ABOUT THE SPEAKER
Clay Shirky - Social Media Theorist
Clay Shirky argues that the history of the modern world could be rendered as the history of ways of arguing, where changes in media change what sort of arguments are possible -- with deep social and political implications.

Why you should listen

Clay Shirky's work focuses on the rising usefulness of networks -- using decentralized technologies such as peer-to-peer sharing, wireless, software for social creation, and open-source development. New technologies are enabling new kinds of cooperative structures to flourish as a way of getting things done in business, science, the arts and elsewhere, as an alternative to centralized and institutional structures, which he sees as self-limiting. In his writings and speeches he has argued that "a group is its own worst enemy."

Shirky is an adjunct professor in New York Universityʼs graduate Interactive Telecommunications Program, where he teaches a course named “Social Weather.” Heʼs the author of several books. This spring at the TED headquarters in New York, he gave an impassioned talk against SOPA/PIPA that saw 1 million views in 48 hours.

More profile about the speaker
Clay Shirky | Speaker | TED.com
TEDSalon NY2012

Clay Shirky: Why SOPA is a bad idea

Clay Shirky: SOPA neden kötü bir fikir

Filmed:
1,582,800 views

PIPA/SOPA gibi bir yasa tasarısı paylaşım dünyamız için ne anlama geliyor? TED ofislerinde Clay Shirky yerinde bir manifesto dağıtıyor -- pasif bir tüketim yerine yaratma, tartışma, bağlantı kurma ve paylaşma özgürlüğümüzü koruma çağrısı.
- Social Media Theorist
Clay Shirky argues that the history of the modern world could be rendered as the history of ways of arguing, where changes in media change what sort of arguments are possible -- with deep social and political implications. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I'm going to startbaşlama here.
0
0
2000
Şuradan başlayacağım.
00:17
This is a hand-letteredel-Aydın signişaret
1
2000
2000
Bu, elle yazılmış bir tabela
00:19
that appearedortaya çıktı in a momanne and poppop bakeryfırın
2
4000
2000
ve Brooklyn'deki eski mahallemde bir kaç yıl önce
00:21
in my oldeski neighborhoodKomşuluk in BrooklynBrooklyn a fewaz yearsyıl agoönce.
3
6000
3000
bir aile pastanesinde görülmüştü.
00:24
The storemağaza ownedSahip olunan one of those machinesmakineler
4
9000
2000
Dükkanda şeker tabakalarına yazmaya yarayan
00:26
that can printbaskı on platesplakaları of sugarşeker.
5
11000
2000
şu makinelerden biri vardı.
00:28
And kidsçocuklar could bringgetirmek in drawingsçizimler
6
13000
2000
Ve çocuklar doğum günü pastalarına
00:30
and have the storemağaza printbaskı a sugarşeker plateplaka
7
15000
3000
koyulmasını istedikleri resimleri
00:33
for the topüst of theironların birthdaydoğum günü cakekek.
8
18000
2000
getirip şeker tabakalarına bastırırlardı.
00:35
But unfortunatelyne yazık ki, one of the things kidsçocuklar likedsevilen to drawçekmek
9
20000
3000
Ancak, çocukların çizilmesini en çok istedikleri şey
00:38
was cartoonkarikatür characterskarakterler.
10
23000
2000
çizgifilm karakterleriydi.
00:40
They likedsevilen to drawçekmek the Little MermaidDeniz kızı,
11
25000
2000
Küçük Denizkızını,
00:42
they'dgittiklerini like to drawçekmek a smurfşirin, they'dgittiklerini like to drawçekmek MickyMicky MouseFare.
12
27000
3000
şirinleri, Mickey Mouse'u çizdirmek isterlerdi.
00:45
But it turnsdönüşler out to be illegalyasadışı
13
30000
2000
Ama şimdi bir çocuğun çizdiği
00:47
to printbaskı a child'sçocuğun drawingçizim of MickyMicky MouseFare
14
32000
3000
Micky Mouse'u şeker tabakasına basmak
00:50
ontoüstüne a plateplaka of sugarşeker.
15
35000
3000
tamamen illegal.
00:53
And it's a copyrighttelif hakkı violationihlal.
16
38000
2000
Buna telif hakkı ihlali deniyor.
00:55
And policingPolislik copyrighttelif hakkı violationsihlal
17
40000
2000
Ve çocukların doğumgünü pastaları üzerinden
00:57
for children'sçocuk birthdaydoğum günü cakeskek
18
42000
2000
telif hakları ihlali kontrolleri
00:59
was suchböyle a hasslegüçlük
19
44000
2000
o kadar güçlük yarattı ki
01:01
that the CollegeÜniversite BakeryFırın ekmek üreticileri said,
20
46000
2000
College Pastanesi şöyle dedi:
01:03
"You know what, we're gettingalma out of that business.
21
48000
2000
"Biliyor musunuz, bu işi bırakıyoruz.
01:05
If you're an amateuramatör,
22
50000
2000
Eğer bir amatörseniz,
01:07
you don't have accesserişim to our machinemakine anymoreartık.
23
52000
2000
bu makineye artık ulaşamazsınız.
01:09
If you want a printedbasılı sugarşeker birthdaydoğum günü cakekek,
24
54000
2000
Eğer resimli bir yaşgünü pastası istiyorsanız,
01:11
you have to use one of our prefabPrefabrik imagesGörüntüler --
25
56000
4000
bizim sadece profesyoneller için önceden ürettiğimiz
01:15
only for professionalsprofesyoneller."
26
60000
2000
resimleri kullanabilirsiniz."
01:17
So there's two billsfatura in CongressKongre right now.
27
62000
3000
İşte şu anda Mecliste iki yasa tasarısı var.
01:20
One is calleddenilen SOPASOPA, the other is calleddenilen PIPAPIPA.
28
65000
2000
Biri SOPA, diğeri ise PIPA.
01:22
SOPASOPA standsstandları for the Stop OnlineOnline PiracyKorsanlık ActYasası.
29
67000
2000
SOPA Online Korsanlığı Durdurma Hareketi anlamına geliyor.
01:24
It's from the SenateSenato.
30
69000
2000
Senato'nun fikri.
