TED2016
Arthur Brooks: A conservative's plea: Let's work together
Arthur Brooks: Lời bào chữa của kẻ bảo thủ: Hãy làm cùng nhau
Filmed:
Readability: 3.6
1,282,147 views
Cả phái Bảo thủ và Tự do đều tin rằng họ, đơn đôc, hoạt động trên tình bác ái trong khi đối thủ thì là lòng hận thù. Làm thế nào để giải quyết vấn đề với quá nhiều đối cực này? Trong bài nói này, nhà xã hội học Arthur Brooks chia sẻ những ý kiến về những điều mỗi chúng ta có thể làm để phá vỡ bế tắc này.
"Có lẽ chúng ta chỉ có thể lấy những tư tưởng cực đoan hiếu chiến ấy và biến chuyển nó thành cuộc tranh đấu của những ý tưởng," ông cho hay.
Arthur Brooks - Social scientist, author
As president of the American Enterprise Institute, Arthur Brooks is changing the way conservatives think about poverty and opportunity. Full bio
As president of the American Enterprise Institute, Arthur Brooks is changing the way conservatives think about poverty and opportunity. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I come from one of the most liberal,
0
800
3496
Tôi đến từ một trong những nơi tự do,
00:16
tolerant, progressive places
in the United States,
in the United States,
1
4320
3216
khoan dung, và tiến bộ nhất ở Hoa Kỳ,
00:19
Seattle, Washington.
2
7560
1200
bang Seattle, Washington.
00:21
And I grew up with a family
of great Seattlites.
of great Seattlites.
3
9480
3896
Và tôi lớn lên trong một gia đình
Seattle tuyệt vời.
Seattle tuyệt vời.
00:25
My mother was an artist,
my father was a college professor,
my father was a college professor,
4
13400
3816
Mẹ tôi là nghệ sĩ,
cha tôi là giáo sư đại học,
cha tôi là giáo sư đại học,
00:29
and I am truly grateful for my upbringing,
5
17240
2536
và tôi thật sự rất biết ơn
vì đã được lớn lên như vậy,
vì đã được lớn lên như vậy,
00:31
because I always felt completely
comfortable designing my life
comfortable designing my life
6
19800
4496
bởi vì lúc nào tôi cũng cảm thấy
thoải mái tự định đoạt cuộc đời mình
thoải mái tự định đoạt cuộc đời mình
00:36
exactly as I saw fit.
7
24320
1960
theo đúng như cách tôi thấy phù hợp.
00:39
And in point of fact,
8
27000
1336
Và sự thật là,
00:40
I took a route that was not exactly
what my parents had in mind.
what my parents had in mind.
9
28360
3096
tôi đã theo một con đường không như
những gì ba mẹ tôi vạch ra.
những gì ba mẹ tôi vạch ra.
00:43
When I was 19, I dropped out of college --
10
31480
2920
Khi tôi 19 tuổi, tôi bỏ học Đại Học
00:47
dropped out, kicked out, splitting hairs.
11
35120
2056
thôi học, bị đá khỏi trường,
tóc tai bù xù.
tóc tai bù xù.
00:49
(Laughter)
12
37200
2360
(cười)
00:52
And I went on the road
as a professional French horn player,
as a professional French horn player,
13
40680
4256
Và tôi đã theo một con đường không như
những gì ba mẹ tôi vạch ra.
những gì ba mẹ tôi vạch ra.
00:56
which was my lifelong dream.
14
44960
1696
cũng là giấc mơ cả đời tôi.
00:58
I played chamber music
all over the United States and Europe,
all over the United States and Europe,
15
46680
2896
Tôi đã chơi nhạc thính phòng
khắp Mỹ và châu Âu,
khắp Mỹ và châu Âu,
01:01
and I toured for a couple of years
16
49600
1776
rồi tôi đi lưu diễn vài năm
01:03
with a great jazz guitar player
named Charlie Bird.
named Charlie Bird.
17
51400
2976
cùng một nghệ sĩ guitar nhạc jazz vĩ đại
tên Charlie Bird.
tên Charlie Bird.
01:06
And by the end of my 20s,
18
54400
1576
Và vào cuối năm 20 tuổi,
01:08
I wound up as a member of the Barcelona
Symphony Orchestra in Spain.
Symphony Orchestra in Spain.
19
56000
4176
Tôi trở thành thành viên của
Dàn Hòa Nhạc Barcelona ở Tây Ban Nha.
Dàn Hòa Nhạc Barcelona ở Tây Ban Nha.
01:12
What a great life.
20
60200
1216
Cuộc đời thật là tuyệt.
01:13
And you know, my parents never complained.
21
61440
3576
Và bạn biết không,
ba mẹ tôi chẳng hề phàn nàn.
ba mẹ tôi chẳng hề phàn nàn.
01:17
They supported me all the way through it.
22
65040
1976
Họ ủng hộ tôi suốt quãng thời gian đó.
01:19
It wasn't their dream.
23
67040
1896
Đó không phải là điều họ mong ước.
01:20
They used to tell
their neighbors and friends,
their neighbors and friends,
24
68960
2143
Họ từng nói với bạn bè và hàng xóm rằng,
01:23
"Our son, he's taking a gap decade."
25
71127
3049
"Con trai chúng tôi đang
nghỉ xả hơi một thập kỉ."
nghỉ xả hơi một thập kỉ."
01:26
(Laughter)
26
74200
1840
(Cười)
01:28
And --
27
76880
1896
Và rồi --
01:30
There was, however, one awkward
conversation about my lifestyle
conversation about my lifestyle
28
78800
4896
Tuy nhiên, đã từng có một cuộc
đối thoại khá khó khăn về lối sống của tôi
đối thoại khá khó khăn về lối sống của tôi
mà giờ đây tôi muốn kể với bạn.
01:35
that I want to tell you about.
