ABOUT THE SPEAKER
Clifford Stoll - Astronomer, educator, skeptic
Astronomer Clifford Stoll helped to capture a notorious KGB hacker back in the infancy of the Internet. His agile mind continues to lead him down new paths -- from education and techno-skepticism to the making of zero-volume bottles.

Why you should listen

When Clifford Stoll speaks, you can't help but listen. Full of restless energy, he jumps from one topic to the next, darting back and forth across the stage. You may not be sure where he's going, but the ride is always part of the adventure.

An astronomer (though his astronomy career took a turn when he noticed a bookkeeping error that ultimately led him to track down a notorious hacker), researcher and internationally recognized computer security expert -- who happens to be a vocal critic of technology -- Stoll makes a sharp, witty case for keeping computers out of the classroom. Currently teaching college-level physics to eighth graders at a local school, he stays busy in his spare time building Klein bottles.

More profile about the speaker
Clifford Stoll | Speaker | TED.com
TED2006

Clifford Stoll: The call to learn

Clifford Stoll... herşey hakkında

Filmed:
3,213,274 views

Clifford Stoll seyirciyi enerji dolu bir anekdot ve gözlemler demetiyle ve hatta bir deneyle cezbediyor. Ne de olsa, kendi deyimiyle o bir bilimadamı: "Bir şeyi bir kez yaptım mı, başka birşey yaparım."
- Astronomer, educator, skeptic
Astronomer Clifford Stoll helped to capture a notorious KGB hacker back in the infancy of the Internet. His agile mind continues to lead him down new paths -- from education and techno-skepticism to the making of zero-volume bottles. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I'm delightedmemnun olmak to be here.
0
0
2000
Burada olmaktan büyük mutluluk duyuyorum.
00:14
I'm honoredonur by the invitationdavet, and thanksTeşekkürler.
1
2000
3000
Bu davet beni onurlandırdı, teşekkür ederim.
00:17
I would love to talk about stuffşey that I'm interestedilgili in,
2
5000
3000
Benim ilgimi çeken şeyler hakkında konuşmayı çok isterim,
00:20
but unfortunatelyne yazık ki, I suspectşüpheli that what I'm interestedilgili in
3
8000
2000
fakat sanırım, benim ilgimi çeken şeyler
00:22
won'talışkanlık interestfaiz manyçok other people.
4
10000
3000
diğer insanların ilgisini pek çekmiyor.
00:25
First off, my badgerozet saysdiyor I'm an astronomerastronom.
5
13000
2000
İlk olarak, kimlik kartım benim bir gökbilimci olduğumu söylüyor.
00:27
I would love to talk about my astronomyastronomi,
6
15000
2000
Astronomi hakkında konuşmayı çok isterim,
00:29
but I suspectşüpheli that the numbernumara of people who are interestedilgili in radiativeışınımsal transferaktarma
7
17000
3000
fakat sanırım, gri-dışı atmosferlerdeki ışınımsal transferler
00:32
in non-graygri- atmospherestehlikesi olan ortamlar
8
20000
2000
ya da
00:34
and polarizationpolarizasyon of lightışık in Jupiter'sJüpiter'in upperüst atmosphereatmosfer
9
22000
2000
Jüpiter'in üst atmosferindeki ışık polarizasyonu konusuna ilgi duyanların sayısı
00:36
are the numbernumara of people who'dkim olur fituygun in a busotobüs shelterbarınak.
10
24000
2000
ancak bir otobüs durağına sığabilecek kadardır.
00:38
So I'm not going to talk about that.
11
26000
2000
Yani bu yüzden bunun hakkında konuşmayacağım.
00:40
(LaughterKahkaha)
12
28000
2000
(Kahkaha)
00:42
It would be just as much funeğlence
13
30000
2000
1986'yla 1987 yılları arasında Lawrence Berkeley Laboratuvarlarında
00:44
to talk about some stuffşey that happenedolmuş in 1986 and 1987,
14
32000
3000
bir bilgisayar korsanının sistemlerimize girmesinin
00:47
when a computerbilgisayar hackerhacker is breakingkırma into our systemssistemler
15
35000
3000
hikayesini anlatmak da çok
00:50
over at LawrenceLawrence BerkeleyBerkeley LabsLabs.
16
38000
2000
eğlenceli olabilir aslında.
00:52
And I caughtyakalandı the guys,
17
40000
2000
Sonuçta adamları yakaladım,
00:54
and they turneddönük out to be workingçalışma for what was then the SovietSovyet KGBKGB,
18
42000
4000
o zamanlar Sovyet KGB denilen bir yer için çalıştıkları ortaya çıktı.
00:58
and stealingçalmak informationbilgi and sellingsatış it.
19
46000
2000
bilgi çalıp satıyorlardı.
01:00
And I'd love to talk about that -- and it'do ediyorum be funeğlence --
20
48000
4000
Ve bunun hakkında konuşmayı çok isterdim, eğlenceli de olurdu
01:04
but, 20 yearsyıl latersonra ...
21
52000
3000
fakat şimdi, 20 yıl sonra...
01:07
I find computerbilgisayar securitygüvenlik, franklyaçıkçası, to be kindtür of boringsıkıcı.
22
55000
2000
Samimi olmak gerekirse bilgisayar güvenliğini biraz sıkıcı buluyorum.
01:09
It's tedioussıkıcı.
23
57000
2000
Can sıkıcı.
01:11
I'm --
24
59000
1000
Ben...
01:12
The first time you do something, it's scienceBilim.
25
60000
3000
Bir şeyi ilk kez yaptığınızda, bu bilimdir.
01:16
The secondikinci time, it's engineeringmühendislik.
26
64000
3000
İkinci kez yaptiginizda, bu mühendisliktir.
01:19
A thirdüçüncü time, it's just beingolmak a technicianteknisyen.
27
67000
3000
Üçüncü kez ise sadece teknisyenliktir.
01:22
I'm a scientistBilim insanı. OnceBir kez I do something, I do something elsebaşka.
28
70000
3000
Ben bir bilimadamıyım. Bir şeyi bir kez yaptım mı, başka birşey yaparım.
01:25
So, I'm not going to talk about that.
29
73000
2000
Yani bunun hakkında da konuşmayacağım.
01:27
NorNe de am I going to talk about what I think are obviousaçık statementsifadeleri from my first bookkitap,
30
75000
7000
Ayrıca ilk kitabımda açıkça bahsettiğimi düşündüğüm şeyler
01:34
"SiliconSilikon SnakeYılan OilPetrol," or my secondikinci bookkitap,
31
82000
3000
hakkında da konuşmayacağım, ya da ikinci kitabımda bahsettiğim gibi,
01:38
norne de am I going to talk about
32
86000
2000
neden okullarda bilgisayar olmaması gerektiği
01:40
why I believe computersbilgisayarlar don't belongait in schoolsokullar.
