ABOUT THE SPEAKER
Michele Wucker - Author, policy analyst
Michele Wucker coined the term "gray rhino" as a metaphor for obvious risks that are neglected despite -- in fact, often because of -- their size and likelihood.

Why you should listen

Michele Wucker's term "gray rhino" has moved markets and shaped financial policies around the world. She is the author of the international bestseller The Gray Rhino: How to Recognize and Act on the Obvious Dangers We Ignore, which China's leadership has used to frame and communicate its efforts to crack down on financial risk.

Drawing on three decades of experience in financial media and think tank management, turnarounds and policy analysis, Wucker is founder of the Chicago-based strategy firm Gray Rhino & Company, which helps organizations to better manage gray rhino risks. She speaks regularly on risk management, leadership, macro strategy and decision-making for high-level global audiences. She has been recognized as a Young Global Leader of the World Economic Forum and a Guggenheim Fellow, among other honors.

Wucker's first two books, Lockout: Why America Keeps Getting Immigration Wrong When Our Prosperity Depends on Getting It Right and Why the Cocks Fight: Dominicans, Haitians, and the Struggle for Hispaniola, continue to influence policy debates.

More profile about the speaker
Michele Wucker | Speaker | TED.com
TED Salon U.S. Air Force

Michele Wucker: Why we ignore obvious problems -- and how to act on them

Michele Wucker: သိသာတဲ့ ပြဿနာတွေကို ဘာကြောင့် လျစ်လျူရှုကြတာလဲ။ ဒါတွေကို ဘယ်လို အရေးယူဆောင်ရွက်ကြမလဲ။

