ABOUT THE SPEAKER
Alice Rawsthorn - Design critic
Columnist and author Alice Rawsthorn illuminates the mesh of design woven into every aspect of our everyday lives and communities.

Why you should listen

As a columnist for Frieze and a writer for the International New York Times, Alice Rawsthorn explores the world of design, seeking projects that fit their function "while also being responsible, ethically and environmentally, and desirable." In 2015, Rawsthorn launched a daily Instagram diary to demonstrate how social media could enrich the collective conversation on design.

In her acclaimed book Hello World: Where Design Meets Life, Rawsthorn demonstrates the influence and impact of design on our lives and culture. She is active with various arts organizations, including London's Chisenhale Gallery and Michael Clark's contemporary dance company (where she chairs the boards of trustees).

More profile about the speaker
Alice Rawsthorn | Speaker | TED.com
TED2016

Alice Rawsthorn: Pirates, nurses and other rebel designers

Alice Rawsthorn: Piraci, pielęgniarki i inni buntownicy designu

Filmed:
1,019,957 views

W tej odzie do renegatów designu, Alice Rawsthorn przedstawia pracę niecodziennych bohaterów, od Czarnobrodego do Florence Nightingale. Wskazując zależności łączące ich ze współczesnymi wizjonerami takimi jak Buckminster Fuller, Rawsthorn pokazuje w jaki sposób najwięksi designerzy są największymi buntownikami.
- Design critic
Columnist and author Alice Rawsthorn illuminates the mesh of design woven into every aspect of our everyday lives and communities. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
DesignKonstrukcja is a slipperyśliski
and elusivenieuchwytny phenomenonzjawisko,
0
875
3022
Design to delikatny, nieuchwytny fenomen,
00:15
whichktóry has meantOznaczało differentróżne
things at differentróżne timesczasy.
1
3921
3261
mający różne znaczenia,
w różnych epokach.
00:19
But all trulynaprawdę inspiringinspirujący designprojekt projectsprojektowanie
have one thing in commonpospolity:
2
7206
4268
Jednakże wszystkie prawdziwie inspirujące
projekty, mają jedną wspólną cechę:
00:23
they beganrozpoczął się with a dreamśnić.
3
11498
1826
biorą początek z marzenia.
00:25
And the bolderśmielsze the dreamśnić,
4
13679
1438
I im odważniejsze marzenie,
00:27
the greaterwiększy the designprojekt featwyczyn
that will be requiredwymagany to achieveosiągać it.
5
15141
3641
tym większy wysiłek designerski,
potrzebny by je zrealizować.
00:30
And this is why the greatestnajwiększy
designersprojektanci are almostprawie always
6
18806
3894
Dlatego właśnie najwięksi designerzy
są prawie zawsze
00:34
the biggestnajwiększy dreamersMarzyciele
and rebelsRebelianci and renegadesRenegades.
7
22724
3688
największymi marzycielami
i buntownikami i renegatami.
00:38
This has been the casewalizka throughoutpoprzez historyhistoria,
8
26787
2783
Zawsze tak było w historii,
00:41
all the way back to the yearrok 300 BCBC,
9
29594
3921
począwszy od 300 roku p.n.e.,
00:45
when a 13-year-old-roczny becamestał się the kingkról
10
33539
3119
gdy 13-latek został królem
00:48
of a remotezdalny, very poorubogi
and very smallmały AsianAzjatycki countrykraj.
11
36682
4443
dalekiego, ubogiego
i bardzo małego azjatyckiego kraju.
Marzył o pozyskaniu ziemi,
bogactw oraz władzy
00:53
He dreamtśnić of acquiringnabywanie landwylądować,
richesbogactwa and powermoc
12
41475
3485
00:56
throughprzez militarywojskowy conquestpodbój.
13
44984
1667
przez zbrojny najazd.
Umiejętności designerskie,
00:58
And his designprojekt skillsumiejętności --
14
46675
1383
01:00
improbablenieprawdopodobne thoughchociaż it soundsDźwięki --
15
48082
1823
choć brzmi to niewiarygodnie,
01:01
would be essentialistotny
in enablingwłączanie him to do so.
16
49929
3045
okazały się do osiągnięcia celu.
01:05
At the time,
17
53605
1150
W tym czasie
01:06
all weaponsBronie were madezrobiony by handdłoń
to differentróżne specificationsdane techniczne.
18
54779
3410
broń wytwarzano ręcznie
do różnych specyfikacji.
01:10
So if an archerŁucznik ranpobiegł out
of arrowsstrzałki duringpodczas a battlebitwa,
19
58213
3306
Jeśli łucznikowi zabrakło
strzał w trakcie walki
01:13
they wouldn'tnie necessarilykoniecznie be ablezdolny
to fireogień anotherinne archer'słucznika arrowsstrzałki
20
61543
3923
nie zawsze mógł użyć
strzał innego łucznika
01:17
from theirich bowkokarda.