29
83720
1456
01:37
I was 27, and I was home from Barcelona,
30
85200
2776
Khi tôi 27 tuổi, tôi về nhà từ Barcelona,
01:40
and I was visiting
my parents for Christmas,
my parents for Christmas,
31
88000
2696
để thăm ba mẹ tôi vào dịp Giáng Sinh,
01:42
and I was cooking dinner with my mother,
and we were alone in the kitchen.
and we were alone in the kitchen.
32
90720
3680
lúc đó tôi đang nấu bữa tối với mẹ,
chỉ có hai mẹ con tôi trong bếp thôi.
chỉ có hai mẹ con tôi trong bếp thôi.
01:47
And she was quiet, too quiet.
33
95240
2816
Và mẹ rất im lặng, quá im lặng
01:50
Something was wrong.
34
98080
1456
Có gì đó không ổn.
01:51
And so I said, "Mom, what's on your mind?"
35
99560
2520
Nên tôi nói: "Mẹ, mẹ đang nghĩ gì vậy?"
01:54
And she said, "Your dad and I
are really worried about you."
are really worried about you."
36
102760
4256
Và mẹ nói: "Ba con và mẹ
thực sự lo lắng về con."
thực sự lo lắng về con."
Tôi nói: "Cái gì ạ?" Ý tôi là, chuyện gì
có thể xảy ra vào thời điểm này chứ?
có thể xảy ra vào thời điểm này chứ?
01:59
And I said, "What?"
I mean, what could it be, at this point?
I mean, what could it be, at this point?
37
107040
2896
02:01
And she said, "I want you to be
completely honest with me:
completely honest with me:
38
109960
2800
Và bà nói: "Mẹ muốn con
hãy thật thành thật với mẹ:
hãy thật thành thật với mẹ:
02:05
have you been voting for Republicans?"
39
113680
1936
con có bỏ phiếu cho
Đảng Cộng Hòa không?"
Đảng Cộng Hòa không?"
02:07
(Laughter)
40
115640
2200
(cười)
02:12
Now, the truth is,
41
120680
1376
Và sự thật là
02:14
I wasn't really political,
I was just a French horn player.
I was just a French horn player.
42
122080
4376
tôi không quan tâm đến chính trị,
tôi chỉ là một người chơi kèn.
tôi chỉ là một người chơi kèn.
02:18
But I had a bit of an epiphany,
43
126480
3535
Nhưng tôi có một chút tin vào Chúa,
họ đã phát hiện ra điều này,
và nó đã gây ra một vài hiểu lầm.
và nó đã gây ra một vài hiểu lầm.
02:22
and they had detected it,
and it was causing some confusion.
and it was causing some confusion.
44
130039
2857
02:24
You see, I had become
an enthusiast for capitalism,
an enthusiast for capitalism,
45
132920
4680
Tôi rất tôn sùng chủ nghĩa tư bản,
02:30
and I want to tell you why that is.
46
138200
2616
và tôi muốn bạn biết rằng tại sao như thế.
02:32
It stems from a lifelong interest of mine
47
140840
4136
Xuất phát từ điều tôi để tâm từ rất lâu
02:37
in, believe it or not, poverty.
48
145000
1960
đó là sự nghèo đói
02:39
See, when I was a kid
growing up in Seattle,
growing up in Seattle,
49
147920
2336
Khi tôi lớn lên ở Seattle,
02:42
I remember the first time
I saw real poverty.
I saw real poverty.
50
150280
3616
tôi nhớ lần đầu tiên tôi được
thấy cảnh nghèo đói.
thấy cảnh nghèo đói.
02:45
We were a lower middle class family,
but that's of course not real poverty.
but that's of course not real poverty.
51
153920
4376
Gia đình tôi thuộc tầng lớp thấp,
nhưng dĩ nhiên đó chưa phải là nghèo.
nhưng dĩ nhiên đó chưa phải là nghèo.
02:50
That's not even close.
52
158320
1736
Hoàn toàn không giống.
02:52
The first time I saw poverty,
and poverty's face,
and poverty's face,
53
160080
3416
Lần đầu tôi thấy cảnh nghèo khổ,
02:55
was when I was six
or seven years old, early 1970s.
or seven years old, early 1970s.
54
163520
2816
là lúc tôi khoảng 6 hay 7 tuổi
vào đầu những năm 1970.
vào đầu những năm 1970.
02:58
And it was like a lot of you,
kind of a prosaic example, kind of trite.
kind of a prosaic example, kind of trite.
55
166360
4536
Giống như các bạn nghĩ,
đây là một ví dụ cũ rích, nhàm chán.
đây là một ví dụ cũ rích, nhàm chán.
03:02
It was a picture in the National
Geographic Magazine
Geographic Magazine
56
170920
3376
Một bức tranh trong tạp chí
National Geographic
National Geographic
03:06
of a kid who was my age in East Africa,
57
174320
4296
về một đứa trẻ bằng tuổi tôi ở Đông Phi,
03:10
and there were flies on his face
and a distended belly.
and a distended belly.
58
178640
2576
với lũ ruồi trên mặt và
cái bụng phình chướng.
cái bụng phình chướng.
03:13
And he wasn't going to make it,
and I knew that, and I was helpless.
and I knew that, and I was helpless.
59
181240
4920
Và cậu ta trông rất bất lực,
và tôi biết tôi chẳng thể làm gì được,
và tôi biết tôi chẳng thể làm gì được,
03:18
Some of you remember that picture,
60
186720
1976
Một vài người có thể
còn nhớ bức tranh đó,
còn nhớ bức tranh đó,
03:20
not exactly that picture,
one just like it.
one just like it.
61
188720
2016
không hẳn chính xác là nó,
chỉ gần giống.
chỉ gần giống.
03:22
It introduced the West
to grinding poverty around the world.
to grinding poverty around the world.
62
190760
4800
Nó cho phương Tây thấy
sự nghèo khổ trên khắp thế giới.
sự nghèo khổ trên khắp thế giới.
