ABOUT THE SPEAKER
Shereen El Feki - Arab sexuality expert
Shereen El Feki works and writes on sexuality and social change in the Arab world.

Why you should listen

Dividing her time between London and Cairo, TED Fellow Shereen El Feki works on issues related to health and social welfare in the Arab region -- including intimate attitudes toward sexual (and political) freedoms, as explored in her new book, Sex and the Citadel.

Half-Egyptian and half-Welsh, El Feki was brought up in Canada. She started her professional life in medical science, with a PhD in molecular immunology from the University of Cambridge, and later worked as healthcare correspondent at The Economist. She also is a former vice chair of the United Nations' Global Commission on HIV and Law. While she has worked in regional media as a presenter with the Al Jazeera Network, and continues to write on social issues in the Arab world, her passion lies in projects that aim to better understand, and surmount, the social challenges facing Arabs, particularly young people.

Read a Q&A with Sheeren El Feki on the TED Fellows site.

More profile about the speaker
Shereen El Feki | Speaker | TED.com
TEDxSummit

Shereen El-Feki: HIV -- how to fight an epidemic of bad laws

Shereen El-Feki: Jak walczyć z epidemią złych przepisów prawnych

Filmed:
557,392 views

Epidemii HIV towarzyszy epidemia złych przepisów prawnych -- przepisów, które kryminalizją ludzi zarażonych wirusem HIV. Na TEDx Summit in Doha, TED Fellow Shreen El-Feki podaje mocne argumenty za tym, że te przepisy nie tylko bazują na uprzedzeniach ale dodatkowo pomagają rozprzestrzeniać się chorobie.
- Arab sexuality expert
Shereen El Feki works and writes on sexuality and social change in the Arab world. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
Let's beginzaczynać with a storyfabuła.
0
310
4016
Zacznijmy od opowieści.
00:20
OnceRaz uponna a time --
1
4326
1951
Dawno, dawno temu...
00:22
well actuallytak właściwie lessmniej than two yearslat agotemu --
2
6277
3066
właściwie, mniej niż dwa lata temu ...
00:25
in a kingdomKrólestwo not so very fardaleko away,
3
9343
3033
w królestwie nie aż tak daleko,
00:28
there was a man
4
12376
1751
był sobie człowiek,
00:30
who traveledbywały manywiele milesmile
5
14127
1867
który przewędrował wiele mil,
00:31
to come to work at the jewelklejnot in the kingdom'sKrólestwa crownKorona --
6
15994
3582
żeby pracować przy klejnotach w królewskiej koronie --
00:35
an internationallymiędzynarodowo famoussławny companyfirma.
7
19576
2584
znanej na cały świat firmie.
00:38
Let's call it IslandWyspa NetworksSieci.
8
22160
3118
Nazwijmy ją "Island Networks"
00:41
Now this kingdomKrólestwo had manywiele resourceszasoby
9
25278
2848
Więc, to królestwo miało mnóstwo bogactw,
00:44
and mightyMighty ambitionsambicje,
10
28126
2217
wielkie ambicje,
00:46
but the one thing it lackedbrakowało was people.
11
30343
2567
ale jedyną rzeczą, której mu brakowało byli ludzie.
00:48
And so it invitedzaproszony workerspracownicy from around the worldświat
12
32910
3433
Więc zaproszono pracowników z całego świata
00:52
to come and help it buildbudować the nationnaród.
13
36343
2650
by przybyli i pomogli mu zbudować państwo.
00:54
But in orderzamówienie to enterwchodzić and to stayzostać
14
38993
2967
Ale aby móc wejść i zostać,
00:57
these migrantsmigrantów had to passprzechodzić a fewkilka teststesty.
15
41960
3535
ci emigranci musieli przejść kilka testów.
01:01
And so it was, our man presentedprzedstawione himselfsamego siebie
16
45495
2483
Tak więc nasz mężczyzna zaprezentował się
01:03
to authoritieswładze in the kingdomKrólestwo,
17
47978
1769
przedstawicielom prawa w królestwie,
01:05
looking forwardNaprzód to settlingrozliczenia into his newNowy life.
18
49747
3198
wypatrując początku swojego nowego życia.
01:08
But then something unexpectedniespodziewany happenedstało się.
19
52945
3250
Ale wtedy stało się coś niespodziewanego.
01:12
The medicalmedyczny personnelpersonelu who tookwziął bloodkrew samplespróbki from the man
20
56195
3600
Personel medyczny, który pobrał próbki krwii od mężczyzny
01:15
never actuallytak właściwie told him what they were testingtestowanie for.
21
59795
3683
nigdy właściwie nie powiedział mu na co go testują.
01:19
He wasn'tnie było offeredoferowany counselingdoradztwo before or after the testtest,
22
63478
4269
Nie zaproponowano mu doradztwa ani przed ani po teście,
01:23
whichktóry is bestNajlepiej medicalmedyczny practicećwiczyć.
23
67747
2331
które jest najlepszą praktyką medyczną.
01:25
He was never informedpowiadomiony of the resultswyniki of the testtest.
24
70078
3001
Nigdy nie został poinformowany o wynikach testu.
01:28
And yetjeszcze, a couplepara of weekstygodnie laterpóźniej,
25
73079
2116
A mimo to, kilka tygodni później,
01:31
he was pickeddoborowy up and takenwzięty to prisonwięzienie
26
75195
3034
został aresztowany i zabrany do więzienia,
01:34
where he was subjectedpoddany to a medicalmedyczny examegzamin,
27
78229
2534
gdzie został poddanych badaniom medycznym,
01:36
includingwłącznie z a full-bodycałego ciała searchszukanie
28
80763
2751
włączając w to dokładne przeszukanie ciała
01:39
in fullpełny viewwidok of the othersinni in the cellkomórka.
29
83514
3598
na oczach pozostałych ludzi w celi.
01:43
He was releasedwydany, but then a day or two laterpóźniej,
30
87112
3767
Został zwolniony ale dzień lub dwa później,
01:46
he was takenwzięty to the airportLotnisko and he was deporteddeportowani.
