้น ในการพูดที่มีเสน่ห์นี้ เขาเล่าให้ฟังถึงงานวิจัยที่ทันสมัยที่สุดของเขา เข้าไปในเรื่องของชีววิทยาที่เป็นแรงขับให้เกิดพฤติกรรมที่เลวที่สุดและที่ดีที่สุดของเรา
Robert Sapolsky - Neuroscientist, primatologist, writer
Robert Sapolsky is one of the leading neuroscientists in the world, studying stress in primates (including humans). Full bio
Robert Sapolsky is one of the leading neuroscientists in the world, studying stress in primates (including humans). Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Chris Anderson: So Robert
spent the last few years
spent the last few years
0
760
2696
คริส แอนเดอร์สัน: โรเบิร์ตใช้เวลา
สองสามปีที่ผ่านมา
สองสามปีที่ผ่านมา
00:15
think about how weird human behavior is,
1
3480
2336
คิดถึงว่า พฤติกรรมมนุษย์นั้น
แปลกประหลาดอย่างไร
แปลกประหลาดอย่างไร
00:17
and how inadequate most
of our language trying to explain it is.
of our language trying to explain it is.
2
5840
4216
และภาษาของเราส่วนใหญ่ที่พยายาม
จะอธิบายมันนั้น ยังไม่เพียงพออย่างไร
จะอธิบายมันนั้น ยังไม่เพียงพออย่างไร
00:22
And it's very exciting to hear him
explain some of the thinking behind it
explain some of the thinking behind it
3
10080
4376
น่าตื่นเต้นมาก ที่จะได้ฟังเขาอธิบาย
ความคิดบางอย่างเบื้องหลังเรื่องนี้
ความคิดบางอย่างเบื้องหลังเรื่องนี้
00:26
in public for the first time.
4
14480
1656
ในสถานที่สาธารณะเป็นครั้งแรก
00:28
Over to you now, Robert Sapolsky.
5
16160
2096
เชิญครับ คุณโรเบิร์ต สะโปลส์กี
00:30
(Applause)
6
18280
2960
(เสียงปรบมือ)
00:35
Robert Sapolsky: Thank you.
7
23040
1616
โรเบิร์ต สะโปลส์กี: ขอบคุณครับ
00:36
The fantasy always runs
something like this.
something like this.
8
24680
2480
ความคิดฟุ้งซ่านจะเป็นบางอย่าง
แบบนี้อยู่เสมอ
แบบนี้อยู่เสมอ
00:39
I've overpowered his elite guard,
9
27960
2176
ผมเอาชนะ ยามคุ้มกันชั้นยอดของเขาไปได้
00:42
burst into his secret bunker
10
30160
1935
โผล่พรวดเข้าไปในที่กำบังลับของเขา
00:44
with my machine gun ready.
11
32119
1817
พร้อมกับปืนกลของผม ที่พร้อมจะยิงใส่
00:45
He lunges for his Luger.
12
33960
1896
เขาถลันไปหยิบปืนลูเกอร์ของเขา
00:47
I knock it out of his hand.
13
35880
1816
ผมตีมันจนหลุดจากมือของเขา
00:49
He lunges for his cyanide pill.
14
37720
2336
เขาถลันไปหยิบยาพิษไซยาไนด์เม็ด
00:52
I knock that out of his hand.
15
40080
1736
ผมตีมันหลุดจากมือของเขา
00:53
He snarls,
16
41840
1296
เขาคำราม
00:55
comes at me with otherworldly strength.
17
43160
2216
เข้าหาผมด้วยแรงพลัง ที่ไม่ใช่ธรรมดาโลก
00:57
We grapple, we fight,
18
45400
1696
เราปลุกปลํ้ากัน เราต่อสู้กัน
00:59
I manage to pin him down
19
47120
1896
ผมจัดการให้เขาลงไปนอนนิ่ง
01:01
and put on handcuffs.
20
49040
1560
และใส่กุญแจมือเขา
01:03
"Adolf Hitler," I say,
21
51480
2016
ผมพูดว่า "อดอล์ฟ ฮิตเลอร์"
01:05
"I arrest you for crimes
against humanity."
against humanity."
22
53520
2840
"ผมจับคุณข้อหาอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ"
01:10
Here's where the Medal of Honor
version of the fantasy ends
version of the fantasy ends
23
58000
2976
ความคิดฟุ้งซ่านเรื่องเหรียญกล้าหาญ
ก็จบลงตรงนี้
ก็จบลงตรงนี้
01:13
and the imagery darkens.
24
61000
1856
และภาพที่อยู่ในความนึกคิดนั้น ก็ดำมืดลง
01:14
What would I do if I had Hitler?
25
62880
1719
ผมจะทำอะไรหรือครับ ถ้าจับฮิตเลอร์ได้
01:17
It's not hard to imagine
once I allow myself.
once I allow myself.
26
65160
2760
มันไม่ยากที่จะจินตนาการ
ตราบใดที่เรายอมให้ตัวเองทำ
ตราบใดที่เรายอมให้ตัวเองทำ
01:20
Sever his spine at the neck.
27
68720
2136
ตัดกระดูกสันหลังเขาให้ขาด ที่คอ
01:22
Take out his eyes with a blunt instrument.
28
70880
2376
เอาลูกตาออกมาจากเบ้า ด้วยเครื่องมือทื่อๆ
01:25
Puncture his eardrums. Cut out his tongue.
29
73280
2776
เจาะแก้วหูของเขา ตัดลิ้นของเขาออกมา
01:28
Leave him alive on a respirator,
30
76080
2136
ทิ้งให้ยังคงมีชีวิตอยู่
ด้วยเครื่องช่วยหายใจ
ด้วยเครื่องช่วยหายใจ
01:30
tube-fed, not able to speak
or move or see or hear, just to feel,
or move or see or hear, just to feel,
31
78240
5296
ให้อาหารทางสายยาง พูดไม่ได้ ขยับตัวไม่ได้
มองไม่เห็น ไม่ได้ยิน แค่ยังมีความรู้สึก
มองไม่เห็น ไม่ได้ยิน แค่ยังมีความรู้สึก
01:35
and then inject him
with something cancerous
with something cancerous
32
83560
3256
แล้วก็ฉีดบางสิ่งบางอย่างที่ก่อมะเร็งเข้าไป
01:38
that's going to fester and pustulate
33
86840
2256
ที่จะไปทำให้เน่าเปื่อยเป็นตุ่มหนอง
01:41
until every cell in his body
is screaming in agony,
is screaming in agony,
34
89120
3936
จนกระทั่งทุกๆเซลล์ในร่างกายเขา
กรีดร้องด้วยความทุกข์ทรมาน
กรีดร้องด้วยความทุกข์ทรมาน
01:45
until every second
feels like an eternity in hell.
feels like an eternity in hell.
35
93080
3240
จนกระทั่งทุกๆวินาที
รู้สึกเหมือนกับอยู่ในนรกตลอดกาล
รู้สึกเหมือนกับอยู่ในนรกตลอดกาล
01:49
That's what I would do to Hitler.
36
97680
1840
นั่นคือ สิ่งที่ผมอยากกระทำกับฮิตเลอร์
01:53
I've had this fantasy since I was a kid,
37
101920
2016
ผมมีฝันเฟื่องนี้มา ตั้งแต่ยังเป็นเด็ก
01:55
still do sometimes,
38
103960
1496
ยังคงมีอยู่บางครั้งในปัจจุบัน
01:57
and when I do, my heart speeds up --
39
105480
2656
และเมื่อมีความรู้สึกนี้
หัวใจของผมก็เต้นเร็วขึ้น --
หัวใจของผมก็เต้นเร็วขึ้น --
02:00
all these plans for the most evil,
wicked soul in history.
wicked soul in history.
40
108160
4880
แผนการทั้งหมดเหล่านี้ สำหรับจิตวิญญาณ
ที่ชั่วช้าเลวทรามที่สุด ในประวัติศาสตร์
ที่ชั่วช้าเลวทรามที่สุด ในประวัติศาสตร์
02:05
But there's a problem,
41
113840
1256
แต่มีปัญหาครับ
02:07
which is I don't actually believe
in souls or evil,
in souls or evil,
42
115120
2896
ซึ่งก็คือ จริงๆแล้วผมไม่เชื่อ
ในเรื่องจิตวิญญาณหรือความชั่ว
ในเรื่องจิตวิญญาณหรือความชั่ว
02:10
and I think wicked belongs in a musical.