03:28
Well, that vision kind of haunted me
as I grew up and I went to school
as I grew up and I went to school
63
196240
4776
Cảnh tượng đó đã ám ảnh tôi
khi tôi lớn lên và bắt đầu đi học,
khi tôi lớn lên và bắt đầu đi học,
03:33
and I dropped out and dropped in
64
201040
1776
ra trường, đi làm,
03:34
and started my family.
65
202840
1960
và lập gia đình.
03:37
And I wondered, what happened to that kid?
66
205496
2000
Và tội tự hỏi cậu bé ấy bây giờ ra sao?
03:39
Or to people just like him
all over the world?
all over the world?
67
207520
2680
Và những người giống như thế
ở khắp thế giới ?
ở khắp thế giới ?
03:43
And so I started to study,
even though I wasn't in college,
even though I wasn't in college,
68
211200
2776
Tôi tự mình tìm hiểu, mặc dù
tôi không còn học đại học,
tôi không còn học đại học,
tìm kiếm câu trả lời:
03:46
I was looking for the answer:
69
214000
1416
Điều gì xảy ra với những người
nghèo nhất thế giới?
nghèo nhất thế giới?
03:47
what happened to the world's
poorest people?
poorest people?
70
215440
2096
03:49
Has it gotten worse?
Has it gotten better? What?
Has it gotten better? What?
71
217560
2256
Tồi tệ hơn hay tốt đẹp hơn?
03:51
And I found the answer,
and it changed my life,
and it changed my life,
72
219840
2776
Và khi tôi tìm ra câu trả lời,
nó đã thay đổi cuộc đời tôi
nó đã thay đổi cuộc đời tôi
03:54
and I want to share it with you.
73
222640
1560
Tôi muốn chia sẻ với các bạn.
03:57
See --
74
225040
1200
Nghĩ xem
03:59
most Americans believe
that poverty has gotten worse
that poverty has gotten worse
75
227760
4256
hầu hết người Mỹ tin rằng
nghèo đói đã trở nên tồi tệ hơn
nghèo đói đã trở nên tồi tệ hơn
04:04
since we were children,
since they saw that vision.
since they saw that vision.
76
232040
3136
từ khi họ còn nhỏ và
từ lúc họ thấy bức tranh đó.
từ lúc họ thấy bức tranh đó.
04:07
If you ask Americans, "Has poverty
gotten worse or better around the world?",
gotten worse or better around the world?",
77
235200
3656
Nếu bạn hỏi người Mỹ: "Nạn nghèo đói
trên thế giới đã tệ hơn hay tốt hơn?"
trên thế giới đã tệ hơn hay tốt hơn?"
04:10
70 percent will say that hunger
has gotten worse since the early 1970s.
has gotten worse since the early 1970s.
78
238880
3336
70% sẽ nói nghèo đói trở nên tệ hơn
từ đầu những năm 1970.
từ đầu những năm 1970.
04:14
But here's the truth.
79
242240
1496
Nhưng đây là sự thật.
04:15
Here's the epiphany that I had
that changed my thinking.
that changed my thinking.
80
243760
3696
Đây là điều đã thay đổi suy nghĩ của tôi.
04:19
From 1970 until today,
81
247480
2760
Từ năm 1970 đến nay,
04:22
the percentage of the world's population
82
250880
2856
phần trăm dân số thế giới
04:25
living in starvation levels,
83
253760
2016
sống trong nghèo đói
04:27
living on a dollar a day or less,
obviously adjusted for inflation,
obviously adjusted for inflation,
84
255800
3656
chỉ với 1$ một ngày, thậm chí ít hơn
dĩ nhiên là đã tính đến sự lạm phát,
dĩ nhiên là đã tính đến sự lạm phát,
04:31
that percentage has declined
85
259480
3216
tỷ lệ đó..đang giảm đi
04:34
by 80 percent.
86
262720
1680
..80%.
04:37
There's been an 80 percent decline
in the world's worst poverty
in the world's worst poverty
87
265080
2976
những 80% nghèo đói trên thế giới giảm đi
từ khi tôi còn là một đứa trẻ.
04:40
since I was a kid.
88
268080
1216
04:41
And I didn't even know about it.
89
269320
1576
Và tôi còn không biết về điều đó.
04:42
This, my friends, that's a miracle.
90
270920
1880
Điều này, các bạn à, là một phép màu.
04:45
That's something we ought to celebrate.
91
273320
2296
Đó là điểu mà chúng ta nên ăn mừng.
04:47
It's the greatest antipoverty achievement
in the history of mankind,
in the history of mankind,
92
275640
4256
Đó là một thành quả chống nghèo đói
vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại,
vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại,
04:51
and it happened in our lifetimes.
93
279920
2536
và nó đã xảy ra trong thời đại của ta.
04:54
(Applause)
94
282480
3536
(Vỗ tay)
04:58
So when I learned this, I asked,
what did that? What made it possible?
what did that? What made it possible?
95
286040
4856
Và khi tôi biết điều này, tôi hỏi, điều gì
làm nên việc đó, điều gì làm nó khả thi?
làm nên việc đó, điều gì làm nó khả thi?
05:02
Because if you don't know why,
you can't do it again.
you can't do it again.
96
290920
2816
Bởi vì nếu bạn không biết tại sao,
bạn sẽ không thể làm lại.
bạn sẽ không thể làm lại.
05:05
If you want to replicate it
97
293760
1336
Nếu bạn muốn tái hiện nó
05:07
and get the next two billion
people out of poverty,
people out of poverty,
98
295120
2536
và đưa 2 tỷ người tiếp theo
thoát khỏi nghèo đói,
thoát khỏi nghèo đói,
vì đó là điều mà ta đang nói tới:
kể từ khi tôi còn nhỏ,
kể từ khi tôi còn nhỏ,
05:09
because that's what we're talking about:
since I was a kid,
since I was a kid,
99
297680
2776
ít nhất 2 tỷ trong số này,
những anh chị của chúng ta
những anh chị của chúng ta
05:12
two billion of the least of these,
our brothers and sisters,
our brothers and sisters,
100
300480
2816
được giải thoát khỏi nghèo đói.
05:15
have been pulled out of poverty.