21
65490
1848
w swoim łuku.
01:19
This of coursekurs meantOznaczało that they would
be lessmniej effectiveefektywny in combatwalka
22
67362
3561
Oczywiście tracili przez to
wydajność w walce
01:22
and very vulnerablewrażliwy, too.
23
70947
1904
i narażali się na atak.
01:25
YingYing solvedrozwiązany this problemproblem
24
73339
1602
Ying rozwiązał ten problem,
01:26
by insistingnalegając that all bowsłuki and arrowsstrzałki
were designedzaprojektowany identicallyidentycznie,
25
74965
4091
żądając by wszystkie łuki i strzały
projektowano identycznie,
01:31
so they were interchangeablewymienny.
26
79080
1731
by można było je łatwo podmieniać.
01:32
And he did the samepodobnie for daggerssztylety,
axesosie, spearswłócznie, shieldsTarcze
27
80835
4002
To samo zrobił z kindżałami,
toporami, włóczniami, tarczami
01:36
and everykażdy other formformularz of weaponryUzbrojenie.
28
84861
2485
i każdą inną formą uzbrojenia.
01:40
His formidablyoczywista equippedwyposażony armyarmia
wonwygrał batterciasto after battlebitwa,
29
88002
3906
Jego potężnie wyposażona armia
wygrywała bitwę za bitwą
01:43
and withinw ciągu 15 yearslat,
30
91932
1790
i w ciągu 15 lat
01:45
his tinymalutki kingdomKrólestwo had
succeededudało się in conqueringzdobywanie
31
93746
3158
jego małe królestwo podbiło
01:48
all its largerwiększy, richerbogatszy,
more powerfulpotężny neighborssąsiedzi,
32
96928
2825
wszystkich większych, bogatszych,
i potężniejszych sąsiadów,
01:51
to founduznany the mightyMighty ChineseChiński EmpireImperium.
33
99777
2523
by zapoczątkować chińskie Imperium.
01:55
Now, no one, of coursekurs,
34
103041
1529
Oczywiście nikt nie powiedziałby wtedy,
01:56
would have thought of describingopisujące
YingYing ZhengZheng as a designerprojektant at the time --
35
104594
3778
że Ying Zheng to designer,
02:00
why would they?
36
108396
1208
bo niby czemu?
02:01
And yetjeszcze he used designprojekt
unknowinglynieświadomie and instinctivelyinstynktownie
37
109628
3803
Użył designu nieświadomie i instynktownie,
02:05
but with tremendousogromny ingenuitypomysłowość
38
113455
1960
ale z ogromną pomysłowością,
02:07
to achieveosiągać his endskończy się.
39
115439
2168
by osiągnąć cel.
02:09
And so did anotherinne equallyna równi
improbablenieprawdopodobne, accidentalPrzypadkowe designerprojektant,
40
117631
4540
To samo zrobił inny designer,
równie nieprawdopodobny i przypadkowy,
02:14
who was alsorównież not abovepowyżej usingza pomocą
violenceprzemoc to get what he wanted.
41
122195
3755
który dla swoich potrzeb
nie stronił od użycia siły,
02:18
This was EdwardEdward TeachUczyć, better knownznany
as the BritishBrytyjskie piratePirat, BlackbeardCzarnobrody.
42
126376
5260
Był to Edward Teach, lepiej znany
jako brytyjski pirat: Czarnobrody.
02:24
This was the goldenzłoty agewiek of piracypiractwo,
43
132012
2265
To był złoty okres piractwa,
02:26
where piratesPiraci like TeachUczyć
were terrorizingterroryzować the highwysoki seasmorza.
44
134301
3673
gdy piraci pokroju Teacha
terroryzowali oceany.
02:29
ColonialColonial tradehandel was flourishingkwitnące,
45
137998
1969
Handel kolonialny kwitł
02:31
and piracypiractwo was highlywysoko profitableopłacalny.
46
139991
2261
i piractwo było bardzo dochodowe.
02:34
And the smartermądrzejszy piratesPiraci like him
realizedrealizowany that to maximizezmaksymalizować theirich spoilsłupy,
47
142276
4839
Co sprytniejsi piraci spostrzegli,
że dla zmaksymalizowania łupów
02:39
they neededpotrzebne to attackatak
theirich enemieswrogowie so brutallybrutalnie
48
147139
4627
trzeba atakować wrogów tak brutalnie,
żeby poddawali się na sam widok piratów.
02:43
that they would surrenderZrzeczenie się on sightwidok.
49
151790
1793
02:45
So in other wordssłowa,
50
153607
1151
Innymi słowy,
02:46
they could take the shipsstatki
withoutbez wastingzmarnowanie ammunitionamunicja,
51
154782
2546
mogli zawłaszczać statki
bez marnowania amunicji
02:49
or incurringponoszenia casualtiesofiary wypadku.