01:26
PIPAPIPA is shortkısa for PROTECTIPPROTECTIP,
31
71000
3000
PIPA is PROTECTIP'in kısaltması,
01:29
whichhangi is itselfkendisi shortkısa for
32
74000
2000
o da Ekonomik Yaratıcılığa Karşı
01:31
PreventingÖnleme RealGerçek OnlineOnline ThreatsTehditler
33
76000
2000
Gerçek Online Tehditleri,
01:33
to EconomicEkonomik CreativityYaratıcılık
34
78000
2000
ve Düşünsel Mülk Hırsızlığını
01:35
and TheftHırsızlık of IntellectualFikri PropertyÖzelliği --
35
80000
2000
Engelleme'nin kısaltması oluyor --
01:37
because the congressionalKongre aidesyardımcıları who nameisim these things
36
82000
2000
çünkü bu şeyleri isimlendiren meclis üyelerinin
01:39
have a lot of time on theironların handseller.
37
84000
2000
oldukça boş zamanları var.
01:41
And what SOPASOPA and PIPAPIPA want to do
38
86000
2000
SOPA ve PIPA'nın yapmak istediği şeyi
01:43
is they want to do this.
39
88000
2000
kendileri yapmak istiyor.
01:45
They want to raiseyükseltmek the costmaliyet
40
90000
2000
Telif Hakları Uyumu masraflarını
01:47
of copyrighttelif hakkı complianceuyum
41
92000
3000
insanları amatörlerin yapabildiklerini
01:50
to the pointpuan where people simplybasitçe get out of the business
42
95000
3000
sunma işini bıraktıracak noktaya kadar
01:53
of offeringteklif it as a capabilitykabiliyet to amateursamatör.
43
98000
3000
arttırmak istiyorlar.
01:56
Now the way they proposeteklif etmek, önermek to do this
44
101000
3000
Ve bunu yapmayı sundukları yöntem ise
01:59
is to identifybelirlemek sitesSiteler
45
104000
2000
Telif Hakkı ihlali yapan
02:01
that are substantiallyesasen infringingihlal on copyrighttelif hakkı --
46
106000
2000
websitelerini yakalamak --
02:03
althougholmasına rağmen how those sitesSiteler are identifiedtespit
47
108000
2000
bu sitelerin nasıl tanımlandığı
02:05
is never fullytamamen specifiedBelirtilen in the billsfatura --
48
110000
2000
yasa tasarısında açık bir şekilde belirtilmiş olmasına rağmen --
02:07
and then they want to removeKaldır them from the domaindomain nameisim systemsistem.
49
112000
3000
ve bu sitelerin domain adreslerini sistemden silmek.
02:10
They want to take them out of the domaindomain nameisim systemsistem.
50
115000
2000
Bu siteleri domain sisteminden çıkartmayı planlıyorlar.
02:12
Now the domaindomain nameisim systemsistem
51
117000
2000
Bu domain sistemi
02:14
is the thing that turnsdönüşler human-readableinsan tarafından okunabilir namesisimler, like GoogleGoogle.comcom,
52
119000
3000
insanların okuyabildikleri site isimlerini, mesela Google.com,
02:17
into the kindsçeşit of addressesadresler
53
122000
2000
mekanik adreslere
02:19
machinesmakineler expectbeklemek --
54
124000
2000
dönüştürme sistemidir --
02:21
74.125.226.212.
55
126000
5000
74.125.226.212. gibi.
02:26
Now the problemsorun with this modelmodel of censorshipsansür,
56
131000
3000
Bu çeşit bir, bir siteyi bulup
02:29
of identifyingtanımlama a siteyer
57
134000
2000
onu domain adres sisteminden silme
02:31
and then tryingçalışıyor to removeKaldır it from the domaindomain nameisim systemsistem,
58
136000
2000
şeklindeki sansür uygulamasındaki problem ise
02:33
is that it won'talışkanlık work.
59
138000
2000
işe yaramayacak olmasıdır.
02:35
And you'dşimdi etsen think that would be a prettygüzel bigbüyük problemsorun for a lawhukuk,
60
140000
3000
Ve siz bunun yasa için büyük sorun yaratacağını düşüneceksiniz,
02:38
but CongressKongre seemsgörünüyor not to have let that botherrahatsız them too much.
61
143000
2000
ama Meclis bunun kendilerini rahatsız etmesine izin vermiyor.
02:40
Now the reasonneden it won'talışkanlık work
62
145000
2000
Bunun işe yaramamasının nedeni
02:42
is that you can still typetip 74.125.226.212 into the browserTarayıcı
63
147000
4000
browsera hala 74.125.226.212 yazarak ya da
02:46
or you can make it a clickabletıklanabilir linkbağlantı
64
151000
2000
tıklanabilir bir link oluşturarak
02:48
and you'llEğer olacak still go to GoogleGoogle.
65
153000
3000
Google'a hala girebilirsiniz.
02:51
So the policingPolislik layertabaka
66
156000
2000
Bu yüzden problemin çevresindeki
02:53
around the problemsorun
67
158000
2000
Kontrol Mekanizması
02:55
becomesolur the realgerçek threattehdit of the actdavranmak.
68
160000
4000
eylemin gerçek tehdidi olmaya başlıyor.
02:59
Now to understandanlama how CongressKongre camegeldi to writeyazmak a billfatura
69
164000
3000
Şimdi Meclisin hedeflerini yerine getiremeyecek
03:02
that won'talışkanlık accomplishbaşarmak its statedbelirtilen goalshedefleri,
70
167000
3000
ve çok tehlikeli yan etkiler yaratacak
03:05
but will produceüretmek a lot of perniciouszararlı sideyan effectsetkileri,
71
170000
2000
bir yasa tasarısı yazmasını anlamak için,
03:07
you have to understandanlama a little bitbit about the back storyÖykü.
72
172000
2000
işin arka planını anlamanız gerekiyor.
03:09
And the back storyÖykü is this:
73
174000
2000
İşin ardında yatan şey şu:
03:11
SOPASOPA and PIPAPIPA, as legislationmevzuat,
74
176000
2000
SOPA ve PIPA yasaları
03:13
were draftedhazırlanan largelybüyük oranda by mediamedya companiesşirketler
75
178000
3000
çoğunlukla 20. yüzyılda kurulan
03:16
that were foundedkurulmuş in the 20thinci centuryyüzyıl.