Filmed:
2,179,064 views

ငွေကြေး အကျပ်အတည်းနဲ့ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုလို ပြဿနာကြီးတွေကို သိပ်မနှောင်းခင်အထိ ဘာကြောင့် မကြာဏဆိုသလို လျစ်လျူရှုတတ်ကြတာလဲ။ မူဝါဒ နည်းဗျူဟာပညာရှင် Michele Wucker ကနေပြီး ရှားပါးပြီး ရှောင်လွှဲမရနိုင်တဲ့ "ငန်းနက်" ယုံမှတ်မှားမှုကို လျစ်လျှူရှုဖို့ ကျွန်ုပ်တို့ ရွေးချယ်တဲ့ တားဆီးနိုင်တဲ့ "မီးခိုးရောင်ကြံ့" ရဲ့ လက်တွေ့ကျမှုနဲ့ အစာထိုးဖို့ ကျွန်ုပ်တို့ကိုတိုက်တွန်းထားပါတယ်။ ဘာကြောင့် ကြိုသိနိုင်တဲ့ အကျပ်အတည်းတွေဟာ ကျွန်ုပ်တို့ကို အငိုက်ဖမ်းလဲဆိုတာပြသပြီး လက်ရှိသင့်ဘဝထဲမှာ ကြံ့ကို အားသွင်းပေးနိုင်လောက်တဲ့ လက္ခဏာတွေကို ခင်းကျင်းပြသထားပါတယ်။
- Author, policy analyst
Michele Wucker coined the term "gray rhino" as a metaphor for obvious risks that are neglected despite -- in fact, often because of -- their size and likelihood. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
So what if there were
a highly obvious problem
0
1375
3976
ဒီတော့ သင်တို့ရှေ့မှောက်မှာ
အတော်ကြီး သိသာတဲ့ ပြဿနာတစ်ခု
00:17
right in front of you?
1
5375
1601
ရှိနေတယ်ဆိုရင်ပေါ့။
00:19
One that everyone was talking about,
2
7000
3143
လူတိုင်းပြောနေကြတဲ့ တစ်ခု၊
00:22
one that affected you directly.
3
10167
2291
သင်တို့ကို တိုက်ရိုက် သက်ရောက်တဲ့ တစ်ခု၊
00:25
Would you do everything
within your power to fix things
4
13542
4309
ပိုဆိုးမလာခင် ဒါတွေကို
ပြင်ဆင်ဖို့ ကိုယ်တွင်းမှာရှိတဲ့
00:29
before they got worse?
5
17875
1458
စွမ်းအားမှန်သမျှနဲ့
လုပ်ကြမလား။
00:32
Don't be so sure.
6
20667
1726
ဒီလောက် မသေချာစမ်းပါနဲ့။
00:34
We are all much more likely
than any of us would like to admit
7
22417
4434
ကျွန်မတို့အားလုံးဟာ ကိုယ့်မျက်လုံး
ရှေ့တည့်တည့်မှာရှိတာကို
00:38
to miss what's right in front of our eyes.
8
26875
2976
လွဲချော်တာ ဝန်ခံဖို့က
ပိုဖြစ်နိုင်ခြေရှိပါတယ်။​ေ
00:41
And in fact,
9
29875
1434
တကယ်တမ်းက
00:43
we're sometimes most likely
to turn away from things
10
31333
3726
တစ်ခါတစ်ရံမှာ ကျွန်မတို့ဟာ ထုံးစံအတိုင်း
အခြေအနေတွေကထွက်ပြေးဖို့ ပိုများတာက
00:47
precisely because of the threat
that they represent to us,
11
35083
4643
၎င်းတို့က လုပ်ငန်းမှာ၊ ဘဝမှာ၊ လောကထဲမှာ
ကျွန်မတို့ကို ကိုယ်စားပြုတဲ့
00:51
in business, life and the world.
12
39750
2125
ခြိမ်းခြောက်မှုကြောင့်ပါ။
00:55
So I want to give you an example
from my world, economic policy.
13
43125
4292
ဒီတော့ ကျွန်မရဲ့လောက၊ စီးပွားရေး
မူဝါဒကနေ နမူနာတစ်ခု ပေးချင်တယ်။
01:00
So when Alan Greenspan
was head of the Federal Reserve,
14
48708
3310
Alan Greenspan က Federal Reserve ရဲ့
ဦးစီးဖြစ်တုန်းက
01:04
his entire job was to watch out
for problems in the US economy
15
52042
5476
သူ့အလုပ်တစ်ခုလုံးက US စီးပွားရေးမှာရှိတဲ့
ပြဿနာတွေကို စောင့်ကြည့်ပြီး
01:09
and to make sure that they
didn't spin out of control.
16
57542
2726
ထိန်းချုပ်မှုထဲကနေ လွင့်မထွက်အောင်
သေချာစေဖို့ပါ။
01:12
So, after 2006,
17
60292
1934
ဒါနဲ့ ၂၀၀၆ အလွန်မှာ
01:14
when real estate prices peaked,
18
62250
2559
အိမ်ခြံမြေစျေးတွေ ခေါင်ခိုက်တော့
01:16
more and more and more
respected leaders and institutions
19
64833
4601
တိုးတိုးလာနေတဲ့ လူရိုသေရှင်ရိုသေ
ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေဟာ
01:21
started to sound the alarm bells
20
69458
2601
စွန့်စားရတဲ့ ချေးငှားခြင်းနဲ့
01:24
about risky lending
and dangerous market bubbles.
21
72083
4042
ဘေးများတဲ့ စျေးကွက် ပူဖောင်းတွေအကြောင်း
အချက်ပေးခေါင်းလောင်းတွေ စတီးကြတယ်။
01:29
As you know, in 2008
it all came tumbling down.
22
77250
3809
သိတဲ့အတိုင်း ၂၀၀၈ မှာ