52
157352
2041
lub ponoszenia strat.
02:51
So EdwardEdward TeachUczyć redesignedprzeprojektowany
himselfsamego siebie as BlackbeardCzarnobrody
53
159417
3665
Edward Teach przeprojektował
samego siebie na Czarnobrodego
02:55
by playinggra the partczęść of a mercilessBezlitosny brutebydlę.
54
163106
2252
przez odgrywanie roli
bezlitosnego brutala.
02:57
He worenosił heavyciężki jacketsKurtki and bigduży hatskapelusze
to accentuateakcentować his heightwysokość.
55
165794
4025
Przez ciężkie kurtki i wielkie kapelusze
uwydatniał swój wzrost.
03:01
He grewrósł the bushykrzaczaste blackczarny beardzarost
that obscuredzasłonięte his facetwarz.
56
169843
3495
Zapuścił gęstą czarną brodę,
która przysłoniła mu twarz.
03:05
He slungpodwieszane bracesnawiasy klamrowe of pistolspistoletów
on eitherzarówno shoulderramię.
57
173362
3547
Obwieszał się kaburami pistoletów.
03:08
He even attachedprzywiązany matchesmecze to the brimbrzegi
of his hatkapelusz and setzestaw them alightświeci się,
58
176933
3898
Podpalał nawet specjalnie przytwierdzone
zapałki przy rondzie kapelusza,
03:12
so they sizzledskwierczała menacinglygroźnie
wheneverkiedy tylko his shipstatek was poisedgotowy to attackatak.
59
180855
4130
by skwierczały groźnie
kiedy statek szykował się do ataku.
03:17
And like manywiele piratesPiraci of that eraera,
60
185009
2572
Jak wielu piratów tamtej epoki,
03:19
he flewlatał a flagFlaga that boreotworu
the macabreMacabre symbolssymbolika
61
187605
2889
wieszał flagę z makabrycznymi symbolami
03:22
of a humanczłowiek skullczaszka
and a pairpara of crossedskrzyżowany boneskości,
62
190518
3460
ludzkiej czaszki
i pary skrzyżowanych kości,
03:26
because those motifsmotywy had signifiedoznaczony deathśmierć
in so manywiele cultureskultury for centurieswieki,
63
194002
5691
bo te motywy oznaczały od stuleci
śmierć w tak wielu kulturach,
03:31
that theirich meaningznaczenie
was instantlynatychmiast recognizablerozpoznawalny,
64
199717
2862
że ich znaczenie rozumiano natychmiast,
03:34
even in the lawlessbezprawia, illiterateanalfabeta
worldświat of the highwysoki seasmorza:
65
202603
3540
nawet w pozbawionym prawa,
niepiśmiennym świecie otwartych mórz:
03:38
surrenderZrzeczenie się or you'llTy będziesz sufferponieść.
66
206167
2476
"Poddaj się albo ucierpisz".
03:40
So of coursekurs, all his sensiblerozsądny
victimsofiary surrenderedpoddał się on sightwidok.
67
208667
3255
Oczywiście każda rozsądna ofiara
poddawała się na sam widok.
03:44
Put like that,
68
212646
1330
Patrząc na to w ten sposób,
03:46
it's easyłatwo to see why EdwardEdward TeachUczyć
and his fellowfacet piratesPiraci
69
214000
4675
łatwo zauważyć, dlaczego
Edward Teach i jego piraci
03:50
could be seenwidziany as pioneerspionierów
of modernnowoczesny communicationskomunikacja designprojekt,
70
218699
4475
jawią się jako pionierzy
współczesnego designu komunikacyjnego
03:55
and why theirich deadlyśmiertelnie symbolsymbol --
71
223198
1924
i dlaczego ich śmiercionośny symbol...
03:57
(LaughterŚmiech)
72
225146
1062
(Śmiech)
03:58
there's more --
73
226232
1151
to nie koniec...
03:59
why theirich deadlyśmiertelnie symbolsymbol
of the skullczaszka and crossbonesskrzyżowane piszczele
74
227407
2985
czemu symbol czaszki
i skrzyżowanych piszczeli
04:02
was a precursorprekursor of today'sdzisiaj logoslogo,
75
230416
2290
był prekursorem dzisiejszych logo,
04:04
ratherraczej like the bigduży redczerwony letterslisty
standingna stojąco behindza me,
76
232730
3347
jak te duże czerwone litery za mną,
04:08
but of coursekurs with a differentróżne messagewiadomość.
77
236101
2179
ale oczywiście z innym przesłaniem.
