ABOUT THE SPEAKER
Dean Ornish - Physician, author
Dean Ornish is a clinical professor at UCSF and founder of the Preventive Medicine Research Institute. He's a leading expert on fighting illness -- particularly heart disease with dietary and lifestyle changes.

Why you should listen

Dr. Dean Ornish wants you to live longer, and have more fun while you're at it. He's one of the leading voices in the medical community promoting a balanced, holistic approach to health, and proving that it works. The author of Eat More, Weigh Less and several other best-selling books, Ornish is best known for his lifestyle-based approach to fighting heart disease.

His research at the Preventive Medicine Research Institute (the nonprofit he founded) clinically demonstrated that cardiovascular illnesses -- and, most recently prostate cancer -- can be treated and even reversed through diet and exercise. These findings (once thought to be physiologically implausible) have been widely chronicled in the US media, including Newsweek, for which Ornish writes a column. The fifty-something physician, who's received many honors and awards, was chosen by LIFE Magazine as one of the most influential members of his generation. Among his many pursuits, Ornish is now working with food corporations to help stop America's obesity pandemic from spreading around the globe.

More profile about the speaker
Dean Ornish | Speaker | TED.com
TED2006

Dean Ornish: The killer American diet that's sweeping the planet

Dean Ornish bóc trần khẩu phần ăn sát thủ của thế giới hiện nay

Filmed:
2,673,937 views

Hãy tạm ngừng vò đầu bứt tai vì bệnh AIDS, ung thư và cúm gia cầm. Bệnh tim mạch giết chết nhiều người hơn bất kỳ đại dịch nào cộng lại -- nhưng nó hoàn toàn có thể ngăn ngừa được. Tiến sĩ Dean Ornish làm sáng tỏ việc thay đổi thói quen ăn uống của chúng ta sẽ cứu sống hàng triệu mạng người ra sao.
- Physician, author
Dean Ornish is a clinical professor at UCSF and founder of the Preventive Medicine Research Institute. He's a leading expert on fighting illness -- particularly heart disease with dietary and lifestyle changes. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:25
With all the legitimatehợp pháp concernslo ngại
about AIDSAIDS and aviangia cầm flucúm --
0
0
2976
Với các mối lo ngại chính đáng về đại dịch AIDS và cúm gia cầm --
00:28
and we'lltốt hearNghe about that from the
1
3000
1976
và chúng ta sẽ được nghe tiến sĩ Thông Thái lỗi lạc
00:30
brilliantrực rỡ DrTiến sĩ. BrilliantRực rỡ latermột lát sau todayhôm nay --
2
5000
1976
nói về vấn đề này trong ngày hôm nay --
00:32
I want to talk about the other
pandemicđại dịch, which is
3
7000
2334
Tôi muốn nói về một đại dịch khác, đó là
bệnh tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp --
00:34
cardiovasculartim mạch diseasedịch bệnh,
diabetesBệnh tiểu đường, hypertensioncao huyết áp --
4
9358
2618
00:37
all of which are completelyhoàn toàn
preventablecó thể ngăn ngừa được for at
5
12000
2976
các bệnh này hoàn toàn có thể phòng chống
00:40
leastít nhất 95 percentphần trăm of people
6
15000
1976
đối với 95% dân số,
00:42
just by changingthay đổi dietchế độ ăn and lifestylelối sống.
7
17000
976
chỉ bằng cách thay đổi khẩu phần ăn và lối sống.
00:43
And what's happeningxảy ra is that there's a
8
18000
976
Và hiện nay đang có một căn bệnh toàn cầu
00:44
globalizationtoàn cầu hoá of illnessbệnh
occurringxảy ra, that people
9
19000
2239
khi mọi người
đang bắt đầu ăn, sống và chết
00:46
are startingbắt đầu to eatăn like us,
and livetrực tiếp like us, and
10
21263
2713