76
181000
2000
medya şirketleri tarafından şekillendirildi.
03:18
The 20thinci centuryyüzyıl was a great time to be a mediamedya companyşirket,
77
183000
2000
20. yüzyıl medya şirketi olmak için harika bir zamandı,
03:20
because the thing you really had on your sideyan was scarcitykıtlık.
78
185000
3000
çünkü yanınızda olan şey kaynakların azlığıydı.
03:23
If you were makingyapma a TVTV showgöstermek,
79
188000
2000
Bir TV programı hazırlıyorsanız,
03:25
it didn't have to be better than all other TVTV showsgösterileri ever madeyapılmış;
80
190000
4000
şimdiye kadar yapılan programlardan daha iyi olmak zorunda değildi;
03:29
it only had to be better
81
194000
2000
sadece aynı saatte yayınlanan
03:31
than the two other showsgösterileri
82
196000
2000
diğer iki programdan
03:33
that were on at the sameaynı time --
83
198000
2000
iyi olması yeterliydi --
03:35
whichhangi is a very lowdüşük thresholdeşik
84
200000
2000
bu da çok rekabet işini
03:37
of competitiverekabetçi difficultyzorluk.
85
202000
3000
kolaylaştırıyordu.
03:40
WhichHangi meantdemek
86
205000
2000
Bu da ortalama içeriğe
03:42
that if you fieldedyarıştığı averageortalama contentiçerik,
87
207000
2000
yer vererek, Amerikan halkının
03:44
you got a thirdüçüncü of the U.S. publichalka açık for freeücretsiz --
88
209000
3000
üçte birine bedavaya ulaşabileceğiniz anlamına geliyordu --
03:47
tensonlarca of millionsmilyonlarca of userskullanıcılar
89
212000
3000
çok berbat olmayan
03:50
for simplybasitçe doing something
90
215000
2000
şeyler yaparak
03:52
that wasn'tdeğildi too terriblekorkunç.
91
217000
2000
onlarca milyon kullanıcıya ulaşabiliyorlardı.
03:54
This is like havingsahip olan a licenselisans to printbaskı moneypara
92
219000
2000
Tıpkı para basma lisansına ve aynı zamanda
03:56
and a barrelvaril of freeücretsiz inkmürekkep.
93
221000
2000
bedava mürekkebe sahip olmak gibi bir şey.
03:58
But technologyteknoloji movedtaşındı on, as technologyteknoloji is wontalışkanlık to do.
94
223000
3000
Ama teknoloji kendisinden beklendiği gibi gelişti.
04:01
And slowlyyavaşça, slowlyyavaşça, at the endson of the 20thinci centuryyüzyıl,
95
226000
3000
Ve yavaşça, 20. yüzyılın sonlarına doğru,
04:04
that scarcitykıtlık startedbaşladı to get erodedaşınmış --
96
229000
2000
bu kaynak azlığı yok olmaya başladı --
04:06
and I don't mean by digitaldijital technologyteknoloji;
97
231000
2000
ve burda dijital teknolojiden bahsetmiyorum;
04:08
I mean by analoganalog technologyteknoloji.
98
233000
2000
analojik teknolojiden bahsediyorum.
04:10
CassetteKaset tapesbantlar, videovideo cassettekaset recorderskayıt cihazları,
99
235000
2000
Kasetçalarlar, video kaset kaydediciler,
04:12
even the humblemütevazi XeroxXerox machinemakine
100
237000
2000
hatta en basitinden fotokopi makineleri
04:14
createdoluşturulan newyeni opportunitiesfırsatlar
101
239000
2000
yeni fırsatlar yaratarak
04:16
for us to behaveDavranmak in waysyolları
102
241000
2000
bize medya şirketlerini şaşırtacak
04:18
that astonishedhayret the mediamedya business.
103
243000
2000
şekilde davranma fırsatları sundu.
04:20
Because it turneddönük out
104
245000
2000
Ve belli oldu ki
04:22
we're not really couchkanepe potatoespatates.
105
247000
2000
gerçekte o kadar da tembel değiliz.
04:24
We don't really like to only consumetüketmek.
106
249000
3000
Sadece tüketmeyi o kadar da sevmiyoruz.
04:27
We do like to consumetüketmek,
107
252000
2000
Tüketmeyi seviyoruz ama,
04:29
but everyher time one of these newyeni toolsaraçlar camegeldi alonguzun bir,
108
254000
3000
yeni ürünler ortaya her çıktığında,
04:32
it turneddönük out we alsoAyrıca like to produceüretmek
109
257000
2000
üretmeyi ve paylaşmayı da sevdiğimiz
04:34
and we like to sharepay.
110
259000
2000
ortaya çıktı.
04:36
And this freakedçıldırdı the mediamedya businessesişletmeler out --
111
261000
2000
Ve bu medya dünyasının yüreğine indirdi --
04:38
it freakedçıldırdı them out everyher time.
112
263000
2000
her seferinde onları çok korkuttu.
04:40
JackJack ValentiValenti, who was the headkafa lobbyistlobici
113
265000
2000
Jack Valenti, Motion Pictures Association'ın
04:42
for the MotionHareket PictureResim AssociationDerneği of AmericaAmerika,
114
267000
2000
eski kanun komisyoncusu,
04:44
oncebir Zamanlar likenedbenzetti the ferociousvahşi videovideo cassettekaset recorderses kayıt cihazı
115
269000
4000
bi defasında video kaset kaydedicisini
04:48
to JackJack the RipperRipper
116
273000
2000
Karındeşen Jack'e benzetmişti
04:50
and poorfakir, helplessçaresiz HollywoodHollywood
117
275000
2000
ve zavallı, çaresiz Holywood'u
04:52
to a womankadın at home aloneyalnız.
118
277000
3000
evdeki yalnız bir kadına.
04:55
That was the levelseviye of rhetoricretorik.
119
280000
2000
Benzetme seviyesi işte buydu.
04:57
And so the mediamedya industriesEndüstriyel
120
282000
2000
Böylece medya şirketleri
04:59
beggedyalvardım, insistedısrar, demandedtalep
121
284000
2000
yalvarıp yakararak Meclisten
05:01
that CongressKongre do something.
122
286000
2000
birşeyler yapmasını istedi.
05:03
And CongressKongre did something.
123
288000
2000
Ve meclis bir şeyler yaptı.
05:05
By the earlyerken 90s, CongressKongre passedgeçti the lawhukuk
124
290000
2000
90'ların başlarında, Meclis herşeyi değiştiren
05:07
that changeddeğişmiş everything.
125
292000
3000
bir yasa çıkardı.
05:10
And that lawhukuk was calleddenilen the AudioSes Home RecordingKayıt ActYasası
126
295000
2000
Bu yasa 1992'nin Evde Ses Kayıt Hareketi
05:12
of 1992.
127
297000
2000
adını aldı.
05:14
What the AudioSes Home RecordingKayıt ActYasası of 1992 said was,
128
299000
3000
1992 Evde Ses Kayıt Hareketi şunu diyordu:
05:17
look, if people are tapingkayıt stuffşey off the radioradyo
129
302000
2000
bakın, eğer insanlar evde radyodan kayıt yapıp
05:19
and then makingyapma mixtapesmixtapes for theironların friendsarkadaşlar,
130
304000
3000
arkadaşları için kaset hazırlıyorlarsa
05:22
that is not a crimesuç. That's okay.
131
307000
3000
bu bir suç değildir. Herşey yolunda.
05:25
TapingKayıt and remixingRemixing
132
310000
2000
Kaydedip kaset hazırlamak
05:27
and sharingpaylaşım with your friendsarkadaşlar is okay.
133
312000
3000
ve arkadaşlarla paylaşmakta sorun yok.
05:30
If you make lots and lots of highyüksek qualitykalite copieskopyalar and you sellsatmak them,
134
315000
2000
Eğer çok sayıda ve yüksek kalitede kopya üretip satıyorsanız,
05:32
that's not okay.
135
317000
2000
işte bu bir sorun.
05:34
But this tapingkayıt business,
136
319000
2000
Ama kaydetme işi,
05:36
fine, let it go.
137
321000
2000
tamam, boşverin.
05:38
And they thought that they clarifiedaçıklık the issuekonu,
138
323000
3000
Ve konuyu açıklığa getirdiklerini düşündüler,
05:41
because they'dgittiklerini setset out a clearaçık distinctionayrım
139
326000
2000
çünkü yasal ve illegal kopyaların
05:43
betweenarasında legalyasal and illegalyasadışı copyingkopyalama.
140
328000
2000
kesin farklarını açıklamışlardı.
05:45
But that wasn'tdeğildi what the mediamedya businessesişletmeler wanted.
141
330000
3000
Ama medya dünyasının istediği bu değildi.
05:48
They had wanted CongressKongre
142
333000
2000
Onlar Meclis'ten kopyalamayı
05:50
to outlawhaydut copyingkopyalama full-stopnokta.
143
335000
3000
tamamen yasaklamalarını istemişlerdi.
05:53
So when the AudioSes Home RecordingKayıt ActYasası of 1992 was passedgeçti,
144
338000
3000
Böylece 1992 Evde Ses Kayıt Yasası çıktığında
05:56
the mediamedya businessesişletmeler gaveverdi up on the ideaFikir
145
341000
4000
medya şirketleri kopyalamanın
06:00
of legalyasal versuse karşı illegalyasadışı distinctionsayrımlar for copyingkopyalama
146
345000
2000
yasal ve yasal olmayan ayrımından ümitlerini kestiler
06:02
because it was clearaçık
147
347000
2000
çünkü Meclis bu çerçevede
06:04
that if CongressKongre was actingoyunculuk in theironların frameworkiskelet,
148
349000
2000
hareket etmeye devam ederse
06:06
they mightbelki actuallyaslında increaseartırmak the rightshaklar of citizensvatandaşlar
149
351000
4000
vatandaşların medya çevresine katılım
06:10
to participatekatılmak in our ownkendi mediamedya environmentçevre.
150
355000
2000
haklarını genişletebilirlerdi.
06:12
So they wentgitti for planplan B.
151
357000
2000
Bu yüzden B planına geçtiler.
06:14
It tookaldı them a while to formulateformüle planplan B.
152
359000
2000
B planı oldukça zamanlarını aldı.
06:16
PlanPlanı B appearedortaya çıktı in its first full-blowntam gelişmiş formform
153
361000
2000
Ve 1998'de son haliyle ortaya
06:18
in 1998 --
154
363000
2000
çıktı --
06:20
something calleddenilen the DigitalDijital MillenniumMillennium CopyrightTelif hakkı ActYasası.
155
365000
3000
Dijital Milenyum Telif Hareketi gibi bi adı vardı.
06:23
It was a complicatedkarmaşık pieceparça of legislationmevzuat, a lot of movinghareketli partsparçalar.
156
368000
2000
Karmaşık ve tam yerine oturmamış bir kanun düzenlemesi.
06:25
But the mainana thrustitme of the DMCADMCA
157
370000
3000
Ama DMCA yasasının asıl arzusu
06:28
was that it was legalyasal to sellsatmak you
158
373000
2000
size kopyalanamaz dijital ürünü
06:30
uncopyablekopyalanamaz digitaldijital materialmalzeme --
159
375000
2000
satmanın yasallaştırılmasıydı --
06:32
exceptdışında that there's no suchböyle things as uncopyablekopyalanamaz digitaldijital materialmalzeme.
160
377000
3000
kopyalanamaz dijital ürün diye birşeyin olmaması hariç tabii.
06:35
It would be, as EdEd FeltonFelton oncebir Zamanlar famouslyünlü said,
161
380000
2000
Bu, Ed Felton'un çok bilinen şu söylemindeki gibiydi.
06:37
"Like handingteslim out waterSu
162
382000
2000
"Islak olmayan
06:39
that wasn'tdeğildi wetıslak."
163
384000
2000
suyun aktarılması gibi."
06:41
BitsBit are copyablecopyable. That's what computersbilgisayarlar do.
164
386000
3000
Parçalar kopyalanabilir. Bilgisayarlar bu işe yarıyor.
06:44
That is a sideyan effectEfekt of theironların ordinarysıradan operationoperasyon.
165
389000
3000
Bu bilgisayarların sıradan işlevlerinin yan ürünü.
06:47
So in ordersipariş to fakesahte the abilitykabiliyet
166
392000
2000
Bu yüzden DMCA yasasının
06:49
to sellsatmak uncopyablekopyalanamaz bitsbit,
167
394000
2000
bahsettiği kopyalanamaz içerik yerine
06:51
the DMCADMCA alsoAyrıca madeyapılmış it legalyasal
168
396000
2000
bu yasa sizi makinelerinizin kopyalayabilme
06:53
to forcekuvvet you to use systemssistemler
169
398000
3000
özelliğini kaldıran sistemler kullanmaya
06:56
that brokekırdı the copyingkopyalama functionfonksiyon of your devicescihazlar.
170
401000
3000
zorlayabilecek hale getirildi.
06:59
EveryHer DVDDVD playeroyuncu and gameoyun playeroyuncu
171
404000
2000
Aldığınız DVD çalar, oyun konsolu
07:01
and televisiontelevizyon and computerbilgisayar you broughtgetirdi home --
172
406000
3000
ve televizyon ve bilgisayar --
07:04
no mattermadde what you thought you were gettingalma when you boughtsatın it --
173
409000
3000
ne amaçla alırsanız alın --
07:07
could be brokenkırık by the contentiçerik industriesEndüstriyel,
174
412000
3000
satış şartı olarak bunu gösterdikleri sürece
07:10
if they wanted to setset that as a conditionşart of sellingsatış you the contentiçerik.
175
415000
3000
içerik endüstrileri tarafından bozulabilirdi.
07:13
And to make sure you didn't realizegerçekleştirmek,
176
418000
3000
Ve sizin bunun farkına varmanızı engellemek,
07:16
or didn't enactkararnameler theironların capabilitiesyetenekleri
177
421000
3000
ya da bilişim araçlarındaki bu genel eylemlerine
07:19
as generalgenel purposeamaç computingbilgi işlem devicescihazlar,
178
424000
2000
karşı koymamanız için
07:21
they alsoAyrıca madeyapılmış it illegalyasadışı
179
426000
2000
sizin aldığınız ürünün
07:23
for you to try to resetsıfırlama
180
428000
2000
kopyalayabilme içeriğini
07:25
the copyabilitycopyability of that contentiçerik.
181
430000
2000
geri yüklemenizi yasakladılar.
07:27
The DMCADMCA marksizler the momentan
182
432000
2000
Dijital Milenyum Telif Hareketi
07:29
when the mediamedya industriesEndüstriyel
183
434000
2000
medya endüstrisinin
07:31
gaveverdi up on the legalyasal systemsistem
184
436000
2000
yasal ve yasal olmayan kopyalama
07:33
of distinguishingayrım yapma betweenarasında legalyasal and illegalyasadışı copyingkopyalama
185
438000
3000
arasındaki farkı dile getiren düzenlemeden umutlarını
07:36
and simplybasitçe trieddenenmiş to preventönlemek copyingkopyalama
186
441000
3000
kestikleri zamanın intikamı için
07:39
throughvasitasiyla technicalteknik meansanlamına geliyor.
187
444000
2000
kopyalamayı teknik olarak engellemeye çalıştı.
07:41
Now the DMCADMCA had, and is continuingdevam ediyor to have, a lot of complicatedkarmaşık effectsetkileri,
188
446000
3000
Bu yasanın o zamandan bu yana karışıklık yaratan etkileri oldu,
07:44
but in this one domaindomain, limitingsınırlayıcı sharingpaylaşım,
189
449000
3000
ama paylaşımı kısıtlama alanında
07:47
it has mostlyçoğunlukla not workedişlenmiş.
190
452000
2000
neredeyse hiç işe yaramadı.
07:49
And the mainana reasonneden it hasn'tdeğil sahiptir workedişlenmiş
191
454000
2000
Ve bunun işe yaramamasının ana nedeni
07:51
is the InternetInternet has turneddönük out to be faruzak more popularpopüler and faruzak more powerfulgüçlü
192
456000
3000
İnternetin kimsenin düşünemeyeceği kadar güçlü ve popüler
07:54
than anyonekimse imaginedhayal.
193
459000
3000
bir hale gelmesiydi.
07:57
The mixtapeMixtape, the fanzinefanzin,
194
462000
2000
Kayıt hazırlama ya da fanatik dergileri
07:59
that was nothing comparedkarşılaştırıldığında to what we're seeinggörme now
195
464000
2000
şu anda İnternet sayesinde gördüklerimizin yanında
08:01
with the InternetInternet.
196
466000
2000
hiç kalır.
08:03
We are in a worldDünya
197
468000
2000
12 yaş üstü
08:05
where mostçoğu AmericanAmerikan citizensvatandaşlar
198
470000
2000
çoğu Amerikan vatandaşının
08:07
over the ageyaş of 12
199
472000
2000
herşeyi online olarak
08:09
sharepay things with eachher other onlineinternet üzerinden.
200
474000
2000
paylaştıkları bir dünyada yaşıyoruz.
08:11
We sharepay writtenyazılı things, we sharepay imagesGörüntüler,
201
476000
2000
Yazılı şeyleri, görselleri, müzik ve
08:13
we sharepay audioses, we sharepay videovideo.
202
478000
2000
videoları paylaşıyoruz.
08:15
Some of the stuffşey we sharepay is stuffşey we'vebiz ettik madeyapılmış.
203
480000
2000
Paylaştığımız bazı şeyler kendi yaptıklarımız.
08:17
Some of the stuffşey we sharepay is stuffşey we'vebiz ettik foundbulunan.
204
482000
2000
Paylaştığımız bazı şeyler ise bulduklarımız.
08:19
Some of the stuffşey we sharepay
205
484000
2000
Paylaştığımız bazı şeyler
08:21
is stuffşey we'vebiz ettik madeyapılmış out of what we'vebiz ettik foundbulunan,
206
486000
2000
bulduklarımızı kullanarak ortaya çıkardıklrımız,
08:23
and all of it horrifieshorrifies those industriesEndüstriyel.
207
488000
3000
ve tüm bunlar o endüstrileri korkutuyor.
08:26
So PIPAPIPA and SOPASOPA
208
491000
2000
Yani SOPA ve PIPA
08:28
are roundyuvarlak two.
209
493000
2000
maçın ikinci roundu.
08:30
But where the DMCADMCA was surgicalcerrahi --
210
495000
2000
Ama DMCA cerrahiydi --
08:32
we want to go down into your computerbilgisayar,
211
497000
3000
bilgisayarınız içine girmek istiyoruz
08:35
we want to go down into your televisiontelevizyon setset, down into your gameoyun machinemakine,
212
500000
3000
televizyon setinizin ve oyun konsolunuzun içine girmek istiyoruz,
08:38
and preventönlemek it from doing
213
503000
2000
ve böylece satın aldığınız
08:40
what they said it would do at the storemağaza --
214
505000
2000
dükkanda yapıyor dedikleri şeyleri durdurabiliriz --
08:42
PIPAPIPA and SOPASOPA are nuclearnükleer
215
507000
2000
PIPA va SOPA daha çok nükleer
08:44
and they're sayingsöz, we want to go anywhereherhangi bir yer in the worldDünya
216
509000
4000
ve şöyle diyorlar: dünyadaki heryere gidip
08:48
and censorsansür contentiçerik.
217
513000
2000
içeriği sansürlemek istiyoruz.
08:50
Now the mechanismmekanizma, as I said, for doing this,
218
515000
3000
Bunun mekanizması, daha önce de söylediğim gibi,
08:53
is you need to take out anybodykimse
219
518000
3000
bahsi geçen IP adresini gösteren kişiyi
08:56
pointingişaret to those IPIP addressesadresler.
220
521000
2000
ortadan kaldırmak.
08:58
You need to take them out of searcharama enginesmotorlar,
221
523000
2000
Arama motorlarından, bağlantı dizinlerinden
09:00
you need to take them out of onlineinternet üzerinden directoriesdizinleri,
222
525000
2000
kullanıcı listelerinden
09:02
you need to take them out of userkullanıcı listslisteleri.
223
527000
3000
yok edilmeleri gerekiyor.
09:05
And because the biggesten büyük producersüreticileri of contentiçerik on the InternetInternet
224
530000
4000
Ve Google ve Yahoo Internetin en büyük içerik üreticileri
09:09
are not GoogleGoogle and YahooYahoo,
225
534000
3000
olmadıkları için,
09:12
they're us,
226
537000
2000
biz olduğumuz için,
09:14
we're the people gettingalma policedetkilendiğine.
227
539000
2000
kontrol altında tutulacak olan da biziz.
09:16
Because in the endson,
228
541000
2000
Çünkü en sonunda
09:18
the realgerçek threattehdit
229
543000
3000
PIPA ve SOPA'nın
09:21
to the enactmentyürürlüğe girmesi of PIPAPIPA and SOPASOPA
230
546000
3000
yasalaştırılmasına karşı gerçek tehdit
09:24
is our abilitykabiliyet to sharepay things with one anotherbir diğeri.
231
549000
3000
bizim birbirimizle paylaşım yapabilmemizdir.
09:27
So what PIPAPIPA and SOPASOPA riskrisk doing
232
552000
3000
PIPA ve SOPA'nın yaptığı
09:30
is takingalma a centuries-oldyüzlerce yıllık legalyasal conceptkavram,
233
555000
3000
yüzyıllık suçu kesinleşene kadar
09:33
innocentmasum untila kadar provenkanıtlanmış guiltysuçlu,
234
558000
2000
masumdur konseptini alıp
09:35
and reversinggeri it --
235
560000
2000
tersine çevirmek --
09:37
guiltysuçlu untila kadar provenkanıtlanmış innocentmasum.
236
562000
2000
masumiyeti kanıtlanana kadar suçludur.
09:39
You can't sharepay
237
564000
2000
İzin vermediğimiz
09:41
untila kadar you showgöstermek us
238
566000
3000
bir şeyi paylaştığını
09:44
that you're not sharingpaylaşım something
239
569000
2000
kanıtlayana kadar paylaşım
09:46
we don't like.
240
571000
2000
yapamazsın.
09:48
SuddenlyAniden, the burdenyük of proofkanıt for legalyasal versuse karşı illegalyasadışı
241
573000
3000
Aniden, yasal olan ve olmayanın kanıtlanması yükü
09:51
fallsdüşme affirmativelyonaylayarak on us
242
576000
2000
bizim üstümüze kaldı
09:53
and on the servicesHizmetler
243
578000
2000
ve bize belki de
09:55
that mightbelki be offeringteklif us any newyeni capabilitiesyetenekleri.
244
580000
3000
yeni yetenekler sunabilecek servislere.
09:58
And if it costsmaliyetler even a dimebozuk para
245
583000
3000
Ve bir kullanıcıyı kontrol altında tutmak
10:01
to policepolis a userkullanıcı,
246
586000
2000
bir kuruşa bile mal olsa,
10:03
that will crushezmek a servicehizmet
247
588000
2000
bir servise
10:05
with a hundredyüz millionmilyon userskullanıcılar.
248
590000
2000
yüz milyon kullanıcı yüklenecektir.
10:07
So this is the InternetInternet they have in mindus.
249
592000
2000
İşte kafalarındaki internet işte bu.
10:09
ImagineHayal this signişaret everywhereher yerde --
250
594000
3000
Şu işaretin her yerde olduğunu düşünün --
10:12
exceptdışında imaginehayal etmek it doesn't say CollegeÜniversite BakeryFırın ekmek üreticileri,
251
597000
3000
üstünde Collage Pastanesi yazması hariç,
10:15
imaginehayal etmek it saysdiyor YouTubeYouTube
252
600000
2000
bizimkinin üstünde YouTube yazsın
10:17
and FacebookFacebook and TwitterTwitter.
253
602000
2000
Facebook ve Twitter yazsın.