04:10
(LaughterŚmiech)
78
238304
1004
(Śmiech)
04:11
YetJeszcze designprojekt was alsorównież used to noblerszlachetniejsze endskończy się
79
239332
3010
Design używał też
w szlachetniejszych celach
04:14
by an equallyna równi brilliantznakomity and equallyna równi
improbablenieprawdopodobne designerprojektant,
80
242366
4214
równie błyskotliwa
i niespodziewana designerka,
04:18
the 19th-centurystulecie BritishBrytyjskie nursepielęgniarka,
FlorenceFlorencja NightingaleNightingale.
81
246604
3836
XIX-wieczna brytyjska pielęgniarka,
Florence Nightingale.
04:22
Her missionmisja was to providezapewniać
decentprzyzwoity healthcareopieka zdrowotna for everyonekażdy.
82
250464
4319
Jej misją była porządna
opieka zdrowotna dla każdego.
04:27
NightingaleNightingale was bornurodzony into a ratherraczej
grandwielki, very wealthyzamożny BritishBrytyjskie familyrodzina,
83
255367
4416
Nightingale urodziła się w dość wytwornej,
bardzo bogatej brytyjskiej rodzinie,
04:31
who were horrifiedprzerażony when she volunteeredzgłosić się na ochotnika
to work in militarywojskowy hospitalsszpitale
84
259807
4041
zszokowanej jej wolontariatem
w wojskowym szpitalu
04:35
duringpodczas the CrimeanKrymska WarWojny.
85
263872
1634
podczas wojny krymskiej.
04:37
OnceRaz there, she swiftlyszybko realizedrealizowany
86
265963
2329
Na miejscu szybko spostrzegła,
04:40
that more patientspacjenci were dyingumierający
of infectionsinfekcje that they caughtzłapany there,
87
268316
3613
że więcej pacjentów umiera od infekcji
złapanej w brudnych, cuchnących szpitalach
04:43
in the filthybrudny, fetidcuchnące wardstotemy,
88
271953
1968
04:45
than they were of battlebitwa woundsrany.
89
273945
1753
niż na skutek odnoszonych w walce ran.
04:47
So she campaignedkampanię
for cleanerodkurzacz, lighterzapalniczka, airierairier clinicskliniki
90
275722
4286
Przeprowadziła kampanię
na rzecz projektowania i budowy
czystszych, jaśniejszych,
przewiewnych klinik.
04:52
to be designedzaprojektowany and builtwybudowany.
91
280032
1756
Po powrocie do Wielkiej Brytanii
04:54
Back in BritainWielkiej Brytanii,
92
282389
1185
04:55
she mountedzamontowany anotherinne campaignkampania,
93
283598
1490
zorganizowała następną kampanię,
04:57
this time for civiliancywil hospitalsszpitale,
94
285112
2058
tym razem dla cywilnych szpitali,
04:59
and insistednalegał that the samepodobnie designprojekt
principleszasady were appliedstosowany to them.
95
287194
3873
nalegając na te same reguły projektowe.
05:03
The NightingaleNightingale wardOddział, as it is callednazywa,
96
291496
2752
Oddział Nightingale, jak jest nazywany,
05:06
dominatedzdominowany hospitalszpital designprojekt
for decadesdziesiątki lat to come,
97
294272
3680
zdominował szpitalny design
na następne dziesięciolecia,
05:09
and elementselementy of it are still used todaydzisiaj.
98
297976
3042
a niektóre jego elementy
wciąż są w użyciu.
05:13
But by then,
99
301834
1255
W tym czasie design uchodził
05:15
designprojekt was seenwidziany as a toolnarzędzie
of the IndustrialPrzemysłowe AgeWiek.
100
303113
3028
za narzędzie Ery Industrialnej.
05:18
It was formalizedsformalizowane and professionalizedprofessionalized,
101
306165
2726
Sformalizowany i sprofesjonalizowany,
05:20
but it was restrictedograniczony to specifickonkretny rolesrole
102
308915
2493
ograniczał się tylko do pewnych sfer
05:23
and generallyogólnie appliedstosowany in pursuitpościg
of commercialReklama w telewizji goalscele
103
311432
3078
i stosowano go do celów komercyjnych,
05:26
ratherraczej than beingistota used intuitivelyintuicyjnie,
104
314534
2275
raczej niż intuicyjnie,
05:28
as FlorenceFlorencja NightingaleNightingale, BlackbeardCzarnobrody
and YingYing ZhengZheng had doneGotowe.
105
316833
4226
tak jak to robili Florence Nightingale,
Czarnobrody i Ying Zheng.
05:33
By the 20thth centurystulecie,
106
321412
1470
Do XX wieku
05:34
this commercialReklama w telewizji ethosetos was so powerfulpotężny,
107
322906
3013
komercyjny etos był tak silny,
05:37
that any designersprojektanci who deviatedodeszły from it
108
325943
2524
że designer, który się od niego uchylał,
05:40
riskedryzykowali beingistota seenwidziany as crankskorby
or subversiveswywrotowców.
109
328491
3607
ryzykował opinię dziwaka i wichrzyciela.