31
90879
4969
został zabrany na lotnisko i deportowany.
01:51
What on earthZiemia did this man do
32
95848
3265
Czym ten człowiek
01:55
to meritZasługi this treatmentleczenie?
33
99113
2150
sobie zasłużył na takie traktowanie ?
01:57
What was his terriblestraszny crimeprzestępstwo?
34
101263
2602
Jaka była jego straszna zbrodnia ?
01:59
He was infectedzarażony with HIVHIV.
35
103865
3648
Był zarażony wirusem HIV.
02:03
Now the kingdomKrólestwo is one of about 50 countrieskraje
36
107513
3131
Królestwo jest jednym z około 50 państw,
02:06
that imposesnarzuca restrictionsograniczenia on the entrywejście or stayzostać
37
110644
4272
które nakłada ograniczenia na prawo wstępu lub pobytu
02:10
of people livingżycie with HIVHIV.
38
114916
2600
dla ludzi żyjących z wirusem HIV.
02:13
The kingdomKrólestwo arguestwierdzi
39
117516
1601
Królestwo przekonuje,
02:15
that its lawsprawa allowdopuszczać it to detainzatrzymania or deportdeportować foreignersobcokrajowcy
40
119117
5200
że jego prawo pozwala przetrzymywać
i deportować obcokrajowców,
02:20
who posepoza a riskryzyko to the economygospodarka
41
124317
2699
którzy stwarzają ryzyko dla ekonomii,
02:22
or the securitybezpieczeństwo or the publicpubliczny healthzdrowie
42
127016
3500
bezpieczeństwa, zdrowia publicznego
02:26
or the moralsmoralność of the statestan.
43
130516
2117
lub moralności państwa.
02:28
But these lawsprawa, when appliedstosowany to people livingżycie with HIVHIV,
44
132633
3833
Ale to prawo, zatosowane wobec ludzi żyjących z wirusem HIV,
02:32
are a violationnaruszenie of internationalmiędzynarodowy humanczłowiek rightsprawa agreementsumowy
45
136466
3382
jest pogwałceniem międzynarodowego prawa człowieka,
02:35
to whichktóry these countrieskraje are signatoriessygnatariusze.
46
139848
3220
których te państwa są sygnaturiaszami
02:38
But you know what?
47
143068
1248
Ale wiecie co ?
02:40
MattersSprawach of principlezasada asidena bok,
48
144316
1483
Odkładając na bok zasady,
02:41
practicallypraktycznie speakingmówienie, these lawsprawa drivenapęd HIVHIV undergroundpod ziemią.
49
145799
4985
praktycznie rzecz biorąc, te prawa wciągają HIV do podziemia.
02:46
People are lessmniej likelyprawdopodobne to come forthnaprzód
50
150784
2598
Ludzie mniej chętnie ujawnią się
02:49
to be testedprzetestowany or treatedleczony or to discloseujawnić theirich conditionstan,
51
153382
4034
żeby się badać, leczyć lub żeby wyjawić swój stan,
02:53
noneŻaden of whichktóry helpspomaga these individualsosoby prywatne
52
157416
2832
co nie pomoże tym ludziom
02:56
or the communitiesspołeczności these lawsprawa purportdąży się to protectochraniać.
53
160248
4169
ani społecznościom, które to prawo ma chronić.
03:00
TodayDzisiaj we can preventzapobiec the transmissiontransmisja of HIVHIV.
54
164417
4065
Dzisiaj możemy zapobiec przenoszeniu się HIV.
03:04
And with treatmentleczenie, it is a manageablew zarządzaniu conditionstan.
55
168482
3419
I z odpowiednią kuracją jest to stan znośny
03:07
We are very fardaleko from the daysdni
56
171901
2831
Jesteśmy bardzo daleko od czasów,
03:10
when the only practicalpraktyczny responseodpowiedź to dreadstrach diseasechoroba
57
174732
3186
gdy jedyną praktyczna odpowiedzią na straszną chorobę
03:13
was to have banishedwygnany the afflictedcierpiący --
58
177918
2580
było wypędzenie zarażonych ...
03:16
like this, "The ExileWygnanie of the LeperTrędowaty."
59
180498
2902
tak jak na "Wygnaniu Trędowatego".
03:19
So you tell me why, in our agewiek of sciencenauka,
60
183400
3217
Więc powiedzcie mi, dlaczego w wieku postępu naukowego,
03:22
we still have lawsprawa and policieszasady
61
186617
2566
wciąż mamy prawa i politykę,
03:25
whichktóry come from an agewiek of superstitionzabobon.
62
189183
3283
która pochodzi z wieków przesądów.
03:28
Time for a quickszybki showpokazać of handsręce.
63
192466
3267
Czas na las rąk.
03:31
Who here has been touchedwzruszony by HIVHIV --
64
195733
3265
Kto został dotknięty przez wirusa HIV...
03:34
eitherzarówno because you yourselfsiebie have the viruswirus
65
198998
3084
albo ponieważ sam jest nosicielem
03:37
or you have a familyrodzina memberczłonek or a friendprzyjaciel or a colleaguekolega
66
202082
3485
albo posiada członka rodziny, przyjaciela, znajomego,
03:41
who is livingżycie with HIVHIV?
67
205567
2033
który jest nosicielem wirusa HIV?
03:43
HandsRęce up.
68
207600
1100
Ręce w górę.
03:44
WowWow. WowWow.
69
208700
1981
Wow. Wow.
03:46
That's a significantznaczący numbernumer of us.
70
210681
2919
Sporo nas.
03:49
You know better than anyonektokolwiek
71
213600
2532
Wy wiecie lepiej niż ktokolwiek inny,
03:52
that HIVHIV bringsprzynosi out
72
216132
2267
że HIV wyciąga
03:54
the bestNajlepiej and the worstnajgorszy in humanityludzkość.
73
218399
3583
najlepsze i najgorsze w ludziach.
03:57
And the lawsprawa reflectodzwierciedlić these attitudespostawy.
