ABOUT THE SPEAKER
Peter Gabriel - Musician, activist
Peter Gabriel writes incredible songs but, as the co-founder of WITNESS and TheElders.org, is also a powerful human rights advocate.

Why you should listen

Peter Gabriel was a founding member of the extraordinarily successful progressive rock band Genesis. He left the band in 1975 to go solo and, in 1980, set up the international arts festival WOMAD (which stands for World of Music, Arts and Dance) and the record label Real World, both to champion music and artistic innovation from all over the world. Gabriel's stop motion video for "Sledgehammer" has been named the most-played music video in the history of MTV.  

Gabriel is also very interested in human rights. In 1992, he co-founded WITNESS.org, an organization that helps human rights activists and citizen witnesses worldwide make change happen through the use of video. The organization not only distributes digital cameras to empower people to document human-rights abuses, but provides a platform for the spread of video that reveals what is really going on in places all over the globe.

In 2007, Gabriel also co-founded theElders.org with Richard Branson and Nelson Mandela, an independent group of global leaders working together for peace and human rights.

More profile about the speaker
Peter Gabriel | Speaker | TED.com
TED2006

Peter Gabriel: Fight injustice with raw video

Peter Gabriel walczy z niesprawiedliwością za pomocą programu WITNESS

Filmed:
996,827 views

Peter Gabriel - muzyk i aktywista mówi o osobistej motywacji do stawania w obronie praw człowieka, tworzeniu organizacji obrony tych praw - WITNESS oraz przedstawia historie dziennikarzy obywatelskich w akcji.
- Musician, activist
Peter Gabriel writes incredible songs but, as the co-founder of WITNESS and TheElders.org, is also a powerful human rights advocate. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:25
I love treesdrzewa, and I'm very luckySzczęściarz,
0
0
3000
Kocham drzewa i jestem szczęściarzem,
00:28
because we liverelacja na żywo nearBlisko a wonderfulwspaniale arboretumszkółka,
1
3000
3000
bo mieszkam blisko pięknego arboretum,
00:31
and SundaysNiedziele, usuallyzazwyczaj, I'd go there with my wifeżona
2
6000
3000
W niedzielę czasami chodzę tam z moją żoną,
00:34
and now, with my four-year-oldczterolatek,
3
9000
2000
teraz też z moim 4-letnim synkiem.
00:36
and we'dpoślubić climbwspinać się in the treesdrzewa, we'dpoślubić playgrać hideukryć and seekszukać.
4
11000
3000
Chodzimy po drzewach, bawimy się w chowanego.
00:39
The seconddruga schoolszkoła I was at had bigduży treesdrzewa too,
5
14000
4000
Druga szkoła, do której chodziłem też była otoczona drzewami.
00:43
had a fantasticfantastyczny tuliptulipan treedrzewo, I think it was the biggestnajwiększy in the countrykraj,
6
18000
4000
Rósł tam tulipanowiec, chyba największy w Wielkiej Brytanii,
00:47
and it alsorównież had a lot of wonderfulwspaniale busheskrzewy and vegetationwegetacja
7
22000
4000
były tam też wspaniałe krzewy i roślinność
00:51
around it, around the playinggra fieldspola.
8
26000
2000
wokół boiska sportowego.
00:53
One day I was grabbedchwyciła by some of my classmateskoledzy z klasy,
9
28000
4000
Pewnego dnia koledzy z klasy
00:57
and takenwzięty in the busheskrzewy -- I was strippedobnażony; I was attackedzaatakowany;
10
32000
4000
zaciągnęli mnie w krzaki, tam rozebrali,
01:01
I was abusedmaltretowany; and this cameoprawa ołowiana witrażu out of the blueniebieski.
11
36000
3000
zgwałcili, wszystko stało się tak nagle.
01:06
Now, the reasonpowód I say that, because, afterwardspotem, I was thinkingmyślący --
12
41000
4000
Mówię to, ponieważ później, gdy wróciłem do szkoły
01:10
well, I wentposzedł back into the schoolszkoła -- I feltczułem dirtybrudny; I feltczułem betrayedzdradzony;