05:44
Now amongpośród them is one
of my great designprojekt heroesbohaterowie,
110
332538
3816
Należy do nich jeden z moich
największych bohaterów designu,
05:48
the brilliantznakomityszlSZLó Moholy-NagyMoholy-Nagy.
111
336378
2528
znakomity László Moholy-Nagy.
05:50
He was the HungarianWęgierski artistartysta and designerprojektant
112
338930
2767
Był on węgierskim artystą i designerem,
05:53
whosektórego experimentseksperymenty with the impactwpływ
of technologytechnologia on dailycodziennie life
113
341721
4256
którego eksperymenty z wpływem
techniki na życie codzienne
05:58
were so powerfulpotężny
114
346001
1166
były tak skuteczne,
05:59
that they still influencewpływ
the designprojekt of the digitalcyfrowy imagesobrazy
115
347191
3300
że wciąż mają wpływ
na design zdjęć cyfrowych,
06:02
we see on our phonetelefon and computerkomputer screensekrany.
116
350515
2722
które widać na naszych telefonach
i monitorach komputerowych.
06:05
He radicalizedradykalizacji the BauhausBauhaus DesignKonstrukcja
SchoolSzkoła in 1920s GermanyNiemcy,
117
353658
4697
W latach 20. w Niemczech zradykalizował
Bauhaus, szkołę designu,
06:10
and yetjeszcze some of his formerbyły
colleagueskoledzy shunnedunikał him
118
358379
2747
a mimo to dawni koledzy
odwrócili się od niego,
06:13
when he struggledwalczyli to openotwarty a newNowy
BauhausBauhaus in ChicagoChicago yearslat laterpóźniej.
119
361150
4618
gdy miał trudności z otworzeniem
Bauhausu w Chicago wiele lat później.
06:18
Moholy'sMoholy's ideaspomysły were as boldpogrubienie
and incisivezdecydowanych as ever,
120
366194
4214
Pomysły Moholy'ego były zawsze
odważne i zdecydowane,
06:22
but his approachpodejście to designprojekt
was too experimentaleksperymentalny,
121
370432
3727
ale jego podejście do designu
było zbyt eksperymentalne,
06:26
as was his insistenceupór
on seeingwidzenie it, as he put it,
122
374183
3484
tak jak jego uparte postrzeganie designu
06:29
as an attitudepostawa, not a professionzawód
to be in tuneTune with the timesczasy.
123
377691
4299
jako postawy, a nie profesji,
zgodnej z duchem czasu.
06:34
And sadlyNiestety, the samepodobnie appliedstosowany
124
382782
1853
Niestety to samo mialo miejsce
06:36
to anotherinne designprojekt maverickMaverick:
RichardRichard BuckminsterBuckminster FullerFuller.
125
384659
4484
w przypadku innego indywidualisty:
Richarda Buckminstera Fullera.
06:41
He was yetjeszcze anotherinne
brilliantznakomity designprojekt visionarywizjoner
126
389167
3690
Był on kolejnym wspaniałym
wizjonerem designu
06:44
and designprojekt activistaktywista,
127
392881
1417
oraz aktywistą designu,
06:46
who was completelycałkowicie committedzobowiązany
to designingprojektowanie a sustainablepodtrzymywalny societyspołeczeństwo
128
394322
4564
całkowicie oddanym
idei zrównoważonego społeczeństwa
06:50
in suchtaki a forward-thinkingmyślących way
129
398910
1880
w tak pionierski sposób,
06:52
that he startedRozpoczęty talkingmówić about
the importanceznaczenie of environmentalismOchrona środowiska
130
400814
3340
że podjął temat znaczenia ekologii
06:56
in designprojekt in the 1920s.
131
404178
2753
w designie już w latach 20.
06:59
Now he, despitepomimo his effortsstarania,
132
407632
2453
Pomimo wysiłków
07:02
was routinelyrutynowo mockedszydzili z as a crankkorba
by manywiele in the designprojekt establishmentzakład,
133
410109
4733
był rutynowo wyśmiewany
w kręgach designerskich
i trzeba przyznać,
07:06
and admittedlywprawdzie,
134
414866
1168
że niektóre jego eksperymenty
były nieudane,
07:08
some of his experimentseksperymenty failednie udało się,
135
416058
1793
07:09
like the flyinglatający carsamochód
that never got off the groundziemia.
136
417875
2994
jak latający samochód
który nigdy nie poderwał się z ziemi.