အားလုံးဟာ ဒယီးဒယိုင်ဖြစ်ကုန်တယ်။
01:33
Banks collapsed,
23
81083
1560
ဘဏ်တွေ ပြိုလဲတယ်၊
01:34
global stock markets
lost nearly half their value,
24
82667
3226
ကမ္ဘာ့ စတော့စျေးကွက်တွေဟာ
၎င်းတို့တန်ဖိုး တစ်ဝက်နီးနီး ဆုံးရှုံးတယ်။
01:37
millions and millions of people
lost their homes to foreclosure.
25
85917
4601
သိန်းသန်းချီတဲ့ လူတွေဟာ သူတို့အိမ်တွေကို
နှုတ်ရွေးခွင့် ပိတ်ပင်မှုမှာ ဆုံးသွားတယ်။
01:42
And at the bottom,
26
90542
1267
အောက်ခြေမှာတော့
01:43
nearly one in 10 Americans
was out of work.
27
91833
3375
အမေရိကန် ၁၀ ဦးမှာ ၁ ဦးဟာ
အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်ခဲ့တယ်။
01:48
So after things calmed down a little bit,
28
96875
2351
ဒါနဲ့ အခြေအနေတွေ နည်းနည်း
ငြိမ်သွားပြီးနောက်မှာ
01:51
Greenspan and many others
came out with a postmortem and said,
29
99250
4726
Greenspan နဲ့အခြားသူတွေဟာ အကုန်လုံးပြီးမှ
ထွက်ပြောတာက
01:56
"Nobody could have predicted that crisis."
30
104000
2042
"ဒီအကျပ်အတည်းကို ဘယ်သူမှ
ကြိုမပြောနိုင်ဘူး"
01:58
They called it "a black swan."
31
106792
2476
ဒါကို "ငန်းနက်တစ်ကောင်"လို့ခေါ်တယ်။"
02:01
Something that was unimaginable,
32
109292
2809
စိတ်ကူးလို့မရနိုင်တဲ၊ ကြိုမမြင်နိုင်တဲ့၊
02:04
unforeseeable and completely improbable.
33
112125
4000
လုံးဝ မဖြစ်တန်တဲ့ တစ်ခုခုပေါ့။
02:09
A total surprise.
34
117500
2018
လုံးဝ အံသြစရာတစ်ခုပါ။
02:11
Except it wasn't always such a surprise.
35
119542
3892
ဒီလို အံသြစရာ အမြဲမရှိတာက
လွဲရင်ပေါ့လေ။
02:15
For example, my Manhattan apartment
nearly doubled in value
36
123458
4393
ဥပမာ ကျွန်မရဲ့ မက်ဟာတန် တိုက်ခန်းဟာ
လေးနှစ်မရှိခင်အတွင်း
02:19
in less than four years.
37
127875
2059
တန်ဖိုး နှစ်ဆနီးနီးဖြစ်ခဲ့တယ်။
02:21
I saw the writing on the wall
and I sold it.
38
129958
3268
နံရံမှာ ရေးထားတာတွေတော့
ရောင်းလိုက်တယ်လေ။
02:25
(Laughter)
39
133250
2601
(ရယ်သံများ)
02:27
(Applause)
40
135875
2250
(လက်ခုပ်သံများ)
02:31
So, a lot of other people
also saw the warning,
41
139792
2226
အခြားလူများစွာလည်း
သတိပေးချက်ကို မြင်ခဲ့တယ်၊
02:34
spoke out publicly
42
142042
1625
လူသိရှင်ကြား ပြောခဲ့ပေမဲ့
02:36
and they were ignored.
43
144958
1976
လျစ်လျူရှုခံခဲ့ရတယ်။
02:38
So we didn't know exactly
what the crisis was going to look like,
44
146958
4226
ဒါကြောင့် အကျပ်အတည်းက ဘယ်လိုပုံ
ပေါက်ခဲ့မယ်ဆိုတာ အတိအကျ မသိခဲ့ဘူး၊
02:43
not the exact parameters,
45
151208
2018
တိကျတဲ့သတ်မှတ်ဘောင်မဟုတ်ပေမဲ့
02:45
but we could all tell
46
153250
1851
ကျွန်မတို့ အားလုံး ပြောနိုင်တာက
02:47
that the thing coming at us
was as dangerous, visible and predictable
47
155125
6351
မီးခိုးရောင် ကြံ့ကြီးဟာ ကျွန်မတို့ဆီ
ပြေးလာသလို ကျွန်မတို့ဆီလာနေတဲ့အရာက
02:53
as a giant gray rhino
charging right at us.
48
161500
3208
အန္တရာယ်ရှိတဲ့၊မြင်နိုင်တဲ့၊
ကြိုပြောနိုင်တဲ့ အရာဆိုတာပါ။
02:57
The black swan lends itself
49
165792
2017
ကျွန်မတို့ဆီမှာ အနာဂတ်တွေအတွက်
02:59
to the idea that we don't have
power over our futures.
50
167833
3875
အစွမ်းမရှိဘူးဆိုတဲ့စိတ်ကူးအတွက်
ငန်းနက်က သင့်တော်ပါတယ်။
03:04
And unfortunately, the less control
that we think we have,
51
172750
4809
ပြီးတော့ ကံဆိုးတာက ကျွန်မတိုမှာရှိတယ်
ထင်တာကို ထိန်းချုပ်မှုနည်းလေ၊
03:09
the more likely we are to downplay it
52
177583
3101
ဒါကို ဘေးချိတ်ဖို့၊
03:12
or ignore it entirely.
53
180708
2000
လုံးဝကို လျစ်လျူရှုဖို့ ပိုမဖြစ်နိုင်လေပါ။
03:16
And this dangerous dynamic
masks another problem:
54
184458
3851
ဒီအန္တရာယ်ရှိတဲ့ အင်အားက
နောက်ထပ် ပြဿနာ ဖန်တီးတယ်၊
03:20