13
45000
6000
czułem się zbrukany, zdradzony,
01:16
I feltczułem ashamedzawstydzony, but mainlygłównie -- mainlygłównie, I feltczułem powerlessbezsilny.
14
51000
5000
zawstydzony, ale przede wszystkim bezsilny.
01:23
And 30 yearslat laterpóźniej I was sittingposiedzenie in an airplanesamolot,
15
58000
3000
30 lat później w samolocie obok mnie
01:26
nextNastępny to a ladydama callednazywa VeronicaVeronica, who cameoprawa ołowiana witrażu from ChileChile,
16
61000
3000
siedziała Veronica z Chile.
01:29
and we were on a humanczłowiek rightsprawa tourwycieczka,
17
64000
3000
Było to podczas trasy w obronie praw człowieka,
01:32
and she was startingstartowy to tell me what it was like to be torturedtorturowany,
18
67000
5000
opowiedziała mi jak to jest, gdy człowiek jest torturowany
01:37
and, from my very privilegeduprzywilejowany positionpozycja,
19
72000
3000
i z mojej bardzo uprzywilejowej pozycji
01:40
this was the only referenceodniesienie pointpunkt that I had.
20
75000
3000
to były jedyny punkt odniesienia, jaki istniał.
01:44
And it was an amazingniesamowity learninguczenie się experiencedoświadczenie
21
79000
2000
To było fantastyczne doświadczenie,
01:46
because, for me, humanczłowiek rightsprawa have been something in whichktóry I had,
22
81000
3000
bo trochę interesowałem się
01:49
you know, a part-timew niepełnym wymiarze godzin interestzainteresowanie, but, mainlygłównie,
23
84000
3000
sprawami praw człowieka,
01:52
it was something that happenedstało się to other people over there.
24
87000
3000
a ich łamanie miało tam miejsce.
01:55
But I got a phonetelefon call from BonoBono in 1985 and, as you know,
25
90000
7000
W 1985 r. zadzwonił do mnie Bono, jak wiecie -
02:02
he's a great singerpiosenkarz, but he's a magnificentwspaniały hustlerenergiczny człowek, and --
26
97000
5000
to rewelacyjny piosenkarz i niezły z niego cwaniak,
02:07
(LaughterŚmiech) --
27
102000
2000
(śmiech)
02:09
a very hardciężko guy to say no to, and he was sayingpowiedzenie,
28
104000
3000
bardzo trudno mu odmówić.
02:12
you know, just after I'd doneGotowe the BikoBiko songpiosenka,
29
107000
2000
Po tym, jak stworzyłem protest song 'Biko'
02:14
we're going to do a tourwycieczka for AmnestyAmnestia,
30
109000
2000
powiedział, że bierze udział w trasie Amnesty International
02:16
you have to be on it, and really that was the first time
31
111000
3000
i nalegał, bym do nich dołączył.
02:19
that I'd been out and startedRozpoczęty meetingspotkanie people
32
114000
4000
Po raz pierwszy spotkałem się z ludźmi,
02:23
who'dkto by watchedoglądaliśmy theirich familyrodzina beingistota shotstrzał in frontz przodu of them,
33
118000
3000
którzy widzieli, jak strzelano do członków ich rodzin
02:26
who'dkto by had a partnerpartner thrownrzucony out of an airplanesamolot into an oceanocean,
34
121000
3000
lub jak osoby im bliskie wyrzucano z samolotu nad oceanem.
02:29
and suddenlynagle this worldświat of humanczłowiek rightsprawa arrivedprzybył in my worldświat,
35
124000
5000
Nagle, cały ten świat walki o prawa człowieka pochłonął mnie
02:34
and I couldn'tnie mógł really walkspacerować away in quitecałkiem the samepodobnie way as before.
36
129000
5000
i nie mogłem się z tego wyplątać.
02:39
So I got involvedzaangażowany with this tourwycieczka, whichktóry was for AmnestyAmnestia,
37
134000
4000
Tak więc wziąłem udział w trasie Amnesty
02:43
and then in '88 I tookwziął over Bono'sBono jobpraca tryingpróbować to learnuczyć się how to hustlepośpiech.
38
138000
5000
i w 1988 roku przejąłem rolę Bono - starałem się pójść w jego ślady.
02:48
I didn't do it as well, but we managedzarządzane to get YoussouYoussou N'DourN'Dour, StingŻądło,
39
143000
4000
Nie wyszło mi tak dobrze, ale udało mi się załatwić Youssou N'Doura, Stinga,
02:52