07:12
And yetjeszcze, the geodesicgeodezyjna domekopuła,
137
420893
2048
Ale za to kopuła geodezyjna,
07:14
his designprojekt formulaformuła to buildbudować
an emergencynagły wypadek shelterschron
138
422965
3324
jego własna fromuła designu,
do budowy awaryjnego schronu
07:18
from scrapsSkrawki of wooddrewno, metalmetal, plasticPlastikowy,
139
426313
2681
z kawałków drewna, metalu i plastiku,
07:21
bitsbity of treedrzewo, oldstary blanketskoce,
plasticPlastikowy sheetingPłachty --
140
429018
3246
kawałków drzewa, starych koców,
folii z tworzywa sztucznego,
07:24
just about anything
that's availabledostępny at the time --
141
432288
2747
a właściwie czegokolwiek,
co jest pod ręką w danej chwili,
07:27
is one of the greatestnajwiększy featswyczyny
of humanitarianhumanitarny designprojekt,
142
435059
3571
jest jednym z największych osiągnięć
humanitarnego designu,
07:30
and has providedopatrzony sorelysrodze neededpotrzebne refugeschronienia
143
438654
2663
która dostarcza
tak potrzebnego schronienia
07:33
to manywiele, manywiele people
in desperatezdesperowany circumstancesokoliczności
144
441341
3223
wielu ludziom w ciężkich warunkach,
07:36
ever sinceod.
145
444588
1231
aż do dziś.
07:38
Now, it was the courageodwaga
and verveVerve of radicalrodnik designersprojektanci
146
446446
4038
To właśnie odwaga i wigor
takich radykalnych projektantów
07:42
like BuckyBucky and MoholyMoholy
147
450508
1852
jak Bucky i Moholy
07:44
that drewrysował me to designprojekt.
148
452384
2273
przyciągnęła mnie do designu.
07:46
I beganrozpoczął się my careerkariera as a newsAktualności journalistdziennikarz
and foreignobcy correspondentkorespondent.
149
454681
4036
Zaczęłam karierę jako dziennikarz
wiadomości i korespondent zagraniczny.
07:50
I writepisać about politicsPolityka, economicsEkonomia
and corporatezbiorowy affairssprawy,
150
458741
3418
Piszę o polityce, ekonomii
i korporacyjnych sprawach,
07:54
and I could have chosenwybrany
to specializespecjalizować in any of those fieldspola.
151
462183
3826
i mogłam wybrać specjalizację
w którejkolwiek z tych dziedzin.
07:58
But I pickeddoborowy designprojekt,
152
466033
1744
Ale wybrałam design,
07:59
because I believe it's one of the mostwiększość
powerfulpotężny toolsprzybory at our disposalUtylizacja
153
467801
3708
bo wierzę że to jedno z najpotężniejszych
narzędzi, jakimi dysponujemy
08:03
to improveulepszać our qualityjakość of life.
154
471533
2419
do tego, by poprawić jakość życia.
08:07
Thank you, fellowfacet TEDTED designprojekt buffsBuffy.
155
475755
2578
Dziękuję wszystkim entuzjastom designu
08:10
(ApplauseAplauz)
156
478357
1664
(Brawa)
08:12
And greatlybardzo as I admirepodziwiać the achievementsosiągnięcia
of professionalprofesjonalny designersprojektanci,
157
480045
4408
O ile podziwiam osiągnięcia
profesjonalnych projektantów,
08:16
whichktóry have been extraordinaryniezwykły and immenseogromny,
158
484477
2595
zawsze niezwykłe i fantastyczne,
08:19
I alsorównież believe
159
487096
1461
tak wierzę również,
08:20
that designprojekt benefitskorzyści hugelyogromnie
from the originalityoryginalność,
160
488581
3493
że design odnosi największe
korzyści z oryginalności,
08:24
the lateralboczny thinkingmyślący
161
492098
1318
myślenia lateralnego
08:25
and the resourcefulnesszaradność
of its rebelsRebelianci and renegadesRenegades.
162
493440
3715
i pomysłowości buntowników i renegatów.
08:29
And we're livingżycie at a remarkableznakomity
momentza chwilę in designprojekt,
163
497683
3946
Żyjemy w szczególnym momencie,
08:33
because this is a time when the two campsobozy
are comingprzyjście closerbliższy togetherRazem.
164
501653
4804
bo dwa obozy zbliżają się do siebie.
08:38
Because even very basicpodstawowy advanceszaliczki
in digitalcyfrowy technologytechnologia
165
506481
4291
Nawet najmniejszy postęp techniki cyfrowej
08:42
have enabledwłączony them to operatedziałać
increasinglycoraz bardziej independentlyniezależnie,
166
510796
4284
pozwala im na coraz większą niezależność,
08:47
in or out of a commercialReklama w telewizji contextkontekst,
167
515104
2414
w komercyjnym kontekście lub poza nim,
08:49
to pursuekontynuować ever more ambitiousambitny
and eclecticeklektyczny objectivescelów.
168
517542
5049
by dążyć do coraz ambitniejszych
i szerszych celów.