43
118040
2536
ผมคิดว่า ความชั่วร้ายมีในละคร
ภาพยนต์ที่มีการร้องรำ
ภาพยนต์ที่มีการร้องรำ
02:12
But there's some people
I would like to see killed,
I would like to see killed,
44
120600
2416
แต่ก็มีคนบางคน ที่ผมอยากจะทำให้ตายไปเสียที
02:15
but I'm against the death penalty.
45
123040
1816
แต่ผมไม่เห็นด้วยกับการลงโทษประหารชีวิต
02:16
But I like schlocky violent movies,
46
124880
2096
แต่ผมก็ชอบภาพยนต์ประเภทรุนแรง ราคาถูกๆ
02:19
but I'm for strict gun control.
47
127000
1776
แต่ผมก็สนับสนุนเรื่องการควบคุมปืน
02:20
But then there was a time
I was at a laser tag place,
I was at a laser tag place,
48
128800
3056
แล้วก็มีช่วงเวลาที่ผม
ไปอยู่ที่เกมยิงปืนเลเซอร์
ไปอยู่ที่เกมยิงปืนเลเซอร์
02:23
and I had such a good time
hiding in a corner shooting at people.
hiding in a corner shooting at people.
49
131880
3880
และรู้สึกสนุกเป็นอย่างยิ่งกับ
การแอบอยู่ตรงหัวมุม ยิงเข้าใส่ผู้คน
การแอบอยู่ตรงหัวมุม ยิงเข้าใส่ผู้คน
02:28
In other words, I'm your basic
confused human when it comes to violence.
confused human when it comes to violence.
50
136360
4800
พูดอีกอย่างหนึ่งคือ ผมคือ มนุษย์ที่สับสน
แบบพื้นๆของคุณ เมื่อมาถึงเรื่องความรุนแรง
แบบพื้นๆของคุณ เมื่อมาถึงเรื่องความรุนแรง
02:33
Now, as a species, we obviously
have problems with violence.
have problems with violence.
51
141760
3336
ในฐานะเป็นสายพันธ์ุหนึ่ง เห็นได้ชัดว่า
เรามีปัญหาเกี่ยวกับความรุนแรง
เรามีปัญหาเกี่ยวกับความรุนแรง
02:37
We use shower heads to deliver poison gas,
52
145120
3056
เราใช้หัวฝักบัว เพื่อพ่นแก๊ซพิษออกไป
02:40
letters with anthrax,
airplanes as weapons,
airplanes as weapons,
53
148200
3096
จดหมายที่มีเชื้อโรคแอนแทรกซ์
เครื่องบินที่ใช้เป็นอาวุธ
เครื่องบินที่ใช้เป็นอาวุธ
02:43
mass rape as a military strategy.
54
151320
1856
การกระทำชำเรามวลชนเป็นยุทธศาสตร์การทหาร
02:45
We're a miserably violent species.
55
153200
2280
เราเป็นสายพันธ์ุหนึ่งที่รุนแรงอย่างน่าอนาถ
02:47
But there's a complication,
56
155920
1496
แต่มีไปความสับสนอยู่อย่างหนึ่ง
02:49
which is we don't hate violence,
57
157440
2376
ซึ่งก็คือ เราไม่ได้เกลียดกลัวความรุนแรง
02:51
we hate the wrong kind.
58
159840
1856
แต่เราเกลียดกลัวความรุนแรงแบบที่ผิดๆ
02:53
And when it's the right kind,
59
161720
1456
เมื่อเป็นความรุนแรงในแบบที่ถูก
02:55
we cheer it on, we hand out medals,
60
163200
2496
เราส่งเสียงเชียร์ เรามอบเหรียญเป็นรางวัล
02:57
we vote for, we mate with
our champions of it.
our champions of it.
61
165720
3136
เราลงคะแนนเสียงให้ เราจับคู่คบหา
กับผู้ชนะเลิศในความรุนแรงนั้น
กับผู้ชนะเลิศในความรุนแรงนั้น
03:00
When it's the right kind of violence,
62
168880
1816
เมื่อมันเป็นความรุนแรงในแบบที่ถูก
03:02
we love it.
63
170720
1200
เรารักชอบมัน
03:04
And there's another complication,
64
172520
1656
และยังมีความสับสนอยู่อีกอย่างหนึ่ง
03:06
which is, in addition to us
being this miserably violent species,
being this miserably violent species,
65
174200
4056
ซึ่งก็คือ นอกเหนือจากที่เรา
เป็นสายพันธ์ุที่รุนแรงอย่างน่าอนาถนี้แล้ว
เป็นสายพันธ์ุที่รุนแรงอย่างน่าอนาถนี้แล้ว
03:10
we're also this extraordinarily
altruistic, compassionate one.
altruistic, compassionate one.
66
178280
3800
เรายังเป็นสายพันธุ์ที่รักใคร่
เห็นอกเห็นใจผู้อื่นอีกด้วย
เห็นอกเห็นใจผู้อื่นอีกด้วย
03:15
So how do you make sense
of the biology of our best behaviors,
of the biology of our best behaviors,
67
183520
3296
ดังนั้น เราจะเข้าใจ เรื่องชีววิทยาของ
พฤติกรรมที่ดีที่สุดของเรา
พฤติกรรมที่ดีที่สุดของเรา
03:18
our worst ones and all of those
ambiguously in between?
ambiguously in between?
68
186840
4016
พฤติกรรมที่เลวที่สุดของเรา และทั้งหมด
ที่ยังคลุมเคลือระหว่างนั้น ได้อย่างไร
ที่ยังคลุมเคลือระหว่างนั้น ได้อย่างไร
03:22
Now, for starters,
69
190880
1256
ครับ สำหรับผู้เริ่มต้น
03:24
what's totally boring is understanding
the motoric aspects of the behavior.
the motoric aspects of the behavior.
70
192160
4296
สิ่งที่น่าเบื่ออย่างสิ้นเชิง คือ การทำความ
เข้าใจลักษณะเชิงกล้ามเนื้อของพฤติกรรมนั้น
เข้าใจลักษณะเชิงกล้ามเนื้อของพฤติกรรมนั้น
03:28
Your brain tells your spine,
tells your muscles
tells your muscles
71
196480
3176
สมองบอกให้กระดูกสันหลังของคุณ
บอกกล้ามเนื้อของคุณ
บอกกล้ามเนื้อของคุณ
03:31
to do something or other,
72
199680
1256
ให้ทำบางสิ่งหรือทำสิ่งอื่น
03:32
and hooray, you've behaved.
73
200960
1936
ไชโย คุณได้แสดงพฤติกรรมออกมาแล้ว
03:34
What's hard is understanding
the meaning of the behavior,
the meaning of the behavior,
74
202920
3656
สิ่งที่ยากคือ การเข้าใจความหมายของพฤติกรรม
03:38
because in some settings,
pulling a trigger is an appalling act;
pulling a trigger is an appalling act;
75
206600
3816
เพราะว่า ในบางสภาวการณ์นั้น
การเหนี่ยวไกปืน เป็นการกระทำที่น่าตกใจกลัว
การเหนี่ยวไกปืน เป็นการกระทำที่น่าตกใจกลัว
03:42
in others, it's heroically
self-sacrificial.
self-sacrificial.
76
210440
2976
ในสภาวการณ์อื่น
มันเป็นการอุทิศตนอย่างวีรบุรุษ
มันเป็นการอุทิศตนอย่างวีรบุรุษ
03:45
In some settings, putting your hand
one someone else's
one someone else's
77
213440
2936
ในบางสภาวการณ์ การเอามือคุณ
ไปวางบนมือของคนอื่น
ไปวางบนมือของคนอื่น
03:48
is deeply compassionate.
78
216400
1456
เป็นความรักใคร่อย่างลึกซึ้ง
03:49
In others, it's a deep betrayal.
79
217880
1896
ในสภาวการณ์อื่น เป็นการทรยศหักหลังลึกๆ
03:51
The challenge is to understand
80
219800
1536
สิ่งที่ท้าทาย คือ การที่จะเข้าใจ
03:53
the biology of the context
of our behaviors,
of our behaviors,
81
221360
3256
ชีววิทยาเกี่ยวกับ บริบทของพฤติกรรมของเรา
03:56
and that's real tough.
82
224640
1600
และนั่นมันยากยิ่งจริงๆ
03:59
One thing that's clear, though,
is you're not going to get anywhere
is you're not going to get anywhere
83
227040
3176
อย่างไรก็ตาม สิ่งหนึ่งที่ชัดเจนคือ
คุณจะไม่ไปถึงไหน
คุณจะไม่ไปถึงไหน
04:02
if you think there's going to be
the brain region or the hormone
the brain region or the hormone
84
230240
4416
หากคุณคิดว่า จะมีส่วนของสมอง หรือฮอร์โมน
04:06
or the gene or the childhood experience
85
234680
2736
หรือยีน หรือประสบการณ์สมัยเด็กๆ
04:09
or the evolutionary mechanism
that explains everything.
that explains everything.