TracyTracy ChapmanChapman, and BruceBruce SpringsteenSpringsteen to go 'round'okrągły the worldświat for AmnestyAmnestia,
40
147000
5000
Tracy Chapman i Bruce'a Sprinsteena na objazd świata z Amnesty.
02:57
and it was an amazingniesamowity experiencedoświadczenie.
41
152000
2000
To było fantastyczne doświadczenie.
03:00
And, oncepewnego razu again, I got an extraordinaryniezwykły educationEdukacja,
42
155000
4000
Ponownie było to nadzwyczajna nauka
03:04
and it was the first time, really,
43
159000
2000
i naprawdę po raz pierwszy
03:06
that I'd metspotkał a lot of these people in the differentróżne countrieskraje,
44
161000
4000
spotkałem wielu ludzi w tylu krajach, którzy opowiedzieli mi
03:10
and these humanczłowiek rightsprawa storieshistorie becamestał się very physicalfizyczny,
45
165000
5000
historie o łamaniu praw człowieka były pełne przemocy,
03:15
and, again, I couldn'tnie mógł really walkspacerować away quitecałkiem so comfortablywygodnie.
46
170000
6000
znowu nie mogłem tak po prostu odejść.
03:21
But the thing that really amazedzdziwiony me, that I had no ideapomysł,
47
176000
3000
Zdumiało mnie to, że nie miałem pojęcia o tym,
03:24
was that you could sufferponieść in this way
48
179000
3000
że można cierpieć w ten sposób,
03:27
and then have your wholecały experiencedoświadczenie, your storyfabuła, deniedodmówiono,
49
182000
6000
a potem takie doświadczenie ulega
03:33
buriedpochowany and forgottenzapomniany.
50
188000
2000
pogrzebaniu i zapomnieniu.
03:36
And it seemedwydawało się that wheneverkiedy tylko there was a cameraaparat fotograficzny around,
51
191000
5000
Wydawało się, że gdy tylko w pobliżu była kamera,
03:41
or a videowideo or filmfilm cameraaparat fotograficzny,
52
196000
3000
wszystko jedno czy kamera wideo, czy ktoś z aparatem fotograficznym,
03:44
it was a great dealsprawa hardertrudniejsze to do -- for those in powermoc to burypogrzebać the storyfabuła.
53
199000
6000
o wiele trudniej było tym u władzy tak po prostu zataić historię.
03:51
And ReebokReebok setzestaw up a foundationfundacja after these HumanCzłowieka RightsPrawa Now tourswycieczki
54
206000
4000
Po trasie 'Human Rights Now' firma Reebok założyła fundację
03:55
and there was a decisiondecyzja then --
55
210000
4000
i zapadła wtedy decyzja,
03:59
well, we madezrobiony a proposalwniosek, for a couplepara of yearslat,
56
214000
3000
cóż, zaproponowaliśmy, że na parę lat
04:02
about tryingpróbować to setzestaw up a divisionpodział
57
217000
2000
stworzymy specjalny dział, który ma wyposażać
04:04
that was going to give cameraskamery to humanczłowiek rightsprawa activistsaktywiści.
58
219000
3000
osoby działające na rzecz praw człowieka w kamery.
04:09
It didn't really get anywheregdziekolwiek,
59
224000
1000
Nie dotarliśmy wszędzie
04:10
and then the RodneyRodney KingKról incidentincydent happenedstało się, and people thought,
60
225000
3000
i gdy zdarzył się incydent z Rodneyem Kingiem pomyślano,
04:13
OK, if you have a cameraaparat fotograficzny in the right placemiejsce at the right time,
61
228000
3000
że jeśli kamera znajdzie się we właściwym miejscu,
04:16
or, perhapsmoże, the wrongźle time, dependingw zależności who you are,
62
231000
4000
o właściwej lub nie porze, to każdy może
04:20
then you can actuallytak właściwie startpoczątek doing something,
63
235000
5000
zacząć coś robić, prowadzić kampanię,
04:25
and campaigningprowadzenie kampanii, and beingistota heardsłyszał,
64
240000
4000
spowodować, by cię wysłuchano
04:29
and tellingwymowny people about what's going on.
65
244000
2000
i opowiedzieć innym, co się dzieje.
04:31
So, WITNESSŚWIADEK was startedRozpoczęty in '92
66
246000
4000
W 1992 r. założyliśmy organizację WITNESS
04:35
and it's sinceod givendany cameraskamery out in over 60 countrieskraje.
67
250000
6000
i rozdaliśmy już kamery w ponad 60 krajach.
