TEDGlobal 2013
Chrystia Freeland: The rise of the new global super-rich
Chrystia Freeland: De opkomst van een mondiale klasse superrijken
Filmed:
Readability: 5.1
2,114,375 views
Technologie ontwikkelt zich razendsnel -- maar economische ongelijkheid ook, zegt auteur Chrystia Freeland. In een gepassioneerde talk beschrijft ze de opkomst van een nieuwe klasse plutocraten (vanwege hun rijkdom extreem machtige individuen), en suggereert dat globalisatie en nieuwe technologie de mondiale inkomenskloof eerder vergroten dan verkleinen. Freeland presenteert drie problemen inzake plutocratie ... en een glimp van hoop.
Chrystia Freeland - Plutocracy chronicler
In "Plutocrats," Chrystia Freeland explores the growing gap between the working poor and the increasingly disconnected mega-rich. Full bio
In "Plutocrats," Chrystia Freeland explores the growing gap between the working poor and the increasingly disconnected mega-rich. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So here's the most important economic fact of our time.
0
629
5288
Dit is het belangrijkste
economische feit van deze tijd:
economische feit van deze tijd:
00:17
We are living in an age of surging income inequality,
1
5917
4030
we leven in een tijdperk
van groeiende inkomensongelijkheid,
van groeiende inkomensongelijkheid,
00:21
particularly between those at the very top
2
9947
2925
vooral tussen degenen helemaal bovenaan
00:24
and everyone else.
3
12872
1836
en alle anderen.
00:26
This shift is the most striking in the U.S. and in the U.K.,
4
14708
4022
Deze verschuiving is het duidelijkst
in de V.S. en in het Verenigd Koninkrijk,
in de V.S. en in het Verenigd Koninkrijk,
00:30
but it's a global phenomenon.
5
18730
2198
maar het is een wereldwijd fenomeen.
00:32
It's happening in communist China,
6
20928
2323
Het gebeurt in het communistische China,
00:35
in formerly communist Russia,
7
23251
1723
in het voorheen communistische Rusland,
00:36
it's happening in India, in my own native Canada.
8
24974
3294
in India en in mijn geboorteland, Canada.
00:40
We're even seeing it in cozy social democracies
9
28268
2967
We zien het zelfs
in knusse sociaal-democratieën
in knusse sociaal-democratieën
00:43
like Sweden, Finland and Germany.
10
31235
3625
als Zweden, Finland en Duitsland.
00:46
Let me give you a few numbers to place what's happening.
11
34860
3911
Laat ik je met wat cijfers
een overzicht geven van wat er gebeurt.
een overzicht geven van wat er gebeurt.
00:50
In the 1970s, the One Percent
12
38771
2709
In de jaren 70 bezat de 'Een Procent'
00:53
accounted for about 10 percent of the national income
13
41480
4277
ongeveer 10% van het nationaal inkomen
00:57
in the United States.
14
45757
1764
in de Verenigde Staten.
00:59
Today, their share has more than doubled
15
47521
3309
Momenteel is hun aandeel meer dan verdubbeld
01:02
to above 20 percent.
16
50830
2439
tot boven de 20%.
01:05
But what's even more striking
17
53269
2100
Maar nog opvallender
01:07
is what's happening at the very tippy top
18
55369
2686
is wat er gebeurt aan het uiterste topje
01:10
of the income distribution.
19
58055
2242
van de inkomensladder.
01:12
The 0.1 percent in the U.S.
20
60297
3004
In de V.S. vertegenwoordigt 0,1%
01:15
today account for more than eight percent
21
63301
3229
van de bevolking ruim 8%
01:18
of the national income.
22
66530
1890
van het nationale inkomen.
01:20
They are where the One Percent was 30 years ago.
23
68420
4493
Zij bezitten wat de 'Een Procent'
30 jaar geleden bezat.
30 jaar geleden bezat.
01:24
Let me give you another number to put that in perspective,
24
72913
2768
Een ander cijfer
brengt dat in perspectief.
brengt dat in perspectief.
01:27
and this is a figure that was calculated in 2005
25
75681
3518
Dit is in 2005 berekend door Robert Reich,
01:31
by Robert Reich,
26
79199
1459
de staatssecretaris van werkgelegenheid
onder Clinton.
onder Clinton.
01:32
the Secretary of Labor in the Clinton administration.
27
80658
2739
01:35
Reich took the wealth of two admittedly very rich men,
28
83397
5304
Reich nam de rijkdom
van twee buitengewoon rijke mannen,
van twee buitengewoon rijke mannen,
01:40
Bill Gates and Warren Buffett,
29
88701
2720
Bill Gates en Warren Buffet,
01:43
and he found that it was equivalent to the wealth
30
91421
2949
en zag dat deze gelijk was
aan de rijkdom
aan de rijkdom
01:46
of the bottom 40 percent of the U.S. population,
31
94370
4753
van de onderste 40%
van de Amerikaanse bevolking,
van de Amerikaanse bevolking,
01:51
120 million people.