00:49
diechết like us. And
in one generationthế hệ, for examplethí dụ,
11
24000
2976
như chúng ta. Trong vòng một thế hệ, ví dụ như,
00:52
Asia'sCủa Châu á goneKhông còn from havingđang có
one of the lowestthấp nhất ratesgiá of
12
27000
1976
người châu Á đã đi từ tỷ lệ mắc bệnh
00:54
hearttim diseasedịch bệnh and obesitybéo phì
and diabetesBệnh tiểu đường to one
13
29000
2143
béo phì, bệnh tim và tiểu đường thấp nhất
đến tỷ lệ cao nhất. Và ở châu Phi, bệnh tim mạch
00:56
of the highestcao nhất. And in AfricaAfrica,
cardiovasculartim mạch diseasedịch bệnh
14
31167
2809
00:59
equalsbằng the HIVPHÒNG CHỐNG HIV and AIDSAIDS deathsngười chết
15
34000
2976
gây con số tử vong ngang với dịch HIV/AIDS
01:02
in mostphần lớn countriesquốc gia.
16
37000
976
ở hầu hết các nước.
01:03
So there's a criticalchỉ trích
windowcửa sổ of opportunitycơ hội we
17
38000
1976
Thế nên chúng ta phải mở một cửa sổ cơ hội quan trọng
01:05
have to make an importantquan trọng
differenceSự khác biệt that can
18
40000
1976
để tạo sự khác biệt tác động đến
01:07
affectcó ảnh hưởng đến the livescuộc sống of literallynghĩa đen
millionshàng triệu of people,
19
42000
1976
cuộc sống của hàng triệu người,
01:09
and practicethực hành preventivephòng ngừa
medicinedược phẩm on a globaltoàn cầu
20
44000
2096
và áp dụng công tác phòng chống
trên quy mô toàn cầu.
01:11
scaletỉ lệ.
21
46120
856
01:12
HeartTrái tim and bloodmáu vesseltàu
diseasesbệnh tật still killgiết chết more
22
47000
2191
Các bệnh về tim và mạch máu tiếp tục gây thêm
nhiều tử vong -- không chỉ ở nước ta
01:14
people -- not only in this
countryQuốc gia, but alsocũng thế
23
49215
2096
mà trên khắp thế giới hơn bất cứ thứ gì cộng lại, tuy nhiên
01:16
worldwidetrên toàn thế giới -- than everything
elsekhác combinedkết hợp, and yetchưa
24
51335
2641
01:19
it's completelyhoàn toàn preventablecó thể ngăn ngừa được
for almosthầu hết everybodymọi người.
25
54000
2334
hầu hết mọi người đều có thể phòng ngừa căn bệnh này.
01:22
It's not only preventablecó thể ngăn ngừa được; it's actuallythực ra
26
57000
1976
Không chỉ có thể phòng ngừa,
01:24
reversibleđảo ngược. And for the last
almosthầu hết 29 yearsnăm,
27
59000
2143
nó còn có thể chữa khỏi. Trong 29 năm qua,
chúng ta đã sử dụng các phương tiện công nghệ cao
01:26
we'vechúng tôi đã been ablecó thể to showchỉ
that by simplyđơn giản changingthay đổi
28
61167
2239
tối tân, hiện đai để chứng minh các biện pháp
01:28
dietchế độ ăn and lifestylelối sống, usingsử dụng
these very high-techcông nghệ cao,
29
63430
2546
01:31
expensiveđắt, state-of-the-arthiện đại nhất
measurescác biện pháp to provechứng minh how
30
66000
2334
đơn giản, công nghệ thấp và giá rẻ
như thay đổi khẩu phần ăn và lối sống
01:33
powerfulquyền lực these very simpleđơn giản
and low-techcông nghệ thấp and low-costgiá thấp
31
68358
2618
01:36
interventionscan thiệp can be like -- quantitativeđịnh lượng
32
71000
1976
hiệu quả đến mức nào.
01:38
arteriographychụp mạch,
before and after a yearnăm, and
33
73000
2048
Thủ thuật khâu động mạch định lượng trước và sau một năm,
và quét chụp cắt lớp tim.
01:40
cardiactim mạch PETVẬT NUÔI scansquét.
34
75072
904
01:41
We showedcho thấy a fewvài monthstháng
agotrước -- we publishedđược phát hành the
35
76000
1976
Cách đây vài tháng, chúng tôi đã công bố -- chúng tôi đã xuất bản
01:43
first studyhọc showinghiển thị you
can actuallythực ra stop or
36
78000
2096
nghiên cứu đầu tiên cho thấy chúng ta có thể ngăn chặn
hoặc đảo ngược tiến trình bệnh ung thư tuyến tiền liệt
01:45
reverseđảo ngược the progressiontiến triển