04:41
And we campaignkampania with activistaktywista groupsgrupy
68
256000
6000
Prowadzimy kampanie z grupami aktywistów,
04:47
and help them tell theirich storyfabuła and, in factfakt,
69
262000
4000
pomagamy im opowiadać własne historie.
04:51
I will showpokazać you in a momentza chwilę one of the mostwiększość recentniedawny campaignskampanie,
70
266000
4000
Pokażę za chwilę jedną z ostatnich kampanii,
04:55
and I'm afraidprzestraszony it's a storyfabuła from UgandaUganda,
71
270000
3000
to jest opowieść pochodząca z Ugandy
04:58
and, althoughmimo że we had a wonderfulwspaniale storyfabuła from UgandaUganda yesterdaywczoraj,
72
273000
4000
i mimo że wczoraj wysłuchaliśmy wspaniałej historii z Ugandy,
05:02
this one isn't quitecałkiem so good.
73
277000
2000
to ta nie jest tak całkiem pozytywna.
05:04
In the northpółnoc of UgandaUganda,
74
279000
2000
Na północy Ugandy mieszka
05:06
there are something like 1.5 millionmilion internallywewnętrznie displacedwysiedlone people,
75
281000
3000
około 1,5 miliona wysiedlonych obywateli,
05:09
people who are not refugeesuchodźcy in anotherinne countrykraj,
76
284000
3000
ludzi, którzy nie są uchodźcami z innego kraju,
05:12
but because of the civilcywilny warwojna, whichktóry has been going on for about 20 yearslat,
77
287000
4000
ale z powodu wojny domowej, która tam trwa od 20 lat,
05:16
they have nowherenigdzie to liverelacja na żywo.
78
291000
2000
nie mają gdzie mieszkać.
05:18
And 20,000 kidsdzieciaki have been takenwzięty away to becomestają się childdziecko soldiersżołnierski,
79
293000
6000
Porwano 20 tysięcy dzieci i wyszkolono je na małych żołnierzy.
05:24
and the InternationalInternational CriminalKarnego CourtSąd is going after fivepięć of the leadersprzywódcy of the --
80
299000
8000
Międzynarodowy Trybunał Karny ściga 5 przywódców,
05:32
now, what's it callednazywa?
81
307000
2000
jak nazywa się ta armia?
05:34
I forgetzapomnieć the nameNazwa of the of the armyarmia --
82
309000
2000
Nie pamiętam jej nazwy,
05:36
it's Lord'sPana ResistanceOdporność na ArmyArmia, I believe --
83
311000
3000
chyba Armia Bożego Oporu.
05:39
but the governmentrząd, alsorównież, doesn't have a cleanczysty sheetarkusz,
84
314000
2000
Rząd Ugandy też nie ma czystego konta.
05:41
so if we could runbiegać the first videowideo.
85
316000
2000
Może obejrzyjmy pierwszy film na wideo.
05:43
(MusicMuzyka)
86
318000
2000
(muzyka)
05:46
WomanKobieta: Life in the campobóz is never simpleprosty. Even todaydzisiaj life is difficulttrudny.
87
321000
3000
Kobieta: Życia w obozie nigdy nie jest proste, nawet dziś jest ciężko.
05:49
We stayzostać because of the fearstrach that what pushedpchnął us into the campobóz ...
88
324000
4000
Zostajemy, bo boimy się tego, co nas zmusiło do życia w tym obozie...
05:53
still existsistnieje back home.
89
328000
3000
i ciągle ma miejsce w naszych domach.
05:59
TextTekst: "BetweenMiędzy Two FiresPożarów: TortureTortury and DisplacementPrzemieszczenie in NorthernPółnocnej UgandaUganda"
90
334000
7000
Tekst: "Pomiędzy dwoma ogniami: torturowanie i wysiedlenie w północnej Ugandzie"
06:10
Man: When we were at home, it was Kony'sKony'ego [rebelBuntownik] soldiersżołnierski disturbingniepokojące us.
91
345000
7000
Mężczyzna: Gdy żyliśmy w domu, to nękali nas żołnierze Kony'ego.
06:17
At first, we were safebezpieczny in the campobóz.
92
352000
3000
Początkowo byliśmy bezpieczni w tym obozie,
06:20
But laterpóźniej the governmentrząd soldiersżołnierski beganrozpoczął się mistreatingmaltretowanie us a lot.
93
355000
5000
ale później żołnierze rządu zaczęli znęcać się nad nami.
06:25
(ChantingŚpiewanie)
94
360000
2000
(skandowanie)
06:28
JenniferJennifer: A soldierżołnierz walkedchodził ontona the roadDroga, askingpytając where we'dpoślubić been.
95
363000
4000