32
99123
2842
120 miljoen mensen.
01:53
Now, as it happens,
33
101965
2364
Nu is Warren Buffet
niet alleen een plutocraat,
01:56
Warren Buffett is not only himself a plutocrat,
34
104329
2804
maar ook een van de meest scherpzinnige
waarnemers van dat fenomeen
waarnemers van dat fenomeen
01:59
he is one of the most astute observers of that phenomenon,
35
107133
3727
02:02
and he has his own favorite number.
36
110860
3302
en hij heeft zijn eigen favoriete cijfer.
02:06
Buffett likes to point out that in 1992,
37
114162
3943
Buffet wijst er graag op dat in 1992
02:10
the combined wealth of the people
38
118105
2162
de gezamenlijke rijkdom van de mensen
02:12
on the Forbes 400 list --
39
120267
2329
op de Forbes 400-lijst
02:14
and this is the list of the 400 richest Americans --
40
122596
3397
-- dat is de lijst met de 400 rijkste Amerikanen --
02:17
was 300 billion dollars.
41
125993
2772
300 miljard dollar was.
02:20
Just think about it.
42
128765
1201
Denk je eens in.
02:21
You didn't even need to be a billionaire
43
129966
2027
Je hoefde niet eens miljardair te zijn
02:23
to get on that list in 1992.
44
131993
2973
om in 1992 op die lijst te komen.
02:26
Well, today, that figure has more than quintupled
45
134966
4013
Dat cijfer is ruim vervijfvoudigd
02:30
to 1.7 trillion,
46
138979
2886
tot 1,7 biljoen vandaag
02:33
and I probably don't need to tell you
47
141865
2178
en ik hoef je niet te vertellen
02:36
that we haven't seen anything similar happen
48
144043
2461
dat we niets vergelijkbaars
hebben zien gebeuren
hebben zien gebeuren
02:38
to the middle class,
49
146504
1385
met de middenklasse,
02:39
whose wealth has stagnated if not actually decreased.
50
147889
4701
wier bezit stagneerde of zelfs afnam.
02:44
So we're living in the age of the global plutocracy,
51
152590
4060
We leven dus in het tijdperk
van de mondiale plutocratie,
van de mondiale plutocratie,
02:48
but we've been slow to notice it.
52
156650
2041
maar we krijgen dat pas laat in de gaten.
02:50
One of the reasons, I think,
53
158691
1683
Een van de redenen
is volgens mij
is volgens mij
02:52
is a sort of boiled frog phenomenon.
54
160374
2978
een soort 'kikker-in-de-kookpot'-syndroom.
02:55
Changes which are slow and gradual
55
163352
2563
Veranderingen die langzaam
en geleidelijk gaan,
en geleidelijk gaan,
02:57
can be hard to notice
56
165915
1540
kunnen moeilijk op te merken zijn
02:59
even if their ultimate impact is quite dramatic.
57
167455
2904
ook al is hun uiteindelijke impact enorm.
03:02
Think about what happened, after all, to the poor frog.
58
170359
3232
Denk maar aan het lot
van de arme kikker.
van de arme kikker.
03:05
But I think there's something else going on.
59
173591
2815
Maar er is nog iets anders aan de hand.
03:08
Talking about income inequality,
60
176406
2110
Het gespreksonderwerp inkomensongelijkheid
03:10
even if you're not on the Forbes 400 list,
61
178516
2531
kan zelfs voor
de niet-superrijken onder ons
de niet-superrijken onder ons
03:13
can make us feel uncomfortable.
62
181047
2141
een ongemakkelijk gespreksonderwerp zijn.
03:15
It feels less positive, less optimistic,
63
183188
3445
Het voelt minder positief,
minder optimistisch,
minder optimistisch,
03:18
to talk about how the pie is sliced
64
186633
2529
om te praten over
hoe de taart verdeeld wordt,
hoe de taart verdeeld wordt,
03:21
than to think about how to make the pie bigger.
65
189162
3052
in plaats van hoe
de taart groter te maken.
de taart groter te maken.
03:24
And if you do happen to be on the Forbes 400 list,
66
192214
2728
En als je toevallig
op de Forbes 400-lijst staat,
op de Forbes 400-lijst staat,
03:26
talking about income distribution,
67
194942
2798
kan het thema inkomensverdeling,
03:29
and inevitably its cousin, income redistribution,
68
197740
3687
en diens onvermijdelijke neefje,
inkomens-herverdeling,
inkomens-herverdeling,
03:33
can be downright threatening.
69
201427
2540
simpelweg bedreigend zijn.
03:35
So we're living in the age of surging income inequality,
70
203967
4276
We leven dus in het tijdperk van
groeiende inkomensongelijkheid,
groeiende inkomensongelijkheid,
03:40
especially at the top.
71
208243
2113
met name aan de top.
03:42
What's driving it, and what can we do about it?
