ABOUT THE SPEAKER
Joan Halifax - Author, Zen priest
Known for her compassionate work with the terminally ill, Joan Halifax is a driving force of socially engaged Buddhism.

Why you should listen

Activist, anthropologist, author, caregiver, ecologist, LSD researcher, teacher, and Zen Buddhism priest -- Joan Halifax is many things to many people. Yet they all seem to agree that no matter what role she plays, Halifax is consistently courageous and compassionate. Halifax runs the Upaya Zen Center in New Mexico, a Zen Peacemaker community she opened in 1990 after founding and leading the Ojai Foundation in California for ten years. Her practice focuses on socially engaged Buddhism, which aims to alleviate suffering through meditation, interfaith cooperation, and social service.

As director of the Project on Being With Dying, Halifax has helped caregivers cope with death and dying for more than three decades. Her book Being With Dying helps clergy, community activists, medical professionals, social workers and spiritual seekers remove fear from the end of life. Halifax is a distinguished invited scholar of the U.S. Library of Congress and the only woman and Buddhist on the Tony Blair Foundation’s Advisory Council.

More profile about the speaker
Joan Halifax | Speaker | TED.com
TEDWomen 2010

Joan Halifax: Compassion and the true meaning of empathy

Joan Halifax: Współczucie i prawdziwe znaczenie empatii

Filmed:
1,810,433 views

Buddyjska roshi Joan Halifax pracuje z ludźmi na ostatnim etapie życia (w hospicjum i w celi śmierci). Dzieli się tym, czego się nauczyła o współczuciu w obliczu śmierci i umierania i swoim spojrzeniem na naturę empatii.
- Author, Zen priest
Known for her compassionate work with the terminally ill, Joan Halifax is a driving force of socially engaged Buddhism. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I want to addressadres the issuekwestia of compassionwspółczucie.
0
0
3000
Chcę zająć się kwestią współczucia,
00:18
CompassionWspółczucie has manywiele facestwarze.
1
3000
3000
Współczucie ma wiele twarzy.
00:21
Some of them are fiercedziki; some of them are wrathfulgniewny;
2
6000
3000
Niektóre z nich są srogie, niektóre z nich są gniewne,
00:24
some of them are tenderprzetarg; some of them are wisemądry.
3
9000
3000
niektóre z nich są czułe, niektóre mądre.
00:27
A linelinia that the DalaiDalachów LamaLama oncepewnego razu said,
4
12000
3000
Dalajlama raz powiedział:
00:30
he said, "Love and compassionwspółczucie are necessitiespotrzeby.
5
15000
3000
"Miłość i współczucie są potrzebami.
00:33
They are not luxuriesluksusy.
6
18000
3000
Nie są luksusem.
00:36
WithoutBez them,
7
21000
2000
Bez nich,
00:38
humanityludzkość cannotnie może surviveprzetrwać."
8
23000
2000
ludzkość nie może przetrwać."
00:40
And I would suggestsugerować,
9
25000
2000
A ja uważam,
00:42
it is not only humanityludzkość that won'tprzyzwyczajenie surviveprzetrwać,
10
27000
3000
że nie tylko ludzkość nie przetrwa,
00:45
but it is all speciesgatunki on the planetplaneta,
11
30000
2000
ale żaden gatunek na ziemi
00:47
as we'vemamy heardsłyszał todaydzisiaj.
12
32000
2000
jak dziś słyszeliśmy.
00:49
It is the bigduży catskoty,
13
34000
2000
I wielkie koty
00:51
and it's the planktonplankton.
14
36000
3000
i plankton.
00:54
Two weekstygodnie agotemu, I was in BangaloreBangalore in IndiaIndie.
15
39000
3000
Dwa tygodnie temu byłam w Bangalore w Indiach.
00:57
I was so privilegeduprzywilejowany
16
42000
2000
Miałam ten przywilej
00:59
to be ablezdolny to teachnauczać in a hospicehospicjum
17
44000
3000
uczenia w hospicjum
01:02
on the outskirtsperyferie of BangaloreBangalore.
18
47000
2000
na przedmieściach Bangalore.
01:04
And earlywcześnie in the morningranek,
19
49000
2000
I wcześnie rano
01:06
I wentposzedł into the wardOddział.
20
51000
2000
poszłam na ten oddział.
01:08
In that hospicehospicjum,
21
53000
2000
W tamtym hospicjum
01:10
there were 31 menmężczyźni and womenkobiety
22
55000
2000
było 31 mężczyzn i kobiet,
01:12
who were activelyaktywnie dyingumierający.
23
57000
2000
którzy właśnie umierali.