33
88000
2000
konusunda da konuşmayacağım.
01:43
I feel that there's a massivemasif and bizarretuhaf ideaFikir going around
34
91000
4000
Etrafta okullarda daha fazla bilgisayar bulunması gerektiğini söyleyen
01:47
that we have to bringgetirmek more computersbilgisayarlar into schoolsokullar.
35
95000
4000
büyük ve tuhaf bir fikrin dolaştığına inanıyorum.
01:51
My ideaFikir is: no! No!
36
99000
2000
Benim fikrimse: Hayır! Hayır!
01:53
Get them out of schoolsokullar, and keep them out of schoolsokullar.
37
101000
4000
Onları okullardan çıkaralım ve okulların dışında tutalım.
01:57
And I'd love to talk about this,
38
105000
2000
Ve bunun hakkında da konuşmayı çok isterim fakat,
01:59
but I think the argumenttartışma is so obviousaçık to anyonekimse who'skim hungasılı around a fourthdördüncü gradesınıf classroomsınıf
39
107000
5000
bence bu argüman ilkokul 4. sınıfların etrafında dolanmış kişiler için o kadar açık ki
02:04
that it doesn't need much talkingkonuşma about --
40
112000
4000
bunun hakkında da pek konuşmaya ihtiyaç yok --
02:08
but I guesstahmin I mayMayıs ayı be very wrongyanlış about that,
41
116000
2000
ama sanırım bunun hakkında ve söylediğim diğer
02:10
and everything elsebaşka that I've said.
42
118000
1000
her şey hakkında yanılmış olabilirm.
02:11
So don't go back and readokumak my dissertationtez.
43
119000
2000
Yani geri gidip tezimi okumayın.
02:13
It probablymuhtemelen has liesyalanlar in it as well.
44
121000
2000
Muhtemelen onda da yalanlar var.
02:15
HavingSahip said that, I outlinedana hatlar my talk about fivebeş minutesdakika agoönce.
45
123000
4000
Bunları söylemişken, bu konuşmamı yaklaşık 5 dakika önce hazırladım.
02:19
(LaughterKahkaha)
46
127000
3000
(Kahkaha)
02:22
And if you look at it over here,
47
130000
2000
Ve bu tarafa bakarsanız,
02:24
the mainana thing I wroteyazdı on my thumbbaşparmak was the futuregelecek.
48
132000
3000
başparmağıma yazdığım en önemli şey gelecekti.
02:27
I'm supposedsözde to talk about the futuregelecek, yes?
49
135000
3000
Gelecek hakkında konuşmalıyım, öyle değil mi?
02:30
Oh, right. And my feelingduygu is, askingsormak me to talk about the futuregelecek is bizarretuhaf,
50
138000
7000
Ah, evet. Ve bence, benden gelecek hakkında konuşmamı istemek biraz tuhaf,
02:37
because I've got graygri hairsaç,
51
145000
2000
çünkü saçlarım beyaz,
02:39
and so, it's kindtür of sillysaçma for me to talk about the futuregelecek.
52
147000
6000
yani benim gelecek hakkında konuşmam biraz aptalca olur.
02:45
In factgerçek, I think that if you really want to know what the future'sGeleceğin going to be,
53
153000
4000
Aslında, bence gelecek hakkında gerçekten bilgi sahibi olmak isterseniz,
02:49
if you really want to know about the futuregelecek,
54
157000
2000
yani gerçekten geleceği bilmek isterseniz,
02:51
don't asksormak a technologistTeknoloji uzmanı, a scientistBilim insanı, a physicistfizikçi.
55
159000
4000
bir teknoloji uzmanına, bir bilimadamına, bir fizyoloğa sormayın.
02:55
No! Don't asksormak somebodybirisi who'skim writingyazı codekod.
56
163000
4000
Hayır! Kod yazabilen birine sormayın.
03:02
No, if you want to know what society'stoplumun going to be like in 20 yearsyıl,
57
170000
5000
Hayır, gerçekten toplumda gelecek 20 yılda nerede olacağını öğrenmek istiyorsanız,
03:07
asksormak a kindergartenAnaokulu teacheröğretmen.
58
175000
2000
bunu bir ana okulu öğretmenine sormalısınız.
03:09
They know.
59
177000
3000
Onlar biliyor.
03:12
In factgerçek, don't asksormak just any kindergartenAnaokulu teacheröğretmen,
60
180000
3000
Hatta, herhangi bir ana okulu öğretmenine de değil,
03:15
asksormak an experienceddeneyimli one.
61
183000
2000
deneyimli bir ana okulu öğretmenine sorun.
03:17
They're the onesolanlar who know what societytoplum is going to be like in anotherbir diğeri generationnesil.
62
185000
4000
Ancak onlar başka bir nesilde toplumun nasıl olacağını biliyorlar.
03:21
I don't. NorNe de, I suspectşüpheli,
63
189000
2000
Ben bilmiyorum. Korkarım,
03:23
do manyçok other people who are talkingkonuşma about what the futuregelecek will bringgetirmek.
64
191000
3000
geleceğin ne getireceği hakkında konuşan birçok kişi de bilmiyor.
03:26
CertainlyKesinlikle, all of us can imaginehayal etmek these coolgüzel newyeni things
65
194000
4000
Tabi ki, hepimiz gelecekte olacak o fiyakalı
03:30
that are going to be there.
66
198000
1000
yeni şeyleri hayal edebiliriz.
03:31
But to me, things aren'tdeğil the futuregelecek.
67
199000
4000
Ama bence, o şeyler "gelecek" değil.
03:35
What I asksormak myselfkendim is, what's societytoplum is going to be like,
68
203000
3000
Kendime sorduğum şey şu; şimdiki çocuklar
03:38
when the kidsçocuklar todaybugün are phenomenallyolağanüstü good at textMetin messagingmesajlaşma
69
206000
6000
mesajlaşma konusunda bu kadar iyiyken ve
03:44
and spendharcamak a hugeKocaman amounttutar of on-screenEkran Klavyesi time,
70
212000
3000
ekran başında inanılmaz vakit harcarlarken, ama birlikte hiç
03:47
but have never gonegitmiş bowlingBovling togetherbirlikte?
71
215000
5000
bowling oynamaya gitmezken, toplum nereye gidiyor?
03:53
ChangeDeğiştir is happeningolay, and the changedeğişiklik that is happeningolay
72
221000
3000
"Değişim" gerçekleşiyor, fakat bu değişim
03:56
is not one that is in softwareyazılım.
73
224000
2000
bilgisayar yazılımında değil.
03:59
But that's not what I'm going to talk about.
74
227000
1000
Ama ben bunun hakkında da konuşmayacağım.
04:00
I'd love to talk about it, it'do ediyorum be funeğlence,
75
228000
3000
Bunun hakkında konuşmak isterdim, eğlenceli de olurdu,
04:03
but I want to talk about what I'm doing now. What am I doing now?