72
210356
3588
Wat drijft dit aan,
en wat kunnen we eraan doen?
en wat kunnen we eraan doen?
03:45
One set of causes is political:
73
213944
3666
Eén groep oorzaken is politiek:
03:49
lower taxes, deregulation, particularly of financial services,
74
217610
5595
lagere belasting, deregulering,
vooral van financiële diensten,
vooral van financiële diensten,
03:55
privatization, weaker legal protections for trade unions,
75
223205
5130
privatisering, zwakkere rechtsbescherming
voor vakbonden.
voor vakbonden.
04:00
all of these have contributed
76
228335
2440
Dit alles heeft bijgedragen
04:02
to more and more income going to the very, very top.
77
230775
4117
aan de inkomensgroei aan de uiterste top.
04:06
A lot of these political factors can be broadly lumped
78
234892
3423
Veel van deze politieke factoren
kunnen breed worden samengevat
kunnen breed worden samengevat
04:10
under the category of "crony capitalism,"
79
238315
3329
in de categorie 'schurkenkapitalisme',
04:13
political changes that benefit a group
80
241644
2177
politieke veranderingen
die ten goede komen
die ten goede komen
04:15
of well-connected insiders
81
243821
2162
aan een selecte club ons-kent-ons-mensen,
04:17
but don't actually do much good for the rest of us.
82
245983
3538
maar die de rest van ons geen goed doet.
04:21
In practice, getting rid of crony capitalism
83
249521
3389
In de praktijk is het tenietdoen
van schurkenkapitalisme
van schurkenkapitalisme
04:24
is incredibly difficult.
84
252910
2041
buitengewoon moeilijk.
04:26
Think of all the years reformers of various stripes
85
254951
3493
Denk aan al die jaren
waarin hervormers van allerlei pluimage
waarin hervormers van allerlei pluimage
04:30
have tried to get rid of corruption in Russia, for instance,
86
258444
3394
hebben getracht af te komen
van de corruptie in Rusland, bijvoorbeeld.
van de corruptie in Rusland, bijvoorbeeld.
04:33
or how hard it is to re-regulate the banks
87
261838
3029
Of hoe moeilijk het is
om de banken te her-reguleren,
om de banken te her-reguleren,
04:36
even after the most profound financial crisis
88
264867
3157
zelfs na de grootste financiële crisis
sinds de Grote Depressie,
04:40
since the Great Depression,
89
268024
1622
04:41
or even how difficult it is to get the big multinational companies,
90
269646
4596
of hoe moeilijk het is
om de grote multinationale ondernemingen,
om de grote multinationale ondernemingen,
04:46
including those whose motto might be "don't do evil,"
91
274242
4011
inclusief die met het motto
'Doe geen kwaad',
'Doe geen kwaad',
04:50
to pay taxes at a rate even approaching that
92
278253
2774
belasting te laten betalen
in de buurt van wat
de middenklasse moet betalen.
de middenklasse moet betalen.
04:53
paid by the middle class.
93
281027
2108
04:55
But while getting rid of crony capitalism in practice
94
283135
3036
Maar terwijl tenietdoen
van schurkenkapitalisme
van schurkenkapitalisme
04:58
is really, really hard,
95
286171
1996
in de praktijk erg lastig blijkt,
05:00
at least intellectually, it's an easy problem.
96
288167
3468
is het -- tenminste intellectueel --
een makkelijk probleem.
een makkelijk probleem.
05:03
After all, no one is actually in favor of crony capitalism.
97
291635
5649
Er is tenslotte niemand
vóór schurkenkapitalisme.
vóór schurkenkapitalisme.
Het is een van de zeldzame kwesties
05:09
Indeed, this is one of those rare issues
98
297284
2647
05:11
that unites the left and the right.
99
299931
3235
die links en rechts samenbrengen.
05:15
A critique of crony capitalism is as central
100
303166
2820
Kritiek op schurkenkapitalisme is evenzeer
05:17
to the Tea Party as it is to Occupy Wall Street.
101
305986
4297
van de Tea Party
als van Occupy Wall Street.
als van Occupy Wall Street.
05:22
But if crony capitalism is, intellectually at least,
102
310283
4338
Maar als schurkenkapitalisme --
tenminste theoretisch --
tenminste theoretisch --
05:26
the easy part of the problem,
103
314621
2035
het gemakkelijke deel van het probleem is,
05:28
things get trickier when you look at the economic drivers
104
316656
3275
worden de dingen ingewikkelder
als je kijkt naar de economische krachten
als je kijkt naar de economische krachten
05:31
of surging income inequality.
105
319931
2753
achter groeiende inkomensongelijkheid.
05:34
In and of themselves, these aren't too mysterious.
106
322684
3739
Op zich zijn deze niet zo heel mysterieus.