01:14
And I walkedchodził up to the bedsidestolik nocny
24
59000
2000
I podeszłam do łóżka
01:16
of an oldstary womankobieta
25
61000
2000
starszej kobiety,
01:18
who was breathingoddechowy very rapidlyszybko, fragilekruchy,
26
63000
3000
która oddychała bardzo gwałtownie, słabo,
01:21
obviouslyoczywiście in the latterte ostatnie phasefazy
27
66000
2000
w późnej fazie
01:23
of activeaktywny dyingumierający.
28
68000
3000
umierania.
01:26
I lookedspojrzał into her facetwarz.
29
71000
2000
Spojrzałam na jej twarz.
01:28
I lookedspojrzał into the facetwarz
30
73000
2000
Spojrzałam na twarz
01:30
of her sonsyn sittingposiedzenie nextNastępny to her,
31
75000
2000
jej syna siedzącego obok
01:32
and his facetwarz was just rivenRiven
32
77000
2000
i jego twarz była wprost rozdarta
01:34
with griefsmutek and confusionzamieszanie.
33
79000
3000
żalem i dezorientacją.
01:37
And I rememberedzapamiętany
34
82000
3000
I przypomniałam sobie
01:40
a linelinia from the MahabharataMahabharata,
35
85000
3000
wers z Mahabharata,
01:43
the great IndianIndyjski epicEpic:
36
88000
3000
wielkiego hinduskiego utworu:
01:46
"What is the mostwiększość wondrouscudowne thing in the worldświat, YudhisthiraYudhisthira?"
37
91000
5000
"Co jest najcudowniejszą rzeczą na świecie,Yudhisthira?"
01:51
And YudhisthiraYudhisthira repliedodpowiedział,
38
96000
2000
I Yudhisthira odpowiedział:
01:53
"The mostwiększość wondrouscudowne thing in the worldświat
39
98000
3000
"Najcudowniejszą rzeczą na świecie
01:56
is that all around us
40
101000
3000
jest to, że wokół nas
01:59
people can be dyingumierający
41
104000
2000
ludzie mogą umierać,
02:01
and we don't realizerealizować
42
106000
2000
a my nie zdajemy sobie sprawy,
02:03
it can happenzdarzyć to us."
43
108000
3000
że to może się przydarzyć nam."
02:13
I lookedspojrzał up.
44
118000
3000
Rozejrzałam się.
02:17
TendingZ tendencją those 31 dyingumierający people
45
122000
3000
Tych 31 umierających doglądały
02:20
were youngmłody womenkobiety
46
125000
2000
młode kobiety
02:22
from villageswioski around BangaloreBangalore.
47
127000
2000
z wiosek wokół Bangalore.
02:24
I lookedspojrzał into the facetwarz of one of these womenkobiety,
48
129000
3000
Spojrzałam na twarz jednej z tych kobiet
02:27
and I saw in her facetwarz
49
132000
3000
i ujrzałam siłę,
02:30
the strengthwytrzymałość that arisespowstaje
50
135000
2000
która pojawia się,
02:32
when naturalnaturalny compassionwspółczucie is really presentteraźniejszość.
51
137000
3000
gdy naturalne współczucie jest naprawdę obecne.
02:35
I watchedoglądaliśmy her handsręce
52
140000
2000
Patrzyłam na jej ręce,
02:37
as she bathedkąpała się an oldstary man.
53
142000
4000
gdy kąpała starszego człowieka.
02:41
My gazewzrok wentposzedł to anotherinne youngmłody womankobieta
54
146000
4000
Moje spojrzenie powędrowało do innej młodej kobiety,
02:45
as she wipedotarła the facetwarz
55
150000
3000
gdy wycierała twarz
02:48
of anotherinne dyingumierający personosoba.
56
153000
2000
innej umierającej osoby.
02:50
And it remindedprzypomniał me
57
155000
2000
I to mi przypomniało,
02:52
of something that I had just been presentteraźniejszość for.
58
157000
2000
po co tam byłam.
02:54
EveryKażdy yearrok or so,
59
159000
2000
Każdego roku
02:56
I have the privilegeprzywilej of takingnabierający cliniciansklinicystów
60
161000
2000
mam przywilej podejmowania misji
02:58
into the HimalayasHimalaje and the TibetanTybetański PlateauPłaskowyż.
61
163000
3000
w Himalaje i do Tybetu.
03:01
And we runbiegać clinicskliniki
62
166000
2000
Prowadzimy kliniki
03:03
in these very remotezdalny regionsregiony
63
168000
2000
w tych bardzo odległych regionach,
03:05
where there's no medicalmedyczny careopieka whatsoevercokolwiek.
64
170000
3000
gdzie nie ma żadnej opieki medycznej.