101
303316
1540
Tôi muốn 2 tỷ người tiếp theo,
nên tôi phải biết tại sao.
nên tôi phải biết tại sao.
05:16
I want the next two billion,
so I've got to know why.
so I've got to know why.
102
304880
2486
05:19
And I went in search of an answer.
103
307386
1630
Và khi tôi đi tìm câu trả lời.
05:21
And it wasn't a political answer,
because I didn't care.
because I didn't care.
104
309040
2656
Và nó không phải là câu trả lời chính trị,
vì tôi không quan tâm.
vì tôi không quan tâm.
05:23
You know what, I still don't care.
105
311720
1656
Bạn biết không, tôi vẫn không quan tâm.
05:25
I wanted the best answer
from mainstream economists
from mainstream economists
106
313400
4816
Tôi muốn câu trả lời tốt nhất
từ những nhà kinh tế chủ đạo
từ những nhà kinh tế chủ đạo
05:30
left, right and center.
107
318240
2120
ở bất cứ đâu.
05:32
And here it is.
108
320880
1200
Và nó đây.
05:34
Here are the reasons.
109
322560
1256
Đây là những các lý do.
05:35
There are five reasons that two billion
of our brothers and sisters
of our brothers and sisters
110
323840
3736
Có 5 lý do giúp 2 tỷ người anh,
người chị của chúng ta
người chị của chúng ta
được giải thoát khỏi cái nghèo
kể từ khi tôi còn nhỏ.
kể từ khi tôi còn nhỏ.
05:39
have been pulled out of poverty
since I was a kid.
since I was a kid.
111
327600
2376
05:42
Number one: globalization.
112
330000
2520
Thứ nhất: toàn cầu hoá.
05:45
Number two: free trade.
113
333080
2096
Thứ hai: tự do thương mại.
05:47
Number three: property rights.
114
335200
2336
Thứ ba: quyền sở hữu.
05:49
Number four: rule of law.
115
337560
2536
Thứ tư: pháp quyền.
05:52
Number five: entrepreneurship.
116
340120
2976
Thứ năm: Tự chủ doanh nghiệp.
Đó là hệ thống doanh nghiệp tự do
lan rộng trên khắp thế giới
lan rộng trên khắp thế giới
05:55
It was the free enterprise system
spreading around the world
spreading around the world
117
343120
4256
sau năm 1970.
05:59
after 1970 that did that.
118
347400
1776
Tôi không hề ngờ nghệch đâu.
06:01
Now, I'm not naive.
119
349200
2416
Tôi biết tự do kinh doanh không hoàn hảo,
06:03
I know that free enterprise isn't perfect,
120
351640
2456
và tốt biết rằng tự do kinh doanh
không phải là mọi thứ ta cần
không phải là mọi thứ ta cần
06:06
and I know that free enterprise
isn't everything we need
isn't everything we need
121
354120
3136
để xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.
06:09
to build a better world.
122
357280
1216
06:10
But that is great.
123
358520
2536
Nhưng nó thật tuyệt vời.
06:13
And that's beyond politics.
124
361080
1336
Và vượt qua cả chính trị.
06:14
Here's what I learned.
This is the epiphany.
This is the epiphany.
125
362440
2096
Đây là cái là tôi học được.
Đây là điểm mấu chốt.
Đây là điểm mấu chốt.
06:16
Capitalism is not just about accumulation.
126
364560
3016
Chủ nghĩa tư bản không chỉ là tích lũy.
06:19
At its best, it's about aspiration,
127
367600
2536
Về mặt tốt nhất, đó là khát vọng,
06:22
which is what so many people
on this stage talk about,
on this stage talk about,
128
370160
2696
điều mà rất nhiều người
nói về trên sân khấu này,
nói về trên sân khấu này,
06:24
is the aspiration that comes from dreams
129
372880
3216
là khát vọng đến từ những ước mơ
06:28
that are embedded
in the free enterprise system.
in the free enterprise system.
130
376120
2256
được gắn chặt vào hệ thống
tự do kinh doanh.
tự do kinh doanh.
06:30
And we've got to share it
with more people.
with more people.
131
378400
2176
Và chúng ta phải chia sẻ nó
với nhiều người hơn.
với nhiều người hơn.
06:32
Now, I want to tell you
about a second epiphany
about a second epiphany
132
380600
3216
Bây giờ, tôi muốn nói với các bạn
về điểm mấu chốt thứ 2
về điểm mấu chốt thứ 2
06:35
that's related to that first one
133
383840
2496
liên quan đến cái đầu tiên
06:38
that I think can bring us progress,
not just around the world,
not just around the world,
134
386360
3056
mà tôi nghĩ có thể mang tới sự tiến bộ,
không chỉ trên thế giới
không chỉ trên thế giới
06:41
but right here at home.
135
389440
1240
mà ngay ở trong nhà.
06:43
The best quote I've ever heard
136
391840
2016
Câu châm ngôn hay nhất tôi từng nghe
06:45
to summarize the thoughts
that I've just given you
that I've just given you
137
393880
3576
để tóm gọn những suy nghĩ
mà tôi vừa gửi tới các bạn
mà tôi vừa gửi tới các bạn
06:49
about pulling people out of poverty
138
397480
2056
về việc đẩy lùi đói nghèo
06:51
is as follows:
139
399560
2096
là như sau:
06:53
"Free markets have created more wealth
than any system in history.
than any system in history.
140
401680
4856
"Thị trường tự do đã tạo ra nhiều của cải
hơn bất kỳ hệ thống nào trong lịch sử.
hơn bất kỳ hệ thống nào trong lịch sử.
06:58
They have lifted billions out of poverty."
141
406560
2800
Nó đã đưa hàng tỷ người
thoát khỏi cái nghèo."
thoát khỏi cái nghèo."
07:02
Who said it?
142
410400
1256
Ai đã nói vậy?
07:03
It sounds like Milton Friedman
or Ronald Reagan.
or Ronald Reagan.