76
231000
3000
ama ben şu an yaptığım hakkında konuşmak istiyorum. Ne yapıyorum şu anda?
04:06
Oh -- the other thing that I think I'd like to talk about
77
234000
2000
Ah -- konuşmak isteyeceğimi düşündüğüm birşey de
04:08
is right over here. Right over here.
78
236000
3000
burada. Hemen burada.
04:12
Is that visiblegözle görülür? What I'd like to talk about is one-sidedtek taraflı things.
79
240000
6000
Bu görülebiliyor mu? Tek taraflı şeyler hakkında konuşmak isterim.
04:18
I would dearlypahalıya love to talk about
80
246000
2000
Tek tarafı olan şeyler hakkında konuşmayı
04:20
things that have one sideyan.
81
248000
3000
gerçekten çok isterim.
04:23
Because I love MobiusMobius loopsdöngüler. I not only love MobiusMobius loopsdöngüler,
82
251000
4000
Çünkü Mobius döngüsünü çok seviyorum.
04:27
but I'm one of the very fewaz people,
83
255000
3000
Sadece Mobius döngüsünü çok sevmiyorum, aynı zamanda dünyada Klein şişesini yapan az kişiden biriyim
04:30
if not the only personkişi in the worldDünya, that makesmarkaları KleinKlein bottlesşişeler.
84
258000
3000
- o da eğer tek ben değilsem-
04:33
Right away, I hopeumut that all of your eyesgözleri glazeSır over.
85
261000
3000
Bunun hepinizi etkileyeceğini umuyorum.
04:36
This is a KleinKlein bottleşişe.
86
264000
3000
Bu bir Klein şişesi.
04:39
For those of you in the audienceseyirci who know,
87
267000
3000
Aranızda bunu bilenler
04:42
you rollrulo your eyesgözleri and say, yupEvet, I know all about it.
88
270000
2000
gözlerini devirip, "evet bunun hakkında herşeyi biliyorum" diyebilirler.
04:44
It's one sidedtaraflı. It's a bottleşişe whosekimin insideiçeride is its outsidedışında.
89
272000
2000
Bu tek taraflı. İçi dışında olan bir şişe.
04:46
It has zerosıfır volumehacim. And it's non-orientableyönlendirilebilir Sigara.
90
274000
3000
Sıfır hacme sahip. Döndürülebilir değil.
04:49
It has wonderfulolağanüstü propertiesözellikleri.
91
277000
2000
Müthiş özellikleri var.
04:51
If you take two MobiusMobius loopsdöngüler and sewdikmek theironların commonortak edgekenar togetherbirlikte,
92
279000
2000
İki Mobius döngüsünü alır ve ortak kenarlarını birleştiriseniz,
04:53
you get one of these, and I make them out of glassbardak.
93
281000
3000
bunlardan birini elde edersiniz ve ben bunları camdan yapıyorum.
04:56
And I'd love to talk to you about this,
94
284000
2000
Sizlere bunun hakkında konuşmayı çok isterim,
04:58
but I don't have much in the way of ... things to say because --
95
286000
4000
ama bunun hakkında söyleyecek pek birşeyim yok ... çünkü --
05:04
(LaughterKahkaha)
96
292000
2000
(Kahkaha)
05:06
(ChrisChris AndersonAnderson: I've got a coldsoğuk.)
97
294000
1000
Chris Anderson: Soğuk algınlığım var.
05:07
HoweverAncak, the "D" in TEDTED of coursekurs standsstandları for designdizayn.
98
295000
7000
Neyse, TED'in D'si tasarımı simgeler.
05:14
Just two weekshaftalar agoönce I madeyapılmış --
99
302000
2000
İki hafta önce ben şey yaptım --
05:16
you know, I've been makingyapma smallküçük, mediumorta and bigbüyük KleinKlein bottlesşişeler for the tradeTicaret.
100
304000
6000
biliyorsunuz, küçük, orta ve büyük boylarda Klein şişeleri yapıp satıyorum,
05:22
But what I've just madeyapılmış --
101
310000
4000
Ama yaptığım bu şey --
05:26
and I'm delightedmemnun olmak to showgöstermek you, first time in publichalka açık here.
102
314000
3000
size ilk defa burada göstermekten mutluluk duyuyorum.
05:35
This is a KleinKlein bottleşişe wineşarap bottleşişe,
103
323000
5000
Bu bir Klein şarap şişesi.
05:40
whichhangi, althougholmasına rağmen in fourdört dimensionsboyutlar
104
328000
3000
4 boyutu olduğu için
05:43
it shouldn'tolmamalı be ableyapabilmek to holdambar any fluidsıvı at all,
105
331000
3000
hiçbir sıvı taşıyamaması gerekirken,
05:46
it's perfectlykusursuzca capableyetenekli of doing so
106
334000
2000
bulunduğumuz evrenin sadece 3 uzamsal boyutu olduğundan dolayı
05:48
because our universeEvren has only threeüç spatialuzaysal dimensionsboyutlar.
107
336000
2000
gayet de iyi taşıyabiliyor.
05:50
And because our universeEvren is only threeüç spatialuzaysal dimensionsboyutlar,
108
338000
3000
Ve evrenimiz sadece 3 uzamsal boyuttan oluştuğu için,
05:53
it can holdambar fluidssıvıları.
109
341000
2000
sıvıları taşıyabiliyor.
05:56
So it's highlybüyük ölçüde -- that one'sbiri the coolgüzel one.
110
344000
5000
Bu yüzden çok fazla -- havalı olan da bu.
06:01
That was a monthay of my life.
111
349000
5000
Hayatımın bir ayını aldı.
06:06
But althougholmasına rağmen I would love to talk about topologyTopoloji with you, I'm not going to.
112
354000
4000
Sizinle topoloji hakkında konuşmayı çok istesem de, konuşmayacağım.
06:11
(LaughterKahkaha)
113
359000
6000
(Kahkaha)
06:17
InsteadBunun yerine, I'm going to mentionsöz etmek my momanne,
114
365000
5000
Bunun yerine, size geçen yaz vefat eden
06:22
who passedgeçti away last summeryaz.
115
370000
3000
annemden bahsedeceğim.
06:25
Had collectedtoplanmış photographsfotoğraflar of me, as mothersanneler will do.
116
373000
3000
Benim fotoğraflarımı biriktirirdi, annelerin yaptığı gibi.
06:28
Could somebodybirisi put this guy up?
117
376000
2000
Biri bu adamı yukarı yansıtabilir mi?
06:30
And I lookedbaktı over her albumalbüm
118
378000
4000
Ve onun albümüne bakıyordum
06:34
and she had collectedtoplanmış a pictureresim of me, standingayakta --
119
382000
3000
ve benim bir fotoğrafımı saklamıştı, ayaktayken --
06:37
well, sittingoturma -- in 1969, in frontön of a bunchDemet of dialsaramalar.