that most of the problems
that we're facing
55
188333
2185
ကျွန်မတို့ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြဿနာအများစုဟာ
03:22
are so probable and obvious,
56
190542
2601
ဖြစ်နိုင်ခြေရှိပြီး၊ သိသာတယ်ဆိုတာပါ။
03:25
they're things that we can see,
but we still don't do anything about.
57
193167
3458
ကျွန်မတို့ မြင်နိုင်ပေမဲ့ ဒါတွေနဲ့
ပတ်သက်ပြီး ဘာမှ မလုပ်သေးတာတွေပါ။
03:29
So I created the gray rhino metaphor
58
197792
2476
ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ခံစားရတာက
အရေးပေါ် လိုအပ်မှုဆိုတာ
03:32
to meet what I felt was an urgent need.
59
200292
3059
ဆက်မိဖို့ မီးခိုးရောင် ကြံ့
ဥပစာကိုကျွန်မ ဖန်တီးခဲ့တယ်။
03:35
To help us to take a fresh look,
60
203375
2518
ငန်းနက်အတွက် လူတွေမှာ
ရှိခဲ့တဲ့ တူညီတဲ့ ထက်သန်မှုနဲ့
03:37
with the same passion
that people had for the black swan,
61
205917
2684
အသစ်ပြန်ကြည့်ရန် ကျွန်မတို့ကိုကူညီဖို့ပါ၊
03:40
but this time, for the things
that were highly obvious,
62
208625
3851
ဒါပေမဲ့ ဒီအခါမှာတော့ အတော့ကို သိသာ၊
အတော် ဖြစ်နိုင်ပေမဲ့
03:44
highly probable, but still neglected.
63
212500
3958
လျစ်လျူရှုခံနေရသေးတဲ့ အရာတွေအတွက်ပါ။
03:50
Those are the gray rhinos.
64
218542
2809
ဒါတွေဟာ မီးခိုးရောင် ကြံ့တွေပါ၊
03:53
Once you start looking for gray rhinos,
65
221375
2309
မီးခိုးရောင် ကြံ့တွေကို သင် စပြီးရှာတာနဲ့
03:55
you see them in the headlines every day.
66
223708
2709
ခေါင်းစီးတွေမှာ ဒါတွေကို
နေ့စဉ် တွေ့နိုင်ပါတယ်။
03:59
And so what I see in the headlines
is another big gray rhino,
67
227250
3726
ဒီလိုနဲ့ ခေါင်းစီးတွေမှာ ကျွန်မ မြင်တာက
နောက်ထပ် မီးခိုးရောင် ကြံ့ကြီး၊
04:03
a new highly probable financial crisis.
68
231000
4167
အတော့ကို ဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့
ငွေကြေး အကျပ်အတည်းသစ်တစ်ခုပါ။
04:08
And I wonder if we've learned anything
in the last 10 years.
69
236458
3851
လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်အတွင်း ကျွန်မတို့
တစ်ခုခု သင်ယူခဲ့သလားလို့တွေးမိတယ်။
04:12
So if you listen
to Washington or Wall Street,
70
240333
3393
ဒီတော့ Washington (သို့) Wall Street ကို
နားထောင်တယ်ဆိုရင်
04:15
you could almost be forgiven for thinking
that only smooth sailing laid ahead.
71
243750
6792
ချောမွေ့တဲ့ရွက်လွှင့်ခြင်းသာ ရှေ့မှာရှိတယ်
တွေးတာအတွက် ခွင့်လွှတ်ပေးနိုင်လုလုပါ။
04:23
But in China, where I spend a lot of time,
72
251375
3101
ဒါပေမဲ့ ကျွန်မ အတော်ကြာကြာနေခဲ့တဲ့
တရုတ်မှာတော​့
04:26
the conversation is totally different.
73
254500
2892
ဆွေးနွေးခြင်းက လုံးဝကို ခြားနားတယ်။
04:29
The entire economic team,
74
257416
2226
စီးပွားရေးတစ်သင်းလုံးဟာ
04:31
all the way up to president
Xi Jinping himself,
75
259666
2977
သမ္မတ Xi Jinping ထိ တစ်လျှောက်လုံးဟာ
04:34
talk very specifically and clearly
76
262667
2726
ငွေကြေး စွန့်စားမှုတွေအကြောင်းကို
04:37
about financial risks as gray rhinos,
77
265417
3851
မီးခိုးရောင် ကြံ့တွေအဖြစ်ရော
ဒါတွေကို ယဉ်ပါးအောင်လုပ်နိုင်ပုံကိုရော
04:41
and how they can tame them.
78
269292
2226
တိတိကျကျ၊ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောဆိုတယ်။
04:43
Now, to be sure, China and the US
79
271542
1601
ကဲ သေချာဖိုဆို တရုတ်နဲ့ US မှာ
04:45
have very, very different
systems of government,
80
273167
2267
အလွန်ခြားနားတဲ့ အစိုးရစနစ်တွေရှိတယ်၊
04:47
which affects what
they're able to do or not.
81
275458
2310
ဒါက လုပ်နိုင်တာ၊
မလုပ်နိုင်တာကို သက်ရောက်တယ်
04:49
And many of the root causes
for their economic problems
82
277792
2809