143
411680
3400
Nó nghe có vẻ giống
Milton Friedman hay Ronald Reagan.
Milton Friedman hay Ronald Reagan.
07:07
Wrong.
144
415800
1200
Không đâu.
07:09
President Barack Obama said that.
145
417480
2240
Đó là tổng thống Barack Obama.
07:12
Why do I know it by heart?
146
420440
1600
Sao tôi lại thuộc nằm lòng nó ?
07:14
Because he said it to me.
147
422960
1440
Vì chính ông ấy đã nói với tôi.
07:17
Crazy.
148
425640
1496
Thật điên rồ!
07:19
And I said, "Hallelujah."
149
427160
2680
Và tôi nói rằng: "Ơn Chúa"
07:22
But more than that, I said,
150
430800
2496
Nhưng hơn thế nữa, tôi nói:
07:25
"What an opportunity."
151
433320
1696
"Đó là một cơ hội!"
Bạn biết tôi đã nghĩ gì không ?
07:27
You know what I was a thinking?
152
435040
1496
Đó là một sự kiện mà
chúng tôi làm trong một môn học
chúng tôi làm trong một môn học
07:28
It was at an event
that we were doing on the subject
that we were doing on the subject
153
436560
2456
tại trường đại học
Georgetown tháng 5, 2015.
Georgetown tháng 5, 2015.
07:31
at Georgetown University in May of 2015.
154
439040
1936
07:33
And I thought, this is the solution
155
441000
2776
Và tôi nghĩ, đây là giải pháp
07:35
to the biggest problem
facing America today. What?
facing America today. What?
156
443800
3496
cho vấn đề lớn nhất mà ngày nay
nước Mỹ phải đối diện. Cái gì?
nước Mỹ phải đối diện. Cái gì?
Nó gần như hoàn thiện
xoay quanh những ý tưởng,
xoay quanh những ý tưởng,
07:39
It's coming together around these ideas,
157
447320
2776
những đảng viên đảng Tự do và Bảo thủ.
07:42
liberals and conservatives,
158
450120
1736
07:43
to help people who need us the most.
159
451880
3080
để giúp những người cần ta nhất.
Tôi không cần nói với bất kỳ ai ở đây
rằng ta đang trong kỳ khủng hoảng,
rằng ta đang trong kỳ khủng hoảng,
07:47
Now, I don't have to tell anybody
in this room that we're in a crisis,
in this room that we're in a crisis,
160
455480
3296
07:50
in America and many countries around
the world with political polarization.
the world with political polarization.
161
458800
3576
Tại Mỹ và nhiều nước khác trên thế giới
với sự phân cực chính trị.
với sự phân cực chính trị.
07:54
It's risen to critical, crisis levels.
162
462400
1896
Khủng hoảng leo thang tới mức nguy hại.
07:56
It's unpleasant. It's not right.
163
464320
2400
Nó thật khó chịu, và sai trái.
07:59
There was an article last year
164
467320
1656
Có một bài báo vào năm ngoái
08:01
in the Proceedings
of the National Academy of Sciences,
of the National Academy of Sciences,
165
469000
2616
trong Kỷ yếu của viện Hàn lâm
Khoa học Quốc gia
Khoa học Quốc gia
08:03
which is one of the most
prestigious scientific journals
prestigious scientific journals
166
471640
3480
tờ báo uy tín bậc nhất về khoa học
được xuất bản ở phương Tây.
08:08
published in the West.
167
476080
1256
08:09
And it was an article in 2014
168
477360
2456
Đó là bài báo vào năm 2014
08:11
on political motive asymmetry.
169
479840
2416
về vấn đề động cơ chính trị của
sự phân cực này
sự phân cực này
08:14
What's that? That's what psychologists
call the phenomenon
call the phenomenon
170
482280
2715
Đó là gì? Các nhà tâm lý học gọi nó là
08:17
of assuming that your ideology
is based in love
is based in love
171
485019
3920
hiện tượng ra vẻ rằng
hệ tư tưởng của bạn dựa trên lòng bác ái
hệ tư tưởng của bạn dựa trên lòng bác ái
08:21
but your opponents' ideology
is based in hate.
is based in hate.
172
489440
2880
nhưng ở lập trường đối lập thì
nó dựa trên lòng hận thù.
nó dựa trên lòng hận thù.
08:24
It's common in world conflict.
173
492920
2816
Đó là điều bình thường
của mâu thuẫn trên thế giới
của mâu thuẫn trên thế giới
08:27
You expect to see this between
Palestinians and Israelis, for example.
Palestinians and Israelis, for example.
174
495760
4040
Ví dụ như giữa người Palestine và Israel.
08:32
What the authors of this article found
175
500400
2416
Tác giả bài viết này đã nhận định rằng
08:34
was that in America today,
a majority of Republicans and Democrats
a majority of Republicans and Democrats
176
502840
4616
Nước Mỹ ngày nay, lực lượng
các đảng viên Cộng Hòa và Dân Chủ
các đảng viên Cộng Hòa và Dân Chủ
08:39
suffer from political motive asymmetry.
177
507480
2576
phải đương đầu với
sự mất cân đối chính trị.
sự mất cân đối chính trị.
08:42
A majority of people in our country today
who are politically active believe
who are politically active believe
178
510080
3856
Những người hoạt động chính trị
ở nước ta ngày nay, một bên tin rằng
ở nước ta ngày nay, một bên tin rằng
08:45
that they are motivated by love
but the other side is motivated by hate.
but the other side is motivated by hate.
179
513960
3416
họ hoạt động trên lòng bác ái
nhưng bên còn lại thì là lòng hận thù.
nhưng bên còn lại thì là lòng hận thù.
Nghĩ về điều đó xem.
08:49
Think about it. Think about it.
180
517400
1536
Hầu hết những người đang đi và nói rằng,
08:50
Most people are walking around saying,
181
518960
2175
"Anh biết đây, hệ tư tưởng của tôi
dựa trên lòng nhân ái
dựa trên lòng nhân ái
08:53
"You know, my ideology
is based on basic benevolence,
is based on basic benevolence,
182
521159
3177
tôi muốn giúp đỡ người dân,
08:56
I want to help people,
183
524360
1216
08:57
but the other guys,
they're evil and out to get me."
they're evil and out to get me."