120
385000
4000
yani, birkaç düğmenin önünde otururken 1969 yılında.
06:42
And I lookedbaktı at it, and said, oh my god,
121
390000
3000
Ve bakınca dedim ki, aman tanrım,
06:45
that was me, when I was workingçalışma at the electronicelektronik musicmüzik studiostüdyo!
122
393000
2000
bu ben bir elektronik müzik stüdyosunda çalışırkenki halim!
06:47
As a technicianteknisyen, repairingonarma and maintainingmuhafaza
123
395000
3000
SUNY Buffalo'da bulunan bir elektronik müzik stüdyosunda bir teknisyen olarak çalışıp,
06:51
the electronicelektronik musicmüzik studiostüdyo at SUNYSUNY BuffaloBuffalo. And wowvay!
124
399000
4000
çeşitli tamir ve bakım işlerini yaparken. Vay canına!
06:55
Way back machinemakine. And I said to myselfkendim, oh yeah!
125
403000
5000
Zaman makinesinde gibi. Ve kendime dedim ki, vay be!
07:01
And it sentgönderilen me back.
126
409000
2000
Beni geriye götürdü.
07:05
SoonYakında after that, I foundbulunan in anotherbir diğeri pictureresim that she had, a pictureresim of me.
127
413000
7000
Ondan kısa bir süre sonra, annemde olan başka bir resmime denk geldim.
07:13
This guy over here of coursekurs is me.
128
421000
4000
Bu taraftaki adam benim.
07:17
This man is RobertRobert MoogMoog,
129
425000
2000
Bu adam da Rober Moog,
07:19
the inventormucit of the MoogMoog synthesizersynthesizer,
130
427000
2000
Moog sentezörünün mucidi.
07:21
who passedgeçti away this pastgeçmiş AugustAğustos.
131
429000
4000
Geçtiğimiz ağustos ayında vefat etti.
07:26
RobertRobert MoogMoog was a generouscömert, kindtür personkişi, extraordinarilyolağanüstü competentyetkili engineermühendis.
132
434000
5000
Robert Moog cömert ve kibar biriydi. Aynı zamanda inanılmaz yetenkli bir mühendisti.
07:31
A musicianmüzisyen who tookaldı time from his life to teachöğretmek me,
133
439000
4000
Kendi hayatından vakit ayırıp, benim gibi SUNY Buffalo'da okuyan
07:37
a sophomoreikinci sınıf öğrencisi, a freshmanBirinci sınıf öğrencisi at SUNYSUNY BuffaloBuffalo.
134
445000
3000
bir üniversite öğrencisine öğretmenlik yapan bir müzisyendi.
07:40
He'dO istiyorsunuz come up from TrumansburgDers to teachöğretmek me
135
448000
5000
Trumansburg'dan bana ders vermek için gelirdi,
07:45
not just about the MoogMoog synthesizersynthesizer, but we'devlenmek be sittingoturma there --
136
453000
4000
sadece Moog sentizörü hakkında da değil, orada öylece otururduk --
07:49
I'm studyingders çalışıyor physicsfizik at the time. This is 1969, 70, 71.
137
457000
3000
O dönem fizik üzerine eğitim alıyordum. Bahsettiğim 1969, 70, 71.
07:52
We're studyingders çalışıyor physicsfizik, I'm studyingders çalışıyor physicsfizik,
138
460000
2000
Fizik eğitimi alıyorduk, alıyordum,
07:54
and he's sayingsöz, "That's a good thing to do.
139
462000
2000
ve derdi ki, "Yaptığın doğru bir şey,
07:56
Don't get caughtyakalandı up in electronicelektronik musicmüzik if you're doing physicsfizik."
140
464000
2000
eğer fizikle uğraşıyorsan, elektronik müziğe kapılma."
07:58
MentoringDanışmanlık me. He'dO istiyorsunuz come up and
141
466000
3000
Beni eğitiyordu. Gelip benim
08:01
spendharcamak hourssaatler and hourssaatler with me.
142
469000
4000
için onca saat harcardı.
08:05
He wroteyazdı a lettermektup of recommendationtavsiye for me to get into graduatemezun olmak schoolokul.
143
473000
3000
Yüksek okula girmem için bana bir tavsiye mektubu yazdı.
08:08
In the backgroundarka fon, my bicyclebisiklet.
144
476000
2000
Arka plandaki benim bisikletim.
08:10
I realizegerçekleştirmek that this pictureresim was takenalınmış at a friend'sarkadaşınızın livingyaşam roomoda.
145
478000
3000
Bu resmin bir arkadaşın oturma odasında çekildiğini anımsıyorum.
08:13
BobBob MoogMoog camegeldi by and hauledçekti a wholebütün pileistif of equipmentekipman
146
481000
3000
Bob Moog gelir ve bir ton alet edevat bırakırdı
08:16
to showgöstermek GregGreg FlintFlint and I things about this.
147
484000
2000
bana ve Greg Flint'e göstermek için.
08:18
We satoturdu around talkingkonuşma about FourierFourier transformsdönüşümler,
148
486000
2000
Fourier transformatörleri etrafında oturup konuşurduk.
08:20
BesselBessel functionsfonksiyonlar, modulationmodülasyon transferaktarma functionsfonksiyonlar,
149
488000
3000
Bessel fonksiyonları, modüler transfer fonksiyonları,
08:23
stuffşey like this.
150
491000
3000
bunun gibi şeyler.
08:28
Bob'sBob'ın passinggeçen this pastgeçmiş summeryaz has been a losskayıp to all of us.
151
496000
3000
Bob'un vefatı hepimiz için büyük bir kayıp oldu.
08:31
AnyoneKimse who'skim a musicianmüzisyen has been profoundlyderinden influencedetkilenmiş by RobertRobert MoogMoog.
152
499000
4000
Müzisyen olan herkes Robert Moog'dan derinden etkilenmiştir.
08:36
(ApplauseAlkış)
153
504000
2000
(Alkış)
08:38
And I'll just say what I'm about to do. What I'm about to do --
154
506000
5000
Ve şunu söyleyebilirim ki, birazdan yapacağım şey. Birazdan yapacağım şey --
08:43
I hopeumut you can recognizetanımak that there's a distortedbozuk sinesinüs wavedalga,
155
511000
4000
Umarım bu bükülmüş sinüs dalgasını görebileceksiniz,
08:47
almostneredeyse a triangularüçgen wavedalga uponüzerine this Hewlett-PackardHewlett-Packard oscilloscopeosiloskop.
156
515000
4000
neredeyse üçgensel bir dalga olacak bu Hewlett-Packard marka osiloskop üzerinde.
08:53
Oh, coolgüzel. I can get to this placeyer over here, right?