သူတို့ရဲ့ စီးပွားရေး ပြဿနာတွေ
အတွက် အရင်းခံ အကြောင်းတွေဟာ
04:52
are totally different.
83
280625
1351
လုံးဝကို ခြားနားပါတယ်။
04:54
But it's no secret
that both countries have problems
84
282000
3601
ဒါပေမဲ့ နှစ်နိုင်ငံစလုံးမှာ၊
အကြွေး မညီမျှမှု၊
04:57
with debt, with inequality
and with economic productivity.
85
285625
3958
စီးပွားရေး ထုတ်လုပ်နိုင်မှုနဲ့ပတ်သက်တဲ့
ပြဿနာတွေရှိနေတာကတော့ အရှင်းကြီးပါ။
05:03
So how come the conversations
are so different?
86
291042
2208
ဘာလို့ ဆွေးနွေးမှုတွေဟာ
ဒီလောက် ခြားနားရတာလဲ။
05:06
You could actually ask this question,
87
294167
1851
ဒီမေးခွန်း သင်တို့မေးနိုင်တာပေါ့၊
05:08
not just about countries,
88
296042
2309
တိုင်းပြည်တွေဟာမဟုတ်ပဲ
05:10
but about just about everyone.
89
298375
2309
လူတိုင်းနဲ့ပတ်သက်တာလေ။
05:12
The auto companies that put safety first
90
300708
3893
ကားကုမ္ပဏီတွေဟာ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးကို
ဦးစားပေးပြီး
05:16
and the ones that don't bother
to recall their shoddy cars
91
304625
2768
လူတွေ သေပြီးနောက်မှာ
သူတို့ရဲ့ စုတ်ပြတ်နေတဲ့ ကားတွေကို
05:19
until after people die.
92
307417
2500
ပြန်ယူဖို့ ဒုက္ခမခံကြသူတွေပါ။
05:24
The grandparents who,
in preparing for the inevitable --
93
312417
5476
မလွှဲမရှောင်သာတာအတွက်
ပြင်ဆင်နေတဲ့ အဖိုးအဖွားတွေ၊
05:29
the ones who have the eulogy written,
94
317917
1791
ချီးကျူးစကား ရေးခိုင်းပြီးသူတွေ၊
05:33
the menu for the funeral lunch.
95
321125
1893
အသုဘ နေ့လည်စာအတွက်
ဟင်းလျာစာရင်းပေါ့။
05:35
(Laughter)
96
323042
1476
(ရယ်သံများ)
05:36
My grandparents did.
97
324542
1309
ကျွန်မအဖိုးအဖွားတွေ လုပ်တယ်
05:37
(Laughter)
98
325875
1476
(ရယ်သံများ)
05:39
And everything but the final date
chiseled into the gravestone.
99
327375
5101
အုတ်ဂူမှာ နောက်ဆုံးရက်စွဲကို
ထွင်းတာကလွဲရင် အကုန်လုပ်တယ်။
05:44
But then you have the grandparents
on the other side,
100
332500
2477
ဒါပေမဲ့ ဒီနောက် အခြားဘက်မှာ
သူတို့ရဲ့ နောက်ဆုံး
05:47
who don't put
their final affairs in order,
101
335001
2517
ကိစ္စဝိစ္စတွေကို နေရာတကျ မထားတဲ့
ဆယ်စုနှစ်တွေချီကာ
05:49
who don't get rid of all the junk
102
337542
1601
သိမ်းထားတဲ့ တိုလီမိုလီတွေကို
05:51
they've been hoarding
for decades and decades
103
339167
2101
မရှင်းပစ်ပဲ
သူတို့ကလေးတွေ
05:53
and leave their kids to deal with it.
104
341292
1791
ရှင်းဖို့ထားခဲ့တဲ့ ဘိုးဘွားတွေရှိတယ်။
05:56
So what makes the difference
between one side and the other?
105
344208
4060
ဒီတော့ ဒီတစ်ဘက်နဲ့ အခြားဘက်ကြားမှာ
ဘာခြားနာမှုဖြစ်စေလဲ။
06:00
Why do some people
see things and deal with them,
106
348292
2601
ဘာကြောင့် တစ်ချို့က ကိစ္စတွေကို
မြင်ပြီး၊ ဖြေရှင်းပြီး
06:02
and the other ones just look away?
107
350917
2250
အခြားသူတွေက ရှောင်ဖယ်တာလဲ။
06:06
So the first one has to do
with culture, society,
108
354958
3310
ဒီတော့ ယဉ်ကျေးမှု၊ လူ့အဖွဲ့အစည်း၊
သင့်ဝန်းကျင်က လူတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး
06:10
the people around you.
109
358292
1458
ပထမဆုံး လုပ်ဖို့လိုတာတစ်ခုက
06:12
If you think that someone around you
110
360917
2684
သင့်ဝန်းကျင်က တစ်ဦးဦးဟာ
06:15
is going to help
pick you up when you fall,
111
363625
2768
သင်လဲကျတဲ့အခါ သင့်ကိုထူဖို့
ကူညီတော့မယ်ဆိုရင်
06:18
you're much more likely
to see a danger as being smaller.
112
366417
3208
ပိုငယ်နေတဲ့ အန္တရာယ်တစ်ခုအဖြစ်
တွေ့မြင်ဖို ဖြစ်နိုင်ခြေပိုများတယ်။
06:22
And that allows us to take
good chances, not just the bad ones.
113
370542
4684
ပြီးတော့ ဒါက မကောင်းတာတွေပဲ မဟုတ်ပဲ