184
525600
2800
nhưng những người khác
họ là quỷ dữ và sẵn sàng sà vào tôi"
họ là quỷ dữ và sẵn sàng sà vào tôi"
09:01
You can't progress as a society
when you have this kind of asymmetry.
when you have this kind of asymmetry.
185
529200
5296
Bạn không thể điều hành một xã hội
khi mà những mâu thuẫn này hiện hữu.
khi mà những mâu thuẫn này hiện hữu.
09:06
It's impossible.
186
534520
1200
Điều đó là bất khả thi.
Nhưng làm sao để giải quyết điều này?
09:08
How do we solve it?
187
536560
1256
09:09
Well, first, let's be honest:
there are differences.
there are differences.
188
537840
3656
Đầu tiên, hãy thành thật rằng:
Có những khác biệt.
Có những khác biệt.
Đừng giảm thiểu những khác biệt này.
Điều đó sẽ thật là ngờ nghệch.
Điều đó sẽ thật là ngờ nghệch.
09:13
Let's not minimize the differences.
That would be really naïve.
That would be really naïve.
189
541520
3696
Có rất nhiều
bài nghiên cứu tốt về điều này.
bài nghiên cứu tốt về điều này.
09:17
There's a lot of good research on this.
190
545240
2056
09:19
A veteran of the TED stage
is my friend Jonathan Haidt.
is my friend Jonathan Haidt.
191
547320
3136
Một thuyết gia kỳ cựu tại TED,
Jonathan Haidt, là bạn của tôi.
Jonathan Haidt, là bạn của tôi.
09:22
He's a psychology professor
at New York University.
at New York University.
192
550480
3056
Anh ấy là một giáo sư tâm lý học
tại Đại học New York.
tại Đại học New York.
09:25
He does work on the ideology
and values and morals of different people
and values and morals of different people
193
553560
4936
Việc của anh ta là nghiên cứu hệ tư tưởng,
giá trị và đạo đức nhiều người khác nhau
giá trị và đạo đức nhiều người khác nhau
09:30
to see how they differ.
194
558520
1240
để thấy họ khác nhau ra sao
Và anh ấy đã chỉ ra, lấy ví dụ,
các đảng viên bảo thủ và tự do
các đảng viên bảo thủ và tự do
09:32
And he's shown, for example,
that conservatives and liberals
that conservatives and liberals
195
560360
2810
09:35
have a very different emphasis
on what they think is important.
on what they think is important.
196
563194
3016
có những niềm tin khác nhau
về những điều họ nghĩ là quan trọng.
về những điều họ nghĩ là quan trọng.
09:38
For example, Jon Haidt has shown
197
566234
3302
Ví dụ, Jon Haidt đã cho thấy
09:41
that liberals care about poverty
198
569560
2976
rằng đảng viên Tự do
quan tâm đến nghèo đói
quan tâm đến nghèo đói
09:44
59 percent more than they care
about economic liberty.
about economic liberty.
199
572560
2880
59% nhiều hơn so với tự do kinh tế.
Và đảng viên Bảo thủ
quan tâm đến tự do kinh tế
quan tâm đến tự do kinh tế
09:48
And conservatives
care about economic liberty
care about economic liberty
200
576280
2496
09:50
28 percent more
than they care about poverty.
than they care about poverty.
201
578800
3160
28% nhiều hơn so với sự nghèo đói
Những khác biệt
không thể dung hòa, phải không?
không thể dung hòa, phải không?
09:54
Irreconcilable differences, right?
202
582920
2056
09:57
We'll never come together. Wrong.
203
585000
2000
Chúng ta sẽ không bao giờ
chung đường. Sai rồi!
chung đường. Sai rồi!
09:59
That is diversity
in which lies our strength.
in which lies our strength.
204
587520
3376
Đó là sự đa dạng nơi ẩn chứa
sức mạnh của chúng ta.
sức mạnh của chúng ta.
10:02
Remember what pulled up the poor.
205
590920
4136
Hãy nhớ cái đã kiềm hãm cái nghèo.
10:07
It was the obsession with poverty,
206
595080
3056
Đó là nỗi ám ảnh về sự nghèo đói
10:10
accompanied by the method
of economic freedom
of economic freedom
207
598160
4216
kèm theo giải pháp tự do thương mại
10:14
spreading around the world.
208
602400
1616
phủ rộng khắp toàn thế giới.
10:16
We need each other, in other words,
209
604040
2536
Chúng ta cần nhau, nói cách khác,
10:18
if we want to help people and get the next
two billion people out of poverty.
two billion people out of poverty.
210
606600
3620
nếu chúng ta muốn giúp nhân loại
đưa 2 tỷ người thoát khỏi nghèo đói
đưa 2 tỷ người thoát khỏi nghèo đói
10:22
There's no other way.
211
610244
1280
Không còn cách nào khác.
10:24
Hmm.
212
612560
1336
Hmm
10:25
How are we going to get that?
213
613920
1480
Chúng ta làm điều đó như thế nào?
Một việc khó nhằn, đúng không?
10:28
It's a tricky thing, isn't it.
214
616360
1656
Chúng ta cần những ý tưởng sáng tạo.
10:30
We need innovative thinking.
215
618040
2216
Nó có rất nhiều ở trên sân khấu này.
10:32
A lot of it's on this stage.
216
620280
1656
Doanh nghiệp xã hội.
Vâng, quá rõ ràng, đầy tính hiện tượng.
Vâng, quá rõ ràng, đầy tính hiện tượng.
10:33
Social entrepreneurship.
Yeah. Absolutely. Phenomenal.
Yeah. Absolutely. Phenomenal.