157
521000
4000
Ah süper. Bu tarafa gidebilirim değil mi?
08:58
KidsÇocuklar. KidsÇocuklar is what I'm going to talk about -- is that okay?
158
526000
2000
Çocuklar. Çocuklar hakkında konuşacağım -- olur mu?
09:00
It saysdiyor kidsçocuklar over here, that's what I'd like to talk about.
159
528000
4000
Burada çocuklar diyor, ben de bunun hakkında konuşmak isterim.
09:04
I've decidedkarar that, for me at leasten az,
160
532000
4000
Şöyle karar verdim, bence en azından,
09:08
I don't have a bigbüyük enoughyeterli headkafa.
161
536000
4000
yeterince akıllı değilim.
09:13
So I think locallylokal olarak and I actdavranmak locallylokal olarak.
162
541000
3000
Bu yüzden yerel düşünüp, yerel haraket ediyorum.
09:16
I feel that the besten iyi way I can help out anything is to help out very, very locallylokal olarak.
163
544000
4000
Bence herhangi bir şeye yardım etmenin en iyi yolu çok, çok yerel düşünmek.
09:20
So PhPH.D. this, and degreederece there, and the yaddafalan filan yaddafalan filan.
164
548000
5000
Bir doktora burada, bir yüksek lisans burada, bir şey bir şey.
09:25
I was talkingkonuşma about this stuffşey to
165
553000
4000
Bu şeyle ilgili birkaç
09:29
some schoolteachersÖğretmenler about a yearyıl agoönce.
166
557000
2000
okul öğretmeniyle konuşuyordum yaklaşık bir yıl önce.
09:31
And one of them, severalbirkaç of them would come up to me and say,
167
559000
2000
Ve biri, hatta birçoğu gelip derdi ki,
09:33
"Well, how come you ain'tdeğil teachingöğretim?"
168
561000
2000
"Peki nasıl oluyor da öğretmenlik yapmıyorsun?"
09:35
And I said, "Well, I've taughtöğretilen graduatemezun olmak --
169
563000
1000
Ben de dedim ki, "Ama ben lisans eğitimi alanlara --
09:36
I've had graduatemezun olmak studentsöğrencilerin, I've taughtöğretilen undergraduateLisans classessınıflar."
170
564000
3000
Lisans eğitimi alanlara ve lisans üstü eğitim alanlara ders verdim."
09:39
No, they said, "If you're so into kidsçocuklar and all this stuffşey,
171
567000
2000
Hayır dediler, "Madem bu kadar çocuklarla ilgilisin,
09:41
how come you ain'tdeğil over here on the frontön lineshatlar?
172
569000
3000
neden onlara ders vermiyorsun?
09:44
Put your moneypara where you mouthağız is."
173
572000
4000
Neden elini taşın altına koymuyorsun."
09:48
Is truedoğru. Is truedoğru. I teachöğretmek eighth-gradeSekizinci sınıf scienceBilim fourdört daysgünler a weekhafta.
174
576000
6000
Doğru. Doğru. Şimdi haftada dört gün ilkokul 8. sınıflara fen dersi veriyorum.
09:54
Not just showinggösterme up everyher now and then.
175
582000
2000
Öyle arada bir de gitmiyorum.
09:56
No, no, no, no, no. I take attendancekatılım.
176
584000
4000
Hayır, hayır, hayır. Yoklama yapıyorum.
10:00
I take lunchöğle yemeği hoursaat. (ApplauseAlkış)
177
588000
3000
Öğle yemeği saati de alıyorum. (Alkış)
10:03
This is not -- no, no, no, this is not clapsgürlemesi.
178
591000
3000
Bu -- yok, yok, bu alkışlık değil.
10:06
I stronglyşiddetle suggestönermek that this is a good thing for eachher of you to do.
179
594000
4000
Her birinize bunu özellikle tavsiye ederim.
10:10
Not just showgöstermek up to classsınıf everyher now and then.
180
598000
2000
Öyle arada bir gitmeyin.
10:12
TeachÖğretmek a solidkatı weekhafta. Okay, I'm teachingöğretim three-quartersüç çeyrek time, but good enoughyeterli.
181
600000
4000
Bütün hafta öğretin. Tamam, ben haftanın üçte ikisinde gidebiliyorum ama, fena da değil.
10:16
One of the things that I've donetamam for my scienceBilim studentsöğrencilerin
182
604000
2000
Fen dersi öğrencilerim için yaptığım şeylerden biri de şu oldu:
10:18
is to tell them, "Look, I'm going to teachöğretmek you college-levelÜniversite seviyesinde physicsfizik.
183
606000
3000
Onlara dedim ki, "Bakın, size üniversite düzeyinde fizik dersi vereceğim."
10:21
No calculusDiferansiyel ve İntegral Hesap, I'll cutkesim out that.
184
609000
2000
Tamam yüksek matematik yok, onu çıkardım.
10:23
You won'talışkanlık need to know trigtetik.
185
611000
2000
Trigonometri bilmenize gerek yok.
10:25
But you will need to know eighth-gradeSekizinci sınıf algebracebir,
186
613000
3000
Ama sekizinci sınıf matematiği bilmek zorundasınız,
10:28
and we're going to do seriousciddi experimentsdeneyler.
187
616000
2000
ve burada ciddi deneyler de yapacağız.
10:30
NoneHiçbiri of this open-to-chapter-seven-and-do-all-the-odd-problem-setskitabınızın.
188
618000
3000
"Kitabınızın yedinci bölümünü açıp problemleri çözün" yok.
10:33
We're going to be doing genuinehakiki physicsfizik."
189
621000
2000
Burada gerçek fizikle uğraşacağız.
10:36
And that's one of the things I thought I'd do right now.
190
624000
2000
Ve bu da burada yapabileceğimi düşündüğüm şeylerden biri.
10:38
(High-pitchedTiz toneton)
191
626000
3000
(Tiz ses)
10:41
Oh, before I even turndönüş that on,
192
629000
2000
Ah, bunu açmadan evvel,
10:43
one of the things that we did about threeüç weekshaftalar agoönce in my classsınıf --
193
631000
4000
yaklaşık üç hafta önce sınıfta yaptığımız şeylerden biri --
10:47
this is throughvasitasiyla the lenslens, and one of the things we used a lenslens for
194
635000
2000
bu lensten geçiyor, ve lens kullanarak yaptığımız şeylerden biri de
10:49
was to measureölçmek the speedhız of lightışık.
195
637000
2000
ışığın hızını ölçmek.
10:51
My studentsöğrencilerin in ElEl CerritoCerrito -- with my help, of coursekurs,
196
639000
3000
El Cerrito'daki öğrencilerim, benim de yardımımla tabi ki
10:54
and with the help of a very beatdövmek up oscilloscopeosiloskop --
197
642000
3000
ve bayağı hırpalanmış bir osiloskopun da yardımıyla
10:57
measuredölçülü the speedhız of lightışık.