05:38
Globalization and the technology revolution,
107
326423
3047
Globalisatie en
de technologische revolutie,
de technologische revolutie,
05:41
the twin economic transformations
108
329470
2540
de twee economische transformaties
05:44
which are changing our lives
109
332010
1698
die onze levens veranderen
05:45
and transforming the global economy,
110
333708
2097
en de mondiale economie transformeren,
05:47
are also powering the rise of the super-rich.
111
335805
3467
voeden tevens de opkomst
van de superrijken.
van de superrijken.
05:51
Just think about it.
112
339272
1580
Bedenk eens even.
05:52
For the first time in history,
113
340852
1988
Voor het eerst in de geschiedenis
05:54
if you are an energetic entrepreneur
114
342840
2739
heb je als energetische ondernemer
05:57
with a brilliant new idea
115
345579
1699
met een briljant nieuw idee
05:59
or a fantastic new product,
116
347278
2415
of een fantastisch nieuw product,
06:01
you have almost instant, almost frictionless access
117
349693
3679
bijna ogenblikkelijke
en makkelijke toegang
en makkelijke toegang
06:05
to a global market of more than a billion people.
118
353372
3980
tot een wereldwijde markt
van ruim een miljard mensen.
van ruim een miljard mensen.
06:09
As a result, if you are very, very smart
119
357352
3834
Daarom kun je
als je heel heel slim bent
als je heel heel slim bent
06:13
and very, very lucky,
120
361186
1795
en heel veel mazzel hebt,
06:14
you can get very, very rich
121
362981
2851
heel erg rijk worden
06:17
very, very quickly.
122
365832
2530
in heel weinig tijd.
06:20
The latest poster boy for this phenomenon
123
368362
2842
Het meest recente voorbeeld
van dit fenomeen
van dit fenomeen
06:23
is David Karp.
124
371204
1980
is David Karp.
06:25
The 26-year-old founder of Tumblr
125
373184
2855
De 26-jarige oprichter van Tumblr
06:28
recently sold his company to Yahoo
126
376039
2782
verkocht zijn bedrijf recentelijk aan Yahoo
06:30
for 1.1 billion dollars.
127
378821
3033
voor 1,1 miljard dollar.
06:33
Think about that for a minute:
128
381854
1538
Denk je eens even in:
06:35
1.1 billion dollars, 26 years old.
129
383392
4414
1,1 miljard dollar, 26 jaar oud.
06:39
It's easiest to see how the technology revolution
130
387806
3447
Het is het makkelijkst om te zien
hoe de technologische revolutie
hoe de technologische revolutie
06:43
and globalization are creating this sort of superstar effect
131
391253
3621
en globalisatie dit soort
superster-effect creëren
superster-effect creëren
06:46
in highly visible fields,
132
394874
1943
in goed zichtbare gebieden,
06:48
like sports and entertainment.
133
396817
2303
zoals sport en amusement.
06:51
We can all watch how a fantastic athlete
134
399120
3375
We kunnen allemaal zien
hoe een fantastische atleet
hoe een fantastische atleet
06:54
or a fantastic performer can today leverage his or her skills
135
402495
4344
of een fantastische performer
tegenwoordig zijn of haar talenten
tegenwoordig zijn of haar talenten
06:58
across the global economy as never before.
136
406839
3668
te gelde kan maken als nooit tevoren.
07:02
But today, that superstar effect
137
410507
2080
Maar dat superster-effect
07:04
is happening across the entire economy.
138
412587
2982
zie je nu door de hele economie.
07:07
We have superstar technologists.
139
415569
2177
We hebben supersterren in de technologie.
07:09
We have superstar bankers.
140
417746
1721
We hebben superster-bankiers.
07:11
We have superstar lawyers and superstar architects.
141
419467
3336
We hebben superster-
advocaten en -architecten.
advocaten en -architecten.
07:14
There are superstar cooks
142
422803
1429
Er zijn superster-koks
07:16
and superstar farmers.
143
424232
1512
en superster-boeren.
07:17
There are even, and this is my personal favorite example,
144
425744
2783
Er zijn zelfs,
dat is mijn persoonlijke favoriet,
dat is mijn persoonlijke favoriet,
07:20
superstar dentists,
145
428527
1991
superster-tandartsen.
07:22
the most dazzling exemplar of whom
146
430518
2104
Het meest flitsende voorbeeld hiervan
07:24
is Bernard Touati, the Frenchman who ministers
147
432622
3362
is Bernard Touati,
de Fransman die sleutelt
de Fransman die sleutelt
aan de glimlachen van collega-supersterren
07:27
to the smiles of fellow superstars
148
435984
2319
07:30
like Russian oligarch Roman Abramovich
149
438303
2681
als de Russische oligarch Roman Abramovich
07:32
or European-born American fashion designer
150
440984
2861
of de Europees-Amerikaanse modeontwerpster
07:35
Diane von Furstenberg.
151
443845
2045
Diane von Furstenberg.