86
237440
3080
หรือกลไกที่วิวัฒนาการขึ้นมา
ที่จะอธิบายทุกสิ่งทุกอย่างได้
ที่จะอธิบายทุกสิ่งทุกอย่างได้
04:13
Instead, every bit of behavior
has multiple levels of causality.
has multiple levels of causality.
87
241040
5120
แทนที่จะเป็นอย่างนั้น ทุกชิ้นส่วนของ
พฤติกรรม มีระดับของความเสียหายแบบทวีคูณ
พฤติกรรม มีระดับของความเสียหายแบบทวีคูณ
04:18
Let's look at an example.
88
246800
1400
ลองมาดูตัวอย่างหนึ่งกัน
04:20
You have a gun.
89
248840
1200
คุณมีปืนหนึ่งกระบอก
04:22
There's a crisis going on:
90
250720
1576
กำลังมีวิกฤติการณ์เกิดขึ้นอยู่
04:24
rioting, violence, people running around.
91
252320
2576
การจลาจล ความรุนแรง ผู้คนวิ่งพล่าน
04:26
A stranger is running at you
in an agitated state --
in an agitated state --
92
254920
3176
คนแปลกหน้าคนหนึ่ง กำลังวิ่งมาที่คุณ
ในสภาพกระสับกระส่าย
ในสภาพกระสับกระส่าย
04:30
you can't quite tell if the expression
is frightened, threatening, angry --
is frightened, threatening, angry --
93
258120
5096
คุณบอกไม่ได้ทีเดียวว่า
ที่แสดงออกมาให้เห็น น่ากลัว คุกคาม โกรธ --
ที่แสดงออกมาให้เห็น น่ากลัว คุกคาม โกรธ --
04:35
holding something
that kind of looks like a handgun.
that kind of looks like a handgun.
94
263240
3216
ถืออะไรบางอย่างไว้ แบบที่ดูเหมือนว่า
จะเป็นปืนพก
จะเป็นปืนพก
04:38
You're not sure.
95
266480
1216
คุณไม่แน่ใจ
04:39
The stranger comes running at you
96
267720
1896
คนแปลกหน้าวิ่งมาที่คุณ
04:41
and you pull the trigger.
97
269640
1736
และคุณก็ลั่นไกปืน
04:43
And it turns out
that thing in this person's hand
that thing in this person's hand
98
271400
2936
และกลับกลายเป็นว่า
สิ่งที่อยู่ในมือของบุคคลนี้นั้น
สิ่งที่อยู่ในมือของบุคคลนี้นั้น
04:46
was a cell phone.
99
274360
1200
เป็นโทรศัพท์มือถือ
04:48
So we asked this biological question:
100
276200
2216
เราจึงขอตั้งคำถามเชิงชีววิทยานี้ว่า
04:50
what was going on
that caused this behavior?
that caused this behavior?
101
278440
3176
อะไรที่กำลังเกิดขึ้นขณะนั้น
ซึ่งเป็นสาเหตุของพฤติกรรมนี้
ซึ่งเป็นสาเหตุของพฤติกรรมนี้
04:53
What caused this behavior?
102
281640
1896
อะไรเป็นสาเหตุให้เกิดพฤติกรรมนี้
04:55
And this is a multitude of questions.
103
283560
2296
และนี่เป็นคำถามมากมายหลายหลาก
04:57
We start.
104
285880
1216
เริ่มต้น
04:59
What was going on in your brain
one second before you pulled that trigger?
one second before you pulled that trigger?
105
287120
4416
อะไรกำลังเกิดขึ้นในสมองของคุณ
หนึ่งวินาทีก่อนที่คุณลั่นไกนั่น
หนึ่งวินาทีก่อนที่คุณลั่นไกนั่น
05:03
And this brings us into the realm
of a brain region called the amygdala.
of a brain region called the amygdala.
106
291560
3696
และสิ่งนี้นำเราเข้าสู่ อาณาจักรของสมอง
ที่เรียกว่า อมิกดาลา
ที่เรียกว่า อมิกดาลา
05:07
The amygdala, which is
central to violence, central to fear,
central to violence, central to fear,
107
295280
3936
อมิกดาลานั้น เป็นพื้นฐานสำคัญสำหรับ
ความรุนแรง สำหรับความกลัว
ความรุนแรง สำหรับความกลัว
05:11
initiates volleys of cascades
108
299240
2696
ก่อให้เกิดกระแสประสาทที่ไหลหลั่งลงมา
05:13
that produce pulling of a trigger.
109
301960
2256
ซึ่งส่งผลให้มีการลั่นไกปืน
05:16
What was the level of activity
in your amygdala one second before?
in your amygdala one second before?
110
304240
3680
แล้วระดับของกิจกรรมในอมิกดาลา
หนึ่งวินาทีก่อนหน้านั้น คืออะไร
หนึ่งวินาทีก่อนหน้านั้น คืออะไร
05:20
But to understand that,
we have to step back a little bit.
we have to step back a little bit.
111
308880
3376
แต่เพื่อให้เข้าใจสิ่งนั้นได้
เราต้องถอยหลังไปสักนิด
เราต้องถอยหลังไปสักนิด
05:24
What was going on in the environment
seconds to minutes before
seconds to minutes before
112
312280
3576
อะไรกำลังเกิดขึ้นในสภาพแวดล้อม
ในช่วงหลายๆวินาทีถึงหลายๆนาทีก่อนหน้านั้น
ในช่วงหลายๆวินาทีถึงหลายๆนาทีก่อนหน้านั้น
05:27
that impacted the amygdala?
113
315880
1736
ที่ส่งผลกระทบต่ออมิกดาลา
05:29
Now, obviously, the sights,
the sounds of the rioting,
the sounds of the rioting,
114
317640
3096
ครับ ชัดเจน สิ่งที่เห็น เสียงที่ได้ยิน
จากการจลาจล
จากการจลาจล
05:32
that was pertinent.
115
320760
1216
ที่ตรงกับปัญหา
05:34
But in addition,
116
322000
1216
แต่นอกจากนี้แล้ว
05:35
you're more likely to mistake
a cell phone for a handgun
a cell phone for a handgun
117
323240
3456
น่าจะเป็นไปได้มากกว่า
ที่คุณพลาดไป เห็นโทรศัพท์มือถือเป็นปืนพก
ที่คุณพลาดไป เห็นโทรศัพท์มือถือเป็นปืนพก
05:38
if that stranger was male
118
326720
2256
ถ้าคนแปลกหน้านั้นเป็นผู้ชาย
05:41
and large and of a different race.
119
329000
2600
และก็ตัวใหญ่ และเป็นคนต่างเชื้อชาติ
05:44
Furthermore, if you're in pain,
120
332360
2136
นอกจากนี้แล้ว ถ้าหากว่าคุณเจ็บปวดอยู่
05:46
if you're hungry, if you're exhausted,
121
334520
2176
ถ้าคุณหิว ถ้าคุณหมดเรี่ยวแรง
05:48
your frontal cortex
is not going to work as well,
is not going to work as well,
122
336720
2536
เยื่อหุ้มสมองด้านหน้าของคุณ
ก็จะไม่ทำงานอีกด้วย
ก็จะไม่ทำงานอีกด้วย
05:51
part of the brain whose job it is
to get to the amygdala in time
to get to the amygdala in time
123
339280
3656
เป็นส่วนของสมองซึ่งหน้าที่ของมัน คือ
ไปให้ถึงอมิกดาลาให้ทันเวลา
ไปให้ถึงอมิกดาลาให้ทันเวลา
05:54
saying, "Are you really sure
that's a gun there?"
that's a gun there?"
124
342960
3280
และก็บอกว่า "เธอแน่ใจจริงๆนะ
ว่ามีปืนอยู่ตรงนั้น"
ว่ามีปืนอยู่ตรงนั้น"
05:58
But we need to step further back.
125
346800
2136
แต่เราจำเป็นต้องถอยหลังกลับไปอีกหน่อย
06:00
Now we have to look
at hours to days before,
at hours to days before,
126
348960
3176
ทีนี้ เราก็ต้องดูที่หลายๆชั่วโมง
จนถึงหลายๆวันก่อนหน้านั้น
จนถึงหลายๆวันก่อนหน้านั้น
06:04
and with this, we have entered
the realm of hormones.
the realm of hormones.