Jennifer: Żołnierz pojawił się na drodze i spytał nas skąd idziemy.
06:32
EvelynEvelyn and I hidukrył się behindza my mothermama.
96
367000
6000
Schowałyśmy się z Evelyn za mamą.
06:38
EvelynEvelyn: He orderedzamówione us to sitsiedzieć down, so we satsob down.
97
373000
3000
Evelyn: Kazał nam usiąść i tak zrobiłyśmy.
06:41
The other soldierżołnierz alsorównież cameoprawa ołowiana witrażu.
98
376000
3000
Przyszedł drugi żołnierz.
06:44
JenniferJennifer: The man cameoprawa ołowiana witrażu and startedRozpoczęty undressingrozbieranie się me.
99
379000
4000
Jennifer: Ten mężczyzna zaczął mnie rozbierać.
06:48
The other one carriedrealizowane EvelynEvelyn asidena bok.
100
383000
3000
Drugi odciągnął Evelyn na bok.
06:51
The one who was defilingzbrukanie me then left me and wentposzedł to raperzepak EvelynEvelyn.
101
386000
5000
Ten, który mnie zhańbił poszedł gwałcić Evelyn.
06:56
And the one who was rapinggwałcenie EvelynEvelyn cameoprawa ołowiana witrażu and defiledzhańbiony me alsorównież.
102
391000
4000
A ten, który zgwałcił Evelyn przyszedł, by mnie też zhańbić.
07:00
Man: The soldiersżołnierski with clubskluby this long beatbić us to get a confessionwyznanie.
103
395000
8000
Mężczyzna: Żołnierze takimi oto pałami bili nas, byśmy się przyznali.
07:08
They kepttrzymane tellingwymowny us, "Tell the truthprawda!" as they beatbić us.
104
403000
12000
Gdy bili wciąż powtarzali: - Powiedz prawdę!
07:20
WomanKobieta: They insistednalegał that I was lyingkłamstwo.
105
415000
5000
Kobieta: Upierali się, że kłamię.
07:25
At that momentza chwilę, they firedzwolniony and shotstrzał off my fingerspalce.
106
420000
5000
W tym momencie odstrzelili mi palce.
07:30
I fellspadł. They ranpobiegł to joinprzyłączyć się the othersinni ... leavingodejście me for deadnie żyje.
107
425000
9000
Upadłam. Pobiegli za innymi... i zostawili mnie, bym umarła.
07:43
(MusicMuzyka)
108
438000
2000
(muzyka)
07:45
TextTekst: UgandaUganda ratifiedratyfikowany the ConventionKonwencji AgainstPrzeciwko TortureTortury in 1986.
109
440000
9000
Tekst: Uganda ratyfikowała Konwencję w sprawie zakazu stosowania tortur w 1986r.
07:54
TortureTortury is definedokreślone as any actdziałać by whichktóry severesilny painból of sufferingcierpienie,
110
449000
4000
Torturą określa się każde działanie, które przynosi ból i cierpienie
07:58
whetherczy physicalfizyczny or mentalpsychiczny,
111
453000
3000
fizyczne lub psychiczne
08:01
is intentionallycelowo inflictedzadane by a personosoba actinggra aktorska in an officialurzędnik capacityPojemność
112
456000
4000
i gdy takie działanie pochodzi od osoby, która z urzędu może działać tak,
08:05
to obtainuzyskać informationInformacja or a confessionwyznanie, to punishkarać, coerceprzymusić or intimidatezastraszyć.
113
460000
6000
aby uzyskać informacje lub przyznanie się, aby ukarać, przymusić lub zastraszyć.
08:13
PeterPeter GabrielGabriel: So torturetorturować is not something that always happensdzieje się on other soilgleba.
114
468000
5000
Peter Gabriel: Tortury to coś, co nie zawsze ma miejsce gdzie indziej.
08:19
In my countrykraj, it was --
115
474000
2000
W moim kraju to znaczyło...
08:21
we had been looking at pictureskino of BritishBrytyjskie soldiersżołnierski beatingbicie up youngmłody IraqisIrakijczyków;
116
476000
6000
widzieliśmy zdjęcia brytyjskich żołnierzy, jak biją młodych Irakijczyków,
08:28
we'vemamy got AbuAbu GhraibGhraib; we'vemamy got GuantanamoGuantanamo BayBay.
117
483000
2000
były wydarzenia w Abu Ghraib, w Guantanamo Bay.
08:30
I had a driverkierowca on my way to NewarkNewark AirportLotnisko,
118
485000
3000
Człowiek, który wiózł mnie na lotnisko Newark
08:33
and he told me a storyfabuła that, in the middleśrodkowy of the night, 4 a.m.,
119
488000
6000
opowiedział mi historię, jak to kiedyś o 4 nad ranem
08:39