74
221982
2720
A prawo odzwierciedla te podejścia.
04:00
I'm not just talkingmówić about lawsprawa on the booksksiążki,
75
224702
2680
Nie mówię tylko o prawie na papierze,
04:03
but lawsprawa as they are enforcedwymuszone on the streetsulice
76
227382
3367
ale też o prawie jakie wymusza ulica
04:06
and lawsprawa as they are decidedzdecydowany in the courtssądy.
77
230749
2933
i prawie jakie ustalają sądy.
04:09
And I'm not just talkingmówić about lawsprawa
78
233682
2550
I nie mówię tylko o prawie,
04:12
as they relateodnosić się to people livingżycie with HIVHIV,
79
236232
2369
które odnosi się do ludzi żyjących z wirusem HIV
04:14
but people who are at greatestnajwiększy riskryzyko of infectioninfekcja --
80
238601
3231
ale do ludzi, którzy są w grupie największego ryzyka,
04:17
people suchtaki as those who injectwstrzykiwać drugsleki or sexseks workerspracownicy
81
241832
3768
ludzie wstrzykujący sobie narkotyki lub
ludzie uprawiający seks za pieniądze
04:21
or menmężczyźni who have sexseks with menmężczyźni
82
245600
2149
lub mężczyźni, którzy uprawiają seks z mężczyznami
04:23
or transgenderedtransseksualnych personsosoby
83
247749
1883
lub osoby transgender
04:25
or migrantsmigrantów or prisonerswięźniowie.
84
249632
2468
albo imigranci i więźniowie.
04:28
And in manywiele partsCzęści of the worldświat that includesobejmuje womenkobiety and childrendzieci
85
252100
3550
W wielu częściach świata obejmuje to
również kobiety i dzieci,
04:31
who are especiallyszczególnie vulnerablewrażliwy.
86
255650
2031
które są wyjątkowo wrażliwe.
04:33
Now there are lawsprawa in manywiele partsCzęści of the worldświat
87
257681
2802
Więc, w wielu częściach świata prawo,
04:36
whichktóry reflectodzwierciedlić the bestNajlepiej of humanczłowiek natureNatura.
88
260483
3432
odzwierciedla najlepsze cechy natury ludzkiej.
04:39
These lawsprawa treatleczyć people touchedwzruszony by HIVHIV
89
263915
3286
To prawo traktuje ludzi dotkniętych przez HIV
04:43
with compassionwspółczucie and acceptanceAkceptacja.
90
267201
2899
ze współczuciem i akceptacją.
04:46
These lawsprawa respectPoszanowanie universaluniwersalny humanczłowiek rightsprawa
91
270100
3399
To prawo szanuje uniwersalne prawo ludzkie
04:49
and they are groundeduziemiony in evidencedowód.
92
273499
2684
i jest podparte dowodami.
04:52
These lawsprawa ensurezapewnić that people livingżycie with HIVHIV
93
276183
3133
To prawo zapewniają ludziom żyjącym z HIV
04:55
and those at greatestnajwiększy riskryzyko
94
279316
2116
i tym, w grupie najwyższego ryzyka,
04:57
are protectedchroniony from violenceprzemoc and discriminationdyskryminacji
95
281432
3584
że będą chronieni przed przemocą i dyskryminacją
05:00
and that they get accessdostęp to preventionzapobieganie and to treatmentleczenie.
96
285016
4216
oraz, że będą mieli dostęp do środków
zapobiegawczych i leczniczych.
05:05
UnfortunatelyNiestety, these good lawsprawa
97
289232
2796
Niestety, to dobre prawo
05:07
are counter-balancedprzeciw-równoważone by a massmasa
98
292028
2136
jest kontrowane przez masę
05:10
of really badzły lawprawo --
99
294164
3001
naprawdę złych przepisów --
05:13
lawprawo whichktóry is groundeduziemiony in moralmorał judgementwyrok
100
297165
4449
przepisów, które mają podstawę w ocenie moralnej,
05:17
and in fearstrach and in misinformationdezinformacji,
101
301614
2853
strachu i przekłamaniach,
05:20
lawsprawa whichktóry specificallykonkretnie punishkarać people livingżycie with HIVHIV
102
304467
4099
przepisów, które specjalnie karają ludzi żyjących z HIV
05:24
or those at greatestnajwiększy riskryzyko.
103
308566
1632
i tych w grupie największego ryzyka.
05:26
These lawsprawa flylatać in the facetwarz of sciencenauka,
104
310198
2767
Te przepisy przeciwstawią się logice nauki
05:28
and they are groundeduziemiony in prejudiceuszczerbku dla
105
312965
3283
i mają podstawę w uprzedzeniach,
05:32
and in ignoranceignorancja and in a rewritingprzepisanie of traditiontradycja
106
316248
3818
ignoracji, w starych tradycjach
05:35
and a selectiveselektywne readingczytanie of religionreligia.
107
320066
3282
i w selektywnym odczytywaniu religii.
05:39
But you know what? You don't have to take my wordsłowo for it.
108
323348
2617
Ale wiecie co ? Nie musicie mi wierzyć na słowo.
05:41
We're going to hearsłyszeć from two people
109
325965
1884
Usłyszymy dwoje ludzi,
05:43
who are on the sharpostry endkoniec of the lawprawo.
110
327849
2533
którzy są na szarym końcu wymiaru sprawiedliwości.
05:46
The first is NickNick RhoadesRhoades. He's an AmericanAmerykański.
111
330382
2201
Pierwszy to Nick Rhoades. Jest Amerikaninem.
05:48
And he was convictedskazany underpod the U.S. StatePaństwa of Iowa'sIowa lawprawo
112
332583
3998
I został skazany na podstawie przepisów stanu Iowa
05:52
on HIVHIV transmissiontransmisja and exposureekspozycji --
113
336581
2885
dotyczących przenoszenia HIV i narażania osób trzecich --
05:55
neitherani of whichktóry offenseprzestępstwo he actuallytak właściwie committedzobowiązany.
114
339466
3452
za czyny, których nie popełnił.
05:58
(VideoWideo) NickNick RhoadesRhoades: If something is againstprzeciwko the lawprawo
115
342918
3198
Nick Rhoades: Jeżeli coś niezgodne z prawem
06:02
then that is tellingwymowny societyspołeczeństwo
116
346116
1199
wtedy mówi to społeczeństwu,
06:03
that is unacceptablegorszący, that's badzły behaviorzachowanie.
117
347315
2601
że to niedopuszczalne, złe zachowanie.
06:05
And I think the severityważności of that punishmentkara
118
349916
2570
Wydaje mi się również, że dotkliwość kary
06:08
tellsmówi you how badzły you are as a personosoba.
119
352486
3689
mówi ci, jak bardzo złym jesteś jako człowiek.
06:12
You're a classklasa B felonFelon,
120
356175
2490
Jesteś skazanym klasy B,
06:14
lifetimeżycie sexseks offendersprawcy.
121
358665
2784
przestępca seksualny na całe życie.
06:17
You are a very, very, very badzły personosoba.
122
361449
4033
Jesteś bardzo, bardzo, bardzo złym człowiekiem
06:21
And you did a very, very, very badzły thing.
123
365482
3387
Zrobiłeś bardzo, bardzo, bardzo złą rzecz.
06:24
And so that's just programmedzaprogramowany into you.
124
368869
2555
I to zostało w ciebie wprogramowane.
06:27
And you go throughprzez the correctionalpoprawczy systemsystem
125
371424
3233
I idziesz przez system resocjalizacyjny
06:30
and everyone'swszyscy tellingwymowny you the samepodobnie thing.
126
374657
1801
i każdy powtarza to samo.
06:32
And you're just like, I'm a very badzły personosoba.
127
376458
4964
I naprawdę zaczynasz myśleć,
jestem bardzo złym człowiekiem.
06:37
ShereenShereen El-FekiEl-Feki: It's not just a questionpytanie
128
381422
1965
Shereen El-Feki: To nie tylko problem
06:39
of unfairnieuczciwe or ineffectivenieskuteczne lawsprawa.
129
383387
3099
niesprawiedliwego i nieefektywnego prawa.
06:42
Some countrieskraje have good lawsprawa,
130
386486
2101
Niektóre kraje mają dobre przepisy,
06:44
lawsprawa whichktóry could stemtrzon the tidefala of HIVHIV.
131
388587
2650
przepisy, które mogą powstrzymać falę HIV.
06:47
The problemproblem is that these lawsprawa are floutedNieprzestrzeganie.
132
391237
3100
Problemem jest to, że te przepisy są lekceważone.
06:50
Because stigmapiętno givesdaje unofficialnieoficjalne licenselicencja
133
394337
2967
Ponieważ piętno daje nieoficjalne pozwolenie
06:53
to treatleczyć people livingżycie with HIVHIV
134
397304
2317
na traktowanie ludzi z HIV
06:55
or those at greatestnajwiększy riskryzyko
135
399621
1316
lub tych w grupie największego ryzyka
06:56
unlikew odróżnieniu other citizensobywatele.
136
400937
2334
inaczej niż innych obywateli.
06:59
And this is exactlydokładnie what happenedstało się
137
403271
1699
I to dokładnie przydarzyło się
07:00
to HelmaHelma and DongoDongo from NamibiaNamibia.
138
404970
3214
Helmie i Dongo z Namibii.
07:04
(VideoWideo) HilmaHilma: I founduznany out
139
408184
1727
Hilma: Dowiedziałam się
07:05
when I wentposzedł to the hospitalszpital for a pregnancyCiąża check-upSprawdzanie-w górze.
140
409911
2914
kiedy poszłam do szpitala na kontrolę ciążową.
07:08
The nursepielęgniarka announcedogłosił that everykażdy pregnantw ciąży womankobieta
141
412856
3652
Pielęgniarka ogłosiła, że każda ciężarna kobieta
07:12
mustmusi alsorównież be testedprzetestowany for HIVHIV that day.
142
416508
2095
musi być dzisiaj przetestowana na obecność HIV.
07:14
I tookwziął the testtest and the resultwynik showedpokazał I was positivepozytywny.
143
418603
3049
Popatrzyłam na test i wynik był pozytywny.
07:17
That's the day I founduznany out.
144
421652
2596
To był dzień, w którym się dowiedziałam.
07:20
The nursepielęgniarka said to me, "Why should you people bcomebcome pregnantw ciąży
145
424248
2612
Pielęgniarka powiedziała do mnie
"Dlaczego wy ludzie zachodzicie w ciążę,
07:22
when you know you are HIVHIV positivepozytywny?
146
426860
1528
kiedy wiecie, że jestescie nosicielami wirusa HIV ?
07:24
Why are you pregnantw ciąży when you are livingżycie positivepozytywny?"
147
428388
2395
Dlaczego jesteś w ciąży kiedy jesteś żyjącym nosicielem?"
07:26
I am sure now that is the reasonpowód they sterilizedsterylizowane me.
148
430783
2989
Teraz jestem pewna, że dlatego zostałam wysterylizowana.
07:29
Because I am HIVHIV positivepozytywny.
149
433772
5132
Ponieważ jestem nosiecielem wirusa HIV.
07:34
They didn't give the formsformularze to me
150
438904
3031
Nie dali mi formularzy,
07:37
or explainwyjaśniać what was in the formformularz.
151
441950
3722
nie wytłumaczyli co jest w formularzach.
07:41
The nursepielęgniarka just cameoprawa ołowiana witrażu with it
152
445672
2400
Pielęgniarka po prostu przyszła z nimi
07:43
alreadyjuż markedwyraźny where I had to signznak.
153
448072
2082
już zaznaczonymi gdzie mam podpisać.
07:46
And with the laborpraca painból,
154
450154
1944
A ja w połogu,
07:47
I didn't have the strengthwytrzymałość to askzapytać them to readczytać it to me.
155
452098
7070
nie miałam sił poprosić, żeby mi je przeczytano
07:55
I just signedpodpisany.
156
459168
2529
Po prostu podpisałam.
07:57
SESE: HilmaHilma and NickNick and our man in the kingdomKrólestwo
157
461712
3138
SE: Hilma, Nick i mężczyzna w królestwie
08:00
are amongpośród the 34 millionmilion people livingżycie with HIVHIV
158
464850
4351
są wśród 34 milionów ludzi żyjących z HIV,
08:05
accordingwedług to recentniedawny estimatesszacunki.
159
469201
2116
według aktualnych szacowań.
08:07
They're the luckySzczęściarz oneste
160
471317
1868
Są szczęściarzami,
08:09
because they're still aliveżywy.
161
473185
1684
ponieważ ciągle żyją.
08:10
AccordingZgodnie z to those samepodobnie estimatesszacunki,
162
474869
1865
Na podstawie tych samych szacowań,
08:12
in 2010 1.8 millionmilion people diedzmarły
163
476734
3984
w 2010 1.8 miliona ludzi zmarło
08:16
of AIDSAIDS relatedzwiązane z causesprzyczyny.
164
480718
2399
z powodów powiązanych z AIDS.
08:19
These are terriblestraszny and tragictragiczny figuresfigury.
165
483117
3503
To są straszne i tragiczne liczby.
08:22
But if we look a little more broadlyszeroko into the statisticsStatystyka,
166
486620
4431
Ale jeżeli spojrzymy szerzej na statystyki,
08:26
we actuallytak właściwie see some reasonpowód for hopenadzieja.
167
491051
3201
znajdziemy powody do nadziei.
08:30
Looking globallyglobalnie, the numbernumer of newNowy infectionsinfekcje of HIVHIV is decliningspadek.
168
494252
5400
Patrząc globalnie, liczba nowych infekcji wirusem HIV maleje.
08:35
And looking globallyglobalnie as well,
169
499652
2451
I patrząc globalnie,
08:38
deathsśmierci are alsorównież startingstartowy to fallspadek.
170
502103
3366
liczba zgonów także zaczyna spadać.
08:41
There are manywiele reasonspowody for these positivepozytywny developmentsrozwój sytuacji,
171
505469
2033
Jest dużo powodów tych pozytywnych zmian
08:43
but one of the mostwiększość remarkableznakomity
172
507502
2133
ale jeden z najbardziej znaczących,
08:45
is in the increasezwiększać in the numbernumer of people around the worldświat
173
509635
3167
to zwiększenie się liczby ludzi na świecie
08:48
on anti-retroviralanty-retrowirus therapyterapia,
174
512802
2183
stosujących terapię antyretrowirusową,
08:50
the medicinesleki they need to keep theirich HIVHIV in checkczek.
175
514985
4133
leki, które kontrolują HIV.
08:55
Now there are still manywiele problemsproblemy.
176
519118
2033
Ciągle jest wiele problemów.
08:57
Only about halfpół of the people who need treatmentleczenie
177
521151
3350
Tylko około połowa ludzi, którzy potrzebują kuracji
09:00
are currentlyobecnie receivingodbieranie it.
178
524501
2233
aktualnie ją otrzymuje.
09:02
In some partsCzęści of the worldświat --
179
526734
1852
W niektórych częściach świata --
09:04
like here in the MiddleŚrodkowy EastWschód and NorthPółnoc AfricaAfryka --
180
528586
2349
tak jak na Środkowym Wschodzie i Północnej Afryce --
09:06
newNowy infectionsinfekcje are risingpodniesienie and so are deathsśmierci.
181
530935
3383
liczba zakrażonych wstrasta, wzrasta również liczba zgonów.
09:10
And the moneypieniądze, the moneypieniądze we need
182
534318
3151
Pieniądze, których potrzebujemy
09:13
for the globalświatowy responseodpowiedź to HIVHIV,
183
537469
1933
na globalną rekacje na HIV,
09:15
that is shrinkingkurczący się.
184
539402
2996
kurczą się.
09:18
But for the first time
185
542398
2289
Ale po raz pierwszy
09:20
in threetrzy decadesdziesiątki lat into this epidemicepidemia
186
544687
3218
w ciągu trzech dekad tej epidemii
09:23
we have a realreal chanceszansa to come to gripsuchwyty with HIVHIV.
187
547905
4117
mamy prawdziwą szanse w walce z HIV.
09:27
But in orderzamówienie to do that
188
552022
1966
W tym celu
09:29
we need to tacklesprzęt an epidemicepidemia of really badzły lawprawo.
189
553988
3899
musimy rozwiązać epidemiie złego prawodawstwa.
09:33
It's for this reasonpowód
190
557887
1618
Z tego powodu
09:35
that the GlobalGlobalny CommissionKomisja on HIVHIV and the LawPrawa,
191
559505
2130
Globalna Komisja do spraw HIV i Prawodawstwa,
09:37
of whichktóry I'm a memberczłonek,
192
561635
1299
której jestem członkiem,
09:38
was establishedustanowiony by the agenciesagencje of the UnitedStany Zjednoczone NationsNarodów --
193
562934
3066
została utworzona przez agencje Narodów Zjednoczonych --
09:41
to look at the wayssposoby that legalprawny environmentsśrodowiska
194
566000
2650
w celu sprawdzenia jak środowisko prawne
09:44
are affectingwpływający people livingżycie with HIVHIV
195
568650
2017
wpływa na ludzi żyjących z HIV
09:46
and those at greatestnajwiększy riskryzyko,
196
570667
2134
oraz tych najbardziej narażonych,
09:48
and to recommendpolecić what should be doneGotowe
197
572801
1750
i co należy zaproponować i zrobić
09:50
to make the lawprawo an allysojusznik, not an enemywróg,
198
574551
3236
aby prawo stało się sojusznikiem nie wrogiem,
09:53
of the globalświatowy responseodpowiedź to HIVHIV.
199
577787
2732
globalnej reakcji na HIV.
09:56
Let me give you just one exampleprzykład
200
580519
2349
Podam wam przykład
09:58
of the way a legalprawny environmentśrodowisko
201
582868
2650
jak środowisko prawne
10:01
can make a positivepozytywny differenceróżnica.
202
585518
2566
może wprowadzić pozytywną zmianę.
10:03
People who injectwstrzykiwać drugsleki
203
588084
2815
Ludzie, którzy wstrzykujący narkotyki
10:06
are one of those groupsgrupy I mentionedwzmiankowany.
204
590899
1815
są jedną z grup o których wspominałam.
10:08
They're at highwysoki riskryzyko of HIVHIV
205
592714
2121
Są bardzo narażeni na zakażenie wirusem HIV
10:10
throughprzez contaminatedzanieczyszczone injectionwstrzyknięcia equipmentsprzęt
206
594835
1865
przez skażony sprzęt do wstrzykiwania
10:12
and other risk-relatedryzyko związane z behaviorszachowania.
207
596700
2682
i inne związane z ryzykiem zachowania.
10:15
In factfakt, one in everykażdy 10 newNowy infectionsinfekcje of HIVHIV
208
599382
3682
Faktycznie, jedna z 10 nowych infekcji HIV
10:18
is amongpośród people who injectwstrzykiwać drugsleki.
209
603064
2734
jest pośród ludzi wstrzykujących narkotyki.
10:21
Now drugnarkotyk use or possessionposiadanie
210
605798
2601
Używanie lub posiadanie narkotyków
10:24
is illegalnielegalny in almostprawie everykażdy countrykraj.
211
608399
2149
jest nielegalnie niemal we wszystkich państwach.
10:26
But some countrieskraje take a hardertrudniejsze linelinia on this than othersinni.
212
610548
4250
Ale niektóre państwa mają twardsze stanowisko
w tej sprawnie niż inne.
10:30
In ThailandTajlandia people who use drugsleki,
213
614798
2684
W Tajlandii, ludzie którzy zażywają narkotyki,
10:33
or are merelyjedynie suspectedpodejrzany of usingza pomocą drugsleki,
214
617482
2851
lub są choćby podejrzani o używanie narkotyków,
10:36
are placedumieszczony in detentionzatrzymanie centerscentra,
215
620333
1866
umieszani są w ośrodkach,
10:38
like the one you see here,
216
622199
1917
takich ja ten, który widzicie,
10:40
where they are supposeddomniemany to cleanczysty up.
217
624116
2083
w których powinni przejść detoks.
10:42
There is absolutelyabsolutnie no evidencedowód
218
626199
2932
Nie ma żadnego dowodu,
10:45
to showpokazać that throwingrzucanie people into detentionzatrzymanie
219
629131
2851
który pokazywałby, że umieszczanie ludzi w ośrodku
10:47
curesleczy theirich drugnarkotyk dependencezależność.
220
631982
2333
wyleczy ich z uzależnienia od narkotyków.
10:50
There is, howeverjednak, ampleduży evidencedowód
221
634315
2167
Są natomiast, obszerne dowody,
10:52
to showpokazać that incarceratingincarcerating people
222
636482
2000
pokazujące że zamykanie ludzi
10:54
increaseswzrasta theirich riskryzyko of HIVHIV and other infectionsinfekcje.
223
638482
5218
podnosi ich ryzyko zakażeniem HIV i innymi infekcjami.
10:59
We know how to reducezmniejszyć HIVHIV transmissiontransmisja and other risksryzyko
224
643700
5650
Wiemy jak obniżyć ryzyko przenoszenia HIV i innych zagrożeń
11:05
in people who injectwstrzykiwać drugsleki.
225
649350
1765
u ludzi, wstrzykujących sobie narkotyki.
11:07
It's callednazywa harmszkoda reductionzmniejszenie,
226
651115
2131
Nazywane jest to redukcją szkód
11:09
and it involvesobejmuje, amongpośród other things,
227
653246
1784
i obejmuje, między innymi,
11:10
providingże cleanczysty needlesigły and syringesstrzykawek,
228
655030
3131
zapewnianie czystych igiel i strzykawek,
11:14
offeringoferując opioidopioidów substitutionpodstawienie therapyterapia
229
658161
2835
oferowanie zastępczej terapii opioidowej,
11:16
and other evidence-basedoparte na dowodach treatmentszabiegi
230
660996
2266
i innych zabiegach mających
11:19
to reducezmniejszyć drugnarkotyk dependencezależność.
231
663262
2250
zredukować zależność od narkotyków.
11:21
It involvesobejmuje providingże informationInformacja
232
665512
2517
Obejmuje to również dostarczanie informacji
11:23
and educationEdukacja and condomsprezerwatywy
233
668029
2018
i edukacji i prezerwatyw
11:25
to reducezmniejszyć HIVHIV transmissiontransmisja,
234
670047
3131
aby zapobiec przenoszeniu się HIV,
11:29
and alsorównież providingże HIVHIV testingtestowanie
235
673178
2517
oraz zapewnienie testów na HIV,
11:31
and counselingdoradztwo and treatmentleczenie
236
675695
1833
doradztwa i leczenia
11:33
should people becomestają się infectedzarażony.
237
677528
1818
dla ludzi, którzy zostali zarażeni.
11:35
Where the legalprawny environmentśrodowisko allowspozwala for harmszkoda reductionzmniejszenie
238
679346
3533
Tam gdzie środowisko prawne pozwala na redukcję szkód
11:38
the resultswyniki are strikinguderzający.
239
682879
2254
rezultaty są uderzające.
11:41
AustraliaAustralia and SwitzerlandSzwajcaria
240
685133
1830
Australia i Szwajcaria
11:42
were two countrieskraje whichktóry introducedwprowadzony harmszkoda reductionzmniejszenie
241
686963
2601
były dwoma krajami, które wprowadziły praktykę redukcji szkód
11:45
very earlywcześnie on in theirich HIVHIV epidemicsepidemie,
242
689564
2700
w bardzo wczesnym etapie epidemii HIV,
11:48
and they have a very lowNiska rateoceniać of HIVHIV
243
692264
3019
i tam wskaźnink HIV utrzymuje się na bardzo niskim poziomie
11:51
amongpośród injectingwstrzykiwanie drugnarkotyk usersużytkowników.
244
695283
2163
w grupie wstrzykującej narkotyki.
11:53
The U.S. and MalaysiaMalezja
245
697446
2351
Stany Zjednoczone i Malezja
11:55
cameoprawa ołowiana witrażu to harmszkoda reductionzmniejszenie a little laterpóźniej,
246
699797
2550
wprowadziły redukcje szkód później,
11:58
and they have higherwyższy ratesstawki of HIVHIV in these populationspopulacje.
247
702347
3967
i mają wyższe wskaźniki HIV wśród tej populacji.
12:02
ThailandTajlandia and RussiaRosja, howeverjednak,
248
706314
1683
Natomiast Tajlandia i Rosja,
12:03
have resistedopór harmszkoda reductionzmniejszenie
249
707997
1902
oparły się polityce redukcji szkód
12:05
and have stringentsurowe lawsprawa
250
709899
1732
i mają rygorystyczne przepisy,
12:07
whichktóry punishkarać drugnarkotyk use.
251
711631
1566
które karzą używanie narkotyków.
12:09
And hey, surpriseniespodzianka,
252
713197
1500
I całkiem spodziewanie
12:10
very highwysoki ratesstawki of HIVHIV amongpośród people who are injectingwstrzykiwanie drugsleki.
253
714697
5367
mają bardzo wysoki współczynnik HIV wśród ludzi,
którzy wstrzykują narkotyki.
12:15
At the GlobalGlobalny CommissionKomisja we have studiedbadane the evidencedowód,
254
720064
2866
W Global Commision przeanalizowaliśmy dowody,
12:18
and we'vemamy heardsłyszał the experienceswzruszenie religijne
255
722930
1751
i wysłuchaliśmy doświadczeń
12:20
of over 700 people from 140 countrieskraje.
256
724681
4333
ponad 700 ludzi ze 140 państw.
12:24
And the trendtendencja? Well the trendtendencja is clearjasny.
257
729014
2258
Trend jest bardzo klarowny.
12:27
Where you criminalizekryminalizacji people livingżycie with HIVHIV
258
731272
3325
Tam, gdzie kryminalizuje się ludzi żyjących z HIV
12:30
or those at greatestnajwiększy riskryzyko,
259
734597
1366
oraz tych w największej grupie ryzyka,
12:31
you fuelpaliwo the epidemicepidemia.
260
735963
2749
wznieca się epidemię.
12:34
Now comingprzyjście up with a vaccineszczepionka for HIVHIV
261
738712
4269
Odkrycie szczepionki na HIV
12:38
or a curelekarstwo for AIDSAIDS --
262
742981
1201
lub leku na AIDS --
12:40
now that's rocketrakieta sciencenauka.
263
744182
2498
to jest fizyka jądrowa.
12:42
But changingwymiana pieniędzy the lawprawo isn't.
264
746680
1783
Ale zmiana prawa jest prostsza.
12:44
And in factfakt, a numbernumer of countrieskraje are startingstartowy to make progresspostęp
265
748463
2713
W gruncie rzeczy, część państw zaczyna robić postępy
12:47
on a numbernumer of pointszwrotnica.
266
751176
1583
w niektórych sprawach.
12:48
To beginzaczynać, countrieskraje need to reviewrecenzja theirich legislationustawodawstwo
267
752759
4038
By zacząć, państwa muszą przeanalizować
swoje ustawodastwo
12:52
as it touchesdotyka HIVHIV and vulnerablewrażliwy groupsgrupy.
268
756797
3532
jak traktuje ono HIV i grupy ryzyka.
12:56
On the back of those reviewsOpinie,
269
760329
2117
Na bazie tych analiz,
12:58
governmentsrządy should repealuchylenie lawsprawa
270
762446
1966
rządy powinny uchylić przepisy,
13:00
that punishkarać or discriminatedyskryminacji againstprzeciwko people livingżycie with HIVHIV
271
764412
3168
które karają lub dyskryminują ludzi żyjących z HIV
13:03
or those at greatestnajwiększy riskryzyko.
272
767580
2217
lub są w grupie ryzyka.
13:05
RepealingUchylające a lawprawo isn't easyłatwo,
273
769797
2516
Uchylanie przepisów nie jest prostą sprawą,
13:08
and it's particularlyszczególnie difficulttrudny
274
772313
1784
i jest szczególnie trudne,
13:09
when it relatesdotyczy to touchydrażliwy subjectstematy like drugsleki and sexseks.
275
774097
4283
gdy dotyczy takich drażliwych spraw jak narkotyki czy seks.
13:14
But there's plentydużo you can do while that processproces is underwayw toku.
276
778380
3567
Ale jest mnóstwo rzeczy, które można zrobić
gdy ten proces jest w toku.
13:17
One of the keyklawisz pointszwrotnica is to reformreformy the policePolicja
277
781947
4299
Jeden z kluczowych punktów to reforma policji,
13:22
so that they have better practicespraktyki on the groundziemia.
278
786246
2817
tak aby mieli lepsze doświadczenie w tej kwestii.
13:24
So for exampleprzykład, outreachsięgać dalej niż ktoś coś workerspracownicy
279
789063
1755
Na przykład, pracownicy socjalni,
13:26
who are distributingdystrybucja condomsprezerwatywy to vulnerablewrażliwy populationspopulacje
280
790818
3000
którzy dostarczają prezerwatywy zagrożonym populacjom
13:29
are not themselvessami subjectPrzedmiot to policePolicja harassmentmolestowanie
281
793818
3116
nie powinni być obiektem prześladowań,
13:32
or abusenadużycie or arbitraryarbitralny arrestaresztować.
282
796934
2950
nadużyć policji czy przypadkowych aresztowań.
13:35
We can alsorównież trainpociąg judgessędziowie
283
799884
1501
Możemy także przeszkolić sędziów
13:37
so that they find flexibilitieselastyczności in the lawprawo
284
801385
3167
aby szukali elastyczności w przepisach,
13:40
and so that they rulereguła on the sidebok of tolerancetolerancja
285
804552
3150
tak aby wydawali wyroki bazujące na tolerancji
13:43
ratherraczej than prejudiceuszczerbku dla.
286
807702
1899
zamiast uprzedzeniach.
13:45
We can retoolretool prisonswięzień
287
809601
1518
Możemy tak zaopatrzyć więzienia
13:47
so that HIVHIV preventionzapobieganie and harmszkoda reductionzmniejszenie
288
811119
3365
żeby zapobieganie HIV i polityka redukcja szkód
13:50
is availabledostępny to prisonerswięźniowie.
289
814484
2220
była dostępna dla więźnów.
13:52
The keyklawisz to all this is reinforcingwzmocnienie civilcywilny societyspołeczeństwo.
290
816704
4515
Kluczem do tego wszystkiego jest wzmacnianie
społeczeństwa obywatelskiego.
13:57
Because civilcywilny societyspołeczeństwo is keyklawisz
291
821219
1683
Społeczeństwo obywatelskie jest kluczem
13:58
to raisingwychowywanie awarenessświadomość amongpośród vulnerablewrażliwy groupsgrupy
292
822902
2866
do zwiększania świadomości swoich praw
14:01
of theirich legalprawny rightsprawa.
293
825768
1784
ludzi w grupach ryzka.
14:03
But awarenessświadomość needswymagania actionczynność.
294
827552
1617
Ale świadomosć potrzebuje działań.
14:05
And so we need to ensurezapewnić
295
829169
1466
Więc musimy zapewnić
14:06
that these people who are livingżycie with HIVHIV
296
830635
2333
ludziom, którzy żyją z HIV
14:08
or at greatestnajwiększy riskryzyko of HIVHIV
297
832968
1667
lub są w grupie ryzyka,
14:10
have accessdostęp to legalprawny servicesusługi
298
834635
2734
dostęp do usług prawnych
14:13
and they have equalrówny accessdostęp to the courtssądy.
299
837369
2916
i równy dostęp do sądów.
14:16
And alsorównież importantważny is talkingmówić to communitiesspołeczności
300
840285
2701
Istotna jest także komunikacja ze społecznościami,
14:18
so that we changezmiana interpretationsinterpretacje
301
842986
2149
aby wpłynąć na zmianę interpretacji
14:21
of religiousreligijny or customaryzwyczajowe lawprawo,
302
845135
2500
religijnych lub zwyczajowych praw,
14:23
whichktóry is too oftenczęsto used
303
847635
1818
które są zbyt nadużywane
14:25
to justifyuzasadniać punishmentkara and fuelpaliwo stigmapiętno.
304
849453
3483
aby usprawiedliwić karanie lub piętnowanie.
14:28
For manywiele of us here
305
852936
1248
Dla wielu z nas
14:30
HIVHIV is not an abstractabstrakcyjny threatzagrożenie.
306
854184
3519
HIV nie jest abstrakcyjnym zagrożeniem.
14:33
It hitstrafienia very closeblisko to home.
307
857703
2499
Uderza bardzo blisko domu.
14:36
The lawprawo, on the other handdłoń,
308
860202
2517
Z drugiej strony, prawodawstwo
14:38
can seemwydać się remotezdalny, arcanetajemna, the stuffrzeczy of specialistsspecjaliści,
309
862719
4433
może wydawać się odległą, mistyczną domeną specjalistów,
14:43
but it isn't.
310
867152
2082
ale takim nie jest.
14:45
Because for those of us who liverelacja na żywo in democraciesdemokracje,
311
869234
2885
Ponieważ dla tych z nas, którzy żyją w krajach demokratycznych,
14:48
or in aspiringPoczątkujący democraciesdemokracje,
312
872119
2316
lub aspirujących do takich,
14:50
the lawprawo beginszaczyna się with us.
313
874435
3017
prawo zaczyna się od nas.
14:53
LawsPrawa that treatleczyć people livingżycie with HIVHIV
314
877452
2933
Prawo, które traktuje ludzi z HIV
14:56
or those at greatestnajwiększy riskryzyko with respectPoszanowanie
315
880385
2668
lub tych w grupie ryzyka, z szacunkiem
14:58
startpoczątek with the way that we treatleczyć them ourselvesmy sami: as equalsrówna się.
316
883053
4848
zaczyna się od tego jak my ich traktujemy; jak równych sobie.
15:03
If we are going to stop the spreadrozpiętość of HIVHIV in our lifetimeżycie,
317
887901
4634
Jeżeli mamy zamiar powstrzymać rozprzestrzenianie się
HIV w ciągu naszego życia,
15:08
then that is the changezmiana we need to spreadrozpiętość.
318
892535
3667
to są zmiany, które muszą nastąpić.
15:12
Thank you.
319
896202
1399
Dziękuję.
15:13
(ApplauseAplauz)
320
897601
7834
(Oklaski)
Translated by Lukasz Wilim
Reviewed by Lena Gorska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Shereen El Feki - Arab sexuality expert
Shereen El Feki works and writes on sexuality and social change in the Arab world.

Why you should listen

Dividing her time between London and Cairo, TED Fellow Shereen El Feki works on issues related to health and social welfare in the Arab region -- including intimate attitudes toward sexual (and political) freedoms, as explored in her new book, Sex and the Citadel.

Half-Egyptian and half-Welsh, El Feki was brought up in Canada. She started her professional life in medical science, with a PhD in molecular immunology from the University of Cambridge, and later worked as healthcare correspondent at The Economist. She also is a former vice chair of the United Nations' Global Commission on HIV and Law. While she has worked in regional media as a presenter with the Al Jazeera Network, and continues to write on social issues in the Arab world, her passion lies in projects that aim to better understand, and surmount, the social challenges facing Arabs, particularly young people.

Read a Q&A with Sheeren El Feki on the TED Fellows site.

More profile about the speaker
Shereen El Feki | Speaker | TED.com