127
352160
2976
และพร้อมกับสิ่งนี้ เราได้เข้าไปในอาณาจักร
ของฮอร์โมน
ของฮอร์โมน
06:07
For example, testosterone,
128
355160
2136
ตัวอย่างเช่น เทสโทสเตอโรนหรือฮอร์โมนเพศชาย
06:09
where regardless of your sex,
129
357320
1736
ซึ่งไม่ว่าคุณจะเป็นเพศอะไร
06:11
if you have elevated
testosterone levels in your blood,
testosterone levels in your blood,
130
359080
2856
หากว่าระดับฮอร์โมนเพศชายในเลือดของคุณสูง
06:13
you're more likely to think
a face with a neutral expression
a face with a neutral expression
131
361960
3376
จะเป็นได้มากกว่า ที่คุณจะคิดว่า
ใบหน้าที่มีการแสดงออกทางสีหน้าเป็นกลาง
ใบหน้าที่มีการแสดงออกทางสีหน้าเป็นกลาง
06:17
is instead looking threatening.
132
365360
2056
กลับกลายเป็นดูขู่คุกคาม
06:19
Elevated testosterone levels,
elevated levels of stress hormones,
elevated levels of stress hormones,
133
367440
3856
ระดับฮอร์โมนเพศชายที่สูง
กับระดับฮอร์โมนเครียดที่สูง
กับระดับฮอร์โมนเครียดที่สูง
06:23
and your amygdala
is going to be more active
is going to be more active
134
371320
2296
แล้วอมิกดาลาของคุณ
ก็จะกระฉับกระเฉงยิ่งขึ้น
ก็จะกระฉับกระเฉงยิ่งขึ้น
06:25
and your frontal cortex
will be more sluggish.
will be more sluggish.
135
373640
2480
เยื่อหุ้มสมองด้านหน้าของคุณ
ก็จะยืดยาด เฉื่อยลงไปอีก
ก็จะยืดยาด เฉื่อยลงไปอีก
06:29
Pushing back further,
weeks to months before,
weeks to months before,
136
377200
2856
ผลักถอยหลังไปอีก
เป็นหลายๆสัปดาห์ ถึงหลายๆเดือนก่อนหน้านั้น
เป็นหลายๆสัปดาห์ ถึงหลายๆเดือนก่อนหน้านั้น
06:32
where's the relevance there?
137
380080
1456
สิ่งที่เข้ากับเรื่องอยู่ตรงไหน
06:33
This is the realm of neural plasticity,
138
381560
2536
นี่เป็น อาณาจักรของความยืดหยุ่น
ของเซลล์ประสาท
ของเซลล์ประสาท
06:36
the fact that your brain
can change in response to experience,
can change in response to experience,
139
384120
3936
ข้อเท็จจริงที่ว่า สมองของคุณ
สามารถเปลี่ยนแปลงไปได้ตามประสบการณ์
สามารถเปลี่ยนแปลงไปได้ตามประสบการณ์
06:40
and if your previous months
have been filled with stress and trauma,
have been filled with stress and trauma,
140
388080
4176
และหากว่าในเดือนก่อนๆนั้น
คุณเต็มไปด้วยความเครียดและความเจ็บชํ้า
คุณเต็มไปด้วยความเครียดและความเจ็บชํ้า
06:44
your amygdala will have enlarged.
141
392280
1856
อมิกดาลาของคุณ ก็จะขยายใหญ่ขึ้น
06:46
The neurons will have become
more excitable,
more excitable,
142
394160
2216
พวกเซลล์ประสาทเหล่านั้น
ก็จะตื่นเต้นมากยิ่งขึ้น
ก็จะตื่นเต้นมากยิ่งขึ้น
06:48
your frontal cortex would have atrophied,
143
396400
2336
เยื่อหุ้มสมองส่วนหน้าของคุณ
ก็จะเหี่ยวฝ่อ และลีบลง
ก็จะเหี่ยวฝ่อ และลีบลง
06:50
all relevant to what happens
in that one second.
in that one second.
144
398760
2800
ทั้งหมดนี้สัมพันธ์กับสิ่งที่เกิดขึ้น
ในช่วงหนึ่งวินาทีนั้น
ในช่วงหนึ่งวินาทีนั้น
06:54
But we push back even more, back years,
145
402320
2656
แต่ถ้าเราผลักให้ถอยร่นลงไปอีก
ถอยไปเป็นหลายๆปี
ถอยไปเป็นหลายๆปี
06:57
back, for example, to your adolescence.
146
405000
2496
ถอยลงไปอีก อย่างเช่น
ถึงตอนที่คุณยังเป็นวัยรุ่น
ถึงตอนที่คุณยังเป็นวัยรุ่น
06:59
Now, the central fact
of the adolescent brain
of the adolescent brain
147
407520
2496
ทีนี้ ข้อเท็จจริงที่สำคัญ
ของสมองวัยรุ่น
ของสมองวัยรุ่น
07:02
is all of it is going full blast
148
410040
2736
ก็คือ ทั้งหมดของมันนั้น
กำลังจะระเบิดเต็มที่แล้ว
กำลังจะระเบิดเต็มที่แล้ว
07:04
except the frontal cortex,
149
412800
1696
ยกเว้นเยื่อหุ้มสมองส่วนหน้า
07:06
which is still half-baked.
150
414520
1736
ซึ่งยังคงไปได้แค่ครึ่งเดียว
07:08
It doesn't fully mature
until you're around 25.
until you're around 25.
151
416280
3176
มันยังไม่พัฒนาเต็มที่
จนกว่าคุณจะอายุประมาณ 25 ปี
จนกว่าคุณจะอายุประมาณ 25 ปี
07:11
And thus, adolescence and early adulthood
152
419480
3216
ดังนั้น วัยรุ่นและ วัยผู้ใหญ่ต้นๆ
07:14
are the years where environment
and experience sculpt your frontal cortex
and experience sculpt your frontal cortex
153
422720
5136
จึงเป็นหลายๆปี ที่สิ่งแวดล้อมและประสบการณ์
หล่อหลอมเยื่อหุ้มประสาทส่วนหน้าของคุณ
หล่อหลอมเยื่อหุ้มประสาทส่วนหน้าของคุณ
07:19
into the version you're going to have
as an adult in that critical moment.
as an adult in that critical moment.
154
427880
3800
เข้าเป็นรูปแบบที่คุณจะมี ในฐานะผู้ใหญ่
ในช่วงเวลาวิกฤตินั้น
ในช่วงเวลาวิกฤตินั้น
07:24
But pushing back even further,
155
432800
1776
แต่ดันให้ถอยร่นลงไปกว่านั้นอีก
07:26
even further back
to childhood and fetal life
to childhood and fetal life
156
434600
3456
ถอยร่นลงไปถึงชีวิตวัยเด็ก
และวัยทารกในครรภ์
และวัยทารกในครรภ์
07:30
and all the different versions
that that could come in.
that that could come in.
157
438080
2816
และรูปแบบต่างๆทั้งหมดที่จะเข้ามาได้นั้น
07:32
Now, obviously, that's the time
that your brain is being constructed,
that your brain is being constructed,
158
440920
3256
ครับ ชัดเจนว่า นั่นเป็นเวลาที่สมองของคุณ
กำลังถูกสร้างขึ้นมา
กำลังถูกสร้างขึ้นมา
07:36
and that's important,
159
444200
1216
และนั่นเป็นสิ่งสำคัญ
07:37
but in addition,
experience during those times
experience during those times
160
445440
3296
แต่นอกจากนี้แล้ว
ประสบการณ์ระหว่างเวลาเหล่านั้น
ประสบการณ์ระหว่างเวลาเหล่านั้น
07:40
produce what are called
epigenetic changes,
epigenetic changes,
161
448760
2976
สร้างขึ้นมา สิ่งที่เรียกว่า
การเปลี่ยนแปลงเชิงอีพีเจเนติกส์
การเปลี่ยนแปลงเชิงอีพีเจเนติกส์
07:43
permanent, in some cases,
162
451760
1656
เกิดขึ้นเป็นการถาวร ในบางกรณี
07:45
permanently activating
certain genes, turning off others.
certain genes, turning off others.