217
621960
3160
10:38
We need investment overseas
218
626280
2336
Chúng ta cầu đầu tư ngoại quốc
theo một cách bền vững, có trách nhiệm
hợp lý, và đạo đức. Vâng, Vâng
hợp lý, và đạo đức. Vâng, Vâng
10:40
in a sustainable, responsible,
ethical and moral way. Yes. Yes.
ethical and moral way. Yes. Yes.
219
628640
4376
Nhưng bạn có biết điều
chúng ta thật sự cần?
chúng ta thật sự cần?
10:45
But you know what we really need?
220
633040
1816
10:46
We need a new day in flexible ideology.
221
634880
4616
Chúng ta cần một khởi đầu mới
với hệ tư tưởng linh động.
với hệ tư tưởng linh động.
10:51
We need to be less predictable.
222
639520
2560
Chúng ta cần dự đoán ít đi.
10:54
Don't we?
223
642680
1216
Được không?
10:55
Do you ever feel like your own ideology
is starting to get predictable?
is starting to get predictable?
224
643920
4576
Có bao giờ bạn thấy hệ tư tưởng
của mình trở nên dễ đoán bắt ?
của mình trở nên dễ đoán bắt ?
11:00
Kinda conventional?
225
648520
1736
Một kiểu thông thường?
11:02
Do you ever feel like you're always
listening to people who agree with you?
listening to people who agree with you?
226
650280
4136
Có bao giờ bạn thấy mình luôn
lắng nghe những người đồng ý với mình?
lắng nghe những người đồng ý với mình?
11:06
Why is that dangerous?
227
654440
1736
Tại sao điều đó lại nguy hiểm?
11:08
Because when we talk
in this country about economics,
in this country about economics,
228
656200
3576
Bởi vì khi chúng ta trò chuyện
về kinh tế trong đất nước này,
về kinh tế trong đất nước này,
11:11
on the right, conservatives,
229
659800
1656
bên trái là đảng Bảo thủ,
11:13
you're always talking about taxes
and regulations and big government.
and regulations and big government.
230
661480
4640
bạn luôn nói về thuế,
những luật lệ và đại chính phủ
những luật lệ và đại chính phủ
11:18
And on the left, liberals,
you're talking about economics,
you're talking about economics,
231
666880
2736
Và bên phải của đảng Tự do
khi nói về Kinh tế,
khi nói về Kinh tế,
11:21
it's always about income inequality.
232
669640
2256
nó luôn luôn là sự bất công
trong thu nhập.
trong thu nhập.
11:23
Right? Now those are important things,
233
671920
3416
Đúng chứ? Đó là những điều
quan trọng lúc này,
quan trọng lúc này,
11:27
really important to me,
really important to you.
really important to you.
234
675360
2256
thật sự quan trọng với tôi
cả bạn nữa.
cả bạn nữa.
11:29
But when it comes to lifting people up
235
677640
2536
Nhưng khi nó nâng đỡ những người
11:32
who are starving and need us today,
those are distractions.
those are distractions.
236
680200
4456
nghèo đói và cần chúng ta,
những điều đó là vô nghĩa.
những điều đó là vô nghĩa.
11:36
We need to come together
around the best ways
around the best ways
237
684680
3416
Chúng ta phải cùng nhau
hoàn thiện các giải pháp tốt nhất
hoàn thiện các giải pháp tốt nhất
để giảm thiểu nghèo đói bằng cách
sử dụng những công cụ mà ta vứt bỏ,
sử dụng những công cụ mà ta vứt bỏ,
11:40
to mitigate poverty
using the best tools at our disposal,
using the best tools at our disposal,
238
688120
3336
và điều đó chỉ đến chỉ khi đảng Bảo thủ
nhận ra rằng họ cần đảng Tự do
nhận ra rằng họ cần đảng Tự do
11:43
and that comes only when conservatives
recognize that they need liberals
recognize that they need liberals
239
691480
4496
và nỗi ám ảnh của học về nghèo đói.
11:48
and their obsession with poverty,
240
696000
1616
11:49
and liberals need conservatives
and their obsession with free markets.
and their obsession with free markets.
241
697640
5120
và đảng Tự do cần đến đảng Bảo thủ
và nỗi ám ảnh của họ về thị trường tự do.
và nỗi ám ảnh của họ về thị trường tự do.
11:55
That's the diversity in which lies
the future strength of this country,
the future strength of this country,
242
703240
4496
Đó chính là sự đa dạng và là nơi ẩn giấu
sức mạnh tương lai của đất nước này,
sức mạnh tương lai của đất nước này,
11:59
if we choose to take it.
243
707760
1960
nếu như chúng ta lựa chọn lấy nó.
Vậy chúng ta sẽ thực hiện nó như thế nào?
Sẽ làm cùng nhau như thế nào?
Sẽ làm cùng nhau như thế nào?
12:02
So how are we going to do it?
How are we going to do it together?
How are we going to do it together?
244
710760
3056
12:05
I've got to have some action items,
not just for you but for me.
not just for you but for me.
245
713840
3160
Tôi đã có một vài hành động,
không chỉ cho bạn mà cả cho tôi nữa.
không chỉ cho bạn mà cả cho tôi nữa.
12:09
Number one. Action item number one:
246
717400
2896
Hành động thứ nhất:
12:12
remember, it's not good enough
just to tolerate people who disagree.
just to tolerate people who disagree.
247
720320
5216
Nên nhớ rằng, bỏ qua cho
một người không tin tưởng ta
một người không tin tưởng ta
12:17
It's not good enough.
248
725560
1696
là chưa đủ.
12:19
We have to remember that we need
people who disagree with us,
people who disagree with us,
249
727280
3896
Chúng ta phải nhớ rằng mình cần
những người bất đồng với mình,
những người bất đồng với mình,
12:23
because there are people
who need all of us
who need all of us
250
731200
2336
bời vì có nhiều người cần tất cả chúng ta
12:25
who are still waiting for these tools.
251
733560
2440
và luôn chờ đợi những công cụ này.
12:28
Now, what are you going to do?
How are you going to express that?
How are you going to express that?
252
736680
3296
Giờ ta sẽ làm gì tiếp theo?