အခွင့်ကောင်းတွေ ယူခွင့်ပေးတယ်။
06:27
For example, like risking criticism
114
375250
2393
ဥပမာ ဘယ်သူမှ သင့်အကြောင်း
မပြောချင်ဘူးဆိုတဲ့
06:29
when you talk about the danger
that nobody wants you to talk about.
115
377667
3517
အန္တရာယ်အကြောင်း သင်ပြောတဲ့အခါ
အရဲစွန့် ဝေဖန်တာမျိုးပေါ့။
06:33
Or taking the opportunities
that are kind of scary,
116
381208
2893
(သို့) လန့်စရာလိုမျိုး
အခွင့်အလမ်းတွေ ယူတာပေါ့။
06:36
so in their own way are gray rhinos.
117
384125
3268
ဒီတော့ သူတို့နည်းလမ်းတွေဟာ
မီးခိုးရောင် ကြံ့တွေပေါ့။
06:39
So the US has a very
individualist culture -- go it alone.
118
387417
3958
ဒါကြောင့် US မှာ တစ်ကိုယိကောင်းဆန်တဲ့
ယဉ်ကျေးမှုရှိကာ၊ တစ်ကိုယ်တော် စွန့်စားတယ်။
06:44
And paradoxically,
119
392125
1601
ဝိရောဓိအနေနဲ့
06:45
this makes many Americans
much less open to change
120
393750
3726
ဒါက အမေရိကန်အများအပြားကို ပြောင်းလဲဖို့
ပွင့်လင်းမှု အများကြီးနည်းစေပြီး
06:49
and taking good risks.
121
397500
1559
အရဲစွန့်တာတွေ လုပ်တယ်။
06:51
In China, by contrast,
122
399083
1935
တရုတ်မှာတော့ ဆန့်ကျင်ဘက်အနေနဲ့
06:53
people believe that the government
is going to keep problems from happening,
123
401042
3726
အစိုးရဟာ ပြဿနာတွေဖြစ်ရာကနေ
တားဆီးပေးတော့မယ်လို့ လူတွေက ယုံကြည်တယ်၊
06:56
which might not always be what happens,
but people believe it.
124
404792
3434
ဒါက အမြဲတော့ မဖြစ်လောက်ပေမဲ့
လူတွေက ယုံကြည်ကြတာလေ။
07:00
They believe they can rely
on their families,
125
408250
2101
မိသားစုတွေကို အာကိုးနိုင်တယ်လို့
ယုံကြည်တော့
07:02
so that makes them more likely
to take certain risks.
126
410375
3018
ဒါက သူတို့ကို တစ်ချို့အရဲစွန့်မှုတွေ
လုပ်ဖို့ ပိုဖြစ်နိုင်စေတယ်။
07:05
Like buying Beijing real estate,
127
413417
1601
ဘေဂျင်း အိမ်ရာ ဝယ်တာမျိုး
07:07
or like being more open about the fact
that they need to change direction,
128
415042
3892
(သို့) ဦးတည်ရာပြောင်းဖို့လိုတယ်ဆိုတဲ့
အချက်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ပိုပွင့်လင်းတာမျိုး၊
07:10
and in fact, the pace of change in China
is absolutely amazing.
129
418958
3875
တကယ်က တရုတ်က ပြောင်းလဲမှု အဟုန်ဟာ
လုံးဝကို အံ့သြစရာပါ။
07:15
Second of all,
130
423958
1851
အားလုံးရဲ ဒုတိယအနေနဲ့
07:17
how much do you know about a situation,
131
425833
2143
အခြေအနေတစ်ခုအကြောင်း
သင်ဘယ်လောက် သိလဲ။
07:20
how much are you willing to learn?
132
428000
1875
သင်ယူဖို့ ဘယ်လောက် ဆန္ဒရှိနေလဲ။
07:22
And are you willing to see things
even when it's not what you want?
133
430958
3726
သင်လိုချင်တဲ့ဟာ မဟုတ်တဲ့အခါမှာတောင်
အခြေအနေတွေကို မြင်လိုစိတ်ရှိလား။
07:26
So many of us are so unlikely
134
434708
2893
ဒီတော့ ကျွန်မတို့အများအပြားဟာ
07:29
to pay attention to the things
that we just want to black out,
135
437625
3268
ကိုယ် အမှောင်ချချင်တဲ့အရာတွေကို
အာရုံစိုက်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူးလေ၊
07:32
we don't like them.
136
440917
1267
ဒါတွေကို မကြိုက်ဘူးလေ။
07:34
We pay attention to what we want to see,
what we like, what we agree with.
137
442208
3750
ကိုယ်မြင်ချင်တာ၊ ကိုယ်ကြိုက်တာ၊
ကိုယ်သဘောတူတာကို အာရုံစိုက်ကြတာလေ။
07:39
But we have the opportunity
and the ability
138
447125
2434
ဒါပေမဲ့ ဒီမသိကျွမ်းတဲ့ အကြောင်းရပ်တွေကို
07:41
to correct those blind spots.
139
449583
2601
ပြင်ဆင်ဖို့ အခွင့်အလမ်းနဲ့
အစွမ်း ကျွန်မတို့မှာရှိတယ်။
07:44
I spend a lot of time
talking with people of all walks of life
140
452208
3268
အလွှာပေါင်းစုံက လူတွေနဲ့ ဘဝထဲက
မီးခိုးရောင် ကြံ့တွေနဲ့
07:47
about the gray rhinos in their life