163
453440
4336
ทำการกระตุ้นยีนบางตัวอย่างถาวร
และหยุดการทำงานของยีนตัวอื่นๆ
และหยุดการทำงานของยีนตัวอื่นๆ
07:49
And as an example of this,
164
457800
1496
ตัวอย่างหนึ่งของสิ่งนี้ได้แก่
07:51
if as a fetus you were exposed to a lot
of stress hormones through your mother,
of stress hormones through your mother,
165
459320
5016
ถ้าในขณะเป็นตัวอ่อนในครรภ์ คุณได้รับ
ฮอร์โมนเครียดจำนวนมากผ่านทางคุณแม่
ฮอร์โมนเครียดจำนวนมากผ่านทางคุณแม่
07:56
epigenetics is going to produce
your amygdala in adulthood
your amygdala in adulthood
166
464360
3416
อีพีเจเนติกส์ ก็จะผลิตอมิกดาลาของคุณขึ้นมา
ในตอนเป็นผู้ใหญ่
ในตอนเป็นผู้ใหญ่
07:59
as a more excitable form,
167
467800
1936
ในรูปแบบที่น่าตื่นเต้นยิ่งกว่า
08:01
and you're going to have
elevated stress hormone levels.
elevated stress hormone levels.
168
469760
2640
และคุณก็จะมีระดับฮอร์โมนเครียดที่สูง
08:04
But pushing even further back,
169
472960
1896
แต่ผลักไปข้างหลังให้ไกลยิ่งขึ้นไปอีก
08:06
back to when you were just a fetus,
170
474880
1696
ถอยไปถึงเมื่อคุณเป็นแค่เพียงตัวอ่อน
08:08
back to when all you were
was a collection of genes.
was a collection of genes.
171
476600
2816
กลับไปถึงเมื่อทุกอย่างที่คุณเป็นนั้น
คือ การรวมกลุ่มของยีน
คือ การรวมกลุ่มของยีน
08:11
Now, genes are really
important to all of this,
important to all of this,
172
479440
2376
ครับ ยีนนั้นสำคัญอย่างยิ่ง
สำหรับทั้งหมดนี้
สำหรับทั้งหมดนี้
08:13
but critically, genes don't
determine anything,
determine anything,
173
481840
2736
แต่เมื่อพินิจพิเคราะห์แล้ว ยีนก็ไม่ได้
เป็นตัวตัดสินอะไร
เป็นตัวตัดสินอะไร
08:16
because genes work differently
in different environments.
in different environments.
174
484600
3640
เพราะว่ายีนทำงานแตกต่างกันไป
ในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน
ในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน
08:20
Key example here:
175
488640
1256
ตัวอย่างสำคัญตรงนี้ ได้แก่
08:21
there's a variant of a gene called MAO-A,
176
489920
3136
มีตัวแปรของยีนตัวหนึ่งชื่อว่า MAO-Alpha
08:25
and if you have that variant,
177
493080
1656
และหากว่าคุณมีตัวแปรที่ว่านั้น
08:26
you are far more likely
to commit antisocial violence
to commit antisocial violence
178
494760
4656
คุณดูเหมือนจะไปได้ไกลยิ่งขึ้น
ที่จะกระทำความรุนแรงต่อต้านสังคม
ที่จะกระทำความรุนแรงต่อต้านสังคม
08:31
if, and only if,
you were abused as a child.
you were abused as a child.
179
499440
3976
ถ้าหากว่า สมมุติว่าเท่านั้นนะครับ
คุณถูกข่มเหงตอนเป็นเด็ก
คุณถูกข่มเหงตอนเป็นเด็ก
08:35
Genes and environment interact,
180
503440
2376
ยีนและสภาพแวดล้อมก็จะมีปฏิกริยาต่อกัน
08:37
and what's happening in that one second
before you pull that trigger
before you pull that trigger
181
505840
3616
และสิ่งที่กำลังจะเกิดขึ้น
ในช่วงหนึ่งวินาที ก่อนที่คุณจะลั่นไกปืน
ในช่วงหนึ่งวินาที ก่อนที่คุณจะลั่นไกปืน
08:41
reflects your lifetime
of those gene-environment interactions.
of those gene-environment interactions.
182
509480
4240
สะท้อนให้เห็นตลอดชีวิตของคุณ ของการ
มีปฏิกริยากันระหว่างยีนกับสิ่งแวดล้อม
มีปฏิกริยากันระหว่างยีนกับสิ่งแวดล้อม
08:46
Now, remarkably enough,
we've got to push even further back now,
we've got to push even further back now,
183
514679
3617
ครับ น่าสนใจพอที่เรา
จะถอยหลังไปให้ไกลกว่านี้อีก
จะถอยหลังไปให้ไกลกว่านี้อีก
08:50
back centuries.
184
518320
1376
ถอยกลับไปจนถึงหลายๆศตวรรษ
08:51
What were your ancestors up to.
185
519720
2336
บรรพบุรุษของคุณเป็นอย่างไร
08:54
And if, for example,
they were nomadic pastoralists,
they were nomadic pastoralists,
186
522080
3176
และถ้าหากว่า ตัวอย่างเช่น
พวกเขาเป็นคนเลี้ยงปศุสัตว์เร่ร่อน
พวกเขาเป็นคนเลี้ยงปศุสัตว์เร่ร่อน
08:57
they were pastoralists,
187
525280
1256
คนเลี้ยงปศุสัตว์เร่ร่อน
08:58
people living in deserts or grasslands
188
526560
2576
เป็นคนที่อาศัยอยู่ในทะเลทราย หรือทุ่งหญ้า
09:01
with their herds of camels, cows, goats,
189
529160
2656
กับฝูงอูฐ วัว แพะ
09:03
odds are they would have invented
what's called a culture of honor
what's called a culture of honor
190
531840
4056
เป็นไปได้ว่าพวกเขาน่าจะได้ประดิษฐ์
ที่เรียกว่า วัฒนธรรมเกียรติยศศักดิ์ศรี
ที่เรียกว่า วัฒนธรรมเกียรติยศศักดิ์ศรี
09:07
filled with warrior classes,
191
535920
2216
ซึ่งเต็มไปด้วยชนชั้นนักรบ
09:10
retributive violence, clan vendettas,
192
538160
2696
ความรุนแรงในการแก้แค้น
ความพยาบาทเผ่าพันธ์ุ
ความพยาบาทเผ่าพันธ์ุ
09:12
and amazingly, centuries later,
193
540880
2256
และก็น่าประหลาดนัก หลายๆศตวรรษต่อมา
09:15
that would still be influencing
the values with which you were raised.
the values with which you were raised.
194
543160
3680
สิ่งนั้นก็ยังคงมีอิทธิพลต่อ
ค่านิยมที่คุณได้รับการเลี้ยงดูมา
ค่านิยมที่คุณได้รับการเลี้ยงดูมา
09:19
But we've got to push even further back,
195
547800
2136
แต่เราก็ต้องถอยไปข้างหลังยิ่งกว่านี้อีก
09:21
back millions of years,
196
549960
1736
ถอยกลับไปอีกหลายล้ายปี
09:23
because if we're talking about genes,
197
551720
2056
เพราะหากเรากำลังพูดกันเกี่ยวกับเรื่องยีน
09:25
implicitly we're now talking
about the evolution of genes.
about the evolution of genes.
198
553800
3656
โดยนัยแล้ว ขณะนี้เรากำลังพูดถึงเรื่อง
วิวัฒนาการของยีน
วิวัฒนาการของยีน
09:29
And what you see is, for example,
199
557480
2216
และสิ่งที่คุณเห็นก็คือ ตัวอย่างเช่น
09:31
patterns across different primate species.
200
559720
2496
รูปแบบตลอดทั่วสายพันธุ์
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมต่างๆ
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมต่างๆ
09:34
Some of them have evolved
for extremely low levels of aggression,
for extremely low levels of aggression,
201
562240
4416
บางสายพันธุ์นั้นได้ค่อยๆพัฒนาไป
ถึงระดับของความก้าวร้าวตํ่าอย่างสุดขีด
ถึงระดับของความก้าวร้าวตํ่าอย่างสุดขีด
09:38
others have evolved
in the opposite direction,
in the opposite direction,
202
566680
2536
ส่วนสายพันธ์ุอื่นก็ได้ค่อยๆพัฒนาไป
ในทิศทางตรงกันข้าม
ในทิศทางตรงกันข้าม
09:41
and floating there in between
by every measure are humans,
by every measure are humans,
203
569240
3896
และที่ลอยตัวอยู่ตรงนั้นระหว่างกลาง
ในทุกๆมาตรการ คือ มนุษย์
ในทุกๆมาตรการ คือ มนุษย์
09:45
once again this confused,
barely defined species
barely defined species
204
573160
3896
อีกครั้ง เป็นสายพันธุ์ที่
แทบจะไม่ได้ถูกระบุไว้ชัดเจนนี้
แทบจะไม่ได้ถูกระบุไว้ชัดเจนนี้
09:49
that has all these potentials
to go one way or the other.
to go one way or the other.