07:37
But while it's pretty easy to see how globalization
152
445890
3083
Maar terwijl het makkelijk is
te zien hoe globalisatie
te zien hoe globalisatie
07:40
and the technology revolution
153
448973
1912
en de technologische revolutie
07:42
are creating this global plutocracy,
154
450885
2471
deze mondiale plutocratie creëren,
07:45
what's a lot harder is figuring out what to think about it.
155
453356
4167
is het veel moeilijker om te besluiten
wat je ervan vindt.
wat je ervan vindt.
07:49
And that's because,
156
457523
1526
Dat komt omdat,
07:51
in contrast with crony capitalism,
157
459049
2377
in tegenstelling tot schurkenkapitalisme,
07:53
so much of what globalization and the technology revolution
158
461426
3910
veel van wat globalisatie
en de technologische revolutie
en de technologische revolutie
07:57
have done is highly positive.
159
465336
2363
hebben gedaan, zeer positief is.
07:59
Let's start with technology.
160
467699
1735
Laten we beginnen met technologie.
08:01
I love the Internet. I love my mobile devices.
161
469434
3610
Ik ben dol op internet.
En op mijn mobiele apparaten.
En op mijn mobiele apparaten.
08:05
I love the fact that they mean that
162
473044
1834
Ik vind het geweldig dat iedereen
08:06
whoever chooses to will be able to watch this talk
163
474878
3686
die dat wil, deze talk
zal kunnen bekijken,
zal kunnen bekijken,
08:10
far beyond this auditorium.
164
478564
2047
ver buiten deze zaal.
08:12
I'm even more of a fan of globalization.
165
480611
3109
Ik hou zelfs nog meer van globalisatie.
08:15
This is the transformation
166
483720
1987
Dit is de transformatie
08:17
which has lifted hundreds of millions
167
485707
2424
die honderden miljoenen
van 's werelds armste mensen
van 's werelds armste mensen
08:20
of the world's poorest people out of poverty
168
488131
3049
heeft opgetild van armoede
naar de middenklasse.
08:23
and into the middle class,
169
491180
1442
08:24
and if you happen to live in the rich part of the world,
170
492622
3042
En als je in het rijke deel
van de wereld leeft,
van de wereld leeft,
08:27
it's made many new products affordable --
171
495664
3507
heeft het veel nieuwe producten
betaalbaar gemaakt --
betaalbaar gemaakt --
08:31
who do you think built your iPhone? —
172
499171
2526
wie denk je dat je iPhone bouwde? --
08:33
and things that we've relied on for a long time much cheaper.
173
501697
3822
en oude vertrouwde zaken
een stuk goedkoper.
een stuk goedkoper.
08:37
Think of your dishwasher or your t-shirt.
174
505519
2624
Denk aan je vaatwasser of je t-shirt.
08:40
So what's not to like?
175
508143
2536
Dus wat is dan het probleem?
08:42
Well, a few things.
176
510679
1892
Nou, een paar dingen.
08:44
One of the things that worries me
177
512571
2104
Een van de dingen die me verontrusten
08:46
is how easily what you might call meritocratic plutocracy
178
514675
4163
is hoe makkelijk zogenaamde
'meritocratische plutocratie'
'meritocratische plutocratie'
08:50
can become crony plutocracy.
179
518838
2696
kan veranderen in schurken-plutocratie.
08:53
Imagine you're a brilliant entrepreneur
180
521534
2659
Stel je bent een briljante ondernemer
08:56
who has successfully sold that idea or that product
181
524193
3377
die met succes dat idee of dat product
verkocht aan miljarden mondiale afnemers
verkocht aan miljarden mondiale afnemers
08:59
to the global billions
182
527570
1379
en zodoende miljardair is geworden.
09:00
and become a billionaire in the process.
183
528949
2566
09:03
It gets tempting at that point
184
531515
2369
Het wordt dan verleidelijk
09:05
to use your economic nous
185
533884
2975
om je economische gewicht te gebruiken
09:08
to manipulate the rules of the global political economy
186
536859
4272
om de regels van
de mondiale politieke economie
de mondiale politieke economie
09:13
in your own favor.
187
541131
2086
in je voordeel te buigen.
09:15
And that's no mere hypothetical example.
188
543217
2749
Dat is geen hypothetisch voorbeeld.
09:17
Think about Amazon, Apple, Google, Starbucks.
189
545966
4429
Denk aan Amazon, Apple, Google, Starbucks.
09:22
These are among the world's most admired,
190
550395
2104
Die behoren tot 's werelds
meest bewonderde,
meest bewonderde,
09:24
most beloved, most innovative companies.
191
552499
2546
geliefdste en meest innovatieve bedrijven.
09:27
They also happen to be particularly adept
192
555045
2924
Ze zijn tevens bijzonder handig
in het bespelen van het
internationale belastingsysteem
internationale belastingsysteem
09:29
at working the international tax system
193
557969
2238
09:32
so as to lower their tax bill very, very significantly.
194
560207
4558
teneinde hun aanslag
drastisch te verlagen.
drastisch te verlagen.