198
645000
1000
ışığın hızını ölçtüler.
10:58
We were off by 25 percentyüzde. How manyçok eighthsekizinci gradersgreyder do you know of
199
646000
5000
Yüzde 25'lik bir sapma vardı. Işığın hızını ölçmüş kaç tane
11:03
who have measuredölçülü the speedhız of lightışık?
200
651000
2000
ilkokul 8. sınıf öğrencisi tanıyorsunuz?
11:05
In additionilave to that, we'vebiz ettik measuredölçülü the speedhız of soundses.
201
653000
3000
Ona ek olarak, sesin de hızını ölçtük.
11:08
I'd love to measureölçmek the speedhız of lightışık here.
202
656000
2000
Burada ışığın hızını ölçebilmeyi çok isterdim.
11:10
I was all setset to do it and I was thinkingdüşünme, "AwAh man,"
203
658000
2000
Bunu yapmaya hazırdım ve düşünüyordum ki,
11:12
I was just going to imposeempoze uponüzerine the powersgüçler that be,
204
660000
2000
"Bütün o güçleri etkileyerek
11:15
and measureölçmek the speedhız of lightışık.
205
663000
1000
ışığın hızını ölçeceğim."
11:16
And I'm all setset to do it. I'm all setset to do it,
206
664000
4000
Ve yapmaya hazırdım. Tam hazırdım ki,
11:20
but then it turnsdönüşler out that to setset up here, you have like 10 minutesdakika to setset up!
207
668000
4000
bütün o düzeneği burada kurmak 10 dakika alıyor!
11:24
And there's no time to do it.
208
672000
2000
Ve bunu yapacak zaman yok.
11:26
So, nextSonraki time, maybe, I'll measureölçmek the speedhız of lightışık!
209
674000
2000
Yani, belki gelecek sefere ışığın hızını ölçebilirim.
11:28
But meanwhileo esnada, let's measureölçmek the speedhız of soundses!
210
676000
2000
Ama o zamana kadar, gelin sesin hızını ölçelim.
11:30
Well, the obviousaçık way to measureölçmek the speedhız of soundses
211
678000
2000
Tabi ki sesin hızını ölçmenin en bilindik yolu
11:32
is to bouncehemen çıkma soundses off something and look at the echoEko.
212
680000
3000
sesi bir nesneden sektirerek yarattığı ekoya bakmak.
11:35
But, probablymuhtemelen -- one of my studentsöğrencilerin, ArielAriel [unclearbelirsiz], said,
213
683000
5000
Ama muhtemelen -- öğrencilerimden biri, Ariel dedi ki,
11:40
"Could we measureölçmek the speedhız of lightışık usingkullanma the wavedalga equationdenklem?"
214
688000
3000
"Sesin hızını dalga denklemini kullanarak ölçebilir miyiz?"
11:43
And all of you know the wavedalga equationdenklem is
215
691000
2000
Ve hepiniz dalga denklemini biliyorsunuz:
11:45
the frequencySıklık timeszamanlar the wavelengthdalga boyu of any wavedalga ...
216
693000
6000
Frekans çarpı herhangi bir dalganın dalga boyu sabittir.
11:51
is a constantsabit. When the frequencySıklık goesgider up,
217
699000
3000
Frekans artarsa,
11:54
the wavelengthdalga boyu comesgeliyor down. WavelengthDalga boyu goesgider up,
218
702000
3000
dalga boyu azalır. Dalga boyu artarsa,
11:57
frequencySıklık goesgider down. So, if we have a wavedalga here --
219
705000
4000
frekans azalır.Yani burada bir dalgamız varsa --
12:02
over here, that's what's interestingilginç --
220
710000
4000
burada, ilginç olan bu --
12:06
as the pitchzift goesgider up, things get closeryakın,
221
714000
3000
ses kademesi artarsa, bu şeyler yaklaşır,
12:09
pitchzift goesgider down, things stretchUzatmak out.
222
717000
2000
ses kademesi azalırsa, bu şeyler uzaklaşır.
12:13
Right? This is simplebasit physicsfizik.
223
721000
2000
Değil mi? Bu basit fizik.
12:15
All of you know this from eighthsekizinci gradesınıf, rememberhatırlamak?
224
723000
3000
Hepiniz bunu 8. sınıftan biliyorsunuz, hatırladınız mı?
12:18
What they didn't tell you in physicsfizik -- in eighth-gradeSekizinci sınıf physicsfizik --
225
726000
4000
Ama size fizikte söylemedikleri -- sekizinci sınıf fiziğinde söylemedikleri --
12:22
but they should have, and I wishdilek they had,
226
730000
3000
ama söylemiş olmaları gereken -- keşke söyleselerdi -- şuydu:
12:25
was that if you multiplyçarpmak the frequencySıklık timeszamanlar the wavelengthdalga boyu of soundses
227
733000
4000
Frekansla sesin ya da ışığın dalga boyunu çarparsanız
12:29
or lightışık, you get a constantsabit.
228
737000
4000
bir sabit elde edersiniz.
12:33
And that constantsabit is the speedhız of soundses.
229
741000
2000
Ve bu sabit de sesin hızıdır.
12:36
So, in ordersipariş to measureölçmek the speedhız of soundses,
230
744000
3000
Yani, sesin hızını ölçmek için,
12:39
all I've got to do is know its frequencySıklık. Well, that's easykolay.
231
747000
4000
tek bilmeniz gereken frekansı. Evet, bu kadar kolay.
12:43
I've got a frequencySıklık countersayaç right here.
232
751000
2000
Burada bir frekans sayacım var.
12:45
SetAyarla it up to around A, aboveyukarıdaki A, aboveyukarıdaki A. There's an A, more or lessaz.
233
753000
5000
A üssü A üssü A'ya göre ayarlayın. Burada az çok bir A var.
12:50
Now, so I know the frequencySıklık.
234
758000
4000
Şimdi frekansı biliyorum.
12:55
It's 1.76 kilohertzkilohertz. I measureölçmek its wavelengthdalga boyu.
235
763000
4000
1.76 kilohertz. Dalga boyunu ölçüyorum.
13:00
All I need now is to flipfiske on anotherbir diğeri beamışın,
236
768000
3000
Şimdi tek yapmam gereken, başka bir hüzme yaratmak,
13:03
and the bottomalt beamışın is me talkingkonuşma, right?
237
771000
3000
alttaki hüzme benim sesim değil mi?
13:06
So anytimeistediğin zaman I talk, you'dşimdi etsen see it on the screenekran.
238
774000
4000
Yani ne zaman konuşsam, ekranda görebilirsiniz.
13:11
I'll put it over here, and as I movehareket this away from the sourcekaynak,
239
779000
4000
Bunu buraya koyuyorum, ve bunu kaynaktan uzaklaştırdığımda
13:15
you'llEğer olacak noticeihbar the spiralsarmal.