he'don by been takenwzięty out of his home in QueensQueens -- takenwzięty to a placemiejsce in the MidwestMidwest,
120
494000
6000
zabrano go z domu w Queens do jakiegoś miejsca na na środkowym zachodzie,
08:45
that he was interrogatedprzesłuchiwany and torturedtorturowany
121
500000
4000
gdzie go przesłuchiwano i torturowano,
08:49
and returnedzwrócony to the streetulica fourcztery weekstygodnie laterpóźniej,
122
504000
4000
po 4 tygodniach wypuszczono na ulicy,
08:53
because he had the samepodobnie -- he was MiddleŚrodkowy EasternWschodniej,
123
508000
3000
ponieważ pochodzi on z Bliskiego Wschodu
08:56
and he had the samepodobnie nameNazwa as one of the 9/11 pilotspiloci,
124
511000
4000
i ma takie samo nazwisko, jak jeden z porywaczy samolotów podczas zamachu z 11 września.
09:00
and that maymoże or maymoże not be trueprawdziwe --
125
515000
4000
To mogła być prawda lub nie,
09:04
I didn't think he was a liarkłamca, thoughchociaż.
126
519000
3000
ale nie wydaje mi się, by mnie okłamał.
09:07
And, I think, if we look around the worldświat,
127
522000
3000
Myślę, że jeśli rozejrzymy się po świecie,
09:11
as well as the polarpolarny icelód capsCzapki meltingtopienie,
128
526000
2000
to oprócz topniejących gór lodowych
09:13
humanczłowiek rightsprawa, whichktóry have been foughtwalczył for,
129
528000
3000
dostrzeżemy, że prawa człowieka, o które tak walczyliśmy,
09:16
for manywiele hundredssetki of yearslat in some casesprzypadki,
130
531000
3000
w niektórych przypadkach przez wiele stuleci,
09:19
are, alsorównież, erodingerozja very fastszybki,
131
534000
3000
są ograniczane w szybkim tempie.
09:22
and that is something that we need to take a look at
132
537000
4000
Na to bezwzględnie musimy mieć baczenie
09:26
and, maybe, startpoczątek campaigningprowadzenie kampanii for.
133
541000
4000
i może zacząć walczyć.
09:30
I mean, here, too, one of our partnerswzmacniacz was at VanVan JonesJones
134
545000
5000
Tutaj również jeden z naszych partnerów - Van Jones
09:35
and the BooksKsiążki Not BarsBary projectprojekt -- they have managedzarządzane,
135
550000
4000
oraz projekt "Books Not Bars"
09:39
with theirich footagenagranie in CaliforniaCalifornia
136
554000
3000
za pomocą tego filmu wideo zdołali
09:42
to changezmiana the youthmłodość correctionkorekta systemssystemy employedzatrudniony,
137
557000
5000
zmienić system poprawczy dla młodocianych przestępców w Kalifornii.
09:47
and it's much -- much -- I think, more humanehumanitarny methodsmetody
138
562000
5000
O wiele bardziej humanitarne metody są stosowane
09:52
are beingistota lookedspojrzał at, how you should lockzamek up youngmłody kidsdzieciaki,
139
567000
4000
przy uwięzianiu młodych ludzi.
09:56
and that's questionablewątpliwy to startpoczątek off.
140
571000
2000
Przede wszystkim budzi to wątpliwości,
09:58
And as the storyfabuła of MrMr. MoralesMorales, just down the roadDroga,
141
573000
4000
jak historia pana Morales.
10:04
excusepretekst me, MrMr. GabrielGabriel,
142
579000
2000
Przepraszam pana, panie Gabriel,
10:06
would you mindumysł if we delayedopóźniony your executionwykonanie a little bitkawałek?
143
581000
4000
czy moglibyśmy opóźnić trochę Pańską egzekucję?
10:10
No, not at all, no problemproblem, take your time.
144
585000
3000
Ależ skąd! Nie ma problemu, proszę się nie spieszyć.
10:13
But this, surelypewno, whoeverktokolwiek that man is, whatevercokolwiek he's doneGotowe,
145
588000
6000
Ale to naturalnie, bez względu na to kim taki człowiek jest, cokolwiek zrobił,
10:19
this is cruelokrutny and unusualniezwykły punishmentkara.
146
594000
3000
jest okrutna i niecodzienna kara.
10:23
AnywayW każdym razie, WITNESSŚWIADEK has been tryingpróbować to armramię the braveodważny people
147
598000
6000
Organizacja WITNESS stara się zaopatrzyć tych odważnych ludzi na całym świecie,