09:36
And why stop at just playing the global political
195
564765
4315
En waarom zou je stoppen
bij het bespelen
bij het bespelen
van het bestáánde
politieke en economische systeem
politieke en economische systeem
09:41
and economic system as it exists
196
569080
2088
09:43
to your own maximum advantage?
197
571168
2145
voor je eigen gewin?
09:45
Once you have the tremendous economic power
198
573313
4317
Wanneer je eenmaal de
gigantische economische macht hebt
gigantische economische macht hebt
09:49
that we're seeing at the very, very top of the income distribution
199
577630
3073
die we aan de uiterste top
van de inkomensladder zien,
van de inkomensladder zien,
09:52
and the political power that inevitably entails,
200
580703
3250
en de politieke macht die dit onvermijdelijk inhoudt,
09:55
it becomes tempting as well
201
583953
2513
wordt het verleidelijk om te trachten
09:58
to start trying to change the rules of the game
202
586466
3588
de regels van het spel
10:02
in your own favor.
203
590054
2102
in jouw voordeel te buigen.
10:04
Again, this is no mere hypothetical.
204
592156
2734
Nogmaals, dit is niet hypothetisch.
10:06
It's what the Russian oligarchs did
205
594890
1935
Dit is wat de Russische oligarchen deden
10:08
in creating the sale-of-the-century privatization
206
596825
3262
tijdens de grootscheepse privatisatie
van Ruslands natuurlijke bronnen.
10:12
of Russia's natural resources.
207
600087
1970
Je kan zo ook beschrijven
10:14
It's one way of describing what happened
208
602057
1774
wat er gebeurde met de deregulering
van financiële diensten
van financiële diensten
10:15
with deregulation of the financial services
209
603831
2035
10:17
in the U.S. and the U.K.
210
605866
2235
in de VS en het Verenigd Koninkrijk.
10:20
A second thing that worries me
211
608101
1926
Ten tweede verontrust me
10:22
is how easily meritocratic plutocracy
212
610027
2731
het gemak waarmee
meritocratische plutocratie
meritocratische plutocratie
10:24
can become aristocracy.
213
612758
2746
kan veranderen in aristocratie.
10:27
One way of describing the plutocrats
214
615504
2075
Eén manier om de plutocraten
te omschrijven
te omschrijven
10:29
is as alpha geeks,
215
617579
1807
is als 'alfa-geeks'.
10:31
and they are people who are acutely aware
216
619386
2514
Het zijn mensen die
feilloos in de gaten hebben
feilloos in de gaten hebben
10:33
of how important highly sophisticated
217
621900
2408
hoe belangrijk zeer ontwikkelde
analytische en kwantitatieve vaardigheden
zijn in de huidige economie.
zijn in de huidige economie.
10:36
analytical and quantitative skills are in today's economy.
218
624308
4182
10:40
That's why they are spending
219
628490
2419
Daarom stoppen ze
ongekend veel tijd en middelen
10:42
unprecedented time and resources
220
630909
2777
in het opleiden van hun eigen kinderen.
10:45
educating their own children.
221
633686
1897
10:47
The middle class is spending more on schooling too,
222
635583
3267
De middenklasse geeft ook
meer uit aan scholing,
meer uit aan scholing,
10:50
but in the global educational arms race
223
638850
2361
maar in de mondiale onderwijs-wapenwedloop
10:53
that starts at nursery school
224
641211
1784
die begint op de kleuterschool
10:54
and ends at Harvard, Stanford or MIT,
225
642995
3738
en eindigt op Harvard, Stanford of MIT,
10:58
the 99 percent is increasingly outgunned
226
646733
3478
moeten de 99% het steeds vaker afleggen
11:02
by the One Percent.
227
650211
1539
tegen de 1%.
11:03
The result is something that economists Alan Krueger
228
651750
2706
Het resultaat wordt door de economen
Alan Krueger en Miles Corak
Alan Krueger en Miles Corak
11:06
and Miles Corak call the Great Gatsby Curve.
229
654456
3705
de 'grote Gatsby-curve' genoemd.
11:10
As income inequality increases,
230
658161
2803
Met de toename van ongelijkheid
11:12
social mobility decreases.
231
660964
2773
daalt de sociale mobiliteit.
11:15
The plutocracy may be a meritocracy,
232
663737
2758
De plutocratie is dan
misschien een meritocratie,
misschien een meritocratie,
11:18
but increasingly you have to be born
233
666495
2216
maar in toenemende mate
moet je geboren zijn
moet je geboren zijn
11:20
on the top rung of the ladder to even take part in that race.
234
668711
4884
op de bovenste sport van de ladder
om zelfs maar deel te nemen aan de race.
om zelfs maar deel te nemen aan de race.