of prostatetuyến tiền liệt cancerung thư by
37
80120
2143
bằng cách thay đổi khẩu phần ăn và lối sống,
01:47
makingchế tạo changesthay đổi in dietchế độ ăn
and lifestylelối sống, and 70 percentphần trăm
38
82287
2689
01:50
regressionhồi quy in the tumorkhối u
growthsự phát triển, or inhibitionsự ức chế of
39
85000
3976
thì sẽ đẩy lui 70% sự phát triển của khối u, hoặc kìm hãm khối u
01:54
the tumorkhối u growthsự phát triển, comparedso
to only ninechín percentphần trăm in the
40
89000
1976
so với chỉ có 9%
01:56
controlđiều khiển groupnhóm.
41
91000
976
trong nhóm kiểm soát.
01:57
And in the MRIMRI and MRMR
spectroscopyquang phổ here, the
42
92000
2096
Và trong phương pháp quang phổ chụp cộng hưởng từ (MRI) và chụp theo mô đun (MI) ở đây,
hoạt động của khối u tuyến tiền liệt biểu diễn bằng màu đỏ --
01:59
prostatetuyến tiền liệt tumorkhối u activityHoạt động
is shownđược hiển thị in redđỏ -- you can
43
94120
1976
bạn có thể thấy nó teo lại sau một năm.
02:01
see it diminishinggiảm dần after a yearnăm.
44
96120
1856
02:03
Now there is an epidemicustaw teraz teraz
of obesitybéo phì: two-thirdshai phần ba of
45
98000
2976
Giờ bệnh béo phì đang rất phổ biến.
02:06
adultsngười trưởng thành and 15 percentphần trăm of kidstrẻ em.
What's really concerningcó liên quan
46
101000
2976
2/3 người trưởng thành và 15% trẻ em bị béo phì.
02:09
to me is that diabetesBệnh tiểu đường has
increasedtăng 70 percentphần trăm in the
47
104000
2976
Điều tôi lo ngại nhất là bệnh tiểu đường đã tăng 70%
02:12
pastquá khứ 10 yearsnăm, and this mayTháng Năm be the first
48
107000
1976
trong 10 năm qua, và đây có lẽ là
02:14
generationthế hệ in which our kidstrẻ em
livetrực tiếp a shorterngắn hơn life
49
109000
1976
thế hệ đầu tiên, con em chúng ta sẽ giảm thọ
02:16
spannhịp than we do. That's pitifulthương tâm, and it's
50
111000
1976
hơn chúng ta. Thật khủng khiếp
02:18
preventablecó thể ngăn ngừa được.
51
113000
976
nhưng nguy cơ đó có thể ngăn chặn được.
02:19
Now these are not electioncuộc bầu cử
returnstrả về, these are the
52
114000
2976
Nào, đây không phải các bản thống kế bầu cử
02:22
people -- the numbercon số
of the people who are obesebéo phì
53
117000
2286
mà là số người mắc bệnh béo phì
theo giai đoạn, bắt đầu ở '85, '86, '87 --
02:24
by statetiểu bang, beginningbắt đầu in '85,
'86, '87 -- these are
54
119310
3666
02:28
from the CDCCDC websitetrang mạng --
'88, '89, '90, '91 -- you
55
123000
3976
đây là số liệu lấy từ trang web của Trung tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Bệnh Tật
02:32
get a newMới categorythể loại --
'92, '93, '94, '95, '96,
56
127000
3976
-- '88, '89, '90, '91 -- ta có loại mới -- '92, '93, ..., '96,
02:36
'97, '98, '99, 2000, 2001
-- it getsđược worsetệ hơn. We're
57
131000
4976
..., 2001 -- tình hình tồi tệ thêm. Chúng ta
02:41
kindloại of devolvingphân chia. (LaughterTiếng cười)
58
136000
1381
đang thụt lùi.
02:46
Now what can we do about this?
Well, you know, the
59
141000
2976
Vậy chúng ta phải làm gì? Chúng ta đã phát hiện ra
02:49
dietchế độ ăn that we'vechúng tôi đã foundtìm
that can reverseđảo ngược hearttim
60
144000
976
khẩu phần ăn có thể đảo ngược
02:50
diseasedịch bệnh and cancerung thư is an AsianChâu á dietchế độ ăn.
61
145000
1976
tiến trình bệnh tim và ung thư chính là khẩu phần ăn của người châu Á.
02:52
But the people in AsiaAsia
are startingbắt đầu to eatăn like we
62
147000
1976
Nhưng người châu Á đang bắt đầu ăn uống giống chúng ta,
02:54
are, which is why they're
startingbắt đầu to get sickđau ốm
63
149000
976
đó là lý do tại sao họ mắc các bệnh
02:55