08:54
So in theoryteoria,
169
522615
1646
W teorii podstawowe platformy,
08:56
basicpodstawowy platformsplatformy like crowdfundingfinansowanie społecznościowe,
cloudChmura computingprzetwarzanie danych, socialspołeczny mediagłoska bezdźwięczna
170
524285
5287
jak crowdsourcing, chmura obliczeniowa,
media społecznościowe,
09:01
are givingdający greaterwiększy freedomwolność
to professionalprofesjonalny designersprojektanci
171
529596
3444
pozwalają profesjonalnym designerom
na większą swobodę
09:05
and givingdający more resourceszasoby
for the improvisationalimprowizacji oneste,
172
533064
3485
i dostarczają więcej środków
do improwizacji
09:08
and hopefullyufnie,
173
536573
1157
i mam nadzieję,
09:09
a more receptiveotwarta responseodpowiedź to theirich ideaspomysły.
174
537754
2505
że bardziej otwartych reakcji
na ich pomysły.
09:12
Now, some of my favoriteulubiony
examplesprzykłady of this are in AfricaAfryka,
175
540671
4167
Moje ulubione tego przykłady
znajdują się w Afryce,
09:16
where a newNowy generationgeneracja of designersprojektanci
176
544862
2127
gdzie nowe pokolenia projektantów
09:19
are developingrozwijanie incredibleniesamowite
InternetInternet of Things technologiestechnologie
177
547013
3545
budują niesamowite
techniki Internetu Rzeczy,
09:22
to fulfillspełnić FlorenceFlorencja Nightingale'sNightingale's dreamśnić
of improvingpoprawa healthcareopieka zdrowotna
178
550582
4604
by spełnić sen Florence Nightingale
o poprawie opieki zdrowotnej
09:27
in countrieskraje where more people
now have accessdostęp to cellkomórka phonestelefony
179
555210
3548
w krajach, gdzie więcej osób
ma dostęp do telefonów komórkowych
09:30
than to cleanczysty, runningbieganie waterwoda.
180
558782
2185
niż do czystej, bieżącej wody.
09:32
And amongpośród them is ArthurArthur ZangZang.
181
560991
2627
Jest pośród nich Arthur Zang.
09:35
He's a youngmłody, CameroonianKameruński designprojekt engineerinżynier
182
563642
2870
Młody inżynier designu z Kamerunu,
09:38
who has a adaptedprzystosowany a tablettabletka
computerkomputer into the CardiopadCardiopad,
183
566536
4145
który podłączył tablet do Cardiopadu,
09:42
a mobilemobilny heart-monitoringcentrum monitorowania deviceurządzenie.
184
570705
2423
przenośnego urządzenia
monitorującego serce.
09:45
It can be used to monitormonitor the heartskiery
of patientspacjenci in remotezdalny, ruralwiejski areasobszary.
185
573152
4341
Można go używać do monitorowania serca
pacjentów z dalekich, wiejskich regionów.
09:49
The datadane is then sentwysłane
on a cellularkomórkowy networksieć
186
577517
2646
Dane te następnie są wysyłane
siecią komórkową
09:52
to well-equippeddobrze wyposażone hospitalsszpitale
hundredssetki of milesmile away
187
580187
3030
do świetnie wyposażonych szpitali
oddalonych o setki mil
09:55
for analysisanaliza.
188
583241
1176
do analizy.
09:56
And if any problemsproblemy are spottedzauważony
by the specialistsspecjaliści there,
189
584441
3305
Jeśli tamtejsi specjaliści
odkryją jakiś problem,
09:59
a suitableodpowiedni coursekurs of treatmentleczenie
is recommendedzalecane.
190
587770
3224
zalecają odpowiednie leczenie.
10:03
And this of coursekurs saveszapisuje manywiele patientspacjenci
191
591018
2311
To oszczędza wielu pacjentom
10:05
from makingzrobienie long, arduousuciążliwe, expensivedrogi
and oftenczęsto pointlessbezcelowy journeysPodróże
192
593353
5205
długiej, żmudnej, kosztownej
i często daremnej podróży
10:10
to those hospitalsszpitale,
193
598582
1318
do tych szpitali
10:11
and makesczyni it much, much likelierlikelier
194
599924
2279
oraz zwiększa szanse na to,
10:14
that theirich heartskiery
will actuallytak właściwie be checkedsprawdzone.
195
602227
2601
że ktoś naprawdę zbada im serce.
10:17
ArthurArthur ZangZang startedRozpoczęty workingpracujący
on the CardiopadCardiopad eightosiem yearslat agotemu,
196
605298
3322
Arthur Zang zaczął pracować
nad Cardiopadem osiem lat temu,
10:20
in his finalfinał yearrok at universityUniwersytet.
197
608644
2723
w trakcie ostatniego roku studiów
na uniwersytecie.
10:23
But he failednie udało się to persuadenamawiać
any conventionalstandardowy sourcesźródła
198
611391
3415
Lecz nie udało mu się przekonać
konwencjonalnych źródeł
10:26
to give him investmentinwestycja to get
the projectprojekt off the groundziemia.