11:25
The third thing, and this is what worries me the most,
235
673595
3024
Het derde, en dit verontrust me het meest,
11:28
is the extent to which those same largely positive forces
236
676619
4351
is de mate waarin diezelfde,
overwegend positieve krachten
overwegend positieve krachten
11:32
which are driving the rise of the global plutocracy
237
680970
3190
die de mondiale plutocratie doen opkomen,
11:36
also happen to be hollowing out the middle class
238
684160
3432
tevens de middenklasse uithollen
11:39
in Western industrialized economies.
239
687592
2954
in Westerse
geïndustrialiseerde economieën.
geïndustrialiseerde economieën.
11:42
Let's start with technology.
240
690546
2087
Laten we beginnen met technologie.
11:44
Those same forces that are creating billionaires
241
692633
3073
Dezelfde krachten die miljardairs creëren,
11:47
are also devouring many traditional middle-class jobs.
242
695706
4023
vernietigen ook vele traditionele
middenklasse-banen.
middenklasse-banen.
11:51
When's the last time you used a travel agent?
243
699729
2939
Wanneer heb jij voor het laatst
bij een reisbureau geboekt?
bij een reisbureau geboekt?
11:54
And in contrast with the industrial revolution,
244
702668
3081
En in tegenstelling
tot de industriële revolutie
tot de industriële revolutie
11:57
the titans of our new economy
245
705749
2156
creëren de titanen van de nieuwe economie
11:59
aren't creating that many new jobs.
246
707905
2802
niet zo heel veel nieuwe banen.
12:02
At its zenith, G.M. employed hundreds of thousands,
247
710707
3819
Op zijn piek had General Motors
honderdduizenden werknemers.
honderdduizenden werknemers.
12:06
Facebook fewer than 10,000.
248
714526
3023
Facebook minder dan 10.000.
12:09
The same is true of globalization.
249
717549
2670
Hetzelfde geldt voor globalisering.
12:12
For all that it is raising hundreds of millions of people
250
720219
3243
Hoewel ze honderden miljoenen mensen
in opkomende economieën
in opkomende economieën
12:15
out of poverty in the emerging markets,
251
723462
2340
uit de armoede tilt,
12:17
it's also outsourcing a lot of jobs
252
725802
2866
worden ook veel banen weggehaald
12:20
from the developed Western economies.
253
728668
2301
uit de ontwikkelde westerse economieën.
12:22
The terrifying reality is
254
730969
2767
De angstaanjagende realiteit is
12:25
that there is no economic rule
255
733736
2257
dat er geen economische regel bestaat
12:27
which automatically translates
256
735993
2937
die toegenomen economische groei
12:30
increased economic growth
257
738930
1703
automatisch vertaalt
12:32
into widely shared prosperity.
258
740633
2310
in breed gedeelde welvaart.
12:34
That's shown in what I consider to be
259
742943
2674
Dat wordt duidelijk uit
de volgens mij
de volgens mij
12:37
the most scary economic statistic of our time.
260
745617
3683
meest beangstigende
economische statistiek van onze tijd.
economische statistiek van onze tijd.
12:41
Since the late 1990s, increases in productivity
261
749300
4058
Sinds eind jaren 90
is toename in productiviteit
is toename in productiviteit
12:45
have been decoupled from increases
262
753358
2662
losgekoppeld van toename
in lonen en werkgelegenheid.
in lonen en werkgelegenheid.
12:48
in wages and employment.
263
756036
1934
12:49
That means that our countries are getting richer,
264
757970
2944
Dat betekent dat
onze landen rijker worden,
onze landen rijker worden,
12:52
our companies are getting more efficient,
265
760914
2624
onze bedrijven steeds efficiënter,
maar we krijgen er geen banen bij
12:55
but we're not creating more jobs
266
763538
1941
12:57
and we're not paying people, as a whole, more.
267
765479
3871
en we betalen mensen,
over het totaal genomen, niet meer.
over het totaal genomen, niet meer.
13:01
One scary conclusion you could draw from all of this
268
769350
4209
Eén enge conclusie die je
uit dit alles kan trekken,
uit dit alles kan trekken,
13:05
is to worry about structural unemployment.
269
773559
3711
is bezorgdheid
over structurele werkloosheid.
over structurele werkloosheid.
13:09
What worries me more is a different nightmare scenario.
270
777270
3787
Ik ben bezorgder
over een ander doemscenario.
over een ander doemscenario.
13:13
After all, in a totally free labor market,
271
781057
2592
Op een totaal vrije arbeidsmarkt
kunnen we tenslotte
kunnen we tenslotte
13:15
we could find jobs for pretty much everyone.
272
783649
3202
voor bijna iedereen wel een baan vinden.
13:18
The dystopia that worries me
273
786851
2028
De dystopie waarover ik inzit,
13:20
is a universe in which a few geniuses
274
788879
3646
is een universum waarin
een paar genieën
een paar genieën
13:24
invent Google and its ilk
275
792525
2080
Google en aanverwante zaken uitvinden
13:26
and the rest of us are employed giving them massages.
276
794605
5195
en de rest van ons
hen massages mogen geven.
hen massages mogen geven.