Làm thế nào để diễn đạt nó?
Làm thế nào để diễn đạt nó?
12:32
Where does this start? It starts here.
253
740000
1936
Bắt đầu từ đâu? Ngay đây!
12:33
You know, all of us
in this room, we're blessed.
in this room, we're blessed.
254
741960
3256
Bạn biết đấy, tất cả chúng ta
trong căn phòng này, đều được phù hộ.
trong căn phòng này, đều được phù hộ.
12:37
We're blessed with people
who listen to us.
who listen to us.
255
745240
2056
Được phù hộ từ những người lắng nghe ta.
12:39
We're blessed with prosperity.
We're blessed with leadership.
We're blessed with leadership.
256
747320
2896
Được phù hộ bởi sự thịnh vượng.
Được phù hộ bởi tài lãnh đạo.
Được phù hộ bởi tài lãnh đạo.
12:42
When people hear us,
with the kind of unpredictable ideology,
with the kind of unpredictable ideology,
257
750240
4400
Khi người khác lắng nghe chúng ta,
với hệ tư tưởng không đoán trước được,
với hệ tư tưởng không đoán trước được,
12:47
then maybe people will listen.
258
755200
2416
rồi có lẽ họ sẽ lắng nghe.
12:49
Maybe progress will start at that point.
259
757640
2176
Quá trình có lẽ sẽ bắt đầu từ đấy.
12:51
That's number one. Number two.
260
759840
1760
Đó chính là điều thứ nhất. Điều thứ hai.
12:54
Number two: I'm asking you
and I'm asking me
and I'm asking me
261
762160
3800
Điều thứ hai: Tôi muốn bạn và tôi muốn tôi
12:58
to be the person specifically
who blurs the lines,
who blurs the lines,
262
766680
4376
phải là một người đặc biệt
có thể xóa nhòa đi những ranh giới,
có thể xóa nhòa đi những ranh giới,
13:03
who is ambiguous, who is hard to classify.
263
771080
3280
là người mơ hồ, khó phân loại.
Nếu bạn là một đảng viên đảng Bảo thủ,
13:07
If you're a conservative,
264
775160
1256
hãy là người bảo thủ
biết quan tâm đến nạn nghèo đói
biết quan tâm đến nạn nghèo đói
13:08
be the conservative
who is always going on about poverty
who is always going on about poverty
265
776440
3536
và những luân thường đạo lý
là một chiến binh bảo vệ người nghèo
là một chiến binh bảo vệ người nghèo
13:12
and the moral obligation
to be a warrior for the poor.
to be a warrior for the poor.
266
780000
2816
13:14
And if you're a liberal,
be a liberal who is always talking
be a liberal who is always talking
267
782840
3696
và nếu bạn là đảng viên đảng Tự do,
hãy là một đảng viên luôn nói về
hãy là một đảng viên luôn nói về
13:18
about the beauty of free markets
to solve our problems
to solve our problems
268
786560
4576
nét tốt đẹp của tự do thương mại
để giải quyết vấn đề của chúng ta
để giải quyết vấn đề của chúng ta
13:23
when we use them responsibly.
269
791160
1600
khi ta dùng họ một cách có trách nhiệm.
13:25
If we do that, we get two things.
270
793320
2736
Nếu ta làm vậy, ta được hai điều
13:28
Number one: we get to start
to work on the next two billion
to work on the next two billion
271
796080
4576
Thứ nhất: Bước đầu đưa
2 tỷ người tiếp theo ra khỏi đói nghèo
2 tỷ người tiếp theo ra khỏi đói nghèo
13:32
and be the solution
that we've seen so much of in the past
that we've seen so much of in the past
272
800680
3536
và giải pháp mà ta thấy
quá nhiều trong quá khứ
quá nhiều trong quá khứ
và ta cần thấy nhiều hơn nữa
trong tương lai. Đó là cái ta nhận được.
trong tương lai. Đó là cái ta nhận được.
13:36
and we need to see more of in the future.
That's what we get.
That's what we get.
273
804240
2896
13:39
And the second is
that we might just be able
that we might just be able
274
807160
2976
Thứ hai đó là, có lẽ ta chỉ có thể
13:42
to take the ghastly holy war of ideology
that we're suffering under in this country
that we're suffering under in this country
275
810160
4656
lấy những tư tưởng chiến tranh cực đoan
mà ta phải gánh chịu ở đất nước này
mà ta phải gánh chịu ở đất nước này
13:46
and turn it into a competition of ideas
276
814840
4256
và biến nó thành cuộc tranh đấu ý tưởng
13:51
based on solidarity and mutual respect.
277
819120
2976
dựa trên tinh thần đoàn kết
và tôn trọng lẫn nhau.
và tôn trọng lẫn nhau.
13:54
And then maybe, just maybe,
278
822120
3856
Và sau đó có lẽ, chỉ có lẽ thôi,
13:58
we'll all realize that our big differences
279
826000
3680
tất cả chúng ta đều nhận ra
những điểm khác biệt lớn của mình
những điểm khác biệt lớn của mình
14:02
aren't really that big after all.
280
830360
2120
không lớn như ta vẫn nghĩ.
14:05
Thank you.
281
833400
1216
Cám ơn.
14:06
(Applause)
282
834640
6828
(vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Arthur Brooks - Social scientist, authorAs president of the American Enterprise Institute, Arthur Brooks is changing the way conservatives think about poverty and opportunity.
Why you should listen
When classical French horn player Arthur Brooks returned to the United States from Spain with no money and few academic credentials, he felt he was immigrating to his own country. Now, as president of the conservative think tank American Enterprise Institute (and an author of many columns and books, including his latest, The Conservative Heart), he's injecting a much-needed dose of compassion into contemporary conservative discourse.
A tireless advocate of free enterprise, Brooks argues that "a conservatism that fights poverty, promotes equal opportunity and extols spiritual enlightenment" is what the United States needs to restore prosperity and happiness.
Arthur Brooks | Speaker | TED.com