199
614830
3427
do zainwestowania,
żeby projekt mógł ruszyć.
10:30
He postedopublikowany the ideapomysł on FacebookFacebook,
200
618281
1873
Udostępnił swój projekt na Facebooku,
10:32
where a CameroonianKameruński
governmentrząd officialurzędnik saw it
201
620178
2656
gdzie zauważył go kameruński rząd
10:34
and managedzarządzane to securebezpieczne
a governmentrząd grantdotacja for him.
202
622858
2953
i zapewnił przyznanie funduszu.
10:38
He's now developingrozwijanie
not only the CardiopadCardiopad,
203
626119
3036
Dzisiaj buduje nie tylko Cardiopad,
10:41
but other mobilemobilny medicalmedyczny devicespomysłowość
to treatleczyć differentróżne conditionswarunki.
204
629179
4628
ale inne przenośne urządzenia medyczne
do leczenia różnych dolegliwości.
10:45
And he isn't alonesam,
205
633831
1646
Nie jest sam,
10:47
because there are manywiele other
inspiringinspirujący and enterprisingprzedsiębiorczy designersprojektanci
206
635501
4923
bo jest wielu obiecujących
i przedsiębiorczych designerów,
10:52
who are alsorównież pursuingdążenie
extraordinaryniezwykły projectsprojektowanie of theirich ownwłasny.
207
640448
3892
którzy też realizują niezwykłe projekty.
10:56
And I'm going to finishkoniec
by looking at just a fewkilka of them.
208
644364
3546
Na koniec przytoczę kilka z nich.
10:59
One is PeekPeek VisionWizja.
209
647934
2255
Jeden to Peek Vision.
11:02
This is a groupGrupa of doctorslekarze
and designersprojektanci in KenyaKenia,
210
650213
3075
To grupa lekarzy i designerów w Kenii,
11:05
who'vekto developedrozwinięty an InternetInternet of Things
technologytechnologia of theirich ownwłasny,
211
653312
3209
którzy rozwinęli własną
technikę Internetu Rzeczy,
11:08
as a portableprzenośny eyeoko examinationbadania kitzestaw.
212
656545
2601
w postaci przenośnego zestawu
do badań wzroku.
11:11
Then there's GabrielGabriel MaherMaher,
213
659639
1922
Następnie Gabriel Maher,
11:13
who is developingrozwijanie a newNowy designprojekt languagejęzyk
214
661585
2074
który buduje nowy język designu
11:15
to enablewłączyć us to articulateartykułować the subtletiessubtelności
of our changingwymiana pieniędzy genderpłeć identitiestożsamości,
215
663683
5120
który pomoże nam artykułować subtelności
zmieniających się tożsamości seksualnych,
11:20
withoutbez recourseodwołanie
to traditionaltradycyjny stereotypesstereotypy.
216
668827
2885
bez uciekania się
do tradycyjnych stereotypów.
11:23
All of these designersprojektanci and manywiele more
are pursuingdążenie theirich dreamsmarzenia,
217
671736
4267
Wszyscy oni i wielu innych
realizują swe marzenia,
11:28
by the makingzrobienie the mostwiększość
of theirich newfoundnowo odkryte freedomwolność,
218
676027
2626
przez wykorzystanie
nowo nabytej wolności
11:30
with the disciplinedyscyplina
of professionalprofesjonalny designersprojektanci
219
678677
2898
wraz z dyscypliną
profesjonalnych designerów
11:33
and the resourcefulnesszaradność
of rebelsRebelianci and renegadesRenegades.
220
681599
2902
i odwagą buntowników i renegatów.
11:36
And we all standstoisko to benefitzasiłek.
221
684525
2062
Wszyscy na tym skorzystamy.
11:38
Thank you.
222
686611
1163
Dziękuję.
11:39
(ApplauseAplauz)
223
687798
3519
(Brawa)
Translated by Robert Jezyk
Reviewed by Rysia Wand

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Alice Rawsthorn - Design critic
Columnist and author Alice Rawsthorn illuminates the mesh of design woven into every aspect of our everyday lives and communities.

Why you should listen

As a columnist for Frieze and a writer for the International New York Times, Alice Rawsthorn explores the world of design, seeking projects that fit their function "while also being responsible, ethically and environmentally, and desirable." In 2015, Rawsthorn launched a daily Instagram diary to demonstrate how social media could enrich the collective conversation on design.

In her acclaimed book Hello World: Where Design Meets Life, Rawsthorn demonstrates the influence and impact of design on our lives and culture. She is active with various arts organizations, including London's Chisenhale Gallery and Michael Clark's contemporary dance company (where she chairs the boards of trustees).

More profile about the speaker
Alice Rawsthorn | Speaker | TED.com