and their attitudes.
141
455500
3018
သူတို့ရဲ့သဘောထားတွေ အကြောင်းပြောရင်း
အချိန်အတော် ကုန်ဆုံးခဲ့တယ်။
07:50
And you might think
142
458542
1559
သင် ထင်မိလောက်မှာက
07:52
that the people
who are more afraid of risk,
143
460125
2476
ဒီလူတွေဟာ အရဲစွန့်ဖို့ ပိုကြောက်တယ်၊
07:54
who are more sensitive to them,
144
462625
1684
ဒါတွေအတွက် အရေမထူဘူး၊
07:56
would be the ones
who would be less open to change.
145
464333
3435
ပြောင်းလဲဖို့ ပွင့်လင်းမှုနည်းမယ့်
လူတွေဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ပါ။
07:59
But the opposite is actually true.
146
467792
2017
ဒါပေမဲ့ တကယ်က ဆန့်ကျင်ဘက်က
မှန်နေတယ်။
08:01
I've found that the people
147
469833
1310
တွေ့ရှိတာက သူတို့ဝန်းကျင်က
08:03
who are wiling to recognize
the problems around them
148
471167
2476
ပြဿနာတွေကို
အသိအမှတ်ပြုလိုစိတ်ရှိပြီး
08:05
and make plans
149
473667
1351
အစီအစဉ်တွေလုပ်သူတွေဟာ
08:07
are the ones who are able
to tolerate more risk, good risk,
150
475042
3559
အရဲ့စွန့်မှု၊ ကောင်းတဲ့ အရဲစွန့်မှုကို
ပိုသည်းခံပြီး
08:10
and deal with the bad risk.
151
478625
2643
ဆိုးတဲ့စွန့်စားမှုကို ဖြေရှင်းနိုင်သူတွေပါ
08:13
And it's because as we seek information,
152
481292
2976
အကြောင်းက သတင်းအချက်အလက်ရှာစဉ်မှာ
08:16
we increase our power to do something
about the things that we're afraid of.
153
484292
4583
ကျွန်မတို့ ကြောက်ရွံ့တဲ့အရာတ​ွေနဲ့ပတ်သက်တာ
တစ်ခုခုလုပ်ဖို့ အစွမ်းတိုးမြှင့်လို့ပါ။
08:21
And that brings me to my third point.
154
489708
2101
ဒါက ကျွန်မကို တတိယအချက်ဆီ ခေါ်လာတယ်။
08:23
How much control do you feel that you have
155
491833
3393
သင့်ဘဝထဲမှာ ရှိတယ်လို့ ခံစားမိတဲ့
မီးခိုးရောင် ကြံ့ကို
08:27
over the gray rhinos in your life?
156
495250
1958
သင်ဘယ်လောက် ထိန်းချုပ်နိုင်လဲ။
08:30
One of the reasons we don't act
157
498167
2142
မလုပ်ဆောင်တဲ့အကြောင်းပြချက်တစ်ခုက
08:32
is that we often feel too helpless.
158
500333
2768
ကျွန်မတို့ဟာမကြာခဏ အားကိုးမဲ့
လွန်းတယ်လို့ ခံစားရလို့ပါ။
08:35
Think of climate change,
it can feel so big,
159
503125
2934
ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို တွေးကြည့်ပါ၊
အတော်ကြီးမားနိုင်တယ်၊
08:38
that not a single one of us
could make a difference.
160
506083
4018
ကျွန်မတို့တစ်ဦးချင်းအနေနဲ့
ခြားနားအောင် မလုပ်နိုင်တာပါ။
08:42
So some people go about life denying it.
161
510125
2643
ဒါကြောင့် လူတစ်ချို့ဟာ ဒါကို
ငြင်းဆန်ရင်း နေသွားကြတယ်။
08:44
Other people blame everyone
except themselves.
162
512792
3184
အခြားသူတွေက သူတို့ကိုယ်တိုင်ကလွဲပြီး
လူတိုင်းကို အပြစ်ဖို့ကြတယ်။
08:48
Like my friend who says
he's not ever going to give up his SUV
163
516000
2933
ကျွန်မ မိတ်ဆွေလိုပေါ့၊ တရုတ်မှာ
ကျောက်မီးသွေး စက်ရုံတွေဆောက်တာ
08:50
until they stop building
coal plants in China.
164
518957
2186
မရပ်မချင်း သူ့ SUV ကို မစွန့်လွှတ်ဘူးတဲ့။
08:53
But we have an opportunity to change.
165
521167
3392
ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့မှာ ပြောင်းလဲဖို့
အခွင့်အလမ်းတစ်ခုရှိပါတယ်။
08:56
No two of us are the same.
166
524583
2143
ကျွန်မတို့မှာ တူတာ နှစ်ခုမရှိပါဘူး။
08:58
Every single one of us has the opportunity
to change our attitudes,
167
526750
4893
ကျွန်မတို့ တစ်ဦးချင်းစီမှာ ကျွန်မတို့
ကိုယ်ပိုင်နဲ့ ကိုယ်ဝန်းကျင်က အခြားသူတွေရဲ့
09:03
our own and those of people around us.
168
531667
2726
သဘောထားတွေကို
ပြောင်းဖို့ အခွင့်အလမ်းရှိပါတယ်။
09:06
So today, I want to invite all of you
169
534417
3226
ဒီတော့ ဒီနေ့ သင်တို့ဝန်းကျင်က လူတွေနဲ့အတူ
09:09