240
783000
4000
spirali görebiliyorsunuz.
13:20
The slinkytahrik edici moveshamle. We're going throughvasitasiyla differentfarklı nodesdüğümleri of the wavedalga,
241
788000
5000
Bu sinsi hareketler. Dalganın değişik
13:25
cominggelecek out this way.
242
793000
2000
titreşimlerinden geçiyoruz.
13:27
Those of you who are physicistsfizikçiler, I hearduymak you rollingyuvarlanan your eyesgözleri,
243
795000
2000
Aranızdaki fizikçilerin gözlerini devirdiğini duyabiliyorum
13:29
but bearayı with me. (LaughterKahkaha)
244
797000
2000
ama dayanın. (Kahkaha)
13:31
To measureölçmek the wavelengthdalga boyu,
245
799000
3000
Dalga boyunu ölçmek için,
13:34
all I need to do is measureölçmek the distancemesafe from here --
246
802000
5000
tek yapmam gereken buradan buraya olan uzaklığı ölçmek,
13:40
one fulltam wavedalga -- over to here.
247
808000
2000
bir bütün dalga, buradan buraya.
13:42
From here to here is the wavelengthdalga boyu of soundses.
248
810000
3000
Buradan buraya olan kısım sesin dalga boyu.
13:45
So, I'll put a measuringölçme tapebant here, measuringölçme tapebant here, movehareket it back over to here.
249
813000
7000
Yani buraya bir mesafe ölçer, buraya da bir mesafe ölçer koyuyorum ve buradan buraya geri gidiyorm.
13:53
I've movedtaşındı the microphonemikrofon 20 centimeterssantimetre.
250
821000
4000
Mikrofonu 20 santimetre oynattım.
13:57
0.2 metersmetre from here, back to here, 20 centimeterssantimetre.
251
825000
5000
Buradan buraya 0.2 metre yani 20 santimetre.
14:04
OK, let's go back to MrBay. ElmoElmo.
252
832000
5000
Evet şimdi Bay Tepegöz'e dönelim.
14:10
And we'lliyi say the frequencySıklık is 1.76 kilohertzkilohertz, or 1760.
253
838000
6000
Ve diyoruz ki frekans 1.76 kilohertz ya da 1760.
14:17
The wavelengthdalga boyu was 0.2 metersmetre.
254
845000
4000
Dalga boyu da 0.2 metreydi.
14:21
Let's figureşekil out what this is.
255
849000
4000
Bakalım bu neymiş.
14:25
(LaughterKahkaha) (ApplauseAlkış)
256
853000
7000
(Kahkaha) (Alkış)
14:33
1.76 timeszamanlar 0.2 over here is 352 metersmetre perbaşına secondikinci.
257
861000
7000
1.76 çarpı 0.2 saniyede 352 metre eder.
14:40
If you look it up in the bookkitap, it's really 343.
258
868000
6000
Kitabı açıp bakarsanız, gerçekten 343 olduğunu görürsünüz.
14:46
But, here with kludgykludgy materialmalzeme, and lousybitli drinkiçki --
259
874000
2000
Ama buradaki bu kıytırık materyal ve kötü bir içecekle bile
14:48
we'vebiz ettik been ableyapabilmek to measureölçmek the speedhız of soundses to --
260
876000
4000
sesin hızını ölçmeyi başardık.
14:53
not badkötü. PrettyOldukça good.
261
881000
1000
Kötü değil. Hiç fena değil.
14:55
All of whichhangi comesgeliyor to what I wanted to say.
262
883000
4000
Bunların hepsi söylemek istediğim şeye getiriyor bizi.
15:00
Go back to this pictureresim of me a millionmilyon yearsyıl agoönce.
263
888000
5000
Şu benim bir milyon yıl önce çekilmiş fotoğrafıma dönün.
15:05
It was 1971, the VietnamVietnam WarSavaş was going on,
264
893000
5000
Sene 1971'di, Vietnam Savaşı devam ediyordu,
15:10
and I'm like, "Oh my God!"
265
898000
3000
ve ben "Aman Tanrım!" diyordum.
15:13
I'm studyingders çalışıyor physicsfizik: LandauLandau, LipschitzLipschitz, ResnickResnick and HallidayHalliday.
266
901000
3000
Fizik eğitimi alıyorum: Landau, Lipschitz, Resnick ve Halliday.
15:16
I'm going home for a midtermara sınav. A riot'sisyan'ın going on on campuskampus.
267
904000
2000
Vize sınavında çıkmış eve dönüyorum. Kampüs'te ayaklanma var.
15:18
There's a riotisyan! Hey, Elmo'sElmo's donetamam: off.
268
906000
9000
Ayaklanma var! Hey, Tepegözün işi bitti. Kapan.
15:27
There's a riotisyan going on on campuskampus,
269
915000
2000
Kampüste bir ayaklanma var,
15:29
and the policepolis are chasingtakip me, right?
270
917000
3000
ve polis beni kovalıyor, tamam mı?
15:32
I'm walkingyürüme acrosskarşısında campuskampus. CopPolis comesgeliyor and looksgörünüyor at me and saysdiyor,
271
920000
3000
Kampüsün ortasından yürüyorum. Bu polis geliyor yanıma ve diyor ki,
15:35
"You! You're a studentÖğrenci."
272
923000
2000
"Sen! Sen bir öğrencisin."
15:37
PullsÇeker out a guntabanca. GoesGider boomBoom!
273
925000
2000
Silahını çekiyor. Ve bum!
15:39
And a teargözyaşı gasgaz canisterteneke kutu the sizeboyut of a PepsiPepsi can goesgider by my headkafa. WhooshVızıldamak!
274
927000
4000
Pepsi kutusu büyüklüğünde bir gözyaşı bombası başımın yanından geçiyor. Fiyuuuv!
15:43
I get a breathnefes of teargözyaşı gasgaz and I can't breathenefes almak.
275
931000
3000
Göz yaşı bombasından etkileniyorum ve nefes alamıyorum.
15:46
This coppolis comesgeliyor after me with a rifletüfek.
276
934000
2000
O polis elinde bir çifteliyle beni kovalamaya devam ediyor.
15:48
He wants to clunkgerizekalı me over the headkafa!
277
936000
2000
Alnımın ortasına bir tane yerleştirmeye çalışıyor.
15:50
I'm sayingsöz, "I got to clearaçık out of here!"
278
938000
3000
Ben de diyorum ki, "Buradan kaçmam lazım!"
15:53
I go runningkoşu acrosskarşısında campuskampus quickhızlı as I can. I duckördek into HayesHayes HallHall.
279
941000
5000
Kampüsün ortasından elimden geldiğince çabuk bir şekilde koştum ve Hayes Hall'a sığındım.
15:59
It's one of these bell-towerçan kulesi buildingsbinalar.