13:31
So when I get really depressed about all of this,
277
799800
2633
Wanneer ik hierover echt
gedeprimeerd raak,
gedeprimeerd raak,
13:34
I comfort myself in thinking about the Industrial Revolution.
278
802433
3829
stel ik mezelf gerust met gedachten
over de Industriële Revolutie.
over de Industriële Revolutie.
13:38
After all, for all its grim, satanic mills,
279
806262
3895
Ondanks haar 'duivelse fabrieken'
13:42
it worked out pretty well, didn't it?
280
810157
2500
heeft het redelijk goed uitgepakt, niet?
13:44
After all, all of us here are richer, healthier, taller --
281
812657
7023
We zijn tenslotte allemaal rijker,
gezonder, langer --
gezonder, langer --
13:51
well, there are a few exceptions —
282
819680
2026
met enkele uitzonderingen --
13:53
and live longer than our ancestors in the early 19th century.
283
821706
4991
en we leven langer dan onze voorvaderen
in de vroege 19e eeuw.
in de vroege 19e eeuw.
13:58
But it's important to remember
284
826697
2584
Maar het is belangrijk te onthouden
14:01
that before we learned how to share the fruits
285
829281
2822
dat voordat we leerden
de vruchten van de Industriële Revolutie
14:04
of the Industrial Revolution
286
832103
1679
te delen met brede lagen van de bevolking,
14:05
with the broad swathes of society,
287
833782
2563
14:08
we had to go through two depressions,
288
836345
3395
we door twee depressies heen moesten,
de Grote Depressie van de jaren 1930
14:11
the Great Depression of the 1930s,
289
839740
1859
14:13
the Long Depression of the 1870s,
290
841599
2854
en de Lange Depressie van de jaren 1870,
14:16
two world wars, communist revolutions
291
844453
3167
twee wereldoorlogen,
communistische revoluties
communistische revoluties
14:19
in Russia and in China,
292
847620
2079
in Rusland en China
14:21
and an era of tremendous social
293
849699
2325
en een periode van enorme
sociale en politieke onrust in het westen.
sociale en politieke onrust in het westen.
14:24
and political upheaval in the West.
294
852024
2756
We gingen tevens --
en niet toevallig --
en niet toevallig --
14:26
We also, not coincidentally,
295
854780
2720
door een periode van
grote sociale en politieke vernieuwingen.
grote sociale en politieke vernieuwingen.
14:29
went through an era of tremendous
296
857500
2538
14:32
social and political inventions.
297
860038
2579
We creëerden de moderne welvaartsstaat.
14:34
We created the modern welfare state.
298
862617
2344
We creëerden openbaar onderwijs.
14:36
We created public education.
299
864961
1742
14:38
We created public health care.
300
866703
1704
We creëerden publieke gezondheidszorg.
14:40
We created public pensions.
301
868407
1775
We creëerden pensioenen voor iedereen.
14:42
We created unions.
302
870182
2025
We creëerden vakbonden.
Nu gaan we door een periode
14:44
Today, we are living through an era
303
872207
2516
van economische transformatie,
14:46
of economic transformation
304
874723
1961
14:48
comparable in its scale and its scope
305
876684
3306
vergelijkbaar in schaal en reikwijdte
met de Industriële Revolutie.
14:51
to the Industrial Revolution.
306
879990
2268
Om zeker te zijn dat deze nieuwe economie
ons allen ten goede komt
ons allen ten goede komt
14:54
To be sure that this new economy benefits us all
307
882258
3191
14:57
and not just the plutocrats,
308
885449
2118
en niet alleen de plutocraten,
hebben we een periode
van vergelijkbaar ambitieuze
van vergelijkbaar ambitieuze
14:59
we need to embark on an era
309
887567
1664
15:01
of comparably ambitious social and political change.
310
889231
3919
sociale en politieke verandering nodig.
Wat we nodig hebben
is een nieuwe New Deal.
is een nieuwe New Deal.
15:05
We need a new New Deal.
311
893150
2658
15:07
(Applause)
312
895808
4000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Chrystia Freeland - Plutocracy chroniclerIn "Plutocrats," Chrystia Freeland explores the growing gap between the working poor and the increasingly disconnected mega-rich.
Why you should listen
Author Chrystia Freeland looks under the hood of global capitalism to expose the technological, economic and structural inequalities pushing society in unforeseen directions. Along the way, she takes the temperature of a rising caste -- the super rich -- and shows how the creation of vast fortunes at the top hollow out the middle class in western industrialised countries. This rising income inequality, she argues, has a structural character, and is becoming a cultural and social issue, with consequences for social cohesion and social mobility.
Freeland began her career as an “accidental journalist” with frontline bulletins from the Ukraine in the heat of the Soviet collapse. She is now an editor at Thomson Reuters, and is frequently featured on media outlets ranging from the International Herald Tribune to The Colbert Report.
Chrystia Freeland | Speaker | TED.com