205
577080
3240
ซึ่งมีศักยภาพเหล่านี้ทั้งหมด
ที่จะไปทางใดทางหนึ่ง
ที่จะไปทางใดทางหนึ่ง
09:53
So what has this gotten us to?
206
581560
1816
ดังนั้น เรื่องนี้ให้อะไรกับเราหรือครับ
09:55
Basically, what we're seeing here is,
207
583400
1976
โดยพื้นฐาน ที่เรากำลังเห็นอยู่ตรงนี้ คือ
09:57
if you want to understand a behavior,
208
585400
1896
ถ้าหากเราต้องการจะเข้าใจพฤติกรรมหนึ่ง
09:59
whether it's an appalling one,
a wondrous one,
a wondrous one,
209
587320
2856
ไม่ว่ามันจะเป็นพฤติกรรมที่น่าตกใจกลัว
หรือที่น่ามหัศจรรย์
หรือที่น่ามหัศจรรย์
10:02
or confusedly in between,
210
590200
1736
หรือสับสนอยู่ระหว่างกลาง
10:03
if you want to understand that,
211
591960
1536
ถ้าคุณต้องการจะเข้าใจสิ่งนั้น
10:05
you've got take into account
what happened a second before
what happened a second before
212
593520
3456
คุณก็ต้องพิจารณาถึง
สิ่งที่ได้เกิดขึ้นหนึ่งวินาทีก่อนหน้านั้น
สิ่งที่ได้เกิดขึ้นหนึ่งวินาทีก่อนหน้านั้น
10:09
to a million years before,
213
597000
1456
จนถึงหนึ่งล้านปีก่อนหน้านั้น
10:10
everything in between.
214
598480
1656
และทุกๆอย่างที่อยู่ระหว่างนั้น
10:12
So what can we conclude at this point?
215
600160
1976
แล้ว สิ่งที่เราสรุปได้ ณ จุดนี้ คืออะไร
10:14
Officially, it's complicated.
216
602160
2296
อย่างเป็นทางการแล้ว มันซับซ้อน
10:16
Wow, that's really helpful.
217
604480
1616
ว้าว นั่นมันช่วยได้จริงๆ
10:18
It's complicated,
218
606120
1256
มันซับซ้อน
10:19
and you'd better be
real careful, real cautious
real careful, real cautious
219
607400
3576
และคุณก็ควรจะละเอียดถี่ถ้วน
และรอบคอบอย่างยิ่ง
และรอบคอบอย่างยิ่ง
10:23
before you conclude
you know what causes a behavior,
you know what causes a behavior,
220
611000
3336
ก่อนที่คุณจะสรุปว่า คุณรู้ว่า
อะไรทำให้เกิดพฤติกรรม
อะไรทำให้เกิดพฤติกรรม
10:26
especially if it's a behavior
you're judging harshly.
you're judging harshly.
221
614360
2760
โดยเฉพาะ ถ้ามันเป็นพฤติกรรม
ที่คุณกำลังตัดสินแบบหยาบๆ
ที่คุณกำลังตัดสินแบบหยาบๆ
10:30
Now, to me, the single most important
point about all of this
point about all of this
222
618600
3976
ครับ สำหรับผม จุดที่สำคัญที่สุดจุดเดียว
เกี่ยวกับทั้งหมดนี้
เกี่ยวกับทั้งหมดนี้
10:34
is one having to do with change.
223
622600
2376
คือ เรื่องที่เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลง
10:37
Every bit of biology I have mentioned here
can change in different circumstances.
can change in different circumstances.
224
625000
6376
ทุกชิ้นส่วนชีววิทยา ผมได้กล่าวไปแล้วตรงนี้
สามารถเปลี่ยนไปได้ตามเหตุการณ์ต่างๆ
สามารถเปลี่ยนไปได้ตามเหตุการณ์ต่างๆ
10:43
For example, ecosystems change.
225
631400
2816
ตัวอย่างเช่น การเปลี่ยนแปลงระบบนิเวศ
10:46
Thousands of years ago,
the Sahara was a lush grassland.
the Sahara was a lush grassland.
226
634240
4416
เมื่อหลายพันปีมาแล้ว
ซาฮาร่าเป็นทุ่งหญ้าที่เขียวชอุ่ม
ซาฮาร่าเป็นทุ่งหญ้าที่เขียวชอุ่ม
10:50
Cultures change.
227
638680
1616
วัฒนธรรมก็เปลี่ยนไป
10:52
In the 17th century, the most terrifying
people in Europe were the Swedes,
people in Europe were the Swedes,
228
640320
4336
ในศตวรรษที่ 17 คนที่น่าสพึงกลัวที่สุด
ในยุโรป คือ ชาวสวีเดน
ในยุโรป คือ ชาวสวีเดน
10:56
rampaging all over the place.
229
644680
1736
อาละวาดไปทั่วทุกที่
10:58
This is what the Swedish
military does now.
military does now.
230
646440
2176
นี่เป็นสิ่งที่ทหารสวีเดนทำในปัจจุบัน
11:00
They haven't had a war in 200 years.
231
648640
1840
พวกเขาไม่ก่อสงครามเลยมานาน 200 ปี
11:03
Most importantly,
232
651280
1456
ที่สำคัญที่สุด
11:04
brains change.
233
652760
1616
สมองเปลี่ยนแปลงไป
11:06
Neurons grow new processes.
234
654400
2016
เซลล์ประสาทปลูกสร้างระบบขึ้นมาใหม่
11:08
Circuits disconnect.
235
656440
1456
วงจรขาดจากกัน
11:09
Everything in the brain changes,
236
657920
1656
ทุกอย่างในสมองเปลี่ยนแปลงไป
11:11
and out of this come extraordinary
examples of human change.
examples of human change.
237
659600
5200
และจากสิ่งนี้ มาเป็นตัวอย่างต่างๆที่พิเศษ
ของการเปลี่ยนของมนุษย์
ของการเปลี่ยนของมนุษย์
11:17
First one:
238
665400
1616
อันดับที่หนึ่ง
11:19
this is a man named John Newton,
239
667040
1696
นี่เป็นชายที่ชื่อ จอห์น นิวตัน
11:20
a British theologian
240
668760
1336
เป็นนักศาสนศาสตร์
11:22
who played a central role in the abolition
of slavery from the British Empire
of slavery from the British Empire
241
670120
4736
ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการเลิกทาส
ให้หมดไปจากอาณาจักรอังกฤษ
ให้หมดไปจากอาณาจักรอังกฤษ
11:26
in the early 1800s.
242
674880
2016
ในตอนต้นศตวรรษที่ 18
11:28
And amazingly, this man
spent decades as a younger man
spent decades as a younger man
243
676920
4736
และที่น่าประหลาดใจก็คือ ชายคนนี้แหละ
ที่ใช้เวลาหลายทศวรรษ ในขณะที่เป็นหนุ่ม
ที่ใช้เวลาหลายทศวรรษ ในขณะที่เป็นหนุ่ม
11:33
as the captain of a slave ship,
244
681680
2136
เป็นกัปตันเรือค้าทาส
11:35
and then as an investor in slavery,
245
683840
2936
แล้วในฐานะที่เป็นผู้ลงทุนในเรื่องทาส
11:38
growing rich from this.
246
686800
2136
รํ่ารวยขึ้นมาจากเรื่องนี้
11:40
And then something changed.
247
688960
2656
แล้วบางสิ่งบางอย่างก็เปลี่ยนแปลงไป
11:43
Something changed in him,
248
691640
1536
บางอย่างก็เปลี่ยนแปลงไปในตัวเขา
11:45
something that Newton himself celebrated
in the thing that he's most famous for,
in the thing that he's most famous for,
249
693200
5256
บางอย่างที่ตัวนิวตันเองก็ยกย่อง
ในสิ่งที่เขามีชื่อเสียงมากที่สุด
ในสิ่งที่เขามีชื่อเสียงมากที่สุด
11:50
a hymn that he wrote:
250
698480
1616
เพลงสรรเสริญที่เขาเขียนขึ้นมา
11:52
"Amazing Grace."
251
700120
1400
ชื่อเพลง "อเมสซิ่ง เกรส"
11:55
This is a man named Zenji Abe
on the morning of December 6, 1941,
on the morning of December 6, 1941,
252
703040
4896
นี่คือชายที่ชื่อว่า เซนจิ อเบ
ในเช้าของวันที่ 6 เดือนธันวาคม ค.ศ 1941
ในเช้าของวันที่ 6 เดือนธันวาคม ค.ศ 1941
11:59
about to lead a squadron of Japanese
bombers to attack Pearl Harbor.
bombers to attack Pearl Harbor.
253
707960
4976
กำลังจะนำฝูงบินทิ้งระเบิดญี่ปุ่น
ไปโจมตี เพิล ฮาเบอร์
ไปโจมตี เพิล ฮาเบอร์
12:04
And this is the same man
50 years later to the day
50 years later to the day
254
712960
3536
และนี่เป็นชายคนเดียวกัน 50 ปี ต่อมา
จนถึงวันที่
จนถึงวันที่
12:08
hugging a man who survived
the attack on the ground.
the attack on the ground.
255
716520
3576
เข้าไปกอดชายคนหนึ่งบนพื้นดิน
ซึ่งรอดชีวิตจากการโจมตีมาได้
ซึ่งรอดชีวิตจากการโจมตีมาได้
12:12
And as an old man,
256
720120
1416
และในฐานะที่เป็นชายแก่แล้ว
12:13
Zenji Abe came to a collection
of Pearl Harbor survivors
of Pearl Harbor survivors
257
721560
4416
เซนจิ อเบ เข้าไปที่กลุ่มผู้รอดชีวิต
จากเพิล ฮาเบอร์
จากเพิล ฮาเบอร์
12:18
at a ceremony there
258
726000
1416
ที่งานฉลองที่นั่น
12:19
and in halting English apologized
for what he had done as a young man.
for what he had done as a young man.
259
727440
4320
และด้วยภาษาอังกฤษที่กระท่อนกระแท่น
กล่าวขอโทษในสิ่งที่เขาได้ทำไป ตอนเป็นหนุ่ม
กล่าวขอโทษในสิ่งที่เขาได้ทำไป ตอนเป็นหนุ่ม
12:24
Now, it doesn't always require decades.
260
732760
1896
ไม่ต้องใช้เวลาเป็นทศวรรษเสมอไปหรอกครับ
12:26
Sometimes, extraordinary change
could happen in just hours.
could happen in just hours.
261
734680
3696
บางครั้งการเปลี่ยนแปลงพิเศษๆ
ก็เกิดขึ้นได้ในแค่เพียงนับได้เป็นชั่วโมง
ก็เกิดขึ้นได้ในแค่เพียงนับได้เป็นชั่วโมง
12:30
Consider the World War I
Christmas truce of 1914.
Christmas truce of 1914.
262
738400
4376
ลองพิจารณาดูสงครามโลกครั้งที่ 1
การพักรบคริสต์มาสของปี 1914
การพักรบคริสต์มาสของปี 1914
12:34
The powers that be
had negotiated a brief truce
had negotiated a brief truce
263
742800
3136
ผู้มีอำนาจในขณะนั้น ได้เจรจาพักรบช่วงสั้นๆ
12:37
so that soldiers could go out,
264
745960
1616
เพื่อให้ทหารได้ออกไป
12:39
collect bodies from no-man's-land
in between the trench lines.
in between the trench lines.
265
747600
3896
เก็บรวบรวมศพจากพื้นที่เขตฉนวน
ระหว่างแนวสนามเพลาะของกองทัพสองฝ่าย
ระหว่างแนวสนามเพลาะของกองทัพสองฝ่าย
12:43
And soon British and German soldiers
266
751520
2936
และไม่นานนัก ทหารของฝ่ายอังกฤษและเยอรมัน
12:46
were doing that,
267
754480
1456
ก็เข้าไปเก็บศพ
12:47
and then helping each other carry bodies,
268
755960
2456
แล้วก็ช่วยกันลำเลียงศพ
12:50
and then helping each other
dig graves in the frozen ground,
dig graves in the frozen ground,
269
758440
3656
แล้วก็ช่วยกันขุดหลุมลงไปในพื้นดิน
ที่แข็งเป็นน้ำแข็ง
ที่แข็งเป็นน้ำแข็ง
12:54
and then praying together,
270
762120
1256
แล้วก็ร่วมกันสวดมนต์
12:55
and then having Christmas together
and exchanging gifts,
and exchanging gifts,
271
763400
2816
แล้วมีงานคริสต์มาสร่วมกัน
และแลกเปลี่ยนของขวัญกัน
และแลกเปลี่ยนของขวัญกัน
12:58
and by the next day,
they were playing soccer together
they were playing soccer together
272
766240
3216
และในวันถัดมาก็เล่นฟุตบอลด้วยกัน
13:01
and exchanging addresses
so they could meet after the war.
so they could meet after the war.
273
769480
3376
แลกเปลี่ยนที่อยู่กัน
เพื่อจะได้ไปพบกันหลังสงคราม
เพื่อจะได้ไปพบกันหลังสงคราม
13:04
That truce kept going
until the officers had to arrive
until the officers had to arrive
274
772880
3976
การพักรบดำเนินต่อไป
จนกระทั่งนายทหารต้องเดินทางมาถึง
จนกระทั่งนายทหารต้องเดินทางมาถึง
13:08
and said, "We will shoot you
275
776880
1496
และพูดว่า "เราจะยิงนาย
13:10
unless you go back
to trying to kill each other."
to trying to kill each other."
276
778400
2496
ยกเว้นนายจะกลับไป เพื่อพยายามที่จะฆ่ากัน"
13:12
And all it took here was hours
277
780920
2136
และทั้งหมดนี้ ใช้เวลานับได้เป็นชั่วโมง
13:15
for these men to develop
a completely new category of "us,"
a completely new category of "us,"
278
783080
4336
เพื่อให้ชายเหล่านี้ พัฒนาหมวดหมู่ใหม่
ของคำว่า "เรา" อย่างสมบูรณ์ขึ้นมา
ของคำว่า "เรา" อย่างสมบูรณ์ขึ้นมา
13:19
all of us in the trenches here
279
787440
1896
พวกเราทั้งหมด ในสนามเพลาะตรงนี้
13:21
on both sides, dying for no damn reason,
280
789360
2776
ของทั้งสองฝ่าย กำลังจะตาย
เพื่อเหตุผลที่ไร้คุณค่าสาระ
เพื่อเหตุผลที่ไร้คุณค่าสาระ
13:24
and who is a "them,"
those faceless powers behind the lines
those faceless powers behind the lines
281
792160
3656
และใครคือ "พวกเขา" ผู้มีอำนาจ
ผู้ไร้หน้าตาพวกนั้น ที่อยู่เบื้องหลังแนวรบ
ผู้ไร้หน้าตาพวกนั้น ที่อยู่เบื้องหลังแนวรบ
13:27
who were using them as pawns.
282
795840
1600
ที่กำลังใช้พวกเขาเป็นเบี้ยหมากรุก
13:30
And sometimes,
change can occur in seconds.
change can occur in seconds.
283
798680
3200
และบางครั้ง การเปลี่ยนก็เกิดขึ้นได้
นับได้เป็นวินาที
นับได้เป็นวินาที
13:34
Probably the most horrifying event
in the Vietnam War
in the Vietnam War
284
802720
3336
น่าจะเป็นไปได้ว่า เหตุการณ์สยองขวัญที่สุด
ในสงครามเวียดนาม
ในสงครามเวียดนาม
13:38
was the My Lai Massacre.
285
806080
1896
คือ การสังหารหมู่ที่หมีลาย
13:40
A brigade of American soldiers
286
808000
2016
กองทหารอเมริกันกองหนึ่ง
13:42
went into an undefended
village full of civilians
village full of civilians
287
810040
3016
เข้าไปในหมู่บ้านที่เต็มไปด้วยพลเมือง
ไม่มีทางต่อสู้ป้องกันตัวได้
ไม่มีทางต่อสู้ป้องกันตัวได้
13:45
and killed between 350 and 500 of them,
288
813080
3536
และฆ่าผู้คนเหล่านั้นไป ระหว่าง 350-500 คน
13:48
mass-raped women and children,
289
816640
2856
ข่มขืนหมู่พวกผู้หญิงและเด็กๆ
13:51
mutilated bodies.
290
819520
1576
ฆ่าหั่นศพ
13:53
It was appalling.
291
821120
1216
มันน่าเกลียดน่ากลัว
13:54
It was appalling because it occurred,
because the government denied it,
because the government denied it,
292
822360
4256
มันน่าตกใจกลัวก็เพราะว่ามันได้เกิดขึ้นแล้ว
เพราะว่ารัฐบาลปฏิเสธเรื่องนี้
เพราะว่ารัฐบาลปฏิเสธเรื่องนี้
13:58
because the US government eventually
did nothing more than a slap on the wrist,
did nothing more than a slap on the wrist,
293
826640
4376
เพราะว่ารัฐบาลสหรัฐ ในท้ายที่สุด
ก็ไม่ทำอะไรมากไปกว่า ลงโทษเพียงเล็กน้อย
ก็ไม่ทำอะไรมากไปกว่า ลงโทษเพียงเล็กน้อย
14:03
and appalling because it almost certainly
was not a singular event.
was not a singular event.