10:29
who oftenczęsto put theirich liveszyje at riskryzyko around the worldświat, with cameraskamery,
148
604000
4000
którzy często ryzykują własnym życiem, w kamery.
10:33
and I'd like to showpokazać you just a little more of that. Thank you.
149
608000
3000
Chciałbym pokazać teraz część ich prac. Dziękuję.
10:41
(ThunderGrzmot) TextTekst: You can say a storyfabuła is fabricatedsfabrykowany.
150
616000
2000
(grzmoty)
10:44
(MusicMuzyka)
151
619000
4000
(muzyka)
10:48
TextTekst: You can say a juryjury is corruptskorumpowany.
152
623000
2000
Tekst: Można powiedzieć, że przysięgli są skorumpowani.
10:53
You can say a personosoba is lyingkłamstwo.
153
628000
2000
Można powiedzieć, że ktoś nie mówi prawdy.
11:00
You can say you don't trustzaufanie newspapersgazety.
154
635000
2000
Można powiedzieć, że nie ufa się gazetom.
11:06
But you can't say
155
641000
2000
Ale nie można powiedzieć,
11:12
what you just saw
156
647000
3000
że to, co właśnie widziałeś
11:15
never happenedstało się.
157
650000
3000
nigdy się nie wydarzyło.
11:22
Help WITNESSŚWIADEK give cameraskamery to the worldświat.
158
657000
5000
Wspomóż organizację WITNESS dzięki której na świecie rozdajemy kamery.
11:27
ShootStrzelać a videowideo;
159
662000
2000
Zarejestruj wydarzenie kamerą wideo,
11:36
exposeexpose injusticeniesprawiedliwość;
160
671000
2000
obnaż niesprawiedliwość,
11:42
revealodsłonić the truthprawda;
161
677000
2000
wyjaw prawdę,
11:47
showpokazać us what's wrongźle with the worldświat;
162
682000
2000
pokaż, co złego dzieje się na świecie,
11:52
and maybe
163
687000
2000
i może
11:54
we can help
164
689000
2000
będziemy
11:56
make it
165
691000
2000
mogli pomóc
11:58
right.
166
693000
5000
to naprawić.
12:06
WITNESSŚWIADEK.
167
701000
4000
WITNESS.
12:12
All the videowideo you have just seenwidziany was recordednagrany by
168
707000
2000
Cały materiał wideo, jaki Państwo zobaczyli został zarejestrowany
12:14
humanczłowiek rightsprawa groupsgrupy workingpracujący with WITNESSŚWIADEK.
169
709000
3000
przez grupy walki o prawa człowieka w ramach organizacji WITNESS.
12:17
(ApplauseAplauz)
170
712000
3000
(oklaski)
12:22
PGPG: WITNESSŚWIADEK was bornurodzony of technologicaltechniczny innovationinnowacja --
171
717000
4000
Peter Gabriel: Organizacja WITNESS narodziła się w wyniku innowacji technologicznej,
12:26
in a sensesens the smallmały, portableprzenośny, DVDV camkrzywka
172
721000
2000
gdy mały przenośny system cyfrowego zapisu wizji
12:28
was really what alloweddozwolony it to come into beingistota.
173
723000
3000
pozwolił na powstanie organizacji WITNESS.
12:32
And we'vemamy alsorównież been tryingpróbować to get computerskomputery out to the worldświat,
174
727000
4000
Również staraliśmy się o dostarczanie im komputerów,
12:36
so that groupsgrupy can communicatekomunikować się much more effectivelyfaktycznie,
175
731000
2000
aby grupy mogły się skuteczniej komunikować
12:38
campaignkampania much more effectivelyfaktycznie,
176
733000
2000
i prowadzić swe kampanie.
12:40
but now we have the wonderfulwspaniale possibilitymożliwość,
177
735000
4000
Teraz mamy wspaniałą możliwość
12:46
whichktóry is givendany to us from the mobilemobilny phonetelefon with the cameraaparat fotograficzny in it,
178
741000
4000
wykorzystywania telefonów komórkowych z kamerą.
12:50
because that is cheaptani; it's ubiquitouswszechobecny; and it's movingw ruchu fastszybki
179
745000
5000
Są one tanie, dostępne na całym świecie,
12:55
all around the worldświat -- and it's very excitingekscytujący for us.
180
750000
3000
to jest bardzo ekscytujące!
12:58
And so, the dreamśnić is that we could have a worldświat
181
753000
4000
Naszym marzeniem jest, by gdziekolwiek na świecie
13:02
in whichktóry anyonektokolwiek who has anything badzły happenzdarzyć to them of this sortsortować