280
947000
2000
Şu çan kulesi tipindeki binalardan biri.
16:01
The cop'sPolisin chasingtakip me.
281
949000
1000
Polis takibe devam ediyor.
16:03
ChasingTakip me up the first floorzemin, secondikinci floorzemin, thirdüçüncü floorzemin.
282
951000
2000
Birinci katta, ikinci katta, üçüncü katta hala peşimde.
16:05
ChasesKovalayan me into this roomoda.
283
953000
1000
Beni o odaya kadar takip ediyor.
16:06
The entrancewaygirişi to the bellçan towerkule.
284
954000
2000
Çan kulesinin girişi.
16:08
I slamçarpmak the doorkapı behindarkasında me, climbtırmanış up,
285
956000
2000
Arkamdan kapıyı çarparak kapatıyorum ve yukarı tırmanmaya devam ediyorum.
16:10
go pastgeçmiş this placeyer where I see a pendulumsarkaç tickingtık tık.
286
958000
2000
Saat rakkasının bulunduğu yerin yanından geçiyorum.
16:12
And I'm thinkingdüşünme, "Oh yeah,
287
960000
2000
Ve düşünüyorum ki, ah evet
16:14
the squarekare rootkök of the lengthuzunluk is proportionalorantılı to its perioddönem." (LaughterKahkaha)
288
962000
2000
uzunluğunun kare kökü periyoduna orantılı. (Kahkaha)
16:17
I keep climbingTırmanmak up, go back.
289
965000
2000
Tırmanmaya devam ediyorum, geri dön.
16:19
I go to a placeyer where a dowelDübel splitsböler off.
290
967000
2000
Sabitleme piminin ayrıldığı bir yere gidiyorum.
16:21
There's a clocksaat, clocksaat, clocksaat, clocksaat.
291
969000
1000
Orada bir saat, saat, saat, saat var.
16:22
The time'szaman'ın going backwardsgeriye doğru because I'm insideiçeride of it.
292
970000
2000
Ben içinde olduğumdan, zaman geriye sayıyor.
16:24
I'm thinkingdüşünme of LorenzLorenz contractionsKasılmalar and EinsteinianEinsteinian relativityizafiyet.
293
972000
4000
Lorenz kontraksiyonlarını ve Einstein göreceliğini düşünüyorum.
16:28
I climbtırmanış up, and there's this placeyer, way in the back,
294
976000
3000
Yukarı tırmanıyorum ve arkada, en arkada
16:31
that you climbtırmanış up this woodenahşap laddermerdiven.
295
979000
2000
daha da yukarı tırmanılan tahtadan bir merdiven var.
16:33
I poppop up the topüst, and there's a cupolakubbe.
296
981000
2000
Yukarı zıplıyorum ve orada bir kubbe var.
16:35
A domekubbe, one of these ten-foot3 metrelik domeskubbe.
297
983000
2000
Bir kubbe, bu 3 metrelik kubbelerden.
16:37
I'm looking out and I'm seeinggörme the copspolisler bashingdayak students'öğrencilerin headskafalar,
298
985000
3000
Oradan dışarıya bakıyorum ve aşağıda bütün o polislerin öğrencilerin kafalarına vurduklarını,
16:40
shootingçekim teargözyaşı gasgaz, and watchingseyretme studentsöğrencilerin throwingatma brickstuğla.
299
988000
2000
göz yaşartıcı bomba attıklarını ve öğrencilerin tuğla attıklarını izlediklerini görüyorum.
16:42
And I'm askingsormak, "What am I doing here? Why am I here?"
300
990000
3000
Ve kendime soruyorum. Burada ne yapıyorum ben? Neden buradayım?
16:45
Then I rememberhatırlamak what my Englishİngilizce teacheröğretmen in highyüksek schoolokul said.
301
993000
3000
Sonra lisedeki İngilizce öğretmenimin söylediklerini hatırladım.
16:48
NamelyYani, that when they castoyuncular bellsçan,
302
996000
4000
Eskiden çanları imal ederlerken
16:52
they writeyazmak inscriptionsyazıtlar on them.
303
1000000
3000
üzerlerine yazıtlar yazarlarmış.
16:55
So, I wipesilme the pigeonGüvercin manuregübre off one of the bellsçan, and I look at it.
304
1003000
4000
Ben de çanların birinin üzerindeki kumru pisliklerini temizledikten sonra baktım.
16:59
I'm askingsormak myselfkendim, "Why am I here?"
305
1007000
1000
Kendime souyorum, neden buradayım?
17:02
So, at this time, I'd like to tell you the wordskelimeler inscribedYazılı
306
1010000
4000
Ve şimdi sizle Hayes Hall'daki o çanın üzerinde
17:06
uponüzerine the HayesHayes HallHall towerkule bellsçan:
307
1014000
4000
bulunan yazıtı paylaşmak istiyorum.
17:10
"All truthhakikat is one.
308
1018000
5000
"Bütün gerçeklik birdir.
17:15
In this lightışık, mayMayıs ayı scienceBilim and religiondin endeavorçaba here
309
1023000
6000
Bu ışıkta, insan ırkının istikrarlı evrimi için
17:21
for the steadyistikrarlı evolutionevrim of mankindinsanlık, from darknesskaranlık to lightışık,
310
1029000
4000
ilim ve din birlikte çabalasın, karanlıktan aydınlığa,
17:25
from narrownessoyuğun to broad-mindednessgeniş, from prejudiceönyargı to tolerancehata payı.
311
1033000
5000
dardan geniş görüşlülüğe, ön yargıdan toleransa.
17:33
It is the voiceses of life, whichhangi callsaramalar us to come and learnöğrenmek."
312
1041000
7000
Bizi gelip öğrenmeye çağıran, hayatın ta kendisinin sesidir."
17:41
Thank you very much.
313
1049000
2000
Çok teşekkür ederim.
Translated by Selim Ünlüsoy
Reviewed by Seda Demirel

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Clifford Stoll - Astronomer, educator, skeptic
Astronomer Clifford Stoll helped to capture a notorious KGB hacker back in the infancy of the Internet. His agile mind continues to lead him down new paths -- from education and techno-skepticism to the making of zero-volume bottles.

Why you should listen

When Clifford Stoll speaks, you can't help but listen. Full of restless energy, he jumps from one topic to the next, darting back and forth across the stage. You may not be sure where he's going, but the ride is always part of the adventure.

An astronomer (though his astronomy career took a turn when he noticed a bookkeeping error that ultimately led him to track down a notorious hacker), researcher and internationally recognized computer security expert -- who happens to be a vocal critic of technology -- Stoll makes a sharp, witty case for keeping computers out of the classroom. Currently teaching college-level physics to eighth graders at a local school, he stays busy in his spare time building Klein bottles.

More profile about the speaker
Clifford Stoll | Speaker | TED.com