294
831040
4256
น่าเกลียดน่ากลัวก็เพราะ เกือบจะแน่นอนว่า
มันไม่ใช่เหตุการณ์เดียวที่ได้เกิดขึ้น
มันไม่ใช่เหตุการณ์เดียวที่ได้เกิดขึ้น
14:07
This man, Hugh Thompson, this is the man
who stopped the My Lai Massacre.
who stopped the My Lai Massacre.
295
835320
5096
ชายคนนี้ชื่อ ฮิวจ์ ทอมพ์สัน ชายคนนี้
เป็นผู้ซึ่งหยุดยั้งการสังหารหมู่หมีลาย
เป็นผู้ซึ่งหยุดยั้งการสังหารหมู่หมีลาย
14:12
He was piloting a helicopter gunship,
296
840440
2616
เขากำลังขับเฮลิคอปเตอร์รบติดอาวุธ
14:15
landed there, got out
297
843080
1816
ไปลงจอดที่นั่น แล้วลงมาจากเฮลิคอปเตอร์
14:16
and saw American soldiers shooting babies,
298
844920
3056
และเห็นทหารอเมริกันกำลังยิงพวกเด็กทารก
14:20
shooting old women,
299
848000
1376
กำลังยิงพวกหญิงชรา
14:21
figured out what was going on,
300
849400
1896
มองออกว่า กำลังเกิดอะไรขึ้น
14:23
and he then took his helicopter
301
851320
2096
แล้วเขาก็เอาเครื่องเฮลิคอปเตอร์ขึ้น
14:25
and did something that undid
his lifetime of conditioning
his lifetime of conditioning
302
853440
3976
และทำการบางอย่าง ที่ลบล้างเงื่อนไข
ที่เป็นมาตลอดชีวิตของเขา
ที่เป็นมาตลอดชีวิตของเขา
14:29
as to who is an "us" and who is a "them."
303
857440
2056
ที่ว่า ใครคือ "พวกเรา" และใครคือ "พวกเขา"
14:31
He landed his helicopter
304
859520
1856
เขาเอาเครื่องเฮลิคอปเตอร์ลงไปจอด
14:33
in between some surviving villagers
and American soldiers
and American soldiers
305
861400
3616
ระหว่างชาวบ้านที่ยังรอดชีวิตอยู่
และทหารอเมริกัน
และทหารอเมริกัน
14:37
and he trained his machine guns
on his fellow Americans,
on his fellow Americans,
306
865040
3656
และเขาก็หันปืนกลจ่อไปที่
เพื่อนอเมริกันของเขา
เพื่อนอเมริกันของเขา
14:40
and said, "If you don't stop the killing,
I will mow you down."
I will mow you down."
307
868720
3880
และบอกว่า "หากนายไม่หยุดการฆ่า
ผมจะยิงพวกนายให้เรียบ"
ผมจะยิงพวกนายให้เรียบ"
14:46
Now, these people
are no more special than any of us.
are no more special than any of us.
308
874560
2976
ครับ คนเหล่านี้ ก็ไม่ได้พิเศษอะไร
ไปกว่าพวกเรา
ไปกว่าพวกเรา
14:49
Same neurons, same neurochemicals,
309
877560
2576
เซลล์ประสาทแบบเดียวกัน
สารประสาทเคมีแบบเดียวกัน
สารประสาทเคมีแบบเดียวกัน
14:52
same biology.
310
880160
1320
ชีววิทยาแบบเดียวกัน
14:54
What we're left with here
is this inevitable cliche:
is this inevitable cliche:
311
882400
3376
สิ่งที่เราเหลือไว้ตรงนี้ คือ
สำนวนที่ชอบใช้กันจนเบื่อหู
สำนวนที่ชอบใช้กันจนเบื่อหู
14:57
"Those who don't study history
are destined to repeat it."
are destined to repeat it."
312
885800
2736
"คนไม่ได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์
เคราะห์กรรมจะทำมันซ้ำอีก
เคราะห์กรรมจะทำมันซ้ำอีก
15:00
What we have here is the opposite of it.
313
888560
2176
แต่ที่เรามีอยู่ตรงนี้ กลับตรงกันข้าม
15:02
Those who don't study the history
of extraordinary human change,
of extraordinary human change,
314
890760
4256
คนที่ไม่ได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์เรื่อง
ของการเปลี่ยนแปลงในมนุษย์ที่พิเศษยิ่ง
ของการเปลี่ยนแปลงในมนุษย์ที่พิเศษยิ่ง
15:07
those who don't study the biology
of what can transform us
of what can transform us
315
895040
3536
คนที่ไม่ได้เรียนรู้เรื่องชีววิทยา
ของสิ่งที่จะแปรเปลี่ยนเราไปได้
ของสิ่งที่จะแปรเปลี่ยนเราไปได้
15:10
from our worst to our best behaviors,
316
898600
2496
จากพฤติกรรมเลวที่สุดของเรา
ไปเป็นพฤติกรรมที่ดีที่สุด
ไปเป็นพฤติกรรมที่ดีที่สุด
15:13
those who don't do this
are destined not to be able
are destined not to be able
317
901120
3056
คนที่ไม่ได้ทำสิ่งนี้ โชคชะตากำหนดไว้
ให้ไม่สามารถ
ให้ไม่สามารถ
15:16
to repeat these incandescent,
magnificent moments.
magnificent moments.
318
904200
3880
กระทำซ้ำ ชั่วขณะเวลาสั้นๆที่งดงามรุ่มร้อน
เหล่านี้ได้
เหล่านี้ได้
15:20
So thank you.
319
908480
1200
ขอบคุณครับ
15:22
(Applause)
320
910040
4080
(เสียงปรบมือ)
15:32
CA: Talks that really give you
a new mental model about something,
a new mental model about something,
321
920040
3496
คริส: การพูดซึ่งทำให้คุณได้รับต้นแบบ
สติปัญญาใหม่ๆ เกี่ยวกับเรื่องบางอย่าง
สติปัญญาใหม่ๆ เกี่ยวกับเรื่องบางอย่าง
15:35
those are some of my favorite TED Talks,
322
923560
1936
เหล่านั้น เป็นเท็ดทอล์กบางเรื่องที่ผมชอบ
15:37
and we just got one.
323
925520
1720
และเราก็เพิ่งจะได้มาอีกเรื่องหนึ่ง
15:39
Robert, thank you so much for that.
Good luck with the book.
Good luck with the book.
324
927960
2856
โรเบิร์ต ขอบคุณมากครับสำหรับสิ่งนั้น
โชดดีนะครับเรื่องหนังสือ
โชดดีนะครับเรื่องหนังสือ
15:42
That was amazing,
325
930840
1256
มันน่าทึ่งมาก
15:44
and we're going to try and get you
to come here in person one year.
to come here in person one year.
326
932120
3176
และเราจะพยายาม ให้คุณมาที่นี่อีกในหนึ่งปี
15:47
Thank you so much.
327
935320
1216
ขอบคุณอย่างมาก
15:48
RS: Thank you. Thank you all.
328
936560
1480
โรเบิร์ต: ขอบคุณทุกท่านครับ
ABOUT THE SPEAKER
Robert Sapolsky - Neuroscientist, primatologist, writerRobert Sapolsky is one of the leading neuroscientists in the world, studying stress in primates (including humans).
Why you should listen
We all have some measure of stress, and Robert Sapolsky explores its causes as well as its effects on our bodies (his lab was among the first to document the damage that stress can do to our hippocampus). In his research, he follows a population of wild baboons in Kenya, who experience stress very similarly to the way humans do. By measuring hormone levels and stress-related diseases in each primate, he determines their relative stress, looking for patterns in personality and social behavior that might contribute. These exercises have given Sapolsky amazing insight into all primate social behavior, including our own.
He has been called "one of the best scientist-writers of our time" by Oliver Sacks. Sapolsky has produced, in addition to numerous scientific papers, books for broader audiences, including A Primate’s Memoir: A Neuroscientist’s Unconventional Life Among the Baboons, Why Zebras Don’t Get Ulcers: Stress Disease and Coping, and The Trouble with Testosterone.
His latest book, Behave: The Biology of Humans at Our Best and Worst, examines human behavior in search of an answer to the question: Why do we do the things we do?
Robert Sapolsky | Speaker | TED.com