10:19
ImagineHayal it saysdiyor TEDTED,
254
604000
2000
Ya da TED yazdığını düşünün,
10:21
because the commentsyorumlar can't be policedetkilendiğine
255
606000
3000
Çünkü yorumları makul fiyatlarla
10:24
at any acceptablekabul edilebilir costmaliyet.
256
609000
3000
kontrol altında tutamazsınız.
10:27
The realgerçek effectsetkileri of SOPASOPA and PIPAPIPA
257
612000
3000
SOPA ve PIPA'nın gerçek etkileri
10:30
are going to be differentfarklı than the proposedönerilen effectsetkileri.
258
615000
3000
istenilenlerden çok daha farklı olacak.
10:33
The threattehdit, in factgerçek,
259
618000
2000
Asıl tehdit
10:35
is this inversioninversiyon of the burdenyük of proofkanıt,
260
620000
3000
kanıt yükünün tersine döndürülmesi
10:38
where we suddenlyaniden
261
623000
2000
ve aniden hepimizin
10:40
are all treatedişlenmiş like thieveshırsızlar
262
625000
2000
üretme ya da paylaşma
10:42
at everyher momentan we're givenverilmiş the freedomözgürlük to createyaratmak,
263
627000
3000
özgürlüğü verilen her alanda birer hırsız muamelesi
10:45
to produceüretmek or to sharepay.
264
630000
3000
görmesi.
10:48
And the people who providesağlamak those capabilitiesyetenekleri to us --
265
633000
3000
Ve bize bu fırsatları sunan insanlar --
10:51
the YouTubesYouTubes, the FacebooksFacebooks, the TwittersTwitters and TEDsTEDs --
266
636000
3000
YouTubelar, Facebooklar, Twitterlar ve TEDler --
10:54
are in the business
267
639000
2000
bizi kontrol altında tutma
10:56
of havingsahip olan to policepolis us,
268
641000
2000
işine girişmişler,
10:58
or beingolmak on the hookkanca for contributorykatkıda bulunan infringementihlali.
269
643000
3000
ya da hak ihlaline katkıda bulunan birer kanca olmuşlar.
11:01
There's two things you can do
270
646000
2000
Bunu durdurmak için yapabileceğiniz
11:03
to help stop this --
271
648000
2000
iki şey var --
11:05
a simplebasit thing and a complicatedkarmaşık thing,
272
650000
3000
biri basit ve biri daha karmaşık,
11:08
an easykolay thing and a hardzor thing.
273
653000
2000
kolay bir şey ve zor bir şey.
11:10
The simplebasit thing, the easykolay thing, is this:
274
655000
2000
Basit olan kolay şey şu:
11:12
if you're an AmericanAmerikan citizenvatandaş,
275
657000
2000
eğer Amerikan vatandaşıysanız,
11:14
call your representativetemsilci, call your senatorSenatör.
276
659000
3000
milletvekillerinizi ya da senatörünüzü arayın.
11:17
When you look at
277
662000
3000
SOPA yasasını
11:20
the people who co-signedortak imzalı on the SOPASOPA billfatura,
278
665000
3000
ve PIPA'yı imzalayanlara
11:23
people who'veettik kim co-signedortak imzalı on PIPAPIPA,
279
668000
2000
bakacak olursanız
11:25
what you see is that they have cumulativelyKümülatif receivedAlınan
280
670000
3000
geleneksel medya şirketlerinden
11:28
millionsmilyonlarca and millionsmilyonlarca of dollarsdolar
281
673000
3000
milyonlarca dolar
11:31
from the traditionalgeleneksel mediamedya industriesEndüstriyel.
282
676000
2000
elde ettiklerini göreceksiniz.
11:33
You don't have millionsmilyonlarca and millionsmilyonlarca of dollarsdolar,
283
678000
2000
Sizin milyon dolarlarınız yok ama
11:35
but you can call your representativestemsilcileri,
284
680000
2000
temsilcilerinizi arayarak
11:37
and you can remindhatırlatmak them that you voteoy,
285
682000
3000
onlara neden oy verdiğinizi hatırlatabilirsiniz,
11:40
and you can asksormak not to be treatedişlenmiş like a thiefhırsız,
286
685000
3000
ve bir hırsız muamelesi görmek istemediğinizi
11:43
and you can suggestönermek that you would prefertercih etmek
287
688000
2000
ve Internetin ayarlarıyla oynanmamasını tercih
11:45
that the InternetInternet not be brokenkırık.
288
690000
3000
ettiğinizi söyleyebilirsiniz.
11:48
And if you're not an AmericanAmerikan citizenvatandaş,
289
693000
2000
Eğer Amerikan vatandaşı değilseniz,
11:50
you can contacttemas AmericanAmerikan citizensvatandaşlar that you know
290
695000
2000
tanıdığınız Amerikan vatandaşlarıyla iletişime geçip
11:52
and encourageteşvik etmek them to do the sameaynı.
291
697000
2000
yapmaları gerekeni yapmaları için cesaretlendirebilirsiniz.
11:54
Because this seemsgörünüyor like a nationalUlusal issuekonu,
292
699000
2000
Çünkü bu her ne kadar ulusal bir konu gibi görünse de
11:56
but it is not.
293
701000
2000
öyle değil.
11:58
These industriesEndüstriyel will not be contentiçerik
294
703000
2000
Bu endüstriler bizim internetimizi
12:00
with breakingkırma our InternetInternet.
295
705000
2000
bozmakla yetinmeyecekler.
12:02
If they breakkırılma it, they will breakkırılma it for everybodyherkes.
296
707000
3000
Eğer internet değişirse, herkes için değişecek.
12:05
That's the easykolay thing.
297
710000
2000
Bu kolay olandı.
12:07
That's the simplebasit thing.
298
712000
2000
Bu yapılacak basit şeydi.
12:09
The hardzor thing is this:
299
714000
2000
Zor olanı ise:
12:11
get readyhazır, because more is cominggelecek.
300
716000
3000
hazır olun çünkü fazlası geliyor.
12:14
SOPASOPA is simplybasitçe a reversionreversion of COICACOICA,
301
719000
3000
SOPA, COICA'nın basitleştirilmiş versiyonu,
12:17
whichhangi was purposedTekneleri CE last yearyıl, whichhangi did not passpas.
302
722000
2000
geçen yıl sunuldu ama geçemedi.
12:19
And all of this goesgider back
303
724000
2000
Ve bunların hepsi
12:21
to the failurebaşarısızlık of the DMCADMCA
304
726000
2000
DMCA'nın paylaşımı teknik olarak
12:23
to disallowizin verme sharingpaylaşım as a technicalteknik meansanlamına geliyor.
305
728000
2000
engelleme çabalarının başarısızlığından geliyor.
12:25
And the DMCADMCA goesgider back to the AudioSes Home RecordingKayıt ActYasası,
306
730000
3000
Ve DMCA o endüstrileri korkutan
12:28
whichhangi horrifieddehşete kapılmış those industriesEndüstriyel.
307
733000
2000
Evde Ses Kayıt Yasasına dayanıyor.
12:30
Because the wholebütün business
308
735000
2000
Çünkü tüm bu
12:32
of actuallyaslında suggestingdüşündüren that someonebirisi is breakingkırma the lawhukuk
309
737000
3000
kanun ihlali yapanların kanıtları toplama
12:35
and then gatheringtoplama evidencekanıt and provingkanıtlama that,
310
740000
2000
ve kanıtlama önerisinin
12:37
that turnsdönüşler out to be really inconvenientrahatsız edici.
311
742000
3000
uygulanamaz olduğu ortaya çıktı.
12:40
"We'dBiz istiyorsunuz prefertercih etmek not to do that,"
312
745000
2000
"Biz bunu yapmamayı tercih ediyoruz,"
12:42
saysdiyor the contentiçerik industriesEndüstriyel.
313
747000
2000
diyor içerik endüstrileri.
12:44
And what they want is not to have to do that.
314
749000
3000
Ve istedikleri bunu yapmak zorunda kalmamak.
12:47
They don't want legalyasal distinctionsayrımlar
315
752000
2000
Yasal olan ve olmayan paylaşımlar
12:49
betweenarasında legalyasal and illegalyasadışı sharingpaylaşım.
316
754000
2000
arasında yasal bir farklılık istemiyorlar.
12:51
They just want the sharingpaylaşım to go away.
317
756000
2000
Paylaşımın tamamen ortadan kalkmasını istiyorlar.
12:53
PIPAPIPA and SOPASOPA are not odditiestuhaflıklar, they're not anomaliesanomaliler,
318
758000
3000
PIPA ve SOPA acayip ya da anormal şeyler değil.
12:56
they're not eventsolaylar.
319
761000
2000
bir hadise de değiller.
12:58
They're the nextSonraki turndönüş of this particularbelirli screwvida,
320
763000
3000
Bunlar 20 yıldır devam eden
13:01
whichhangi has been going on 20 yearsyıl now.
321
766000
2000
mücadelenin dönüm noktaları.
13:03
And if we defeatyenilgi these, as I hopeumut we do,
322
768000
2000
Ve bunları yenebilirsek, ki bunu umut ediyorum,
13:05
more is cominggelecek.
323
770000
2000
devamı da gelecek.
13:07
Because untila kadar we convinceikna etmek CongressKongre
324
772000
5000
Meclisi şuna ikna etmeliyiz:
13:12
that the way to dealanlaştık mı with copyrighttelif hakkı violationihlal
325
777000
3000
Telif ihlaline bulunacak çözüm
13:15
is the way copyrighttelif hakkı violationihlal was dealtele with with NapsterNapster, with YouTubeYouTube,
326
780000
4000
Napster ve Youtube'da kullanılmıştır,
13:19
whichhangi is to have a trialDeneme with all the presentationsunum of evidencekanıt
327
784000
3000
yani demokratik toplumlarda yapıldığı gibi,
13:22
and the hashingKarma out of factsGerçekler and the assessmentdeğerlendirme of remediesilaçlar
328
787000
3000
kanıtların sunulduğu ve çözümlerin değerlendirildiği
13:25
that goesgider on in democraticdemokratik societiestoplumlar.
329
790000
2000
bir mahkeme gerekmektedir.
13:27
That's the way to handlesap this.
330
792000
2000
Bu işin çözümü budur.
13:29
In the meantimebu arada,
331
794000
2000
Bu arada,
13:31
the hardzor thing to do is to be readyhazır.
332
796000
2000
zor olan şey hazırlanıyor.
13:33
Because that's the realgerçek messagemesaj of PIPAPIPA and SOPASOPA.
333
798000
2000
Çünkü PIPA ve SOPA'nın asıl mesajı bu.
13:35
Time WarnerWarner has calleddenilen
334
800000
2000
Time Warner aradı
13:37
and they want us all back on the couchkanepe,
335
802000
2000
ve hepimizi yeniden TV karşısında otururken görmek istiyor,
13:39
just consumingtüketen --
336
804000
2000
sadece tüketirken --
13:41
not producingüreten, not sharingpaylaşım --
337
806000
2000
üretmek, paylaşmak yok --
13:43
and we should say, "No."
338
808000
2000
ve biz buna "Hayır." demeliyiz.
13:45
Thank you.
339
810000
2000
Teşekkür ederim.
13:47
(ApplauseAlkış)
340
812000
6000
(Alkışlar)
Translated by Diba Szamosi
Reviewed by Sancak Gülgen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Clay Shirky - Social Media Theorist
Clay Shirky argues that the history of the modern world could be rendered as the history of ways of arguing, where changes in media change what sort of arguments are possible -- with deep social and political implications.

Why you should listen

Clay Shirky's work focuses on the rising usefulness of networks -- using decentralized technologies such as peer-to-peer sharing, wireless, software for social creation, and open-source development. New technologies are enabling new kinds of cooperative structures to flourish as a way of getting things done in business, science, the arts and elsewhere, as an alternative to centralized and institutional structures, which he sees as self-limiting. In his writings and speeches he has argued that "a group is its own worst enemy."

Shirky is an adjunct professor in New York Universityʼs graduate Interactive Telecommunications Program, where he teaches a course named “Social Weather.” Heʼs the author of several books. This spring at the TED headquarters in New York, he gave an impassioned talk against SOPA/PIPA that saw 1 million views in 48 hours.

More profile about the speaker
Clay Shirky | Speaker | TED.com