03:08
And on the first day at SimikotSimikot in HumlaHumla,
65
173000
4000
I pierwszego dnia w Simikot w Humla,
03:12
fardaleko westzachód of NepalNepal,
66
177000
2000
daleko na zachód od Nepalu,
03:14
the mostwiększość impoverishedzubożały regionregion of NepalNepal,
67
179000
3000
w najbiedniejszym regionie Nepalu,
03:17
an oldstary man cameoprawa ołowiana witrażu in
68
182000
2000
przyszedł starszy człowiek
03:19
clutchingtrzymając a bundlepakiet of ragsszmaty.
69
184000
3000
trzymając kłębek szmat.
03:22
And he walkedchodził in, and somebodyktoś said something to him,
70
187000
3000
I wszedł, a ktoś powiedział coś do niego,
03:25
we realizedrealizowany he was deafgłuchy,
71
190000
2000
zdaliśmy sobie sprawę, że był głuchy
03:27
and we lookedspojrzał into the ragsszmaty,
72
192000
2000
i zajrzeliśmy do szmat,
03:29
and there was this pairpara of eyesoczy.
73
194000
3000
a tam była ta para oczu.
03:32
The ragsszmaty were unwrappednieopakowanych
74
197000
2000
Odwinięto szmaty
03:34
from a little girldziewczyna
75
199000
2000
z małej dziewczynki,
03:36
whosektórego bodyciało was massivelymasowo burnedspalony.
76
201000
3000
której ciało doznało znacznych oparzeń.
03:41
Again,
77
206000
2000
Znów,
03:43
the eyesoczy and handsręce
78
208000
2000
oczy i ręce
03:45
of AvalokiteshvaraAwalokiteśwara.
79
210000
2000
Avalokiteshvary.
03:47
It was the youngmłody womenkobiety, the healthzdrowie aidsAIDS,
80
212000
3000
To młode kobiety, pomocniczki,
03:50
who cleanedwyczyszczony the woundsrany of this babydziecko
81
215000
3000
oczyściły rany dziecka
03:53
and dressedubrany the woundsrany.
82
218000
2000
i opatrzyły je.
03:55
I know those handsręce and eyesoczy;
83
220000
2000
Znam te ręce i oczy;
03:57
they touchedwzruszony me as well.
84
222000
2000
dotknęły także mnie.
03:59
They touchedwzruszony me at that time.
85
224000
2000
Dotknęły mnie wtedy.
04:01
They have touchedwzruszony me throughoutpoprzez my 68 yearslat.
86
226000
3000
Dotykały mnie przez 68 lat życia.
04:04
They touchedwzruszony me when I was fourcztery
87
229000
2000
Dotykały mnie kiedy miałam cztery lata
04:06
and I lostStracony my eyesightwzrok
88
231000
2000
i straciłam wzrok
04:08
and was partiallyczęściowo paralyzedsparaliżowany.
89
233000
2000
oraz byłam częściowo sparaliżowana.
04:10
And my familyrodzina broughtprzyniósł in
90
235000
2000
Rodzina sprowadziła kobietę,
04:12
a womankobieta whosektórego mothermama had been a slaveniewolnik
91
237000
2000
której matka była niewolnicą,
04:14
to take careopieka of me.
92
239000
3000
by się mną opiekowała.
04:17
And that womankobieta
93
242000
2000
I ta kobieta
04:19
did not have sentimentalsentymentalny compassionwspółczucie.
94
244000
2000
nie miała sentymentalnego współczucia.
04:21
She had phenomenalfenomenalny strengthwytrzymałość.
95
246000
3000
Miała fenomenalną siłę.
04:24
And it was really her strengthwytrzymałość, I believe,
96
249000
2000
I wierzę, że to jej siła
04:26
that becamestał się the kinduprzejmy of mudramudra and imprimaturImprimatur
97
251000
3000
stała się rodzajem przedwczesnej dojrzałości,
04:29
that has been a guidingprzewodnictwo lightlekki in my life.
98
254000
3000
która prowadziła mnie przez życie.
04:33
So we can askzapytać:
99
258000
3000
Więc możemy zapytać:
04:36
What is compassionwspółczucie comprisedskłada się of?
100
261000
4000
Z czego składa się współczucie?
04:40
And there are variousróżnorodny facetsaspekty.
101
265000
2000
I są różne wymiary.
04:42
And there's referentialwięzy and non-referentialwięzy compassionwspółczucie.
102
267000
3000
I istnieje odnoszące i nieodnoszące współczucie.
04:45
But first, compassionwspółczucie is comprisedskłada się
103
270000
2000
Ale po pierwsze, współczucie składa się
04:47
of that capacityPojemność
104
272000
2000
z możliwości
04:49
to see clearlywyraźnie
105
274000
2000
jasnego widzenia
04:51
into the natureNatura of sufferingcierpienie.
106
276000
2000
natury cierpienia.
04:53
It is that abilityzdolność
107
278000
2000
To ta zdolność
04:55
to really standstoisko strongsilny
108
280000
2000
do stąpania mocno po ziemi,
04:57
and to recognizerozpoznać alsorównież
109
282000
2000
a także by rozpoznać,
04:59
that I'm not separateoddzielny from this sufferingcierpienie.
110
284000
2000
że nie jestem odrębna od tego cierpienia.
05:01
But that is not enoughdość,
111
286000
2000
Ale to nie wystarcza,
05:03
because compassionwspółczucie,
112
288000
2000
ponieważ współczucie,
05:05
whichktóry activatesaktywuje the motorsilnik cortexkora,
113
290000
2000
które aktywuje korę ruchową,
05:07
meansznaczy that we aspireaspirować,
114
292000
3000
oznacza, że dążymy
05:10
we actuallytak właściwie aspireaspirować to transformprzekształcać sufferingcierpienie.
115
295000
3000
do przekształcania cierpienia.
05:13
And if we're so blessedbłogosławiony,
116
298000
2000
I jeśli jesteśmy tak błogosławieni,
05:15
we engageangażować in activitieszajęcia
117
300000
2000
angażujemy się w czynności,
05:17
that transformprzekształcać sufferingcierpienie.
118
302000
2000
które przekształcają cierpienie.
05:19
But compassionwspółczucie has anotherinne componentskładnik,
119
304000
2000
Ale współczucie ma też inny składnik
05:21
and that componentskładnik is really essentialistotny.
120
306000
3000
i ten składnik jest naprawdę istotny.
05:24
That componentskładnik
121
309000
2000
On zakłada
05:26
is that we cannotnie może be attachedprzywiązany to outcomewynik.
122
311000
3000
brak przywiązania do wyniku.
05:29
Now I workedpracował with dyingumierający people
123
314000
3000
Pracowałam z umierającymi ludźmi
05:32
for over 40 yearslat.
124
317000
3000
przez przeszło 40 lat.
05:35
I had the privilegeprzywilej of workingpracujący on deathśmierć rowrząd
125
320000
3000
Miałam przywilej pracowania z osobami skazanymi na śmierć
05:38
in a maximummaksymalny securitybezpieczeństwo [prisonwięzienie] for sixsześć yearslat.
126
323000
3000
w celi śmierci o największym rygorze przez sześć lat.
05:41
And I realizedrealizowany so clearlywyraźnie
127
326000
2000
Zdałam sobie jasno sprawę,
05:43
in bringingprzynoszący my ownwłasny life experiencedoświadczenie,
128
328000
2000
wnosząc moje własne doświadczenie życiowe,
05:45
from workingpracujący with dyingumierający people
129
330000
2000
z pracy z umierającymi ludźmi
05:47
and trainingtrening caregiversOpiekunowie,
130
332000
3000
i szkolenia opiekunów,
05:50
that any attachmentZałącznik to outcomewynik
131
335000
2000
że przywiązanie do rezultatów
05:52
would distortzniekształcanie deeplygłęboko
132
337000
2000
głęboko by zaburzyło
05:54
my ownwłasny capacityPojemność to be fullycałkowicie presentteraźniejszość
133
339000
3000
moją własną zdolność do bycia w pełni obecną
05:57
to the wholecały catastrophekatastrofa.
134
342000
3000
przy całym nieszczęściu.
06:00
And when I workedpracował in the prisonwięzienie systemsystem,
135
345000
2000
I kiedy pracowałam w systemie więziennictwa
06:02
it was so clearjasny to me, this:
136
347000
3000
było dla mnie jasne,
06:05
that manywiele of us
137
350000
2000
że wielu z nas
06:07
in this roompokój,
138
352000
2000
w tym pomieszczeniu
06:09
and almostprawie all of the menmężczyźni that I workedpracował with on deathśmierć rowrząd,
139
354000
3000
i prawie wszyscy mężczyźni, z którymi pracowałam w celi śmierci,
06:12
the seedsposiew of theirich ownwłasny compassionwspółczucie had never been wateredpodlewać.
140
357000
3000
nasiona ich własnego współczucia nigdy nie były podlewane.
06:15
That compassionwspółczucie is actuallytak właściwie
141
360000
2000
To współczucie jest właściwie
06:17
an inherentnieodłączny humanczłowiek qualityjakość.
142
362000
3000
nieodłączną właściwością człowieka.
06:20
It is there withinw ciągu everykażdy humanczłowiek beingistota.
143
365000
3000
Jest w każdym człowieku.
06:23
But the conditionswarunki
144
368000
2000
Ale warunki
06:25
for compassionwspółczucie to be activatedaktywowany,
145
370000
4000
odczucia współczucia,
06:29
to be arousedwzbudziła,
146
374000
2000
jego wzbudzenia,
06:31
are particularszczególny conditionswarunki.
147
376000
2000
są szczególnymi warunkami.
06:33
I had that conditionstan, to a certainpewny extentstopień,
148
378000
3000
Miałam takie warunki, do pewnego stopnia,
06:36
from my ownwłasny childhooddzieciństwo illnesschoroba.
149
381000
2000
z powodu mojej choroby w dzieciństwie.
06:38
EveEwa EnslerEnsler, whomkogo you'llTy będziesz hearsłyszeć laterpóźniej,
150
383000
3000
U Eve Ensler, którą usłyszycie później,
06:41
has had that conditionstan activatedaktywowany
151
386000
2000
zaistniały te warunki,
06:43
amazinglyzadziwiająco in her
152
388000
3000
zadziwiająco,
06:46
throughprzez the variousróżnorodny watersfale of sufferingcierpienie
153
391000
3000
przez różne fale cierpienia,
06:49
that she has been throughprzez.
154
394000
3000
które przeszła.
06:52
And what is fascinatingfascynujący
155
397000
2000
I co fascynujące,
06:54
is that compassionwspółczucie has enemieswrogowie,
156
399000
3000
współczucie ma wrogów,
06:57
and those enemieswrogowie are things like pityszkoda,
157
402000
5000
a tymi wrogami są rzeczy takie jak litość,
07:02
moralmorał outrageskandal,
158
407000
3000
moralnie oburzenie,
07:05
fearstrach.
159
410000
2000
strach.
07:07
And you know, we have a societyspołeczeństwo, a worldświat,
160
412000
3000
I wiecie, mamy społeczeństwo, świat,
07:10
that is paralyzedsparaliżowany by fearstrach.
161
415000
3000
który jest sparaliżowany przez strach.
07:13
And in that paralysisparaliż, of coursekurs,
162
418000
2000
I w tym paraliżu, oczywiście,
07:15
our capacityPojemność for compassionwspółczucie
163
420000
2000
nasza zdolność współczucia
07:17
is alsorównież paralyzedsparaliżowany.
164
422000
2000
także jest sparaliżowana.
07:19
The very wordsłowo terrorterror
165
424000
2000
Samo słowo "terror"
07:21
is globalświatowy.
166
426000
2000
jest znane na całym świecie.
07:23
The very feelinguczucie of terrorterror is globalświatowy.
167
428000
3000
Samo uczucie strachu jest globalne.
07:26
So our work, in a certainpewny way,
168
431000
2000
Więc naszą pracą, w pewnym sensie,
07:28
is to addressadres this imagoImago,
169
433000
2000
jest zajęcie się tym wizerunkiem,
07:30
this kinduprzejmy of archetypearchetyp
170
435000
2000
rodzajem archetypu,
07:32
that has pervadedopanowały the psychePsyche
171
437000
2000
który przeniknął psychikę
07:34
of our entireCały globeglob.
172
439000
3000
całego globu.
07:38
Now we know from neuroscienceneuronauka
173
443000
3000
Wiemy z neuronauki,
07:41
that compassionwspółczucie has
174
446000
2000
że współczucie ma
07:43
some very extraordinaryniezwykły qualitiescechy.
175
448000
2000
pewne bardzo niezwykłe właściwości.
07:45
For exampleprzykład:
176
450000
2000
Na przykład:
07:47
A personosoba who is cultivatinguprawy compassionwspółczucie,
177
452000
3000
osoba, która pielęgnuje współczucie,
07:50
when they are in the presenceobecność of sufferingcierpienie,
178
455000
3000
kiedy jest w obecności cierpienia,
07:53
they feel that sufferingcierpienie a lot more
179
458000
3000
odczuwa to cierpienie znacznie bardziej
07:56
than manywiele other people do.
180
461000
2000
niż wiele innych osób.
07:58
HoweverJednak,
181
463000
2000
Jednak
08:00
they returnpowrót to baselinelinia podstawowa a lot soonerwcześniej.
182
465000
3000
wraca do stanu wyjściowego znacznie szybciej.
08:03
This is callednazywa resiliencesprężystość.
183
468000
2000
Jest to nazywane elastycznością.
08:05
ManyWiele of us think that compassionwspółczucie drainszawory spustowe us,
184
470000
3000
Wielu z nas myśli, że współczucie nas wyczerpuje,
08:08
but I promiseobietnica you
185
473000
2000
ale obiecuję wam,
08:10
it is something that trulynaprawdę enlivensożywia us.
186
475000
3000
że jest czymś, co nas naprawdę oświeca.
08:13
AnotherInnym thing about compassionwspółczucie
187
478000
2000
Inną rzeczą dotyczącą współczucia,
08:15
is that it really enhanceswzmacnia what's callednazywa neuralnerwowy integrationintegracja.
188
480000
3000
jest to, że ono naprawdę wspomaga to, co jest nazywane integracją nerwową.
08:18
It hookshaki up all partsCzęści of the brainmózg.
189
483000
3000
Łączy wszystkie obszary mózgu.
08:22
AnotherInnym, whichktóry has been discoveredodkryty
190
487000
2000
Inną, odkrytą
08:24
by variousróżnorodny researchersnaukowcy
191
489000
2000
przez różnych badaczy
08:26
at EmoryEmory and at DavisDavis and so on,
192
491000
3000
w Emory i Davis i tak dalej,
08:29
is that compassionwspółczucie enhanceswzmacnia our immuneodporny systemsystem.
193
494000
4000
jest to, że współczucie wzmacnia nasz układ odpornościowy.
08:34
Hey,
194
499000
2000
Przecież
08:36
we liverelacja na żywo in a very noxiousszkodliwych worldświat.
195
501000
2000
żyjemy w bardzo szkodliwym świecie.
08:38
(LaughterŚmiech)
196
503000
2000
(Śmiech)
08:40
MostWiększość of us are shrinkingkurczący się
197
505000
2000
Większość z nas cofa się
08:42
in the facetwarz of psycho-socialPsycho społecznych and physicalfizyczny poisonstrucizn,
198
507000
3000
w obliczu trucizn psychospołecznych i fizycznych,
08:45
of the toxinstoksyny of our worldświat.
199
510000
3000
toksyn naszego świata.
08:48
But compassionwspółczucie, the generationgeneracja of compassionwspółczucie,
200
513000
2000
Ale współczucie, wzbudzanie współczucia,
08:50
actuallytak właściwie mobilizesmobilizuje
201
515000
3000
w rzeczywistości mobilizuje
08:53
our immunityodporność.
202
518000
3000
naszą odporność.
08:56
You know, if compassionwspółczucie is so good for us,
203
521000
3000
Jeśli współczucie jest dla nas tak dobre,
08:59
I have a questionpytanie.
204
524000
2000
to mam pytanie.
09:03
Why don't we trainpociąg our childrendzieci
205
528000
2000
Dlaczego nie uczymy naszych dzieci
09:05
in compassionwspółczucie?
206
530000
3000
współczucia?
09:08
(ApplauseAplauz)
207
533000
5000
(Oklaski)
09:13
If compassionwspółczucie is so good for us,
208
538000
3000
Jeśli współczucie jest dla nas tak dobre,
09:16
why don't we trainpociąg our healthzdrowie careopieka providersdostawcy in compassionwspółczucie
209
541000
4000
dlaczego nie uczymy go pracowników ochrony zdrowia
09:20
so that they can do what they're supposeddomniemany to do,
210
545000
3000
by robili to, co powinni,
09:23
whichktóry is to really transformprzekształcać sufferingcierpienie?
211
548000
3000
czyli przekształcali cierpienie?
09:26
And if compassionwspółczucie is so good for us,
212
551000
3000
I jeśli współczucie jest dla nas tak dobre,
09:29
why don't we votegłosować on compassionwspółczucie?
213
554000
4000
dlaczego na nie nie głosujemy?
09:33
Why don't we votegłosować for people in our governmentrząd
214
558000
4000
Dlaczego nie głosujemy na ludzi w rządzie
09:37
basedna podstawie on compassionwspółczucie,
215
562000
2000
kierując się współczuciem?
09:39
so that we can have
216
564000
2000
Aby mieć
09:41
a more caringopiekuńczy, troskliwy worldświat?
217
566000
3000
bardziej troskliwy świat.
09:44
In BuddhismBuddyzm,
218
569000
2000
W buddyzmie
09:46
we say, "it takes a strongsilny back and a softmiękki frontz przodu."
219
571000
3000
mówimy "trzeba mieć twardy tył i miękki przód."
09:49
It takes tremendousogromny strengthwytrzymałość of the back
220
574000
3000
Wymaga ogromnej siły pleców,
09:52
to upholdutrzymanie yourselfsiebie in the midstŚrodek of conditionswarunki.
221
577000
3000
by utrzymać się w trudnych warunkach.
09:55
And that is the mentalpsychiczny qualityjakość of equanimityzrównoważenie.
222
580000
3000
I to jest psychiczna jakość spokoju umysłu.
09:58
But it alsorównież takes a softmiękki frontz przodu --
223
583000
3000
Ale wymaga to także miękkiego przodu --
10:01
the capacityPojemność to really be openotwarty to the worldświat as it is,
224
586000
3000
umiejętności autentycznego otwierania się na świat taki, jakim jest,
10:04
to have an undefendedzubożali heartserce.
225
589000
2000
by mieć wrażliwe serce.
10:06
And the archetypearchetyp of this in BuddhismBuddyzm
226
591000
3000
I archetypem tego w buddyzmie
10:09
is AvalokiteshvaraAwalokiteśwara, Kuan-YinKuan-Yin.
227
594000
2000
jest Avalokiteshvara, Kuan-Yin.
10:11
It's a femalePłeć żeńska archetypearchetyp:
228
596000
3000
To żeński archetyp:
10:14
she who perceivespostrzega
229
599000
2000
ta, która dostrzega
10:16
the crieskrzyki of sufferingcierpienie in the worldświat.
230
601000
4000
wołania cierpiących na świecie.
10:23
She standsstojaki with 10,000 armsramiona,
231
608000
4000
Stoi z 10 000 ramion,
10:27
and in everykażdy handdłoń,
232
612000
2000
a w każdej ręce,
10:29
there is an instrumentinstrument of liberationoswobodzenie,
233
614000
3000
ma narzędzie wyzwolenia,
10:32
and in the palmPalma of everykażdy handdłoń, there are eyesoczy,
234
617000
3000
a na dłoni każdej ręki są oczy
10:35
and these are the eyesoczy of wisdommądrość.
235
620000
3000
i są to oczy mądrości.
10:38
I say that, for thousandstysiące of yearslat,
236
623000
3000
Przez tysiące lat,
10:41
womenkobiety have livedPerscyativestwo recyrodycyjcystwo recyrodycyjcystwo recyrodycyj,
237
626000
2000
kobiety żyły,
10:43
exemplifiedPrzykładem, metspotkał in intimacyintymność,
238
628000
4000
były przykładem, spotykały się w ciszy
10:47
the archetypearchetyp of AvalokitesvaraAwalokiteśwara,
239
632000
3000
z archetypem Avalokitesvary,
10:50
of Kuan-YinKuan-Yin,
240
635000
2000
Kuan-Yin,
10:52
she who perceivespostrzega
241
637000
2000
tej, która widzi
10:54
the crieskrzyki of sufferingcierpienie in the worldświat.
242
639000
2000
wołania cierpiących na świecie.
10:57
WomenKobiety have manifestedobjawia się for thousandstysiące of yearslat
243
642000
3000
Kobiety wyrażały od tysięcy lat
11:00
the strengthwytrzymałość arisingwynikające from compassionwspółczucie
244
645000
4000
siłę wyrastająca ze współczucia
11:04
in an unfilteredniefiltrowane, unmediatedklasycznym przykładem way
245
649000
3000
w niecenzurowany, niezapośredniczony sposób,
11:07
in perceivingpostrzegania sufferingcierpienie
246
652000
2000
w postrzeganiu cierpienia
11:09
as it is.
247
654000
2000
takim, jakie ono jest.
11:13
They have infusedpodawać societiesspołeczeństwa with kindnessdobroć,
248
658000
3000
Natchnęły społeczeństwa dobrocią
11:16
and we have really feltczułem that
249
661000
2000
i naprawdę czuliśmy,
11:18
as womankobieta after womankobieta
250
663000
2000
że kobieta za kobietą
11:20
has stoodstał on this stageetap
251
665000
2000
stały na tej scenie
11:22
in the pastprzeszłość day and a halfpół.
252
667000
3000
w przeszłości.
11:25
And they have actualizedAktualizacja programu compassionwspółczucie
253
670000
2000
Urzeczywistniały współczucie
11:27
throughprzez directbezpośredni actionczynność.
254
672000
2000
poprzez konkretne działania.
11:29
JodyJody WilliamsWilliams callednazywa it:
255
674000
2000
Jody Williams nazwała to:
11:31
It's good to meditatemedytować.
256
676000
2000
Dobrze jest medytować.
11:33
I'm sorry, you've got to do a little bitkawałek of that, JodyJody.
257
678000
3000
Przepraszam, powinnaś się tym zająć Jody.
11:36
StepKrok back, give your mothermama a breakprzerwa, okay.
258
681000
3000
Wycofaj się, pozwól matce odpocząć, ok?
11:39
(LaughterŚmiech)
259
684000
2000
(Śmiech)
11:41
But the other sidebok of the equationrównanie
260
686000
2000
Ale po drugiej stronie równania
11:43
is you've got to come out of your caveJaskinia.
261
688000
2000
jest potrzeba wyjścia z własnej jaskini.
11:45
You have to come into the worldświat
262
690000
2000
Trzeba wyjść na świat,
11:47
like AsangaAsanga did,
263
692000
2000
jak zrobił Asanga,
11:49
who was looking to realizerealizować MaitreyaMaitreja BuddhaBudda
264
694000
3000
który chciał pojąć Maitreya Buddha
11:52
after 12 yearslat sittingposiedzenie in the caveJaskinia.
265
697000
3000
po 12 latach siedzenia w jaskini.
11:55
He said, "I'm out of here."
266
700000
2000
Powiedział: "Wychodzę."
11:57
He's going down the pathścieżka.
267
702000
2000
Schodzi ścieżką.
11:59
He seeswidzi something in the pathścieżka.
268
704000
2000
Widzi coś na ścieżce.
12:01
He lookswygląda, it's a dogpies, he dropskrople to his kneeskolana.
269
706000
3000
Patrzy, to pies, pada na kolana.
12:04
He seeswidzi that the dogpies has this bigduży woundrana on its legnogi.
270
709000
4000
Widzi, że pies ma wielką ranę na nogach.
12:08
The woundrana is just filledwypełniony with maggotsbiałe robaki.
271
713000
3000
Ta rana jest wypełniona robakami.
12:11
He putsstawia out his tonguejęzyk
272
716000
3000
Wysuwa język,
12:14
in orderzamówienie to removeusunąć the maggotsbiałe robaki,
273
719000
2000
by usunąć robaki,
12:16
so as not to harmszkoda them.
274
721000
3000
tak aby ich nie uszkodzić.
12:19
And at that momentza chwilę,
275
724000
2000
I w tym momencie,
12:21
the dogpies transformedprzekształcone
276
726000
2000
pies zamienia się
12:23
into the BuddhaBudda of love and kindnessdobroć.
277
728000
3000
w Buddę miłości i dobroci.
12:27
I believe
278
732000
2000
Wierzę,
12:29
that womenkobiety and girlsdziewczyny todaydzisiaj
279
734000
2000
że współczesne kobiety i dziewczęta
12:31
have to partnerpartner in a powerfulpotężny way with menmężczyźni --
280
736000
4000
powinny zawiązać silne przymierze z mężczyznami -
12:35
with theirich fathersojcowie,
281
740000
2000
ze swymi ojcami,
12:37
with theirich sonssynowie, with theirich brothersbracia,
282
742000
3000
ze swymi synami, braćmi,
12:40
with the plumbershydraulicy, the roadDroga buildersbudowniczych,
283
745000
2000
z hydraulikami, robotnikami drogowymi,
12:42
the caregiversOpiekunowie, the doctorslekarze, the lawyersprawnicy,
284
747000
3000
opiekunami, lekarzami, prawnikami,
12:45
with our presidentprezydent,
285
750000
2000
z naszym prezydentem
12:47
and with all beingsIstoty.
286
752000
2000
i wszystkimi istotami.
12:49
The womenkobiety in this roompokój
287
754000
2000
Kobiety w tym pomieszczeniu
12:51
are lotuseslotosów in a seamorze of fireogień.
288
756000
3000
są lotosami w morzu ognia.
12:54
MayMoże we actualizeaktualizować that capacityPojemność
289
759000
2000
Urzeczywistniajmy tę umiejętność
12:56
for womenkobiety everywherewszędzie.
290
761000
2000
u kobiet wszędzie.
12:58
Thank you.
291
763000
2000
Dziękuję.
13:00
(ApplauseAplauz)
292
765000
12000
(Oklaski)
Translated by Agata Lesnicka
Reviewed by Marta Boniśniak

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Joan Halifax - Author, Zen priest
Known for her compassionate work with the terminally ill, Joan Halifax is a driving force of socially engaged Buddhism.

Why you should listen

Activist, anthropologist, author, caregiver, ecologist, LSD researcher, teacher, and Zen Buddhism priest -- Joan Halifax is many things to many people. Yet they all seem to agree that no matter what role she plays, Halifax is consistently courageous and compassionate. Halifax runs the Upaya Zen Center in New Mexico, a Zen Peacemaker community she opened in 1990 after founding and leading the Ojai Foundation in California for ten years. Her practice focuses on socially engaged Buddhism, which aims to alleviate suffering through meditation, interfaith cooperation, and social service.

As director of the Project on Being With Dying, Halifax has helped caregivers cope with death and dying for more than three decades. Her book Being With Dying helps clergy, community activists, medical professionals, social workers and spiritual seekers remove fear from the end of life. Halifax is a distinguished invited scholar of the U.S. Library of Congress and the only woman and Buddhist on the Tony Blair Foundation’s Advisory Council.

More profile about the speaker
Joan Halifax | Speaker | TED.com