to join me in helping to spark
an open and honest conversation
170
537667
4684
ပွင့်လင်း၊ရိုးသားတဲ့ဆွေးနွေးပွဲတစ်ခု
အစပျိုးဖို့ ကျွန်မနဲ့အတူ ပါဝင်ဖို့
09:14
with the people around you,
171
542375
1476
အားလုံးကို ဖိတ်ကြားချင်ပါတယ်။
09:15
about the gray rhinos in our world,
172
543875
3351
ကျွန်မတို့ကမ္ဘာထဲက
မီးခိုးရောင် ကြံ့တွေအကြောင်းနဲ့
09:19
and be brutally honest
about how well we're dealing with them.
173
547250
3934
ဒါတွေကို ဘယ်လို ကောင်းစွာ ရင်ဆိုင်နေတာကို
အသည်းမာမာနဲ့ရိုးသားကြဖို့အကြောင်းပါ။
09:23
I hear so many times in the States,
174
551208
2643
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ
အကြိမ်များစွာ ကြားတာက
09:25
"Well, of course we should
deal with obvious problems,
175
553875
2684
"ကဲ၊ ကျုပ်တို့ သိသာတဲ့ ပြဿနာတွေကို
ဖြေရှင်းသင့်တယ်၊
09:28
but if you don't see
what's in front of you,
176
556583
2060
ဒါပေမဲ့ ကိုယ်ရှေ့မှာရှိတာကို မမြင်ရင်
09:30
you're either dumb or ignorant."
177
558667
2142
သင်ဟာ မိုက်မဲသူ၊ ပညာမဲ့သူပဲ"တဲ့။
09:32
That's what they say,
and I could not disagree more.
178
560833
3768
ဒါက သူတို့ ပြောတဖြစ်ပြီး
ကျွန်မတော့ သဘောတူတယ်။
09:36
If you don't see what's in front of you,
179
564625
2684
ကိုယ့်ရှေ့ကဟာကို မမြင်ရင်
09:39
you're not dumb, you're not ignorant,
180
567333
3268
သင်ဟာ မိုက်မဲသူ၊ ပညာမဲ့သူ မဟုတ်ဘူး၊
09:42
you're human.
181
570625
1684
သင်ဟာ လူသားပါ။
09:44
And once we all recognize
that shared vulnerability,
182
572333
5226
ဒီဝေပုံကျ အားနည်းချက်ကို
အားလုံး အသိအမှတ်ပြုလိုက်တာနဲ့
09:49
that gives us the power to open our eyes,
183
577583
4393
ကျွန်မတို့ရှေ့မှာရှိတာကို မြင်ဖို့နဲ့
09:54
to see what's in front of us
184
582000
1934
ကျွန်မတို့ နင်းခြေမခံရခင်
လုပ်ဆောင်ဖို့
09:55
and to act before we get trampled.
185
583958
3459
မျက်လုံးဖွင့်ဖို့ အစွမ်းကို
ကျွန်မတို့ကိုပေးတာပါ။
10:01
(Applause)
186
589208
3292
(လက်ခုပ်သံများ)
Translated by sann tint
Reviewed by Myo Aung

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Michele Wucker - Author, policy analyst
Michele Wucker coined the term "gray rhino" as a metaphor for obvious risks that are neglected despite -- in fact, often because of -- their size and likelihood.

Why you should listen

Michele Wucker's term "gray rhino" has moved markets and shaped financial policies around the world. She is the author of the international bestseller The Gray Rhino: How to Recognize and Act on the Obvious Dangers We Ignore, which China's leadership has used to frame and communicate its efforts to crack down on financial risk.

Drawing on three decades of experience in financial media and think tank management, turnarounds and policy analysis, Wucker is founder of the Chicago-based strategy firm Gray Rhino & Company, which helps organizations to better manage gray rhino risks. She speaks regularly on risk management, leadership, macro strategy and decision-making for high-level global audiences. She has been recognized as a Young Global Leader of the World Economic Forum and a Guggenheim Fellow, among other honors.

Wucker's first two books, Lockout: Why America Keeps Getting Immigration Wrong When Our Prosperity Depends on Getting It Right and Why the Cocks Fight: Dominicans, Haitians, and the Struggle for Hispaniola, continue to influence policy debates.

More profile about the speaker
Michele Wucker | Speaker | TED.com
THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM