TEDWomen 2015
Lee Mokobe: A powerful poem about what it feels like to be transgender
Lee Mokobe: Mocny poemat o doznaniu bycia transseksualistą
Filmed:
Readability: 3.9
1,487,336 views
"Byłem zagadką anatomii, zadanym pytaniem, które pozostawiono bez odpowiedzi", opowiada poeta i członek TED Lee Mokobe, w poruszającej i poetycznej podróży w tożsamość i transformację. Oto dająca do myślenia opowieść o ciałach i nadanych im znaczeniach.
Lee Mokobe - Poet
Lee Mokobe is a 20-year-old South African slam poet and co-founder of Vocal Revolutionaries. Full bio
Lee Mokobe is a 20-year-old South African slam poet and co-founder of Vocal Revolutionaries. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
The first time I uttered a prayer
was in a glass-stained cathedral.
was in a glass-stained cathedral.
0
854
5549
Pierwszy raz odmówiłem modlitwę
w katedrze pełnej witraży.
w katedrze pełnej witraży.
00:18
I was kneeling long after
the congregation was on its feet,
the congregation was on its feet,
1
6403
3390
Wciąż klęczałem,
gdy inni wierni dawno już wstali,
gdy inni wierni dawno już wstali,
00:21
dip both hands into holy water,
2
9793
1910
zanurzyłem dłonie w święconej wodzie,
00:23
trace the trinity across my chest,
3
11703
1850
nakreśliłem znak krzyża na piersi,
00:25
my tiny body drooping
like a question mark
like a question mark
4
13553
2826
moje drobne ciało
opadło jak znak zapytania
opadło jak znak zapytania
00:28
all over the wooden pew.
5
16379
2290
na drewnianą ławkę.
00:30
I asked Jesus to fix me,
6
18669
2670
Poprosiłem Jezusa, by mnie naprawił,
00:33
and when he did not answer
7
21339
2126
a gdy się nie zjawił,
00:35
I befriended silence in the hopes
that my sin would burn
that my sin would burn
8
23465
2676
oswoiłem ciszę w nadziei,
że mój grzech się wypali
że mój grzech się wypali
00:38
and salve my mouth
9
26141
1490
i ten balsam rozpuści się
00:39
would dissolve like sugar on tongue,
10
27631
1830
jak cukier na języku,
00:41
but shame lingered as an aftertaste.
11
29461
1915
ale posmak wstydu pozostał.
00:43
And in an attempt
to reintroduce me to sanctity,
to reintroduce me to sanctity,
12
31376
3564
W próbie przywrócenia do świętości,
00:46
my mother told me of the miracle I was,
13
34940
2920
matka uzmysłowiła mi,
jakim jestem cudem,
jakim jestem cudem,
00:49
said I could grow up
to be anything I want.
to be anything I want.
14
37860
3000
że mogę wyrosnąć na kogo tylko chcę.
00:52
I decided to
15
40860
2206
Zdecydowałem
00:55
be a boy.
16
43066
1161
zostać chłopcem.
00:56
It was cute.
17
44227
990
To było słodkie.
00:57
I had snapback, toothless grin,
18
45217
1790
Odzyskałem bezzębny uśmiech,
00:59
used skinned knees as street cred,
19
47007
1840
używałem chudych kolan,
by zdobyć akceptację rówieśników,
by zdobyć akceptację rówieśników,
01:00
played hide and seek with
what was left of my goal.
what was left of my goal.
20
48847
2430
grałem w chowanego z tym,
co nie było moim celem.
co nie było moim celem.
01:03
I was it.
21
51277
927
Ze mną.
01:04
The winner to a game
the other kids couldn't play,
the other kids couldn't play,
22
52204
2425
Zwycięzcą gry, w którą inni nie mogą grać.
01:06
I was the mystery of an anatomy,
23
54629
2180
Byłem zagadką anatomii,
01:08
a question asked but not answered,
24
56809
1813
pytaniem pozostawionym bez odpowiedzi,
01:10
tightroping between awkward boy
and apologetic girl,
and apologetic girl,
25
58622
4296
cienką linią między niezręcznym chłopcem
a apoplektyczną dziewczynką,
a apoplektyczną dziewczynką,
01:14
and when I turned 12, the boy phase
wasn't deemed cute anymore.
wasn't deemed cute anymore.
26
62918
4737
a kiedy miałem 12 lat,
faza chłopca nie była już słodka.
faza chłopca nie była już słodka.
01:19
It was met with nostalgic aunts who missed
seeing my knees in the shadow of skirts,
seeing my knees in the shadow of skirts,
27
67655
5642
Spotkania z nostalgicznymi ciotkami,
które wspominały moje kolana w sukience,
które wspominały moje kolana w sukience,
01:25
who reminded me that my kind of attitude
would never bring a husband home,
would never bring a husband home,
28
73297
4249
przypominały mi, że moja postawa
nigdy nie przyprowadzi do domu męża,
nigdy nie przyprowadzi do domu męża,
01:29
that I exist for heterosexual marriage
and child-bearing.
and child-bearing.
29
77546
3622
że żyję dla rodzenia dzieci
i małżeństwa heteroseksualnego.
i małżeństwa heteroseksualnego.
01:33
And I swallowed their insults
along with their slurs.
along with their slurs.
30
81168
3831
Wysłuchiwałem ich obelg i oszczerstw.
01:36
Naturally, I did not
come out of the closet.
come out of the closet.
31
84999
2717
Oczywiście nie wyszedłem z szafy.
01:39
The kids at my school opened it
without my permission.
without my permission.
32
87716
2716
Dzieciaki w szkole
otworzyły ją bez mojej zgody.
otworzyły ją bez mojej zgody.
01:42
Called me by a name I did not recognize,
33
90432
2462
Nazywali mnie słowem,
którego wtedy nie znałam,
którego wtedy nie znałam,
01:44
said "lesbian,"
34
92894
1230
nazywali "lesbijką",
01:46
but I was more boy than girl,
more Ken than Barbie.
more Ken than Barbie.
35
94124
2576
ale byłem raczej chłopcem,
bardziej Kenem niż Barbie.
bardziej Kenem niż Barbie.
01:48
It had nothing to do with hating my body,
36
96700
2203
To nie łączyło się
z nienawiścią do ciała,
z nienawiścią do ciała,
01:50
I just love it enough to let it go,
37
98903
2120
traktowałem je dobrze i pozwoliłem odejść.
01:53
I treat it like a house,
38
101023
1386
Traktowałem je jak dom,
01:54
and when your house is falling apart,
39
102409
1830
a kiedy twój dom się rozpada,
01:56
you do not evacuate,
40
104239
984
nie ewakuujesz się,
01:57
you make it comfortable enough
to house all your insides,
to house all your insides,
41
105223
3792
tworzysz go na tyle komfortowym,
by zmieścił to, co posiadasz,
by zmieścił to, co posiadasz,
02:01
you make it pretty enough
to invite guests over,
to invite guests over,
42
109015
2361
wystarczającym na zaproszenie gości.
02:03
you make the floorboards
strong enough to stand on.
strong enough to stand on.
43
111376
3858
Tworzysz deski tak mocne,
by móc na nich stać.
by móc na nich stać.
02:07
My mother fears I have named
myself after fading things.
myself after fading things.
44
115904
5015
Strach mojej mamy
nazwałem blednięciem rzeczy.
nazwałem blednięciem rzeczy.
02:12
As she counts the echoes
left behind by Mya Hall,
left behind by Mya Hall,
45
120919
3020
Liczyła echa wydawane przez Mya'e Hall,
02:15
Leelah Alcorn, Blake Brockington.
46
123939
2550
Leelah Alcorn, Blake Brockington.
02:18
She fears that I'll die without a whisper,
47
126489
2211
Obawiała się, że umrę w ukryciu,
02:20
that I'll turn into "what a shame"
conversations at the bus stop.
conversations at the bus stop.
48
128700
3063
przekształcę się w komentarze
"co za wstyd" na przystanku.
"co za wstyd" na przystanku.
02:23
She claims I have turned myself
into a mausoleum,
into a mausoleum,
49
131763
2646
Twierdziła, że zmieniłem się w mauzoleum,
02:26
that I am a walking casket,
50
134409
1626
że stałam się chodzącą trumną,
02:28
news headlines have turned
my identity into a spectacle,
my identity into a spectacle,
51
136035
3204
doniesienia prasowe zmieniły
moją tożsamość w spektakl.
moją tożsamość w spektakl.
02:31
Bruce Jenner on everyone's lips
while the brutality of living in this body
while the brutality of living in this body
52
139239
3756
Bruce Jenner na ustach wszystkich,
a brutalność życia w tym ciele
a brutalność życia w tym ciele
02:34
becomes an asterisk
at the bottom of equality pages.
at the bottom of equality pages.
53
142995
3546
stała się gwiazdką
na stronie pełnej równości.
na stronie pełnej równości.
02:38
No one ever thinks of us as human
54
146541
3096
Nikt nie myśli o nas jak o ludziach,
02:41
because we are more ghost than flesh,
55
149637
2158
jesteśmy bardziej duchem niż ciałem,
02:43
because people fear that
my gender expression is a trick,
my gender expression is a trick,
56
151795
2699
gdyż ludzie obawiają się,
że moja płeć to pułapka,
że moja płeć to pułapka,
02:46
that it exists to be perverse,
57
154494
1857
której celem jest przewrotność,
02:48
that it ensnares them
without their consent,
without their consent,
58
156351
2043
gdyż zasiedliłem ją bez żadnej zgody,
02:50
that my body is a feast
for their eyes and hands
for their eyes and hands
59
158394
2694
moje ciało jest ucztą dla ich rąk i oczu,
02:53
and once they have fed off my queer,
60
161088
2299
karmioną moją odmienością.
02:55
they'll regurgitate all the parts
they did not like.
they did not like.
61
163387
3000
Zwymiotują wszystkie rzeczy,
których nie znoszą.
których nie znoszą.
02:58
They'll put me back into the closet,
hang me with all the other skeletons.
hang me with all the other skeletons.
62
166387
4360
Wcisną mnie z powrotem do szafy,
powieszą wraz z innymi szkieletami.
powieszą wraz z innymi szkieletami.
03:02
I will be the best attraction.
63
170747
2415
Będę najlepszą atrakcją.
03:05
Can you see how easy it is
to talk people into coffins,
to talk people into coffins,
64
173162
3079
Możesz zobaczyć, jak łatwo
wsadzać ludzi do trumny,
wsadzać ludzi do trumny,
03:08
to misspell their names on gravestones.
65
176241
2570
pomylić ich nazwisko na nagrobkach.
03:10
And people still wonder why
there are boys rotting,
there are boys rotting,
66
178811
2455
Cały czas zastanawiam się,
dlaczego chłopcy gniją,
dlaczego chłopcy gniją,
03:13
they go away
in high school hallways
in high school hallways
67
181266
2391
siedzą w ogromnych korytarzach szkół,
03:15
they are afraid of becoming another
hashtag in a second
hashtag in a second
68
183657
2902
boją się, aby nie zostać
kolejnym hashtagiem,
kolejnym hashtagiem,
03:18
afraid of classroom discussions
becoming like judgment day
becoming like judgment day
69
186559
3878
boją się dyskusji w klasie,
która może stać się dniem sądu,
która może stać się dniem sądu,
03:22
and now oncoming traffic is embracing
more transgender children than parents.
more transgender children than parents.
70
190437
5735
a nowe trendy wskazują, że jest więcej
transseksualnych dzieci niż rodziców.
transseksualnych dzieci niż rodziców.
03:29
I wonder how long it will be
71
197062
1745
Zastanawiam się, ile zajmie czasu,
03:30
before the trans suicide notes
start to feel redundant,
start to feel redundant,
72
198807
3680
zanim listy pożegnalne
takich ludzi staną się niepotrzebne,
takich ludzi staną się niepotrzebne,
03:34
before we realize that our bodies
become lessons about sin
become lessons about sin
73
202487
3623
zanim nauczymy się,
że nasze ciała stały się lekcją grzechu
że nasze ciała stały się lekcją grzechu
03:38
way before we learn how to love them.
74
206110
2043
i uświadomimy sobie, jak je kochać.
03:40
Like God didn't save
all this breath and mercy,
all this breath and mercy,
75
208153
3924
Bóg nie zabezpieczył
całego tchnienia i miłosierdzia,
całego tchnienia i miłosierdzia,
03:44
like my blood is not the wine
that washed over Jesus' feet.
that washed over Jesus' feet.
76
212077
3576
a moja krew to nie wino
zalewające stopy Jezusa.
zalewające stopy Jezusa.
03:47
My prayers are now
getting stuck in my throat.
getting stuck in my throat.
77
215653
3868
Moje modlitwy grzęzną w gardle.
03:52
Maybe I am finally fixed,
78
220041
3134
Może w końcu jestem naprawiony,
03:55
maybe I just don't care,
79
223175
2253
może przestało mnie to obchodzić,
03:57
maybe God finally listened to my prayers.
80
225428
4711
a może to Bóg wysłuchał moich modlitw.
04:02
Thank you.
81
230139
1465
Dziękuję.
04:03
(Applause)
82
231604
2104
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Lee Mokobe - PoetLee Mokobe is a 20-year-old South African slam poet and co-founder of Vocal Revolutionaries.
Why you should listen
The volunteer-run organization empowers youth in South Africa to fid their voice through poetry and art, offering free workshops, motivational talks, seasonal slams, national/local performances and mentoring. In his own poetry, Mokobe tackles tough social justice and LGBTQ issues. He has performed across three continents and was the youngest and first African coach at the Brave New Voices Festival, which he won in 2015.
Lee Mokobe | Speaker | TED.com