like we are.
64
150000
976
như chúng ta.
02:56
So I've been workingđang làm việc
with a lot of the biglớn foodmón ăn
65
151000
1976
Thế nên tôi đang làm việc với nhiều công ty
02:58
companiescác công ty. They can make
it funvui vẻ and sexysexy and hiphông
66
153000
1976
thực phẩm lớn. Họ có thể biến các thực phẩm có lợi cho sức khỏe
03:00
and crunchygiòn and convenienttiện lợi
to eatăn healthierkhỏe mạnh hơn foodsđồ ăn,
67
155000
2381
trở nên hợp khẩu vị, tiện lợi và trông hấp dẫn hơn với thực khách
-- hiện tôi đang tham gia vào ban cố vấn cho McDonald
03:02
like -- I chaircái ghế the advisorytham mưu
boardsbảng to McDonald'sMcDonald's,
68
157405
2571
03:05
and PepsiCoPepsiCo, and ConAgraConAgra,
and SafewaySafeway, and soonSớm
69
160000
1976
PepsiCo, ConAgra và Safeway
03:07
DelDel MonteMonte, and they're
findingPhát hiện that it's good
70
162000
2143
và tới đây sẽ là Del Monte, các công ty này thấy rằng
đó là việc làm ăn lợi cả đôi đường.
03:09
businesskinh doanh.
71
164167
809
03:10
The saladssalad that you see
at McDonald'sMcDonald's cameđã đến from
72
165000
976
Các món salad bạn thấy ở các cửa hàng của McDonald
03:11
the work -- they're going
to have an AsianChâu á saladrau xà lách. At
73
166000
1976
là kết quả của công việc -- họ sắp đưa ra một món rau trộn kiểu châu Á.
03:13
PepsiPepsi, two-thirdshai phần ba
of theirhọ revenuethu nhập growthsự phát triển cameđã đến
74
168000
1976
Tại Pepsi, 2/3 lượng gia tăng doanh thu đến từ
03:15
from theirhọ better foodsđồ ăn.
75
170000
976
các thực phẩm có lợi.
03:16
And so if we can do that,
then we can freemiễn phí up
76
171000
2143
Vì thế nếu thành công, chúng ta có thể giải phóng
các tài nguyên khác để dành cho việc mua thuốc
03:18
resourcestài nguyên for buyingmua drugsma túy
that you really do need
77
173167
2809
03:21
for treatingđiều trị AIDSAIDS and HIVPHÒNG CHỐNG HIV
and malariabệnh sốt rét and for
78
176000
2976
cần thiết để chữa trị bênh HIV/AIDS, sốt rét
03:24
preventingngăn ngừa aviangia cầm flucúm. Thank you.
79
179000
1524
và ngăn ngừa bệnh cúm gia cầm. Xin cảm ơn.
Translated by Ha Tran
Reviewed by Lace Nguyen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Dean Ornish - Physician, author
Dean Ornish is a clinical professor at UCSF and founder of the Preventive Medicine Research Institute. He's a leading expert on fighting illness -- particularly heart disease with dietary and lifestyle changes.

Why you should listen

Dr. Dean Ornish wants you to live longer, and have more fun while you're at it. He's one of the leading voices in the medical community promoting a balanced, holistic approach to health, and proving that it works. The author of Eat More, Weigh Less and several other best-selling books, Ornish is best known for his lifestyle-based approach to fighting heart disease.

His research at the Preventive Medicine Research Institute (the nonprofit he founded) clinically demonstrated that cardiovascular illnesses -- and, most recently prostate cancer -- can be treated and even reversed through diet and exercise. These findings (once thought to be physiologically implausible) have been widely chronicled in the US media, including Newsweek, for which Ornish writes a column. The fifty-something physician, who's received many honors and awards, was chosen by LIFE Magazine as one of the most influential members of his generation. Among his many pursuits, Ornish is now working with food corporations to help stop America's obesity pandemic from spreading around the globe.

More profile about the speaker
Dean Ornish | Speaker | TED.com