182
757000
6000
komuś dzieje się krzywda,
13:08
has a chanceszansa of gettinguzyskiwanie theirich storyfabuła uploadedprzesłane,
183
763000
4000
to by istniała szansa na nagłośnienie tej sprawy,
13:12
beingistota seenwidziany, beingistota watchedoglądaliśmy,
184
767000
3000
pokazanie jej,
13:15
that they really know that they can be heardsłyszał,
185
770000
3000
i by można było o niej opowiedzieć,
13:18
that there would be a giantogromny websitestronie internetowej,
186
773000
4000
by powstała wielka strona internetowa,
13:22
maybe, a little like GoogleGoogle EarthZiemia,
187
777000
2000
coś w rodzaju Google Earth,
13:24
and you could flylatać over and find out the realitiesrzeczywistości of what's going,
188
779000
4000
gdzie można by dowiedzieć się o faktach, o tym co się dzieje.
13:28
for the world'srecyrodycyjstwo diecystwo recyrodycyjstwo diecystwo recy sektorcy inhabitantsmieszkańcy. In a way
189
783000
3000
Ludzie na świecie w ten sposób -
13:31
what this technologytechnologia is allowingpozwalać is, really,
190
786000
3000
dzięki technologii dowiedzą się
13:34
that a lot of the problemsproblemy of the worldświat can have a humanczłowiek facetwarz,
191
789000
4000
o problemach, jakie nękają innych ludzi.
13:38
that we can actuallytak właściwie see who'skto jest dyingumierający of AIDSAIDS
192
793000
3000
Można dowiedzieć się, kto umiera na AIDS,
13:41
or who'skto jest beingistota beatenbity up, for the first time,
193
796000
5000
kto został pobity,
13:46
and we can hearsłyszeć theirich storieshistorie in a way that the bloggerblogger culturekultura --
194
801000
4000
możemy wysłuchać historii tak, jak to się odbywa w kulturze bloggerów,
13:50
if we can moveruszaj się that into these sortsortować of fieldspola,
195
805000
3000
jeśli też wykorzystamy takie pola komunikacji.
13:53
I think we can really transformprzekształcać the worldświat in all sortssortuje of wayssposoby.
196
808000
5000
Myślę, że naprawdę możemy zmieniać świat na wiele sposobów.
14:00
There could be a newNowy movementruch growingrozwój up,
197
815000
4000
Nowy ruch będzie aktywny
14:04
risingpodniesienie from the groundziemia, reachingosiągając for the lightlekki,
198
819000
5000
począwszy od samego dołu aż do góry
14:09
and growingrozwój strongsilny, just like a treedrzewo. Thank you.
199
824000
3000
i rosnąć mocny jak drzewo. Dziękuję.
Translated by Ewa Barycka
Reviewed by Marcin Kasiak

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Peter Gabriel - Musician, activist
Peter Gabriel writes incredible songs but, as the co-founder of WITNESS and TheElders.org, is also a powerful human rights advocate.

Why you should listen

Peter Gabriel was a founding member of the extraordinarily successful progressive rock band Genesis. He left the band in 1975 to go solo and, in 1980, set up the international arts festival WOMAD (which stands for World of Music, Arts and Dance) and the record label Real World, both to champion music and artistic innovation from all over the world. Gabriel's stop motion video for "Sledgehammer" has been named the most-played music video in the history of MTV.  

Gabriel is also very interested in human rights. In 1992, he co-founded WITNESS.org, an organization that helps human rights activists and citizen witnesses worldwide make change happen through the use of video. The organization not only distributes digital cameras to empower people to document human-rights abuses, but provides a platform for the spread of video that reveals what is really going on in places all over the globe.

In 2007, Gabriel also co-founded theElders.org with Richard Branson and Nelson Mandela, an independent group of global leaders working together for peace and human rights.

More profile about the speaker
Peter Gabriel | Speaker | TED.com